524
Xulosa.
Yuqoridagi omillar mamlakatimizda ichki va tashqi siyosat borasida
mustahkam huquqiy poydevor yaratilganligini, respublikamizning hozirgi kundagi
ijtimoiy-siyosiy, iqtisodiy holati bu qonunlarning naqadar hayotiyligi ko’rsatadi
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI
1.
Давлатлар ва халқаро ташкилотлар. Тошкент. “Академия”. 2005.
2.
Ўзбекистон миллий энциклопедияси. Давлат илмий нашриёти. 2006. T. 6.
3.
TALABALAR TURIZMINI RIVOJLANTIRISHDA MARKETING
STRATEGIYALARIDAN FOYDALANISH
N.S. Ibragimov,
BuxDU professori (DSc),
N.U. Аxrоrоvа,
“Ipak yo’li” xalqaro turizm va madaniy meros universiteti doktaranti.
Annotatsiya: Talabalar turizmi sayyohlik sanoatining o’sib borayotgan segmenti
bo’lib, yoshlar ko’proq chet elda ta’lim va madaniy tajribalarni izlamoqda. Talaba
sayohatchilarni jalb qiladigan va ularga xizmat ko’rsatadigan hududlar daromadli
bozorga kirish va sodiq mijozlar bazasini yaratish imkoniyatiga ega. Ushbu maqolada
biz talabalar turizmi tendensiyasidan foydalanish uchun maqsadli marketing
strategiyalarini ko’rib chiqamiz.
Kalit so’zlar: talabalar turizmi, turistik yo’nalish, marketing, strategiya.
Talabalar turizmi bozorning o’sib borayotgan segmenti bo’lib, u yo’nalishlarga
yosh sayohatchilarni jalb qilish uchun noyob imkoniyatni taqdim etadi. Talaba
turistlarning ehtiyojlari va afzalliklarini tushunib, destinatsiyalar ushbu muhim
demografik holatga mos keladigan maqsadli marketing strategiyalarini ishlab chiqishi
zarur bo’ladi. Talaba sayyohlar odatda yosh, kamxarajat qiladigan sayohatchilar bo’lib,
ular haqiqiy va hayratlanarli tajribalarni izlaydilar. Ular ko’pincha yangi
madaniyatlarni o’rganishga, yangi odamlar bilan tanishishga va turli xil turmush tarzini
o’rganishga qiziqishadi. Talaba turistlar borish joyini tanlashda, ehtimol,
arzonligi,
xavfsizligi, madaniy diqqatga sazovor joylari, transport imkoniyatlari
kabi omillarni
hisobga olishadi.
Talabalar turizmidan foydalanishga qodir boʻlgan turistik destinatsiyalar bir qator
imtiyozlarga ega boʻlishi mumkin, jumladan, daromadlarni koʻpaytirish, ularning
oʻquv dasturlari va tadqiqotlarini ilgari surish, talabalarni yollash va saqlab qolish
darajasini oshirish, jonli kampus hamjamiyatini yaratish va shu kabilar. Destinatsiyalar
525
quyidagi rasmda marketing strategiyalarini amalga oshirish orqali talaba sayyohlarni
jalb qilishda boshqa destinatsiyalardan raqobatda ustun kelishlari mumkin (1-rasm):
1-rasm. Turistik destinatsiyalar uchun talabalar turizmini rivojlantiruvchi
marketing strategiyalari. Manba: muallif tomonidan tuzilgan.
Targeting va segmentatsiya talaba sayyohlarini jalb qilmoqchi bo’lgan turistik
destinatsiya marketologlari uchun hal qiluvchi strategiya sifatida paydo bo’ldi. Ushbu
demografiyaning afzalliklari va xatti-harakatlarini tushunib, destinatsiyalar yosh
sayohatchilarning o’ziga xos ehtiyojlari va qiziqishlarini qondirish uchun o’z
takliflarini moslashtirishi mumkin. Bunda mahsulotni ishlab chiqish, narxlash,
1. Sayohatchi
talabaning
xususiyatlarini
tushunish
2. Talabalar uchun
qulay takliflarni ishlab
chiqish
3. Raqamli marketing
kanallaridan
foydalanish
4. Ta’lim muassasalari
bilan hamkorlik qilish
5. Yordam va
resurslar bilan
ta’minlash
M
A
R
K
E
T
I
N
G
S
T
R
A
T
E
G
I
Y
A
L
A
R
I
-
talabalarning afzalliklari, qiziqishlari
va xatti-harakatlarini tushunish;
-
bozor tadqiqotlarini o‘tkazish;
-
talabalar sayohatlari hamjamiyatlari
bilan shug‘ullanish
-
qiziqishlariga mos takliflar
-
past narxli turistik xizmatlar majmui;
-
yosh auditoriyaga qaratilgan madaniy
dasturlar yoki tadbirlar;
-
sarguzasht va kashfiyotga bo‘lgan
istagini qondiradigan noyob va
-
ijtimoiy media platformalari, sayohat
bloglari va virtual sayohat saytlari;
-
Influencer hamkorliklari, maqsadli
reklama
kampaniyalari
va
foydalanuvchi
tomonidan
yaratiladigan content tashkil qilish;
-
ta'lim muassasalari va chet elda o'qish
dasturlari bilan hamkorlik qilish;
-
akademik
fanlarni
tajribaviy
o'rganish bilan birlashtirgan maxsus
dasturlar va o‘quv sayohatlarini taklif
-
talabalarga
sayohatlarini
rejalashtirish va bron qilishni
osonlashtiradigan
yordam
va
resurslarni taqdim etish: onlayn
qo'llanmalar,
sayohat
bo'yicha
maslahatlar, til yordami va 24/7
526
rag’batlantirish va tarqatish kanallari talaba turistlar uchun jozibali tajriba yaratishning
asosiy elementlari sifatida belgilanadi.
Talabalar turizmi ommalashib borar ekan, destinatsiyalar yosh sayohatchilarni
qiziqtiradigan maqsadli marketing strategiyalarini amalga oshirish orqali ushbu
tendensiyadan
foydalanish
uchun
muhim
imkoniyatlarga
ega.
Talaba
sayohatchilarining afzalliklarini tushunish, talabalar uchun qulay takliflarni ishlab
chiqish, raqamli marketing kanallaridan foydalanish, ta’lim muassasalari bilan
hamkorlik qilish va qo’llab-quvvatlash va resurslarni taqdim etish orqali turistik
destinatsiyalar noyob va boyituvchi sayohat tajribasini izlayotgan talabalarning sodiq
mijozlar bazasini jalb qilishi va saqlab qolishi mumkin. Talabalar turizm bozoriga
sarmoya kiritib, turistik destinatsiyalar unutilmas va o’zgaruvchan sarguzashtlarni
qidirayotgan yosh sayohatchilar uchun eng yaxshi tanlov sifatida o’zini namoyon qilish
imkoniyatiga ega bo’ladilar.
Talaba turistlarning ehtiyojlari va afzalliklarini tushunish va maqsadli marketing
strategiyalarini amalga oshirish orqali destinatsiyalar ushbu o’sib borayotgan bozor
segmentidan unumli foydalanishlari mumkin. Arzon va qulay variantlarni taklif qilish,
talabalar uchun qulay tadbirlar va tadbirlarni targ’ib qilish va talabalar tashkilotlari
bilan hamkorlik qilish orqali ko’proq talaba turistlarini jalb qilish va mahalliy iqtisodni
yanada oshirish imkoniyati mavjud.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI
1.
Akhrorova, N. (2023). THE ROLE OF INTERNATIONAL BUSINESS IN THE
DEVELOPMENT OF YOUTH TOURISM AND TRAVEL.
ЦЕНТР НАУЧНЫХ
ПУБЛИКАЦИЙ (buxdu. uz)
,
34
(34).
2.
Ibragimov, N. (2021). Methods of determination of tourism brand
competitiveness.
Journal of Management Value and Ethics
,
11
(1), 83-89.
3.
Akhrorova, N. U. (2022). Swot Analysis in Youth Tourism Development Strategies
for Uzbekistan.
American Journal of Economics and Business Management
,
5
(12),
26-33.
4.
Axrorova, N. (2021). The Conceptual Clarifications Of Youth Travel And Tourism
In The Case Of Uzbekistan.
ЦЕНТР НАУЧНЫХ ПУБЛИКАЦИЙ (buxdu.
uz)
,
8
(8).
5.
Axrorova, N. (2023). Geoaxborot tizimlari orqali sayyohlar harakatlanishini
o’rganishda xorij tajribasi (Tasmaniya oroli misolida).
ЦЕНТР НАУЧНЫХ
ПУБЛИКАЦИЙ (buxdu. uz)
,
33
(33).
6.
Axrorova, N. (2023). TA’LIM SIFATINI YAXSHILASHDA XALQARO KREDIT
MOBILLIGINING ROLI.
ЦЕНТР НАУЧНЫХ ПУБЛИКАЦИЙ (buxdu.
uz)
,
33
(33).
527
7.
Ibragimov, N. S. (2019). METHODS OF DETERMINATION OF TOURISM
BRAND COMPETITIVENESS AND WAYS OF ITS SUSTAINABLE
DEVELOPMENT.
Economics and Innovative Technologies
,
2019
(2), 2.
8.
Sayfullayeva, M. (2023). Digitalisation And Sustainable Tourism: Enhanced
Benefits.
Центр Научных Публикаций (Buxdu. Uz)
,
35
(35).
9.
Sayfullayeva, M. (2023). Turizmning kelajak trendi: barqaror turizmga
ehtiyoj.
ЦЕНТР НАУЧНЫХ ПУБЛИКАЦИЙ (buxdu. uz)
,
38
(38).
10.
Sayfullayeva, M. S. (2023). SUSTAINABLE TOURISM ON A GLOBAL
EXPERIENCE: LEADER COUNTRIES AND THEIR STRATEGY.
Journal of
new century innovations
,
31
(1), 108-115.
11.
Uktamovna, A. N. (2023). THE DIFFERENCES AND CHARACTERISTICS OF
YOUNG TRAVELLERS.
International journal of advanced research in education,
technology and management
,
2
(5).
12.
Uktаmоvnа, А. N. (2023). THЕ FОRЕIGN СОUNTRIЕS’ЕXРЕRIЕNСЕ ОN
TОURISM АND УОUTH РОLIСУ.
Journal of new century innovations
,
31
(1),
125-131.
“BUXORO HAQIQATI (“BUXORONOMA”)” GAZETASIDA BUXORO
TARIXI BILAN BOG’LIQ TARIXIY SHAXSLAR FAOLIYATI
A.A.Jo’raboyev,
Buxoro viloyati Qorako’l tumani
44-umumiy o’rta ta’lim maktabining Tarix fani o’qituvchisi
Annotatsiya:
Ushbu maqolada Buxoro viloyatining davriy matbuot organi
hisoblangan “Buxoronoma” gazetasida Buxorodan yetishib chiqqan tarixiy shaxslar
faoliyati haqida so’z boradi.
Kalit so’zlar:
Matbuot, gazeta, maqola, qo’lyozma, risola, tarix, tilshunoslik.
Buxoro vohasi tarixini tadqiq qilib o’rganish tarixchilarning doimo diqqat
markazida bo’lib kelgan. Tarixiy tadqiqot va izlanishlari natijasida vujudga kelgan
ma’lumotlarni qator ilmiy risolalarda, monografiyalarda chop etish bilan birga davriy
matbuotda ham nashr etib borganlar. Shunday matbuot nashrlaridan “Buxoro haqiqati
(hozirda “Buxoronoma”)” gazetada tarixiy maqolalar barcha davrlarda uzluksizlik
bilan atroflicha kengroq qilib yoritib borilgan. “Buxoro haqiqati (hozirda
“Buxoronoma”)” gazeta sahifalaridagi tarixiy maqolalarni o’rganish, tahlil qilish
jarayonida, biz ularni quyidagi ikki guruhga: rivojlangan o’rta asrlar va so’nggi o’rta
asrlar tarixiga voha tarixida muhim o’rin tutib iz qoldirgan shaxslar haqida ma’lumot
beruvchi yo’nalishlariga ajratishimiz mumkin.
Buxoro tarixiga oid N. Naimov tomonidan yozilgan “Muhammad Ja’far
Narshaxiy” nomli maqolasida Sam’oniy “Kitob ul-ansab” asarida tabarruk
