1. УМУМИЙ ҚОИДАЛАР
2. ШАХСИЙ МАЪЛУМОТЛАРНИ ҚАЙТА ИШЛАШ ПРИНЦИПЛАРИ ВА ШАРТЛАРИ
3. ШАХСИЙ МАЪЛУМОТЛАР СУБЪЕКТИНИНГ ҲУҚУҚЛАРИ
4. ШАХСИЙ МАЪЛУМОТЛАР ХАВФСИЗЛИГИНИ ТАЪМИНЛАШ
5. ЯКУНИЙ ҚОИДАЛАР
1. УМУМИЙ ҚОИДАЛАР
Шахсий маълумотларни қайта ишлаш сиёсати (кейинги ўринларда Сиёсат) Ўзбекистон Республикасининг 02.07.2019 йилдаги ЎРҚ-547-сонли "Шахсий маълумотлар тўғрисида"ги қонунига (кейинги ўринларда Қонун) мувофиқ ишлаб чиқилган.
Ушбу Сиёсат шахсий маълумотларни қайта ишлаш тартибини ва "inScience" МЧЖ шахсий маълумотлари хавфсизлигини таъминлаш чораларини, унинг шахсий маълумотларини қайта ишлашда шахс ва фуқаронинг ҳуқуқлари ва эркинликларини, шу жумладан шахсий ҳаёт, шахсий ва оилавий сирларга бўлган ҳуқуқларини ҳимоя қилиш мақсадини белгилайди (Гувоҳнома 874806, ИНН 307595007, почта манзили: O‘zbekiston Respublikasi 100000, Toshkent sh., Parkent ko‘chasi, 51-uy, 2-qavat)
Сиёсатда қуйидаги асосий тушунчалардан фойдаланилади:
шахсий маълумотларни автоматлаштирилган тарзда қайта ишлаш – ҳисоблаш техникасидан фойдаланган ҳолда шахсий маълумотларни қайта ишлаш;
шахсий маълумотларни блоклаш – шахсий маълумотларни қайта ишлашни вақтинча тўхтатиш (шахсий маълумотларни аниқлаштириш учун қайта ишлаш зарур бўлган ҳолатлардан ташқари);
шахсий маълумотлар ахборот тизими – маълумотлар базаларида жойлашган ҳамда ахборот технологиялари ва техник воситалари ёрдамида қайта ишланиши таъминланадиган шахсий маълумотлар тўплами;
шахсий маълумотларни шахссизлантириш – қўшимча маълумотлардан фойдаланмасдан туриб шахсий маълумотларни шахсий маълумотларнинг маълум бир субъектига тегишли эканлигини аниқлашнинг иложи бўлмаган ҳаракатлар;
шахсий маълумотларни қайта ишлаш – автоматлаштириш воситаларидан фойдаланган ҳолда ёки бундай воситалардан фойдаланмасдан, шахсий маълумотларни йиғиш, ёзиб олиш, тизимлаштириш, тўплаш, сақлаш, аниқлаштириш (янгилаш, ўзгартириш), чиқариб олиш, фойдаланиш, узатиш (тарқатиш, тақдим этиш, танишиш ҳуқуқини бериш), шахссизлантириш, блокировка қилиш, ўчириш, йўқ қилишни ўз ичига олган шахсий маълумотлар билан амалга ошириладиган ҳар қандай ҳаракат (операция) ёки ҳаракатлар (операциялар) мажмуи;
оператор – мустақил равишда ёки бошқа шахслар билан биргаликда шахсий маълумотларни қайта ишлашни ташкил қилувчи ва (ёки) амалга оширувчи, шунингдек шахсий маълумотларни қайта ишлаш мақсадларини, ишлов бериладиган шахсий маълумотларнинг таркибини, шахсий маълумотлар билан амалга ошириладиган ҳаракатларни (операцияларни) белгилайдиган юридик шахс;
шахсий маълумотлар – тўғридан-тўғри ёки билвосита маълум ёки белгиланган шахс (шахсий маълумотлар субъекти)га тегишли бўлган ҳар қандай маълумот;
шахсий маълумотларни тақдим этиш – шахсий маълумотларни маълум бир шахс ёки шахслар давраси учун ошкор қилишга қаратилган ҳаракатлар;
шахсий маълумотларни тарқатиш – шахсий маълумотларни ноаниқ даврадаги шахсларга ошкор қилишга (шахсий маълумотларни узатишга) ёки чексиз кўп шахсларнинг шахсий маълумотлари билан танишишга, шу жумладан шахсий маълумотларни оммавий ахборот воситаларида ошкор қилиш, ахборот ва телекоммуникация тармоқларида жойлаштириш ёки шахсий маълумотларга бошқа усуллар билан киришни таъминлашга қаратилган ҳаракатлар;
шахсий маълумотларни трансчегаравий узатиш – шахсий маълумотларни хорижий давлат ҳудудига, хорижий давлатнинг давлат органига, хорижий давлатнинг жисмоний ёки юридик шахсига узатиш;
шахсий маълумотларни йўқ қилиш - шахсий маълумотларнинг моддий ташувчиларини йўқ қилиш ва (ёки) шахсий маълумотлар ахборот тизимидаги шахсий маълумотларнинг тузилишини тиклаш имконини йўқотишга қаратилган ҳаракатлар.
2. ШАХСИЙ МАЪЛУМОТЛАРНИ ҚАЙТА ИШЛАШ ПРИНЦИПЛАРИ, МАҚСАДЛАРИ, МАЗМУНИ ВА ШАРТЛАРИ
2.1. Шахсий маълумотларни қайта ишлаш принциплари
Оператор томонидан шахсий маълумотларни қайта ишлаш қуйидаги принциплар асосида амалга оширилади:
- қонунийлик ва ҳаққонийлик;
- аниқ, олдиндан белгиланган ва қонуний мақсадларга эришиш учун шахсий маълумотларни қайта ишланишини чеклаш;
- шахсий маълумотларни тўплаш мақсадларига мос келмайдиган шахсий маълумотларни қайта ишланишини олдини олиш;
- бир-бирига мос келмайдиган мақсадларда шахсий маълумотларни қайта ишланишини амалга оширишни ўз ичига олган маълумотлар базаларини бирлаштиришга йўл қўймаслик;
- фақат қайта ишлаш мақсадларига жавоб берадиган шахсий маълумотларни қайта ишлаш;
- қайта ишланган шахсий маълумотлар мазмуни ва ҳажмининг белгиланган қайта ишлаш мақсадларига мувофиқлиги;
- қайта ишлашнинг белгиланган мақсадларига нисбатан ортиқча бўлган шахсий маълумотларни қайта ишланишини олдини олиш;
- шахсий маълумотларни қайта ишлаш мақсадларига нисбатан шахсий маълумотларнинг аниқлиги, етарлилиги ва долзарблигини таъминлаш;
- шахсий маълумотларни уларни қайта ишлаш мақсадларига эришилганидан сўнг ёки ушбу мақсадларга эришиш зарурияти йўқолган тақдирда, Оператор томонидан шахсий маълумотларнинг бузилишини бартараф этишнинг иложи бўлмаса, қонунда бошқача тартиб назарда тутилмаган ҳолларда, йўқ қилиш ёки шахссизлаштириш.2.2. Шахсий маълумотларни тўплаш ва уларни қайта ишлаш қуйидаги мақсадларда амалга оширилади:
- Оператор томонидан таклифлар, Операторнинг хизматлари тўғрисида ахборот ва реклама хабарларини, почта жўнатмаларини ташкил этиш, SMS-хабарларни, телефон орқали ва электрон почта орқали Фойдаланувчига юбориш учун Фойдаланувчининг шахсий маълумотларидан фойдаланиш;
- Фойдаланувчига SMS-хабарлар ва электрон почта хабарларини юбориш, шунингдек Фойдаланувчига телефон қўнғироқлари орқали Фойдаланувчи ва "inScience" МЧЖ ўртасидаги шартнома шартларини бажариш билан боғлиқ маълумотларни тақдим этиш;
- турли хил маълумотлар базаларида ва ахборот тизимларида, шу жумладан уларни таҳлилий ва статистик ҳисоботларда сақлаш ва қайта ишлашни амалга ошириш;
- www.inlibrary.uz платформасида Асар (илмий мақола) нашр этишда фойдаланиш;
- www.inlibrary.uz платформасида жойлаштирилган Оферта шартларининг бошқа мақсадларини бажариш.2.3. Шахсий маълумотларни қайта ишлаш шартлари
Оператор шахсий маълумотларни қуйидаги шартлардан камида биттаси мавжуд бўлган тақдирда, қайта ишлайди:
- шахсий маълумотларни қайта ишлаш шахсий маълумотлар субъектининг шахсий маълумотларини қайта ишлашга розилиги билан амалга оширилади;
- шахсий маълумотларни қайта ишлаш Ўзбекистон Республикасининг халқаро шартномасида ёки Қонунда кўзда тутилган мақсадларга эришиш учун, Операторга Ўзбекистон Республикаси қонунчилиги томонидан юкланган функциялар, ваколат ва вазифаларни амалга ошириш ва бажариш учун зарурдир;
- шахсий маълумотларни қайта ишлаш одил судловни амалга ошириш, суд ҳужжатларини, бошқа орган ёки мансабдор шахснинг меъёрий ҳужжатларини ижро этиш учун, Ўзбекистон Республикасининг Ижро ишлари тўғрисидаги қонун ҳужжатларига мувофиқ ижро этилиши зарурдир;
- шахсий маълумотларни қайта ишлаш келишувни амалга ошириш учун зарур бўлиб, унга шахсий маълумотлар субъекти томони ёки фойдага эришаётган ёки кафил бўлган шахс, шунингдек шахсий маълумотлар субъекти ташаббуси билан битим ёки шартнома тузиш учун Шахсий маълумотлар субъекти фойдага эришаётган ёки кафил бўлади;
- шахсий маълумотларни қайта ишлаш Оператор ёки учинчи шахсларнинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларини амалга ошириш ёки ижтимоий аҳамиятга эга мақсадларга эришиш учун, шахсий маълумотлар субъектининг ҳуқуқлари ва эркинликларини бузмаган ҳолда зарурдир;
- шахсий маълумотлар субъекти ёки унинг илтимосига биноан чексиз кўп шахсларга кириш имкони берилган ҳолларда (кейинги ўринларда – оммабоп шахсий маълумотлар), шахсий маълумотларни қайта ишлаш амалга оширилади;
- Қонун ҳужжатларига мувофиқ нашр этилиши ёки мажбурий равишда ошкор қилиниши шарт бўлган шахсий маълумотлар қайта ишланади.2.4. Шахсий маълумотларнинг махфийлиги
Шахсий маълумотларга кириш ҳуқуқига эга бўлган Оператор ёки бошқа шахслар шахсий маълумотлар субъектининг розилигисиз, шахсий маълумотларни учинчи шахсларга ошкор қилмасликлари ва тарқатмасликлари шарт, Қонунда назарда тутилган бошқача тартиб қоидалар, шахсий маълумотларни қайта ишлашга розилик бериш ёки "inScience" МЧЖ ва шахсий маълумотлар субъекти ўртасидаги Шартнома (Оферта) шартлари бундан мустасно.
2.5. Шахсий маълумотларнинг оммабоп манбалари
Aхборотни тақдим этиш учун Оператор субъектларнинг шахсий маълумотлари манбаларини, шу жумладан маълумотномаларни яратиши мумкин. Хусусан, оператор Aсарни (илмий мақолани) www.inlibrary.uz платформасида нашр этишда субъектнинг шахсий маълумотларидан фойдаланиши мумкин.
Шахсий маълумотлар субъектининг ёзма розилиги билан оммабоп маълумот манбалари қуйидагиларни ўз ичига олиши мумкин: фамилияси, исми, отасининг исми; илмий даража ва илмий унвон ҳақидаги маълумотлар; иш жойи ва эгаллаб турган лавозими тўғрисидаги маълумотлар; шахсий маълумотлар субъекти томонидан тақдим этилган бошқа маълумотлар (оператор ва субъект ўртасидаги шартномавий муносабатлар амалга оширилган тақдирда).
Субъектга оид маълумотлар исталган вақтда, субъектнинг илтимосига биноан ёки суднинг ёки бошқа ваколатли давлат органларининг қарорига биноан шахсий маълумотларнинг оммабоп манбаларидан ўчирилиши лозим.2.6. Шахсий маълумотларнинг махсус тоифалари
Шахсий маълумотларнинг ирқий, миллий, сиёсий қарашлар, диний ёки фалсафий эътиқодлар, соғлиқ-саломатлик ҳолати, жинсий ҳаётига тегишли махсус тоифаларини Оператор томонидан қайта ишлашга қуйидаги ҳолларда йўл қўйилади:
- шахсий маълумотлар субъекти унинг шахсий маълумотларини қайта ишлашга ёзма равишда розилик берганда;
- шахсий маълумотлар субъекти томонидан шахсий маълумотлари оммабоп қилинганда;
- шахсий маълумотларни қайта ишлаш Ўзбекистон Республикасининг Давлат ижтимоий ёрдам тўғрисидаги қонун ҳужжатларига, Меҳнат тўғрисидаги қонун ҳужжатларига, Давлат пенсиялари учун пенсиялар тўғрисидаги қонунларига, Меҳнат пенсиялари тўғрисидаги қонун ҳужжатларига мувофиқ амалга оширилганда;
- шахсий маълумотларни қайта ишлаш шахсий маълумотлар субъектининг ҳаёти, соғлиғи ёки бошқа ҳаётий манфаатларини ёки бошқаларнинг ҳаётини, соғлиғини ёки бошқа ҳаётий манфаатларини ҳимоя қилиш учун зарур бўлган ва шахсий маълумотлар субъектининг розилигини олиш имконсиз бўлганда;
- шахсий маълумотларни қайта ишлаш тиббий фаолият билан профессионал тарзда шуғулланадиган ва Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатларига мувофиқ тиббий сирни сақлашга мажбур бўлган шахс томонидан амалга оширилиши шарти билан, шахсий маълумотларни қайта ишлаш тиббий ташхис қўйиш, тиббий ва тиббий-ижтимоий хизматларни кўрсатиш учун тиббий-профилактик мақсадда амалга оширилганда;
- шахсий маълумотларни қайта ишлаш шахсий маълумотлар субъекти ёки учинчи шахсларнинг ҳуқуқларини белгилаш ёки амалга ошириш, шунингдек одил судловни амалга ошириш билан боғлиқ бўлганда;
- шахсий маълумотларни қайта ишлаш мажбурий суғурта турлари тўғрисидаги қонун ҳужжатларига мувофиқ суғурта қонунчилигига мувофиқ амалга оширилганда.
Шахсий маълумотларнинг махсус тоифаларини қайта ишлаш, агар уларни кўриб чиқиш сабаблари бартараф этилган ҳолатда, дарҳол тўхтатилиши лозим, агар Қонунчиликда бошқача тартиб назарда тутилмаган бўлса.
Илгари судланганлик ҳақидаги шахсий маълумотларни қайта ишлашни Оператор фақат қонун ҳужжатларига мувофиқ белгиланган ҳолларда ва тартибда амалга ошириши мумкин.2.7. Биометрик шахсий маълумотлар
Шахснинг физиологик ва биологик хусусиятларини тавсифловчи, унинг асосида унинг шахсини аниқлаш мумкин бўлган маълумотлар - биометрик шахсий маълумотлар - Оператор томонидан фақат субъектнинг ёзма, шу жумладан электрон ҳужжат шаклида розилиги билан қайта ишланиши мумкин.
2.8. Шахсий маълумотларни қайта ишлашни бошқа шахсга топшириш
Оператор, агар қонунда бошқача тартиб назарда тутилмаган бўлса, ушбу шахс билан тузилган шартнома асосида шахсий маълумотларни қайта ишлашни шахсий маълумотлар субъектининг розилиги билан бошқа шахсга ишониб топширишга ҳақли. Оператор номидан шахсий маълумотларни қайта ишловчи шахс қонун ҳужжатларида назарда тутилган шахсий маълумотларни қайта ишлаш принциплари ва қоидаларига риоя қилиши шарт.
2.9. Шахсий маълумотларни трансчегаравий узатиш
Оператор ҳудудига шахсий маълумотларни узатиши керак бўлган хорижий давлатда ушбу маълумотларни узатишни бошлашидан олдин шахсий маълумотлар субъектларининг ҳуқуқларини етарли даражада ҳимоя қилинганлигига ишонч ҳосил қилиши шарт.
Шахсий маълумотлар субъектларининг ҳуқуқларини етарли даражада ҳимоя қилиниши таъминланмаган хорижий давлатлар ҳудудида шахсий маълумотларни трансчегаравий узатиш қуйидаги ҳолларда амалга оширилиши мумкин:
- шахсий маълумотлар субъектининг шахсий маълумотларини трансчегаравий узатиш учун унинг ёзма, шу жумладан электрон ҳужжат шаклида розилиги мавжуд бўлганда;
- шахсий маълумотлар субъекти томони бўлган шартнома талабларининг ижросини таъминлашда;
- Қонун билан белгиланган бошқа ҳолатларда.
3. ШАХСИЙ МАЪЛУМОТЛАР СУБЪЕКТИНИНГ ҲУҚУҚЛАРИ
3.1. Шахсий маълумотлар субъектининг шахсий маълумотларини қайта ишлашга розилиги.
Шахсий маълумотлар субъекти унинг шахсий маълумотларини тақдим этиш тўғрисида қарор қабул қилади ва уларни эркин, ўз хоҳиши ва манфаати учун қайта ишлашга розилик беради. Шахсий маълумотларни қайта ишлашга розилик, агар қонунда бошқача тартиб назарда тутилган бўлмаса, шахсий маълумотлар субъекти ёки унинг вакили уни розилик фактини тасдиқлашга имкон берадиган ҳар қандай шаклда бериши мумкин.
Шахсий маълумотлар субъектининг шахсий маълумотларини қайта ишлашга розилигини олиш ёки қонунда кўрсатилган бошқа асослар мавжудлигини тасдиқловчи ҳужжатларни тақдим этишни таъминлаш мажбурияти Операторга юкланади.
3.2. Шахсий маълумотлар субъектининг ҳуқуқлари
Шахсий маълумотлар субъекти Оператордан унинг шахсий маълумотларини қайта ишлаш тўғрисида маълумот олиш ҳуқуқига эга, агар бундай ҳуқуқ қонун ҳужжатларига мувофиқ чекланмаган бўлса. Шахсий маълумотлар субъекти Оператордан шахсий маълумотларини аниқлаштиришни, шахсий маълумотлар тўлиқ бўлмаган, эскирган, нотўғри, ноқонуний равишда олинган бўлса ёки белгиланган қайта ишлаш учун зарур бўлмаса, уларни блокировка қилишни ёки йўқ қилишни, шунингдек, ҳуқуқларини ҳимоя қилиш учун қонун ҳужжатларида назарда тутилган бошқа чораларни кўришни талаб қилишга ҳақлидир.
Aлоқа воситаларидан фойдаланган ҳолда потенциал истеъмолчи билан бевосита алоқаларни ўрнатиш орқали молларни, ишларни, хизматларни бозорда тарғиб қилиш мақсадида шахсий маълумотларни қайта ишлашга фақат шахсий маълумотлар субъектининг олдиндан розилиги шарти билан йўл қўйилади. Шахсий маълумотларни кўрсатилган ишлов берилиши, агар Оператор бунга розиликни олганлигини тасдиқлай олмаса, шахсий маълумотлар субъектининг олдиндан розилигисиз амалга оширилган деб тан олинади.
Оператор шахсий маълумотлар субъектининг талабига биноан юқоридаги мақсадлар учун шахсий маълумотларини қайта ишланишини дарҳол тўхтатишга мажбурдир.
Шахсий маълумотлар субъектига нисбатан ҳуқуқий оқибатларни келтириб чиқарадиган ёки унинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларига бошқача таъсир кўрсатадиган шахсий маълумотларни фақат автоматлаштирилган равишда қайта ишлашга асосланган ҳолда қарор қабул қилиш тақиқланади, қонунда назарда тутилган ҳоллар ёки шахсий маълумотлар субъектининг ёзма розилиги бўлган ҳолатлар бундан мустасно.
Aгар шахсий маълумотлар субъектининг шахсий маълумотларини Оператор Қонун талабларини бузган ҳолда қайта ишласа ёки унинг ҳуқуқлари ва эркинликларини бошқача тарзда бузаётган деб ҳисобласа, шахсий маълумотлар субъекти Операторнинг ҳаракатлари ёки ҳаракатсизлиги устидан шахсий маълумотлар субъектларининг ҳуқуқларини ҳимоя қилиш бўйича Ваколатли органга ёки агар низо даъво тартибида 30 кун ичида ҳал қилинмаса, ўрнатилган тартибда судга шикоят қилиш ҳуқуқига эга.
4. ШАХСИЙ МАЪЛУМОТЛАР ХАВФСИЗЛИГИНИ ТАЪМИНЛАШ
Оператор томонидан қайта ишланган шахсий маълумотларнинг хавфсизлиги шахсий маълумотларни ҳимоя қилиш соҳасидаги қонунчилик талабларини қондириш учун зарур бўлган ҳуқуқий, ташкилий ва техник тадбирларни амалга ошириш билан таъминланади.
Шахсий маълумотларга рухсатсиз киришни олдини олиш учун Оператор қуйидаги ташкилий ва техник чораларни қўллайди:
- шахсий маълумотларни қайта ишлаш ва ҳимоя қилишни ташкил этиш учун масъул мансабдор шахсларни тайинлаш;
- шахсий маълумотлар билан ишлаш ҳуқуқига эга бўлган шахслар рўйхатини чеклаш;
- ахборот ташувчиларни ҳисобга олиш, сақлаш ва ишлатилишини ташкил этиш;
- ахборот хавфсизлиги воситаларидан фойдаланишга тайёрлик ва самарадорликни текшириш;
- антивирус воситалари ва шахсий маълумотларни ҳимоя қилиш тизимини тиклаш воситаларидан фойдаланиш.
5. ЯКУНИЙ ҚОИДАЛАР
Шахсий маълумотлар оператори сифатида Операторнинг бошқа ҳуқуқ ва мажбуриятлари Ўзбекистон Республикасининг шахсий маълумотлар соҳасидаги қонунчилиги билан белгиланади.