Barcha maqolalar - Ijtimoiy masalalar

Hozirgi kunda oʻquvchilarni ma’naviy, axloqiy, jismoniy barkamol, keng fikrli shaxs sifatida kamol toptirish, bugungi kunning asosiy vazifasi sanaladi. Jumladan, Vazirlar Mahkamasining 2019-yil 12-iyuldagi 577-sonli qarorida “Psixologik xizmatning maqsadi oʻquvchilarning ma’naviy va aqliy rivojlanishi, barkamol shaxs sifatida shakllanishi, faol ijtimoiy moslashuvi va ularning yosh davrlari boʻyicha rivojlanishida salomatligini muhofaza qilish, uzluksiz ta’lim jarayonida oʻzligini anglash, individual psixologik xususiyatlari, shaxsiy imkoniyatlari va namayon etishlari uchun psixologik-pedagogik shart - sharoitlar yaratishdan iborat”[1]dir deb koʻrsatilgan.

Мамлакатимиз бугунги кунда жахон хамжамиятида муносиб ўрин эгаллашида фуқароларнинг хуқуқ ва эркинликларини таъминловчи кафолатларни кенгайтиришга қаратилган хуқуқий давлат ва фуқаролик жамиятини ривожлантиришга оид ислохотларннг ахамияти катта.Фуқаролик жамияти фуқароларнинг давлат ва жамият бошқарувида тегишли фуқаролик институтлари орқали фаол иштирок этиши таъминланган ижтимоий макондир.

Innovatsiylami ishlab chiqish va ularni ijtimoiy hayotga tadbiq etish bugungi kunga kelib tarqqiyotning bosh me’zoniga aylanmoqda. Jahonning taraqqiy etgan mamlakatlarida bu jarayon alohida soha sifatida faoliyat yuritmoqda.

«Государственная политика в области информатизации» Закона об информатизации Республики Узбекистан гласит: государственная политика в области информатизации направлена на создание национальной информационной системы с учётом современных мировых тенденций развития и совершенствования информационных ресурсов, информационных технологий и информационных систем.

Xodimlarni boshqarish xizmati, qoida tariqasida, kompaniyaning mustaqil tarkibiy bo'linmasi hisoblanadi. Xizmat faoliyati direktor tomonidan boshqariladi, u bir qator bo'limlarga, sektorlarga, guruhlarga yoki funktsional printsip bo'yicha tuzilgan alohida xodimlarga (kadrlar bo'limi, kadrlar tayyorlash va rivojlantirish sektori, rag'batlantirish va boshqalar) bo'ysunishi mumkin. Shuning uchun, maqolada Inson resurslarini boshqarish bo’linmalarining o’rni, roli va vazifalarini o’rganish kabi masalalar yoritilgan.

2024-yilga borib Jizzax viloyatida makrabgacha ta’lim muassasa (MTM)lariga bolgan talab dolzarb bo’lganligidan ushbu tezis tayyorlandi.

Мамлакатимизда олиб борилаётган ислоҳотлар натижаси ўлароқ сўнгги йилларда таълим тизимининг барча босқичларини замонавий талаблар асосида ташкил этиш бўйича амалий ишлар ҳал қилувчи босқичга кирди.

Maqolada imkoniyati cheklangan bolalar bilan ijtimoiy ish olib borish yo‘llari ularning jamiyatga moslashish jarayonlarining o‘ziga xos xususiyatlari va amaliy jihatlari yoritilgan. Imkoniyati cheklangan bolalar bilan muloqotga kirishish, ularni ham sog‘lom insonlar qatorida imkoniyatlarini yuzaga chiqarishda ijtimoiy ish va sotsiologiya mutaxasislariga zaruriy va ilmiy tavsiyalar berilgan. Bu maqolada bugungi kunda ijtimoiy hayotda dolzarb hisoblangan imkoniyati cheklangan bolalar hayotini yaxshilashga, ularning jamiyatda faol o‘zini namoyon qilish borasidagi asosiy echimlar ko‘rsatib berilgan. Ilmiy maqolada qayd etib o‘tganki, imkoniyati cheklangan bolalarni sog‘lom hayotga qaytarish, ular bilan ijtimoiy ish olib borish yo‘llari vasamarali yo‘nalishlari ochib berilgan. Ayniqsa, bu turdagi bolalar xuquqlarini himoya qilish ular bilan muomala qilish jarayonlari hususida zaruriy tavsiyalar berib o‘tgan. 

Maqolada ijtimoiy muhit va shaxs talqini Sharof Boshbekovning “Temir xotin” komediyasi misolida tahlilga tortilgan.

Mazkur maqolada o‘qituvchi faoliyatini shakllantirishda kommunikativ qobiliyatlarning roli va o‘rni yoritiladi.
Maqoladan mutaxassislarning kommunikativ qobiliyatni shakllantirishni takomillashtirish muammosi bilan shug‘ullanuvchilar foydalanish mumkin.

Maqolada muallif tomonidan insonlar ijtimoiy siyosatga davlatda kuchli ijtimoiy imkoniyatlar berilgan sharoitdagina erisha olishi haqida oʻz fikrlarini bayon etgan.

Maqolada zamonaviy sharoitda xotin-qizlarga nisbatan umuman jamiyatda kamchiliklarga barham berish yo‘lida olib borilayotgan ishlar muhim o’rin tutadi. Shu jumladan ayollarga yanada yaxshi sharoitlar yaratish, ularning oʻz intilish
va qobiliyatlarini toʻlaqonli roʻyobga chiqara olishlari uchun imkoniyatlarni kengaytirish masalasi jahonda ham, respublikamizda ham diqqat markazida ekanligi yoritilgan.

Ushbu maqola zo'ravonlik tarixi bo'lgan oilalar farzandlariga qaratilgan mavjud adabiyotlar va tadqiqotlarni har tomonlama ko'rib chiqishga asoslangan. Tanlangan tadqiqotlar miqdoriy tadqiqotlar, sifatli intervyular va bo'ylama tadqiqotlar kabi bir qator metodologiyalarni qamrab oldi.

Ушбу мақолада комил инсон тарбиясида маънавият ва маърифат уйғунлиги, фарзанд таълим-тарбиясига миллат келажаги учун қайғуриш, бахтли-саодатли умр кечириш, ўзгаларга тобе бўлишдан ҳимояланиш, бир сўз билан айтганда, ҳаёт-мамот масаласи тўғрисида маълумотлар берилган.

This article describes the pivotal role of speech etiquette in facilitating effective communication. Speech etiquette encompasses the rules and conventions that govern verbal interactions, including politeness, respect, and appropriate language use. The study delves into the multifaceted dimensions of speech etiquette, examining its impact on interpersonal relationships, cultural understanding, and overall communication effectiveness. According to Holmes’ research investigates the moral dimensions of speech acts, shedding light on how speech etiquette can influence the perception of potentially offensive or discriminatory language [3, 7]. This study explores the role of humor in workplace communication, highlighting how speech etiquette and politeness strategies are employed to manage power dynamics and navigate potentially provocative situations. This annotated bibliography provides a foundation for understanding the critical role of speech etiquette in the communication process. By drawing on seminal works in the field [11, 12, 13, 16, 17], this research aims to contribute to a deeper appreciation of how etiquette shapes and influences effective verbal interactions across various contexts and cultures.

This article discusses the importance of introducing educational programs for preschool children to master basic knowledge of science, technology, engineering and mathematics (STEM knowledge). It is proven that teaching STEM knowledge to pre-school children gives them great potential for further development in primary and secondary school. When revealing the subject of STEM knowledge for preschoolers and the gender aspects of its successful teaching, it is concluded that, along with the preparation of such educational programs, it is necessary to develop the special knowledge of boys and girls.

Periodization within developmental psychology involves the segmentation of human growth and maturation into distinct, meaningful phases or stages. This concept is fundamental for comprehending and examining the intricate progression of human development. Currently, the ongoing changes in our country, including the public education system, are focused on educators and all those involved in teaching. The goals include fostering independent thinking and activity in students, as well as instilling strong moral values in them. This entails tackling intricate and weighty responsibilities, such as nurturing their critical thinking, communication skills, reading proficiency, and work aptitude. To effectively address these objectives, it’s imperative to possess not only the theoretical underpinnings of pedagogy, subject-specific teaching methodologies, and a grasp of fundamental aspects of students’ physiology and hygiene, but also a degree of psychological knowledge. Every educator should possess some level of proficiency in psychology, as they interact with a diverse student body of varying ages, each with unique individual traits [11].

Xalqimizning asriy an’analarini hisobga o lsak, bu “Ona va bola sog‘lom bo'lsa, oila baxtli, oila baxtli bo'lsa, jamiyat mustahkam bo'ladi” degan hayotbaxsh qadriyat va olijanob g‘oya jamiyatda chuqurroq anglab yetilishiga va qaror topishiga yo'naltirilgan keng ko'lamli chora-tadbirlar majmiasini amalga oshirishga olib keladi. Bu tadbirlar esa oilani, onalik va bolalikni muhofaza qilish tizimini yanada takomillashtirish, jamiyatda onalarga alohida hurmat-e’tibor muhitini shakllantirish, sog‘lom va barkamol avlodni tarbiyalashda uning mustahkam, sog‘lom va ahil bo'lishida mahalliy davlat hokimiyati organlari va jamoat tashkilotlarining hamkorligini kuchaytirishni maqsad qilib qo'yadi. Shuningdek, “Sog‘lom ona va bola yili” Davlat dasturiga muvofiq, oilani, onalik va bolalikni muhofaza qilish, ayollar manfaatlarini himoya qilish, sog‘lom bolani tarbiyalashda onalar rolini oshirish, tibbiyot muassasalarining, jumladan perinatal va skrining markazlarning moddiy-texnika bazasini va kadrlar salohiyatini yanada mustahkamlash kabi dolzarb masalalar hal etilishini ko'zda tutilgan. Ta’lim jarayonida, ayniqsa o'zbek tili darslarida mazkur dasturga ham mutaxassislik, ham tarbiyaviy tomondan yondoshib, uning amaliy imkoniyatlarini o'rganishga oid ilgor pedagogik texnologialarga asoslangan usullarni qo'llash zamonamiz talabidir.

в современных условиях активного развития цифровых инструментов системы образования, повсеместного внедрения искусственного интеллекта во все сферы деятельности человека, превалирование ценностей потребления, а также сверх быстроты глобальных процессов, возникает острая потребность в развитии духовного ориентира. В качестве противовеса этим глобальным процессам, становится актуальным организация гуманистического, ценностно культурного формирования личности учителя, обладающего не только суммой знаний, умений и способностей, а развитой системой ценностей и, в конечном счете, таким важным качеством как «интеллигентность». Особенно важным качество «интеллигентности» является для учителей русского языка как иностранного, осуществляющих свою педагогическую деятельность в иноязычной среде, в условиях межкультурной коммуникации. Актуальность рассмотрения вопроса о роли современной интеллигенции обусловлен, тем что данная социальная группа, как универсальная и наднациональная, является транслятором, хранителем, создателем и выразителем лучших ценностей, образцов, норм поведения. Объектом исследования является – учитель русского языка как иностранного, работающий в международных гуманитарных проектах, как выражение характерного образа интеллигенции. Целью статьи является рассмотрение необходимости формирования современного образа учителя, как представителя культурно-профессиональной группы, воплощающей в себе основные представления об интеллигенции в современном российском обществе 

В настоящее время решение гендерных проблем имеет очень важное место в мировом сообществе. Гендерное равенство является глобальным приоритетом для таких мировых организаций как ООН, ЮНЕСКО, ЮНИСЕФ и многих других. Ведь достижение равенства мужчин и женщин важно для обеспечения устойчивого общественного развития.

Одной из самых тонких и вместе с тем самых влиятельных сфер культуры является музыка. Она может быть мощнейшим орудием как совершенствования и созидания, так и разрушения. Известно, что при помощи музыкального ритма можно ускорить или замедлить сердечный ритм. Известны африканские племена, где преступников казнили при помощи барабанного боя. Ученые выяснили, что развитие эмоциональных переживаний, при восприятии музыки связано с деятельностью многочисленных мозговых структур, ответственных за различные виды деятельности 85

Mazkur maqolada oziq-ovqat xafsizligi muammosini bartaraf etishda aholi tomorqa yerlaridan samrali foydalanishda  davlat tomonidan beriladigan imtiyozlarning muhim rol oʻynashi tadqiq etilgan. Xususan, aholi tomorqalari va dehqon xoʻjaliklariga oid statistik maʼlumotlar tahlili oʻrganildi. Mamlakatimizda aholiga ajratiladigan yerlarni ikkilamchi taqsimlash amaliyoti oʻrganilgan holda, mahsulot ishlab chiqarish dinamikasiga taʼsiri aniqlandi. Aholi tomorqa yerlaridan foydalanishga ijobiy va salbiy taʼsir qiluvchi omillar aniqlandi. Tomorqa xoʻjaligini moliyaviy qoʻllab-quvvatlash mexanizmlari va yer unumdorligini oshirish, yangi sugʻorish texnologiyalarini jalb qilish va suvdan oqilona, tejab-tergab foydalanishni aholi daromadlarini oshirishdagi taʼsiri  boʻyicha asoslangan xulosalar shakllantirilgan.

Maqola davlatimiz taraqqiyotining muhim bosqichi – III Renessans davrining boshlanishida respublikamiz yoshlarining falsafiy madaniyati va bilimdonligi darajasi haqidagi dolzarb masalaga bagʻishlangan. Muallifning taʼkidlashicha, davlatimizning jahon hamjamiyatiga integratsiyalashuvi, barcha ijtimoiy munosabatlarning sifat jihatidan tubdan oʻzgarishi va dunyoga yorqin mutafakkirlar va qomusiy ijodkorlarning butun bir yulduzli guruxini ato etganligi yoshlarimiz va xalqimiz maʼnaviyati va milliy gʻururini yuksaltirish zarurligini taqozo etadi. Shuningdek, mustaqillik yillari oʻtmishimizni, madaniyatimizni xolis bilish davri ekanligini hisobga olib, shu zaminda ajdodlarimizning qoʻshni xalqlar va madaniyatlar bilan aloqalari kengligini koʻrsatadi, bu esa dunyo hamjamiyatida, kezi kelganda tarixning oʻzida bizga yuklangan masʼuliyat haqida fikr yuritish vaqti ekanligini bildiradi.

Mazkur maqola maktabgacha yoshdagi bolalarni psixologik xususiyatlari, tarbiyachi va psixologlarning bolani maktab ta’limiga sifatli tayyorlash masalalari va oilada bolalarni maktab ta’limiga tayyorlash yo‘llari, maktabgacha yoshdagi bolalarni rivojlanish xususiyatlari haqida alohida to‘xtalib o‘tilgan.Pedagog va psixolog olimlarning bolalarning rivojlanish xususiyatlari haqidagi qarashlari ham yoritilgan. Maktabgacha yoshdagi bolalarni maktab ta’limiga tayyorlashda ota-onalar bilan o‘zaro hamkorlik va bajariladigan ishlar yuzasidan tavsiyalar keltirib o‘tilgan. Maktabgacha yoshdagi bolalarni rivojlanishida aqliy va jismoniy sifatlarning o‘rni va bolalarni to‘g‘ri tarbiyalash bo‘yicha ma’lumotlar maqolada keltirib o‘tilgan.

Har yili har uchinchi yo‘l-transport hodisasi piyodalar to‘qnashuvi bilan bog‘liq. Asosiy sabablar, ular: yo‘l harakati qoidalariga rioya qilmaslik, piyodalar o‘tish joylarining qoniqarsiz holati, tartibga solish elementlari yoki ularning yo‘qligi bilan tavsiflanadi. Aholi yashash punktlarida havfsiz piyodalar harakatini tashkil etish avtomobil yo‘llarini va shahar ko‘chalarini ta’mirlash va yo‘l belgilari bilan jixozlash lozim. Hozirgi kunda piyodalar ishtirokida yo‘l transport xodisalarini sodir etilayotganidan kelib chiqqan holda piyodalar qoidabuzarligi masalasiga ham alohida e’tibor qaratilgan.