КЛИНИКО-ДИАГНОСТИЧЕСКИЕ ОСОБЕННОСТИ ИНФАРКТА МИОКАРДА У МОЛОДЫХ ПАЦИЕНТОВ В УСЛОВИЯХ НЕОТЛОЖНОЙ ПОМОЩИ

CC BY f
78-81
49
13
Поделиться
Самадова, . Н., Ташкенбаева , Э., Маджидова, . Г., Юсупова, . М. ., & Болтакулова, . С. (2022). КЛИНИКО-ДИАГНОСТИЧЕСКИЕ ОСОБЕННОСТИ ИНФАРКТА МИОКАРДА У МОЛОДЫХ ПАЦИЕНТОВ В УСЛОВИЯХ НЕОТЛОЖНОЙ ПОМОЩИ. Журнал кардиореспираторных исследований, 2(1), 78–81. https://doi.org/10.26739.2181-0974-2021-1-15
Нигина Самадова, Самаркандский государственный медицинский институт

Резидент магистратуры по специальности кардиология 

Элеонора Ташкенбаева , Самаркандский государственный медицинский институт

д.м.н., заведующая кафедрой внутренней медицины № 2 

Гульбахор Маджидова, Самаркандский государственный медицинский институт

Ассистент кафедры внутренних болезней №2 

Моxинабону Юсупова, Самаркандский государственный медицинский институт

Резидент магистратуры по специальности кардиология 

Сарвиноз Болтакулова, Самаркандский государственный медицинский институт

Резидент магистратуры по специальности кардиология

Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Аннотация

Мы проанализировали 40 историй болезни молодых пациентов с инфарктом миокарда (до 45 лет). Наиболее частыми факторами риска оказались ожирение, липидный обмен и курение. Более половины молодых пациентов не имели в анамнезе сердечно-сосудистых заболеваний. Основной вариант течения - стенокардия, по глубине поражения - крупноочаговая. Определены осложнения пациентов и причина смерти.

Похожие статьи


background image

ЖУРНАЛ КАРДИОРЕСПИРАТОРНЫХ ИССЛЕДОВАНИЙ | JOURNAL OF CARDIORESPIRATORY RESEARCH                  

№1  |  2021 

 

78 

 

УДК.616.127-005.8:616.124-2-008.6 

Samadova Nigina Alisherovna 

 Kardiologiya bo'yicha magistraturasi rezidenti 

Samarqand davlat tibbiyot instituti 

Samarqand, O'zbekiston 

Tashkenbayeva Eleanora Negmatovna

 

t.f.d., 2-sonli ichki kasalliklar kafedrasi mudiri 

Samarqand davlat tibbiyot instituti 

Samarqand, O'zbekiston 

Madjidova Gulbahor Tolibovna  

Ichki kasalliklar kafedrasi assistenti №2 

Samarqand davlat tibbiyot instituti 

Samarqand, O'zbekiston 

Yusupova Moxinabonu Farruxovna  

Kardiologiya bo'yicha magistraturasi rezidentlari 

Samarqand davlat tibbiyot institute. Samarqand, O'zbekiston 

Boltakulova Sarvinoz Dilshodovna  

Kardiologiya bo'yicha magistraturasi rezidentlari 

Samarqand davlat tibbiyot institute. Samarqand, O’zbekiston  

 

SHOSHILINCH TIBBIY YORDAMDA YOSH BEMORLARDA MIOKARD INFARKTINING KLINIK VA DIAGNOSTIK 

XUSUSIYATLARI 

 

For citation:

 Samadova N.A., Tashkenbayeva E.N., Madjidova G.T., Yusupova M.F, Boltakulova S.D.  Clinical and diagnostic features of 

myocardial infarction in young patients in emergency medicine. Journal of cardiorespiratory research. 2021, vol.2, issue 1, pp.78-81 

 
 
 
 

http://dx.doi.org/10.26739/2181-0974-2021-1-15 

 
 
 

ANNOTATSIYA 

Biz  miokard infarkti  bilan kasallangan (45  yoshgacha)  yosh  bemorlarning  40 ta  kasallik tarixini tahlil  qildik.  Eng  keng tarqalgan 

xavf  omillari  semirishning  buzilishi, lipid metabolizmi,  chekish  ekanligi aniqlandi.  Yosh  bemorlarning  yarmidan ko'pida anamnezda yurak 
tomirlari kasalligi bo'lmagan. Kursning asosiy varianti anginal, shikastlanish chuqurligi bo'yicha - katta fokal. Bemorlarning asoratlari va o'lim 
sababi aniqlandi. 

Kalit so'zlar:

 miokard infarkti, klinik kechish, yosh bemorlar, miokard revaskulyarizatsiyasi.  

 

Самадова Нигина Алишеровна 

 Резидент магистратуры по специальности кардиология 

Самаркандский государственный медицинский институт 

Самарканд, Узбекистан 

Ташкенбаева Элеонора Негматовна,  

д.м.н., з

аведующая кафедрой внутренней медицины № 2 

Самаркандский государственный медицинский институт 

Самарканд, Узбекистан 

 

Маджидова Гульбахор Толибовна 

Ассистент кафедры внутренних болезней №2  

Самаркандский государственный медицинский институт 

Самарканд, Узбекистан 

Юсупова Моxинабону Фаруховна 

Резидент магистратуры по специальности кардиология 

Самаркандский государственный медицинский институт 

Самарканд, Узбекистан 

Болтакулова Сарвиноз Дильшодовна 

Резидент магистратуры по специальности кардиология 


background image

ЖУРНАЛ КАРДИОРЕСПИРАТОРНЫХ ИССЛЕДОВАНИЙ | JOURNAL OF CARDIORESPIRATORY RESEARCH                  

№1  |  2021 

 

79 

 

Самаркандский государственный медицинский институт 

Самарканд, Узбекистан 

 

КЛИНИКО-ДИАГНОСТИЧЕСКИЕ ОСОБЕННОСТИ ИНФАРКТА МИОКАРДА У МОЛОДЫХ ПАЦИЕНТОВ В 

УСЛОВИЯХ НЕОТЛОЖНОЙ ПОМОЩИ 

АННОТАЦИЯ 

 

Мы  проанализировали  40  историй  болезни  молодых  пациентов  с  инфарктом  миокарда (до  45  лет).  Наиболее  частыми 

факторами  риска  оказались  ожирение,  липидный  обмен  и  курение.  Более  половины  молодых  пациентов  не  имели  в  анамнезе 
сердечно-сосудистых заболеваний. Основной вариант течения - стенокардия, по глубине поражения - крупноочаговая. Определены 
осложнения пациентов и причина смерти. 

Ключевые слова

: инфаркт миокарда, клиническое течение, пациенты молодого возраста, реваскуляризация миокарда.  

 

Samadova Nigina Alisherovna, 

 Resident Master in Cardiology 

Samarkand State Medical Institute 

Samarkand, Uzbekistan 

Tashkenbaeva Eleonora Negmatovna, 

Doctor of Medical Sciences, Head of the Department of  

Internal Medicine No. 2 

Samarkand State Medical Institute 

Samarkand, Uzbekistan 

 Madzhidova Gulbahor Tolibovna 

Assistant of the Department of Internal Medicine №2 

Samarkand State Medical Institute 

Samarkand, Uzbekistan 

Yusupova Mokhinabonu Farrukovna 

Resident Master in Cardiology 

Samarkand State Medical Institute 

Samarkand, Uzbekistan 

Boltakulova Sarvinoz Dilshodovna 

Resident Master in Cardiology 

Samarkand State Medical Institute 

Samarkand, Uzbekistan 

 

CLINICAL AND DIAGNOSTIC FEATURES OF MYOCARDIAL INFARCTION IN YOUNG PATIENTS IN EMERGENCY 

MEDICINE 

ANNOTATION 

We analyzed 40 histories of young patients with myocardial infarction (under the age of 45 years). The most common risk factors 

were obesity disorders, lipid metabolism, smoking. More than half of the young patients did not have heart disease in the Anamnesis. The main 
variant of the course is anginal, on the depth of the injury - a large focal. The complications and cause of death of patients were determined. 

Keywords:

 myocardial infarction, clinical rejection, young patients, myocardial revascularization. 

 

Zamonaviy  tibbiyot  yutuqlariga  qaramay,  O'zbekistonda 

ham,  aksariyat  Evropa  mamlakatlarida  ham  miokard  infarkti  (MI) 
bilan  kasallangan  bemorlarning  nogironligi  va  to'satdan  o'limi 
darajasi  yuqori  bo'lib  qolmoqda  [1,  12,  14,  16]  va  tegishli  yurak 
etishmovchiligi  (YE),  shu  jumladan  yosh  bemorlar  orasida  [9,  11]. 
Yosh  bemorlarda  miokard  infarktining  borishi  olimlar  tomonidan 
"zararli" deb ta'riflanadi [4, 5]. Bu kasalxonaga yotqizilgan o'limning 
juda  yuqori  darajasi,  ba'zi  mualliflarning  fikriga  ko'ra  -  47,8%, 
shuningdek postinfarkt surunkali yurak yetishmovchiligining tez-tez 
rivojlanishi  va  miyokard  infarktidan  keyingi  birinchi  yillarda 
o'limning asosiy sababi hisoblanadi [3, 4, 13]. Shu munosabat bilan 
yoshlarda MI profilaktikasi, diagnostikasi va davolash muammolarini 
o'rganish juda muhimdir. 

 

Tadqiqot  maqsadi

:  Yoshlarda  (45  yoshgacha)  xavf 

omillarini,  klinik  ko'rinishini  va  miokard  infarktining  rivojlanishini 
tahlil qilish. 

Materiallar va usullar:

 2018-2019 yillarda RSHTYIMSF 

kasalxonasiga  yotqizilgan  miokard  infarkti  tashxisi  qo'yilgan  30 
yoshdan  45  yoshgacha  (o'rtacha  yoshi  41  ±  3,7  yosh)  bo'lgan 
bemorlarning  40  ta  tarixini  retrospektiv  ravishda  tahlil  qildik. 
Bemorlarning  52  foizida  katta  o’choqli  infarkt,  30  (28%)  -  kichik 
o’choqli infarkt rivojlangan. Biz tekshirgan bemorlar orasida asosiy 
MI  bo'lgan  bemorlar  (74,4%)  ustunlik  qildi,  takroriy  MI  faqat 
erkaklarda  kuzatildi  (5,6%).  Ko'pincha  pastki  (37,3%)  va  oldingi 
(31,8%)  lokalizatsiyasi,  lateral  devorga  kengayishi  bilan  miokard 
infarkti (27,2%) kuzatildi.  Tahlil  qilingan  davrda  kasalxonada o'lim 
0,8% (2 bemor) ni tashkil etdi. Barcha bemorlar klinik tekshiruvdan 
o'tdilar:  anamnezni  yig'ish;  tekshirish;  laboratoriya  tekshiruvlari: 

UST, UQT, qonda glyukoza, biokimyoviy qon tekshiruvi (KFK MB, 
KFK,  troponinlar,  umumiy  bilirubin,  AST,  ALT);  qabul  paytida  va 
yana klinik ko'rinish bilan EKG tekshiruvining instrumental usullari; 
EXOkardiyografi; 

ko'krak 

qafasi 

rentgenogrammasi 

(agar 

ko'rsatilgan  bo'lsa).  Kasalxonaga  yotqizilgan  barcha  bemorlar 
nitratlar,  b-blokatorlar,  angiotenzinni  o'zgartiruvchi  ferment 
ingibitorlari, 

antikoagulyantlar, 

antitrombotsitlar 

va 

kardioprotektorlarni o'z ichiga olgan standart MI terapiyasini oldilar. 
Trombolizis  terapiyasi  ko'rsatmalar  mavjud  bo'lganda  va  qarshi 
ko’rsatmalar  mavjud  bo’lmaganda  amalga  oshirildi.  Miokard 
infarktining asoratlari rivojlanishi holatlarida ularga davo muolajalari 
o’tkazilgan.  

Natijalar:

  Tadqiqot  natijasida  eng  ko'p  uchraydigan  xavf 

omillari quyidagilardan iborat ekanligi aniqlandi: erkak jinsi - 76,3%, 
lipid metabolizmining buzilishi - 66,3%, chekish - 68,4%, semirish - 
44,9%; Yosh bemorlarning 46,7% og'ir merosxo'rlik tarixiga ega edi. 
Ishning tarixida bemorlarning turmush tarzi (jismoniy harakatsizlik), 
ratsional  dietaga  rioya  qilish  (meva  va  sabzavotlarni  yetarlicha 
iste'mol  qilish,  spirtli  ichimliklarni  suiste'mol  qilish,  tuz  iste'mol 
qilishning  ko'payishi),  psixososyal  stress  mavjudligi  haqida 
ma'lumotlar qayd etilmagan. Yaqinda o'tkazilgan tadqiqotlar miokard 
infarkti rivojlanishiga sezilarli ta'sir ko'rsatmoqda [2, 6, 15]. 
    Kasalxonaga  yotqizilgan  bemorlarning  68,2%  o'rtacha  og'irlik 
holatiga ega - 4,6%. Bemorlarning 84,4 foizida miyokard infarktining 
klassik  anginal  shakli  bo'lgan;  2,7%  da  -  aritmik,  0,8%  hollarda  - 
serebrovaskulyar,  qorin  va  og'riqsiz  variantlar.  Bemorlarning  75 
foizida yurak ishemik kasalligi (YUIK) miokard infarkti, bemorning 
10,4  foizida  nostabil  stenokardiya,  5,5  foizida  postinfarkt 


background image

ЖУРНАЛ КАРДИОРЕСПИРАТОРНЫХ ИССЛЕДОВАНИЙ | JOURNAL OF CARDIORESPIRATORY RESEARCH                  

№1  |  2021 

 

80 

 

kardioskleroz  bor  edi.  Birgalikda  uchraydigan  kasalliklar  orasida 
arterial  gipertenziya  ustun  keldi  -  35,5%,  o'pkaning  surunkali 
obstruktiv kasalligi - 14,9% va qandli diabetning ikkinchi turi - 8,8%. 
Bemorlarning  23,4%  kasalxonaga  odatdagi  anginal  og'riqlar 
bo'lishiga  qaramay,  og'riq  xuruji  boshlanganidan  12  soatdan 
kechiktirildi.  EXOKGga  ko'ra,  tahlil  qilingan  bemorlarda  chap 
bo’lmacha va chap qorincha bo'shliqlari kengayganligi va fraktsiyani 

kamayganligini  ko'rsatgan  (1-jadval).  Shuningdek,  72  (66,6%) 
bemorda  yurakning  gipokinez  yoki  akineziya  shaklidagi  kontraktil 
funktsiyasi buzilganligi, 40,2% bemorlarda - mitral qopqoqda 2 yoki 
undan  yuqori  darajadagi  regurgitatsiya,  8,4%  da  -  trikuspidal 
qopqog'ida,  5%  -  aortada,  5  (4,7%)  bemorda  o'pka  gipertenziya 
belgilari kuzatildi.  

 

№1-Jadval. O'rganilayotgan bemorlarda ExoKG ko'rsatkichlari 

 

ExoKG ko'rsatkichlari 

IM bo'lgan bemorlar  
(n = 40) 

Oddiy qiymatlar 

АH 

3,66 ± 0,37  

2.8-3.7 sm 

CHBH 

3,85 ± 0,38 

2.4-3.6 sm 

O’QH 

2,19 ± 0,29 

1.8- 2.6 sm 

CHQSH 

3,93 ± 0,9 

До 3.7 sm 

CHQDH 

5,50 ± 0,68 

до 5.5 sm 

QTH 

0,99 ± 0,20 

0.7-1.1 sm 

CHQODH 

0,96 ± 0,16 

0,8-1,1 sm 

FV 

54,8 ± 7,78 

55 и более % 

 

Eslatma – AH-aorta hajmi, CHBH-chap bo’lmacha hajmi, 

O’QH-o'ng qorincha hajmi, CHQSH-chap qorincha yakuniy sistolik 
hajmi,  CHQDH-chap  qorincha  yakuniy  diastolik  hajmi,  QTH-
qorinchalararo  o’siq  hajmi,  CHQODH  -  chap  qorincha  orqa 
devorining hajmi, FV-chap qorincha fraktsiyasi.  

Miokard 

infarkti 

asoratlari 

orasida 

ritm 

va 

o'tkazuvchanlikning 

buzilishi 

ustun 

bo'lgan 

17,8%: 

supraventrikulyar  ritm  buzilishi  (bo’lmachalar  fibrilatsiyaning 
paroksizmalari  -  5,7%,  supraventrikulyar  ekstrasistolialar  -  3,5%), 
qorincha  ritmining  buzilishi  (qorincha  ekstrasistolasi  -  4,7%, 
qorincha  1,9%,  qorincha 1,9%),  qorincha  fibrilatsiyasi  -  0,9%),  AV 
blokadasi  2-3  daraja  -  1,8%.  O'tkir  yurak  yetishmovchiligi  14% 
hollarda  kuzatilgan,  shulardan  4,6%  kardiogen  shok,  kamdan-kam 
hollarda  chap  qorincha  anevrizmasi,  uning  bo'shlig'i  trombozi 
(12,1%)  va  infarktdan  keyingi  stenokardiya  (9,3%)  rivojlangan. 
Trombolitik terapiya (TLT) bemorlarning 40,3 foizida (samarali TLT 
- 33,7 foiz), koronaroangiografiya bemorlarning 2 foizida o'tkazilgan, 
shulardan teriosti translyuminal koronar angioplastika (TTKAP) 42,3 
foizda  (shu jumladan,  qutqaruvchilarning  7,8  foizi)  qilingan. 25% - 
rejalashtirilgan 

TTKAPni 

Samarqand 

viloyat 

kardiologik 

dispanserida  o'tkazish  tavsiya  etilgan,  27,9%  da  -  gemodinamik 
ahamiyatga  ega  bo'lgan  stenozlar  topilmadi,  5,7%  da  tomirlarda 
aterosklerotik  shikastlanishlar  aniqlanmadi.  Kasalxonaichi  o'lim  -  2 
bemorda kuzatilgan. Bemorning o'limiga stent trombozi, o'tkir chap 
qorincha yetishmovchiligi, o'pka shishi bilan murakkablashgan chap 
qorinchaning  orqa,  cho'qqi  va  old-yon  devorlariga  tarqalishi  bilan 
o'tkir keng tarqalgan takrorlanadigan miokard infarkti sabab bo'lgan. 

Miokard 

infarktining 

"yoshartirilishi", 

MI 

bilan 

kasallangan  bemorlarning  yuqori  o'limi  bilan  bog'liq  holda,  aholini 
yurak-qon tomir kasalliklarining birlamchi profilaktikasi masalalari, 
shuningdek,  teri  osti  koronar  aralashuvlari  va  kasallik  haqida 
xabardor  qilish  orqali  yosh  bemorlarga  profilaktika  yordamini 
rivojlantirish zarur.  

Xulosa:  1.  O'rganilgan  yosh  bemorlarning  76  foizida 

koronar  arteriya  kasalligining  birinchi  namoyishi  miokard  infarkti 
bo'lgan.  2.  Yosh  bemorlar  uchun  (78%)  katta  o’choqli  miokard 
infarkti  ko'proq  xarakterlidir.  3.  Bemorlarning  yarmidan  ko'pi 
(68,8%)  reperfuzion  terapiyani  boshdan  kechirishdi,  bu  bizga 
miokard  infarkti  bo'lgan  yosh  bemorlarda  klinik  natijalar  va 
prognozlarning yaxshilanishiga umid qilish imkonini beradi.  

 
Список литературы/ Iqtiboslar/References 
 

1.

 

Беленков  Ю.Н.  Эпидемиологические  исследования  сердечной  недостаточности  /  Ю.Н.  Беленков,  Ф.Т.  Агеев,  В.Ю.  Мареев  // 

Сердечная недостаточность. – 2002. – № 3 (2). – С. 57-58.  
2.

 

Влияние  депрессии  и  тревожных  состояний  на  течение  острого  инфаркта  миокарда  у  пациентов  молодого  возраста  /  Г.Б. 

Ходжиева [и др.] // Науч.-мед. журнал «Паёми Сино» («Вестник Авиценны») Тадж. гос. мед. ун-та им. Абуали ибн Сино. – 2010. – 
№4. – С. 107-112.  
3.

 

Гафарова  А.В.  Внезапная  смерть:  результаты  исследования  инфаркта  миокарда  на  основе  программ  ВОЗ  «Регистр  острого 

инфаркта миокарда», «Моника» / А.В. Гафарова, В.В. Гафаров // Кардиоваскулярная терапия и профилактика. – 2009. – №8(6), прил. 
1 – С. 86.  
4.

 

С.В.Попов.,  А.А.Гарганеева.,  К.Н.Борель.  //Инфаркт  миокарда  у  пациентов  молодого  возраста:  многолетний  сравнительный 

анализ  особенностей  развития,  клинического  течения  и  стратегии  ведения.//  Комплексные  проблемы  сердечно-сосудистых 
заболеваний., С.66-72,2016. 
5.

 

Маджидова  Г.Т.,  Истамова  С.С.,  Фатуллаева  Д.С.//  Эффективность  применения  бигуанидов  в  комбинированной  терапии 

гипертонической болезни с метаболическим синдромом// Медецинские науки.,С.69-71, 2019. 
6.

 

Хасанжанова  Ф.О.,  Ташкенбаева  Э.Н.  //Роль  изменения  маркеров  некроза  кардиомиоцитов  у  больных  инфарктом  миокарда  в 

зависимости от возраста.// Актуальные научные исследования в современном мире., С. 42-45, 2018. 
7.

 

Хасанжанова  Ф.О.,  Ташкенбаева  Э.Н.  //Различия  в  частоте  развития  основных  осложнений  у  больных  с  острым  инфарктом 

миокарда// Актуальные научные исследования в современном мире., С. 39-41, 2018. 
8.

 

Ташкенбаева Э.Н. //Прогностическая значимость бессимптомной гиперурикемии и корригирующая активность аллопуринола и 

Гепа-Мерц в комплексной терапии у больных с прогрессирующей стенокардией// Врач – аспирант. 2009г. №3 С.261-268. 
9.

 

Зяблов  Ю.И.  Острые  коронарные  катастрофы  у  лиц  до  40  лет:  результаты  10-летнего  наблюдения  в  Томске  (1988-1997)  по 

программе ВОЗ «Регистр острого инфаркта миокарда» / Ю.И. Зяблов, С.А. Округин, С.Д. Орлова // Кардиология. – 1999. – Т. 39, № 
11. – С. 47-50.  
10.

 

Клинические  особенности  инфаркта  миокарда  у  лиц  молодого  возраста  /  А.И.  Борохов  [и  др.]  //  Актуальные  вопросы 

экспериментальной и клинической фармакологии: сб. науч. работ памяти проф. В.С. Яснецова. – Смоленск, 1994. – С. 18-19. 


background image

ЖУРНАЛ КАРДИОРЕСПИРАТОРНЫХ ИССЛЕДОВАНИЙ | JOURNAL OF CARDIORESPIRATORY RESEARCH                  

№1  |  2021 

 

81 

 

11.

 

Курасов Е.С. Психические расстройства у лиц молодого возраста, перенесших острый инфаркт миокарда / Е.С. Курасов // Вестн. 

Нац. мед.-хирург. Центра им. Н.И.  Пирогова. – 2011. – Т. 6, № 1. – С. 120-123.  
12.

 

Национальные рекомендации по лечению острого коронарного синдрома без стойкого подъема ST на ЭКГ. Первое изд. 2006 // 

Кардиоваскулярная терапия и профилактика. – 2006. – №5(8), прил. 1. – С. 411-440.  
13.

 

Национальные  рекомендации  по  диагностике  и  лечению  больных острым  инфарктом миокарда  с  подъемом  сегмента  ST  ЭКГ. 

Первое изд. 2007 // Кардиоваскулярная терапия и профилактика. – 2007. – №6 (8), прил. 1. – С. 415-500.  
14.

 

Negmatovna, T. E., Khudayberdievich, Z. S., Sayfutdinovich, K. Z., Khidirnazarovich, T. D., Shukhratovna, K. F., & Abdullaevna, A. G. 

(2019).  Urate  regulation  gene  polymorphisms  are  correlated  with  clinical  forms  of  coronary  heart  disease. International  Journal  of 
Pharmaceutical Research, 11(3), 198-202.  
15.

 

Negmatovna,  T.  E.,  &  Alievna,  A.  G.  (2018).  Features of  ischemic  heart disease  in  association  with  climacteric  cardiopathy. European 

science review, (3-4). 
16.

 

Effect of potentially modifiable risk factors associated with myocardial infarction in 52 countries (the INTERHEART Study): case-control 

study / S. Yusuf [et al.] // http: www.thelancet. com. Published online September. – №3. – 2004.  
 
        

  

 

 

Библиографические ссылки

Беленков Ю.Н. Эпидемиологические исследования сердечной недостаточности / Ю.Н. Беленков. Ф.Т. Агеев. В.Ю. Мареев // Сердечная недостаточность. - 2002. - № 3 (2). - С. 57-58.

Влияние депрессии и тревожных состояний на течение острого инфаркта миокарда у пациентов молодого возраста / Г.Б. Ходжиева [и др.] // Науч.-мед. журнал «Паёми Сино» («Вестник Авиценны») Тадж. гос. мед. ун-та им. Абуали ибн Сино. —2010.— №4.-С. 107-112.

Гафарова А.В. Внезапная смерть: результаты исследования инфаркта миокарда на основе программ ВОЗ «Регистр острого инфаркта миокарда». «Моника» / А.В. Гафарова. В.В. Гафаров // Кардиоваскулярная терапия и профилактика. - 2009. - №8(6). прил. 1-С. 86.

С.В.Попов.. А.А.Гарганеева.. К.Н.Борель. //Инфаркт миокарда у пациентов молодого возраста: многолетний сравнительный анализ особенностей развития, клинического течения и стратегии ведения. 7 Комплексные проблемы сердечно-сосудистых заболеваний.. С.66-72,2016.

Маджидова Г.Т.. Истамова С.С., Фатуллаева Д.С.// Эффективность применения бигуанидов в комбинированной терапии гипертонической болезни с метаболическим синдромом// Медецинские науки.,С.69-71, 2019.

Хасанжанова Ф.О.. Ташкенбаева Э.Н. //Роль изменения маркеров некроза кардиомиоцитов у больных инфарктом миокарда в зависимости от возраста.// Актуальные научные исследования в современном мире.. С. 42-45, 2018.

Хасанжанова Ф.О., Ташкенбаева Э.Н. //Различия в частоте развития основных осложнений у больных с острым инфарктом миокарда7 Актуальные научные исследования в современном мире., С. 39-41. 2018.

Ташкенбаева Э.Н. / Прогностическая значимость бессимптомной гиперурикемии и корригирующая активность аллопуринола и Гепа-Мерц в комплексной терапии у больных с прогрессирующей стенокардией Врач - аспирант. 2009г. №3 С.261-268.

Зяблов Ю.И. Острые коронарные катастрофы у лиц до 40 лет: результаты 10-летнего наблюдения в Томске (1988-1997) по программе ВОЗ «Регистр острого инфаркта миокарда» / Ю.И. Зяблов. С.А. Округин. С.Д. Орлова // Кардиология. - 1999. - Т. 39. № 11.-С. 47-50.

Клинические особенности инфаркта миокарда у лиц молодого возраста / А.И. Ворохов [и др.] // Актуальные вопросы экспериментальной и клинической фармакологии: сб. науч, работ памяти проф. В.С. Яснецова. - Смоленск. 1994. - С. 18-19.

Курасов Е.С. Психические расстройства у лиц молодого возраста, перенесших острый инфаркт миокарда / Е.С. Курасов 7 Вести. Нац. мед.-хирург. Центра им. Н.И. Пирогова. - 2011. - Т. 6, № 1. - С. 120-123.

Национальные рекомендации по лечению острого коронарного синдрома без стойкого подъема ST на ЭКГ. Первое изд. 2006 // Кардиоваскулярная терапия и профилактика. - 2006. - №5(8), пр ил. 1. - С. 411-440.

Национальные рекомендации по диагностике и лечению больных острым инфарктом миокарда с подъемом сегмента ST ЭКГ. Первое изд. 2007 // Кардиоваскулярная терапия и профилактика. - 2007. - №6 (8). прил. 1. - С. 415-500.

Negmatovna. Т. Е.. Khudayberdievich, Z. S.. Sayfutdinovich. К. Z.. Khidimazarovich, Т. D.. Shukhratovna. К. F.. & Abdullaevna. A. G. (2019). Urate regulation gene polymorphisms are correlated with clinical forms of coronary heart disease. International Journal of Pharmaceutical Research. 11(3), 198-202.

Negmatovna. T. E.. & Alievna. A. G. (2018). Features of ischemic heart disease in association with climacteric cardiopathy. European science review, (3-4).

Effect of potentially modifiable risk factors associated with myocardial infarction in 52 countries (the INTERHEART Study): case-control study / S. Yusuf [et al.] // http: www.thelancet. com. Published online September. - №3. - 2004.

inLibrary — это научная электронная библиотека inConference - научно-практические конференции inScience - Журнал Общество и инновации UACD - Антикоррупционный дайджест Узбекистана UZDA - Ассоциации стоматологов Узбекистана АСТ - Архитектура, строительство, транспорт Open Journal System - Престиж вашего журнала в международных базах данных inDesigner - Разработка сайта - создание сайтов под ключ в веб студии Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil - ilmiy elektron jurnali yuridik va jismoniy shaxslarning in-Academy - Innovative Academy RSC MENC LEGIS - Адвокатское бюро SPORT-SCIENCE - Актуальные проблемы спортивной науки GLOTEC - Внедрение цифровых технологий в организации MuviPoisk - Смотрите фильмы онлайн, большая коллекция, новинки кинопроката Megatorg - Доска объявлений Megatorg.net: сайт бесплатных частных объявлений Skinormil - Космецевтика активного действия Pils - Мультибрендовый онлайн шоп METAMED - Фармацевтическая компания с полным спектром услуг Dexaflu - от симптомов гриппа и простуды SMARTY - Увеличение продаж вашей компании ELECARS - Электромобили в Ташкенте, Узбекистане CHINA MOTORS - Купи автомобиль своей мечты! PROKAT24 - Прокат и аренда строительных инструментов