https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/issue/feed Информатика и инженерные технологии 2023-11-19T22:14:59+08:00 Open Journal Systems <p>Xalqaro miqyosidagi ilmiy-texnik anjuman materiallarida zamonaviy kompyuter ilmlari va muhandislik texnologiyalari sohasidagi innovatsion tadqiqotlar aks etgan. </p> https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/24971 Исследование проблем формирования политики безопасности управления технологическими процессами на предприятиях 2023-11-07T13:24:32+08:00 Олим Туракулов olimxolbotaevich@gmail.com <p>Ўзбекистон Республикасида ахборот технологиясининг миллий инфраструктураси жадаллик билан ривожланмоқда. Бу республикамизнинг мустақилликка эришганидан бери жамиятимиз ҳаётида тубдан ўзгаришлар содир бўлганидан дарак берадики, ҳозирда иқтисодиёт, телекоммуникация соҳаси ахборот индустрияси олдидаги мақсад ва масалалар ўзгарди. Ҳажми муттасил ошувчи ахборотни сақлаш ва узатиш жараёнларини автоматлаштириш масаласини ечишга имкон берувчи компьютер тармоқлари маълумотларини автоматлаштирилган ишлаш воситаларининг пайдо бўлиши ва тарқалиши ушбу жараёнларни тажовузкор ахборот таъсирига нисбатан заиф қилиб қўйди. Натижада файлларни ва компьютерда сақланувчи бошқа ахборотни ҳимоялаш воситаларига эҳтиёж туғилди. Айниқса кўпчилик фойдаланувчи тизимларда, вақти бўлинишли тизимларда ҳамда очиқ тармоқлар орқали фойдаланувчи тизимларда ҳимоялаш воситаларига эҳтиёж кучли сезилди.</p> 2023-11-07T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Олим Туракулов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/24990 Возможности искусственного интеллекта в образовании. чат gpt: что это? 2023-11-07T18:27:05+08:00 Айсыга Ырысбаева aisyrga160209@mail.ru <p>В последнее время был добавлен еще один термин, который становится все более актуальным в сфере образования во всем мире. Он ChatGPT. Чат GPT является явным доказательством того, что искусственный интеллект развивается каждый день. Этот универсальный чат-бот может конкурировать с людьми в интеллектуальных и коммуникативных задачах. [4] но как ChatGPT достигает такого уровня и может ли он заменить человека? <br />Давайте разберемся. Итак, что такое chatgpt в статье? Что он может делать и как его использовать, в какой степени польза для общества обо всем мы поговорим ниже.</p> 2023-11-07T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Айсыга Ырысбаева https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25023 Алгоритм шифрования и дешифрования текстовой информации для магнитооптических волноводных логических элементов 2023-11-08T11:21:41+08:00 Абдували Хидиров info@nlibrary.uz Шухрат Эгамов info@nlibrary.uz Хакберди Жуманов jumanov56@mail.ru <p>Для криптообработки информации с использованием шифрования Вернам разработан рабочий симулятор логического элемента XOR, основанный на тех же принципах, что и магнитооптические логические элементы. Проведена экспериментальная проверка устройства-имитатора с использованием кодирования ASCII и разработан алгоритм шифрования и дешифрования текстовой информации.</p> 2023-11-08T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Абдували Хидиров , Шухрат Эгамов , Хакберди Жуманов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25025 Использование искусственных нейронных сетей при разработке алгоритма поиска оптимального пути мобильных роботов в динамических средах 2023-11-08T12:19:43+08:00 Кувончбек Норкозиев a_tojiyev@jbnuu.uz Алишер Тоджиев a_tojiyev@jbnuu.uz <p>Ushbu maqolada biz dinamik muhitda ishlaydigan mobil robotlar uchun yo'lni optimal rejalashtirishga erishish uchun sun'iy neyron tarmoqlarni (ANN) yo'lni rejalashtirish texnikasi bilan birlashtirgan algoritmik asosni taklif qilamiz. Asosiy maqsad - to'siqlar va turli xil atrof-muhit sharoitlarini hisobga olgan holda, robotlarni dinamik bo'shliqlar bo'ylab samarali boshqarish. Matlab dasturining ROS uskunalar panelida simulyatsiyalar va real tajribalar orqali yondashuvimizning samaradorligini ko'rsatamiz. Bizning natijalarimiz samaradorlik va muvaffaqiyat darajasi bo'yicha mavjud yo'lni rejalashtirish algoritmlariga nisbatan ayrim ko‘rsatkichlari yuqori samaradorlikni ko'rsatadi.</p> 2023-11-08T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Кувончбек Норкозиев, Алишер Тоджиев https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25027 Интернет-поисковик Bing на основе искусственного интеллекта 2023-11-08T14:09:34+08:00 Джахангир Рискалиев jaxongir.tmi93@gmail.com Амриддин Абдирахимов jaxongir.tmi93@gmail.com <p>Axborot texnologiyalari rivojlangan asrda insonlarni qiziqtirayotgan ma’lumotlarni qisqa fursatlarda topish hamda aniq natijalar olish ehtiyoji ortmoqda. Bunda albatta internet qidiruv tizimlaridan foydalanish eng maqbul tanlovdir. Qidiruv tizimlari yordamida turli veb-saytlardan kerakli ma’lumotlarni sanoqli soniyalar ichida qidirish va ulardan foydalanish mumkin bo‘ladi. Albatta, internet tarmog‘ida turli xil ko‘rinishda axborotlar ko‘plab topiladi. Bu esa axborotlar ichidan kerakli bo‘lgan ma’lumotlarni topish muammosini keltirib chiqaradi. Foydalanuvchi ma’lumotlarni izlayotganda mavjud internet qidiruv tizimlarini imkoniyatlarini bilish juda muhim hisoblanadi.</p> 2023-11-08T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Джахангир Рискалиев, Амриддин Абдирахимов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25161 Автоадаптивное выделение границ поврежденной области на видеоизображении: анализ огня и пламени с помощью компьютерного зрения 2023-11-10T13:08:57+08:00 Маруф Тожиев mrtojiyev6886@gmail.com <p>В данной работе представлен вычислительный алгоритм для <br />обнаружения и извлечения пожара из видеоизображений на основе термохимической реакции. Алгоритм позволяет точно определять границы пожарных и непожарных областей, что имеет важное значение для мониторинга пожаров, раннего обнаружения возгораний и оценки пожаров. Исследования показали, что традиционные методы обнаружения пожара имеют недостаточную точность. В данной работе предложен алгоритм, который обнаруживает и устраняет нежелательные артефакты, выявляя ключевые символические огни и границы огня.</p> 2023-11-10T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Маруф Тожиев https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25283 Повышение безопасности сети с помощью решений на основе искусственного интеллекта 2023-11-12T18:46:45+08:00 Адил Ахунбаев a.axunboyev@ferpi.uz Мухамадбобир Хусанбоев a.axunboyev@ferpi.uz Ихтияржон Исраилов a.axunboyev@ferpi.uz <p>The rapid evolution of cyber threats demands innovative approaches to network security. This article delves into the realm of AI-driven network security, exploring how artificial intelligence is revolutionizing threat detection, response, and prevention in modern network infrastructures. We discuss the key techniques, benefits, and challenges associated with AI in network security.</p> 2023-11-12T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Адил Ахунбаев, Мухамадбобир Хусанбоев, Ихтияржон Исраилов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25287 Возможности использования искусственного интеллекта в кибербезопасности 2023-11-12T20:24:14+08:00 Акмалжон Абдумаликов akmalabdumalikov6@gmail.com Джамиля Турабекова akmalabdumalikov6@gmail.com <p>Kibertahdidlar murakkabligi va hajmi ortib borayotgani sababli Sun’iy intellekt kiberxavfsizlik uchun juda muhimdir. Sun'iy intellektga asoslangan tizimlar real vaqtda katta hajmdagi ma'lumotlarni tahlil qilishi va tahdidlarni aniqlashi mumkin. Bu kiberhujumlarga tezroq va samaraliroq javob berish, maʼlumotlar buzilishi va boshqa xavfsizlik hodisalari xavfini kamaytirish imkonini beradi.</p> 2023-11-12T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Акмалжон Абдумаликов, Джамиля Турабекова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25291 Роль цифровых технологий в повышении энергоэффективности в системах энергоснабжения 2023-11-12T20:50:44+08:00 Ильхомжон Сиддиков akmalabdumalikov6@gmail.com Акмалжон Абдумаликов akmalabdumalikov6@gmail.com <p>Jahonda energiya ta’minoti manbalari monitoringida axborotlarni taqsimlashning turli signal o‘zgartgichlarini keng qo‘llash, ular yordamida doimiy monitoring jarayonlarini amalga oshirishda elektr energiya istemol qiluvchi obektlarning uzluksiz va sifatli ishlashini ta’minlash bo‘yicha signallar bilan ta’minlovchi apparatlar, qurilmalar, vositalar hamda algoritm va dasturiy vositalarini takomillashtirishga qaratilgan qator ilmiy tadqiqot ishlari olib borilmoqda. Energiya ta’minoti tizimlarining ishonchli ish holatlarini ta’minlashda ishlab chiqarilayotgan energiya miqdori va sifatini manbalar quvvatini monitoring qilish asosida rejalashtirish, dasturiy vositalar va texnik yechimlarni ishlab chiqishga alohida e’tibor qaratilmoqda. Shu bilan birga elektr energiya manbalarining kattalik va parametrlarini ikkilamchi signallarga o‘zgartirish apparatlari tuzilish tamoyillari hamda ularning dasturiy vositalarini yaratish dolzarb masalalardan hisoblanmoqda.</p> 2023-11-12T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Ильхомжон Сиддиков, Акмалжон Абдумаликов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25301 Перспективы автоматизации почты с использованием цифровых технологий 2023-11-12T23:41:25+08:00 Нодирбек Юсупбеков xokimbek.axmadbekov@mail.ru Хокимбек Ахмадбеков xokimbek.axmadbekov@mail.ru <p>Ushbu maqolada mualliflar fan, texnika va texnologiya taraqqiyotini rivojlantirishda pochta aloqasini avtomatlashtirish, texnologik jarayonlarni kompleks mexanizatsiyalashtirish va raqamli texnologiyalardan foydalanishning o‘ziga xos xususiyatlarini ilmiy asoslagan.</p> 2023-11-13T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Нодирбек Юсупбеков, Хокимбек Ахмадбеков https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25306 Автоматизированные системы проектирования одежды, трехмерное моделирование 2023-11-13T00:36:46+08:00 Дилафруз Джалолова djalolovadf@mail.ru Жамшид Саидов djalolovadf@mail.ru <p>Ushbu maqolada kiyim loyihalashning avtomatlashtirilgan sistemalari, uch o‘lchamli modellashtirish, andozalarni konstruksiyalash va virtual kiydirish, virtual modellar to‘plami hamda harakati to’g’risida ma’lumotlar keltirilgan.</p> 2023-11-13T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Дилафруз Джалолова, Жамшид Саидов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25311 Значение цифровизации в повышении экономического потенциала промышленных предприятий 2023-11-13T03:11:13+08:00 Гульмира Мадаминова g.madaminova@ferpi.uz Жасур Омонов g.madaminova@ferpi.uz <p>Maqolada iqtisodiyotini yuksaltirishda sanoat korxonalarining iqtisodiy salohiyatini oshirishda raqamlashtirishning ahamiyati haqida bayon etilgan.</p> 2023-11-13T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Гульмира Мадаминова, Жасур Омонов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25314 Узбекистан на пути развития международного торгово-экономического сотрудничества в условиях цифровизации экономики 2023-11-13T13:27:50+08:00 Марина Цой info@nlibrary.uz Сурайе Зайниева info@nlibrary.uz Париза Азимова info@nlibrary.uz Шохижахон Ражапов info@nlibrary.uz Шохижахон Ражапов info@nlibrary.uz <p>Статья раскрывает вопросы международных экономических отношений Республики Узбекистан, политику Узбекистана по развитию международного торгово-экономического сотрудничества, а также, экономические отношения Узбекистана и стран СНГ. Рассматриваются перспективы развития в долгосрочном периоде.</p> 2023-11-13T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Марина Цой, Сурайе Зайниева , Париза Азимова , Шохижахон Ражапов , Шохижахон Ражапов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25316 Задача наблюдения в уравнении гиперболического типа 2023-11-13T14:42:10+08:00 Махаммади Рустамов info@nlibrary.uz Толкин Нуралиев info@nlibrary.uz <p>Ushbu maqolada tabiatda uchraydigan jarayonlar: issiqlik tarqalishi, tor tebranishi, sterjen tebranishi, mayatnik tebranishi, magnit maydoni impulsi va hakazolar. Har qanday tabiiy protsess o’lchanganligi sababli uni modellashtirishdan hosil bo’lgan masala taqribiy yechiladi. Biz yechimni protsessni kuzatish (bir nuqtada o’lchash) yordamida hisoblashga harakat qildik. Bunda masala uchun qo’shma operator tuzilib, nokorrekt masala (boshlang’ich qiymat yo’q holat) shartli korrekt xolatga o’tkaziladi. Natijada matematik fizika masalasi ekstremum masalasiga keltirib yechim chekli sondagi algebraik tenglamalar sistemasiga keltiriladi</p> 2023-11-13T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Махаммади Рустамов, Толкин Нуралиев https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25318 Индикаторы эффективности сегодняшних реформ в высшем образовании 2023-11-13T15:21:43+08:00 Олим Туракулов info@nlibrary.uz <p>Мамлакатимизда олиб борилаётган ислоҳотлар натижаси ўлароқ сўнгги йилларда таълим тизимининг барча босқичларини замонавий талаблар асосида ташкил этиш бўйича амалий ишлар ҳал қилувчи босқичга кирди.</p> 2023-11-13T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Олим Туракулов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25322 Применение второго закона Ньютона к связанным объектам 2023-11-13T15:50:21+08:00 Салахдин Усманов info@nlibrary.uz Зохиджон Абдурахманов info@nlibrary.uz Дания Аманова info@nlibrary.uz <p>Ushbu ma’ruza tezisida Nyutonning ikkinchi qonunini bittadan ko’p bo’lgan ob’ektlarga qo’llash masalasi qaralgan. Ushbu holatlarda qaysi ob’yektga, qanday kuchlar ta’sir qilayotganligi aniq tushunib berilgan.</p> 2023-11-14T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Салахдин Усанов, Зохиджон Абдурахманов, Дания Аманова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25327 Обеспечение более безопасного цифрового будущего, важность образования в области кибербезопасности 2023-11-13T16:50:05+08:00 Фаррух Мухтаров fmm1980@rambler.ru <p>This article discusses the importance of cybersecurity education in today's digital world. It defines cybersecurity education and explains its benefits, such as reducing the risk of cyber attacks, protecting sensitive data, and minimizing the damage caused by a cyber attack. The article also provides a list of common cyber threats, such as phishing attacks, malware, and ransomware.</p> 2023-11-13T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Фаррух Мухтаров https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25329 Алгоритм предварительной обработки маммографических изображений 2023-11-13T17:13:38+08:00 Хабиба Абдиева orif.habiba1994@gmail.com <p>Tibbiyot tasvirlarini tahlil qilish usullari va algoritmlari ko’krak bezi saratonini erta bosqichda aniqlash va tashxislashda muhim rol o’ynaydi. Ushbu ilmiy ishda mammografiya tasvirlarida topografik xaritaga asoslangan segmentatsiya masalasi ko’rilgan. Ushbu muammoni hal qilishda tasvirlarga dastlabki ishlov berish va segmentlash algoritmlari takomillashtirilgan</p> 2023-11-13T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Хабиба Абдиева https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25331 Наборы данных для систем обнаружения вторжений: повышение сетевой безопасности 2023-11-13T17:48:43+08:00 Сухробжон Бозоров bek.muminovich.95@mail.ru <p>Intrusion Detection Systems (IDS) play a pivotal role in safeguarding networks against cyber threats. To effectively develop and evaluate IDS solutions, access to diverse and comprehensive datasets is crucial. This article explores the importance of datasets for intrusion detection, highlights key requirements for such datasets, and discusses notable datasets and their features commonly used in the field. By understanding the value of high-quality data, researchers and cybersecurity professionals can better address the evolving landscape of network attacks and fortify their defense mechanisms.</p> 2023-11-13T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Сухробжон Бозоров https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25335 Роль анализа текстовых связей в электронных документах в информационной безопасности 2023-11-13T18:19:18+08:00 Гиёс Чорркулов mamaraimovabror@gmail.com Низомиддин Норматов mamaraimovabror@gmail.com Аброр Мамараимов mamaraimovabror@gmail.com <p>So‘nggi yillarda hujjatlarni raqamlashtirish tendensiyasi paydo bo‘ldi. Dunyoning raqamlashuvi jarayonida qog‘ozga asoslangan hujjatlarni yanada qulayroq, qidirish va saqlash uchun raqamliga aylantirish zarur. Elektron hujjatda (EH) qatorlar matn maydoni to‘plamiga taqsimlanadi. Boshqacha qilib aytganda, satr bir nechta segmentlarga bo‘linib, har bir segment boshqa to‘plam matn maydoniga joylashtirilishi mumkin. Shuning uchun matn satr bilan samarali bog‘langanligi bois to‘plamdagi har bir matn bog‘langan matn maydoni deb ataladi. Shuningdek satrning butun mazmunini o‘z ichiga olgan hamda boshqa matn maydoni bilan bog‘lanmagan matn maydonini himoyalangan matn maydoni deb ham atalishi mumkin.</p> 2023-11-14T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Гиёс Чорркулов, Низомиддин Норматов, Аброр Мамараимов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25346 К вопросу о цифровизации образования 2023-11-14T12:24:16+08:00 Е Конистерова konisterova@mail.ru <p>В статье говориться о потенциале использования цифровых технологий для модернизации современного образования, анализируются практические возможности современных технологий, позволяющие улучшить процессы преподавания и обучения. </p> 2023-11-14T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Е Конистерова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25349 Подготовка будущих учителей технологии в условиях внедрения цифровых средств производства 2023-11-14T12:49:44+08:00 Дмитрий Малий maliydv@tsput.ru Полина Рункова maliydv@tsput.ru <p>В статье рассматриваются технологии проектирования и моделирования цифровых моделей, а также особенности подготовки будущих учителей технологии к моделированию и проектирования 3D моделей изделий.</p> 2023-11-14T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Дмитрий Малий, Полина Рункова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25353 Сравнительный анализ инновационного развития реформ образовательного процесса 2023-11-14T13:25:01+08:00 Даврон Алибеков alibekovdavron252@mail.com <p>Ushbu maqolada ta’lim tizimidagi amalga oshirilayotgan islohatlar, ta’lim infratuzilmalari, ta’limni innovatsion rivojlantirish, xorijiy davlatlarning ta’lim tizimidagi innovatsion jarayonlar va ularning qiyosiy tahlili haqida so‘z yuritiladi.</p> 2023-11-14T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Даврон Алибеков https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25356 Интеграция науки и образования как приоритетное направление развития университета 2023-11-14T14:13:44+08:00 Жамшид Хакимов khakimov-jamshid@mail.ru <p>The article talks about the development of innovative activities of universities, examines the directions of this activity and the participation of universities in the innovative activities of industries.</p> 2023-11-14T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Жамшид Хакимов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25358 Развитие учебного процесса по науке «Основы вычислительной техники устройств техники на основе цифровых технологий» 2023-11-14T14:51:48+08:00 Бойкози Хурсанов b.xursanov@ferpi.uz Дилшодбек Мирзаев b.xursanov@ferpi.uz Абдулазиз Абдуназаров b.xursanov@ferpi.uz <p>Maqolada muhandislik fanlarida axborot texnologiyalari va ularning didaktik imkoniyatlari hamda ta’lim va tarbiya jarayonlarini raqamli texnologiyalar asosida takomillashtirish ko‘rsatilgan. Zamonaviy axborot texnologiyalarining o‘quv-ta’lim-tarbiya jarayonlariga joriy etilishi va o‘quv ma’lumotlarini taqdim etish va AKTlarning didaktik imkoniyatlari yoritilgan.</p> 2023-11-14T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Бойкози Хурсанов, Дилшодбек Мирзаев, Абдулазиз Абдуназаров https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25361 Использование современных технологий на уроках математики и его значение 2023-11-14T15:31:00+08:00 Садокат Шарипова info@nlibrary.uz Рабимкул Абдуназаров info@nlibrary.uz <p>Ushbu maqola zamonaviy fan va texnika yutuqlaridan ta'lim maqsadlarida foydalanish imkoniyatlariga bag'ishlangan. O‘quvchilarga matematika o‘rgatishda zamonaviy texnologiyalardan foydalanishning ijobiy tomonlari aniqlangan.</p> 2023-11-14T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Садокат Шарипова, Рабимкул Абдуназаров https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25365 Роль цифровых технологий в организации внеклассной деятельности учителей школ 2023-11-14T16:00:55+08:00 Махаммадали Маматкадыров maxam.uz.1976@gmail.com <p>Ushbu maqola virtual platformalarni ishlab chiqishda o'zgartirish imkoniyatlarini o'rganadi.O'qituvchilar o'rtasidagi hamkorlik va dinamikani yaratishda ularning afzalliklarini namoyish etadi va qo'llab-quvvatlovchi professional hamjamiyat.</p> 2023-11-14T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Махаммадали Маматкадыров https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25492 Актуальные проблемы создания здоровой педагогической и психологической среды в общеобразовательных учреждениях 2023-11-15T18:34:25+08:00 Ахрор Абдуганиев info@nlibrary.uz Бабоев Бабоев info@nlibrary.uz <p>Maqolada o`quvchi yoshlarni tarbiyalashda sog`lom pedagogik-psixologik muhit tashkil etish,o`quvchi yoshlar tarbiyasiga alohida e`tibor qaratish zarur vazifa ekanligi ta`kidlangan. Shuningdek muallif umumta`lim muassasalaridagi o`quvchi yoshlar va pedagog o`qituvchilar bilan ishlashning muhim jihatlariga alohida e`tibor qaratgan va tegishli tavsiyalar bergan.</p> 2023-11-15T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Ахрор Абдуганиев, Бабоев Бабоев https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25645 Цифровизация и образование для устойчивого развития 2023-11-16T01:37:41+08:00 Зиёда Искандарова irgasheva_umida@jbnuu.uz Умида Иргашева irgasheva_umida@jbnuu.uz <p>Цель исследования заключается в выявлении и анализе незамеченного ранее противоречия эволюции мирового образования при взаимодействии тенденций цифровизации образования и образования для устойчивого развития. Цифровизация прежде всего способствует использованию уже имеющегося контента образования, существенно усиливая его воздействие на эволюцию цивилизации</p> 2023-11-16T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Зиёда Искандарова , Умида Иргашева https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25647 Преподавание современных технических наук с помощью образовательных технологий 2023-11-16T02:10:01+08:00 Бобожон Ортикалиев b.ortiqaliyev@ferpi.uz Хасанжон Собиров b.ortiqaliyev@ferpi.uz <p>Usbu maqolada o‘quv-tarbiyaviy jarayonni ilg’or pedagogik texnologiyalar bilan foydalangan holda texnika oliy o‘quv yurtida mutaxassislik fanlarini o‘qitish haqida ma‘lumotlar keltirilgan. Oliy ta'lim tizimidan raqobat muhitiga javob bera oladigan mutaxassislarni tayyorlashda zamonaviy texnika fanlari ta'limda innovatsion yondashuvlarni qo’llanilishi talab etilmoqda.</p> 2023-11-16T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Бобожон Ортикалиев, Хасанжон Собиров https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25662 Важные факторы повышения активности студентов высших учебных заведений 2023-11-16T15:02:42+08:00 Хамидулло Садуллаев sadullayev.ferpi@gmail.com Шахжахон Хамидуллаев sadullayev.ferpi@gmail.com <p>Maqolada oliy ta’lim muassasalarida ishga mahkamachilik asosida yondoshishning salbiy oqibatlari tahlil qilinib, o‘qish va o‘rganishda talabalar faolligini oshirishning ayrim qirralari yoritib berilgan.</p> 2023-11-16T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Хамидулло Садуллаев, Шахжахон Хамидуллаев https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25669 Роль информационных технологий в формировании методических навыков студентов 2023-11-16T15:39:17+08:00 Шерзод Пардаев info@nlibrary.uz <p>Zamon taraqqiy etgan sari jamiyatda axborotga bo‘lgan talab va ehtiyoj ham ortib bormoqda, ayniqsa, axborot texnologiyalarining kun sayin rivojlanib borishi axborotlar hajmining ham ortib borishiga xizmat qilib kelmoqda. Bu kabi axborotlar ichida ma’lum ma’noda himoyani, maxfiylikni va sir saqlanishini talab etadiganlari ham bo‘ladi, negaki, bu toifadagi ma’lumotlarning oshkor bo‘lishi, o‘g‘irlanishi yoki yo‘q qilinishi kabi holatlar tashkilot uchun katta talofotlarni, moliyaviy yoki moddiy zararlarni olib kelishi mumkin. Bu kabi holatlarni oldini olish uchun esa qanday soha bo‘lmasin albatta, axborot xavfsizligini, uning himoyasi va muhofazasini amalga oshirishi lozim.</p> 2023-11-16T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Шерзод Пардаев https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25673 Современная ситуация и возможности использования информационно-коммуникационных технологий в обучении русскому языку учащихся начальных классов 2023-11-16T16:37:22+08:00 Гульбахор Давранова sunny.davranova@gmail.com <p>Ushbu maqolada bugungi axborotlashgan jamiyatda oʻqitishning zamonaviy didaktik vositalarini kengroq joriy etish muhimligi, xorijiy (rus) tili darslarida foydalanish uchun hozirda kompyuter dasturlarining keng doirasi taklif etilganligi, ushbu dasturlar orqali yaratiladigan multimedialar audiovizual axborotni qayta ishlashning zamonaviy usullarini qo‘llash hisobiga o‘qitish samaradorligini oshirish va o‘qitishni intensifikatsiyalash imkoniyatini ta’minlashi haqidagi fikrlar bayon etilgan.</p> 2023-11-16T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Гульбахор Давранова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25677 Моделирование системы рационального питания путем обработки динамических данных периода внутриутробного развития плода 2023-11-16T17:14:34+08:00 Максахон Якубов info@nlibrary.uz Замира Абдуллаева info@nlibrary.uz Гузал Шихназарова info@nlibrary.uz <p>Ҳомилани пренатал ривожланиш даврининг динамик маълумотларига ишлов бериш орқали рационал озиқланиш тизимининг умумий модели келтирилган. Ҳомиладорлик даври 3та триместрга ажратилади. Ҳомиланинг ривожланиш даврида таъсир кўрсатувчи озиқ овқат маҳсулотлари ва витаминлар таркиби меёрлари нормаларидан ҳомиладорнинг холатига мос равишда озиқланиш холати тизимли тахлил этилади.</p> 2023-11-16T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Максахон Якубов, Замира Абдуллаева , Гузал Шихназарова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25679 Политермическая диаграмма растворимости системы карбамид – азотная кислота – вода 2023-11-16T17:44:52+08:00 М Йулбарсова mashhura_1909@mail.ru Б Кучаров mashhura_1909@mail.ru Б Закиров mashhura_1909@mail.ru А Эркаев mashhura_1909@mail.ru З Усмонова mashhura_1909@mail.ru <p>С целью получения медленнодействующих удобрений нами изучена растворимость компонентов в системе карбамид-азотная кислота-вода визуально-политермическим методом.</p> 2023-11-16T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 М Йулбарсова, Б Кучаров, Б Закиров, А Эркаев, З Усмонова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25681 Анализ основных гидродинамических закономерностей процесса микрогорения с целью выявления возможностей использования биогаза из СО 2 2023-11-16T18:41:11+08:00 А Абдулазизов info@nlibrary.uz У Тожибоев info@nlibrary.uz <p>This article presents the results of a study of the main hydrodynamic and mass transfer characteristics of a microbubble apparatus on model systems aimed at elucidating the possibility of using microbubble processes to conduct mass transfer processes between biogas and liquid.</p> 2023-11-16T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 А Хошимов, Д Курбонов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25683 Химический состав растения Андиз и в медицине приложение 2023-11-16T19:07:35+08:00 Собира Ахмедова ahmedovasobira5@gmail.com <p>Andiz (Inula) – qoqidoshlar oilasiga mansub ko‘p yillik o‘tlar turkumi haqida keltirilgan. O’zbekistonda va dunyoda dorivor o’simliklarni biologik faol moddalar tarkibini o’rganishga ham katta e’tibor berilmoqda, chunki inson tanasidagi gormonlar, vitaminlar, aminokislotalar, fermentlar bilan bog’liq bo’lgan optimal miqdori va nisbati fiziologik jarayonlarning normal o’tishini ta’minlaydi va ularning yetishmasligi inson tanasida turli xil patologik jarayonlarning rivojlanishiga sabab bo’lishi mumkin</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Собира Ахмедова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25696 Морфологические и культуральные свойства пигментобразующего актиномицетного штамма amycolatopsis sp. 51 2023-11-17T01:46:44+08:00 Нигора Бекмухамедова nigora1967@bk.ru <p>В процессе исследований по выявлению микробного разнообразия почв загрязненных территорий, расположенных в зонах разной степени удаленности от станции аэрации Бозсу в г.Ташкенте выделен штамм № 51, образующий синий пигмент, который окрашивает питательную среду на темно синий цвет.</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Нигора Бекмухамедова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25700 Тетрахлорметановая модель гепатита 2023-11-17T10:24:34+08:00 Мавжудахон Маллаева info@nlibrary.uz <p>Проводили моделирование токсического гепатита у белых крыс самцов линии Вистар массой 200 г путем внутрибрюшинного введения 50%-го раствора CCl 4 (четыреххлористый углерод, тетрахлорметан) на оливковом масле из расчета 1 мл на кг массы тела два раза в неделю на протяжении всего эксперимента. Для потенцирования развития цирроза печени вместо питьевой воды крысы получали 10%-ный раствор этилового спирта с 3-х суток эксперимента.</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Мавжудахон Маллаева https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25702 Причины болезни Альцгеймера 2023-11-17T10:57:47+08:00 Сирожиддин Икромов sirojiddin.2020.ikromov@mail.ru <p>Исследователями было обнаружено значительное увеличение удельной активности пируваткиназы и лактатдегидрогеназы в лобной и височной коре головного мозга при болезни Альцгеймера (AD), тогда как активность альдолазы и гексокиназы не изменяется при этом нейропсихиатрическом расстройстве. При болезни Альцгеймера активность глюкозо-6-фосфатдегидрогеназы значительно снижена в гиппокампе.</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Сирожиддин Икромов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25705 Проблемы психологической самозащиты человека от информационных угроз в глобализированном обществе 2023-11-17T11:22:25+08:00 Бахриддин Умаров info@nlibrary.uz <p>Maqolada globallashuv jarayonida shaxsning o‘z-o‘zini psixologik himoyalashning ijtimoiy-psixologik mexanizmlari tahlil qilingan. Shuningdek, axboriy tahdidlardan psixologik himoyalanish yo‘l va usullari haqida fikr yuritiladi.</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Бахриддин Умаров https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25707 Компетентность в использовании культуры интеллектуального труда в преподавании информатики 2023-11-17T12:03:04+08:00 Жусупбек кызы Жыргал zhyrgal1977@gmail.com <p>В статье рассказывается о компетентности и результатах эффективности использования культуры умственного труда при преподавании предмета информатика. Написано, что умственным трудом могут пользоваться все, от школьников до студентов, аспирантов, учителей, инженеров, врачей, художников, поэтов, композиторов, ученых, политиков и многих других. По мере того, как наука развивается по мере роста техники, по мере роста общественного прогресса значение, тип умственного труда будет увеличиваться. Можно с уверенностью сказать, что будущее-это время умственного труда. Поскольку предмет информатики сосредоточен на компьютерных технологиях, ум означает, что культура труда и современные технологии дополняют друг друга. В эпоху цифровизации образования мы говорим о влиянии культуры интеллектуального труда на использование цифровых технологий во всех сферах жизни.</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Жусупбек кызы Жыргал https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25709 Роль коммуникативных отношений в формировании отношения студентов к образованию 2023-11-17T12:27:04+08:00 Шерали Джуманов sherali.zhumanov.83@bk.ru <p>Mazkur maqolada ta’lim jarayonida talabalarni ta’lim jarayoniga moslashishi, talim jarayonida faolligini oshirishda kommunikativ munosabatlarning roli va o‘rni yoritiladi. Maqoladan bo‘lajak mutaxassislarning kommunikativ qobiliyatni shakllantirishni takomillantirish muammosi bilan shug‘ullanuvchilar foydalanish mumkin.</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Шерали Джуманов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25711 Формирование и проявление девиантного поведения подростков 2023-11-17T13:33:55+08:00 Умиджон Юсупов info@nlibrary.uz Фарангиз Абдурашидова info@nlibrary.uz <p>Ushbu tesizda o‘smir deviatsiyasi xulq-atvorining shakllanishi va namyon bo‘lishi haqida fikrlar keltrilgan, shuningdek xulq atvorning namoyon bo‘lishining psixologik jihatlari yoritilgan.</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Умиджон Юсупов, Фарангиз Абдурашидова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25714 Развитие творческого мышления 2023-11-17T14:15:30+08:00 Умиджон Юсупов info@nlibrary.uz Чарос Авалбоева info@nlibrary.uz <p>Ushbu tesizda ijodiy tafakkurni insonlarda rivojlantirishning psixologik jihatlari, shaxslarda o‘z-o‘zini rivojlantrishning ijtimoiy jihatlari, qobilyatlar va istedodlarni shakllantrish masalalari yoritilgan.</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Умиджон Юсупов, Чарос Авалбоева https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25717 Психологические особенности адаптации студентов в образовательных учреждениях 2023-11-17T15:03:42+08:00 Шерали Джуманов sherali.zhumanov.83@bk.ru Рухсора Адамбоева sherali.zhumanov.83@bk.ru Шахзода Октамкулова sherali.zhumanov.83@bk.ru <p>Mazkur maqolada o‘qituvchi faoliyatini shakllantirishda kommunikativ qobiliyatlarning roli va o‘rni yoritiladi. <br />Maqoladan mutaxassislarning kommunikativ qobiliyatni shakllantirishni takomillashtirish muammosi bilan shug‘ullanuvchilar foydalanish mumkin.</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Шерали Джуманов, Рухсора Адамбоева, Шахзода Октамкулова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25719 Психологическая информационная безопасность 2023-11-17T15:41:12+08:00 Умиджон Юсупов info@nlibrary.uz Комила Махкамова info@nlibrary.uz <p>Ushbu tesizda insonlarning psixologik axborot xavfsizligi haqida ma’lumotlar berilgan, shaxsiy ma‘lumotlarning xavfsizligi inson ruhiy salomatiliga ta‘siri va ma‘lumotlarning ishonchli saqlash va nazorat qilish haqida fikrlar berilgan.</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Умиджон Юсупов, Комила Махкамова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25722 Психологические аспекты воспитания творческих способностей у детей 2023-11-17T16:07:41+08:00 Умиджон Юсупов info@nlibrary.uz Бахринсо Озодова info@nlibrary.uz <p>Ushbu tesizda bolalarda ijodkorlikni tarbiyalashning psixologik jihatlari yoritib berilgan, bolalarda ushbu xususiyatlarning shakllanishida oila va atrof muhitning ijtimoiy ta‘sirlari haqida fikrlar keltirilgan.</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Умиджон Юсупов, Бахринсо Озодова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25724 Психологические проблемы у детей и их решение 2023-11-17T16:51:53+08:00 Гульноза Рашидова sharafitdinovabdulla@jbnuu.uz Абдулла Шарафитдинов sharafitdinovabdulla@jbnuu.uz <p>Bu maqolada, bugungi davr bolalarining o‘z-o‘zini boshqarish, stress, texnologik o‘zgarishlar, internet va ijtimoiy munosabatlar kabi psixologik muammolar va ularni yechish usullari haqida ma’lumot beriladi. Munosabatlar, stressni kamaytirish, internet va texnologiyalarni cheklash, o‘zaro yordam olish va maslahat olish kabi amallar, bolalarni o‘z-o‘zini boshqarish va muammolarni hal qilishda muhimdir. Ushbu maqola ota-onalar, o‘qituvchilar, psixologlar va mutaxassislar uchun katta ahamiyatga ega.</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Гульноза Рашидова, Абдулла Шарафитдинов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25728 Актуальность повышения педагогических и психологических знаний молодых женщин нашей страны 2023-11-17T17:31:39+08:00 Дилшод Толлибоев jizpiarm@mail.ru <p>Muallif ushbu maqolada bugungi kunda jamiyatda yosh avlodni tarbiyalashda yosh ota-onalarning pedagogik-psixologik bilimlardan xabardor bo’lishining ahamiyati haqida fikr bildirgan.</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Дилшод Толлибоев https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25732 Современные методы исследование характеристик внешнего теплообмена между тепловым агентом и сухими частицами волокнистого материала 2023-11-17T18:30:52+08:00 Абдусамад Муйдинов info@nlibrary.uz Иброхимжон Рузиматов info@nlibrary.uz <p>В статье приведены результаты экспериментального исследования характеристик теплообмена между тепловым агентом и сухими частицами волокнистого материала. Учитывая то, что при фильтрационной сушке в слое находится одновременно сухой и влажный материалы, которые принимают участие в теплообмене, необходимо исследовать процесс теплообмена между сухими и влажными частицами волокнистого материала.</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Абдусамад Муйдинов , Иброхимжон Рузиматов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25734 Семья и образование как средства борьбы со стрессом у подростков 2023-11-17T20:41:18+08:00 Гайрат Аракулов arakulov.gayrat@gmail.com Мадина Саидазимова arakulov.gayrat@gmail.com <p>Ushbu maqolada hozirgi davrda keng tarqalgan hamda asosiy psixologik muammolardan biri hisoblangan oʻsmirlardagi ruhiy zoʻriqish - stress haqida fikrlar bayon etilgan. Shu bilan bir qatorda stressni kelib chiqish sabablari, vositalari hamda uning oldini olishga qaratilgan tushuncha va tavsiyalar yoritilgan.</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Гайрат Аракулов, Мадина Саидазимова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25736 Математическое моделирование как технология формирования универсальных компетенций будущих бакалавров-педагогов 2023-11-17T21:34:13+08:00 В Аниськин vnaniskin@gmail.com Д Рахматуллина vnaniskin@gmail.com А Аниськин vnaniskin@gmail.com <p>В статье анализируется образовательный потенциал математического моделирования как эффективной технологии формирования универсальных компетенций у студентов бакалавриата.</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 В Аниськин, Д Рахматуллина, А Аниськин https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25748 Психологические особенности формирования технического творчества у студентов 2023-11-18T01:35:22+08:00 Нормурод Алимов makhliyosattorova87@gmail.com Махлё Сатторова makhliyosattorova87@gmail.com Висола Холбутаева makhliyosattorova87@gmail.com <p>Talabalarni texnik ijodkorlik faoliyatiga tayyorlash jarayonidagi mavjud psixologo–pedagogik muammolar (ijodkorlikka o‘rgatishning samarali metodlarini ishlab chiqish, talabalarda ijodiy qobiliyatni rivojlantirish, inson omilini faollashtirish, Shaxs shakllanishi jarayonining psixologik xususiyatlarini tahlil qilish) ularning faolligini oshirish va maqsad sari yo‘naltirish, undan esa ijodkorlik faoliyatga boshqarish borasida tahliliy xulosalar keltirilgan.</p> 2023-11-18T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Нормурод Алимов, Махлё Сатторова, Висола Холбутаева https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25768 Роль психологических процессов и умений в самосознании человека 2023-11-18T19:40:25+08:00 Холида Эркинбоева xolidaerkinboyeva4@gmail.com Рустам Отамуродов xolidaerkinboyeva4@gmail.com <p>Insoniyat paydo bo‘lganidan buyon to hozirgi kungacha insonni o‘zi haqidagi masalalar qiziqtirib kelgan. Inson aslida kim ekanligi, qanday paydo bo‘ganligi, qay tariqa yashaganligi va qay tartibda yashashlari kerak ekanligi va boshqa mavzular haqida turli xil tortishuvlar va savollar paydo bo‘lgan. Ushbu maqolada o‘zlikni anglash bo‘yicha ma’lumot batafsil yoritib o‘tilgan.</p> 2023-11-18T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Холида Эркинбоева, Рустам Отамуродов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25770 Значение LAT-технологий в повышении профессионального мастерства студентов 2023-11-18T20:20:24+08:00 Лола Джураева lolarustamovna8080@gmail.com <p>Ushbu maqolada talabalarda tanqidiy fiklashni rivojlantirishga qaratilgan zamonaviy pedagogik texnologiya LAT – loyihaga asoslangan ta’lim, uning afzalliklari va qiyinchiliklari haqida umumiy ma’lumot berilgan bo‘lib, loyihaga asoslangan ta’lim texnologiyasi orqali kasbiy ko‘nikmalarni takomillashtirish usullari keng yoritilgan.</p> 2023-11-18T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Лола Джураева https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25772 Отличительные черты самоуправления 2023-11-18T20:55:17+08:00 Азиза Комилова info@nlibrary.uz Мохинабону Гусенова info@nlibrary.uz <p>Ushbu maqolada inson shaxsining oʻz-oʻzini boshqarish tamoyillari, sezish qobiliyatiga bogʻliq boʻlgan boshqaruvchanlik konsepsiyasi. Oʻz-oʻzini boshqarish organlari faoliyatida inson asab tizimi va boshqa qator tana aʼzolarining ishi haqida ma`lumotlar berilgan.</p> 2023-11-18T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Азиза Комилова, Мохинабону Гусенова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25775 Лингвистическая характеристика названий лекарственных растений (на примере лекарственного растения Седана) 2023-11-19T00:05:19+08:00 Шахноза Исломова islomovas98@gmail.com <p>Maqolada o‘zbek tilida turlicha nomlar bilan ataladigan shifobaxsh o‘simlik nomlarini lingvistik izohlash, keng omma uchun tushunarli bo‘lgan variantlarni o‘rganish, dorivor o‘simlik nomlarining etimologik tavsiflari xususiyatlari xususida so‘z boradi.</p> 2023-11-19T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Шахноза Исломова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25779 Психологические состояния детей из семей, подвергшихся насилию 2023-11-19T00:46:23+08:00 Камуна Мухаммадиева info@nlibrary.uz <p>Ushbu maqola zo'ravonlik tarixi bo'lgan oilalar farzandlariga qaratilgan mavjud adabiyotlar va tadqiqotlarni har tomonlama ko'rib chiqishga asoslangan. Tanlangan tadqiqotlar miqdoriy tadqiqotlar, sifatli intervyular va bo'ylama tadqiqotlar kabi bir qator metodologiyalarni qamrab oldi.</p> 2023-11-19T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Камуна Мухаммадиева https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25783 Методы и способы развития компетентности студентов в работе с информацией 2023-11-19T01:41:42+08:00 Аброр Каршиев abrorkarshiev@jbnuu.uz <p>Maqolada o‘quvchilarning axborot kompetentligini rivojlantirishning metodik jihatlari oʼrganilib, ishchi taʼrif qabul qilingan. Axborot kompetenligini rivojlantirish jarayonini mustaqil hayotiy faoliyat davomida axborotlar bilan ishlash kabi yondashuv asosida tashkil etish boʼyicha metodik tavsiyalar ishlab chiqilgan</p> 2023-11-19T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Аброр Каршиев https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25786 Роль педагогического мастерства в профессиональной деятельности учителя 2023-11-19T02:41:37+08:00 Азиза Комилова info@nlibrary.uz <p>Ushbu maqolada pedagogik faoliyatda psixologiyaning o`rni, pedagogning o`z faoliyatida muvaffaqiyatni ta`minlovchi umumiy va mahsus qobiliyatlari haqida ma`lumotlar yoritilgan.</p> 2023-11-19T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Азиза Комилова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25788 Развитие графических компетенций будущих инженеров на основе 3D-моделирования 2023-11-19T03:33:51+08:00 Сирож Маманов sirojmamanov92@mail.com <p>Zamonaviy texnologiyalar asosida boʻlajak muhandislarning grafik kompetentsiyasini 3D modellashtrishlar asosida rivojlantirishning asosiy pedagogik shartlari muhokama qilinadi. Zamonaviy ishlab chiqarishda uch o‘lchovli modellashtirish asosida kasbiy faoliyat ob’ektlarini loyihalash texnologiyalari alohida o‘rin tutadi. Shunday qilib, grafik kompetentlik kasbiy kompetentlikning muhim tarkibiy qismiga aylanadi, uning shakllanish darajasi maxsus fanlarga tayyorgarlik jarayonida bilimlarni o‘zlashtirishning muvaffaqiyatini va muhandislik sohasidagi mutaxassislarning grafik kompetentligini rivojlantirish va texnik universitetlarida grafik kompetensiyalar boʻlajak mutaxassislarning fundamental va kasbiy ahamiyatga ega fazilatlarini maqsadli shakllantirishning uslubiy tizimi taklif qilindi.</p> 2023-11-19T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Сирож Маманов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25790 Проблема образа «Я» и самооценки личности 2023-11-19T14:49:46+08:00 Нигора Саматова nsamatova82@gmail.com Сайфуддин Субхиддинов nsamatova82@gmail.com <p>Ushbu maqolada shaxs psixikasining rivojlanishiga ahamiyatli boʻlgan «Men»konsepsiyasi tushunchasi, xulq-atvor xususiyatlari,oʻz-oʻzini anglashga qaratilgan roli haqida yoritiliboʻtiladi.Shaxsning oʻz-oʻziga baho berish, shaxsning ijtimoiy psixologik xarakteristikasi "Men" tushunchasi orqali ifodalab oʻtiladi.</p> 2023-11-19T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Нигора Саматова, Сайфуддин Субхиддинов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25792 Особенности географического варьирования молодежного сленга на английском языке в словаре Э.Х. Партриджа 2023-11-19T15:25:05+08:00 Юлия Неудахина tutor2374@rambler.ru <p>В статье рассматривается лексикографирование молодежных сленгизмов в словаре новозеландско-британского лексикографа Э.Х.Партриджа под углом описания их географических свойств. Исследование охватывает заголовочные слова, географически ограниченные ареалами, территориями, регионами, городами и учебными заведениями (университетами, академиями, колледжами и школами). Делается вывод, что основным средством описания географического варьирования молодежных сленгизмов в словарной статье является ареальная или территориально-локальная помета.</p> 2023-11-19T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Юлия Неудахина https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25794 Культура - путь сохранения единства 2023-11-19T15:57:52+08:00 Весела Минчева ptrvmincheva@gmail.com <p>Этнические группы в славянском мире характеризуется динамичностью и мозаичностью. Исследователи находятся в научном поиске и при этом должны учитывать константы, связанные с историей этносов входящих в славянском мире и результатами его жизнедеятельности. Автор анализирует культурные истоки славян, славянскую культуру, мифологию и язык на основе концепции В. С. Мухиной о реалиях внешнего мира как условия развития и бытия личности: 1 – предметного мира, 2 – природного мира, 3 – реалий образно-знаковых систем и 4 – реалий социально-нормативного пространства.</p> 2023-11-19T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Весела Минчева https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25796 Философские размышления об «искусственном интеллекте» 2023-11-19T16:24:20+08:00 Замирахон Исакова ms.zamiraxonisaqova@gmail.com <p>Қадимги асотирларда турли шакл ва мазмунда акс этган “сунъий интеллект” концепцияси ХХ асрга келиб (1950) илмий муомалага киритилган. Шу вақтдан бошлаб “сунъий интеллект”га доир бир неча ўн мингдан ортиқ тезис, илмий мақола, қўлланма, монография нашрэтилган бўлса ҳам унинг фалсафий моҳияти етарли очиб берилмаган. Мақолада интеллект, “сунъий интеллект”нинг инсон ва жамият ҳаётидаги муҳим аҳамияти, қадриятлар тизимидаги ўрни, “сунъий интеллект”нинг ахлоқий баҳоси, “сунъий интеллект”га доир фантастик асарларда илгари сурилган ғояларнинг фалсафий моҳияти, инсонни мукаммаллик сари йўллайдиган “трансгуманизм” тарафдорлари илгари сурган қарашлар фалсафий таҳлил қилиниб, инсон энг олий қадрият экани илмий далилланган.</p> 2023-11-19T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Замирахон Исакова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25798 Деятельность системы общественного питания в Узбекистане в годы советской власти: планы и проблемы 2023-11-19T17:06:37+08:00 Бунёд Насиров info@nlibrary.uz <p>Maqolada muallif tomonidan O‘zbekistonda sovet davrida umumiy ovqatlanish tizimi faoliyati, tizimdagi o‘zgarishlar, sovet hukumati davrida umumiy ovqatlanish tizimning faoliyatida kadrlar tayyorlash, moddiy-texnik ta’minot va sanitariya holati kabi qator muammolarning aholi kundalik hayotida aks etgani arxiv hujjatlari va ilmiy adabiyotlar asosida tahlil etilgan. </p> 2023-11-19T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Бунёд Насиров https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25801 Роль компьютерного оценивания в преподавании английского языка как иностранного 2023-11-19T21:04:57+08:00 Сайёра Давидова sayyorajalolova748@gmail.com <p>In an increasingly digitalized world, the integration of technology into education has become essential, especially in the realm of teaching English as a foreign language (EFL). This article explores the pivotal role of computer-based assessment in EFL instruction, shedding light on its benefits, challenges, and impact on language learning outcomes. Through a comprehensive literature review, analysis of current trends, and examination of results from various studies, we provide insights into the transformative potential of computer based assessment in EFL education.</p> 2023-11-19T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Сайёра Давидова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25803 Древнетюркские слова в “Hibatul haqoyiq” 2023-11-19T21:42:39+08:00 Лутфулла Синдоров lutfulla1803@mail.ru <p>«Hibatul haqoyiq» dostonida qadimgi turkiy tilga doir qator so‘zlar qo‘llanishda bo‘lgan. Maqolada mana shu so‘zlarning semalari, etimologiyasi yoritilgan. «Hibatul-haqoyiq»dagi leksik birliklar qadimgi turkiy til, Oltun yorug‘, Turfon matnlari, O‘rxun-Yenisey manbalari, qoraxoniylar davri hamda XIV asr manbalarida qo‘llanilgan so‘zlar bilan qiyosiy tahlil qilingan.</p> 2023-11-19T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Лутфулла Синдоров https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25806 Теоретическая и практическая значимость использования средств мультимедиа на занятиях родным языком 2023-11-19T22:14:59+08:00 Хайрулла Ибрагимов xayrulla.ibragimov@inbox.ru <p>Mazkur maqolada ona tili dars jarayoniga multimedia vositalarini jalb qilish va uning afzalliklari xususida so‘z yuritildi</p> 2023-11-19T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Хайрулла Ибрагимов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/24989 Анализ различий, эффективности и квантовых алгоритмов моделей COCO и MPII для распознавания личности по поведению 2023-11-07T18:14:17+08:00 Акмал Ахатов akmalar@gmail.com Ибодилла Химматов info@nlibrary.uz <p>Insonni xatti-harakatlariga qarab tanib olish kompyuterni ko’rish va sun’iy intellektning qiziqarli va qiyin sohasidir. So’nggi yillarda odamlarning harakatlari va imo-ishoralarini tahlil qilish orqali aniqlay oladigan modellarni ishlab chiqishda sezilarli yutuqlarga erishildi. Ushbu sohadagi ikkita mashhur model COCO (Kontekstdagi umumiy ob’ektlar) va MPII (Maks Plank Informatika Instituti) modellaridir. Ushbu maqolada biz insonni o’z harakatlaridan tanib olish modellarini o’rganamiz va keyin COCO va MPII qiyosiy tahlilini o’rganamiz, ularning farqlari va kuchli tomonlarini ta’kidlaymiz.</p> 2023-11-07T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Айсыга Ырысбаева https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/24991 Физические методы защиты информации передаваемой по волоконно-оптических линии связи 2023-11-07T18:49:45+08:00 Жасур Киличов info@nlibrary.uz Мухаммадзоир Хаджаев info@nlibrary.uz Абдували Хидиров abduvali.xidirov@mail.ru <p>Произведен анализ известных способов формирования каналов утечки информации и физические методы защиты информации, передаваемой по волоконно-оптических линиях связи. Предложены способы повышения защищенности оптического волокна при передаче данных, а также предложена и описана модель системы защиты информации в волоконно-оптической линии на основе устройства рефлектометра.</p> 2023-11-08T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Жасур Киличов , Мухаммадзоир Хаджаев, Абдували Хидиров https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25024 Искусственный интеллект в информационном обществе: социально-философский анализ 2023-11-08T11:34:51+08:00 Нодирбек Мирзахолов nodirbek_mustafo@mail.ru <p>Maqolada axborotlashgan jamiyatda sun’iy intellektning muvaffaqiyati natijasida yuzaga keladigan jarayonlar, jumladan, mehnat, aqlli mashinalarning inson mehnatini yengillashtirish bilan birga, insonning o‘z-o‘ziga bo‘lgan munosabatini qaytadan ko‘rib chiqish, mehnatning intellektuallashuvining ishlab chiqarish sifati va samaradorligiga ta’siri, axborotlashgan jamiyat muammolari ijtimoiy-falsafiy aspektda ochib berilgan.</p> 2023-11-08T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Нодирбек Мирзахолов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25026 Моделирование оптического векторного анализатора на основе двухдиапазонной модуляции и вынужденного рассеяния Бриллюэна в программной среде Optisystem 2023-11-08T12:34:41+08:00 Захид Кушаров kzk_71@bk.ru Толибжон Борибоев kzk_71@bk.ru <p>Ikki diapazonli optik modulyatsiya va stimulyatsiya qilingan Brillouin tarqalishiga asoslangan optik vektor analizatori, shuningdek, OptiSystem dasturiy muhitida uni simulyatsiya qilish imkoniyati ko'rib chiqiladi.</p> 2023-11-08T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Захид Кушаров, Толибжон Борибоев https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25028 Фильтрация изображений в среде панели инструментов обработки изображений (ipt) 2023-11-08T14:33:35+08:00 Сироджиддин Тавбоев sirojiddint@mail.ru Низамиддин Каршибаев sirojiddint@mail.ru <p>Tasvirlarga ishlov berishda Fure o‘zgartirishidan foydalanish. Image Processing Toolbox muhitida tasvirlarni filtrlash.</p> 2023-11-08T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Сироджиддин Тавбоев, Низамиддин Каршибаев https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25282 Система посещаемости на основе отпечатков пальцев 2023-11-12T18:31:59+08:00 Жавохир Шербаев info@nlibrary.uz Равшан Абдурахманов info@nlibrary.uz <p>The Fingerprint-Based Attendance System has emerged as a robust and secure method for accurately recording attendance in various organizations and educational institutions. This research paper explores the development, <br />implementation, and evaluation of such a system, highlighting its advantages, challenges, and potential future enhancements. Through a combination of literature review and practical experimentation, this paper aims to provide insights into the effectiveness and reliability of fingerprint-based attendance systems.</p> 2023-11-12T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Жавохир Шербаев, Равшан Абдурахманов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25286 Распознавания узбекского языка жестов (uzsl) на основе изучения машинного алгоритма 2023-11-12T19:33:12+08:00 О Каюмов oybekuzonlined3@gmail.com Н Каюмова oybekuzonlined3@gmail.com <p>Sign language recognition has gained significant attention due to its potential to bridge communication gaps between the deaf and hearing communities. This article presents a comprehensive review of machine learning methods employed for the recognition of Uzbek Sign Language (UzSL). The unique visual and spatial nature of sign languages poses challenges that necessitate specialized techniques for accurate recognition. This review surveys various approaches, ranging from traditional techniques to modern deep learning methods, used to recognize UzSL gestures. The article begins by introducing the significance of UzSL recognition and its impact on facilitating effective communication for the Uzbek deaf community. It outlines the complexities involved in sign language recognition, including variations in hand shapes, movements, and facial expressions. The challenges of limited training data, real-time recognition, and capturing dynamic features are discussed in depth. A survey of traditional machine learning methods such as Hidden Markov Models (HMMs), Support Vector Machines (SVMs), and k-Nearest Neighbors (k-NN) is presented, along with their applications and limitations in UzSL recognition. The evolution of these methods into more sophisticated approaches like Dynamic Time Warping (DTW) and Conditional Random Fields (CRFs) is also explored.</p> 2023-11-12T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 О Каюмов, Н Каюмова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25289 Теоретические основы базы данных (мб) и системы управления базами данных (мббт) 2023-11-12T20:35:11+08:00 Шохрух Махкамов mahkamov@jbnuu.uz <p>Ma’lumotlar bazasi hamda ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimlari solishtirilgan, ma’lumotlar bazasidan foydalanish Delphi tizimi orqali asoslanib ko’rsatilgan.</p> 2023-11-12T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Шохрух Махкамов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25296 Методы преобразования таблиц функционирования в управлении сложными системами 2023-11-12T22:47:55+08:00 И Норматов i_normatov@nuu.uz Д Ибодуллаев i_normatov@nuu.uz М Жураев i_normatov@nuu.uz А Отахонов i_normatov@nuu.uz А Аллаберганова i_normatov@nuu.uz <p>В статье рассматривается стандартного описание рабочих мест для решения проблем алгоритмизации управления сложными системами. Предлагается описание процесса решения задачи управления объектом на основе алгоритмического подхода. Разработаны методы композиции ТФ для алгоритмического синтеза комплексов рабочих мест, управляющих мониторов.</p> 2023-11-12T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 И Норматов, Д Ибодуллаев, М Жураев, А Отахонов, А Аллаберганова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25302 Цифровые технологии и ресурсы в дистанционной поддержке семей с детьми в образовательном пространстве 2023-11-13T00:19:41+08:00 Ирина Данилова danilovais@yandex.ru Юлия Данилова danilovais@yandex.ru <p>В статье представлены результаты изучения дистанционной поддержки семей с детьми в образовательном пространстве. В контексте взаимодействия семьи и школы в интересах воспитания и обучения детей дана характеристика наиболее востребованных цифровых технологий и ресурсов; обосновываются критерии их выбора; раскрывается их педагогическая сущность в обеспечении взаимных действий родителей и профессионалов. Дистанционная поддержка определяется как механизм «мягкой» силы, который предоставляет родителям цифровой инструментарий, ориентирующий их на развитие опыта родительства как компетентностного в воспитании и обучении детей.</p> 2023-11-13T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Ирина Данилова , Юлия Данилова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25310 Важность цифровизации экономики в Узбекистане 2023-11-13T02:54:25+08:00 Гульмира Мадаминова g.madaminova@ferpi.uz Жасур Омонов g.madaminova@ferpi.uz <p>Ushbu maqola shuni ko'rsatadiki, raqamli transformatsiyaning afzalliklaridan iqtisodiyotda hamma foydalanishini ta'minlash ambitsiyalariga erishishda muhim rol o'ynaydi.Raqamli iqtisodiyotning aholi turmush darajasiga ijobiy <br />va salbiy ta’sirlari mavjud bo’lib, bunga to’liq moslashgunga qadar ba’zi mamlakatlar qiyinchiliklarga duch keladi.</p> 2023-11-13T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Гульмира Мадаминова, Жасур Омонов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25312 Концепция, цели и важность цифрового маркетинга 2023-11-13T03:21:37+08:00 Абдуджамил Кочимов kuchimov7474@jmail.com Аббос Суюнов kuchimov7474@jmail.com <p>Ushbu maqolada raqamli marketing tushunchasi ochib berilib, uning maqsadlari hamda bugungi kundagi dolzarb ahamiyati borasida so‘z yuritilgan. Bundan tashqari maqola orqali ijtimoiy tarmoq strategiyasining bosqichlari bilan tanishishingiz mumkin.</p> 2023-11-13T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Абдуджамил Кочимов, Аббос Суюнов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25315 Прогноз количества дошкольных образовательных учреждений в 2024 году (на примере Джизакской области) 2023-11-13T14:29:20+08:00 Ботир Мухтаров botir.muxtarov.1964@mail.ru <p>2024-yilga borib Jizzax viloyatida makrabgacha ta’lim muassasa (MTM)lariga bolgan talab dolzarb bo’lganligidan ushbu tezis tayyorlandi.</p> 2023-11-13T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Ботир Мухтаров https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25317 Развитие сфер услуг на основе цифровой трансформации экономики 2023-11-13T15:08:28+08:00 Жамила Бобаназарова jamilabobanazarova@bk.ru Аброр Рашидов jamilabobanazarova@bk.ru <p>Мазкур мақолада рақамли иқтисодиёт тушунчаси, рақамли иқтисодиётга хос бўлган технологик ўзгаришлар, хизмат кўрсатиш соҳасини ривожлантириш бўйича олиб рақамлаштириш соҳасидаги ўзгаришлар <br />масалалари ёритиб берилган, олиб борилган тадқиқот натижасида муаллифлар томонидан амалий тавсиялар илгари сурилган.</p> 2023-11-13T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Жамила Бобаназарова, Аброр Рашидов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25321 Понятие виртуальной реальности и ее роль в образовании 2023-11-13T15:36:31+08:00 Салахдин Усманов abduraxmanov_94@jbnuu.uz Зохиджон Абдурахманов abduraxmanov_94@jbnuu.uz <p>Ushbu maqolada virtual voqelik tushunchasi, uning turlari, yoʻnalishlari va qoʻllanilish sohalari hamda uning ta’limdagi oʻrni haqida qisqacha tavsif berilgan.</p> 2023-11-13T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Салахдин Усманов, Зохиджон Абдурахманов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25323 Анализ алгебраических структур, лежащих в основе алгоритмов симметричного шифрования 2023-11-13T16:04:58+08:00 Сироджиддин Тавбоев wolkswagen1991@mail.ru Низамиддин Каршибаев wolkswagen1991@mail.ru <p>Maxfiylik foydalanuvchi, masalan, elektron raqamli imzo (ERI) sohibining shaxsiy maxfiyligi bo‘lib, uning oshkora kalitini ERI shakllantirishda bevosita foydalaniladi.</p> 2023-11-13T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Сироджиддин Тавбоев, Низамиддин Каршибаев https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25328 Дополненная реальность в робототехнике: объединение миров ради будущего 2023-11-13T16:58:35+08:00 Дустмурод Жомуродов jomurodovd77@gmail.com Асрор Улашев jomurodovd77@gmail.com <p>This article explores the use of augmented reality (AR) in robotics. Explores interactive programming lessons, allowing students to interact with virtual robots in real time, changing code and seeing the results of their actions. Simulation of real scenarios of robot operation in a virtual environment is also discussed, which simplifies the understanding of the principles of operation and programming of robots. These innovations make learning more interactive, enhancing learning and developing robotics programming skills.</p> 2023-11-13T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Дустмурод Жомуродов, Асрор Улашев https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25330 Информационная безопасность и ее составляющие 2023-11-13T17:34:00+08:00 Улугбек Мингбоев alijon.abdurasulov@bk.ru Алижон Абдурасулов alijon.abdurasulov@bk.ru <p>Ushbu maqolada axborot xavfsizligi va uning tizimlarining asosiy komponentlari, axborotlashtirish vositalari va tizimlarining axborotga nisbatan xavfsizlik monitoringini o‘rnatish uchun bir qator parametrlarni aniqlash haqida ma’lumotlar keltirilgan.</p> 2023-11-13T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Улугбек Мингбоев, Алижон Абдурасулов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25334 Технологии защиты информации в облачных вычислениях 2023-11-13T17:58:40+08:00 Абдукодир Каримов karimovabduqodir041@gmail.com Искандар Олимов karimovabduqodir041@gmail.com <p>Ushbu maqolada bulutli hisoblash texnologiyalarida axborotlarni buzilish holatlari tahlili batafsil keltirilib, ularga qarshi himoya yondashuvlari tavsiya etilgan.</p> 2023-11-13T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Абдукодир Каримов, Искандар Олимов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25345 Классификации дерева в машинном обучении и гиперпараметрах 2023-11-14T01:50:52+08:00 Жамшид Салимов jamshidsalimov8@gmail.com Акбота Абулаева jamshidsalimov8@gmail.com <p>Machine learning algorithms play a crucial role in extracting valuable insights from data, enabling businesses and researchers to make informed decisions. One such algorithm is the decision tree, which is widely used for classification tasks. Decision tree classification utilizes a tree-like model of decisions and their potential consequences, making it an intuitive and powerful tool for solving complex problems. In this article, a model that determines which drug is suitable for a patient with a certain disease is created using the Decision tree algorithm. This problem is multi-class classification (multiclass classification) help score consolidation. Alternatively, how function, domain, and hyperparameters simplify decision tree models are explored.</p> 2023-11-14T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Жамшид Салимов, Акбота Абулаева https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25347 Внедрение технологий фотограмметрии в подготовку будущих учителей технологии 2023-11-14T12:33:18+08:00 Дмитрий Малий maliydv@tsput.ru Полина Рункова maliydv@tsput.ru <p>В статье рассматриваются особенности использования технологии фотограмметрии в профессиональной деятельности учителя технологии. Выявлены возможности использования технологий фотограмметрии при изучении дисциплины «Фотографика в технологическое образование».</p> 2023-11-14T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Дмитрий Малий , Полина Рункова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25350 Использование интерактивных технологий обучения в технико-технологической подготовке будущих учителей 2023-11-14T13:08:41+08:00 Павел Медведев maliydv@tsput.ru Дмитрий Малий maliydv@tsput.ru <p>Статья раскрывает возможности интерактивных технологий в подготовке студентов – будущих учителей технологии, обосновывается опыт использования кейс технологии в изучении технико технологических дисциплин.</p> 2023-11-14T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Павел Медведев, Дмитрий Малий https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25354 Информационно-коммуникационные технологии в образовательном процессе 2023-11-14T13:47:36+08:00 Жамшид Хакимов khakimov-jamshid@mail.ru <p>The article discusses the issue of developing the intellectual competence of gifted students through the use of information and communication technologies in the educational process.</p> 2023-11-14T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Жамшид Хакимов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25357 Основные концептуальные подходы к созданию современной учебной программы по информатике в общеобразовательной школе 2023-11-14T14:35:07+08:00 Суманбар Хасанова xasanovasumanbar@gmail.com Жамолиддин Жабборов xasanovasumanbar@gmail.com <p>В данной статье рассматриваются вопросы разработки концепции курса информатики и использования средств ИКТ при решении учебных задач, определение некоторых основных компонентов этого процесса: целей, задач, закономерностей, принципов, условий, содержания, разработка намеченного результата, критериев и показателей.</p> 2023-11-14T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Суманбар Хасанова , Жамолиддин Жабборов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25360 Актуальность использования зарубежных образовательных программ за счет широкого использования современных технологий в сфере высшего образования 2023-11-14T15:20:00+08:00 Навруза Умирова navruzaumirova3@gmail.com <p>Ushbu maqola oliy ta’lim jarayonida talabalar mustaqil dunyoqarashini shakllantirishda zamonaviy pedtexnologiyalarni ta’lim jarayoniga tadbiq qilish va qo’llash usullarini pedagogik jihatdan ochib beradi, hamda ta’limni zamonaviylashtirish yo’lida qilinishi lozim bo’lgan masalalarni pedagogik yoritib beradi.</p> 2023-11-14T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Навруза Умирова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25362 Роль творческой деятельности в подготовке студентов высших учебных заведений к профессиональному творчеству 2023-11-14T15:47:10+08:00 Махлиё Сатторова makhliyosattorova87@gmail.com <p>Ushbu maqolada oliy ta’lim muassasalari talabalarini kasbiy ijodkorlik faoliyatiga tayyorlashning ahamiyati hamda bu jatrayonda ijodiy faollikning o‘rni so‘z yuritiladi.</p> 2023-11-14T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Махлиё Сатторова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25491 Роль и значение информационных технологий в преподавании технических наук в профессиональных учебных заведениях 2023-11-15T18:21:07+08:00 Зулхумор Комилова хumor851@mail.ru <p>So‘nggi o‘n yilliklarda axborot texnologiyalari kundalik hayotimizning ajralmas qismiga aylandi va turli sohalarni, jumladan, ta’limni ham tubdan o‘zgartirdi. Texnika fanlariga yo‘naltirilgan kasbiy ta’lim muassasalari o‘zlarining o‘qitish metodologiyasiga axborot texnologiyalarini kiritish muhimligini tan oldilar. Texnologiyadagi ushbu yutuqlar talabalar va o‘qituvchilar uchun o‘quv tajribasini oshirish uchun ko‘plab imkoniyatlarni taqdim etadi.</p> 2023-11-15T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Зулхумор Комилова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25501 Система оценивания на основе инновационных образовательных технологий и методов повышения эффективности 2023-11-15T18:46:33+08:00 Ахрор Абдуганиев info@nlibrary.uz Алижон Бабоев info@nlibrary.uz <p>This article examines the students' knowledge in an international manner theoretical basis and content of using assessment systems, assessment analysis of systems methodology, international assessment systems Analytical information about specific features of use given. Also, monitor students' knowledge of computer science practical use of international assessment systems basics, a general description of the use of international assessment systems, integrated to monitor student learning the methodology of technology development and use is described.</p> 2023-11-15T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Ахрор Абдуганиев, Алижон Бабоев https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25646 Инновационные методы обучения информатике и образовательной робототехнике 2023-11-16T01:53:44+08:00 Бахром Хайдаров nodira070495@gmail.com Нодира Туйчиева nodira070495@gmail.com <p>Interactive methods, innovative technologies, pedagogical and attention and interest in the use of digital technologies in the educational process every day becomes stronger. This article is modern to enrich the imagination when studying computer science electronic textbooks, animation and video using pedagogical technologies highlights the importance of using tools today.</p> 2023-11-16T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Бахром Хайдаров, Нодира Туйчиева https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25649 Об использовании информационно-педагогических технологий на уроках истории 2023-11-16T02:22:06+08:00 Хайрулла Рахматов xayrulla.raxmatov@gmail.com Жавохир Кахрамонов xayrulla.raxmatov@gmail.com <p>Mazkur maqolada raqamli texnologiyalarning bugungi kunda ta’lim tizimida shiddat bilan kirib kelishi, tarix darslarida talabalarning faolligini oshirish, axborot texnologiyalaridan foydalanish, tarixiy tadqiqotlar sohasidagi axborotlashtirishning tezkor jarayonlari hamda ta’limga innovatsion o‘qitish texnologiyalarini samarali tatbiq etish yoritib berilgan.</p> 2023-11-16T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Хайрулла Рахматов, Жавохир Кахрамонов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25667 Организация интерактивных занятий на основе инновационных технологий 2023-11-16T15:16:30+08:00 Хуршид Куйбаков xquybaqov@gmail.com <p>Maqola umumta’lim maktablari va akademik litseylarda fizika fanini o‘qitishda innovatsion texnologiyalar asosida interfaol usullarni dars mashg’ulotlarida qo’llash masalalariga bag‘ishlangan. Fizika fanining o‘qitish sifatini yaxshilashda innovatsion texnologiyalarni dars jarayonida samarali qo’llashda o‘qituvchining bilim va mahoratiga, eng muhimi o‘quvchining bilim olish motivatsiyasiga bog‘liqligi ko‘rsatilgan.</p> 2023-11-16T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Хуршид Куйбаков https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25672 Определение качества преподавания в режиме on line с помощью эргономического моделирования 2023-11-16T15:49:11+08:00 Хикматулла Халдаров xikmatilla_dosent@mail.ru Гулчехра Эргашева xikmatilla_dosent@mail.ru <p>Исследовательская работа посвящена определению качества процесса обучения в приобретении знаний в режиме On linе с помощью эргономического моделирования.</p> 2023-11-16T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Хикматулла Халдаров , Гулчехра Эргашева https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25676 Инновационные биотехнологии на основе перспективных стимуляторов роста растений 2023-11-16T17:00:16+08:00 Павел Медведев medvedevpn@tsput.ru Кирилл Дупленский medvedevpn@tsput.ru <p>статья раскрывает возможности использования перспективных стимуляторов роста растений в современных биотехнологических процессах, обосновывается опыт применения ростостимулирующих препаратов нового поколения в конкретных климатических и территориальных условиях.</p> 2023-11-16T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Павел Медведев, Кирилл Дупленский https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25678 Определение антирадикальной активности в растении с использованием препаратов, полученных из видов рода elwendia boiis 2023-11-16T17:30:51+08:00 Ирода Маматкулова mamatkulova.1982.im@gmail.com <p>В этой статье освещается наиболее характерное свойство кверцетина растительного происхождения как антиоксидантного механизма действия. Кверцетин является самым мощным флавоноидом, который защищает организм от реактивных форм кислорода, образующихся при нормальном метаболизме кислорода или вызванных экзогенным повреждением. Лечебные свойства флавоноидов включают противовоспалительное (асептическое, противоаллергическое и др.) действие, а также антиоксидантное действие и соответственно нормализуют реактивность клеток и тканевой гомеостаз. Благодаря высокой эффективности переноса атомов водорода и электронов и прочной фиксации ионов металлов (ловушка металлов) дигидрокверцетин (ДГК) в качестве антиоксиданта защищает ткани от повреждения свободными радикалами.</p> 2023-11-16T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Ирода Маматкулова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25680 Разнообразие полифенолов, обнаруженных в стеблях, листьях и цветках растений семейства Молочайных 2023-11-16T18:26:23+08:00 Нурмухаммад Тошбеков mmustafakulov@bk.ru Мухаммаджон Мустафакулов mmustafakulov@bk.ru Эркин Динибоев mmustafakulov@bk.ru <p>Ko’rilayotgan ushbu tadqiqot “Euphorbiaceae oilasiga mansub o`simliklarning poyasi, bargi va guli tarkibida uchraydigan polifenollarning xilma xilligi” mavzusida bo’lib, bunda dissertatsiya mavzusining dolzarbliligi, tadqiqotning maqsadi, tadqiqotning usullari va olingan natijalar va ularning tahlili qayd etilgan. <br />Maqolada tozalash va oqartirish vositalarining ishlab chiqarish texnologiyalarining bir necha usullari ko'rib chiqildi. Laboratoriyada kimyoviy tozalash va oqartirish vositalari tahlil qilindi. Labarotoriya jarayonida belgilangan o’simlikning poyasi, bargi va guli maydalanib tahlil sifatida olindi. Laboratoriya tahlillari natijasida olingan mahsulotlar ishlab chiqarishga tatbiq etildi. Ishlab chiqarish texnologiyasiga mos qurilmalar tanlandi. Ishlab chiqarish quvvatlarini yanada samarali qilish uchun zarur tarkibiy o'zgarishlar amalga oshirildi.</p> 2023-11-16T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Нурмухаммад Тошбеков, Мухаммаджон Мустафакулов, Эркин Динибоев https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25682 Современные методы интенсификации процессов газоразделения биогаза от сероводорода и галогеносодержащих углеводородов 2023-11-16T18:55:31+08:00 О Хошимов info@nlibrary.uz Д Курбонов info@nlibrary.uz <p>В настоящей статье приводится результаты исследования основных гидродинамических и массообменных характеристик микробарботажного аппарата на модельных системах направленное на выяснение возможности применения микробарботажных процессов для проведения массообменных процессов между биогазом и жидкостью.</p> 2023-11-16T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 О Хошимов, Д Курбонов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25694 Андиз (Inula L) и технология его выращивания 2023-11-17T01:25:42+08:00 Собира Ахмедова mmustafakulov@bk.ru Мухаммадджон Мустафакулов mmustafakulov@bk.ru <p>Andiz (Inula) – qoqidoshlar oilasiga mansub ko‘p yillik o‘tlar turkumi haqida keltirilgan. O’zbekistonda va dunyoda dorivor o’simliklarni biologik faol moddalar tarkibini o’rganishga ham katta e’tibor berilmoqda, chunki inson tanasidagi gormonlar, vitaminlar, aminokislotalar, fermentlar bilan bog’liq bo’lgan optimal miqdori va nisbati fiziologik jarayonlarning normal o’tishini ta’minlaydi va ularning yetishmasligi inson tanasida turli xil patologik jarayonlarning rivojlanishiga sabab bo’lishi mumkin</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Собира Ахмедова, Мухаммадджон Мустафакулов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25698 Ferula l. изучить химический состав видов 2023-11-17T02:04:13+08:00 Сайёра Муродова malohat.biotex@jbnuu.uz Малохат Нематова malohat.biotex@jbnuu.uz <p>Kovrak turkumi vakillarinining shifobaxshlik xususiyatlari bevosita ularning kimyoviy tarkibi bilan bog‘liq. Shu sababli, turkum vakillarining kimyoviy tarkibini ko‘plab olimlar o‘rganib kelishmoqda. Ushbu maqolada Ferula L. turkumi vakillari o‘zida saqlagan muhim kimyoviy birikmalar va ularning o‘rganilishi haqida qisqacha ma’lumot berilgan.</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Сайёра Муродова, Малохат Нематова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25701 Идентификация человека по агглютининам в слюне человека 2023-11-17T10:42:44+08:00 Мухаммаджон Мустафакулов mmustafakulov@bk.ru <p>Bizga ma’lumki, biz ko‘rib chiqqan sud tibbiyotiga oid barcha mahalliy va xorijiy adabiyotlarda inson so‘lagi tarkibi, uning tarkibidagi (oqsil va fermentlar jinoiy ishlarni ochishdagi voqea joyida qoldirgan va dalil sifatidagi sudga oid tasdiqlavchi asosiy ko‘rsatma ekanligi, shu jihatidan so‘lak va uning dog‘larini, tarkibiy qismlarini o‘rganish sud tibbiyotida, inson hayotiga suiqasd qilish, nomusga tajovus qilish va boshqa bir qancha jinoyatlarda shaxsni aniq identifikatsiyalash zarurligini taqoza etadi. Inson aralash so‘lagining solishtirma og`irligi 1002-1007 ga teng bo‘lib, u yopishqoq suyuqlikdir. Uning tarkibida hujayra elementlari bo‘lganligi tufayli, u xira-oqish ko‘rinishga ega. Aralash so‘lak oqsillari hazm qiluvchi, himoyalovchi, ajratuvchi, bufer va boshqa bir qator vazifalarni bajaradi. Aralash so`lakda 100 dan ortiq fermentlar mavjud. Bu fermentlardan- amilazaga sud tibbiyotida alohida ahamiyat beriladi</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Мухаммаджон Мустафакулов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25704 Роль фермента гексокиназы при нейродегенеративных заболеваниях 2023-11-17T11:12:12+08:00 Сирожиддин Икромов sirojiddin.2020.ikromov@mail.ru <p>Гексокиназа - биринчи глюкоза метаболизм ферменти, ҳужайрада глюкоза мавжудлиги, биринчи навбатда, қондан цитоpолгача махсус транспорт оқсиллари - глюкоза ташувчилар (GLUT) иштирокида осон тарқалиши билан таъминланади [1].</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Сирожиддин Икромов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25706 Роль информационных технологий в профессиональной подготовке будущего педагога 2023-11-17T11:32:06+08:00 Кулийпа Бердибекова berdibekovak@gmail.com Гулзада Карагозуева berdibekovak@gmail.com Буажар Бекмурзаева berdibekovak@gmail.com <p>В статье разработано место информационных технологий в системе образования, ряд постановлений и программ правительства Кыргызской Республики по вопросам преобразования, развития и гармонизации образования с мировым уровнем. К 2040 году были представлены три основные задачисистемы образования, второй из которых было повышение качестваобразования. Одним из путей реализации этого является использование информационных технологий для повышения качества образования студентов. Кроме того, в данной статье мы сосредоточили внимание на исследовательской работе ученых СНГ и Кыргызстана в этом направлении. Обсуждались место и уровень использования ИКТ сегодня, преимущества их использования, выявление некоторых проблем в их использовании и пути их устранения. В результате анкетирования студентов показано, что информация учебногопроцесса полезна в их деятельности. </p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Кулийпа Бердибекова, Гулзада Карагозуева, Буажар Бекмурзаева https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25708 Компетентность в использовании культуры интеллектуального труда в преподавании информатики 2023-11-17T12:16:57+08:00 Жусупбек кызы Жыргал zhyrgal1977@gmail.com <p>В статье рассказывается о компетентности и результатах эффективности использования культуры умственного труда при преподавании предмета информатика. Написано, что умственным трудом могут пользоваться все, от школьников до студентов, аспирантов, учителей, инженеров, врачей, художников, поэтов, композиторов, ученых, политиков и многих других. По мере того, как наука развивается по мере роста техники, по мере роста общественного прогресса значение, тип умственного труда будет увеличиваться. Можно с уверенностью сказать, что будущее-это время умственного труда. Поскольку предмет информатики сосредоточен на компьютерных технологиях, ум означает, что культура труда и современные технологии дополняют друг друга. В эпоху цифровизации образования мы говорим о влиянии культуры интеллектуального труда на использование цифровых технологий во всех сферах жизни.</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Жусупбек кызы Жыргал https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25710 Концепция повышения профессиональных навыков будущих энергетиков на основе цифровых технологий 2023-11-17T13:06:50+08:00 Эркин Хафизов info@nlibrary.uz <p>Ushbu maqolada bo‘lajak energetik muhandislarni raqamli texnalogiyalar asosida kasbiy faoliyatga tayyorlash jarayonini rivojlantirishi haqida so‘z boradi.</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Эркин Хафизов https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25712 Психологическое влияние граффити на жизнь человека 2023-11-17T13:59:47+08:00 Умиджон Юсупов info@nlibrary.uz Муборак Нияткулова info@nlibrary.uz <p>Ushbu tesizda grafittilarning insonlar hayotiga ta‘siri, grafittining psixologik ijobiy va salbiy tomonlari, insonlarda keltrib chiqaradigan turli xil psixologik omillari yoritilgan.</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Умиджон Юсупов, Муборак Нияткулова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25716 Психологическое влияние библиотерапии на человека 2023-11-17T14:42:25+08:00 Умиджон Юсупов info@nlibrary.uz Юлдуз Мухиддинова info@nlibrary.uz <p>Ushbu tesizda biblioterapeyaning insonning rivojlanishiga ta‘siri, kitobning shaxsni o‘z-o‘zini aanglab yetishdagi muhim roli, insonlardagi induvidial xususiyatlarning shakllanishi haqida yoritib berilgan.</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Умиджон Юсупов, Юлдуз Мухиддинова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25718 Факторы развития эмоционального интеллекта 2023-11-17T15:23:56+08:00 Умиджон Юсупов info@nlibrary.uz Feruza Кочкорова info@nlibrary.uz <p>Ushbu tesizda hissiy intellektning rivojlanishning psixologik omillari, insonlardagi tuyg‘ularni boshqarish, ijtimoiy ko‘nikmalarni shakllantirish va bu xususiyatlarni insonlarda o‘rganilishi yoritib berilgan.</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Умиджон Юсупов, Feruza Кочкорова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25720 Преобразующая сила арт-терапии 2023-11-17T15:53:01+08:00 Умиджон Юсупов info@nlibrary.uz Дилафруз Ганиева info@nlibrary.uz <p>Ushbu tesizda art-terapeyaning inson salomatligiga ta‘siri, insonlardagi psixologik kasalliklarni yengishga qo‘shadigan hissasi, art-terapeyaning hozirgi kundagi jamiyat rivojlanishidagi hissasi keltrilgan.</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Умиджон Юсупов, Дилафруз Ганиева https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25723 Психологические характеристики готовности детей к школе 2023-11-17T16:39:21+08:00 Мадина Адилова info@nlibrary.uz <p>Maqolada bolalarni maktab taʼlimiga tayyorlashda talab qilinadigon asosiy jihatlar nimalardan iborat ekanligi haqida gap ketadi. Maktab hayoti bolalarga yangi bir dunyoni ochib beradi, bu davrida bolalarning asosiy faoliyatlari o’zgaradi, maktab taʼlimiga tayyorlash muammolari, tayyorlashning jismoniy, shaxsiy (ruhiy), aqliy, maxsus tayyorgarlik bosqichlari haqida so‘z yuritiladi</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Мадина Адилова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25725 Формирование эмоционально-эмоциональной сферы детей младшего школьного возраста 2023-11-17T17:07:15+08:00 Абдулла Шарафитдинов mohinurravshanovna96@gmail.com Мохинур Бойкулова mohinurravshanovna96@gmail.com <p>Kichik maktab yoshidagi hissiy-emotsional irodaviy soha, o‘quvchilarning hissiyotlarini, ularning o‘zlarini tushunish va ifodalash usullarini o‘rganish, o‘zaro munosabatlar qurish va o‘zlarini boshqarish ko‘nikmalarini rivojlantirishga bag‘ishlangan. Bu soha, o‘quvchilarning ruhiy, hissiy va ijtimoiy tarbiyasini ta'minlash uchun muhimdir.</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Абдулла Шарафитдинов, Мохинур Бойкулова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25729 Развитие у человека навыков преодоления трудностей 2023-11-17T17:39:19+08:00 Абдулла Шарафитдинов sojidayuldasheva8483@gmail.com Сожида Юлдашева sojidayuldasheva8483@gmail.com <p>Koping strategiyalar insonlarning turli o‘zgaruvchan holatlari, stres va muammolar bilan yuzlashishda o‘zlarini boshqarish va tahlil qilishning kuchli usullarini o‘rganish va rivojlantirishni ta’kidlaydi. Ushbu maqolada shaxslar o‘zgaruvchan muhit bilan qanday yuzlashishlari kerakligini o‘rganadilar va amaliy ko‘nikmalarni o‘rganish orqali boshqarishni o‘rganadilar. Shaxslarning o‘zlarini o‘zini boshqarish va tahlil qilishda ko‘rsatadigan bosqichlarni yoritadi.</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Абдулла Шарафитдинов, Сожида Юлдашева https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25733 Особенности формирования цифровой компетентности у будущих учителей в Российской Федерации 2023-11-17T20:31:13+08:00 Юрий Дорохин dorohinus@tsput.ru <p>В статье обоснована необходимость формирования цифровой компетентности у будущих учителей, что влечет за собой необходимость модернизации профессиональных образовательных программ и методики преподавания дисциплин и проведения практик. Уточнено понятие «цифровая компетентность», определены цель и задачи формирования цифровой компетентности у будущих учителей. Цифровая компетентность позволяет сделать будущего учителя более востребованным и конкурентоспособным.</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Юрий Дорохин https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25735 Биопсихосоциальная модель. Междисциплинарная интеграция в здравоохранении 2023-11-17T21:21:45+08:00 Севинч Хамрабоева info@nlibrary.uz Гульшан Шарипова info@nlibrary.uz <p>Modelning biologik komponenti kasallikning sababi inson tanasining ishlashi bilan qanday bog'liqligini tushunishga intiladi. Psixologik <br />komponent o'zini tuta olmaslik, hissiy tartibsizlik va salbiy fikrlash kabi salomatlik muammosining potentsial psixologik sabablarini qidiradi</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Севинч Хамрабоева, Гульшан Шарипова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25737 Методика преподавания математики: дидактика как теория обучения 2023-11-17T21:50:57+08:00 Батма Акпаралиева akparalievabatma704@gmail.com Акылай Джумабаева akparalievabatma704@gmail.com Перизат Калыкова akparalievabatma704@gmail.com <p>Статья раскрывает проблем, сявзанных с методикой обучения математики. В статье анализировано проблемы обучения и образования, их закономерности, принципы, цели, содержание, средства, организация, достигаемые результаты. А также анализируется проблема влияния дидактики на педагогическую практику. Показаны также примеры обратного влияния — педагогической практики на развитие дидактического знания. Основными методами исследования являются анализ дидактических концепций, их соотнесение с решениями, принимаемыми в системе образования, описание инновационных практик в дидактическом ключе, логически выстроенные умозаключения, позволяющие охарактеризовать специфику взаимосвязи дидактики и педагогической практики на современном этапе развития социума. Автором предложены методы исследования которые являются изучением и анализом существующих дидактических концепций, их соотнесение с основаниями принятия решений в системе образования, выяснение влияния на практику, описание инновационных практик в дидактическом ключе, логически выстроенные умозаключения, позволяющие охарактеризовать специфику взаимодействия дидактики и педагогической практики в настоящее время</p> 2023-11-17T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Батма Акпаралиева, Акылай Джумабаева, Перизат Калыкова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25767 Современный методы организации педагогической практики студентов факультета иностранных языков как один из факторов развития профессиональной компетенции 2023-11-18T19:25:19+08:00 Оксана Зеленова zelenowa.oxana2011@yandex.ru <p>Формирование профессиональной компетенции студентов реализуется в процессе прохождения педагогической практики в образовательных учреждениях. В системе подготовки будущего учителя иностранного языка педагогическая практика является системообразующей составляющей их профессионального становления.</p> 2023-11-18T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Оксана Зеленова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25769 Важность использования дидактических игр в начальных классах 2023-11-18T19:58:26+08:00 Фазилат Худайкулова fazilatxudayqulova@gmail.com <p>Bu maqolada didaktik oʻyinlar haqida maʼlumot va boshlang‘ich sinf darslarini samarali tashkil etish usullari, afzalliklari yoritilgan. Matematika, ona tili va oʻqish savodxonligi fanlarida qo‘llash mumkin bo‘lgan didaktik o‘yinlardan namunalar keltirilib, ularning ta’riflari va qo‘llash usullari bayon qilinadi.</p> 2023-11-18T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Фазилат Худайкулова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25771 Условия реализации эмпирического подхода к изучению гендерного равенства в семейных отношениях 2023-11-18T20:40:12+08:00 Сахиба Гойибназарова info@nlibrary.uz <p>Maqolada zamonaviy sharoitda xotin-qizlarga nisbatan umuman jamiyatda kamchiliklarga barham berish yo‘lida olib borilayotgan ishlar muhim o’rin tutadi. Shu jumladan ayollarga yanada yaxshi sharoitlar yaratish, ularning oʻz intilish <br />va qobiliyatlarini toʻlaqonli roʻyobga chiqara olishlari uchun imkoniyatlarni kengaytirish masalasi jahonda ham, respublikamizda ham diqqat markazida ekanligi yoritilgan.</p> 2023-11-18T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Сахиба Гойибназарова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25773 Технология выявления и работы с одаренными детьми 2023-11-18T21:15:16+08:00 Сардор Юлдошев info@nlibrary.uz Мафтуна Файзуллаева info@nlibrary.uz <p>Ushbu maqolada iqtidorli bolalarning qobiliyatlarini qay tarzda kashf qilish va shaxsiy faolligi, shuningdek, individual iste’dodni shakllantirish va shaxsning o‘z-o‘zini rivojlantirish psixologik mexanizmlari muhim ahamiyatga egaligi haqida bir necha qarashlar ilgari surilgan.</p> 2023-11-18T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Сардор Юлдошев, Мафтуна Файзуллаева https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25777 Значение стрессовых ситуаций для человека 2023-11-19T00:24:49+08:00 Севинч Джалолиддинова info@nlibrary.uz <p>Ushbu maqolada odamlarni psixik va fiziologik muhitiga bevosita daxl qilayotgan xavotir hissi va buning oqibatida asab buzilishi, kuchli nevrozlarni yuzaga kelishi va omillari, menopauza va gormonal yetishmovchilikka duchor bo'lgan ayollarning psixik holati va buning natijasida insonlarning kundalik hayotda ishlash qobiliyatiga salbiy ta’sir etishi, uni oldini olish bo‘yicha tavsiyalar ishlab chiqilgan.</p> 2023-11-19T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Севинч Джалолиддинова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25781 Исследование проблем формирования лидерства зарубежными психологами 2023-11-19T01:20:58+08:00 Мохинур Бойкулова mohinurravshanovna96@gmail.com Гозал Одилова mohinurravshanovna96@gmail.com <p>Ushbu maqola hozirgi kunda dolzarb bo`lib keladigan rahbarlik, liderlik sfatlarini horij olimlari tomonidan o‘rganilishini yoritib berishga qaratilgan. Shuningdek, muvaffaqiyatli liderning oʼziga xos xususiyatlarini hamda ularning majburiyatlarini tahlil qiladi.</p> 2023-11-19T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Мохинур Бойкулова, Гозал Одилова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25785 Методика развития речевой компетентности у студентов профессионально-технических учебных заведений 2023-11-19T02:30:51+08:00 Сайёра Маманова sayyoramamanova94@mail.com <p>Ushbu maqolada nutq kompetensiyasini takomillashtirishning pedagogik aspektlari, filologik darslarda nutq kompetesiyasini takomillashtirish ahamiyati tushuntirilgan. Maqolada kasb hunar ta’limi muassasalari o‘quvchilarining nutqiy imkoniyatlarini oshirishning ahamiyati hamda nutq kompetensiyasini takomillashtirishning samarali usullari ko‘rsatilgan.</p> 2023-11-19T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Сайёра Маманова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25787 Уникальность концепции эмоционального интеллекта в семейных отношениях 2023-11-19T02:59:32+08:00 Рустам Отамуратов rustamota1989@gmail.com Сарвиноз Отамуратова rustamota1989@gmail.com Динора Розикулова rustamota1989@gmail.com <p>Ushbu maqolada emotsional intellekt, emotsional intellektning oilaviy munosabatlardagi o‘rni, emotsional savodxonlik</p> 2023-11-19T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Рустам Отамуратов, Сарвиноз Отамуратова, Динора Розикулова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25789 Психологическая связь и межличностный конфликт в педагогическом общении 2023-11-19T04:21:33+08:00 Нигора Саматова nsamatova82@gmail.com Сетора Абдурасулова nsamatova82@gmail.com <p>Ushbu maqolada pedagogik muloqot, psixologik bog’lanish va shaxslararo mojaro, muloqot jarayoni</p> 2023-11-19T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Нигора Саматова, Сетора Абдурасулова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25791 Основные особенности экспрессивного синтаксиса в современной английской литературе 2023-11-19T15:15:35+08:00 Екатерина Кораблева eakorableva@mail.ru <p>the article is devoted to the study of the features of expressive syntactic means in modern English-language fiction. Examples of various expressive syntactic means are given, the most frequent of them are analyzed. The conclusion is made about the important contribution of the considered means to the creation of expressiveness of modern English fiction.</p> 2023-11-19T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Екатерина Кораблева https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25793 Приёмы работы с пословицами и поговорками на уроке иностранного языка на средней ступени обучения 2023-11-19T15:43:39+08:00 Валентина Кудинова daria.antipenko@mail.ru Дарья Антипенко daria.antipenko@mail.ru <p>Развитие языковых навыков и появление интереса к языку возможно при помощи, разработанных специалистами в области педагогики, множества видов заданий в основе которых лежит применение пословиц и поговорок на уроке иностранного языка.</p> 2023-11-19T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Валентина Кудинова, Дарья Антипенко https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25795 Мультфильмы, улучшающие произношение 2023-11-19T16:08:57+08:00 О Маллаева info@nlibrary.uz Ш Абдуллаева info@nlibrary.uz <p>This article is written to describe whether cartoon films can improve students’ pronunciation ability and to what extent cartoon films can improve students’ pronunciation ability. Furthermore, to identify what happens when cartoon films are used as a teaching learning media in pronunciation practice.</p> 2023-11-19T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 О Маллаева, Ш Абдуллаева https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25797 Эпос Сак-Массагет и его эпическая трансформация 2023-11-19T16:40:18+08:00 Тухтамурод Кучкаров info@nlibrary.uz <p>Ma’lumki, O`rta Osiyoda yashagan qadimgi aholi folklori, xususan, sak-massaget eposi namunalarining qadimgi yunon manbalaridan, xususan, Gerodotning “Tarix” asaridan o`rin olgan. Gerodot skiflar diyori bo`ylab qilgan sayohatlari chog`ida o`zining mahalliy aholining boy og`zaki ijodi, ayniqsa, qahramonlik va jasoratni tasvirlovchi epik asarlari bilan tanishgan. SHuning uchun ham u uz “Tarix”ida skif qabilalari hayoti bilan bog`liq u yoki bu rivoyatni keltirishdan avval so`zni “aytishlaricha”, “menga aytib berishlaricha”, “hikoya qilishlaricha” kabi birikmalar bilan boshlaydi. Bu esa Gerodot asarida keltirilgan skif folklori namunalari bevosita og`zaki an’anaga borib taqalishidan darak beradi. Gerodotning “Tarix” asarida keltirilgan “skif hikoyalari”ning negizi folklorga borib bog`lanishini D.S.Raevskiy va L.A.Lelekovlar ham qayd etishgan.</p> 2023-11-19T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Тухтамурод Кучкаров https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25799 Педагогический анализ музыкального искусства в наследии Фороби 2023-11-19T20:49:56+08:00 Фахриддин Юлдашев info@nlibrary.uz <p>Mazkur maqolada Abu Nasr Forobiyning serqirra ilmiy merosi, xususan, musiqa san’atiga doir pedagogik qarashlari tahlil qilingan. Mutafakkirning “Katta musiqa kitobi” risolasida musiqa fenomeni, uning maqsadlari, musiqa san’atining nazariy va amaliy qirralari atroflicha bayon etilgan.</p> 2023-11-19T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Фахриддин Юлдашев https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25802 Воспитание совершенного человека: гармония духовности и просвещения 2023-11-19T21:16:08+08:00 Эътиборхон Маллаева info@nlibrary.uz Дилноза Уралова info@nlibrary.uz <p>Ушбу мақолада комил инсон тарбиясида маънавият ва маърифат уйғунлиги, фарзанд таълим-тарбиясига миллат келажаги учун қайғуриш, бахтли-саодатли умр кечириш, ўзгаларга тобе бўлишдан ҳимояланиш, бир сўз билан айтганда, ҳаёт-мамот масаласи тўғрисида маълумотлар берилган.</p> 2023-11-19T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Эътиборхон Маллаева, Дилноза Уралова https://inlibrary.uz/index.php/computer-engineering/article/view/25804 Суффиксация как активный способ образования неологизмов в текстах СМИ 2023-11-19T22:02:53+08:00 Римма Биксалиева rina-sun@mail.ru <p>Анализируется суффиксация как один из активных способов словообразоваия в современных текстах СМИ как экспрессивно-маркированные единицы, как единицы с яркой экспрессией. Отмечается, в медийных неодериватах отражаются способы и механизмы приспособления общенародного языка к условиям его функционирования, изменяющимся под влиянием внешних факторов.</p> 2023-11-19T00:00:00+08:00 Copyright (c) 2023 Римма Биксалиева