№ 9 (2024) Научный электронный журнал "Цифровая экономика"

Mazkur maqolada investitsiya risklari va ularning turlari, yuzaga
kelish sabablari va ularni pasaytirish yo‘llari ko‘rib chiqilgan. Investitsiya risklari
investorlar va korxonalar uchun moliyaviy xavf-xatarlar, operatsion muammolar,
bozor noaniqliklari va siyosiy-ijtimoiy o‘zgarishlar bilan bog‘liq bo‘lishi mumkinligi
tahlil qilinadi. Shuningdek, diversifikatsiya, sug‘urtalash, xedj qilish, tahlil va
monitoring kabi usullar yordamida ushbu risklarni boshqarishning samarali yo‘llari
yoritib berilgan. Maqola investitsiyalar xavfsizligini ta’minlash va investorlar uchun
strategik qaror qabul qilishda muhim qo‘llanma sifatida xizmat qiladi.

Raqamlashtirish bugungi kunda iqtisodiyotni modernizatsiya
qilishning eng muhim yo‘nalishlaridan biri hisoblanadi. Ushbu jarayon hududlarning
iqtisodiy salohiyatini oshirishda o‘ziga xos katalizator bo‘lib xizmat qiladi. Mazkur
mavzuda raqamlashtirishning hududiy iqtisodiyotga ta’siri o‘rganiladi, shuningdek,
uning iqtisodiy faoliyatni samaradorligini oshirish, ishlab chiqarish hajmini
kengaytirish, investitsiyalarni jalb qilish va bandlikni oshirishga ta’siri tahlil qilinadi.

Ushbu maqolada pochta aloqasi korxonalarida raqamli
texnologiyalarni joriy etish muammolari va istiqbollari tahlil qilingan. Adabiyotlar
tahlili asosida pochta xizmatlarini raqamlashtirish jarayonidagi asosiy to‘siqlar,
xalqaro tajriba va ularni bartaraf etish yo‘llari o‘rganilgan.

Maqolada global va O‘zbekiston miqyosida suv resurslarining
аhamiyati, global va mahalliy darajada ekologik va iqtisodiy barqarorlikni
ta’minlashda suvning muhim o‘rin tutishi, suv ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish uchun
zarur va deyarli barcha barqaror rivojlanish maqsadlarida hissa qo‘shadigan omil
ekanligi dalillar asosida asoslab berilgan. Global va O‘zbekiston miqyosida suv
resurslari boshqaruvidagi muammolar o‘rganilgan. O‘rganish natijalaridan kelib
chiqib, suvdan samarali foydalanish va barqaror rivojlanish maqsadlariga erishishga
qaratilgan takliflar berilgan.

Maqolada davlat-xususiy sheriklichiligini tashkil qilish va uning
o‘ziga xos xususiyatlari, tashkiliy shakllari, xususiy biznes va davlat resurslarining
o‘zaro munosabatlari tadqiq qilingan. Davlat-xususiy sherikchiligini rivojlantirish
tamoyillarini o‘rganishning zamonaviy sharoitlarda tomonlar iqtisodiy manfaatdorligi
asosida davlat-xususiy sherikchiligini rivojlantirish bo‘yicha muallifning tadqiqotlari
keltirilgan.

Maqolada bozor munosabatlaridagi asosiy iqtisodiy
kategoriyalardan biri bo‘lgan mintaqa raqobatbardoshligi kategoriyasi tahlil qilinadi.
Shuningdek, maqolada iqtisodiyotning hududiy va tarmoq tuzilmasidagi tarkibiy
o‘zgarishlar, mintaqaviy iqtisodiyotning raqobatbardoshligiga ta’sir etuvchi omillarni
o‘rganish zaruriyati belgilangan.

В статье проанализированы различные подходы к
толкованию понятия «налоговый менеджмент» и на основе проведенного
исследования сформулировано более широкое определение не только понятия
«налогового менеджмента», но и его составляющих.

Maqolada raqamli iqtisodiyot sohasi rivojlanishining hozirgi
tendensiyalari va globallashuv sharoitida uning iqtisodiy o‘sishga taʼsiri ko‘rib
chiqiladi. Jahonda globallashuv va xalqaro raqobatning kuchayib borishi,
raqamlashtirish jarayonlarining kengayishi sharoitida hududlar iqtisodiyoti tarkibini
takomillashtirish borasida ko‘plab ilmiy tadqiqotlar olib borilmoqda. Ilg‘or hududlarni
rivojlantirish va qo‘llab-quvvatlashning zamonaviy metodologik yondashuvlarini
ishlab chiqish, yuqori texnologiyalarga asoslangan tarmoqlarni jadal rivojlantirish,
barcha hududlar o‘rtasidagi ijtimoiy tafovutlarni qisqartirish, aholi bandligi va turmush
darajasini taʼminlashni tartibga solish, boshqaruv tizimini markazlashtirmaslik
siyosatini keng joriy qilish, hududlarda tarkibiy o‘zgarishlarni amalga oshirish va
barqaror iqtisodiy o‘sishni taʼminlashga ijtimoiy-iqtisodiy va ekologik tizimlar hamda
raqamli texnologiyalarning taʼsirini baholash bu boradagi ilmiy-tadqiqot ishlarining
ustuvor yo‘nalishlaridan hisoblanadi.

В статье исследуются перспективные направления
оптимизации зернопроизводства в Республике Узбекистан с учетом
современных глобальных тенденций. На основе анализа международного опыта
и актуальных исследований предложен комплекс мер по повышению
эффективности и устойчивости производства зерна. Представлены
рекомендации по технологической модернизации отрасли, развитию научнообразовательной базы и совершенствованию инфраструктуры. Особое внимание
уделено вопросам цифровизации, экологической устойчивости и укрепления
продовольственной безопасности страны.

This paper examines one of the most promising areas in the
development of wireless self-organizing networks: FANETs, which are based on
unmanned aerial vehicles (UAVs). The article explores various issues and unresolved
problems related to communication organization within FANET networks. It provides
an overview of existing protocols across different layers, including the physical layer,
media access control, network layer, and transport layer. While single UAV systems
have been used for decades, there are many advantages to using a group of small UAVs
instead of relying on a single large UAV. However, multi-UAV aerial systems come
with their own challenges, and one of the most significant design challenges is
communication. This paper considers the Flying Ad-Hoc Network (FANET) as a new
network category, primarily an ad hoc network for UAVs.

This study evaluates Georgia’s digital evolution by examining digital
gaps across 12 sub-components relative to global median scores. Of these, nine subcomponents reveal a significant digital gap, while three outperform the global median.
The areas of strength include Institutional Effectiveness and Trust, Institutions and the
Business Environment, and the Inputs sub-category from Innovation and Change.
These successes reflect Georgia’s potential for growth in institutional and innovationdriven domains. However, the strong correlation coefficient (0.60) between digital
gaps and overall digital evolution scores indicates that the digital divide with more
developed countries is primarily due to indicators with low absolute values. This
underscores the need for targeted investments to address underperforming areas,
bridging the gap and enhancing Georgia’s digital development trajectory. This research
was supported by a Marie Curie Staff Exchange within the Horizon Europe Programme
(grant acronym: CARSI, no: 101086415).

Maqolada ta’lim tizimida raqamli texnologiyalarni qo‘llash
istiqbollari, shuningdek, raqamli texnologiyalar orqali o‘qitish jarayonini
takomillashtirish, ta’lim sifatini oshirish, talabalarinig ilmiy salohiyatini rivojlantirish
va ta’limni yanada demokratiklashtirish uchun katta imkoniyatlar yaratish, sifatli va
qiziqarli dars mashg‘ulotlarini tashkil etish uchun imkoniyatlar haqida batafsil yoritib
berilgan.

Ushbu maqolada investitsiya risklarini boshqarishning samarali
usuli sifatida diversifikatsiya konsepsiyasi keng yoritilgan. Diversifikatsiyaning asosiy
maqsadi – xavflarni minimallashtirish va portfel daromadliligini barqarorlashtirishdir.
Maqolada diversifikatsiya tushunchasi, uning foydalari va usullari tahlil qilingan.
Shuningdek, turli aktivlar, geografik va sanoat yo‘nalishlarida diversifikatsiya
qilishning afzalliklari va cheklovlari ko‘rib chiqilgan. Ushbu maqola investitsiya qilish
jarayonida xavflarni kamaytirish bo‘yicha amaliy tavsiyalar qidirayotgan investorlar
uchun foydali bo‘ladi.

Ушбу мақолада саноат корхоналарида инновaцион
фаолиятни молиялаштиришнинг ижтимоий-иқтисодий аҳамияти ҳар томонлама
тушунтириб берилган. Саноат корхоналарида инновaцияларни жорий қилиниши
учун маблағларни жалб этилиши мамлакатнинг иқтисодий ўсишига ҳамда саноат
корхоналарининг рақобатбардошлигини ошишига ва ижтимоий ривожланишга
катта таъсир кўрсатиши таҳлил қилиниб, керакли таклиф ва хулосалар берилган.

Maqolada mamlakat iqtisodiyotining ustuvor sohalaridan biri
hisoblangan neft va gaz sanoati, undagi muammolar, yangiliklar, ishlab chiqarish
tendensiyalari, sohadagi xorijiy va mahalliy ilmiy – tadqiqot ishlarining o‘rni va unga
ajratilayotgan mablag‘lar dinamikasi, resurs zaxiralari va prognozi kabilar yoritilgan.
Jumladan mamlakat iqtisodiyotida neft va gaz tarmog‘ining roli, iqtisodiy salohiyati
va resurslardan foydalanish samaradorligini oshirish jarayoni tahlili amalga oshirilgan.
Xususan neft va gaz sanoatiga to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiyalarning dinamikasi,
neft va gaz zaxiralari va ularning prognoz ko‘rsatkichlari, neft-gaz sanoatiga kiritilgan
moliyaviy investitsiyalarning iqtisodiy ko‘rsatkichlari yillar bo‘yicha keltirilgan.

Maqolada moliyaviy jihatdan yuqori natijaga ega korxonalarning,
yuqori institutsional boshqaruv reytingiga ega ekanligini o‘rganildi. Ushbu jarayonda
korxonalarning moliyaviy natijalarini aks ettiruvchi likvidlik koeffitsiyentlari,
moliyaviy tuzilma koeffitsiyentlari, faoliyat ko‘rsatkichlari va rentabellik
koeffitsiyentlari qo‘llanildi. Kompaniyalarning ishlash reytingida yuqori o‘rinlarni
egallashi uchun barcha ko‘rsatkichlar optimallashtirilishi va mos ravishda
boshqarilishi kerak. Ushu optimal yechimlarini aniqlash uchun ko‘p mezonli qaror
qabul qilish usullari tahlil qilindi. Bu mezonlar asosida kompaniyalarga eng yaxshi
alternativni tanlash uchun taklif va tavsiyalar berildi.

Дунёда 100 дан ортиқ халқаро рейтинг ва индекслар мавжуд
бўлиб, уларнинг 24 таси мамлакатимиз учун устувор халқаро рейтинглар
сифатида қайд этилган. Мазкур халқаро рейтинг агентликлари ўз
хисоботларининг фаолият соҳасига доир меъзонлар, индикаторлар ва субиндикаторлар асосида ҳамда изтисослашган методика асосида амалга
оширадилар. Мазкур мақолада халқаро рейтинг ва индексларнинг йиллик
ҳисоботлари мамлакатимизда рақамлаштиришнинг истиқболли ва долзарб
йўналишларини танлаш механизми сифатида таҳлил этиб берилган.

Maqolada raqamli platformalardan eksport faoliyatida
foydalanishni samaradorligi, raqamli texnologiyalarini rivojlantirish, raqamli
iqtisodiyotning o‘sishi bilan firmalar va ularning iste'molchilari o‘rtasidagi ushbu
o‘zaro aloqalar, shuningdek, raqamli texnologiyalar xaridorlar va sotuvchilarga global
miqyosda buyurtma berish va qabul qilish imkoniyati bo‘yicha ilmiy izlanishlar bayon
etilgan.

The ability to speak foreign languages plays a crucial role in
enhancing tourism by facilitating communication between tourists and locals. It allows
travelers to better understand local cultures, traditions, and customs, enriching their
overall experience. For the tourism industry, multilingualism helps attract a diverse
range of visitors by providing services in various languages. Moreover, it fosters
stronger connections between countries and promotes mutual understanding. Effective
language skills also boost local economies by encouraging longer stays and higher
spending. Thus, foreign languages are vital for the growth and success of global
tourism.

Mazkur maqolada Oʻzbekistonning barqaror energiyaga oʻtish
jarayoni, qayta tiklanadigan energiya manbalarining roli, rivojlantirish imkoniyatlari
va bu borada amalga oshirilayotgan ishlar tahlil qilingan. Quyosh, shamol va suv
energiyasi kabi muqobil energiya manbalari, ularning iqtisodiy va ekologik afzalliklari
haqida soʻz boradi. Shuningdek, mavjud toʻsiqlar va kelgusidagi istiqbollar ham
oʻrganilgan.

Maqolada aholi daromadlari va uning tarkibi nazariy jihatdan
o‘rganilgan, turmush farovonligi va daromadlar darajasi mutanosibligi tadqiq qilingan.
Aholi daromadlarining shakllanishi va farqlanish darajasini kamaytirishga ta’sir
ko‘rsatuvchi omillar o‘rganilib, munosib turmush darajasini ta’minlashning zamonaviy
iqtisodiy vositalar tadqiq etilgan.

Mehnat bozorida aholi ish bilan bandligini ta’minlash va
ishsizlikni kamaytirish murakkab ijtimoiy-iqtisodiy hodisa sifatida koʻp tomonlama
tadqiqotni talab qiladigan jarayon hisoblanadi. Shu nuqtai nazardan ushbu maqolada
aholi ish bilan bandligini oshirishning samarali ijtimoiy-iqtisodiy mexanizmi
elementlari va vositalari tadqiq etilgan.

Ushbu maqolada oziq-ovqat mahsulotlari bozorining mamlakat
iqtisodiyotidagi o‘rni, oziq-ovqat mahsulotlari bozorini rivojlantirishdagi asosiy
muammolar, oziq-ovqat mahsulotlari bozorining asosiy ta’minotchisi hisoblangan
qishloq xo‘jaligi bozorlari, oziq-ovqat mahsulotlari bozorining asosiy elementlari va
ularning asosiy ko‘rsatkichlari haqida ma’lumot berilgan. Shuningdek, O‘zbekiston
oziq-ovqat bozorining ta’minlanish darajsi va uni rivojlantirish yo‘llari borasida fikrlar
keltirilgan.

Raqamli marketing bu raqamli texnologiyalar va onlayn
platformalar yordamida mahsulot va xizmatlarni targ‘ib qilish va sotishni amalga
oshirish jarayonidir. Internet, ijtimoiy tarmoqlar, mobil ilovalar va boshqa raqamli
vositalar orqali brendni reklama qilish, mijozlar bilan muloqotda bo‘lish va ularning
ehtiyojlarini aniqlash raqamli marketingning asosiy vositalaridir. Ushbu maqolada
raqamli marketingning rivojlanishi, uning zamonaviy tendensiyalari va
samaradorligini oshirish uchun qo‘llaniladigan strategiyalar tahlil qilinadi.

Maqolada mamlakat iqtisodiyoti uchun muhim sohalaridan biri
hisoblangan neft va gaz sanoatining investitsion-innovatsion faoliyati, undagi
muammolar, yangiliklar, investitsiyalarning o‘zlashtirish tendensiyalari, sohadagi
amalga oshirilayatgan ishlar kabilar yoritilgan. Jumladan mamlakat iqtisodiyotida neft
va gaz tarmog‘ining iqtisodiy salohiyati va resurslardan foydalanish samaradorligini
oshirish jarayoni tahlili amalga oshirilgan.