https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/issue/feed 2022-07-06T13:17:00+08:00 Общий отдел tadqiqotinstituti@adliya.uz Open Journal Systems <p>Халцаро илмий-амалий конференция материаллари тўплами</p> https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7542 2022-07-06T07:22:21+08:00 Sherbek Rasulov info@nlibrary.uz

Интеллектуал мулкда низоларни судда кўриб чиқишдан кўра судгача бўлган муқобил усуллар қўлланилиши замонавий ҳуқуқ тизимларида жуда керак. Интеллектуал мулк низоларини судда ҳал этиш қимматга тушади, кўп вақт талаб қилади ва нотўғри қарор қабул қилиш айтиб бўлмайдиган ва номувофиқ натижаларга олиб келади. Ушбу тадқиқот иши интеллектуал мулк низоларини ҳал қилиш учун медиация, арбитраж ва ҳакамлик муҳокамаси каби муқобил усуллардан кенг фойдаланиш имкониятини ўрганади ва бу низоларни ҳал қилиш учун қанчалик мос келишини таҳлил қилади. Ўзбекистон ҳуқуқий тизимида интеллектуал мулкка оид низоларни ҳал қилишда мавжуд бўлган муаммолар ва низоларни муқобил усулда ҳал этишни жорий этиш учун қандай тадбирлар амалга оширилиши кераклигига алоҳида эътибор қаратилади. Тадқиқот ишининг хулосасига кўра, низоларни муқобил ҳал этиш механизмлари интеллектуал мулк учун жуда мос келади

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Шербек Расулов https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7550 2022-07-06T08:51:03+08:00 Bekzod Rashidov noreplay@inlibrary.uz Aynura Sobirbayeva noreplay@inlibrary.uz

Мақолада тергов ва суд амалиёти ҳамда киберфирибгарликни тергов қилишда юзага келадиган муаммолар таҳлили, шунингдек, хорижий қонунчилик, шу жумладан, Германия, Испания ва Япония жиноят кодексларининг қиёсий ҳуқуқий таҳлили қилинган. Аниқланган хато ва камчиликлар батафсил ўрганилиб, тергов ва суд амалиётидан аниқ мисоллар қўриб чиқилган. Кибержиноят, яъни киберфирибгарлик билан боғлиқ статистик маълумотлар келтирилган. Амалиётда жиноятни квалификация қилишда юзага келадиган муаммоларни ўрганиш асосида “киберфирибгарлик” ва “шахсий маълумотларни ўғирлаш” тушунчаларига муаллифлик таърифлари берилган. Аниқланишича, бир хил қилмишни “алдаш”, “махфийлик”, “ихтиёрийлик”, “билмаслик”, “адаштириш” каби айрим асосий тушунчалар асосида турлича квалификация қилиш ҳолатлари мавжуд. Киберфирибгарлик жадал суръатларда, мисли кўрилмаган миқёсда ривожланишда давом этар экан, ҳозирги ва кутилаётган келажакдаги тенденциялар жиноят ва жиноят-процессуал қонунчилигини такомиллаштириш ва доимий равишда такомиллаштиришни, амалиётда мавжуд бўлган камчиликлар ва муаммоларни бартараф этиш бўйича амалий тавсиялар ишлаб чиқишни талаб қилади. Бундан ташқари, киберфирибгарликни йўқ қилиш учун қонунчиликдаги янги ўзгаришлар келажакда мунтазам янгиланишларга эҳтиёж сезмаслик ёки тергов қилиш имкониятини чеклаш учун имкон қадар тўлиқ бўлиши керак. Кибержиноятчилик ҳудудий чегараларнинг йўқлиги, 100 та давлат чегаралари орқали миллионлаб километр масофада пул маблағлари рақамли шаклда масофадан туриб, олиб қўйиш имконияти туфайли ривожланмоқда. Кибержиноятчиларни кузатиш ва жиноий жавобгарликка тортиш имкониятлари мавжуд бўлса-да, бу трансчегаравий; жиноятчига керак бўлмаган ҳамкорликни талаб қилади. Мамлакатлар киберхавфсизлик бўйича жиноий ва жиноий-процессуал қонунларини такомиллаштиришлари керак, шунингдек, бошқа давлатлар билан ҳамкорлик қилиш имконини берадиган тизимга эга бўлишлари керак. Бу муаммонинг жиддийлиги ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар томонидан кибержиноятчиликни бартараф этиш, жиноятларни муваффақиятли аниқлаш ва тергов қилиш, иш бўйича мавжуд барча далилларни, жумладан, электрон далилларни аниқлаш, ушбу жиноятларни содир этган шахсларни аниқлаш бўйича келишилган чора-тадбирларни талаб этиши аъкидланган.

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Бекзод Рашидов, Айнура Сабирбаева https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7549 2022-07-06T08:37:41+08:00 Surayo Raxmonov noreplay@inlibrary.uz

Мақолада ўзгалар мулкини компьютер воситаларидан фойдаланиб, талон-тарож қилиш жинояти таркибининг объектив белгилари батафсил таҳлил этилиб, мазкур тоифадаги жиноятларнинг махсус объекти – ўзгаларнинг мулки ва мулкий ҳуқуқлари, жиноят предмети сифатида қабул қилинган компьютер ахбороти кўринишидаги нақд бўлмаган пулнинг ўзига хос бўлган махсус белгилари илмий-амалий жиҳатдан тадқиқ этилган.

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Сурайё Рахманова https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7548 2022-07-06T08:28:10+08:00 Bekhruza Baxriddinova info@nlibrary.uz

Ушбу мақоланинг долзарблиги Ўзбекистон Республикасида вояга етмаганларнинг ҳуқуқбузарликлари таҳлили, уларга олиб келадиган сабаблар, шунингдек, хорижий тажриба ўрганилиб, ахборот технологиялари дунёсида ёшлар ўртасида жиноятларнинг олдини олиш бўйича таклифлар илгари сурилганлигидадир

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Бехруза Бахриддинова https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7547 2022-07-06T08:20:29+08:00 Olimjon Matchanov noreplay@inlibrary.uz

Мақолада Интерполнинг миллий ҳуқуқни муҳофаза қилиш органлари фаолиятини мувофиқлаштиришда халқаро жиноий полиция ташкилоти сифатида роли ва ўрнини аниқлаш билан боғлиқ муаммолар кўриб чиқилади. Интерпол Устави, ҳуқуқни муҳофаза қилиш органларининг бевосита мувофиқлаштирувчи фаолият билан шуғулланувчи халқаро ҳамкорлигини тартибга солувчи қабул қилинган резолюциялар, зарур ахборот алмашиш орқали Интерпол миллий Марказий бюроси тимсолида илмий таҳлил қилинди. Кибержиноятлар тушунчасини виртуал маконда ижтимоий хавфли ҳаракатлар сифатида белгиловчи олимларнинг фикрлари келтирилган, кибержиноятларга қарши курашиш бўйича амалий фаолиятнинг қўшма дастурларини ишлаб чиқиш ва амалга ошириш бўйича бевосита тавсиялар берилмоқда.

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Алимжан Матчанов https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7546 2022-07-06T08:14:28+08:00 Diora Rakhimberganova info@nlibrary.uz

Ушбу мақолада, муаллиф текширмоқда кибер макон ва унинг имкониятлари, киберхавфсизлик ва уни таъминлаш усуллари, кибержиноятчилик турлари, шунингдек, одамларнинг онг ости даражасида Интернетдаги ижтимоий тармоқлар орқали таъсир ўтказиш, қотиллик ва ўз жонига қасд қилиш.

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Диёра Рахимберганова https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7545 2022-07-06T08:04:58+08:00 Temur Butunboev noreplay@inlibrary.uz

Ахборот технологиялари дунёсида киберхавфсизлик муҳим роль ўйнайди. Бугунги кунда ахборотларнинг ҳимояси – ҳукуматлар дуч келадиган муҳим муаммолардан бири. Бу борада эътиборни, биринчи навбатда, нафақат кибержиноятчиликка қарши ишончли ҳуқуқий чораларни амалга оширишга, балки тез ривожланаётган ахборот маконида мазкур кибержиноятларни бартараф этишга йўналтирилган аниқ инструментларни жорий этишга қаратиш лозим. Аммо муаммонинг глобал характерга эгалиги сабабли халқаро ҳуқуқий ҳамкорлик учун мустаҳкам асос яратилмагунга қадар мазкур чораларнинг самарадорлиги шубҳали туюлади. Шундай қилиб, мазкур мақолада халқаро кибержиноятчиликка қарши қаратилган қонунчилик ва конвенцияларни қабул қилаётган ҳукуматлар дуч келаётган муҳим муаммолар, шунингдек, мазкур соҳада халқаро ҳамкорлик учун глобал асос яратишнинг потенциал истиқболлари муҳокама қилинмоқда

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Тимур Бутунбаев https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7544 2022-07-06T08:01:05+08:00 Oxunjon Yigitaliyev info@nlibrary.uz

угунги техника тараққиёти даврида жаҳон мамлакатларининг деярли барчаси рақамлаштириш, компьютертехнологиялари, сунъий интеллект, дастурлаштириш ва дастурий таъминотлар, маълумотлар базалари орқали ўзларининг ахборотларини сақлаб борадилар ва уларнинг махфийлиги шу орқали таъминланади. Бироқ шунга қарамасдан, техник ва технологик жараёнлар тараққий этган сари бугунги кунда ахборотнинг виртуал макондаги кўринишига нисбатан ҳужум ва таҳдидлар ҳам ортиб бормоқда. Ушбу мақолада эса айнан киберхавфсизлик масалалари ва унинг халқаро ҳуқуқий асослари ҳақида сўз юритилади

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Охунжон Йигиталиев https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7543 2022-07-06T07:40:00+08:00 Rustam Kabulov noreplay@inlibrary.uz Amiriddin Anorboev noreplay@inlibrary.uz

Мазкур мақола Ўзбекистонда киберхавфсизликни таъминлашнинг самарали йўллари ва механизмининг мазмун-моҳиятини очиб беришга бағишланган. Ушбу мақолада киберэкстремизм жиноятининг жиноий-ҳуқуқий ва криминологик тавсифи кўрсатиб берилган

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Рустам Кабулов, Амириддин Анорбоев https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7551 2022-07-06T09:05:50+08:00 Kseniya Popova info@nlibrary.uz

Ушбу мақолада муаллиф Ўзбекистон Республикаси ҳуқуқни муҳофаза қилиш органлари фаолиятида, хусусан,ҳуқуқбузарликларнинг олдини олиш йўналишида янги ахборот технологияларини жорий этишнинг долзарб вазифалари ҳақида сўз юритган. Мақолада шунингдек, ахборот-коммуникация технологиялари соҳасидаги ҳуқуқбузарликларнинг олдини олишга қаратилган чоратадбирларни такомиллаштириш, ривожланган хорижий давлатларнинг бу борадаги тажрибасидан фойдаланишнинг муҳимлиги кўрсатилган. Дунё миқёсида киберхавфсизликни таъминлаш масаласи долзарб бўлиб турган ва рақамлаштириш жараёнлари тезлашиб бораётган ҳозирги вақтда давлат ва жамият ҳаётига катта таъсир кўрсатаётган халқаро Интернет тармоғи ҳам алоҳида эътиборни талаб қилмоқда. Шу сабабдан ҳам ахборот тармоқларидан фойдаланиб, амалга оширилаётган ҳуқуқбузарликлар ва кибержиноятларнинг олдини олиш, бу йўналишда содир этилган жиноятларни тез ва тўла очиш имконига эга бўлишлари учун ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар ходимларининг замонавий ахборот технологияларини яхши англамоқлари лозим

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Ксения Попова https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7541 2022-07-06T07:13:08+08:00 Baxtiyorjon Murodov noreplay@inlibrary.uz

Мақола жамиятимизда кундан-кунга тобора хавф туғдираётган ва ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар амалиёти учун нисбатан янги ҳисобланган ахборот технологиялари соҳасида содир этиладиган жиноятларни тергов қилиш масалаларига бағишланади. Мазкур мақолада бевосита шу турдаги жиноятларнинг ўсиш динамикаси ва бугунги кундаги статистикаси, тергов қилинаётган жиноятларнинг фош этилиш кўрсаткичлари қиёсий таҳлил қилинган. Ахборот технологиялари ёрдамида содир этилган жиноятларни тергов қилишда тергов органларининг жамоатчилик билан ҳамкорлик қилиш заруратлари ва шартлари тўғрисида фикр юритилган. Шунингдек, ишни судга қадар юритишда тергов органлари ва жамоатчилик ҳамкорлигининг халқаро ҳуқуқий асослари ва аҳамияти тавсифланган. Муаллифлар томонидан бугунги кунда ахборот технологиялари соҳасида содир этиладиган жиноятларни тергов қилишда тергов амалиётида юзага келаётган муаммоли вазиятларга тўхталиб ўтилган. Жумладан, ахборот технологияларидан фойдаланиб, содир этилаётган жиноятларни фош этиш, тергов қилиш ва олдини олиш учун молиявий ташкилотлар, банклар, мобил операторлар, интернет провайдерлари ва тўлов тизимлари билан ўзаро ҳамкорликни йўлга қўйишнинг объектив зарурати борасида сўз боради. Шу билан бир қаторда, Марказий банк томонидан республикада ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар билан ҳамкорликни амалга ошириш учун ягона базани яратиш зарурати асослантирилади. Мақолада муаллифлар томонидан мазкур тоифадаги ишларни тергов қилишда мутахассис иштироки билан боғлиқ муаммолар борасида сўз юритилган ҳамда ушбу муаммоларни бартараф этишга оид бир қатор таклифлар илгари сурилган.

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Бахтиёржон Муродов https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7540 2022-07-06T07:04:42+08:00 Sardor To‘xtayev info@nlibrary.uz

Мақолада рақамли тeхнологиялар, кибермакон, кибержиноят тушунчалари, унинг моҳияти, унга қарши кураш, муаммолар, ечимлар ҳақида сўз боради. Дунё бўйича кузатилаётган ҳолат, Ўзбекистонда кибержиноятга қарши қилинаётган саъй-ҳаракатлар, ҳуқуқий масалалар, бажарилиши лозим бўлган ишлар ёритилади

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Сардор Тухтаев https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7539 2022-07-06T06:52:48+08:00 Jalolidin Rustamov info@nlibrary.uz

Ҳозирги кунда рақамли технологиялар ривожланиб бориши билан бир қаторда у билан боғлиқ муаммолар ҳам ўсиб бормоқда. Бу муаммолар турли соҳаларда кузатилмоқда. Яъни рақамли технологиялардан фойдаланиб, ўз фаолиятини юритиб келаётган муассаса, ташкилот ва корхоналарнинг иш жараёни давомида юзага келаётган муаммолар нафақат бизнинг давлатимизда, балки дунёнинг деярли барча давлатларида юзага келаётган глобал муаммолардан биридир. Рақамли технологиялар билан боғлиқ муаммоларнинг ҳал бўлиши, уларнинг ўз ечимларини топиш халқ учун ҳам, давлат учун ҳам ўта муҳимдир

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Жалолидин Рустамов https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7538 2022-07-06T06:39:27+08:00 Ruftullo Nig'matov noreplay@inlibrary.uz

Мақолада кибержиноятлар замонавий жамият хавфсизлигига янги таҳдид сифатида қаралиб, виртуал оламда жиноятлар даражасининг ошиб бориши сабаблари таҳлил қилинган, кибержиноятларга қарши курашиш жараёнида мавжуд муаммолар, хусусан, етарли даражада мутахассисларнинг йўқлиги, кибержиноятларга қарши курашиш учун қонунчилик базасининг етарлича эмаслиги, жабрланувчилар кибержиноят ҳолатлари аниқланганда у ҳақида хабар беришни истамаслиги оқибатида бу жиноятнинг латенлик даражаси юқорилиги ва шу каби муаммолар кўриб чиқилган. Кибержиноятчиликка қарши курашда фан ва техниканинг замонавий ютуқларидан фойдаланган ҳолда янгича ёндашувлар белгиланиши таъкидланган. Мақолада қайд этилишича, хусусий секторда ҳам, давлат секторида ҳам киберҳужумлар ҳолатларининг ортиб бораётгани фойдаланувчиларнинг интернет маконида мавжуд хавфсизлик қоидаларини билмасликлари, шунингдек, хорижий мамлакатларда содир этилган кибержиноятларда жиноятчининг шахсини аниқлаш каби қийинчиликлар алоҳида ташвиш уйғотади. Шуни таъкидлаш керакки, кибержиноятчилик ўсишининг сабабларидан бири бу кибержиноятчиликка қарши кураш бўйича халқаро ҳамкорлик керакли даражада эмаслиги, кўплаб давлатлар ушбу турдаги хавф-хатарни тўлиқ англаб етишдан узоқлигидадир ва бу турдаги жиноятлар нафақат жисмоний ёки юридик шахсларга, балки бутун давлатга зарар етказиши мумкинлигидадир. Бир томондан, ноқонуний хуфиёна бизнеснинг ривожланиши, солиқ тўлашдан бўйин товланиши, жиноятдан олинган даромадларнинг ноқонуний легаллаштирилиши, тадбиркорлар ва, умуман, хусусий секторнинг молиявий аҳволининг ёмонлашуви кўринишида мамлакатларнинг иқтисодиётига катта зарар етказилиши мумкин. Бошқа томондан, аҳолининг давлатга, технологияга ёки банк муассасаларига ишончи йўқолмоқда. Киберҳужумни содир этган шахсларнинг шахсини аниқлаш ва зарурий далиллар базасини топишнинг имкони йўқлиги ёки қийинлиги, жазо муқаррарлигини таъминлашнинг иложи йўқлиги сабабли фош этилмаган кибержиноятлар сони ортиб бормоқда. Ҳуқуқни муҳофаза қилувчи идоралар ходимлари учун кибержиноятчиликка қарши курашиш устувор вазифалардан бири бўлиб белгиланган, чунки жиноят қурбонлари етказилган моддий зарарни қоплаш ва айбдор шахсларни жиноий жавобгарликка тортишни таъминлашни сўраб ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органларга мурожаат қилишади. Мавжуд муаммоларни ҳал қилиш учун IT-соҳасида зарур кўникмаларни шакллантириш мақсадида мутахассисларнинг малакасини ошириб бориш, шунингдек, хакерларнинг жойлашган манзилини аниқлаш, уларни ушлаш ва олиб келиш имконини берувчи янги моддий-техник базани жорий этиш таклиф этилган. Ягона халқаро ҳужжат, шунингдек, давлатлар ўртасида имзоланган икки ва уч томонлама шартномаларнинг мавжуд эмаслиги сабабли давлатлар ҳуқуқни муҳофаза қилиш органларининг етарли даражада ўзаро ҳамкорлиги йўқлиги глобал муаммолардан бири ҳисобланади, бу муаммонинг ечими сифатида ягона халқаро ҳужжат – БМТ негизида “Кибержиноятчиликка қарши кураш тўғрисида”ги конвенцияни ишлаб чиқиш таклифи илгари сурилган.

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Руфтулло Нигматов https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7537 2022-07-06T06:31:27+08:00 Shakhsanem Saliyeva info@nlibrary.uz

Ушбу мақола “рақамли бўлиниш” тушунчасини ва бу ҳодиса давлатимизда инсон ҳуқуқларини таъминлашга қандай таъсир қилишини тушунтиришга бағишланган, “рақамли бўлиниш”нинг ҳозирги тенденциялари ва статистик маълумотлари таҳлил қилинган. Муаллиф томонидан мамлакатимиз асосий қонунини ахборотдан олишни кафолатлаш нормаси билан тўлдириш орқали такомиллаштириш бўйича таклифлар билдирилади, “рақамли бўлиниш”ни бартараф этиш борасида хулоса ва тавсиялар берилди

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Шахсанем Салиева https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7536 2022-07-06T06:30:09+08:00 Davron Maqsudov noreplay@inlibrary.uz

Айни пайтда биз рақамлаштириш ва технологияларнинг ривожланиши ташкилотлар, корхоналар ва фуқаролар ўртасидаги муносабатларни йўлга қўйиш ва тартибга солишда янги имкониятлар пайдо бўлишига хизмат қилаётганига гувоҳ бўлаяпмиз. «Криптовалюта» атамаси биринчи марта 2009 йилда илгари номаълум бўлган «Битсоин» тўлов тизими пайдо бўлиши билан қўлланилган бўлиб, унда транзакциялар худди шу валюта билан амалга оширилади.

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Даврон Максудов https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7533 2022-07-06T05:58:35+08:00 Bobir-Mirzo To‘xtayev info@nlibrary.uz

“Электрон парламент”нинг асосий тамойиллари соҳа фаолиятидаги самарадорлик ва демократик қадриятларни мустаҳкамлашга қўшаётган ҳиссаси билан изоҳланади. Хусусан, бугунги кунда хорижий ташкилотларнинг ҳисоботлари ва мутахассислар электрон парламент фаолиятининг қуйидаги тамойилларини алоҳида ажратиб кўрсатишади

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Бобир-Мирзо Тухтаев https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7532 2022-07-06T05:51:35+08:00 Lavisa Isxakova noreplay@inlibrary.uz

Мақола ахборот хавфсизлиги ва кибержиноятчиликка қарши курашиш соҳасидаги халқаро ҳуқуқий ҳужжатлар таҳлилини ўз ичига олади. БМТ, ХЕИ, Европа Иттифоқи, ОЕСД, МДҲ, ШҲТ ҳужжатлари таҳлил қилинади. Ўзбекистон Республикасининг ушбу ҳужжатларга муносабати, шунингдек, халқаро ҳуқуқий тартибга солишни талаб этувчи муаммолар кўрсатилган

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Лавиза Исхакова https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7552 2022-07-06T09:13:19+08:00 Foziljon Otaxonov noreplay@inlibrary.uz Akmal To'raev noreplay@inlibrary.uz

Мақолада киберхавфсизлик таъминланишида муҳим аҳамиятга эга бўлган ҳуқуқий асосларнинг амалдаги ҳолати ва такомиллаштириш масалалари таҳлил қилинган. Мазкур йўналишда амалиётда учраётган муаммолар ва қонунчилик муаммолари ўрганилиб, камчиликларни бартараф этишга қаратилган асосли таклифлар ишлаб чиқилган.

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Фозилжон Отахонов, Акмал Тураев https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7553 2022-07-06T09:46:44+08:00 Nozimakhon Sobirova nozimakhon.sobirova@gmail.com

Ушбу тадқиқотда муаллиф таълим муносабатлари соҳасидаги манфаатлар тўқнашувини келажакда ҳар томонлама илмий тадқиқ қилиш учун дастлабки илмий ишини тақдим этмоқда. Мақолада таълимнинг турли босқичларида талаба ва ўқитувчи ўртасида юзага келадиган манфаатлар тўқнашувининг мумкин бўлган одатий ҳолатлари муҳокама қилинди

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Нозимахон Собирова https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7554 2022-07-06T10:11:02+08:00 Amiriddin Anorboev noreplay@inlibrary.uz

Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси ва қонунчилигига асосан давлат халқ иродасини ифода этиб, унинг манфаатларига хизмат қилади. Давлат органлари ва мансабдор шахслар жамият ва фуқаролар олдида масъулдирлар.

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Амириддин Анорбоев https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7555 2022-07-06T10:20:37+08:00 Otabek Toshev otabek_toshev@inbox.ru

Мақолада муаллиф томонидан айбга иқрорлик тўғрисидаги келишув институтини жорий этиш мақсади ва ижтимоий зарурати, ушбу институтнинг ўзига хос жиҳатлари таҳлил қилиниб, айбига иқрорлик тўғрисидаги келишув борасида қонунчиликдаги асосий қоидалар, айбига иқрорлик тўғрисидаги келишув тартибида иш юритишнинг аҳамиятли жиҳатлари ҳамда мазкур институтнинг ижобий ва салбий томонлари ўрганилган. Айбга иқрорлик тўғрисидаги келишувни тузишда суднинг роли, “айбга иқрорлик тўғрисидаги келишув”, “ҳамкорлик тўғрисидаги келишув” ва “суд ишларининг қисқартирилган шакллари” каби тушунчалар ўртасидаги фарқлар ва уларнинг моҳияти ёритилган. Шунингдек, айбга иқрорлик тўғрисидаги келишув институтининг мақсади, асосий вазифалари борасида олимларнинг фикрлари ўрганилиб, муаллифнинг хулосалари берилган

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Отабек Тошев https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7556 2022-07-06T10:26:45+08:00 Temur A'zamov noreplay@inlibrary.uz Akmal Savurboev noreplay@inlibrary.uz Parviz Nasrullaev noreplay@inlibrary.uz

Ахборот хавфсизлигини таъминлаш соҳасида сунъий интеллектдан фойдаланишнинг мумкин бўлган усуллари таҳлили ўтказилди ва ахборотга рухсатсиз киришнинг олдини олиш, шунингдек, ахборот хавфсизлигининг бузилиши оқибатларини камайтириш учун сунъий интеллект технологияларидан фойдаланиш имкониятлари, ахборот хавфсизлигида сунъий интеллект технологияларини қўллаш усуллари ва уни жорий этиш натижасида кутилаётган натижалар ўрганилди

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Темур Аъзамов, Акмал Савурбаев, Парвиз Насруллаев https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7557 2022-07-06T10:39:34+08:00 Ahmad Jabbarov ahmadjabbarov@gmail.com

Ушбу мақолада мамлакатимизда дaвлaт-xусусий шeриклиги механизмининг асосий ва ажралмас турларидан бири бўлган концессияни aмaлгa татбиқ этиш, уни тaртибгa сoлувчи ҳуқуқий асослар, институциoнaл вa бoшқa шaрт-шaрoитлaр таҳлил қилинган. Давлатхусусий шериклик лойиҳалари орасида концессиянинг тутган ўрни ва унинг боша турлардан ажратиб турувчи хусусиятларига алоҳида урғу берилади. Объектларига кўра концессияларнинг турларига ажратиш бўйича ҳам фикрлар баён этилган Шу билан бирга, Ўзбекистонда концессия мoдeлини aмaлгa oширишда тўсқинлик қилувчи омилларга алоҳида эътибор қаратилган

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Ахмад Жаббаров https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7558 2022-07-06T10:44:29+08:00 Bahodir Usmonov noreplay@inlibrary.uz

Ўзбекистон Республикасида фуқароларнинг шахсий маълумотларини ҳимоя қилиш ва улардан фойдаланиш Ўзбекистон Республикасининг “Шахсга доир маълумотлар тўғрисида”ги 2019 йил 2 июлдаги ЎРҚ–547-сонли Қонуни билан тартибга солинган.

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Баходир Усманов https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7559 2022-07-06T11:06:32+08:00 Azamat Seitov noreplay@inlibrary.uz

Ахборот ва уни шахсга етказишнинг электрон усуллари замонавий жамият тараққиётида алоҳида роль ўйнай бошлади. 2016 йилдан буён Ўзбекистонда “ахборот жамияти”нинг кўплаб кўрсаткичлари бўйича сезиларли ютуқларга эришилди. Шу муносабат билан мақолада “гибрид урушлар”нинг замонавий воқеликларига асосланиб, ахборот хавфсизлигининг турли ижтимоий жиҳатлари кўриб чиқилади. Ҳозирги даврда жамиятнинг глобаллашуви ва компьютерлашуви шароитида ахборот-коммуникация технологиялари таъсирида шахснинг шаклланиши ҳамда виртуал тармоқларда ижтимоий алоқалар ўзгаришининг асосий жиҳатлари ҳамда улар билан боғлиқ муаммолар таҳлил қилинади. Хулосада Ўзбекистон Республикаси мисолида ахборот хавфсизлиги муаммоларини ҳал қилиш бўйича муаллифнинг қарашлари келтирилади

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Азамат Сеитов https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7560 2022-07-06T11:21:24+08:00 Ahror Saidov noreplay@inlibrary.uz

Ҳозирда Ер юзидаги глобаллашув ва ахборот технологияларининг тезкорлик билан ривожланиши жараёнида ахборот маконида вужудга келаётган таҳдид ва хатарлар ушбу соҳада хавфсизликни таъминлаш бўйича бутун дунё ҳамжамиятининг асосий вазифаларидан бўлиб қолмоқда.

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Ахрор Саидов https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7561 2022-07-06T11:30:50+08:00 Hasan To'xtamatov noreplay@inlibrary.uz

Мазкур мақолада киберрискларни суғурта қилиш масаласи кўриб чиқилиб, бу йўналишда American International Group ва Lloyd’s Group of London Ltd компанияларининг тажрибаси баён қилинган. Шунингдек, суғурта қилиниши мумкин бўлган киберрисклар изоҳланган ва таснифланган, республикамизда кибертаҳдидларни суғурталаш борасидаги таклифлар берилган.

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Хасан Тухтаматов https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7562 2022-07-06T11:43:50+08:00 Odin Zokirova noreplay@inlibrary.uz Farangiz Nurboboeva noreplay@inlibrary.uz

Ушбу мақолада бугунги кундаги долзарб масалалардан бири бўлган ахборот рискларини суғурталаш мавзусига тўхталиб ўтилади. Ушбу суғурта турининг ўзига хос характерли хусусиятлари, кибержиноятлар билан узвий боғлиқлиги ва бугунги кундаги долзарблиги масалалари таҳлил қилинади. Мақоланинг мақсади ҳар қандай компаниянинг иш фаолиятида муҳим аҳамиятга эга бўлган маълумотларнинг, маблағларнинг ўғирланишидан ва уларга зарар етказлишидан ҳимоя қилишга қаратилган киберсуғуртанинг мазмун-моҳияти ва заруриятини очиб беришдан иборат.

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Одина Закирова, Фарангиз Нурбобоева https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7563 2022-07-06T11:59:30+08:00 Bahodir Ismoilov noreplay@inlibrary.uz

Сиёсий, ижтимоий-иқтисодий беқарорлик, қуролли тўқнашувлар шароитида қарама-қарши томонга ахборот таъсирини кўрсатиш воситаларининг роли кескин ортади. Бу жамоат онгини бошқаришга қаратилган тўртинчи авлод урушининг ажралмас қисмидир

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Баходир Исмаилов https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7564 2022-07-06T12:11:54+08:00 Axtam Tursunov noreplay@inlibrary.uz Ravshan Nurmatov noreplay@inlibrary.uz

Мақолада мамлакатимизда ахборот хавфсизлиги, шу жумладан, киберхавфсизлик йўналишида амалга оширилган ишлар ҳамда киберхавф ва кибертаҳдидларни суғурта қилиш масаласида хорижий давлатлар суғурта компанияларининг тажрибасига тўхталиб ўтилган. Шунингдек, республикамизда кибертаҳдидларни суғурталаш бўйича таклифлар ишлаб чиқилган

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Ахтам Турсунов, Равшан Нурматов https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7565 2022-07-06T12:25:34+08:00 Farhod Buranov noreplay@inlibrary.uz

Мазкур мақолада бугунги кунда спутник алоқанинг технологик, иқтисодий ва ижтимоий имкониятлари очиб берилган. Ушбу соҳанинг ўзига хослиги ҳамда унинг оммавий телекоммуникация тармоғида нисбатан янги бўлганлигини инобатга олган ҳолда муаллиф ўз ишининг биринчи қисмида спутник алоқанинг специфик томонлари ва унинг тушунчалар аппаратига изоҳ бериб ўтган. Шунингдек, мақолада спутник алоқани ўзлаштириш бўйича халқаро тажриба, тармоқнинг моҳияти, истиқболли томонлари ва заиф жиҳатларига ҳам тўхталиб ўтилган. Ўзбекистон бўйича муаллиф мавжуд ҳолатни, яъни кўрилаётган соҳа билан боғлиқ муаммоларни ва истиқболли жабҳаларни очиб берган. Ишнинг хулоса қисми мамлакатимизда мазкур тармоқни ривожлантириш учун дастлаб амалга оширилиши зарур бўлган ташкилий-ҳуқуқий чора-тадбирлардан ташкил топган

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Фархо Буранов https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7566 2022-07-06T13:17:00+08:00 Kumriniso Abdurasulova noreplay@inlibrary.uz Ravshan Nurmatov noreplay@inlibrary.uz

Мақолада мамлакатимизда ахборот хавфсизлиги йўналишида амалга оширилган ишлар ҳамда жорий йилнинг апрель ойида қабул қилинган Ўзбекистон Республикасининг “Киберхавфсизлик тўғрисида”ги Қонунининг мазмун ва моҳияти атрофлича ёритиб ўтилган

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Кумринисо Абдурасулова, Равшан НурматовNurmatov https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7516 2022-07-05T13:37:32+08:00 Yesemurat Kanyazov noreplay@inlibrary.uz

Ушбу илмий тезисда интеллектуал мулк ва унинг турлари, интеллектуал мулкнинг ҳуқуқий муҳофазаси ҳамда ҳимояси, шунингдек, телекоммуникация тармоқларида интеллектуал мулк ҳуқуқларининг бузилиши, ушбу йўналишда олиб борилган ислоҳотлар, эришилган натижалар хусусида сўз юритилади. Унда телекоммуникация тармоқларида, шу жумладан, Интернет тармоғида интеллектуал мулк объектларининг, хусусан, муаллифлик ҳуқуқи объектлари ҳамда товар белгисига бўлган ҳуқуқларнинг бузилиши, бу борадаги мавжуд муаммолар таҳлил қилиниб, тегишли асосланган таклифлар илгари сурилган.

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Есемурат Каньязов https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7500 2022-07-05T11:12:33+08:00 Dobran Bozich noreplay@inlibrary.uz

2015-2016 йилларда биз Словенияда киберхавфсизлик стратегиясини ишга туширдик. Биз киберхавфсизлик стратегиясини тайёрлаш учун ҳукумат ИТ мутахассисларини бирлаштирдик. Бу ҳамма нарсанинг муросаси бўлган инсон ўқиши мумкин бўлган ҳужжат: биз нимага эришмоқчимиз, бизга қанча ресурслар керак ва бизнинг йўлимиз қандай бўлади. Стратегия ҳар 2-3 йилда ўзгариб туради ва энди биз уни яна янгиламоқчимиз. Европа Иттифоқи биздан Тармоқ ва ахборот хавфсизлиги директивасини амалга оширишимизни сўради (НИСТ) 2019 йилда Словения қонунчилигида. Словения, шунингдек, ГДПР (шахсий маълумотларни ҳимоя қилиш) қоидаларидан фойдаланиши керак эди ва Махфийлик ва хавфсизлик тўғрисидаги қонун устида ишлай бошлади.

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Добран Божич https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7502 2022-07-05T11:24:25+08:00 Gulnoza Ismailova info@nlibrary.uz Yulduz Jonuzoqova info@nlibrary.uz

Ушбу мақолада бугунги кунда долзарб масалага айланган ахборот хавфсизлиги соҳасидаги муносабатларни тартибга солишнинг ташкилий-ҳуқуқий механизмлари мавзусига тўхталиб ўтилади. Шунингдек, замонавий жамиятда ахборотни муҳофаза қилиш, ахборот хавфсизлигини тартибга солиш соҳасини Ўзбекистон Республикаси қонунлари ва норматив-ҳуқуқий ҳужжатларининг бутун тизимига мувофиқлиги, мазкур соҳа юзасидан қонун ҳужжатларини шакллантиришнинг комплекс чораларини кўриш борасидаги маълумотларни ўз ичига олади.

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Гулноза Исмаилова, Юлдуз Жонузокова https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7503 2022-07-05T11:32:41+08:00 Mitya Yermol noreplay@inlibrary.uz

Словения оммага очиқ маълумотларни эълон қилиш учун кўп ишларни амалга оширмоқда. Давлат бошқаруви вазирлигида барча оммавий маълумотлар базаларини қамраб олувчи лойиҳа – давлат очиқ маълумотлар порталлари мавжуд. ЭРАР деб номланган яна бир портал мавжуд бўлиб, у дастлаб Горан Клеменсич томонидан Словения коррупциянинг олдини олиш комиссиясига раҳбарлик қилган пайтда очилган. Ушбу маълумотлар базасида сиз барча давлат харажатлари тўғрисида барча маълумотларга эга бўласиз: маблағлар манбалари, харажатлар ва маблағлардан фойдаланиш мақсадлари.

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Митя Йермол https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7504 2022-07-05T11:50:24+08:00 Shardul Desay noreplay@inlibrary.uz

Holland & Knight kompaniyasiga qo'shilishdan oldin men to'qqiz yil davomida Pensilvaniyaning G'arbiy okrugida federal advokat bo'lib ishladim. Men Adliya vazirligining eng muhim kiberjinoyat ishlarini, shu jumladan Gameover ZeuS va Evil Corp. Ikkalasi ham eng zararli zararli dasturlarga aloqador bo'lgan uyushgan rossiyalik kiberjinoyatchilarga aloqador edi. Kompyuter fanlari va fizika bo'yicha ham tajribam bor.

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Шардул Десаи https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7505 2022-07-05T12:09:10+08:00 Ziyo Farukiy noreplay@inlibrary.uz

Мен АҚШ Адлия вазирлигида 12 йил ишлаганимда ва халқаро киберхавфсизлик ва ички хавфсизлик бўйича терговларда қатнашганимда. Биз "Видеоларга хуш келибсиз" сайтини ўрганиб чиқдик - сайт болаларни эксплуатация қилиш учун ишлатилган. Бир йиллик тергов ва кўплаб мамлакатлар билан халқаро ҳамкорликдан сўнг биз сайтни қоронғу Интернетдан олиб ташладик. Бу энг катта қоронғу болалар порнографияси веб-сайти эди.

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Зия Фаруки https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7506 2022-07-05T12:10:43+08:00 Marat Raxmatullaev info@nlibrary.uz Sherbek Normatov info@nlibrary.uz

Бугунги ахборотлашган жамиятда бир қанча бизнес тузилмалари аллақачон ахборот ва ахборот хизматларини сотиш фаолиятини йўлга қўйган. Дунё бўйлаб электрон кўринишдаги ахборотлар ҳажмининг кун сайин ошиб бориши, ахборот ресурсларини яратиш технологияларининг ривожланиши ҳамда ахборотни қидириш ва уни қўлга киритиш воситаларининг такомиллашуви ахборот оқимининг янада тезлашувига, турли хил хусусиятли ва конфиденциаллик даражасидаги ахборотларнинг умумий тармоқда айланишига олиб келди, бу эса муҳим ахборотларнинг хавфсизлигини таъминлаш чораларини такомиллаштириш лозимлиги масаласини келтириб чиқарадиФан ва таълимга оид бўлган ахборотлар фан, таълим, технология, инновация, ишлаб чиқариш, давлат бошқаруви каби соҳалар ривожланишига ўз таъсирини кўрсатиб, замонавий ахборотлашган жамиятда муҳим стратегик актив эканлиги аллақачон ўз исботини топган. Фан ва таълимга оид ресурслар деганда кутубхоналар, ахборот ресурс марказлари, патент идоралари ва ахборот марказларидаги барча турдаги илмий-техник ва таълимга оид ресурслар каби лицензион ахборотлар назарда тутилади. Ҳар қандай муҳим актив бор экан, уни ножўя таъсирлардан ҳимоялаш талаб этилади. Фан ва таълимга оид бўлган ахборотларни ҳимоялаш масаласи аввало бундай ахборотларнинг муҳимлилигини баҳолашни тақозо этади. Чунки ташкилот барча ахборот ресурслари учун бир хил даражадаги ҳимоялаш чораларини қўллаши, муҳим ахборот ресурсларини етарли даражада ҳимоялай олмаслиги ёки ахборот хавфсизлигини таъминлаш самарадорлиги кутилганидек бўлмаслиги мумкин. Мақолада фан ва таълимга оид бўлган ахборотлар қийматини хавфсизлик нуқтаи назаридан баҳолаш, уларнинг ўзига хос хусусиятларини таҳлил этиш ва ахборот хавфсизлигини таъминлашнинг сунъий интеллектга асосланган усуллари тадқиқ этилган

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Марат Рахматуллаев, Шербек Норматов https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7507 2022-07-05T12:25:42+08:00 Ulug'bek Avilov noreplay@inlibrary.uz

Ҳозирги кунда ахборот технологияларининг жадал ривожланиши ва фуқаролик жамиятининг барча соҳаларида Интернетдан кенг фойдаланиш кундалик фаолиятнинг бир қисмини ташкил этиб, хизмат кўрсатиш, илмфан, таълим, электрон тижорат, шунингдек, замонавий инсоннинг фикрлаш тарзига ўзининг ижобий таъсири билан кириб келди.

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Улугбек Авилов https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7508 2022-07-05T12:42:10+08:00 Azamat Raziqov noreplay@inlibrary.uz

Дунёда ахборот технологиялари ва телекоммуникацияларининг жадал ривожланиши муносабати билан ахборот технологиялари соҳасидаги жиноятлар сони ортиб бормоқда. Жаҳон Иқтисодий Форумининг 2019 йилги Глобал Риск ҳисоботига кўра, маълумотларнинг ўзгариши ва киберҳужумлар ҳар бир ташкилот дуч келадиган тўртинчи ва бешинчи глобал хавф-хатарлар қаторига киради.

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Азамат Разиков https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7509 2022-07-05T12:44:12+08:00 Saida Beknazarova info@nlibrary.uz Mekhriban Jaumitbayeva info@nlibrary.uz

Биометрик идентификация кўпинча соф ёки ҳақиқий деб аталади аутентификация, чунки у virtual емас, балки аслида биометрик атрибутдан фойдаланади бир кишига тегишли. Паролларни ўғирлаш, жосуслик қилиш, унутиш, калитларни сохталаштириш мумкин. Аммо одамнинг ўзига хос хусусиятларини сохталаштириш анча қийин ва йўқотиш. Бу бармоқ излари, овоз, ретинанинг қон томирларини чизиш, юриш бўлиши мумкин, ва ҳоказо Юзни аниқлаш mobil телефонда фойдаланиш учун жуда истиқболли йўналишга ўхшайди сектор. Ҳар бир kishi ўз ичига олади, агар узоқ бармоқ излари ва технологиялар ёрдамида ишлатилган овоз билан ишлаш учун аста-секин ва сезиларли даражада ривожланади, кейин еса юзни аниқлаш вазият жуда ғайриоддий ва кичик екскурсияга лойиқдир масаланинг тарихига.

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Саида Бекназарова, Мехрибан Жаумитбаева https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7510 2022-07-05T12:52:54+08:00 Behzod Mo'minov noreplay@inlibrary.uz

Ҳаётнинг барча соҳаларида рақамлашув ўз-ўзидан жиноят процессида далиллар билан боғлиқ жараённинг ҳам рақамлашувини келтириб чиқаради, жиноят содир этган шахс виртуал оламда жиноятни амалга ошириш орқали ўзидан моддий эмас, рақамли из қолдиради

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Бехзод Муминов https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7511 2022-07-05T13:02:04+08:00 Dilrabo Karimova info@nlibrary.uz

Мазкур мақолада ҳуқуқни муҳофаза қилиш органлари, хусусан, ички ишлар органлари фаолиятига электрон ўзаро ҳамкорликни кенг татбиқ этишнинг долзарблиги таҳлил қилинган. Ўзаро ҳамкорликнинг шакл ва йўналишлари фаолиятни ташкил этишнинг асосий ижтимоий элементи сифатида кўриб чиқилган. Жиноятларни очиш ва тергов қилишнинг ҳамкорлик фаолиятига информацион-коммуникатив восита ва усулларни татбиқ этишнинг зарурати асослантирилган. Ўзбекистон Республикаси Президенти Ш. Мирзиёевнинг 2022 йил 28 январдаги “Ишни судга қадар юритишда ягона идоралараро электрон ҳамкорлик тизимини жорий этиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги қарори билан тасдиқланган “Электрон суриштирув ва дастлабки тергов” ягона ахборот тизимини татбиқ этиш моҳияти очиб берилган. Шу билан бирга, бир қатор олимларнинг электрон ўзаро ҳамкорлик тушунчасини виртуал оламда фаолиятни самарали ташкил этишнинг зарурий шарти эканлигини белгилаб берувчи фикрлари келтирилган. Ишни судга қадар юритишда ҳуқуқни муҳофаза қилиш органлари фаолиятини такомиллаштиришга оид электрон ўзаро ҳамкорликни ташкил этиш ҳамда мазкур ҳамкорликни рақамлаштиришга оид концептуал ёндашувларни ишлаб чиқиш ва амалга оширишга қаратилган таклиф ва тавсиялар илгари сурилган

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Дилрабо Каримова https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7512 2022-07-05T13:04:59+08:00 Lyudmila Yugay noreplay@inlibrary.uz

Мақолада компьютер-техника экспертизасининг концепцияси ва моҳияти, ахборот технологиялари соҳасидаги жиноятлар учун рақамли далилларни қидириш, тадқиқот қилиш методикаси асосида компьютер маълумотларини олиш ва унинг ташувчиларини ўрганиш хусусиятлари очиб берилган. Мақолада компьютер-техника экспертизасини ўтказиш усуллари бўйича хорижий ва миллий амалиётнинг қиёсий таҳлили ёритилган. Илмий ишда эксперт тадқиқот усулларини танлаганида қонунчилик томонидан илгари сурилган талабларнинг асосий рўйхати келтирилган. Муаллифлар ушбу турдаги суд экспертизасини такомиллаштириш бўйича таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқдилар

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Людмила Югай https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7513 2022-07-05T13:15:41+08:00 Dostonbek Tojimatov info@nlibrary.uz

Тобора рақамлашиб бораётган дунёда «киберхавфсизлик» йўналишининг ҳам долзарблиги ортиб бормоқда. Рақамли маълумотлар ҳажми ортгани сари уларнинг хавфсизлигини таъминлаш ҳам мураккаблашиб боради.

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Достонбек Тожиматов https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7514 2022-07-05T13:26:46+08:00 Olimjon Tolipov noreplay@inlibrary.uz

Бугунги кунда дунё бозорининг глобаллашув жараёнида масофавий хизмат кўрсатиш ва онлайн савдолар жадал ривожланиб бориши натижасида мижозлар учун мазкур хизматлардан ер юзини исталган нуқтасидан туриб эркин фойдаланиш имконияти туғилмоқда. Хусусан, Ўзбекистон Республикасида хам интернет орқали электрон тўлов хизматларидан фойдаланиш тобора оммалашиб бормоқда.

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Олимжон Талипов https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7515 2022-07-05T13:37:01+08:00 G‘ayrat Sa'dullayev info@nlibrary.uz

Мақолада шахснинг ахборот хавфсизлигини кафолатлашга доир Ўзбекистон Республикасининг қонунчилик ҳужжатлари ва халқаро қонунчилик таҳлил этилган, шунингдек, етакчи олимларнинг ахборот хавфсизлигига доир илмий қарашлари ўрганилиб, муаллифлик фикрлари билдирилган. Таҳлиллар натижасида, миллий қонунчиликдаги шахснинг ахборот хавфсизлигини таъминлашга доир бир қатор таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқилган

2021-02-14T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Гайрат Саъдуллаев https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7499 2022-07-05T10:38:45+08:00 Abdulaziz Rasulev noreplay@inlibrary.uz

Ушбу мақолада муаллиф Ўзбекистон Республикасининг рақамли технологиялар соҳасидаги жиноятларга қарши курашиш соҳасидаги ҳуқуқий сиёсатининг хусусиятларини ўрганиб чиқди. Муаллиф Ўзбекистон ҳуқуқий сиёсатининг асосий ютуқлари сифатида ахборот соҳасида шахс, жамият ва давлат манфаатларини ҳимоя қилишни, хусусан, рақамли технологиялардан фойдаланишда қонунчиликни мустаҳкамлаш, рақамли технологиялардан жиноят сифатида ноқонуний фойдаланишни тақиқлаш, давлат манфаатларини ташкилий-техник жиҳатдан ҳимоя қилишни, рақамлаштириш чораларини амалга оширишни кўрсатиб ўтган. Ўзбекистон Республикасида рақамли технологиялар соҳасидаги жиноятларга қарши курашиш соҳасида мавжуд ютуқларга қарамасдан, дунёда юзага келаётган янги хавф ва таҳдидлар замонавий чора-тадбирлар кўришни ва давлат сиёсатини такомиллаштиришни талаб этмоқда. Шу муносабат билан муаллиф учта устувор йўналишни аниқлашни таклиф қилади: биринчи йўналиш – Ўзбекистон Республикаси жиноят қонунчилигини такомиллаштириш (кибержиноятчилик учун жавобгарликни назарда тутувчи Жиноят кодекси нормаларини Ўзбекистон Республикасининг ахборот технологиялари ва хавфсизлиги соҳасидаги қонунчилигига мувофиқлаштириш, халқаро ҳуқуқ нормаларини имплементация қилиш, Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексининг амалдаги бобини киберхавфсизликнинг замонавий хавф ва таҳдидларини инобатга олиб такомиллаштириш); иккинчи йўналиш – киберхавфсизликни ташкилий-техник жиҳатдан таъминлашнинг кучайтирилиши; учинчи йўналиш – рақамли технологиялар соҳасидаги жиноятларнинг олдини олиш ва уларнинг профилактикаси бўйича чора-тадбирларни қабул қилиш.

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Абдулазиз Расулев https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7517 2022-07-05T13:39:07+08:00 Sayfiddin Jo‘rayev info@nlibrary.uz

Марказий Осиё давлатларида ислоҳотларнинг жадаллашуви, халқаро муносабатлардаги, хусусан, ташқи иқтисодий фаолиятдаги янги вазият жамиятни ҳар томонлама ахборотлаштиришни мустаҳкамлаш ва халқаро ахборот-мафкуравий тизимга етарли даражада қўшилишни талаб қиладиган янги global сиёсий ва мафкуравий шароитларга тўғри келди

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Сайфиддин Жураев https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7518 2022-07-05T13:48:17+08:00 Ma'mura Mamajanova noreplay@inlibrary.uz

Бугунги глобаллашув жараёнида мамлакатимизда рақамли иқтисодиётни фаол ривожлантириш, барча тармоқлар ва соҳаларда, энг аввало, давлат бошқаруви, таълим, соғлиқни сақлаш ва қишлоқ хўжалигида замонавий ахборот-коммуникация технологияларини кенг жорий этиш бўйича комплекс чора-тадбирлар амалга оширилмоқда.

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Маъмура Мамаджанова https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7519 2022-07-05T14:44:08+08:00 Jamila Shermuhammedova info@nlibrary.uz

Мақолада бугунги куннинг долзарб вазифаси – глобаллашув шароитида Интернет тармоғи орқали содир бўлаётган мафкуравий таҳдидлар, улардан ҳимояланиш ва олдини олиш масалалари ёритилган

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Жамила Шермухаммедова https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7520 2022-07-05T15:08:52+08:00 Shoxjaxon Xo‘jayev info@nlibrary.uz

Мазкур ма^ола Узбекистон Республикасида ижтимоий тармо^ларни хурукуй тартибга солиш муаммолари ва исгтщболлари тахушлига багишланган. Бугунги кундаги глобаллашув шароитида муносабатларнинг виртуаллашуви ва фаолиятнинг деярли барча шаклларининг ра^амлаштирилиши цаётимизнинг ортга к,айтмас ва ажралмас кусмига айланди. Виртуал макон, айницса, ижтимоий тармо^лар, жамият аъзолари уртасидаги муносабатлар вужудга келиш имкониятларини кенгайтириб, бутунжауон Интернет тармогида жамоатчилик билан ало^аларнинг янги шаклини яратди. Уз навбатида, бирон-бир тартибга солувчи механизмларнинг, хусусан, ижтимоий тармо^ларга оид уукукуй нормаларнинг йукушги, давлат томонидан уз ва^тида ва етарли даражада жавоб чораларининг курилишини талаб цилади. Бундан таищари, давом этаётган Covid-19 коронавирус пандемияси шароитида, ижтимоий тармокуарни тартибга солиш масаласининг кечикиши х,ар хил сиёсий, ижтимоий ва ицтисодий муаммоларни келтириб чи^ариши мумкин. Ижтимоий тармокушр фаолиятини тартибга солиш муаммоларини >ул к^илиш х,ам назарий, уам амалий ауамиятга зга. Мураккаб муаммоларнинг мавжудлиги ижтимоий тармо>ушрнинг моциятини киберууку^нинг яхлит тизими доирасида назарий жицатдан урганиш мух;имлигини курсатади, чунки анъанавий хукук, тармокушри (фу^аролик хукуку, маъмурий хукук,) шахе, жамият ва давлатнинг iytykyiapu ваэркинликларини тартибга солиш ва уларни тўғри ҳимоя қилиш самарадорлигини таъминлашга қодир эмас. Қонунчилик турли хил норматив-ҳуқуқий ҳужжатларда ушбу муаммоларнинг айрим жиҳатларини тартибга солса, ижтимоий тармоқларга нисбатан комплекс ёндашувнинг йўқлиги кўп векторли муаммоларнинг пайдо бўлишига олиб келади

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Шохжахон Хужаев https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7521 2022-07-05T15:25:05+08:00 Sharofiddin Xonimov info@nlibrary.uz

Ушбу мақолада ёшлар ижтимоий–маънавий ҳаёти ривожида рақамли технологиялар ўрнининг назарий асослари масалаларига алоҳида тўхталиб ўтилган. Шу билан бирга, мақолада ёшларнинг ахбороткоммуникация технологияларидан фойдаланиш даражаси, уларда ахборот истеъмоли маданиятини шакллантиришдаги долзарб муаммоларни ифодалаган тадқиқот ишлари натижалари ҳам баён қилинган

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Шарофиддин Хонимов https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7522 2022-07-05T15:38:30+08:00 Zakir Abdullayev info@nlibrary.uz

Бугунги кунда диний экстремизм мафкурасига қарши курашиш муаммоси энг долзарб бўлиб қолмоқда. Биз бузғунчи мафкураларга қарши курашда қўллайдиган усуллардан, биринчи навбатда, “раддия”га (диний инкорлар) таянамиз. Бундай ёндашувнинг мантиғи тушунарли – исломий радикалларнинг диний аргументларини қарама-қарши диний контраргументлар билан рад этиш мақсадга мувофиқ ҳисобланади. Аммо бугунги кунда бу усул суст таъсир бермоқда. Ушбу мақолада юқорида таъкидлаб ўтилган методнинг паст таъсир сабаблари баъзи ислом уламолари жавоблари мисолида ўрганилган

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Закир Абдуллаев https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7523 2022-07-05T16:05:35+08:00 Xurshida Abzalova info@nlibrary.uz Zafar Ergashev info@nlibrary.uz

Мақолада журналист ҳуқуқларини ҳимоя қилиш билан боғлиқ масалалар очиб берилган. Журналист фаолиятига аралашганлик учун жавобгарликка тортиш бўйича хорижий давлатлар тажрибаси кўрсатиб ўтилган

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Хуршида Абзалова, Зафар Эргашев https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7524 2022-07-05T16:23:53+08:00 Otabek Toshev info@nlibrary.uz Amiriddin Anorboev info@nlibrary.uz

Барчамизга маълумки, 2017–2021 йилларда Ўзбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор йўналиши бўйича Ҳаракатлар стратегиясида белгиланган истиқболдаги вазифаларни амалга ошириш мақсадида республика иқтисодиётининг рақамли секторини ривожлантириш борасида кенг кўламли чора-тадбирлар олиб борилмлқда, электрон ҳужжат айланиши тизимлари, электрон тижорат соҳасидаги норматив-ҳуқуқий база такомиллаштирилмоқда, электрон тўловлар ва ахборот-технологик платформаларда фаолият кўрсатадиган рақамли иқтисодиёт жадал ривожлантирилмоқда, “Блокчейн” технологиялари (маълумотларнинг тақсимланган реестри технологиялари), “сунъий ақл”, суперкомпьютерлар имкониятларидан фойдаланиш, шунингдек, криптоактивлар бўйича фаолият кенгаймоқда, бунда “Блокчейн” технологиялари нафақат иқтисодиётнинг кўплаб секторларига, балки давлат бошқаруви тизимига ва бошқа жамоатчилик муносабатларига астасекин жорий этилмоқда

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Отабек Тошев, Амириддин Анорбоев https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7525 2022-07-05T17:24:52+08:00 Ranokhon Tursnunova info@nlibrary.uz

“Рақамли олий таълим – давр талаби” мақоласида замон талаблари ҳамда пандемия шароитига мослашиш зарурати билан узвий равишда олий таълим тизимини такомиллаштириш ва рақамли платформага ўтиш билан боғлиқ масалалар кўриб чиқилади. Ўзбекистон Республикаси олий таълим тизимини мослаштириб, бугунги кунда таълимнинг гибрид шаклидан фаол фойдаланмоқда. Бироқ онлайн таълимга ўтиш бўйича ижобий тажриба билан бир қаторда биргаликдаги саъй-ҳаракатларда бартараф этилиши керак бўлган салбий жиҳатлар ҳам аниқланди

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Ранохон Турсунова https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7526 2022-07-06T04:10:19+08:00 Sherzod Bahronov info@nlibrary.uz

Экологик муаммоларнинг ҳар бир давлат, жамият ва инсон ҳаётига бўлган таъсири сезиларли равишда ошиб бораётган бир пайтда норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар лойиҳаларини экологик экспертизадан ўтказишнинг аҳамияти ва долзарблиги очиб берилган. Хусусан, бу борадаги хорижий давлатларнинг қонунчилиги ва тажрибаси таҳлил қилинган. Ўзбекистонда норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар лойиҳаларини экологик экспертизадан ўтказишнинг ташкилий-ҳуқуқий механизмларини такомиллаштириш бўйича бир неча таклифлар илгари сурилган

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Шерзод Бахронов https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7527 2022-07-06T04:24:29+08:00 Aʼzamjon Xudayqulov info@nlibrary.uz

Рақамли технологиялар асрида ахборот хавфсизлигини таъминлаш, ахборот ва рақамли макондаги ҳуқуқбузарликларнинг олдини олиш долзарб масалага айланмоқда. Ахборот хуружлари давлат ва жамият хавфсизлигига жиддий таъсир кўрсата оладиган энг асосий қуролга айланиб улгурди. Шу боис бугунги кунда аҳоли ўртасида медиасаводхонлик даражаси, унинг турли хил манипуляция ва ахборот хуружларига қарши курашишда муҳим воситаларидан эканлиги намоён бўлмоқда. Ушбу мақолада медиасаводхонликнинг фойдали жиҳатлари ҳамда Ўзбекистонда унинг бугунги ҳолати, мавжуд муаммолари ва истиқболлари ўрганилади.

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2022 Аъзамжон Худайкулов https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7528 2022-07-06T04:39:34+08:00 Xurshid Eshov info@nlibrary.uz Nafisa Ponsotova info@nlibrary.uz

Жаҳон сиёсатида ахборот-психологик омилларнинг роли интенсив равишда, турли кўринишда ошиб бормоқда. Дунёнинг оммавий компьютерлашуви, янги ахборот технологияларининг татбиқ этилиши ва ривожланиши таълим соҳаларида, бизнес, саноат ишлаб чиқаришда, илмий тадқиқот ва ижтимоий-сиёсий ҳаётда олдинга кучли силжишни таъминлади. Ахборот глобал характердаги тугамайдиган инсон ресурсига айланди. Тамаддуннинг янги босқичи айнан ахборотни эгаллаш ва бошқариш даврига айланди

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Хуршид Эшов, Нафиса Понсотова https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7529 2022-07-06T04:39:55+08:00 Temur Aʼzamov info@nlibrary.uz Parviz Nasrullayev info@nlibrary.uz Yo‘ldoshboy Sultanov info@nlibrary.uz

Мазкур мақолада ахборот хавфсизлигини таъминлашда сунъий интеллект технологияларидан фойдаланишнинг долзарблиги ўрганилган. Ахборот хавфсизлигини таъминлаш соҳасида сунъий интеллектдан фойдаланишнинг мумкин бўлган усуллари таҳлили ўтказилди ва ахборотга рухсатсиз киришнинг олдини олиш, шунингдек, ахборот хавфсизлиги бузилиши оқибатларини камайтиришда ушбу юқори технологиядан фойдаланиш имкониятлари ўрганилди

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Темур Аъзамов, Парвиз Насруллаев, Йулдошбой Султанов https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7530 2022-07-06T05:26:40+08:00 Bobirjon Izzatullayev info@nlibrary.uz

Рақамли дипломатия атама сифатида илк бор 1996 йил АҚШда “Вашингтон Филес” онлайн нашрида қўлланилган эди [1]. Кейинчалик ушбу терминнинг АҚШдаги бошқа газета, журнал, радио ва телевидениеларда кенг қўлланила бошланиши унинг оммалашувига олиб кела бошлади

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Бобуржон Иззатуллаев https://inlibrary.uz/index.php/digital_technology_offenses/article/view/7531 2022-07-06T05:41:56+08:00 Sanobarkhan Kabulova info@nlibrary.uz

Бугунги кунда оммавий-ҳуқуқий низоларни суд муҳокамасида кўриб чиқишдан ташқари судга даъво аризаси бериш орқали маъмурий низоларни ҳал этишнинг муқобил усулларини таъминлаш нафақат илмий йўналишда, балки қонунчилик даражасида ҳам долзарб ва устувор вазифа ҳисобланади

2022-04-06T00:00:00+08:00 Mualliflik huquqi (c) 2021 Санобархон Кабулова