Приоритетные направления, современные тенденции и перспективы развития финансового рынка https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth <p>5 апреля 2023 года в НИЦ «Научные основы и проблемы развития финансового рынка экономика Узбекистана» при ТГЭУ в сотрудничестве с компанией "inScience" планируется проведение 2-й республиканской научно-практической конференции на тему «Приоритетные направления, современные тенденции и перспективы развития финансового рынка».</p> ru-RU info@tsue.uz (Каримов Нарбой Ганиевич) (https://tsue.uz) Wed, 05 Apr 2023 00:00:00 +0800 OJS 3.3.0.8 http://blogs.law.harvard.edu/tech/rss 60 АКЦИЯДОРЛИК ЖАМИЯТЛАРИ ИННОВАЦИОН ФАОЛИЯТИНИ МОЛИЯЛАШТИРИШ МАНБАЛАРИ ВА УНИНГ САМАРАДОРЛИГИ КЎРСАТКИЧЛАРИ ТАҲЛИЛИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/18957 Акциядорлик жамиятларда инновацион фаолиятни бошқаришнинг самарали механизмини яратиш, корхоналарнинг инқироз ҳолатидан чиқиш йўлини инновацион фаолиятни ривожлантириш асосида бозор талабларига жавоб берадиган янги маҳсулотларни ишлаб чиқиш орқали таъминлаш мумкин. З Шомансурова Copyright (c) 2023 З Шомансурова https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/18957 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ЯНГИ ЎЗБЕКИСТОННИНГ ТАРАҚҚИЁТ СТРАТЕГИЯСИНИ АМАЛГА ОШИРИШДА АКЦИЯДОРЛИК ЖАМИЯТЛАРИ КАПИТАЛ САМАРАДОРЛИГИНИНГ АҲАМИЯТИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19008 Жаҳоннинг йирик компанияларида капитални жалб қилиш, йирик лойиҳалар бўйича инвестицион қарорлар қабул қилишда капитал самарадорлигини оширишнинг илмий асосларини такомиллаштиришга йўналтирилган илмий тадқиқот ишлари амалга оширилмоқда Б Усмонов Copyright (c) 2023 Б Усмонов https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19008 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 СОВРЕМЕННЫЕ ТРАКТОВКИ КАТЕГОРИИ «ФИНАНСОВАЯ УСЛУГА» https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/18951 В Узбекистане уделяется достаточно большое внимание конкурентной политике: по одним лишь названиям тех или иных законодательных актов, можно определить государственные приоритеты каждого этапа переходного к рыночной экономике периода. У Абдулазизова Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/18951 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ИНСТИТУЦИОНАЛ ИНВЕСТОРЛАР ОРКАЛИ ИҚТИСОДИЙ ЎСИШНИ ТАЪМИНЛАШ МАСАЛАЛАРИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/18953 Ўзбекистон молия секторида фонд бозори савдолари фаоллигини ошириш учун мамлакатимизда барқарор иқтисодий ўсиш суръатларини таъминлаш ҳамда ижтимоий муаммоларни ҳал этишга қодир бўлган институционал инвесторлар турларидан кенг фойдаланишни йўлга қўйиш лозим. Республикамизда институционал инвестор сифатида фаолият юритаётган институционал инвесторларнинг замонавий ҳолати, мамлакатимиз фонд бозорига маблағ жалб этиш борасидаги имкониятларидан талаб даражасида фойдалана олмаяпти. М Султанов, З Ахмедова Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/18953 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 MAIN ASPECTS AND PROSPECTS IN THE ORGANIZATION OF FINANCIAL-INDUSTRY GROUPS https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/18960 International experience shows that the mutually integrated operation of financial institutions and industrial enterprises in the economy helps to increase the production capacity of the national economy and to implement promising projects in the industry. This situation plays an important role in the implementation of new projects in their activities and on this basis, in the process of rapid development of economic sectors in the process of rapid development of economic sectors, by ensuring the need for financial resources of real sector enterprises A Baxromov Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/18960 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ДАВЛАТ МОЛИЯСИ СОҲАСИДА ТАШАББУСЛИ БЮДЖЕТЛАШТИРИШ МЕТОДОЛОГИЯСИДАН ФОЙДАЛАНИШ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/18975 Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2021 йил 4 апрелдаги ПҚ-5072-сонли “Бюджет жараёнида фуқароларнинг фаол иштирокини таъминлаш бўйича қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги қарори билан фуқаролар бюджетни шакллантириш жараёнларини нафақат назорат қилиши, балки бюджет маблағларини шакллантириш жараёнидан бошлаб, уларни сарфлашда қатнашиши учун ҳам имконият яратилди Н Примова Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/18975 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 YANGI O‘ZBEKISTON TARAQQIYOT STRATEGIYASI DOIRASIDA FOND BOZORI SALMOG‘INI MAMLAKAT IQTISODIYOTIDA OSHIRISHDAGI DOLZARB MUAMMOLAR VA ULARNI TARTIBGA SOLISH MASALALARI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/18976 Ma’lumki, fond birjasi – investorlar qimmatli qog‘ozlarni, shu jumladan aksiyalarni, obligatsiyalarni, derivativlarni, fond indekslarini va boshqa moliyaviy vositalarni sotib olishlari va sotishlari mumkin bo‘lgan bozordir. Bu – moliyaviy bozorning eng kuchli komponentidir. Shuningdek, u iqtisodiyotning sog‘lig‘ining o‘lchovi va jahon iqtisodiy kuchining asosiy ko‘rsatkichi bo‘lib xizmat qiladi. G Mahkamova Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/18976 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 QIMMATLI QOG’OZLAR BOZORIDA INVESTOR PORTFELINI MATEMATIK MODELLASHTIRISH https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/18978 Mamlakatmizda ayni paytda nomli aksiyadorlik jamiyatlari mavjud shu bilan birga qimmatli qog’ozlar bozori ham rivojlanib bormoqda. Har bir investor qimmatli qog’ozlar orasidan o’zining fikriga ko’ra daromad keltirishi mumkin bo’lgan variantlarni tanlaydi. Ushbu tanlov xavf normasini aniqlash muddati, mablag’lar miqdori, maqbul investitsiyalar va kerakli daromadga asoslanadi E Aliqulov, Sh Madreymova Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/18978 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИДА ЛИЗИНГ МУНОСАБАТЛАРИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/18979 Мамлакатда лизинг муносабатларини ривожлантиришнинг ҳозирги ҳолати тенденциялари ва омил жиҳатларини қиёсий таҳлил қилиш муаллифга қуйидаги чекловларни аниқлаш имконини берди, хусусан: лизинг компанияларининг капиталлашув даражаси етарли эмаслигича қолмоқда (бу тижорат банклари ва бошқа халқаро инвестиция-кредит институтлари томонидан уларга нисбатан ишончсизликни келтириб чиқаради), бу эса лизинг компанияларининг молиявий ресурслардан фойдаланиш даражасини, лизинг компанияларининг молиявий ресурслардан корпоратив бошқарув ва МҲХСдан (халқаро солиқ ҳисоби талаблари, статистик ва бухгалтерия ҳисоботидан) фойдаланиш имкониятларини чеклайди A Ахмедиева, З Фазлиддинова Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/18979 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 НОВЫЕ МЕХАНИЗМЫ ПРИВЛЕЧЕНИЯ ИНВЕСТИЦИЙ В НАЦИОНАЛЬНУЮ ЭКОНОМИКУ ЗА СЧЕТ ВЫПУСКА АКЦИЙ И ОБЛИГАЦИЙ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19009 Изучение природы мировых и локальных экономических кризисов показывает, что для всех них характерны определенные черты и стадии, в частности, рост рыночной стоимости активов (особенно ценных бумаг и недвижимости), в условиях прекращения инвестиций денежный голод и отсутствие платежных средств для покрытия своих краткосрочных и долгосрочных обязательств у конкретных субъектов рынка, падение, на протяжении всего периода кризиса, стоимости активов и обрушение рынков, сопровождающееся массовыми банкротствами предприятий и катастрофически ухудшающимся материальным положением населения. З Ашуров Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19009 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 МАМЛАКАТ ИНВЕСТИЦИОН ЖОЗИБАДОРЛИГИНИ ОШИРИШДА МОЛИЯВИЙ ИНСТИТУТЛАРНИНГ ЎРНИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19010 Рақобатбардош иқтисодиётнинг шаклланиши ва ривожланиши кўп жиҳатдан мамлакатдаги инвестиция жараёнларини тартибга солиш самарадорлиги ва унинг инвестиция имиджининг (reputation) ўсиши билан белгиланади. Инвестицион жозибадорлик ва инвестиция имиджи (reputation) ўртасидаги муносабатларнинг муҳим йўналишлари қуйидагилардир У Мусабеков Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19010 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 МОЛИЯ БОЗОРИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ ОРҚАЛИ ИНВЕСТИЦИЯ ФАОЛЛИГИНИ ОШИРИШ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19011 Бугунги жаҳон иқтисодиёти глобал рақобатга асосланган. Ҳеч бир миллий иқтисодиёт ўзини ўзи таъминлаш орқали ривожлана олмайди. Шунингдек, жаҳондаги тенденция кўрсатмоқдаки, хорижий фонд биржаларида молиявий инструментларнинг юзлаб турлари амал қилмоқда. Капитал бозорини янада ривожлантириш, корхоналарни фонд бозори орқали хусусийлаштириш амалиётини кенгайтириш, аҳолининг қимматли қоғозларга инвестиция киритишини рағбатлантириш ва молия бозорида соғлом рақобат муҳитини ярaтиш мамлакатимиз равнақи йўлидаги долзарб масалалардан бирига айланган Ж Раҳимов Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19011 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 СИСТЕМНАЯ ПОДГОТОВКА КАДРОВ ДЛЯ РЫНКА ЦЕННЫХ БУМАГ – ВАЖНЕЙШЕЕ УСЛОВИЕ РАЗВИТИЯ ОТЕЧЕСТВЕННОГО ФИНАНСОВОГО РЫНКА https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19012 В современном мире реалии таковы, что ценные бумаги являются уже не просто фиктивным капиталом, а при надлежащей организации их рынка, могут служить тем мощнейшим финансовым рычагом, который способен вывести экономику на новый, значительно более высокий, уровень развития [1]. Именно поэтому Стратегией развития нового Узбекистана на 2022 — 2026 годы, принятой Указом Президента Республики Узбекистан от 28 января 2022 года № УП-60 (цель 27) определена задача 44 расширения финансовых ресурсов в экономике страны путем доведения в последующие пять лет оборота фондового рынка с 200 миллионов долларов США до 7 миллиардов долларов США, то есть, в 35 раз [2] И Бутиков Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19012 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 MILLIY IQTISODIYOTNI RIVOJLANTIRISHDA MOLIYA BOZORINING O`RNI VA ROLI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19013 Dunyo mamlakatlarining iqtisodiy rivojlanish ko’rsatkichlariga e’tibor qaratsak, aksariyat mamlakatlarda real sektorga nisbatan moliyaviy sektorning roli katta ekanligini ko’rishimiz mumkin.Shu sababli O’zbekistonda ham fond bozorini rivojlantirish va aksiyadorlik jamiyatlarini moliyalashtirishda qimmatli qog’ozlardan foydalanish mamlakatimizni iqtisodiy rivojlantirishdagi muhim jihatlardan hisoblanadi.Shu boisdan Muhtaram Prezidentimiz tomonidan “2020-2025-yillarda moliya bozorini rivojlantirish strategiyasini ishlab chiqish va erkin muomaladagi jami qimmatli qog’ozlarning yalpi ichki mahsulot hajmiga nisbatini 2025-yil oxiriga qadar kamida 10-15 foizga yetkazish kun tartibidagi asosiy masala ekanligi ta’kidlandi Sh Yuldashev, U Boliboyeva Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19013 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 XALQARO MOLIYA INSTITUTLARI VA OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI OʻRTASIDAGI IQTISODIY MUNOSABATLARNING INSTITUTSIONAL JIHATLARINI TAKOMILLASHTIRISH YOʻLLARI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19014 Hozirgi davrda institutsional oʻzgarishlar koʻplab yangi tizim va institutlarni joriy etishda hamda barqaror oʻsish sur’atlariga erishishda koʻmaklashmoqda. Shu bilan bir qatorda, mazkur tuzilmaviy siljishlar va institutsional oʻzgarishlar, oʻz navbatida milliy iqtisodiyotning transformatsiyalashuv jarayoni uchun shart-sharoitlar yaratmoqda. Sh Yovqochev Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19014 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 FOND BIRJA BOZORIDA XUSUSIY KAPITAL OPERATSIYALARINING ASOSIY XUSUSIYATLARI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19016 Xususiy kapital (PE) odatda kompaniyalarni sotib oladigan va qayta tuzadigan, cheklangan sheriklik sifatida tashkil etilgan investitsiya fondlarini anglatadi. Rasmiyroq qilib aytganda, xususiy kapital — bu qimmatli qogʻozlar turi va fond birjasida ochiq sotilmaydigan operatsion kompaniyalardagi qimmatli qogʻozlar va qarzlardan iborat aktivlar sinflaridan biri. Xususiy mablagʻlar odatda “xususiy kapital” deb nomlangan kengroq toifaga guruhlanadi, odatda har qanday uzoq muddatli, likvid boʻlmagan investitsiya strategiyasini qoʻllab-quvvatlovchi kapitalni tavsiflash uchun ishlatiladi S Maxmudov, D Maxmudova Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19016 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 MOLIYA BOZORINING MAMALAKAT IQTISODIY TARAQQIYOTIDAGI O‘RNI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19017 Qimmatli qog‘ozlar bozori bozor munosabatlarining ajralmas qismi hisoblanadi. Jamiyat ishlab chiqarish kuchlarining rivojlanishi qimmatli qog‘ozlar bozoriga bo‘lgan munosabatning qayta ko‘rib chiqilishini talab qilayotgan kunda ushbu sohaning dolzarbligi oshmoqda, chunki aynan qimmatli qog‘ozlar ko‘p jihatdan qiymatni qaytish harakatining samaradorligini oshirish, mulkchilik shaklining o‘zgarishi, uni xususiy egalikka topshirish muammolarini yechishning kaliti hisoblanadi. Shu bilan bir vaqtda mazkur sohada alohida jiddiy ilmiy ishlanmalar va tadqiqotlaming mavjud emasligi sababli ayrim masala va atamalami tushuntirishda turli qarashlar bilan bog‘liq qator muarnmolarga duch kelinmoqda. Sh Mamamayusupova Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19017 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 O’ZBEKISTON MOLIYA BOZORIDA MOLIYAVIY TANGLIKNING KORPORATIV SAMARADORLIK KO’RSATKICHLARIGA TA’SIRI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19018 irmalarning korporativ faoliyati investorlar va kreditorlar uchun tobora muhim ahamiyat kasb etmoqda; chunki yomon korporativ ko’rsatkichlar salbiy moliyaviy oqibatlarga olib keladi. Umuman olganda, korporativ samaradorlikning namoyon bo’lishi, O‘zbekiston moliya bozorida ham dolzarb masala hisoblanadi. Korporativ samaradorlikning muhim ahamiyatidan kelib chiqqan holda, biz e’tiborni oldingi tadqiqotlarda o’rganilgan korporativ samaradorlikning iqtisodiy oqibatlarini tushunishga qaratamiz. Nurmukhammad Oppokkhonov Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19018 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASIDA FOND BOZORINING AMAL QILISH MEXANIZMLARINI TAKOMILLASHTIRISH https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19019 To‘laqonli bozor iqtisodiyotini shakllantirish uchun fond bozorini, uning amal qilish mexanizmlarini takomillashtirish zarur. To‘g‘ri, mamlakatimizda mustaqillikning dastlabki yillaridan erkin bozor iqtisodiyotini shakllantirish bo‘yicha harakatlar boshlan gan. Ammo o‘tgan yillar davomida uning dolzarb masalalari o‘z yechimini topmadi. 2006-yilda Yaponiyada bo‘lib o‘tgan ilmiy-amaliy anjumanda ishtirok etgan dunyoning etakchi iqtisodchi olimlari va mutaxassislari tomonidan O‘zbekiston mustaqilligiga 15 yil to‘lgan bo‘lishiga qaramay, u hali-xanuz “o‘tish iqtisodiyoti” (transition economy)da ekanligi tanqid qilingan edi Azizbek Nurmuxamedov Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19019 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASIDA INVESTITSIYA FONDLARINING MOLIYA BOZORLARIDA ISHTIROKI VA ULARNING AHAMIYATI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19020 O`zbekiston davlat mustaqilliga erishgan dastlabki yillardan boshlab milliy iqtisodiyotni rivojlantirishning o`ziga xos yo`nalishini belgilab oldi. Iqtisodiyotni rivojlantirishda va tashqi iqtisodiy faoliyatni yanada jadallashtirishda milliy va xorijiy investitsiyalarning o`rni beqiyosdir. O`zbekiston Respublikasining “Investitsiyalar va investitsiya faoliyati to`g`risida”gi qonunida “investitsiyalar - investor tomonidan foyda olish maqsadida ijtimoiy soha, tadbirkorlik, ilmiy va boshqa faoliyat turlari ob`ektlariga tavakkalchiliklar asosida kiritiladigan moddiy va nomoddiy boyliklar hamda ularga bo`lgan huquqlar, shu jumladan intellektual mulk ob`ektlariga bo`lgan huquqlar, shuningdek reinvestitsiyalar” deb keltirilgan. Baxtiyor Babayev Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19020 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 PRIORITY DIRECTIONS OF FINANCIAL MARKET DEVELOPMENT CURRENT TRENDS AND PROSPECTS https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19021 The financial market is a market in which the object of purchase and sale is money or paper equated to money. In this market, relations are carried out for the temporary paid use of financial resources or their acquisition, as well as the transfer of funds from accumulators to borrowers is ensured. Economic entities with surplus funds offer their financial resources to entities in need of funds. The financial market is represented by banks, stock exch ange and auctions Dilshoda Alisherova Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19021 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 THE PRIORITY OF FINANCIAL MARKET DEVELOPMENT TRENDS, MODERN TRENDS AND PERSPECTIVES https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19022 As economic categories, financial markets and institutions are of enormous interest to academics and professionals. Large businesses will continue to operate as usual, regardless of the market economy's harsh circumstances, and they won't ignore the current financial market procedures and operations either. They assert that financial managers must be familiar with the fundamentals governing the structure and operation of financial markets and institutions Charos Shoyimova Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19022 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 MINTAQADA SANOATNI QO’LLAB QUVVATLASHDA MOLIYAVIY BOZORNI RIVOJLANTIRISHNING ZAMONAVIY TENDENSIYALARI VA ISTIQBOLLARI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19023 Moliyaviy bozorlar davlat yoki xususiy jamg'armalarni samarali investitsiyalarga aylantirishning muhim vositasidir. Shuning uchun samarali, yaxshi ishlaydigan moliyaviy bozorlar barqaror iqtisodiy o'sishga yordam beradi va bu bozorlardagi sezilarli tebrani shlar makroiqtisodiy shoklarni keltirib chiqarishi mumkin. Bu pul-kredit va fiskal siyosat bo'yicha mutaxassislar uzoq vaqtdan beri moliya bozoridagi o'zgarishlarga jiddiy qiziqish bildirishlarining asosiy sababidir. Habibullo Аbdullaev Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19023 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 YANGI O’ZBEKISTON TARAQQIYOT STRATEGIYASI SHAROITIDA QIMMATLI QOG’OZLARDAN OLINADIGAN SOLIQLARNING BAZASINI ANIQLASHNING METADOLOGIK ASOSLARI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19024 Qimmatli qogʻozlar bu oʻz egasiga mulkka egalik huquqini va daromad koʻrinishida muayyan pul summasini olish huquqini beradigan pul yoki tovar hujjatlari hisoblanib, moliya bozorida aksiya, obligatsiya, veksel kabi turlari eng mashxurlari sanaladi. Qimmatli qog‘oz lar bozorini tartibga solish va korporativ boshqaruv sohasidagi islohotlarni yanada chuqurlashtirish, shuningdek, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2021 yil 13 apreldagi “Kapital bozorini yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PF-6207-son farmoni ijorosini ta’minlashda soliq munosabatlarining o’rni benihoya muhimdir. Zero, moliya bozorining negizi bo’lgan qimmatli qog’ozlar bilan bog’liq moliyaviy operatsiyalarning faoliyatini tartibga solishda va nazorat qilishda soliqqa tortish tartib larining ahamiyati ayni dolzarb zaruriy masaladir Sadokat Xalikchayeva Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19024 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 АКТИВЛАР ВА КРЕДИТЛАРНИ САМАРАЛИ БОШҚАРИШ МЕЪЗОНЛАРИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19025 Инвестицион фондлар ғарб мамлакатларида кўп тарқалган молиялаштириш структураси ҳисобланади. Бундай фондлар одатда, пул жамғармаларини йиғувчи субъект бўлиб, маълум миқдорда фойда олиш мақсадида жамғармачилар, инвесторларнинг пул маблағлари, жамғармаларини йиғиш билан шуғулланишади. Мазкур Фондлар ўз проспектида ўзининг инвестицион мақсадларини, имтиёз ва чекланмаларини ҳамда бошқа кўпгина параметрларини белгилаб олади. Улар проспектида асосий эътибор қаратиладиган омиллар сифатида масалан, қайси регионларга устиворлик бериш, қайси соҳа ва қандай активлар категориясига пул қўйилиши, қанча муддатга инвестиция қилиниши каби ҳолатлар белгиланганлигини кўриш мумкин С Абдуллаев, Н Абдуллаева Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19025 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИДА ДАВЛАТ БЮДЖЕТИ БАЛАНСИГА ТАЪСИР ЭТУВЧИ ОМИЛЛАР ТАҲЛИЛИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19028 Мамлакатимизда макроиқтисодий барқарорликни таъминлашда давлат бюджети ижросини меъёрий даражада таъминлаш муҳим аҳамият касб этади. Хусусан, мамлакатда иқтисодий пасайиш даврида солиқ тушумлари камаяди, иқтисодиётни рағбатлантириш мақсадида давлат экспанцион фискал сиёсатни олиб борадиган бўлса, давлат бюджети кутилганидан юқори дефицит билан якунланиши мумкин. Натижада бюджет дефицити иқтисодий ўсишни янада секинлашишига ҳамда нархлар даражасини ўсишини тезлашишига олиб келиши мумкин. Жавохирбек Жавохирбек Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19028 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 МАМЛАКАТИМИЗ ИҚТИСОДИЁТИДА СУҒУРТА КОМПАНИЯЛАРИНИНГ ТУТГАН ЎРНИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19029 Республикамиз иқтисодиётни ривожлантириш бозор иқтисодиёти тамойиллари асосида амалга оширилмоқда ва бундай шароитда давлат ўз фуқароларининг ижтимоий ҳимоясини амалга оширишда иқтисодиётнинг турли субъектлари хизматидан кенг фойдаланмоқда. Бу борада суғурта хизматлари алоҳида ўрин тутади. Бу эса мазкур йўналишдаги суғурта хизматларини ҳуқуқий, ташкилий ва иқтисодий механизмларини такомиллаштиришни, бунинг учун ушбу соҳани илмий жиҳатдан тадқиқ қилишни тақозо этади. Санобар Камилова Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19029 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 O’ZBEKISTONDA FOND BOZORINI RIVOJLANTIRISHDAGI MUAMMOLAR VA ULARNI HAL ETISH YO’LLARI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19030 Iqtisodiyotning rivojlanishi tarixiga nazar tashlansa, moliya bozorini avvalambor insoniyat jamiyatida pulning paydo bo‘lishi va u bilan bog‘liq bozor munosabatlarini amalga oshirila boshlashidan shakllanishini ko‘rish mumkin. Asrlar davomida moliya bozori, uning mazmuni va unga oid tushunchalar shakllanib va uzluksiz rivojlanib kelmoqda. Bunga sabab, inson sivilizatsiyasining moliya sohasidagi tajribasini boyishi, unda shaxslarning moliyaviy munosabatlari va qiziqishlari kengayib, maqsadlari va faoliyat turlari ortib, manfaatlari tobora o‘sib, ularning haq-huquqlari borgan sari mustahkamlanib va ta’minlanib borishidadir. Zamiraxon Bo‘riboyeva Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19030 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ РАЗВИТИЯ РЕГИОНАЛЬНОГО ФИНАНСОВОГО РЫНКА И ПУТИ ИХ РЕШЕНИЯ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19031 Финансовый рынок аккумулирует временно свободный капитал и эффективно распределяет его между потребителями, направляя его при этом в наиболее эффективные сферы которые способствует экономическому развитию национальной экономики. «Финансовый рынок представляет собой сферу реализации экономических отношений, выражаемых движением и перераспределением финансовых ресурсов, как в краткосрочном, так и долгосрочном аспекте, обеспеченных правовым механизмом, где деньги приобретают новое качество, превращаясь в экономический ресурс. Х Кадирова, Б Мирзахаликов Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19031 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ЯНГИ ЎЗБЕКИСТОН ТАРАҚҚИЁТ СТРАТЕГИЯСИ ДОИРАСИДА МОЛИЯ БОЗОРИНИНГ ДОЛЗАРБ МУАММОЛАРИ ТАДБИРКОРЛИКНИ ТЕНГ РАҚОБАТ ШАРОИТЛАРИНИ ЯРАТИШ ҲАМДА ЯШИРИН ИҚТИСОДИЁТ УЛУШИНИ ҚИСҚАРТИРИШ ЙЎЛАРИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19032 Ўзбекистон Республикасининг 2023 йилги солиқ қонунчилик ҳужжатларига киритилган асосий ўзгариш ва солиқ имтиёзлари бериш тартибини такомиллаштириш уларга янгича ёндашувларни жорий этиш орқали бозор хизматлари ҳажмини ошириш, аҳолига янги иш ўринларини яратиш имкониятлари кенгайтириш муҳум вазифалардан бири ҳисобланади. Сўнгги йилларда мамлакатни жадал ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш мақсадида иқтисодиётни эркинлаштириш, тадбиркорликни қўллаб-қувватлаш ҳамда уларга тенг рақобат шароитларига эга бўлган ягона иқтисодий маконни шакллантириш бўйича кенг кўламли чора-тадбирлар амалга оширилмоқда. Умид Нормурзаев Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19032 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 АКЦИЯЛАР БОЗОРИДАГИ МУАММОЛАР ВА УЛАРНИ БАРТАРАФ ЭТИШ ЙЎЛЛАРИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19033 Қимматли қоғозлар бозори кредит бозорига рақобатчи институт сифатида иқтисодиётни молиялаштиришда муҳимлиги айни ҳақиқат. Лекин мамлакатимизда бу имкониятдан етарлича фойдаланилмаётганлигини ҳам шу ўринда алоҳида таъкидлашимиз лозим. Қуйида айнан корпоратив қимматли қоғозлар бозори, хусусан акциялар бозорини ривожлантиришга тўсқинлик қилаётган омиллар ва уларни бартараф этиш масалаларига тўхталиб ўтамиз. Мамлакатимизда корпоратив қимматли қоғозлар бозорини, умуман қимматли қоғозлар бозорини ривожлантириш учун молия тизимида корпоратив молиянинг бирламчи аҳамият касб этишини таъминлашимиз лозим. Бунёд Раджабов Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19033 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ПРАВОВЫЕ ОСНОВНЫ РЕГУЛИРОВАНИЯ ФИНАНСОВОГО РЫНКА УЗБЕКИСТАНА https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19034 Согласно статьям 78 и 98 Конституции Республики Узбекистан от 08.12.1992г., законодательное регулирование валютного и кредитного дела относится к совместному ведению Законодательной палаты и Сената Олий Мажилиса Узбекистана, а Кабинет Министров несёт ответственность за проведение эффективной финансовой и денежно-кредитной политики. Вместе с тем, в статье 124 Основного закона страны установлено, что банковскую систему возглавляет Центральный банк Узбекистана. Баходир Атаханов Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19034 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 СТРАХОВАНИЕ МАЛОГО И СРЕДНЕГО БИЗНЕСА В УЗБЕКИСТАНЕ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19035 В статье рассмотрена актуальная тема про страхование малого и среднего бизнеса в условиях нестабильного экономического общества. Страхование малого бизнеса, также известное как коммерческое страхование, предназначено для защиты компании, над созданием которой предприниматель так много работал. Автором отмечается, что страхование бизнеса необходим каждому малому и среднему бизнесу, независимо от того, в какой отрасли он работает. Умида Захидова, Гулноза Насирова Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19035 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ВЛИЯНИЕ ИНФЛЯЦИИ И КУРСА ВАЛЮТ НА ФОНДОВЫЙ РЫНОК https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19036 Обеспечение социально-экономического развития требует от государства проведения эффективной налогово-бюджетной, денежно-кредитной и структурной политики. Любая экономика устойчиво развивается только в условиях макроэкономической стабильности, элементами которой являются сбалансированный бюджет, низкая инфляция и стабильность внешнего сектора экономики. Во всем мире задача по обеспечению стабильности цен традиционно возлагается на центральный банк, так как воздействие на совокупный спрос в экономике более всего оказывает денежно-кредитная политика. M Махаматова Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19036 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ИНСТРУМЕНТЫ И МЕТОДЫ ПОВЫШЕНИЯ АКТИВНОСТИ КОМПАНИИ НА ФИНАНСОВЫХ РЫНКАХ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19037 В условиях рыночной экономики практически все хозяйствующие субъекты, независимо от организационно-правовых форм, финансируются из внешних источников. Основной формой привлечения инвестиций в производство должен стать выход предприятия на финансовые рынки. В свою очередь, предприятию необходимо изучить современный финансовый рынок и активно участвовать на рынке ценных бумаг. Привлечение инвестиции посредством финансовых рынков призваны обеспечивать нормальное функционирование организаций в конкурентной среде. С Режаббаев Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19037 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ИҚТИСОДИЙ ТИЗИМДА ЛОГИСТИКА СОҲАСИНИ МОЛИЯЛАШТИРИШНИНГ АҲАМИЯТИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19038 Логистика тизимидаги корхоналарни молиялаштириш ўзига хос хусусиятлари билан ажралиб туради. Шунингдек, у молия соҳасидаги давлат сиёсатининг ажралмас элементи вазифасини ҳам бажаради. 66 Молиявий ресурсларга эга бўлиш тадбиркорлик фаолиятининг энг муҳим вазифаларидан биридир. 67 Мамлакатнинг иқтисодий тараққий этиши кўп жиҳатдан иқтисодиётнинг илмий-техник ҳолати ва замонавий технологияларни қўллаш жараёнида амалий тадқиқотлар олиб бориш даражасига ва натижада ишлаб чиқарилган маҳсулотларни муваффақиятли сотиш имкониятларига боғлиқ Самариддин Махмудов Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19038 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ПЛАСТИК КАРТАЛАР БИЛАН ҲИСОБ-КИТОБЛАР ТИЗИМИНИ ЯНАДА ТАКОМИЛЛАШТИРИШ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19039 Бyгyнги кyнгa кeлиб, мaмлaкaтимиздa xaм XXI aсрнинг зaмoнaвий тexник тaрaққиётининг мyxим yнсyрлaридaн бири бўлмиш плaстик кaртoчкaлaрдaн, яъни зaмoнaвий тўлoв тизимлaридaн кeнг фoйдaлaнилмoкдa. Бyндaй плaстик кaртoчкaлaр бoзoридa рeспyбликaмиздa фaoлият кўрсaтaётгaн бaрчa бaнклaримиз фaoл иштирoк этишмoкдa. Нaқд пyлсиз ҳисoб-китoблaрнинг oxирги йиллaрдa ривoжлaниб бoрaётгaн шaкли бy - плaстик кaртoчкaлaрдир. Плaстик кaртoчкa - бy шaxсий тўлoв вoситaси бўлиб, yни кaртoчкaдaн фoйдaлaнyвчи шaxс мaҳсyлoт вa xизмaтлaр yчyн нaқд пyлсиз тўлoвни aмaлгa oшириши yчyн тaқдим этaди Э Усканов , Н Абдуллаева, С Абдуллаев Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19039 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ЎЗБЕКИСТОН ҲУДУДЛАРИДА САНОАТ МАҲСУЛОТЛАРИ ИШЛАБ ЧИҚАРИШ ФАОЛЛИГИНИНГ МОЛИЯ БОЗОРИГА ТАЪСИРИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19041 Иқтисодиётнинг юқори унумдор тармоқларини ривожлантириш орқали тараққиётга эришиш концепциясининг назарий-услубий асослари 1950 йиллардан яратила бошлади. Бундай адабиётлар контекстида унумдорлик юқори тармоқ сифатида саноат комплекси назарда тутилади. Янги Ўзбекистоннинг Тараққиёт стратегиясини 22-мақсадида миллий иқтисодиёт барқарорлигини таъминлаш ва ялпи ички маҳсулотда саноат улушини оширишга қаратилган саноат сиёсатини давом эттириб, саноат маҳсулотларини ишлаб чиқариш ҳажмини 1,4 баробарга ошириш назарда тутилган. У Шукуров Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19041 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 АУДИТОРЛИК ТЕКШИРУВЛАРИ ЖАРАЁНИДА ИЧКИ НАЗОРАТ ТИЗИМИНИ БАҲОЛАШ МЕХАНИЗМИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19042 Мақолада корхоналарда аудиторлик текширувини ташкил этиш босқичлари кўрсатиб ўтилган. Бу борада аудиторлик воситалари ҳамда 5 та асосий ҳуқуқий меъёрий ҳужжатлар асос сифатида келириб ўтилган. Муаллиф томонидан таҳлилий натижалар ўрганилган. Мухиддин Калонов, Феруз Ҳакимов Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19042 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ХАЛҚЧИЛ IPO ҚАНДАЙ ТАШКИЛ ЭТИЛИШИ ВА ЎТКАЗИЛИШИ КЕРАК? https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19043 Акцияларни оммавий жойлаштириш бизнес учун арзон капитал жалб қилиш орқали юқори самарадорликка хизмат қилса, инвесторлар ва аҳоли учун даромад манбаларини диверсификациялаш ҳамда оширишга хизмат қилади. Бугунги иқтисодиётнинг фаол тарзда рақамлашуви шароитида акцияларни оммавий жойлаштириш амалиёти глобаллик касб этмоқда. Яъни IPO амалиётларига глобал амалиёт сифатида ёндашилмоқда. Бунга бугунги технологик ривожланиш тўла-тўкис имкон бермоқда. Самариддин Элмирзаев Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19043 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 FOND BOZORIDA QIMMATLI QOG’OZLAR DAROMADLILIK TAHLILI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19044 Fond bozorida riski past va yuqori daromadli aksiyalarni tanlash professional investorlar uchun ham qiyin hisoblanadi. Bunday aksiyalarni tanlashda kompaniyalarning moliyaviy ko’rsatgichlarini, qarzning o'z kapitaliga nisbati, aksiylarni daromaliligini va aksiyalarni fond bozoridagi real narxini baholash, kompaniyaning kelajakda o’sish ehtimolini baholash zarur. Fond bozorlarida riskni minimallashtirishni eng yaxshi usullaridan biri qimmatli qog’ozlar portifelini diversifikatsiya qilishdir. Riskni taqsimlash uchun investitsiya portifeli turli sohalar va sektorda faoliyat yuritayotgan kompaniyalarning aksiyalarni o’z ichiga olganligi maqsadga muvofiq. Fazliddin Sindarov Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19044 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 BANK KREDITLARI GAROV TA’MINOTINI BAHOLASH MASALALARI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19045 Xalqaro amaliyotda bank kreditlari bo‘yicha aylanmadagi tovarlarni garovga qo‘yish keng qo‘llaniladi. Bunday holatda kompaniyaga tovarlarni sotish bo‘yicha chegara (sanksiya) joriy etilmagan bo‘lishi hamda korxona mustaqil ravishda tovar, xom-ashyo, materiallar va boshqa aktivlarini sotish hamda sotib olish huquqiga ega bo‘lishi zarur. Bank krediti bo‘yicha kompaniya tovarlarni garovga qo‘yishning o‘ziga xos jihatlari mavjud. Xususan, kompaniya tomonidan sotilgan tovar yoki aktiv uchun to‘lov haqi kelib tushmagan bo‘lsa, garov ro‘yxatidan chiqariladi, sotib olganlari esa, ushbu tovarlarga kompaniyaning egalik huquqi berilgan paytdan boshlab bank garovi sifatida qaraladi Dinara Abdikarimova Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19045 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 BANK TIZIMI BARQARORLIGINI TA’MINLASHDA KREDIT PORTFELI SIFATINI BAHOLASH AHAMIYATI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19046 Kredit faoliyati tijorat bankining asosiy faoliyati hisoblanadi. Kredit jarayonlarini tashkil etish darajasi bankning umumiy ishi va uni boshqarish sifatining eng yaxshi ko’rsatkichidir. Banklar uchun kreditlar berish nafaqat foyda keltiruvchi operatsiya, balki asosiy daromad manbalaridan biridir. Boshqa so’z bilan aytganda, har qanday iqtisodiy rivojlanish darajasida, hatto korxonalarning moliyaviy beqarorligi sharoitida ham kredit berish to’xtamaydi. Aynan kredit operatsiyalarini va kredit portfelini bankda to’g’ri va oqilona kredit siyosati asos ida eng katta daromad olish imkoniyatini beradi. Kredit portfelini shakllantirish va portfel sifatini baholash bank faoliyatining asosiy yo’nalishlaridan biridir. Xushnud Ziyodilloyev Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19046 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 БАНКЛАР КАПИТАЛЛАШУВ ДАРАЖАСИНИ ОШИРИШДА БАНК КАПИТАЛИНИНГ ЎРНИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19047 Ўзбекистон Республикасини янада ривожлантириш бўйича Ҳаракатлар стратегиясида ―банкларнинг капиталлашув даражаси ва депозит базасини ошириш, уларнинг молиявий барқарорлиги ва ишончлилигини мустаҳкамлаш масаласи устувор вазифалардан бири сифатида белгилаб қўйилган[1]. Мазкур вазифаларни ўз вақтида ва самарали бажариш мақсадида Ўзбекистон Президентининг 2020 йил 12 майдаги «2020 — 2025 йилларга мўлжалланган Ўзбекистон Республикасининг банк тизимини ислоҳ қилиш стратегияси тўғрисида»ги ПФ-5992-сонли №армони билан 2025 йилга қадар банклар устав капиталининг энг кам миқдорини 500 млрд сўмгача босқичма-босқич ошириш белгиланган. Руфат Қурбонов Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19047 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 TIJORAT BANKLARI TOMONIDAN АJRАTILGАN KREDITLАR RISKLАRINI KАMАYTIRISH MEXАNIZMLАRITIJORAT BANKLARI TOMONIDAN АJRАTILGАN KREDITLАR RISKLАRINI KАMАYTIRISH MEXАNIZMLАRI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19048 Bank kreditlari qarz oluvchilarni tashqi moliyalashtirishda muhim rol oʼynaydi. Soʼnggi yillarda kreditlash faol rivojlanayotgan bir paytda, kreditlar va ular boʼyicha foizlarning tijorat banklariga oʼz vaqtida qaytib kelishi juda muhim hisoblanadi. Oʼz vaqtida qaytarilmagan kredit tizimli kredit riskini keltirib chiqaradi. Bank bergan kredit muammoli kreditga oʼtadi, bu oʼz navbatida bank likvidligiga, daromadliligiga, bank resurslariga taʼsir koʼrsatadi. Muammoli kreditlarni kamaytirish soʼnggi choralaridan biri olingan kafolatlar va kafilliklar boʼyicha toʼlovlarni undirish, garovga olingan mol-mulkni sotish hisobiga ularni qoplash hisoblanadi. Akmal Norov, Shoxruxxon Shaxiddinonov, Nozima Norova Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19048 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ЭРКИН ИҚТИСОДИЙ ЗОНАЛАРДА ВАЛЮТА МУОМАЛАСИ ВА УНИНГ ТАРТИБИНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19049 Мамлакатимизда эркин иқтисодий зоналарни ташкил этиш ва уларни самарали фаолият юритишини такомиллаштириишга бугунги кунда катта эътибор қаратилмоқда. Республикамиз Президентининг 2016 йил 26 октябрдаги ПФ-4853-сон Фармони, ҳамда ушбу Фармонни ижро этиш юзасидан 2016 йил 29 декабрда Вазирлар Маҳкамасининг 418-сон “Эркин иқтисодий зоналар фаолиятини янада такомиллаштириш ва самарадорлигини ошириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги Қарори қабул қилинганлиги, 2017 йил 12 январда Президентнинг “Ургут”, “Ғиждувон”, “Қўқон” ва “Хазарасп” эркин иқтисодий зоналарини ташкил этиш тўғрисидаги Фармонларининг эълон қилиниши бу борадаги ишлар мамлакатимиз ривожи учун катта аҳамиятга эга эканлигидан далолат беради. Мэлс Рашидов Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19049 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ИНВЕСТИЦИЯЛАРНИНГ АГРОТУРИЗМ СОҲАСИ ҲАМДА ҚИШЛОҚ ҲУДУДЛАРИНИ БАРҚАРОР РИВОЖЛАНИШИНИ ТАЪМИНЛАШДАГИ АҲАМИЯТИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19050 Ушбу мақолада Ўзбекистон иқтисодиётининг етакчи тармоғи сифатида туризм соҳасига хусусан, агротуризм соҳасига инвестицияларни жалб этишнинг аҳамияти ёритиб берилган. Агротуризм соҳасига инвестицияларни жалб этиш нинг бошқариш механизмлари таҳлил қилинган. Ўзбекистон шароитида агротуризм соҳасига инвестицияларни жалб қилишда таъсир кўрсатиш тизимлари кўрсатиб ўтилган. Агротуризмнинг қишлоқ ҳудудларини барқарор ривожланиини таъминлашдаги аҳамияти ёритиб берилган. Инвестицияларнинг агротуризм соҳаси ривожидаги аҳамияти таҳлил қилинган. Ойбек Сайфуллоев Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19050 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ТИЖОРАТ БАНКЛАРИНИНГ ИНВЕСТИЦИЯВИЙ ФАОЛИЯТИ САМАРАДОРЛИГИНИ ОШИРИШ МЕХАНИЗМЛАРИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19051 Бугунги кунда дунё мамлакатлари иқтисодиёти ривожи ва халқаро интеграциясида инвестицион кредитлар муҳим ўрин эгалламоқда. Зеро, инвестицион кредитлар тижорат банкларининг миллий ва жаҳон молия бозоридаги узоқ муддатли стратегиясини амалга оширишда ва унинг воситасида халқаро муносабат ва тажрибаларни ривожлантиришда энг муҳим омил бўлиб хизмат қилмоқда. Олиб борилган тадқиқотлар инвестицион кредитлар бир қанча анъанавий ва замонавий кредитлаш шаклларини ўзида мужассам этган ҳолда улардан фойдаланишда миллий, хорижий ва халқаро молия-кредит институтлари билан ҳамкорликларнинг ўрнатилиши ва ривожланишига эришилаётганлиги буни яққол тасдиқламоқда. Ирода Камилова Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19051 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ЎЗБЕКИСТОН ҚИШЛОҚ ХЎЖАЛИК ТУЗИЛМАЛАРИ ФАОЛИЯТИНИ РИВОЖЛАНТИРИШДА ТИЖОРАТ БАНКЛАРИ КРЕДИТЛАРИНИНГ ЎРНИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19052 Қишлоқ хўжалигини ислоҳ қилишни чуқурлаштиришнинг устивор вазифалари мамлакат ҳаёти ва иқтисодиётида аграр соҳанинг тутган ўрни, республиканинг иқтисодий мустақиллигини таъминлаш, шу билан бирга иқтисодиётнинг барча тармоқларида ислоҳотни босқичма-босқич амалга ошириб бориш ва ривожлантиришнинг муҳим аҳамиятга эга эканлигидан келиб чиқади. Қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқариш тизими ўзгарди. Дон мустақиллигига эришишлди, аввал четдан келтириладиган баъзи қишлоқ хўжалик маҳсулотлари етиштириш ва картошка экиш майдонлари анча миқдорда кўпайтирилди. Иброхим Тоймухамедов Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19052 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 THE BANKING SYSTEM OF THE REPUBLIC OF UZBEKISTAN: WHY INVESTING IN DIGITAL TRANSFORMATION IS ESSENTIAL https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19053 The world is rapidly moving towards digitization, and the banking sector is no exception. Digital transformation is the integration of digital technology into all areas of a business, which fundamentally changes the way it operates and delivers value to customers. The banking sector is at the forefront of this transformation, as customers increasingly demand digital services that are faster, more convenient, and accessible anywhere and anytime. This transformation has become even more crucial with the COVID-19 pandemic, which has accelerated the shift towards digitalization. Kamila Alimjanova Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19053 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 MILLIY IQTISODIYOTNI RIVOJLANTIRISHDA MULK QIYMATI VA UNI BAHOLASHNING O’RNI VA AHAMIYATI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19054 Milliy iqtisodiyotni rivojlantirishda moliya-bank sohasi uhim soha sifatida qaraladi. Yangi O'zbekiston taraqqiyot strategiyasining uchinchi yo'nalishi – milliy iqtisodiyotni, uning o'sish sur'atlarini zamon talablari darajasida rivojlantirish yo'nalishi bo'yicha belgilangan ustuvor vazifalarni Harakatlar strategiyasining iqtisodiyotni rivojlantirish va liberallashtirishning ustuvor yo'nalishlari doirasida boshlangan islohotlarning davomi sifatida baholash mumkin. O'z o'rnida shuni ham aytish joizki, samarali amalga oshirilgan islohotlar navbatdagi muvaffaqiyat debochasiga garovdir. Mohira Jaloliddinova Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19054 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ЎЗБЕКИСТОН БАНКЛАРИНИНГ ХАЛҚАРО РАҚОБАТБАРДОШЛИГИНИ ТАЪМИНЛАШНИНГ ДОЛЗАРБ МАСАЛАЛАРИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19061 Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2022 йил 28 январдаги ПФ-60-сонли Фармони билан тасдиқланган янги Ўзбекистоннинг тараққиёт стратегиясида 2022-2026 йилларда 70 млрд. АҚШ доллари миқдорида хорижий инвестицияларни жалб қилиш, мамлакат фонд бозори айланмасини ҳозирги 200 млн. АҚШ долларидан 7 млрд. АҚШ долларига етказиш каби долзарб вазифалар қўйилган. Бу эса, мамлакат тижорат банкларининг халқаро рақобатбардошлигини таъминлаш заруриятини юзага келтиради. Ўз навбатида, тижорат банкларининг халқаро рақобатбардошлигини таъминлаш банкларнинг халқаро рақобатбардошлигини баҳолашни такомиллаштириш ва уни яхшилашнинг илмий жиҳатдан асосланган йўлларини ишлаб чиқишни тақозо этади. Медет Тлеуов Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19061 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 БАНК ТИЗИМИНИНГ ИҚТИСОДИЙ САМАРАДОРЛИГИНИ ОШИРИШДА ИНСТИТУЦИОНАЛ АСОСЛАРИНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19062 Иқтисодиётнинг барча тармоқ ва соҳаларини кредитлаш орқали қўллаб- қувватлаш ҳамда пул муомаласини бошқариш жараёнларида тижорат банкларининг аҳамияти жуда катта. Иқтисодиётнинг ривожланиш даражаси кўп жиҳатдан тижорат банклари ўзларига юклатилган вазифаларни қай даражада бажара олаётганликларига ҳам боғлиқ бўлади. Давлат раҳбари Ш.Мирзиёев алоҳида таъкидлаб ўтганидек, бу борада ҳал қилиниши зарур бўлган муаммолар ҳали жуда кўп. Жумладан, “банк тизимига хусусий ва хорижий капитал кириб келиши ҳисобидан биз давлат банклари улушини босқичма-босқич камайтириб борамиз. Моҳира Мирҳайдарова Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19062 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 AKSIYADORLIK JAMIYATLARIDA KAPITALNI BYUDJETLASHTIRISH AMALIYOTINI RIVOJLANTIRISH https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19063 Bugungi kunda mamlakatimizda aksiyadorlik jamiyatlari korporativ boshqaruv mexanizmini rivojlantirish borasida ko‘plab ijobiy o‘zgarishlarga ega bo‘lgan bo‘lsada, biroq xalqaro amaliyotda kompaniyalar istiqbolini prognoz qilishda keng foydalaniladigan korporativ baholash instrumentlarini joriy etishning amaldagi holati bo‘yicha ijobiy xulosaga kelish qiyin. Aynan moliyaviy qarorlar qabul qilishda investitsion risklarni baholash, korporativ baholash mexanizmini muhim elmentlaridan biri hisoblanadi. Kompaniyalar faoliyatiga moliyaviy risklar ta’sirini baholash nazariyasini ishlab chiqishda erishilgan yutuqlarga qaramay, ko‘plab muammolar hal etilganicha yo‘q, ularni hal qilish metodologiyasi va uslubiy bazasi amaliyot talablaridan ortda qolmoqda, hamda asosiy yondashuvlar va masalalar bo‘yicha fikrlardagi farqlar kuzatilmoqda Omonullo Hamdamov Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19063 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 АКЦИЯДОРЛИК ЖАМИЯТЛАРИ МОЛИЯСИ ВА УНДА ФОЙДА ШАКЛЛАНИШИ ҲАМДА ТАҚСИМЛАНИШИНИНГ НАЗАРИЙ ЖИҲАТЛАРИ ҲАМДА ТАШКИЛИЙ ХУСУСИЯТЛАРИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19064 Акциялар бозорида ҳам корпоратив тузилмалар, ҳам инвесторлар фаоллиги туфайли акциядорлик капитали жудаям майда улушлар асосида шаклланишига ўтилди. Чунки инвесторлар ҳам ўз портфелларини диверсификациялаш нуқтаи назаридан бирор акциядорлик жамияти бўйича улушини 10 фоизга етказмади. Натижада айнан бир инвестор юзлаб акциядорлик жамиятлари (корпорациялар) акцияларига инвестиция киритиши натижасида корпоратив молиявий бошқарув ва капиталга эгалик қилиш ўзаро ажралди. Бу жиҳат ўз навбатида профессионал менежерлар синфининг юзага келиши ва ривожланишига хизмат қилди. Сардор Ғаниев Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19064 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ТИЖОРАТ БАНКЛАРИ ФАОЛИЯТИГА ИННОВАЦИОН ТЎЛОВ ИНСТРУМЕНТЛАРИНИ ЖОРИЙ ЭТИШ ЙЎЛЛАРИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19065 Юридик шахслар ўртасидаги ҳисоб-китобларда қўлланиладиган чеклар анъанавий инновацион тўлов инструменти ҳисобланади. Чек орқали товарлар суммасини тўлаш қуйидаги тартибда амалга оширилади: - сотиб олувчи чекни ёзади ва уни сотувчига узатади; - сотувчи махсус қурилмадан фойдаланиб чекни ёзган мижознинг жорий ҳисобрақамида пул маблағлари борлигини текширади ва трансакцияни амалга оширишга рухсат олади; - сотувчи чекни ўзининг банкига қайта ишлаш учун жўнатади. Банк чекни сотиб олувчининг банкига тўлов учун жўнатади; Умида Эльбусинова Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19065 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ТИЖОРАТ БАНКЛАРИ ОРҚАЛИ ҚИШЛОҚ ХЎЖАЛИГИ КОРХОНАЛАРИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ МЕХАНИЗМЛАРИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19068 Бугунги кунда жаҳонда рақамли иқтисодиёт ривожи даврида банк хизмат турларини замоновий технологияларни қўллаш орқали кўрсатишни тадқиқ қилиш каби масалаларга эътибор кучайиб бормоқда. Бу соҳада банк хизмат турларини самарали бошқаришнинг замонавий интеграллашган ахборот тизимларини жорий этиш, тизим маълумотларининг шаффофлиги ва ҳимояланишини таъминлаш, рақамли технологияларини қўллаш ҳамда ахборот тизимларининг ўзаро ахборот интеграциясини самарали равишда амалга ошириш методикасини такомиллаштириш масалалари асосий тенденциялардан ҳисобланади. Владимир Жоллыбеков Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19068 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 МАМЛАКАТНИНГ ИНВЕСТИЦИОН ЛОЙИҲАЛАРИНИ ТИЖОРАТ БАНКЛАРИ ОРҚАЛИ МОЛИЯЛАШТИРИШ МЕХАНИЗМЛАРИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19069 Ҳозирги вaқтдa ижтимoий-иқтиcoдий ҳaётни тижoрaт бaнклaри фaолиятиcиз, улaрнинг молиявий кўмaгисиз тacaввур этиш мумкин эмaс. Сaбaби тижoрaт бaнклaри орқали кичик бизнес субъектларининг инвестицион лойиҳаларини ҳaмдa мижозларни кредит мaблaғлaри билaн тaъминлaб, мaмлaкaтдa инвестицион лойиҳаларни молиялаштиришда acocий пoғoнa вaзифacини бaжaрaди вa шу орқaли, жaмиятдa умумий мaкрoиқтиcoдий бaрқaрoрликни тaъминлaшгa ўз ҳиссaсини қўшaди. Зулфия Захидова Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19069 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 КЎЧМАС МУЛК ОБЪЕКТЛАРИНИ ИНВЕСТИСИЯЛАШ ИМКОНИЯТЛАРИНИ БАРҚАРОР РИВОЖЛАНТИРИШ НАЗАРИЯСИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19070 Ўзбекистонда, давлат ва корпоратив қимматли қоғозлар бозорининг шиддатли ривожланиши шароитида, бир томондан бозорнинг ликвидлиги ва очиқлигини таъминловчи ва иккинчи томондан – фуқаролар жамғармаларини кўчмас мулкка инвестиция киритишга жалб қилишни таъминловчи инвестицион институтлар ҳалигача шаклланмаган. Шунинг учун, кўчмас мулкдан фойдаланишда даромадлар ҳажмини оширишга йўналтирилган, давлатнинг кўчмас мулк бозоридаги сиёсати қўйилма киритувчиларнинг ҳуқуқларини самарали ҳимоялаш тизимини жорий этиш шарти билан 235 кўчмас мулкка коллектив инвестициялар киритишни таъминлашга қаратилган, бу эса ўз навбатида инвестицион институтларга бўлган ишончни тиклашга имкон беради. Амирхон Мажидов Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19070 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 РАЗВИТИЕ ТРАНСФОРМАЦИИ КОММЕРЧЕСКИХ БАНКОВ В УЗБЕКИСТАНЕ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19071 Современный этап экономического развития характеризуется не только внутренней технологической модернизацией, но и необходимостью эффективных трансформации и адаптации к глобальным вызовам мира. Направление развития коммерческих банков определяет совокупность факторов внешней среды, характеризующейся на данном этапе нестабильностью и повышенными рисками. В условиях глобализации политические события и их экономические последствия, переход к новому технологическому укладу, жесткая регуляторная нагрузка и повышенная конкуренция бросают вызов всем финансово-кредитным организациям. Матлуба Абдурахманова Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19071 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ПЕРСПЕКТИВЫ ВНЕДРЕНИЯ ИСЛАМСКИХ ФИНАНСОВЫХ ПРОДУКТОВ В УЗБЕКИСТАНЕ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19072 Начиная с семидесятых годах двадцатого столетия исламское финансирование демонстрирует постоянный рост. Услуги по исламскому финансированию предлагаются в нескольких десятках современных государствах, среди которых многие экономически развитые немусульманские страны, и практикуются более 400 финансовыми учреждениями. Данные статистики демонстрируются 15 % ежегодный рост мировой исламской финансовой индустрии, в результате чего в 2020 году общий объем мировой исламской финансовой индустрии достиг 2,2 трлн. долл. США Шавкатжон Бозаров Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19072 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ҲУДУДЛАРДА КИЧИК БИЗНEС СУБЪEКТЛAРИНИНГ МOЛИЯВИЙ-ИҚТИСOДИЙ БAРҚAРOРЛИГИНИ КРEДИТЛAШ ТИЗИМИ OРҚAЛИ ТAКOМИЛЛAШТИРИШ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19074 Иқтисoдиётнинг эркинлaшуви вa жaдaл суръaтлaр билaн ривoжлaниши шaрoитлaридa кичик бизнeс вa xусусий тaдбиркoрлик сeктoри мaҳсулoтлaри вa xизмaтлaри ҳaжми oртиб бoрмoқдa. Мaзкур сeктoр ривoжлaниши эсa, ўз нaвбaтид a, мaмлaкaтдa ярaтилгaн қулaй ишбилaрмoнлик муҳитигa кўп жиҳaтдaн бoғлиқ бўлaди. Бугунги кундa мaмлaкaтимиздa кичик бизнeс вa xусусий тaдбиркoрликнинг мaмлaкaт ялпи ички мaҳсулoтидaги улуши ҳaм йилдaн-йилгa oшиб бoрмoқдa. Кичик бизнeс субъeктлaрини крeдитлaш aмaлиёти йўлгa қўйилишидa эътибoргa oлиш лoзимки, кичик бизнeс мaмлaкaтдaги иқтисoдий ўсишдa вa иннoвaциялaр жoрий этилишидa мунoсиб ўрин эгaллaб бoрмoқдa, aҳoли бaндлиги имкoниятлaрини кeнгaйтирмoқдa, Ўзбeкистoн брeнди билaн экспoртбoп мaҳсулoтлaр ишлaб чиқaриб, дунё ҳaм жaмиятидa мунoсиб ўрин эгaллaмoқдa, булaр билaн мaмлaкaтнинг ижтимoий-иқтисoдий ривoжлaнишигa ҳaм кaттa ҳиссa қўшмoқдa. Муаззам Баҳриддинова, Низомиддин Жалолиддинов Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19074 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 РАҚАМЛИ ИҚТИСОДИЁТДА МОЛИЯВИЙ МАРКЕТИНГНИНГ АҲАМИЯТИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19076 Ушбу тезисда замонавий шароитда молиявий маркетингни шакллантиришнинг назарий ва илмий-амалий йўналишлари очиб берилган, шунингдек, молиявий хизматлар соҳасидаги асосий йўналишлар, ютуқлар, муаммолар ва ривожланиш истиқболлари кўриб чиқилган. И Ахмедов Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19076 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ЎЗБЕКИСТОНДА ИСЛОМ МОЛИЯСИ АСОСИДА ЛИЗИНГ ХИЗМАТЛАРИНИ КЎРСАТИШ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19075 Ўзбекистон Республикаси Президенти 2020 йил 29 декабрда Олий Мажлисга йўллаган мурожаатномасида «Мамлакатимизда Ислом молиявий хизматларини жорий этиш бўйича ҳуқуқий базани яратиш вақт-соати етиб келди. Бу борада Ислом тараққиёт банки ва бошқа халқаро молия ташкилотлари экспертлари жалб этилади», деди. Ойбек Исаев Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19075 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ФИНАНСОВЫЙ ПОТЕНЦИАЛ КАК ОСНОВА ОЦЕНКИ ФИНАНСОВОЙ САМОСТОЯТЕЛЬНОСТИ РЕГИОНА https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19077 В статье рассмотрены взаимосвязь финансового потенциала, экономического потенциала и доходов местного бюджета. Предложен подход к оценке финансового потенциала с применением коэффициента промежуточного индекса, а также приводится пример распределения регионов Сурхандарьинской области на основе приведенного индекса. Лола Буранова, Абдулазиз Абдурахманов Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19077 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ИНВЕСТИЦИЯ ФАОЛИЯТИНИ МОЛИЯЛАШТИРИШДА МОЛИЯ БОЗОРИНИНГ АҲАМИЯТИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19079 Инвестиция лойиҳаларни молиялаштириш деганда, ажратилган маблағларни маълум бир инвестиция лойиҳасининг эҳтиёжлари учун фойдаланишнинг аниқ мақсадли моҳияти тушунилади. Лойиҳаларни молиялаштириш асосан молиявий активларга эмас, балки реал активларга инвестицияларни жалб қилувчи инвестиция лойиҳаларини молиялаштириш учун ишлатилади. Хусусан, янги турдаги маҳсулотлар ва янги технологик жараёнларни ишлаб чиқиш ва ўзлаштиришга йўналтирилган инновацион лойиҳаларни молиялаштиришнинг энг муҳим усули бўлиб хизмат қилади. Илёс Жумаев Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19079 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ИСЛОМДА СУҒУРТА МУНОСАБАТЛАРИНИНГ ТАДРИЖИЙ РИВОЖЛАНИШИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19078 Жаҳон иқтисодий таълимотлари тарихида ислом иқтисодий тафаккурининг тадрижий ривожланиши алоҳида аҳамиятга молик бўлган жараёнлар сирасига киради. Инсонлар ўртасида юз берадиган иқтисодий ва молиявий муносабатларга шаръий баҳо бериш ва уларни ислом ҳуқуқи аҳкомлари асосида тартибга солиш, бевосита, Арабистон ярим оролида Ислом динининг пайдо бўлиши, шаклланиши ва ривожланиши билан боғлиқдир. Равшан Абдуллаев Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19078 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ПЕРСПЕКТИВЫ БАНКИНГА В БАНКОВСКОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19080 Финансовые технологии, или финтех, характеризуются одной из самых амбициозных отраслей в последние годы. В финтех-индустрии наступает реформация: финтех-компании наводняют бизнес инновационными идеями и новейшими технологиями, меняя к лучшему весь финансовый мир. Финтех-компании готовы предложить полный диапазон финансовых услуг, что раньше было под силу только банковским организациям. Такие составляющие новейшей банковской системы, как мобильные платежи, блокчейн, искусственный интеллект,которые буквально прикреплены в повседневную жизнь. Н Алиева, M Тлеумуратова Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19080 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 БАНКОВСКАЯ СИСТЕМА РЕСПУБЛИКИ УЗБЕКИСТАН: РЕФОРМЫ И ВЕКТОРЫ РАЗВИТИЯ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19082 Экономическая политика Узбекистана сегодня направлена на обеспечение экономической безопасности и динамичного развития всех сфер экономики на основе собственных ресурсов, что позволяет республике интегрироваться в глобальную экономику. Стратегические приоритеты обозначены в Стратегии Развития Республики Узбекистан, а также целый ряд программных документов направлен на формирование концепции социально-экономического развития нашей страны до 2030 года. Н Расулова Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19082 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 КИЧИК БИЗНЕС ФАОЛИЯТИДА ИНВЕСТИЦИОН ВА БИЗНЕС МУҲИТНИНГ ТАЪСИРИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19083 Республикамизда инвестицион муҳитни янада ривожлантириш хориждан капитални жалб қилиш ва қулай макроиқтисодий сиёсатни шакллантириш борасида энг муҳим чора-тадбирларни амалга ошириш зарур ҳисобланади. Жумладан, хорижий инвестициялар таркибида марказлашмаган хорижий инвестициялар улушини кўпайтириш, инфляция даражасини паст даражада бўлишини таъминлаш, инвестицион лойиҳаларни қийматини ўсишига инфляциянинг таъсирини камайтиришга катта эътибор қаратиш лозим. Инвестицияларни реал ишлаб чиқаришга яъни, хом-ашёни эмас балки тайёр маҳсулот ишлаб чиқарувчи соҳаларга жалб этиш лозим. Сухроб Нематуллоев Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19083 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 O‘ZBEKISTONDA DUALISTIK MOLIYA TIZIMINI SHAKLLANTIRISHDA ISLOM MOLIYAVIY MUNOSABATLARINING AHAMIYATI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19081 Yangi ishlab chiqarish munosabatlarining paydo bo'lishi ko'pincha davlat tuzilmasida ham o'zgarishlarga olib keladi. Iqtisodiy tizimlar rivojlanar ekan, davlat o'z siyosati va institutlari ishlab chiqarishning yangi usullarini qo'llab-quvvatlashi va ularga yordam berishini ta'minlash uchun moslashishi kerak. Dadajon Xabibullayev Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19081 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ПЕРСПЕКТИВЫ РАЗВИТИЯ БАНКОВСКОЙ КОНКУРЕНЦИИ В УСЛОВИЯХ ОБЕСПЕЧЕНИЯ НАЦИОНАЛЬНОЙ ЭКОНОМИКИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19084 Современному рынку присуща острая конкуренция за сферы привлечения и приложения денежного капитала банков. В связи с этим весьма актуальна проблема повышения конкурентоспособности и устойчивости банковской системы, то есть выбора и реализации рациональных методов управления, являющегося инструментом, продвижения его услуг на рынок и увеличения прибыли. С Юлдашева Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19084 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 XULQ-ATVOR IQTSODIYOTINING BANKLAR FAOLIYATIDA TUTGAN O’RNI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19085 Ma’lumki, pul bilan bog’liq operatsiyalar va insonlarning pul mablag’larini to’g’ri boshqarish har zamonning global muammosi hisoblangan. Ayniqsa, odamlar o'z mablag'larini to'g'ri boshqarish qiyin bo'lishining sabablari ko'p va tadqiqotlar shuni ko'rsatmoqdaki, biz ko'pincha moliyaviy intilishlarimizga to'g'ri keladigan qarorlar qabul qila olmasligimizdadir. Natijada, iqtisodiyot, psixologiya va sotsiologiya bir chorrahada kesishmoqda va bu fan tilida xulq-atvor iqtisodiyotnng maydonga kirayotganini ko’rsatmoqda. Muxlisabonu Xasanboyeva Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19085 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 SUKUKLAR EMISSIYASINING VALYUTALAR KESIMIDAGI TAQSIMOTI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19088 O‘zbekistonda keyingi yillarda sukuklarga qiziqish ortib borayotgani sezilsa-da, bu turdagi islomiy qimmatli qog‘ozlar amaliyotga joriy etilmagan. Shunga qaramay, O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning 2020-yil 29-dekabrdagi Oliy Majlisga Murojaatnomasida mamlakatimizda islom moliyaviy xizmatlarini joriy etish bo‘yicha huquqiy bazani yaratish vaqti-soati kelganligini ta’kidlab o‘tdi256. Shunga ko‘ra, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2021-yil 14-apreldagi “Kapital bozorini yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PF-6207-sonli Farmonida islom moliyalashtirish tamoyillari asosida “Sukuk” obligatsiyalarini joriy etish bo‘yicha alohida vazifa belgilangan. Aytish mamkinki, kapital bozori uchun islom qimmatli qog‘ozlarining ahamiyati tobora ortib bormoqda. Sirojiddin Abrorov Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19088 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ИСЛОМ МОЛИЯСИНИНГ ЎЗБЕКИСТОН МОЛИЯ ТИЗИМИНИ РИВОЖЛАНТИРИШДАГИ АҲАМИЯТИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19090 Ислом молияси атамаси ислом динининг ривожланиши билан бир қаторда жаҳон молия тизимида аста-секинлик билан ўз ўрнига эга бўла бошлади. М Шарапова Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19090 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 АНАЛИЗ СОСТОЯНИЯ СОБСТВЕННОГО КАПИТАЛА КОММЕРЧЕСКОГО БАНКА https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19086 В Республике Узбекистан в условиях либерализации экономики одним из основных задач является существенное повышение финансовой устойчивости коммерческих банков. Банковская система нашей страны отличается надежностью и стабильным развитием и независимостью к негативным воздействиям внешних факторов. Для обеспечения высоких темпов роста достаточности капитала и ликвидности банковской системы на весь рост встаёт проблема разработки методики анализа собственного капитала коммерческих банков. Собственный капитал коммерческих банков является долгосрочным ресурсом и определяет объемы осуществления операций банковских учреждений. Шахноза Таджибаева; Мансур Абдулкундуз Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19086 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 MODERN PERSPECTIVE ON ISLAMIC FINANCE https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19095 Islamic finance is a financial system based on Sharia law that emphasizes justice, fairness, and equality. It differs significantly from traditional economic systems that rely on interest, uncertainty, and speculation. Instead, Islamic finance is based on profit-and-loss agreements, asset financing, and risk-sharing, making it an ethical financial model that promotes social and economic justice, entrepreneurship, and long-term development. Boburshokh Yoldashaliev Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19095 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ПОВЫШЕНИЕ ФИНАНСОВОЙ ГРАМОТНОСТИ МОЛОДЁЖИ КАК ВАЖНЕЙШИЙ ПРИОРИТЕТ ГОСУДАРСТВА https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19096 Понятие «финансовая грамотность» выходит за пределы политических, географических и социально – экономических границ, потребность в финансовом просвещении населения возрастает в геометрической прогрессии. Финансовая грамотность помогает молодежи изменить свое отношение к деньгам, управлению ими, заставляет думать о будущем, планировать потребности своего жизненного цикла[1]. Гузалия Хасанова, Азиза Косимова, `Нурислом Холмирзаев Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19096 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 O`ZBEKISTON BANK TIZIMIGA ISLOM MOLIYASINING BOSQICHMA- BOSQICH KIRIB KELISHI MASALALARI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19098 Islomiy bank tizimini tatbiq etish masalasi yurtimiz tadbirkorlari tomonidan uzoq yillar davomida yechimini kutayotgan vazifalardan biri sanaladi.Sababi Islomiy bank tizimi dunyoning boshqa davlatlarida an`anaviy bank tizimiga nisbatan muqobil tizim sifatida tanildi. Tijorat banklaridan farqli ravishda, islom banklar foyda va zararni teng taqsimlash orqali tadbirkor va ishbilarmonlarni e`tiborini tortdi. Ushbu tizim o`zining adolatliligi , moliyaviy inqirozga uchrash darajasining pastligi bilan nafaqat musulmonlarni balki boshqa din vakillarini ham o`ziga tortdi. Durdona Kenjaeva Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19098 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 BANK RISKLARINI BAHOLASH USULLARINI TAKOMILLASHTIRISH https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19100 Bank nobank tashkilotlari amaliyotida muhim yo’nalishlardan biri – bu bank risklarini baholashdir. Uni to‘g‘ri baholash, uni o‘z vaqtida aniqlash va oldini olish bo‘yicha tegishli choralar ishlab chiqish juda muhim hisoblanadi. Respublikamizda islohotlarni yanada chuqurlashtirish va iqtisodiyotni modernizatsiya qilish sharoitida xususan,bugungi kunda bank tizimi kapitalining etarlilik darajasini oshirish, respublika moliya-bank tizimini yanada isloh qilish va barqarorligini oshirish hamda yuqori xalqaro reyting ko‘rsatkichlariga erishishning ustuvor yo‘nalishlariga muvofiq, banklarda risk-boshqaruv tizimini takomillashtirish borasida qator ustuvor yo‘nalishlar, xususan, tijorat banklarining korporativ boshqaruvi tarkibida bank Kengashiga bevosita bo‘ysunuvchi “Risklarni nazorat qilish” qo‘mitasining majburiy tarzda joriy qili nishi, tijorat banklari kapitali tarkibida ularning inqiroz holatlari ta’siriga barqarorligini ta’minlaydigan barqarorlashtirish zaxiralarini yaratish, kapital etarliliga qo‘yiladigan talablarni takomillashtirish, ehtimoliy zararlarni qoplashga zaxiralarni shakllantirishni ko‘zda tutgan Sh Abdullaeva, S Abdullaev Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19100 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 СУВЕРЕН ФОНДЛАРНИ САМАРАЛИ БОШҚАРИШ МАСАЛАЛАРИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19099 Жаҳон иқтисодиётининг бугунги глобал ўзгаришлар шароитида, бир томондан, молиявий заҳиралар, иккинчи томондан, халқаро молия бозорининг энг йирик иштирокчилари ҳисобланган суверен фондларнинг фаолиятига жиддий эътибор қаратишни тақозо этади. Иномжон Жуманиязов Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19099 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ISLOM MOLIYASI, XULQ-ATVOR MOLIYASI VA MOLIYA BOZORIGA OID BOSHQA YANGI YONDASHUVLAR https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19101 Islom moliyasi tizimi — bu pul mablag‘laridan foydalanish va taqsimlash jarayonida Islom huquqi qoidalariga mos keluvchi iqtisodiy munosabatlarni o‘z ichiga oladigan Islom ekotizimining bir qismidir. Masalan, Islom dinida qarz berish yoki qarz olish evaziga foyda ko‘rish taqiqlangan, barcha moliyaviy jarayonlar esa haqiqiy iqtisodiy faoliyatga asoslangan bo‘lishi kerak. Odamga zarar yetkazishi mumkin bo‘lgan sohalarni moliyalashtirishga ruxsat berilmaydi — masalan, qimor o‘yinlari, alkogol, tamaki mahsulotlari va boshqalar. Muhayyo Tojiyeva , Shahzod Shodmonov Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19101 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 К ВОПРОСУ О ПЕРЕПОДГОТОВКЕ И ПОВЫШЕНИЯ КВАЛИФИКАЦИИ РИЭЛТОРОВ В УСЛОВИЯХ ЦИФРОВИЗАЦИИ РЫНКА НЕДВИЖИМОСТИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19103 Вопросам подготовки кадров в нашей стране всегда уделяется большое внимание. Президент Республики Узбекистан Шавкат Мирзиёев указывал на кадровый вопрос, как на одну из актуальных проблем развития нашей страны. «В последние годы, какие бы реформы или проекты ни инициировались, подготовка квалифицированных специалистов всегда стоит на повестке дня» [ Ф. Мирзарахманов Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19103 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 DEVELOPING OF THE FINANCIAL MARKET BASED ON THE ISLAMIC MODEL https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19104 Islamic finance and Islamic banking system is the hope for the financial system spread all over the world and is considered as the best option to overcome the disadvantages of the interest based system in the financial industry. Today, the total volume of Islamic banking and financing globally exceeds $2.6 trillion and is expected to increase to $3.5 trillion by 2024. L Bokieva Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19104 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 РЕГУЛИРОВАНИЕ ГОСУДАРСВЕННОГО ДОЛГА В КОНТЕКСТЕ ЭКОНОМИЧЕСКОЙ БЕЗОПАСНОСТИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19109 Ситуация, сложившаяся в экономике Узбекистана, требует определения стратегии экономической безопасности. Однако все проводимые экономические меры носят в основном импульсивный, фрагментарный характер Суннатилло Эшназаров Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19109 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 COMPARATIVE ANALYSIS BETWEEN TAKAFUL AND CONVENTIONAL INSURANCE https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19108 Insurance is a way of safeguarding oneself against risks and uncertainties. It provides financial security in case of unexpected events. Insurance has been around for centuries, and over the years, it has evolved to cater to different markets and segments. In recent years, a new type of insurance has emerged, called Takaful Insurance, which is gaining popularity among Muslims. This article aims to provide a comparative analysis between Takaful Insurance and Conventional Insurance. Behzodbek Abdurasulov Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19108 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ПУТИ И ЭТАПЫ ПОВЫШЕНИЯ ФИНАНСОВОЙ ГРАМОТНОСТИ СРЕДИ НАСЕЛЕНИЯ УЗБЕКИСТАНА МОЛОДОГО ВОЗРАСТА https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19111 В современном мире людям приходится принимать самостоятельные решения по управлению риском, поэтому необходимо расширять знания населения в данной области. Это позволит людям достигать своих финансовых целей и, как результат, повысит благосостояние домашних хозяйств и всего населения страны. В связи с этим деятельность правительства и регуляторов финансовой системы сегодня нацелена не только на обеспечение доступа к финансовым услугам, но и повышение компетентности людей в соответствующих вопросах. Ш. Давирова Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19111 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 AHOLINING MOLIYAVIY SAVODXONLIGINI OSHIRISH – AHOLI TURMUSH DARAJASINI OSHIRISH VA HUDUDLARNI IQTISODIY RIVOJLANTIRISH OMILI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19113 Mоliyаviy sаvоdxоnlik, mоliyаviy mаdаniyаt shаxs mа`nаviyаtining muhim jihаtidir. Сhunki, mоliyаgа оid bilimlаr xо`jаlikni tаshkil etish vа sаmаrаli yuritishni, fоydа оlishgа yо`nаltirilgаn bilimlаrni о`rgаtish bilаn bir qаtоrdа, kishilаrni mehnаtsevаrlikk а, tejаmkоrlikkа, mulkkа nisbаtаn mа`suliyаt vа jаvоbgаrlik hissini, о`zi vа jаmiyаt uсhun fоydаli bо`lgаn innоvаtsiоn g`оyаlаrni hаyоtgа tаdbiq etishni, ish vа vаzifаgа nisbаtаn mа`suliyаt bilаn yоndаshishni, kishilаr bilаn mоliyаviy – ijtimоiy munоsаbаtgа kirishishni, insоf, diyоnаt, hоmiylik, himоyа, оtа – оnаning fаrzаnd оldidаgi, fаrzаndning оtа – оnа оldidаgi burсhi vа vаzifаlаri, tаdbirkоrlik, sаvdо vа bоshqа mоliyаviy fаоliyаtlаrni аmаlgа оshirish qоnun – qоidаlаri vа meyоrlаrini, mоliyаviy – ijtimоiy hаmkоrlikdа о`zаrо sherikсhilik prinsplаrigа аmаl qilish kаbi tаrbiyаviy аhаmiyаtgа egа bо`lgаn bilim vа kо`nikmаlаrni shаkllаntirishdа muhim hisоblаnаdi. Doniyorbek Axmedov Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19113 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 МОЛИЯ БОЗОРИНИ РИВОЖЛАНТИРИШДА ИСЛОМ МОЛИЯ ИНСТРУМЕНТЛАРИДАН ФОЙДАЛАНИШ ЙЎЛЛАРИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19112 Бугунги кунда Марказий Осиё давлатлари ичида фақат бизда ва Туркманистондагина бирорта ислом банки йўқ! Нафақат ислом банки, балки ислом дарчаси ҳам йўқ. Ваҳоланки бир нечта тижорат банки сўнгги икки йилда бу йўналишда бир қатор ташкилий ишлар амалга оширилган, хусусан, Ислом тараққиёт банки гуруҳига кирувчи Хусусий Тармоқни Ривожлантириш Ислом Корпорацияси (ICD) билан ислом дарчалари очиш юзасидан шартномалар имзоланган, тегишли ходимлар ушбу дарчаларда ишлашга тайёрланган, ислом дарчаси фаолияти учун биринчи навбатда зарур бўлган дастурий таъминотлар ўрнатилган. Ўрал Ҳайдаров Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19112 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 MOLIYAVIY SAMARADORLIKKA ERISHISHDA O’ZBEKISTONDA FAKTORING AMALIYOTINI RIVOJLANTIRISH https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19115 Jahonda moliyaviy resurslarni jalb etishga bo‘lgan raqobatning tobora kuchayib borishi davomida mamlakat, uning hududlari va iqtisodiyotning tegishli tarmoqlari hamda sohalarining investitsiya muhitini yaxshilashga asosiy e’tibor qaratilmoqda. Shaxriyor Muxamadjanov Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19115 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 HUDUDLАRDА ХUSUSIY BIZNЕSNI RIVОJLАNTIRISH VА UNI АHОLINI ISH BILАN BАNDLIGINI TА’MINLАSHGА TА’SIRI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19114 О‘zbеkistоndа аmаlgа оshirilаyоtgаn islоhаtlаrning tub mаqsаdi – insоnlаrning mаnfааtlаrini ishоnchli rаvishdа himоyа qilish vа mеhnаtgа lаyоqаtli аhоlini ish bilаn tа’minlаsh оrqаli ulаrning turmush dаrаjаsi vа sifаtini оshirishdаn ibоrаtdir . Tаbiiyki, bundаy mаqsаdgа еrishish uchun ishlаb chiqаrish vа хizmаt kо‘rsаtish sоhаlаrini, хususiy biznеsni rivоjlаntirish оrqаli yаngi ish о‘rinlаri bаrpо еtish vа аhоli bаndligi tа’minlаsh muhim hisоblаnаdi. 2022-2026 yillаrdа О‘zbеkistоn Rеspublikаsini rivоjlаntirishning ustuvоr yо‘nаlishlаri bо‘yichа Tаrqqiyоt strаtеgiyаsi yо‘nаlishlаridа аhоlini ish bilаn bаndligini tа’minlаsh tizimni tаkоmillаshtirish аsоsidа аhоlining rеаl dаrоmаdlаrini bоsqichmа -bоsqich оshirish nаzаrdа tutilgаn. Shohruh Bohodirov Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19114 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 MUDORABA ORQALI MOLIYALASHTIRISHNI AMALGA OSHIRISH SHAKLLARI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19116 Mudoraba atamasi lug‘aviy jihatdan arab tilidagi “doroba fil ard” so‘zidan olingan bo‘lib, “yer yuzida yurib, sayohat qilish” ma’nosini ifodalaydi. Bunday nomlanishiga sabab tadbirkorlar biznes yuritish uchun yer yuzida kezib yurishlaridir. Ilhom Berdiyarov Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19116 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 THE PROBLEM OF FINANCIAL LITERACY IN UZBEKISTAN AND IMPLEMENTATION FINANCE DISCIPLINE IN EDUCATION https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19117 The Financial literacy is a problem for population, government and for economics itself, not only in Uzbekistan but in whole world. Essentially, it is the ability to use one’s knowledge and skills to effectively manage financial resources, ideally for a lifetime of financial well -being. Indeed, financial literacy is something we all have to work on each day - it’s part of our ongoing education. Khojimurod Nazarov Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19117 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 МИЛЛИЙ ИҚТИСОДИЁТ БАРҚАРОРЛИГИНИ ТАЪМИНЛАШ ВА АҲОЛИНИ ТУРМУШ ДАРАЖАСИНИ ОШИРИШ ЙЎЛЛАРИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19118 Ўзбекистон Республикаси Президенти Ш.М.Мирзиёевнинг 28 январь 2022 йилдаги ПФ-60-сонли “2022-2026 йилларга мўлжалланган Янги Ўзбекистоннинг Тараққиёт стратегияси” тўғрисидаги Фармонида Миллий иқтисодиётни ислоҳ қилиш борасида ташқи савдо, солиқ ва молия сиёсатини либераллаштириш, тадбиркорликни қўллаб-қувватлаш ва хусусий мулк дахлсизлигини кафолатлаш, қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини чуқур қайта ишлашни ташкил этиш ҳамда ҳудудларни жадал ривожлантиришни таъминлаш бўйича таъсирчан чоралар кўрилди. Жасурбек Саидов, Тоҳиржон Зокиров Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19118 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 FOND BOZORINI RIVOJLANTIRISHDA ISLOMIY QIMMATLI QOG‘OZLARINING ISTIQBOLLARI BO‘YICHA SO‘NGGI YILLARDA AMALGA OSHIRILAYOTGAN ILMIY ISHLAR TAHLILI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19121 Islom banki shariat tamoyillariga mos keladigan moliyaviy faoliyatdir. Islom bankining asosiy xususiyati bu kredit miqdori va muddatiga qarab hisoblangan foizlar yoki stavkalarni olishni taqiqlash hisoblanadi. Ushbu taqiq musulmonlarning ijtimoiy adolat va tenglik to‘g‘risidagi qonunlari bilan izohlanadi. Islom bank faoliyati esa bu shariat tamoyillariga mos keladigan moliyaviy faoliyat. Abdulloh Ahmadjonov Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19121 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ТИЖОРАТ БАНКЛАРИДА ЛОЙИҲАВИЙ МОЛИЯЛАШТИРИШ РИСКЛАРИНИ БОШҚАРИШ МЕХАНИЗМЛАРИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19124 Маълумки, ҳозирги даврда дунёда юз бераётган ижтимоий-иқтисодий жараёнлар, жаҳон иқтисодиётининг глобаллашуви, шунингдек халқаро ва маҳаллий бозорларда рақобатнинг кескинлашуви шароитида тижорат банкларида лойиҳаларни молиялаштириш, мавжуд муаммолар, рискларни бошқаришда қўлланиладиган механизмларни такомиллаштириш долзарблигини кўрсатмоқда. Акрам Бердиев Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19124 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 МЕТОДИЧЕСКИЙ АСПЕКТ ХАРАКТЕРИСТИКИ РЫНКА БАНКОВСКИХ УСЛУГ: ПРОДУКТОВЫЕ ГРАНИЦЫ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19130 При изучении рынка финансовых (банковских) услуг в связи с нарушением законодательства Республики Узбекистан и иных правовых актов о защите конкуренции на рынке финансовых услуг его характеристики рекомендуется определять за период, предшествующий событию (факту), изложенному в заявлении, либо дате получения заявления о таком нарушении. В качестве отрезка времени, для которого определяются характеристики рынка финансовых услуг, может быть рекомендован годовой период. Возможен выбор иных временных интервалов. A Усманов Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19130 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ЎЗБЕКИСТОНДА ТИЖОРАТ БАНКЛАРИНИНГ ИНВЕСТИЦИОН ФАОЛИЯТИНИНГ ЭКОНОМЕТРИК ТАҲЛИЛИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19131 Тижорат банкларининг мақсади ўз номидан маълумки, мақсади фойда олишга қаратилган тижорий фаолиятни амалга ошириш ва шу асосда максимал самарадорликка эришишдир. Тижорат банклари фаолиятини ташкил этилиши мамлакатдага амалдаги қонунчилик талаблари ва мезонлари асосида ташкил этилади ҳамда қонунчиликда амалга оширилиши рухсат берилган тижорий фаолиятни амалга оширади. Инвестицион фаолият тижорат банкларининг кредитлашдан кейинги энг йирик фаолиятидир Уйғунжон Ачилов Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19131 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 КРЕДИТ РИСКИНИ БОШҚАРИШ ВА УНИ ТИЖОРАТ БАНКЛАРИ ФАОЛИЯТИГА ТАЪСИРИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19132 Ўзбекистонда бозор муносабатлари тамойилларининг амал қилиши тижорат банкларидан ўз фаолиятлари билан боғлиқ рискларни бошқа хўжалик субекларига нисбатан кўпроқ ўрганишларини талаб этади. Чунки, тижорат банклари ўз фаолияти билан бир томондан, ўз акциядорлари, ўз маблағларини ишониб топширган ва банк хизматларидан фойдаланаётган мижозлар олдида мажбуриятга эгадирлар. Банк тизимининг самарали ишлашида, иқтисодиётнинг муҳим тармоқлари бўлган тижорат банклари, иқтисодиётимизни янада ривожлантириш ва юксалтиришга хизмат қилади. Умидиллахон Ғайбуллаев Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19132 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 TIJORAT BANKLARINING MOLIYA BOZORIDAGI INVESTITSION OPERATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH ISTIQBOLLARI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19133 Respublikamizning moliyaviy-iqtisodiy barqaroroligi ko`p jihatdan bank tizimiga va uning samarali faoliyat yuritishiga bogliq. Bugungi kunda xalqari bank amaliyoti jahom miqyosida moliya bozoridagi katta raqobat va inqiroz ta`siri sharoitida amalga oshrilayotganligi hammamizga ma`lum. Xalqaro amaliyotda tijorat banklarining faoliyati banklararo raqobat asnosida tashkil etilgan bo`lib, bu esa o`z navbatida banklardan o`z faoliyatida zamonaviy usullar va uslublar, yangi innovatsion texnologiyalarini qo`llashni, shuningdek, banklarni o`z faoliyatini isloh qilishni taqazo etadi. Nasiba Sattorova, Asqar Sabirov Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19133 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ТИЖОРАТ БАНКЛАРИДА АКТИВ ВА ПАССИВ ОПЕРАЦИЯЛАРНИНГ GAP ТАҲЛИЛИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19134 Мамлакат иқтисодиёти кўп жиҳатдан банк секторига боғлиқ бўлиб, иқтисодиётини ривожлантиришда муҳим аҳамият касб этади. Бугунги кунда банкдан мижозларнинг умидлари ортиб бормоқда. Шу сабабли банк хизматлари мижозларга йўналтирилганлиги ва иш фаолиятини доимий равишда ривожлантириш амалга оширилаётганлигини кўришимиз мумкин. Бу борада иқтисодчи олим Е.В.Велик "... актив ва пассивларни бошқаришнинг асосий мақсади кредит муассасасининг тўлов қобилияти ва ликвидлигини таъминлашда киритилган капиталдан қисқа ва узоқ муддатда максимал даражада фойда олишдан иборат" M Мўминова Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19134 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 MOLIYAVIY NATIJALARNING STRATEGIK BOSHQARUV HISOBINI TASHKIL QILISHNING NAZARIY-USLUBIY ASOSLARI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19135 Maqolada xoʻjalik yurituvchi subyektlarning strategik boshqaruv hisobi, uning elementlari, moliyaviy oqimlarning strategik boshqaruv hisobi hamda xarajat turlarining nazariy-uslubiy asoslari yoritib berilgan Shahnoza Pardayeva Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19135 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 РОЛЬ ДЕНЕЖНО-КРЕДИТНОЙ ПОЛИТИКИ В РАЗВИТИИ ЭКОНОМИКИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19137 Денежно-кредитная политика представляет собой комплекс государственных мер по управлению финансовыми потоками в стране. Она даёт возможность регулировать состояние кредитного рынка, контролировать деятельность коммерческих банков, воздействовать на деловую активность и совокупный спрос. Обычно в западной экономике её принято называть монетарной политикой Улмасой Ахмедова, Шахноза Туляганова Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19137 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ТИЖОРАТ БАНКЛАРИ ФАОЛИЯТИДА РАҚАМЛИ ТРАНСФОРМАЦИЯНИНГ РОЛИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19138 Тижорат банклари турли хил давлат тузилмалари ва турли хил тизимларда фаолият юритиб келмоқда. Ҳар қандай жамиятда иқтисодий тараққиётнинг муҳим ва ажралмас қисми сифатида тижорат банклари турли хил таҳликали ҳамда тараққиёт йўлини босиб ўтиб ривожланиб келмоқда. Бундай жараёнлар банклар фаолиятини турли даврларда трансформациялашуви ва рақобатбардош бўлишини тақозо қилади. Рақобатбардош банк тизими, авваламбор, иқтисодиётнинг молиявий барқарорлигини намоён этса, иккинчи томондан, иқтисодиётнинг барча соҳаларида бошқарув самарадорлиги ҳолатини кўрсатиб беради И Жўраев Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19138 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ИҚТИСОДИЁТНИ РАҚАМЛАШТИРИШ ШАРОИТЛАРИДА КИЧИК БИЗНЕС СУБЪЕКТЛАРИГА БАНК ХИЗМАТЛАРИ ДОИРАСИНИ КЕНГАЙТИРИШ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19139 Ахборот асри дея эътироф этилаётган замонавий шароитларда рақамли иқтисодиётни ривожлантириш тобора объектив аҳамият касб этиб бормоқда. Иқтисодий ривожланишнинг ҳозирги босқичида аҳоли ва тадбиркорлик субъектларига хизмат кўрсатувчи бозор инфратузилмаси субъектлари фаолиятини янада такомиллаштириш мақсадга мувофиқдир. Банклар бозор ва ишлаб чиқарувчилар талаби билан чамбарчас боғлиқ ҳолда фаолият олиб бориб, молия тизимининг ажралмас қисми ҳисобланади. Бугунги кунда жаҳон амалиётида иқтисодиётнинг “рақамлашуви” шароитида тижорат банклари фаолиятини ривожлантириш, замонавий банк хизматлари кўрсатишни такомиллаштириш заруратга айланиб улгурди. Умиджон Султонбоев Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19139 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ЎЗБЕКИСТОНДА БАНКЛАРНИ ТРАНСФОРМАЦИЯЛАШ ЖАРАЁНИДА РАҚАМЛИ БАНК ХИЗМАТЛАРИНИ ЖОРИЙ ЭТИШ ИСТИҚБОЛЛАРИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19140 Ҳозирги вақтда рақамли иқтисодиёт ва у билан боғлиқ бир қатор самарали технологиялар, шу жумладан, электрон тижорат ва электрон бизнес бизнинг ҳаётимизга жадал кириб бормоқда. Худди шу тарзда давлат ва жамият тараққиётини янада жадаллаштириш мақсадида республика раҳбарияти томонидан қатор муҳим ислоҳотлар амалга оширилди. Хусусан, Ўзбекистон Республикаси Президентининг «Рақамли Ўзбекистон-2030» Стратегиясини тасдиқлаш тўғрисидаги Фармони ҳамда уни самарали амалга оширишга қаратилган чора-тадбирлар қабул қилинди. Мамлакатимизда рақамли иқтисо- диётни фаол ривожлантириш, хусусан, замонавий ахборот-коммуни- кация технологияларини, шу жумладан, банк соҳасида кенг жорий этиш бўйича комплекс чора-тадбирлар амалга оширилмоқда. Малика Умарова Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19140 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ХУСУСИЙ БАНКЛАРНИНГ КАПИТАЛЛАШУВ ДАРАЖАСИ ОШИРИШ ЙЎЛЛАРИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19141 Тижорат банкларининг капиталлашув даражасини ошириш ва молиявий барқарорлигини мустаҳкамлаш мамлакат банк тизимининг барқарорлигини таъминлашнинг зарурий шарти ҳисобланади. Шу сабабли, Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 7 февралдаги ПФ-4947-сонли Фармони билан тасдиқланган “Ўзбекистон Республикасини янада ривожлантириш бўйича Ҳаракатлар стратегияси”да банк тизимини ислоҳ қилишни чуқурлаштириш ва барқ арорлигини таъминлаш, банкларнинг капиталлашиш даражасини ошириш ва молиявий барқарорлигини мустаҳкамлаш мамлакат банк тизимини ривожлантиришнинг устувор йўналишлари сифатида эътироф этилган. Матлуба Мирзаева Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19141 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 CORRUPTION IS A WORLDWIDE PHENOMENON https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19142 Corruption refers to the hidden distribution of income by circumventing the rules of the open market, which leads to social injustice. Although the amount of income does not change, it is redistributed and transferred from one hand to another. The decision of injustice leads to the moral violation of people, the appearance of distrust in them. Corruption now undermines economic development, undermines democratic institutions and the rule of law, undermines public order, and undermines public trust, allowing organized crime, terrorism, and other threats to human security to flourish. Orinbay Nazarbayev Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19142 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 МОЛИЯ СЕКТОРИДА ҚИММАТЛИ ҚОҒОЗЛАР БОЗОРИНИНГ ЗАМОНАВИЙ ҲОЛАТИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19143 Молиявий секторнинг тараққий этишида қимматли қоғозлар бозори муҳим аҳамият касб этади. Қимматли қоғозлар бозори савдо капиталининг ривожланиши билан пайдо бўлиб, давлатнинг миллий анъаналари ва удумлари билан уйғунлашиб уларнинг ташкилий моделларининг вужудга келишига шароит яратди. Миллий қимматли қоғозлар бозорининг ривожланиши даражаси эса қимматли қоғозлар савдосининг оммавий тан олиниши билан изоҳлаш мумкин. Республикамиз молиявий секторида қимматли қоғозлар бозори инструментлари турларининг камлиги инвесторлар томонидан уларни танлаш имкониятини чеклаб қўймоқда. Расулбек Саидов Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19143 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 UY XO‘JALIKLARI DAROMADLARIGA SOLIQNING TA’SIRI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19144 Respublikamizda uy xo‘jaliklarining daromadi muhim iqtisodiy ko‘rsatkich hisoblanadi, chunki u uy xo‘jaligining iste’mol ko‘lamini va uning jamg‘arma va investisiyalar nuqtai nazaridan kelajakda kechiktirilishini belgilaydi. Uy xo‘jaliklari daromadlari miqdoriga ko‘plab omillar ta’sir qiladi va bu omillardan biri soliqqa tortish tizimidir. Soliqlarning nafaqat aholi daromadlari uchun, balki ularning daromadlar tengsizligini ta’minlashda milliy iqtisodiyot uchun muhimligini hisobga olgan holda, aholi daroma dlari tarkibi xususan, soliq solish soliq tizimining aholi daromadlar shakllanishiga ta’sirini baholash muhim hisoblanadi. Jaxongir Xojiyev Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19144 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ОЛИЙ ТАЪЛИМ МУАССАСАЛАРИНИНГ АҲОЛИ МОЛИЯВИЙ САВОДХОНЛИГИНИ ОШИРИШДАГИ ЎРНИ ВА УЛАРНИ АМАЛГА ОШИРИШ МЕХАНИЗМЛАРИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19145 Аҳолининг молиявий билимларини ошириш ва уларнинг молиявий саводхонлиги ошириш замонавий жамиятнинг олдида турган долзарб муаммолардан бири саналиб, уларни янгича ёндашувлар асосида амалга ошириш зарур бўлади. Чунки бу тадбирлар қизиқ ва мураккаб жараён ҳисобланади. Ушбу масалани ҳал этишнинг муҳимлиги эса жамият ҳаётининг ўзгаришишида, уларнинг реал даромадларини ошишида кўриш мумкин. Бу ишларни амалга ошириш биринчидан, мамлакат молия тизимининг мустаҳкам асосларини билиш бўйича аҳолининг шахсий молия фаолиятининг етарли эмаслиги, жумладан, нафақа, ижтимоий, тиббиёт, суғурта ва бошқа молия хизматлари турлари тўғрисида паст даражада эканлиги, иккинчидан, жисмоний шахсларни солиққа тортиш, кредитлаш ва инвестицияларни киритиш бўйича етарли кўникмаларга эга эмаслиги бўлса, учинчидан, аҳолининг ҳозирги кунда ривожланиб бораётган турли хавфи юқори бўлган сохта инвестиция даромадлари, молиявий пирамидаларнинг тарқалиши кўпайганлиги йўналишларида кўриш мумкин. Бу ўз навбатида аҳолининг ушбу соҳалардаги назарий ва амалий билим, кўникма ва малакаларини оширишни талаб қилади. Азизхон Хожаев Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19145 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 MOLIYAVIY XIZMATLARDAN FOYDALANISHDA MOLIYAVIY SAVODXONLIKNING AHAMIYATI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19146 Hozirgi kecha-kunduzda zamonaviy texnologiyalarning rivojlanishi natijasida insonlar uchun keng imkoniyatlar yaratilyapti. Bunday imkoniyatlardan foydalanish uchun esa moliyaviy savodxonlikka ega bo‘lish talab etiladi. Ayniqsa, eng ommabop yo‘nalishlardan ijtimoiy tarmoqlar orqali jamiyatga ko‘plab yolg‘on yoki noto‘g‘ri ma’lumotlar yetkazilmoqda. Bu ma’lumotlar ko‘pligidan ularni to‘g‘ri yoki noto‘g‘ri ekanligini xalqimiz ajratib olishga qiynalmoqda. Hukumatimiz tomonidan belgilangan asosiy maqsadlaridan biri fuqarolarni shaxsiy pulmablag‘laridan samarali foydalanishlari uchun yetarlicha ma’lumotlar hamda moliyaviy savodxonlik bo‘yicha ta’lim berishga katta e’tibor qaratilmoqda. Shaxodat Bahronova Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19146 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 OPTIMAL INVESTITSIYA PORTFELINI SHAKLLANTIRISH https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19147 Mamlakat iqtisodiy o’sishi uning moliya tizimini rivojlanishi bilan chambarchas bog’liq hisoblanadi. Moliya tizimida moliya bozori asosiy lokomotivdir. Aholining passiv daromadini oshishi aholi turmush darajasini o’sishi olib keladi. Buning uchun, aholining moliyaviy savodxonlik darajasini oshirish kerak bo’ladi. Aholi moliyaviy bilimini kuchayishi, daromadidan samarali foydalanish yo’llarini topishiga turtki bo’ladi. Bunday yo’llardan eng optimali moliya bozorga investitsiya kiritish hisoblanadi. Bu minoritar investorar guruhini shakllantiradi. Shirin Tursunхodjayeva Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19147 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 AHOLINING MOLIYAVIY SAVODXONLIGI VA UNI DARAJASINI OSHIRISH YO’LLARI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19148 Raqamli iqtisodiyot rivojlanishining hozirgi bosqichida aholining moliyaviy savodxonligini oshirish muammosi dolzarb hisoblanadi. Bu moliya sektorining barqarorligini ta'minlash, iste'molchilarni xabardor qilish va ularning javobgarligini oshirish uchun muhumdir. Moliyaviy jihat zamonaviy shaxs hayotining deyarli barcha sohalarini qamrab oladi. Moliyaviy savodxonlik fuqarolarga o'zlarining moddiy farovonligini boshqarish imkoniyatini beradi. Boshlang'ich moliyaviy bilim va ko'nikmalarning yetishmasligi insonlarning farovonligini ta'minlash uchun to'g'ri qarorlar qabul qilish imkoniyatlarini cheklaydi. Mastura Allayarova, Behzodbek Joniqulov Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19148 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 MOLIYAVIY SAVODXONLIK INSON KAPITALINING ELEMENTI VA IJTIMOIY-IQTISODIY RIVOJLANISH OMILI SIFATIDA https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19150 Jamiyatning har bir a’zosi qanchalik ta’lim, axborot, moliyaviy imkoniyatlarga ega bo‘lsa, butun xalqning insoniy salohiyati shunch alik yuqori bo‘ladi. Zamonaviy iqtisodiyot va uning moliya sektori aynan inson imkoniyatlarini takomillashtirish orqali rivojlanishi kerak. Inson kapitali zamonaviy iqtisodiyotning o'sishi va hayot sifatini yaxshilashning asosiy ishlab chiqarish va ijtimoiy omiliga aylanmoqda. Jamiyatda inson kapitalining to'planishini tavsiflovchi integral indeks aholining savodxonlik darajasini ham o'z ichiga oladi. Madina Numanova Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19150 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 АМИР ТЕМУРНИНГ МОЛИЯ СОҲАСИДАГИ ФАОЛИЯТИ ҲАҚИДА https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19152 Шарқ иқтисодий тафаккурининг ривожланишида улуғ бобокалонимиз, соҳибқирон, буюк саркарда Амир Темур иқтисодий ғоялари, у ишлаб чиққан ва амалда юритган иқтисодий сиёсат мислсиз аҳамиятга эга. Амир Темур иқтисодий ғояларининг ўзига хос улуғворлиги шундаки, улар ҳаёлий эмас, балки реал ҳаётдан келиб чиққан ва унда ўз ифодасини топган. Шунинг учун ҳам бу ғоялар ўзининг амалий ҳаётий аҳамиятини йўқотмай келаётир. Рустамжон Рахимов Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19152 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ЁШЛАРНИНГ МОЛИЯВИЙ САВОДХОНЛИГИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19153 Молиявий саводхонлик барча ёшдаги одамлар учун зарурдир. Нафақахўрларга оиласидаги жамғариб борилаётган маблағларни молиявий пирамидаларда пул йўқотиш учун эмас, балки тўпланган маблағларни моҳирона бошқариш учун керак бўлса, ўрта ёшдаги одамлар учун кексалик учун тежаш, қўшимча мулк шакллантириш, фарзандларни ўқитиш, уйли жойли қилиш имконини беради. Ёшлар молия ҳақида тушунчага эга бўладилар, ўз бюджетни режалаштириш кўникмаларини ривожлантиради, таълимни молиялаштириш ва уй-жой сотиб олиш учун маблағларни жамлайди. Ёшлар тоифасида ҳаммалари ҳам молиявий маблағларни тўғри сарфлай олади деб бўлмайди. Муҳаббат Асқарова Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19153 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 АҲОЛИНИНГ МОЛИЯВИЙ САВОДХОНЛИГИНИ ОШИРИШ ИЖТИМОИЙ-ИҚТИСОДИЙ РИВОЖЛАНИШИНИ ТАЪМИНЛАШНИНГ ОМИЛИ СИФАТИДА https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19155 Молия-банк бозори ривожланиши, янги молиявий маҳсулотлар ва хизматларнинг жорий этилиши, улардан аҳоли, тадбиркорлар фойдаланиши даражасини юксалтиришда уларнинг молиявий саводхонлигини ошириш мамлакатимизда амалга оширилаётган иқтисодий ислоҳотларнинг устувор вазифаларидан бири ҳисобланади. Ҳозирда Ўзбекистон Респбликаси Марказий банк томонидан молиявий саводхонликни ошириш бўйича ҳалқаро тажрибалари илғор ютуқлар ўрганилган ҳолда Ўзбекистонда аҳолини молиявий саводхонлиги даражасининг ошириш дастури ишлаб чиқилган ҳолда амалий ишлар амалга оширилмоқда. Г Эркаева, Ш Жаҳонгиров Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19155 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 АҲОЛИНИНГ МОЛИЯВИЙ САВОДХОНЛИГИНИ ОШИРИШДА ХИЗМАТ КЎРСАТИШ СОҲАСИДА ИҚТИСОДИЙ ХАВФСИЗЛИКНИ ТАЪМИНЛАШ ЙЎЛЛАРИ (БОЖХОНА СЕРВИС ДУК МИСОЛИДА https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19156 Халқаро иқтисодий алоқаларнинг барқарор ривожланиши, халқаро молия бозорига самарали интеграциялашув, давлатлар ўртасида капиталлар ҳаракатининг, шу жумладан, инсон капиталининг фаол алмашинуви, молиявий ресурсларнинг самарали тақсимланиши бошқа омиллар билан бир қаторда, мамлакат миллий валюта курсининг барқарорлигига ҳам боғлиқдир. Молия бозори – бу жамиятдаги молия хизматлари бозоридир, яъни бу молия маблағларни вақтинча ҳақ тўлаб ишлатиш ёки уларни сотиб олиш юзасидан бўлган муносабатлардир Сарвар Саламов Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19156 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 БАНКЛАР МОЛИЯВИЙ БАРҚАРОРЛИГИНИ КУЧАЙТИРИШДА КИБЕРХАВФСИЗЛИКНИ ТАЪМИНЛАШ МАСАЛАЛАРИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19157 Маълумки, киберхатар банклар молиявий барқарорлиги учун янги хатар турларидан бири бўлиб ҳисобланади. Сўнгги ўнйилликда рақамли молиявий хизматларнинг кенгайиши киберҳужумларнинг уч бараварга ошишига олиб келган. Киберхатар бу киберҳудудда банк тизими манфаатларига салбий таъсир кўрсатиши мумкин бўлган эҳтимолий хатарлар ёки омиллардир. Н Шарипова Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19157 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 АҲОЛИ МОЛИЯВИЙ САВОДХОНЛИГИНИ ОШИРИШДА КАМ ДАРОМАД ОЛУВЧИЛАРНИНГ ТЎЛОВГА ҚОБИЛЛИК ОМИЛИ МАСАЛАЛАРИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19158 Жаҳон иқтисодиётини ривожланиши, турли мураккаб жараёнлар аҳолининг молиявий муносабатларга бўлган эътиборни кучайтиршни талаб этмоқда. Ҳар бир инсоннинг ўз оилавий маблағларини кўпайтиришни амалиётда мавжуд бўлган турли молиявий йўлларидан унумли фойдаланиши орқали қўшимча даромадларини ошириш учун молиявий савдхонликка эга бўлиши заруратга айланмоқда Муҳаммад Айюб Эшонов Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19158 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 МОЛИЯВИЙ БАРҚАРОРЛИКНИ ТАЪМИНЛАШДА ЙИРИК СОЛИҚ ТЎЛОВЧИЛАРНИНГ МУАММО ВА ЕЧИМЛАР ТАҲЛИЛИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19159 Йирик солиқ тўловчи тоифасига киритишдан бошланадиган, уларни ҳисобга олиш, улар доирасида солиқ объектларини рўйхатга олиш, уларга нисбатан солиқ имтиёзларини бериш ҳамда солиқ қарзларини ундириш борасидаги солиқ хизмати органларининг ёндашувини ўз ичига оладиган солиқ сиёсати маълум бир шаклланиш жараёнига эга. Дарҳақиқат, йирик солиқ тўловчилар тоифасига солиқ тўловчиларни киритиш асосида уларни солиққа тортишнинг ўзига хос ёндашувлар асосидаги солиқ маъмурчилигини қўллаш кўп бўлмаган бўлсада, аммо бу борада ўзига хос тажрибаларни шакллантириш эволюцион жараён давом этмоқда. Ш Жумаев Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19159 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 MAMLAKATIMIZDA SUG‘URTA BOZORINI DAVLAT TOMONIDAN TARTIBGA SOLISHNI TASHKIL ETISH VA UNI TAKOMILLASHTIRISH ASOSLARI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19160 Sug‘urta tashkilotlarining faoliyati boshqa turdagi xo‘jalik subyektlari faoliyatidan keskin farq qiladi. Chunki, ular ishlab chiqarish uzluksizligini ta’minlashda va sug‘urta hodisalari ro‘y berganda yetkazilgan zararni qoplash uchun xizmat qiladilar. Bu holat, sug‘urtachilar zimmasiga alohida mas’uliyat yuklaydi va shuning uchun, ular davlat tomonidan nazorat ostiga olinmog‘i zarurdir. Xorijiy mamlakatlar tajribasining ko‘rsatishicha, iqtisodiy jihatdan rivojlangan mamlakatlarning barchasida sug‘urta bozori davlatning vakolatli idoralari tomonidan tartibga solib boriladi. Go‘zalxon Ubaydullayeva Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19160 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 СОЛИҚ ИМТИЁЗЛАРИ МЕХАНИЗМИНИНГ ТАКОМИЛЛАШТИРИШНИНГ ЗАРУРАТИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19161 Солиқлар ҳар қандай амалдаги ҳукуматнинг зарур қисмидир, чунки улар инфратузилма, таълим ва миллий мудофаа каби муҳим давлат хизматларини молиялаштириш учун зарур бўлган даромадларни таъминлайди. Бироқ, солиқлар, айниқса, иқтисодий қийинчилик даврида жисмоний шахслар ва корхоналар учун юк бўлиши мумкин. Ушбу муаммони ҳал қилиш учун ҳукуматлар кўпинча солиқ тўловчилар юкини енгиллаштириш учун солиқ имтиёзлари механизмларини тақдим этадилар. Шeрзод Нурматов Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19161 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 БЮДЖЕТ НАЗОРАТИНИНГ ТАКОМИЛЛАШТИРИШ ОРҚАЛИ МИЛЛИЙ ИҚТИСОДИЁТНИ БАРҚАРОР РИВОЖЛАНТИРИШ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19162 Бюджет ташкилотлари ҳар қандай иқтисодий тизимда ва ҳар қандай бошқарув моделида ишлаб чиқариш ва молиявий-иқтисодий муносабатларнинг муҳим субъектлари ҳисобланади. Улар таълим, соғлиқни сақлаш, илмий тадқиқотлар, ижтимоий ҳимоя, маданият, давлат бошқаруви каби қатор ижтимоий аҳамиятга эга бўлган эҳтиёжларни қондиришни таъминлашга мўлжалланган. Бюджет ташкилотлари давлатимизда фаолият юритаётган энг йирик ташкилотлардан бири ҳисобланади. Булар давлат ва маҳаллий бюджетлар ҳисобидан таъминланадиган муассасалар, ташкилотлардир. Мамлакатда яратилган молиявий ресурсларнинг ярмидан кўпи давлат бюджети тизимига сафарбар этилган К Абдурахманов Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19162 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 KAPITAL BOZORIDA MOLIYAVIY TEXNOLOGIYALARDAN FOYDALANISHDA ROBOMASLAHATCHILARNING OʻRNI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19163 Xalqaro kapital bozorida institutsional investorlar faoliyatini oʻrganish va faoliyat samaradorligini oshirishda robo-maslahatchilarning imkoniyatlaridan foydalanish muhim ahamiyat kasb etmoqda. Bugungi kunda robo-maslahatchilar investitsiya fondlariga raqobatchi sifatida moliya bozorida keng foydalaniladi. “Robo-maslahatchilar bu investorlarga moliyaviy maslahat berish uchun avtomatlashtirilgan algoritmlardan foydalanadigan mexanizatsiyalashgan platformalar hisoblanadi. Robo-maslahatchilar nafaqat foydalanishdagi qulaylik va arzon narxlardagi maslahatlarni taqdim etishadi, balki riskni hisobga olgan holda ishlashda ham samaradorlikka ega. Sardor Omonov Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19163 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 MOLIYAVIY TEXNOLOGIYALARNING RIVOJLANISHI BANKLARNING TRANSFORMATSION SALOHIYATIGA TA’SIRI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19164 Zamonaviy iqtisodiyot o‘sishining asosiy omillaridan biri moliyaviy bozorda raqamli texnologiyalarning rivojlanishi hisoblanadi. Raqamlashtirish alohida va murakkab tarmoqlarni qamrab oladi, natijada inson resurslari va ular bilan bog‘liq barcha xarajatlar sezilarli darajada tejaladi, bu esa raqobatni yaxshilaydi. Hozirgi kunda umuman moliya tizimi, xususan, bank sektori raqamli iqtisodiyotning zamonaviy talablari asosida rivojlanmoqda. Raqamli transformatsiya tufayli biznes modellari va bank sektorini rivojlantirish konsepsiyalari takomillashtirilmoqda. Feruza Hojiqulova Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19164 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ACCOUNTING FOR CRYPTOCURRENCIES https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19165 Blockchain is a special technology that is used to record information in the form of data blocks that are interconnected and protected by cryptographic evidence. Most blockchains are designed as a distributed and decentralized digital ledger whose job is to record all transactions in sequential order. It stores an ever-growing list of ordered records called blocks (Ducas & Wilner, 2017, 544). This technology has a fairly wide range of possible applications and very good development prospects both in the transport sector and in other industries (Kotsoeva et al., 2017, 67). Dilobar Mirsadikova Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19165 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 MOLIYA BOZORI ELEKTRON SAVDO TIZIMLARI VA ULARNING FAOLIYATI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19167 Hozirda moliya bozori yuqori darajada tashkillashgan va uzluksiz rivojlanayotgan, borgan sari jahon miqyosida globallashib borayotgan alohida bir butun va o‘z muhitiga ega munosabatlar va institutlar majmuasi sifatida namoyon bo‘luvchi murakkab tizim ekanligi aniq bo‘lmoqda. Bunda moliya bozorlari na- faqat milliy iqtisodiyot, balki global iqtisodiyot rivojini belgilamoqda. Nozimjon Sharofiddinov Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19167 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 РАҚАМЛИ ИҚТИСОДИЁТ ШАРОИТИДА МАСОФАВИЙ БАНК ХИЗМАТЛАРИНИ КЎРСАТИШ МОЛИЯ БОЗОРИНИНГ КЕЛАЖАК ЛОКОМОТИВИ СИФАТИДА https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19168 Бутунги кунда дунёда электрон тўловларни амалга оширишда QR-кодлардан фаол равишда фойдаланилади. Бу амалиёт республикамизга ҳам жадаллик билан кириб келмоқда. Хусусан, харидор ўз банк тўлов картасини смартфондаги иловага боғлайди, савдо тармоқларида харид қилишда ёки хизматлар учун тўловни амалга оширишда банк картасидан фойдаланмай, мазкур илова ёрдамида ҳисоб-китоб қилади. Ҳисоб-китобнинг бундай усули харидор учун ҳам, сотувчи учун ҳам оддий банк пластик картасидан тўловни амалга оширишдан кўра қулайроқ. QR-код қўлланилганда картани қабул қилиш учун терминалдан фойдаланилмайди – унинг ўрнини смартфон босади. Азиза Азларова Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19168 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 MOSKVA FOND BIRJASIDA RAQAMLI TEXNOLOGIYALARDAN FOYDALANISH AMALIYOTI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19169 Zamonaviy dunyoni axborot va raqamli texnologiyalarsiz tasavvur etib bo'lmaydi, turli inson faoliyati samaradorligini oshirishga xizmat qilgan texnologiyalar bugungi kunda qimmatli qog'ozlar bozorida savdo qilishda ham keng foydalaniladi. Zamonaviy texnologiyalardan foydalanishga olib kelgan muhim faktorlar bo`lib, mehnat yuklamasini kamaytirish, mijozlarga xizmat ko'rsatish sifatini yaxshilash, vaqtni qisqartirish o'zgaruvchan bozor talablariga javob berish hisoblanadi. Farrux Furqatov Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19169 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ИННОВАЦИОН ИҚТИСОДИЁТ ШАРОИТИДА ЭЛЕКТРОН ТИЖОРАТ ИМКОНИЯТЛАРИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19170 Ахборот технологияларининг ривожланиши бугунги кунда бутун дунё бўйлаб юридик ва жисмоний шахсларнинг ўзаро электрон каналлар орқали савдоларни амалга оширишга кенг йўл очмоқда. Интернет ягона ахборот тизими сифатида бизнесни ягона ривожланиш босқичга ўтишига имкон берди. Натижада, электрон бизнес ва электрон тижорат йирик ва кичик фирма ва компаниялар, жисмоний шахслар ҳаётига кириб келди. Назокат Абдуллаева Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19170 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 OLIY TA’LIM MUASSASALARDA BULUTLI TEXNOLOGIYALARNI QO‘LLANILISHI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19171 So‘nggi yillarda oliy ta'lim sohasida bulutli texnologiyalar tobora ommalashib bormoqda. Ushbu texnologiyalar oliy ta’lim muassasalarida xarajatlarni tejash, foydalanish imkoniyatini yaxshilash va hamkorlikni kengaytirish kabi bir qator afzalliklarni taqdim etadi. Bulutli texnologiyalar IT infratuzilmasini yaxshilash va talabalar va professor-o‘qituvchilarga yanada yaxshi xizmatlar ko‘rsatishga intilayotgan oliy o‘quv yurtlari uchun moslashuvchan va kengaytiriladigan yechimni taqdim etadi. Ushbu maqolada biz oliy o‘quv yurtlarida bulutli texnologiyalardan foydalanishning iqtisodiy foydalarini hamda afzalliklarini ko‘rib chiqamiz. Bahodir Zaripov Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19171 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 АУТСОРСИНГ КАК ФИНАНСОВЫЙ ИНСТРУМЕНТ УПРАВЛЕНИЯ ПРЕДПРИЯТИЯМИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19172 Сегодняшняя рыночная конъюнктура ежедневно ставит перед бизнесом новые задачи. Быстроразвивающиеся технологии, конкуренция, борьба за получение максимальной прибыли - для всего этого необходимо большие затраты. Но, несмотря на эти жесточайшие условия рынка, необходимо улучшить качества, повысить эффективность работы и снизить издержки. Нигора Гулямова Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19172 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ИНВЕСТИЦИЯЛАР, БАНДЛИК ВА ИННОВАЦИЯЛАРГА СОЛИҚ ИМТИЁЗЛАРИНИНГ ТАЪСИРИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19173 Солиқ имтиёзлари ҳукуматлар томонидан солиққа оид меъёрий хужжатлар орқали муайян хатти-ҳаракатлар ёки фаолиятни рағбатлантириш учун фойдаланадиган иқтисодий чора-тадбирлар ҳисобланади. Ушбу чора-тадбирлар солиқ имтиёзлари, чегирмалар ва солиқ ставкаларининг камайтирилиши каби турли шаклларда намоён бўлади. Солиқ имтиёзлари кўпинча иқтисодий ўсишни рағбатлантириш, инвестицияларни жалб қилиш, иш ўринларини яратиш ва инновацияларни қўллаб-қувватлаш сиёсати воситаси сифатида қўлланилади. Аслиддин Исаев Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19173 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 МОЛИЯВИЙ МЕХАНИЗМ ВА УНИНГ СУВ РЕСУРСЛАРИДАН ФОЙДАЛАНИШ САМАРАДОРЛИГИНИ ОШИРИШДАГИ РОЛИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19174 Замонавий бозор иқтисодиётида фаолият кўрсатаётган молиявий механизмни шакллантириш муаммоси, умумназарий жиҳатдан, мураккаб ва кўп қирралидир. Шу муносабат билан таъкидлаш керакки, замонавий иқтисодий адабиётларда молиявий механизмнинг ягона тушунчаси мавжуд эмас. Шунинг учун “молиявий механизм” тушунчаси, унинг таркибий қисмлари ва элементларни аниқлаштириш ва тизимлаштириш долзарб ҳисобланади. “Механизм” атамаси грекча “mechana” – “машина” сўзидан келиб чиққан бўлиб, дастлаб ундан машиналар ва механизмлар назариясида фойдаланилган. Шунингдек, машиналар ва механизмлар назариясида “меха-низм” дейилганда, ҳар қандай кўринишдаги ҳаракат ва энергияни узатувчи ва ўзгартирувчи қурилма тушунилган. Данияр Курбанов Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19174 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 МДҲ МАМЛАКАТЛАРИ ПЕНСИЯ ТАЪМИНОТИ МУАММОЛАРИ ВА УЛАРНИНГ ЕЧИМИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19175 Бугунги кунда пенсия таъминоти муаммоларини ўрганиш тобора долзарб бўлиб бормоқда, чунки у меҳнатга лаёқатсиз, кари ёшдаги инсон капиталини фаровонлик ва моддий қўллаб-қувватлашнинг асосий манбаи бўлиб хизмат қилади. Пенсия таъминоти-бу турли сабабларга кўра меҳнатга лаёқатсиз бўлиб қолган одамлар учун моддий таъминотнинг пул шакли. “Халқаро меҳнат ташкилотининг “Ижтимоий ҳимоянинг минимал даражалар и тўғрисида”ги тавсияларида”[1], барча мамлакатлар ўз фуқаролари учун минимал ижтимоий ёрдамнинг базавий даражасини кафолатлашига эришиши лозимлиги таъкидланган бўлиб, ўз навбатида, ижтимоий ёрдамнинг базавий даражасини кафолатлаш фуқароларнинг пенсия таъминотини ҳам назарда тутади ва иқтисодий ислоҳотлар шароитида инсон учун муҳим ижтимоий кафолат сифатида намоён бўлади. Жахонгир Турсунов, Фазлиддин Фазлиддин Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19175 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 О НЕКОТОРЫХ ВОПРОСАХ РАЗВИТИЯ ФИНАНСОВЫХ ТЕХНОЛОГИЙ В УЗБЕКИСТАНЕ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19176 Финансовый сектор экономики по праву считается одним из наиболее восприимчивых к инновациям и реформам, и фундаментальные парадигмы цифровой экономики, связанные с поощрением инноваций и управленческих реформ, гармонично вписываются в модель его поведения. Стремление акторов финансового рынка снизить транзакционные издержки и ускорить движение финансовых активов – естественный мотив и интерес к изучению новых технологий и методов организации работы по управлению движением капиталами как в рамках национальной экономики, так и в масштабах мира Ф Мажидова Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19176 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 НAПРAВЛЕНИЯ ЭФФЕКТИВНOЙ OРГAНИЗAЦИИ КOМПAНИЙ ПO СТРAXOВAНИЮ ЖИЗНИ КАК БУДУЩИЙ ЛОКОМОТИВ ФИНАНСОВОГО РЫНКА https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19177 В Узбекистaне, кaк и вo мнoгиx другиx стрaнax пoстсoветскoгo прoстрaнствa, вплoть дo недaвнегo времени нaблюдaлoсь знaчительнoе oтстaвaние в рaзвитии oтрaсли стрaxoвaния жизни пo срaвнению с oтрaслью стрaxoвaния oбщиx рискoв. Существует целый ряд oбъективныx и субъективныx фaктoрoв, вследствие кoтoрыx темп рaзвития рынкa стрaxoвaния жизни сoxрaняется нa дoвoльнo низкoм урoвне. Oднoй из oснoвныx прoблем является неxвaткa специaлистoв, oблaдaющиx дoстaтoчным урoвнем знaний и oпытa рaбoты в этoй сфере. Дефицит квaлифицирoвaннoгo персoнaлa кaсaется прaктически всеx урoвней прoизвoдственнoгo прoцессa, нaчинaя oт рaзрaбoтки oтвечaющиx сoвременным рынoчным требoвaниям стрaxoвыx прoдуктoв, aктуaрнoгo иx сoпрoвoждения, дo oргaнизaции прoдaж и oсуществления всестoрoннегo aнaлизa деятельнoсти пo стрaxoвaнию жизни. Азиз Курбанов Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19177 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 O‘ZBEKISTONDA AHOLINING MOLIYAVIY SAVODXONLIGINI OSHIRISH, SOLIQ TO‘LOVCHILARGA XIZMAT KO‘RSATISHNI TAKOMILLASHTIRISH MASALALARI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19178 Hozirgi sharoitda mamlakat iqtisodiyotini modernizatsiyalash, soliq tizimidagi iqtisodiy islohotlarni yanada takomillashtirish va uni amalga oshirish, soliqlarning tartibga solish funksiyasini kuchaytirish, kichik biznes sub’ektlarini rivojlantirish va uning iqtisodiyotda tutgan o‘rnini yanada mustahkamlash ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishning eng muhim masalalariga aylanib bormoqda. Tadbirkorlik subyektlarining iqtisodiy faolligini qo‘llab-quvvatlash bilan birga, sohani raqamlashtirish - Elektron hisobvaraq-fakturalari bilan qamrov darajasi 100 foizga, hisobotlarni avtomatlashtirish 76 foizdan 86 foizga yetkazilganligi, “Tahlika-tahlil” AAT, “Eijara”, “Avtokameral”, Tax.gap, “Cashback” va “Soliq” mobil ilovasi va boshqa qator dasturiy mahsullarning ishga tushirilishi soliq tushumlariga ijobiy ta’sir ko‘rsatdi. Farruxbek Yusupov Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19178 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ЧЕТ МАМЛАКАТЛАРИ ТАЖРИБАЛАРИДА ЕР СОЛИҒИ МАМУРИЯТЧИЛИГИНИНГ ХУСУСИЯТЛАРИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19180 Ер солиғининг иқтисодий моҳиятига кўра, уларни жорий этишдан мақсад табиий ресурслардан самарали ва оқилона фойдаланишни рағбатлантириш, маҳаллий бюджет даромадлар қисмини тўлдириш вазифасини бажаради. Шунингдек, давлат бюджетига молиявий ресурслар жалб этиш, бу жараёнда биринчи навбатда, бюджетдан табиий ресурсларни, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва улар сифат ҳолатини яхшилашга қаратилган харажатларни молиялаштиришдан иборатдир. Бугунги кунда ерлардан унумли фойдаланиш ва уни талон-тарож қилишнинг олдини олиш масаласига давлатимиз раҳбари томонидан алоҳида эътибор қаратилиб келиняпти Акмалжон Турсунов Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19180 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 АУДИТ САМАРАДОРЛИГИНИНГ НАЗАРИЙ-АМАЛИЙ ТАЛҚИНИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19181 Бугунги кунда солиқ текширувларининг камерал солиқ текшируви, сайёр солиқ текшируви ва солиқ аудити каби турлари аллақачон амалиётга қўлланиб келинмоқда ва улар бугун солиқ тўловчи томонидан солиқ мажбуриятларининг бажариш ҳолатига қараб амалга ошириб келинмоқда. Солиқ тўловчилар солиқ хавфи даражасини аниқлаш мезонлари ва солиқ тўловчиларни тоифаларга ажратиш тартибига кура солиқ хавфи даражасига қараб паст, ўрта ва юқори хавфли тоифаларга ажратилади. Хусусан, солиқ текширувларининг алоҳида тури бўлмиш юқори хавфли тоифаларга нисбатан солиқ аудити тайинланади ва ушбу солиқ текшируви бўйича мамлакатимизда деярли тадқиқотлар олиб борилмаган бўлиб, унинг самараси, аудит самарадорлиги масалалари хорижий мамлакатларда тадқиқот сифатида кенг ўрганилган. Ф Исаев Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19181 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 BIZNESDA ESG TAMOYILLARINI QO`LLASH- INNOVATSION IQTISODIYOTNING MUHIM YO'NALISHLARIDAN BIRI SIFATIDA https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19182 Insoniyat ko`p tarixiy bosqichlardan o`tib, so`nggi yuz yillikda sayyoramiz bilan o`zaro ta`siri atrof-muhitning haddan tashqari ifloslanishiga, iqlim sharoitlarining o`zgarishi, tabiiy muhitning tanazzulga uchrashi kabi ko`plab muammolarni keltirib chiqarmoqda. Bu muammolarni har bir sohada va tarmoqda ko`rishimiz mumkin. Oqibatda global isish va sovuq bo`lishi, kuchli zilzilalarning vujudga kelishi, agrar sohada yetishtirilayotgan mahsulotlarning turli kasalliklarga chalinishi, tabiiy resurslarning kamayib borayotgani, hayvonot olamining qirilib ketishi va insoniyatning tuzalib bo`lmaydigan dardga uchrashi kabi turli tabiiy ofatlarga olib kelmoqda. Dilnoza Raximova, Ruxsora Alimova Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19182 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 THE GREEN ECONOMY AND THE DEVELOPMENT OF THE CAPITAL MARKET IN UZBEKISTAN https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19184 The green economy has become a critical sector in recent years, as many countries transition towards sustainable development. Uzbekistan is no exception, as the country has made significant strides in developing the green economy. However, one key question is whether the green economy has any impact on the development of the capital market in Uzbekistan. This article aims to address this question by conducting an econometric analysis to determine the impact of the green economy on the development of the capital market in Uzbekistan. The study uses data from the Central Bank of Uzbekistan, the State Committee of the Republic of Uzbekistan on Ecology and Environmental Protection, and Bloomberg on the value of green bonds issued, the market capitalization of the Uzbekistan Stock Exchange, and other relevant factors such as gross domestic product (GDP) and interest rates. Shokhrukh Ochilov Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19184 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 CHALLENGES AND OPPORTUNITIES FOR THE ADOPTION OF CRYPTOCURRENCIES IN THE FINANCIAL MARKET OF UZBEKISTAN https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19185 Cryptocurrencies have gained immense popularity worldwide and are considered as a potential alternative to traditional currencies due to their decentralized nature and the ability to enable fast and secure transactions. "Crypto" refers to the various encryption algorithms and cryptographic techniques that safeguard these entries, such as elliptical curve encryption, public-private key pairs, and hashing functions. In other words, it is a digital asset that uses cryptography to secure transactions and control the creation of new units. Cryptocurrencies can be mined, purchased from cryptocurrency exchanges, or rewarded for work done on a blockchain. Sabina Umedjanova Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19185 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 THE ENGAGEMENT BETWEEN ISLAMIC AND CONVENTIONAL BANKING https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19186 Since the late 1980s one significant development has been for commercial banks, both within and outside the Muslim world, to offer Islamic financing facilities to their clients as an alternative to riba dealings. In Egypt the National Bank and the Banque du Caire, leading state-owned banks, now offer Islamic services.1 In Saudi Arabia the National Commercial and Riyadh Banks provide similar facilities, as does the Saudi British Bank. The Natio nal Commercial Bank (NCB) is particularly committed to Islamic finance, with a specialist network of over 35 dedicated branches throughout Saudi Arabia by 1999 offering a range of the Shari’ah-compatible products. Nodirjon Nazarov Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19186 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 PRINCIPLES AND IMPORTANCE OF IMPLEMENTING ISLAMIC FINANCIAL INSTITUTIONS AND INSTRUMENTS TO UZBEKISTAN https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19187 This article analyzes the principles of Islamic finance, international experience and its indicators, and the importance of implementing in our country. Also, scientific predictions about the results of this type of finance which can occur are given. In our rapidly developing world, people are facing financial services every day and this already has become an integral part of our life. All transactions starting from money in our pocket to taxes that we pay every day from our every product we buy or sell are either directly or indirectly considered as finance. Bekhruz Yuldoshev Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19187 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 SLOM MOLIYASI VA UNING MUOMALADA PAYDO BO’LISH BOSQICHLARI https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19188 Islomiy moliya tarmog‘i so‘nggi yillarda islomiy moliya FinTech sohalari bilan bir qatorda, shuningdek, xalqaro moliyaviy xizmatlar sanoatida eng jonli va shu bilan birga hali ko‘zga yaqqol tashlanmagan tarmoqlardan biri bo‘lib qolmoqda. Hozirda islom moliyasi sektori yiliga 15% dan 25% gacha o‘sib bormoqda, bu yo‘nalishdagi institut lar esa jahonda $2,7 trlndan ortiq aktivlarni boshqarmoqda. Islom moliyasi tarixiga nazar soladigan bo’lsak, Islom dini Payg‘ambarimiz Rasululloh s.a.v orqali insoniyatga keldi va nisbatan qisqa muddatlarda Makka hamda Madina shaharlarida keng tarqaldi Moxira Pulatova, Abdivahob Qulmamatov Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19188 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800 ИСЛОМ МОЛИЯ БОЗОРИНИНГ РИВОЖЛАНИШ ТЕНДЕНЦИЯЛАРИ https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19189 Ислом молия тизими сўнгги йилларда жаҳон банк-молия тизимининг муҳим тармоғи сифатида танилиб, йилдан йилга юқори кўрсаткичларга эришиб ўз мавқеини мустаҳкамлаб келмоқда. Глобал беқарорликлар ва Янги Ўзбекистоннинг тараққиёти шароитида давлат учун стратегик аҳамиятга эга инвестицион лойиҳаларни молиялаштириш манбаларини жалб қилиш давлатнинг муҳим сиёсатларидан бири ҳисобланади. Зеро, ҳозирги шароитда глобал инвестиция лар оқими “COVID-19” инқирози сабабли 2020 йилда 1,54 трлн. АҚШ долларини ташкил қилиб, 2019 йилга нисбатан 40 фоизга қисқарган Лазиз Сайдирасулов Copyright (c) 2023 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://inlibrary.uz/index.php/financial-market-growth/article/view/19189 Fri, 14 Apr 2023 00:00:00 +0800