IQRO journal

QUYOSH ENERGIYASINING BARQAROR IQTISODIY RIVOJLANISHDAGI O‘RNI

Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Quyosh energiyasi ekologik toza katta energiya ta’minoti va eng muhim qayta tiklanadigan va yashil energiya manbalaridan biridir. U barqaror rivojlanish uchun energiya taqchilligi muommolarini yechishda muhim rol o‘ynaydi. Shu sababli, har kuni olinadigan ulkan miqdordagi quyosh energiyasi elektr energiyasi ishlab chiqarish uchun juda katta resursga aylantiradi. Shunday qilib, butun dunyo bo‘ylab quyosh energiyasini qo‘llashning katta o‘rnatilgan quvvati, energetika sohasini qo‘llab-quvvatlab yetarli darajada rivojlanish uchun hizmat qiladi. Ushbu maqolada quyosh energiyasidan foydalanish va uning barqaror rivojlanishdagi o‘rni yoritilgan hamda qayta tiklanadigan energiyaning umumiy imkoniyati bayon etilgan. Shunday qilib, u quyosh energiyasi barqarorligi, shu jumladan ekologik va iqtisodiy rivojlanish bo‘yicha tushuncha va tahlillarni taqdim etadi. Bundan tashqari, u quyosh energiyasidan keng foydalanish energiya ehtiyojlarini ta’minlash, ish o‘rinlarini yaratish va atrof-muhitni muhofaza qilishni yaxshilash orqali barqaror rivojlanishga katta hissa qo‘shadi.

WESTERN AZERBAIJAN DIALECTS AND WORDS OF TURKISH ORIGIN USED THERE

Aynur Namazova — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

In the presented article, we have included in the study the words of Turkic origin used in the Azerbaijani Turkish dialects spoken in the Western Azerbaijan region. The aim of the study is to identify the ancient Turkic words preserved in the language of the Turks living in this region, to explain their semantic features and phonetic changes. As a result of the study, it was found that the Western Azerbaijani dialects have rich lexical layers and keep alive the ancient layers of the Turkish language.

O'PKANING SURFACTANT TIZIMI BUZILISHI VA ULARNI KORREKSIYA QILISH YO'LLARI

Шарофат Сапаева , Фазилат Бакберганова — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Ko'rib chiqishda o’pka surfaktant tizimining (O’ST) tuzilishi va funktsiyasi haqidagi joriy ma'lumotlar muhokama qilinadi. O’ST ning asosiy kimyoviy komponentlari fosfolipidlar va o'ziga xos surfaktant oqsillari bo'lib, ikkinchisi O’ST ning samarali ishlashida muhim rol o'ynaydi. Turli xil stress ta'sirida O’ST o'zgarishining sabablari va tabiati va o'pka patologiyasining shakllari ko'rib chiqiladi. Proteaz-antiproteaza va oksidant-antioksidant gomeostazining buzilishi sintezning cheklanishi va keyinchalik etishmovchilik bilan alveolyar surfaktant sining yo'q qilinishi yoki inaktivatsiyasining kuchayishi patogenezida etakchi bo'g'indir. O’ST ning diffuz o'tkir shikastlanishi turli xil kelib chiqadigan o'tkir respirator etishmovchiligi, xususan, kattalardagi nafas olish qiyinlishuvi sindromi patogenezida etakchi bo'g'indir. surfaktant lar etishmovchiligini tuzatishning eng istiqbolli usuli bu surfaktant larni almashtirish terapiyasi. Ba'zi hollarda, O’ST holatini yaxshilaydigan ba'zi o'ziga xos bo'lmagan vositalar va usullardan foydalanish mumkin.

PREVALENCE AND MANAGEMENT OF BENIGN PROSTATIC HYPERPLASIA IN MIDDLE-AGED MEN

Sadik Hudayberdiyev — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Benign Prostatic Hyperplasia (BPH) is one of the most common urological disorders affecting middle-aged and elderly men worldwide. This study investigates the prevalence, clinical manifestations, diagnostic approaches, and current management strategies for BPH. A cross-sectional analysis was conducted among men aged 45–65 years attending a urology outpatient clinic. Results demonstrate a high prevalence of BPH-related lower urinary tract symptoms (LUTS) and emphasize the importance of early diagnosis and a combined medical-surgical treatment approach to improve patients’ quality of life.

BOSHLANG‘ICH SINF O‘QUVCHILARINI MANTIQIY MASALALAR ORQALI KELAJAK KASBLARIGA TAYYORLASH

Zulfizar Umarova — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqolada boshlang‘ich sinf o‘quvchilarini mantiqiy masalalar vositasida fikrlash faoliyatini rivojlantirish hamda ularni kelajak kasblariga yo‘naltirishning pedagogik va metodik asoslari yoritilgan. Tadqiqotda mantiqiy masalalarning kasbiy ko‘nikmalarni shakllantirishdagi o‘rni tahlil qilinib, integratsion yondashuv orqalio‘quvchilarning turli sohalarga qiziqishini oshirish usullari ishlab chiqilgan. Maqolada ilgari surilgan metodlar amaliy tajribada sinovdan o‘tkazilgan va ularning ijobiy natijalari asosida xulosalar keltirilgan.

ABBASQULU AĞA BAKIXANOVUN UŞAQ ƏSƏRLƏRİNDƏ MAARİFÇİLİK İDEYALARI

Şəlalə Mahmudova — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Məqalədə Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi - maarifpərvər şairi, yazıçısı, alimi, tərcüməçisi, eləcə də, Azərbaycanın ilk tarixçisi Abbasqulu ağa Bakıxanovun uşaq əsərləri araşdırılaraq təhlilə cəlb olunmuşdur. Qeyd olunmuşdur ki, A.Bakıxanov sırf uşaqlar üçün nəsihətlər, təmsillər, mənzum hekayələr yazmış, bu əsərlərdə ibrətamiz mövzulara toxunmuşdur. Ədib gənc nəslin maariflənməsi, bilik və savad əldə etməsi üçün həm folklor, həm Azərbaycan klassiklərindən, həm də dünya ədəbiyyatından bəhrələnərək yeni-yeni əsərlər yaratmış, bir-birindən maraqlı, əxlaqi-didaktik mövzulara müraciət etmişdir. Onun “Kitabi Nəsihəti, “Təkhzibi-əxlaq” kitablarında toplanmış nəsihətlər yetişməkdə olan gənc nəslin mənən formalaşmasına, yüksək mənəvi keyfiyyətlərə yiyələnməsinə yol açır.

MAKTABGACHA YOSHDAGI BOLALARNING XALQ PEDAGOGIKASI ASOSIDA OG‘ZAKI NUTQ VA HIKOYA QILISH QOBILIYATINI RIVOJLANTIRISH

Oltinoy Payzullayeva — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Mazkur maqolada maktabgacha yoshdagi bolalarning og‘zaki nutq va hikoya qilish qobiliyatini xalq pedagogikasi asosida rivojlantirish masalasi yoritilgan. Xalq og‘zaki ijodi vositalarining (ertak, topishmoq, maqol, matal) bolalarning nutqiy faoliyati va mantiqiy tafakkuriga ijobiy ta’siri tahlil qilingan. Shu bilan birga, xalqona usullar yordamida bola dunyoqarashini boyitish, mustaqil fikrlashga o‘rgatish va til boyligini kengaytirishning samarali yo‘llari ochib berilgan. Pedagogik jarayonda xalq pedagogikasidan foydalanishning afzalliklari, uning milliy-tarbiyaviy ahamiyati ilmiy-nazariy jihatdan asoslangan.

O‘QITUVCHILARDA DEONTOLOGIK MADANIYATNI RIVOJLANTIRISH STRATEGIYALARI

Go’zal Sharipova — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Mazkur maqolada o‘qituvchilarda deontologik madaniyatni rivojlantirish masalalari yoritilgan. Pedagogik faoliyatda axloqiy me’yorlarga asoslangan deontologik yondashuvlar zamonaviy ta’lim tizimida muhim ahamiyat kasb etadi. Maqolada o‘qituvchi shaxsining kasbiy etikasini shakllantirish, ijtimoiy mas’uliyat hissini kuchaytirish, axloqiy tanlovga tayyorlash va professional xatti-harakatlarda o‘z-o‘zini nazorat qilish madaniyatini rivojlantirish yo‘llari muhokama qilinadi. O‘quv jarayonida deontologik qadriyatlarni singdirish, axloqiy treninglar va psixologik yondashuvlar orqali o‘qituvchilarni kasbiy etikaga asoslangan faoliyatga yo‘naltirish strategik yondashuvlar sifatida ko‘rib chiqiladi.

AL-FAROBIY MEROSIDA AXLOQIY TARBIYA VA UNING ZAMONAVIY KASBIY KOMPETENSIYALARNI SHAKLLANTIRISHDAGI AHAMIYATI

Iroda Raximova — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Mazkur maqolada Abu Nasr Al-Farobiyning axloqiy tarbiya haqidagi qarashlari tahlil qilinib, ularning zamonaviy kasbiy ta’lim jarayonlarida qanday ahamiyat kasb etishi yoritilgan. Al-Farobiy inson komilligiga erishishda axloqiy yetuklikni asosiy mezon sifatida belgilaydi. Uning axloqiy-pedagogik qarashlari bugungi kompetensiyaviy ta’lim tizimi bilan integratsiyalanishi mumkinligi ko‘rsatib beriladi. Ayniqsa, kasbiy mas’uliyat, kommunikatsiya, muomala madaniyati, etika kabi kompetensiyalarni shakllantirishda Farobiy ta’limoti dolzarb hisoblanadi.

PEDAGOGIK TEXNIKA-O’QITUVCHINING FE’L-ATVORI, YURISH-TURISHINI TASHKILIY USULLAR MAJMUI PEDAGOGIK MUAMMO SIFATIDA

Huriniso Umirova — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqolada pedagogik texnika – o‘qituvchining fe’l-atvori, yurishi-turishini tashkiliy usullar majmui pedagogik muammo sifatida yoritib berilgan.

EPIDEMIOLOGICAL ANALYSIS AND MANAGEMENT APPROACHES IN URINARY TRACT INFECTIONS (UTIS): A UROLOGICAL PERSPECTIVE

Sadik Hudayberdiyev — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Urinary tract infections (UTIs) represent one of the most common infectious diseases globally, particularly affecting women, the elderly, and catheterized patients. This paper provides an overview of current epidemiological data, diagnostic techniques, and treatment modalities used in the management of UTIs from a urological standpoint. Recent advancements in diagnostic methods and antibiotic stewardship have contributed to improved patient outcomes and reduced antimicrobial resistance. Understanding the patterns of infection and response to therapy is essential for evidence-based urological care.

OT LEKSEMASIDA KOMPONENT TAHLILNING O‘RNI

Nargiza Qodirova , Ismoiljon Xojaliyev — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Mazkur maqolada turli tizimli tillar doirasida komponent tahlil qanday bo‘lishi va bu orqali umumiy tahlil haqida bilib olish yoki tushunish uchun tasavvur paydo bo‘ladi.Komponent tahlil tushunchasi haqida o‘zbek tilshunosligidagi tadqiqotlar ot leksemalari bo‘yicha oz bo‘lganligi mavzuni o‘rganish qamrovining kengaytiradi.Maqolada tahlil uchun zarur bo‘limlar,qonun –qoidalar jamlangan.

ALISHER NAVOIYNING HAMSA ASARIGA ISHLANGAN RASMLAR

B Meliqo’ziyeva, Z. Haydarova — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqolada so’z mulkining sultoni bo’lgan Alisher Navoiyning “Xamsa” asari va ushbu kitob uchun ishlangan “miniatyura” sohasidagi rasmlarga va ushbu rasmlarni ishlagan rassomlar haqida o’rganishga to’xtalinadi. Shu bilan birga Xamsanavislik va Xamsa yozish shartlari bilan tanishiladi.

MAKTABGA TAYYORLOV YOSHIDAGI BOLALARDA RAQAMLI INTELLEKT (DQ) VA DIVERGENT FIKRLASH KO‘NIKMALARINI SHAKLLANTIRISH

Dilshoda Nazarmatova — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqolada maktabgacha yoshdagi bolalarda raqamli intellekt (DQ) va divergent fikrlash ko‘nikmalarini shakllantirishning dolzarbligi o‘rganilgan. Mualliflar DQ va divergent fikrlashning mohiyati, ularning bolaning rivojlanishidagi roli hamda bu ko‘nikmalarni rivojlantirishning amaliy usullari va uslublarini tahlil qilgan. Maqolada DQ va divergent fikrlashni shakllantirishda o‘yinlar, loyihalar va innovatsion ta’lim usullarining ahamiyati ko‘rsatilgan. Shuningdek, ushbu jarayonda ota-onalar va tarbiyachilarning roli hamda raqamli vositalardan oqilona foydalanish masalalari ko‘rib chiqilgan.

FIZIKA SOHASIDA ILMIY ISHLARNING HISOBLASH MASALALARINI ISHLASHDA DASTURLARDAN FOYDALANISH

Azamat Kalilaev , Jasmina Xojamurotova , Aysuliw Shamuratova — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Mazkur maqolada fizika sohasida olib borilayotgan ilmiy izlanishlarda hisoblash masalalarini samarali yechish uchun qo‘llanilayotgan dasturlar tahlil qilinadi. Kompyuter dasturlari yordamida fizik modellarni yaratish, differensial tenglamalarni yechish va tajriba natijalarini qayta ishlash bo‘yicha metodik yondashuvlar ko‘rib chiqilgan. Python, MATLAB, Wolfram Mathematica, COMSOL Multiphysics kabi dasturlar statistik tahlillar, grafik chizish va simulyatsiya imkoniyatlari orqali ilmiy jarayonni sezilarli darajada yengillashtiradi. Maqolada statistik ma’lumotlar asosida eng ko‘p qo‘llanilayotgan dasturlar va ularning afzalliklari yoritilgan.

QADIMGI O‘RTA OSIYO SUV INFRATUZILMASINING TARIXIY GEOGRAFIYASI

Nursultan Bekmuratov — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Mazkur maqola O‘rta Osiyo hududida qadimdan shakllangan suv infratuzilmasi tizimining tarixiy-geografik asoslarini ochib beradi. Sug‘orish kanallari, sardobalar, yerosti suv yo‘llari (karezlar) va vohalardagi suv taqsimoti tizimi arxeologik va yozma manbalar asosida tahlil qilinadi. Suv resurslarining tabiiy iqlim va relyef bilan bog‘liqligi, uning harbiy va iqtisodiy ahamiyati zamonaviy tahlil metodlari orqali yoritiladi.

QIBLA OROLBO‘YI VA AMUDARYO O‘NG SOHILI SHAHARLARINING HARBIY ARXITEKTURASI VA MUDOFAA TIZIMLARI

Nursultan Bekmuratov — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqolada Qibla Orolbo‘yi va Amudaryo o‘ng sohilidagi qadimgi shaharlarning mudofaa arxitekturasi, devor tizimlari, minoralar, qo‘rg‘onlar va strategik joylashuv tamoyillari o‘rganiladi. Arxeologik qazilma ma’lumotlar asosida harbiy arxitektura unsurlari tahlil qilinadi va ularning iqlimiy, ijtimoiy hamda geostrategik omillar bilan bog‘liqligi yoritiladi. Bu yondashuv Qadimgi Xorazm va undan keyingi davrlarda rivojlangan mudofaa tizimlarining mintaqaviy o‘ziga xosligini ko‘rsatadi.

ZAMONAVIY PEDAGOGIK TEXNOLOGIYALAR ASOSIDA UMUMTA’LIM MAKTABLARDA BIOLOGIYA FANINI O‘QITISH

Gulruxsor Ergasheva , Maloxat Allayorova — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

zamonaviy ta’lim jarayonida fanlarni o‘qitish metodikasini takomillashtirish dolzarb masalalardan biri hisoblanadi. Ushbu maqolaning maqsadi biologiyani zamonaviy pedagogik texnologiyalar asosida o‘qitishning nazariy va amaliy jihatlarini, ilg‘or metodlarini va ularning samaradorligini tahlil qilishdir. Maqolada o‘quvchilarning mustaqil fikrlash qobiliyatlarini rivojlantirishga qaratilgan strategiyalar, shuningdek, Axborot Kommunikatsiya Texnologiya (AKT) vositalarining o‘qitish jarayonidagi roli muhokama qilinadi. Ushbu maqolada maktab va shu kabi o‘rta maxsus o‘quv yurtlarida biologiya ta’limining sifatini oshirish va o‘quvchilarning o‘ziga xos qobiliyatlarini rivojlantirishga qaratilgan yangi yondashuvlarni o‘rganishga bag‘ishlangan.

КОРОНАВИРУС БИЛАН КАСАЛЛАНГАН БЕМОРЛАРДА ГЕПАТОБИЛИАР ЎЗГАРИШЛАР

З. Ергашева, Н. Тиллабоев — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

2019-йилнинг оҳирида Хитой Халқ Республикасида янги коронавирус инфекциясининг кўтарилиши кузатилди, унинг епицентри. Уҳан шахри-Хубей вилоятида бўлган. Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти (ЖССТ) 2020-йил 11-февралда янги коронавирус томонидан чиқарилган инфекциянинг расмий номини белгилаб берди CОВИД-19 (<>) Халқаро қўмита 2020-йил 11-февралда вируслар токсономияси бўйича ифекция қўзғатувчисига САРС-CоВ-2 расмий номини берди. САРС-CоВ-2 бир занжирли РНК-ушловчи вирус бўлиб, cоронавириде оиласига мансуб. САРС-CоВ-2 нинг С-оқсили ангиотензин айлантириб берувчи фермент (АПФ2) га ўхшаш. Вирус инсон организмига юқори нафас йўлларидан тушгач, респиратор епителий, алвеолоцитлар, алвеола моноцити, томирлар эндотелийси, ошқозон-ичак эпителийси, пешоб йўллари эпителийси, Макрофаглар, хатто миокард ва марказий нерв тизими каби бошқа система ва органлар рецепторларига тасир кўрсатади. Бу касалликнинг туб патогенлик мохияти деструктив-продуктив тромбоваскулит ва гиперкоагуляцияли синдром, микроангиопатия ва иммун тизимнинг ноадекват жавоби хиcобланади. Касаллар организмида САРС-CоВ-2 га жавобан иммун тизимини гиперергик қўзғалиши, кучли тизимли яллиғланиш синдромига, ўпка алвеоляр тўқимаси ва бошқа азоларнинг оғир ўзгаришига алтерацияси ва септик шок ривожланошига сабабчи бўлади.

EKOTURIZMINING O’ZBEKISTONDAGI O’RNI

Rayhona Musayeva — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Ekoturizm sayohatning barqaror va ekologik jihatdan ongli shakli sifatida so'nggi yillarda O'zbekistonda tobora muhim ahamiyat kasb etmoqda. Turli tabiiy landshaftlar, jumladan tog'lar, cho'llar va milliy bog'lar bilan O'zbekiston ekoturizmni rivojlantirish uchun katta imkoniyatlarga ega. Ushbu maqolada O'zbekistonda ekoturizmning bugungi holati, ahamiyati va istiqbollari ko'rib chiqilib, uning bioxilma-xillikni saqlash, mahalliy hamjamiyatlarni qo'llab-quvvatlash va ekologik xabardorlikni oshirishdagi o'rni ta'kidlangan. Tadqiqot shuningdek, hukumat tashabbuslari, ekologik toza sayohat dasturlari va mahalliy va xalqaro sayyohlarning qiziqishi ortib borayotganini o'rganadi. O'zbekistonda ekoturizm hali rivojlanishning dastlabki bosqichida bo'lsa-da, uning strategik targ'iboti barqaror turizmni ta'minlash va kelajak avlodlar uchun mamlakatning tabiiy merosini himoya qilishda muhim rol o'ynashi mumkin.

QORAQALPOG’ISTONDA YAYLOV CHORVACHILIGINING TARKIBIY RIVOJLANISHI VA HUDUDIY XUSUSIYATLARI

S Joldasov , R Ramanova — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

O‘zbekiston Respublikasining shimoli-g‘arbiy qismida joylashgan Qoraqalpog‘iston Respublikasi o‘zining keng yaylov yerlari, cho‘l hududlari va yarim cho‘l iqlimi bilan ajralib turadi. Ushbu geografik omillar mintaqada asosan yaylov chorvachiligining rivojlanishiga imkon yaratgan. Yaylov chorvachiligi - bu asosan tabiiy yaylovlarda chorva mollarini boqish orqali mahsulot olishga asoslangan iqtisodiy faoliyat bo‘lib, Qoraqalpog‘iston hududining tabiiy resurslari aynan shunday faoliyatga mos keladi. Ushbu maqolada Qoraqalpog‘iston Respublikasida yaylov chorvachiligining tarkibiy rivojlanishi, uning asosiy ixtisoslashuv yo‘nalishlari va hududiy xususiyatlari , tarkibiy o‘zgarishlari, hamda muammolar va istiqbolli rivojlanish yo‘llari atroflicha tahlil qilinadi.

O’ZBEKISTONDA AYOLLAR FUTBOLINING BUGUNGI KUNDA RIVOJLANISHI

Shohsanam Eshpoʻlatova — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Mazkur ilmiy maqola O‘zbekiston Respublikasida ayollar futbolining bugungi kundagi rivojlanish jarayonini atroflicha yoritishga bag‘ishlangan. Unda ayollar futbolining shakllanishi, tarixiy bosqichlari, jamiyatdagi qabul qilinishi va rivojlanish dinamikasi chuqur tahlil qilinadi. Mavzu doirasida O‘zbekistonda bu sport turiga bo‘lgan davlat e’tibori, qonunchilik asoslari, hamda sport infratuzilmasining kengayib borayotganligi haqida fikr yuritiladi. Shuningdek, O‘zbekiston Futbol Assotsiatsiyasi (OFA), Jismoniy tarbiya va sport vazirligi hamda xalqaro tashkilotlar, xususan FIFA va Osiyo Futbol Konfederatsiyasi (AFC) bilan olib borilayotgan hamkorlik natijalari tahlil qilingan. Ayollar jamoalarining soni ortib borayotganligi, musobaqalarning tizimli tashkil etilishi, yoshlar futboli va professional futbolni uyg‘unlashtirishdagi muvaffaqiyatli tajribalar bayon etilgan.

INFLAMMATORY CYTOKINES AND THEIR ROLE IN WORSENING CHRONIC HEART FAILURE

Zarnigor Khasanova — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Background: Inflammatory cytokines such as tumor necrosis factor-alpha (TNF-α), interleukin-6 (IL-6), and interleukin-1 beta (IL-1β) play a key role in the progression and acute decompensation of chronic heart failure (CHF). Objective: To investigate the relationship between circulating cytokine levels and acute decompensation in CHF patients. Methods: A retrospective study was conducted at the Bukhara Branch of the Republican Scientific Center for Emergency Medical Care between 2022–2025. Fifty-six CHF patients were divided into stable (n=28) and acute decompensated (n=28) groups. Serum cytokine levels were assessed using ELISA, and results were analyzed using SPSS v25. Results: Patients with acute decompensated CHF had significantly elevated levels of TNF-α (14.2 ± 4.1 pg/mL vs. 6.5 ± 2.2; p<0.01), IL-6 (12.6 ± 3.7 vs. 5.8 ± 2.0; p<0.01), and IL-1β (9.8 ± 2.6 vs. 4.2 ± 1.3; p<0.05) compared to the stable CHF group. These levels correlated with higher NYHA class, BNP, NT-proBNP, and inflammatory markers (CRP, ESR). Conclusion: Elevated TNF-α, IL-6, and IL-1β levels are strongly associated with acute CHF decompensation, suggesting their utility as biomarkers and therapeutic targets. Cytokine profiling may aid early detection and management of worsening heart failure.

AGATA KRISTINING “O‘NTA NEGR BOLASI” ROMANIDA INSONPARVARLIK VA IJTIMOIY ADOLAT TARANNUMI

Lobar Jonimqulova , Mamlakat Ismoilova — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Maqolada yozuvchining adabiy-poetik mahorati, jinoyatchilik va inson psixologiyasini o‘rganishda qo’shgan hissasi tasvirlangan. Shuningdek, romanning odobli jamiyatni shakllantirishdagi vazifasi, romandagi nuqtayi nazarlar tortishuvi haqida so‘z boradi. Ijtimoiy adolat tushunchalari, insonparvarlik e’tiqodlari va jinoiy jazo mezonlari o‘rtasidagi bahs-munozaralar shunday tasvirlanganki, o‘quvchi qaysi qismni hisobga olishni o‘zi hal qilishi kerak.

THE COMMUNICATIVE APPROACH IN ENGLISH LANGUAGE TEACHING: HOW TO BUILD SPEAKING CONFIDENCE

Diloro Ashurova — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

This article analyzes the effectiveness of the Communicative Approach in English language teaching, with a particular focus on developing learners’ speaking confidence. It explores how communicative strategies such as role plays, peer discussions, and task-based learning contribute to overcoming psychological barriers in spoken language performance. The study highlights both the pedagogical and emotional benefits of communicative teaching, offering practical insights for language instructors seeking to foster confidence and fluency in their students.

USTOZ-SHOGIRD AN’ANALARINING YOSHLAR TARBIYASIDA TUTGAN O‘RNI VA AHAMIYATI

Doniyor Jamolov — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Mazkur maqolada ustoz-shogird an’analarining yoshlar tarbiyasida tutgan o‘rni va ahamiyati yoritiladi. Ustoz-shogird tizimi qadimdan milliy pedagogik qadriyat sifatida shakllanib kelgan bo‘lib, u nafaqat bilim va ko‘nikmalarni o‘rgatish, balki axloqiy, ma’naviy va kasbiy tarbiyada ham muhim rol o‘ynaydi. Maqolada mazkur an’analar asosida yoshlarda mas’uliyat, kasbga sadoqat, hurmat-ehtirom kabi fazilatlarni shakllantirish yo‘llari va zamonaviy sharoitda ustoz-shogird munosabatlarini rivojlantirish imkoniyatlari tahlil qilinadi.

DEVELOPMENT OF A DEFOLIANT PRODUCTION TECHNOLOGY BASED ON CARBONATE RESIDUES UNDER SEMI-INDUSTRIAL CONDITIONS AND THEIR COMPOSITIONAL ANALYSIS

Hayotjon Majidov , Ulugbek Pardayev , Nigora Buranova, Eldor Khusanov — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

This article presents the development of a defoliant production technology based on carbonate residues derived from the soda industry under semi-industrial conditions. The study focuses on utilizing environmentally problematic by-products as a valuable raw material for the synthesis of agrochemically effective defoliants. A process flow was designed and optimized to ensure technological feasibility, chemical efficiency, and cost-effectiveness. The semi-industrial synthesis was carried out under controlled conditions, and the resulting products were subjected to detailed compositional analysis using instrumental methods such as FTIR spectroscopy. The results confirmed the formation of active components with defoliating properties, meeting the agrochemical standards for use in cotton cultivation. The proposed approach contributes to the circular economy by converting industrial waste into high-value agricultural inputs while reducing the environmental burden. The research findings demonstrate the potential for scaling up the technology for industrial applications.

ЭФФЕКТИВНОСТЬ ИСПОЛЬЗОВАНИЯ ЦИФРОВЫХ ИНСТРУМЕНТОВ В ПРОФЕССИОНАЛЬНОЙ ПОДГОТОВКЕ БУДУЩИХ УЧИТЕЛЕЙ МУЗЫКИ

Муштарий Журабоева — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

В статье рассматриваются особенности внедрения цифровых технологий в процесс профессиональной подготовки будущих учителей музыки. Особое внимание уделяется роли цифровых платформ, интерактивных приложений и мультимедийных средств в развитии профессиональных компетенций студентов педагогических вузов. Представлены результаты анализа эффективности применения цифровых инструментов в учебном процессе, а также предложены рекомендации по их интеграции в музыкальное образование.

JADIDLARDAN Z AVLODIGACHA: O‘ZBEK NASRINING RIVOJ YO‘LI, KITOBNING UNUTILGAN RUHI VA KITOBXONLIKNI TARG‘IB QILISH

Maxbuba Nasriddinova , Abdulxapiz Mamatkulov — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Zamonaviy o‘zbek jamiyatida kitobxonlik darajasining pasayib borayotgani, ayniqsa, Z avlodi orasida adabiyotga qiziqishning sustligi dolzarb muammo sanaladi. Shu bilan birga, adabiyotimiz tarixiga nazar tashlanganda XX asr boshlarida jadid ijodkorlarining o‘zbek adabiyotini shakllantirish va millatni ma’rifat sari yetaklashdagi xizmati beqiyosdir. Maqolada tarixiy-adabiy tahlil, muqoyasaviy yondashuv, diskussiv metodlar hamda yoshlar o‘rtasida olib borilgan ijtimoiy so‘rov natijalari asosida muammo yoritiladi. Tadqiqot davomida jadid nasrining asosiy g‘oyaviy va estetik jihatlari o‘rganildi, ularning hozirgi kun yoshlariga qanday ruhiy, ma’naviy ta’sir o‘tkazishi mumkinligi tahlil qilindi. Z avlodiga mos targ‘ibot uslublari belgilandi: raqamli platformalar orqali kitobxonlikni ommalashtirish, zamonaviy yozuvchilar bilan bog‘liqlikni kuchaytirish, o‘quv dasturlarida milliy nasr namunalariga kengroq o‘rin berish zarurligi aniqlashtirildi.

ATROF-MUHIT IFLOSLANISHIDA ENERGETIKA SOHASINING TA’SIRI VA BUNI OLDINI OLISHDA “YASHIL” YECHIMLAR ROLI

Nurbek Toshturdiyev — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqolada energetika sohasining atrof-muhitga ko‘rsatadigan salbiy ekologik ta’siri tahlil qilinadi. An’anaviy yoqilg‘ilardan foydalangan holda ishlab chiqarilayotgan energiya natijasida yuzaga kelayotgan atmosferaning ifloslanishi, iqlim o‘zgarishi va inson salomatligiga xavf soluvchi omillar ilmiy asosda yoritiladi. Shu bilan birga, “yashil energetika” — quyosh, shamol, biomassa va boshqa qayta tiklanuvchi manbalarga asoslangan texnologiyalar ekologik muammolarni bartaraf etishdagi samarador vosita sifatida ko‘rib chiqiladi. Turli mamlakatlar tajribasi hamda O‘zbekiston sharoitidagi dolzarb masalalar tahlil qilinib, barqaror rivojlanish uchun zarur bo‘lgan tavsiyalar ilgari suriladi

POLIARTRIT VA UNING PROFILAKTIKASI

Omina Xakimova , Omina Xakimova — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Bo’g’im yallig’lanishini kelib chiqish sabablari, biologik hamda ijtimoiy omillari, artrit turlari, uning ribojlanish bosqichlari. Hozirgi kunda poliartrit kasalligining kasbga yashash turmish tarziga bog’liqligi hamda uning profilaktikasining usullari haqida so’z boradi

HARBIY MUASSASALARIDA MULOQOT MADANIYATINI SHAKLLANTIRISHNING PSIXOLOGIK- PEDAGOGIK XUSUSIYATLARI

Azizbek Hasanov — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

maqolada harbiy xizmat va harbiy munosabatlarda muloqotning turli ijtimoiy-psixologik xususiyatlari tahlil qilingan. Bunda harbiylar orasidagi munosabat va uning xususiyatlari tahlil qilingan.

MAHKUM SHAXSINING IJTIMOIY-PSIXOLOGIK JIHATLARI

Zafar Turdiyev — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqolada mahkum shaxslar orasida kriminogen travmalarning kelib chiqish sabablari, ularning psixologik oqibatlari hamda profilaktika usullari yoritilgan. Kriminogen omillar shaxsni jinoyatga undovchi asosiy psixososial omillar hisoblanadi. Mazkur maqolada zamonaviy psixokorreksion yondashuvlar, xalqaro va mahalliy tajribalar asosida tahlil qilinadi. Statistik jadval va ilmiy faktlar asosida kriminogen travma profilaktikasining psixologik samaradorligi ko‘rsatib beriladi.

DIABET VA UNING BOSHQARUVI

Marvarid Otaboyeva , shahzoda Qo'ziboyeva , Maftuna Xayrullayeva — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqolada qandli diabet kasalligi, uning klinik shakllari, rivojlanish mexanizmlari, sababchi omillari, kechish xususiyatlari va keng tarqalgan asoratlari atroflicha yoritiladi. Diabet – bu nafaqat endokrin tizimdagi buzilish, balki yurak-qon tomir, buyrak, asab tizimi va ko‘rish organlariga salbiy ta’sir qiluvchi ko‘p omilli metabolik sindromdir. Bugungi kunda diabet kasalligi global darajadagi eng xavfli surunkali kasalliklardan biri sifatida tan olinmoqda, uning tarqalish sur'ati yil sayin ortib bormoqda. JSST ma’lumotlariga ko‘ra, dunyo bo‘yicha 537 milliondan ortiq inson bu dard bilan yashamoqda va bu ko‘rsatkich 2030-yilga borib 643 millionga yetishi prognoz qilinmoqda. Maqolada diabetni boshqarishning zamonaviy yondashuvlari – dori vositalari (insulin va antigiperglikemik preparatlar), individual parhez tizimi, jismoniy faollik, psixo-emotsional barqarorlik va o‘z-o‘zini monitoring qilish kabi kompleks choralar chuqur tahlil qilinadi. Shuningdek, diabetni erta aniqlash va profilaktika tadbirlarining samaradorligi tibbiy va ijtimoiy nuqtai nazardan asoslab beriladi. Maqolada aytilishicha, diabetga qarshi kurashda faqatgina simptomlarni davolash emas, balki hayot tarzini sog‘lomlashtirish, xavf omillarini bartaraf etish va bemorlarning bilim darajasini oshirish asosiy o‘rin tutadi. Ushbu ilmiy maqola orqali sog‘liqni saqlash sohasi xodimlari, talaba-yoshlar va keng jamoatchilik diabetning mohiyati, xavfli asoratlari va u bilan to‘g‘ri kurashish uslublari haqida keng qamrovli, chuqur tahliliy va amaliy bilimlarga ega bo‘ladilar.

FARG'ONA VODIYSI AXOLISIDA COVID 19 GA QARSHI EMLASH XUSUSIYATLARI VA STRATEGIYALARI

Sh. Todjixo’jayev — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqolada aholisi zich joylashgan va sotsiomadaniy omillar xilma-xilligiga ega bo‘lgan Farg‘ona vodiysi hududida COVID-19 ga qarshi emlashning xususiyatlari yoritilgan. Aholining emlanish jarayonidagi qamrovi, emlash darajasiga ta’sir qiluvchi omillar hamda turli yosh va ijtimoiy guruhlar o‘rtasida olib borilgan axborot-targ‘ibot ishlari tahlil qilinadi. Shuningdek, ommaviy immunitetni shakllantirish va vaksinalarga kirish imkoniyatini oshirishga qaratilgan davlat strategiyalariga alohida e’tibor qaratiladi. Olingan natijalar asosida mintaqadagi emlash ishlarini takomillashtirish bo‘yicha tavsiyalar beriladi.

DIZARTRIYA NUTQ BUZILISHLARINI O‘RGANISHNING ILMIY NAZARIY ASOSLARI

Gulshoda Kamolova — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqolada dizartriya nutq buzilishlarini kelib chiqish sabablari, turlari, ularni òrganishning ilmiy nazariy asoslari haqida bayon qilingan.

INSON ORGANIZMIDA GAMEOSTAZNING AHAMIYATI

Marvarid Otaboyeva , Shahzoda Qo'ziboyeva , Maftuna Xayrullayeva — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqolada inson organizmida homeostazning ahamiyati tahlil qilinadi. Gomeostaz bu organizmning ichki muhitini barqaror saqlash jarayoni bo'lib, u turli xil fiziologik jarayonlar orqali amalga oshiriladi. Maqolada homeostazning asosiy komponentlari, masalan, issiqlik, suyuqlik, elektrolitlar va pH darajasining nazorati ko'rib chiqiladi. Shuningdek, homeostazni saqlashda nerv va endokrin tizimlarning roli, shuningdek, stress va muhit o'zgarishlariga javob berish mexanizmlari haqida ma'lumot beriladi. Homeostazning buzilishi turli kasalliklar va patologik holatlarning rivojlanishiga olib kelishi mumkinligi ta'kidlanadi. Maqola, shuningdek, homeostazni saqlashning ahamiyatini tushunish orqali sog'liqni saqlash va kasalliklarni oldini olishda qanday yondashuvlar qo'llanilishi mumkinligini ko'rsatadi.

PARODONTAL KASALLIKLAR: KLINIK-MORFOLOGIK TAHLIL, DIAGNOSTIKA VA DAVOLASH YONDASHUVLARI

Mohinur Anvarjonova , Zilolaxon Chalaboyeva — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Ushbu ilmiy maqolada yallig‘lanishli parodontal kasalliklarning tarqalish darajasi, etiopatogenetik omillari, klinik shakllari va ularni davolash usullari keng tahlil qilinadi. Jahon va O‘zbekiston bo‘yicha epidemiologik ma’lumotlarga tayangan holda, kasalliklarning yoshga bog‘liq tarqalishi, diagnostika usullari (CPITN indeksi, Shiller–Pisarev usuli, Kulajenko testi) va zamonaviy davolash yondashuvlari ko‘rib chiqilgan. Tadqiqotda 30 nafar bemor ishtirokida klinik kuzatuvlar o‘tkazilgan. Tadqiqot natijalariga ko‘ra, “Glikodent” preparati erta bosqichdagi parodontal yallig‘lanishda yuqori samaradorlik ko‘rsatgani, shuningdek, antibiotik terapiya og‘ir holatlarda ijobiy klinik effekt bergani qayd etilgan. Shuningdek, diagnostik vositalar asosida kasallik darajalari aniq baholanib, individual davolash rejalarining ishlab chiqilishi kompleks yondashuvning muhimligini ko‘rsatadi. Xulosa sifatida, parodontal kasalliklarning erta diagnostikasi va davolashida innovatsion, kompleks yondashuvlar qo‘llanishi samaradorlikni oshirishi ta’kidlanadi.

PRACTICES IN MULTILINGUAL CLASSROOMS

Hilola Rajabova — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

This paper explores the pedagogical dimensions of code-switching practices in multilingual classrooms, focusing on their functions, the attitudes of teachers and learners, and their implications for language education. Drawing on empirical studies from European multilingual contexts, the research identifies code-switching not merely as a linguistic phenomenon but as a strategic instructional tool. The study reveals that teachers employ code-switching to scaffold student understanding, manage classroom interaction, and support affective learning. Despite traditional concerns about linguistic purity, growing evidence supports the cognitive and communicative benefits of code-switching in linguistically diverse learning environments. Moreover, the paper highlights the importance of teacher training, institutional openness, and inclusive language policies to effectively implement multilingual pedagogies. These findings offer valuable insights for educational systems in countries like Uzbekistan, where classrooms are increasingly linguistically diverse and the role of the native language in EFL (English as a Foreign Language) instruction remains underexplored.

KICHIK MAKTAB YOSHIDAGI BOLALARDA NUTQNING PASAYISHIGA SABAB BO‘LADIGAN OMILLAR

Gulnoza Chorshanbiyeva , Shavkatbek Egamberdiyev — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Maqolada kichik maktab yoshidagi (6-10 yosh) bolalarda nutqning pasayishiga olib keluvchi omillar tahlil qilinadi. Nutq rivojlanishidagi muammolar, jumladan, fiziologik (eshitish va nevrologik muammolar), psixologik (stress, tashvish), ijtimoiy (oilaviy muhit, ta’lim sifati) va texnologik (ekranga haddan tashqari qaramlik) omillar ko‘rib chiqiladi. O‘zbekistonda ushbu muammoning hozirgi holati, statistik ma’lumotlar va ta’lim muassasalaridagi logopedik yordamning ahamiyati yoritiladi. Shuningdek, nutqning pasayishini oldini olish va bolalarda nutq rivojlanishini rag‘batlantirish bo‘yicha amaliy tavsiyalar beriladi.

METAL-ORGANIK KARKAZLARNING (MOF) SINFLANISHI

Ch Tursunov , Ch tursunov — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Metal-organik karkazlar (MOF) so‘nggi yillarda kimyo va materialshunoslik sohasida katta e’tibor qozongan innovatsion materiallar sinfidir. Ushbu annotatsiyada MOFlarning sinflanishi ularning tuzilishi, kimyoviy xossalari va qo’llanilishi asosida ko‘rib chiqiladi. Kichik teshikli MOF lar (metall-organik ramkalar) ishlab chiqish, CO2 ni sayt-spetsifik bog‘lashni molekulyar elak effekti bilan birgalikda qo‘llash imkonini beradigan soha katta qiziqish uyg‘otmoqda. Kuchli harakatlar ushbu MOF sorbentlarini nam CO2 ushlash yo‘nalishida rivojlantirishga qaratilgan bo‘lib, ba’zi istiqbolli topilmalar mavjud. Umuman olganda, ultramikroporozli MOF lar CO2 ni tanlab ushlashda noyob qobiliyatlarni namoyish etgan va yuqori gidrolitik barqarorlikni ko‘rsatgan.

GIDROENERGETIK LOYIHALARDA DAVLAT-XUSUSIY SHERIKLIK (PPP) MODELLARI VA MOLIYALASHTIRISH YO‘LLARI

F. Matyoqubov — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Mazkur maqolada gidroenergetika sohasidagi loyihalarni amalga oshirishda davlat-xususiy sheriklik (PPP) modellaridan foydalanish imkoniyatlari va moliyalashtirish mexanizmlari tahlil qilinadi. O‘zbekiston hamda xorijiy davlatlar tajribasi asosida PPP modellarining samaradorligi baholanadi va investitsiyaviy xatarlar, daromad taqsimoti hamda huquqiy bazalar tahlil etiladi. Ushbu yondashuv gidroenergetik infratuzilmani rivojlantirishda muhim rol o‘ynashi ta’kidlanadi.

IS GAZNING SURUNKALI TA’SIRI NATIJASIDA YIRIK SO‘LAK BEZLARINING MORFOLOGIK VA MORFOMETRIK KO‘RSATKICHLARINING QIYOSIY TASNIFI

Sojiddin Usmonov — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Ushbu ilmiy tadqiqotda NO₂ va SO₂ gazlarining surunkali ta’siri ostida laboratoriya hayvonlarining yirik so‘lak bezlarida yuzaga kelgan morfologik va morfometrik o‘zgarishlar o‘rganildi. Parotid, submandibular va sublingual so‘lak bezlarining histologik tuzilishi mikroskopik va morfometrik usullar asosida tahlil qilindi. Natijalarda hujayraviy va to‘qima darajasidagi degeneratsiyalar, yallig‘lanish, atrofik o‘zgarishlar, hamda sekretor faoliyatdagi kamayishlar kuzatildi. Ushbu o‘zgarishlar gaz aralashmasining salbiy ta’sirini ko‘rsatib, ekologik xavfsizlikni ta’minlashda profilaktik choralar ishlab chiqish zaruratini ko‘rsatadi.

TARBIYA FANLARINI O‘QITISHDA INNOVATSION METODLARDAN FOYDALANISH METODIKASI

Jasur Yuldashev — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqolada tarbiya fanlarini o‘qitishda innovatsion metodlardan foydalanish metodikasining nazariy va amaliy asoslari yoritilgan. An’anaviy o‘qitish usullarining cheklovlarini bartaraf etish, o‘quvchilarda tanqidiy va ijodiy fikrlash ko‘nikmalarini rivojlantirish maqsadida interaktiv, loyiha asosida o‘qitish, gamifikatsiya, refleksiya va raqamli texnologiyalar asosida ta’lim jarayonini tashkil etish usullari tahlil qilingan. Maqolada innovatsion metodlarning samaradorligi, ularni amaliyotga tatbiq etish bosqichlari va o‘qituvchilar malakasini oshirish masalalariga ham alohida e’tibor qaratilgan.

TA’LIM JARAYONIDA FAOLIYATLI YONDASHUV ASOSIDA HAMKORLIK STRATEGIYALARINI SHAKLLANTIRISH VA ULARNI AMALIYOTGA TADBIQ ETISH METODIKASI

Xikmatillo Xafizov — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqolada ta’lim jarayonida faoliyatli yondashuv asosida hamkorlik strategiyalarini shakllantirish va ularni amaliyotga tadbiq etish metodikasi tahlil qilinadi. Faoliyatli yondashuv ta’limda bilimlarni faqat tayyor shaklda emas, balki o‘quvchilarning mustaqil va jamoaviy faoliyati jarayonida egallashini nazarda tutadi. Mazkur maqolada hamkorlik strategiyalarining mohiyati, ularni shakllantirish bosqichlari va metodlari hamda ta’lim jarayonida qo‘llashning amaliy natijalari yoritilgan.

RAQAMLI PLATFORMALAR ASOSIDA XIZMAT KO‘RSATISH TIZIMINI RIVOJLANTIRISHNING ZAMONAVIY YO‘NALISHLARI

Bekzod Burxonov , Rayhona Ziyodova , Madina Berdiqulova — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Mazkur maqolada raqamli platformalar asosida xizmat ko‘rsatish tizimining zamonaviy rivojlanish yo‘nalishlari tahlil qilingan. Yandex Go, Click, Payme va Apelsin kabi raqamli xizmat ko‘rsatish platformalari misolida ularning foydalanuvchilar, xizmat ko‘rsatuvchilar hamda davlat iqtisodiy tizimiga ta’siri ko‘rib chiqilgan. Tadqiqotda raqamli platformalarning xizmatlar sifatini oshirish, xizmat tannarxini pasaytirish, bandlikni ta’minlash va moliyaviy inklyuzivlikni kuchaytirishdagi roli asosiy o‘rinda tahlil qilingan. Shuningdek, mavjud huquqiy asoslar, statistik ma’lumotlar va xalqaro tajribalar asosida muammolar va ularni hal etish bo‘yicha takliflar ishlab chiqilgan.

TUPROQ, XAVO MIKROFLORASI SANITAR KO’RSATKICH MIKROORGANIZMLARINI AHAMIYATI

Mahliyoxon Abduvaxopova , Azizxon Ismoilov — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Ushbu ishda tuproq va atmosfera havosida uchraydigan sanitar ko‘rsatkich mikroorganizmlarning biologik va gigiyenik ahamiyati o‘rganiladi. Tuproq va havoda mavjud mikroorganizmlar inson salomatligiga ta’sir etuvchi muhim omillardan biri bo‘lib, ularning soni va turlari muhitning ifloslanish darajasini aniqlashda muhim ko‘rsatkich hisoblanadi. Ishda asosan ichak tayoqchasi guruhi, stafilokokklar, streptokokklar kabi sanitar ko‘rsatkich mikroorganizmlarining mavjudligi va ularning ko‘rsatkich sifatida qo‘llanishi tahlil qilinadi. Shuningdek, ularni aniqlash usullari, sanitar-gigiyenik nazoratda tutgan o‘rni va ekologik muhitdagi roli yoritilgan. Tadqiqot natijalari tuproq va havoning sanitariya holatini baholash, kasalliklarning oldini olish va atrof-muhit monitoringini olib borishda muhim ilmiy-amaliy asos bo‘lib xizmat qiladi.

BIRINCHI TIP QANDLI DIABET OLDINI OLISH VA DAVOLASH PROFILAKTIKASI

Feruza Abduvaliyeva , Azimjon Yo’dashev — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Birinchi tip qandli diabet. Insulinga bog’liq diabet autoimmun kasallik bo’lib, organizmning immun tizimi oshqozon osti bezining insulin ishlab chiqaradigan beta hujayralariga hujum qilishi natijasida rivojlanadi. Bu insulin ishlab chiqarishining keskin kamayishiga yoki to’xtashi bilan bog’liq. Natijada organizmda qand (glukoza) almashinuvi buzilib, qondagi qand miqdori me’yoridan oshib ketadi.

VVER-1200 (SUV BOSIMI OSTIDA ENERGIYA REAKTORI) XARAKTERISTIKLARI VA ULARNI PCTRANDA QOʻLLASH

K Doʻschanov — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqolada VVER-1000 asosida ishlab chiqilgan suv bilan ishlaydigan reaktorining zamonaviy modelini ishlashini ilmiy dastur Pctranda Modellashtirilgan.Hozirda ushbu reaktor Xitoy, Bangladesh, Belarus va boshqa mamlakatlarning atom elektr stansiyalariga yetkazib beriladi. VVER-1200 birinchi boʻlib xavfsizlik sohasida reaktor zavodini III+ avlod zavodi sifatida tasniflash imkonini beruvchi noyob texnik echimlardan foydalanadi.

ZAMONAVIY PROFILAKTIK TIBBIYOTDA DORIVOR O‘SIMLIKLARNING O‘RNI VA AHAMIYATI

Ulug`bek Obidov — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Dunyo aholisining katta qismi, ayniqsa rivojlanayotgan mamlakatlarda, sog‘lig‘ini saqlash va kasalliklarning oldini olishda an’anaviy tibbiyot, asosan dorivor o‘simliklarga tayanadi. Global sog‘liqni saqlash tizimlari yuqori xarajatlar, dori darmonlarning nojo‘ya ta’sirlari va surunkali kasalliklarning keskin o‘sishi bilan bog‘liq muammolarga duch kelmoqda. Dorivor o‘simliklar tabiiy, ko‘p hollarda arzonroq va yon ta’siri pastroq profilaktik va terapevtik vositalar sifatida katta potensialga ega. Zamonaviy profilaktik tibbiyotning asosiy tamoyillari – kasallikning oldini olish, sog‘lom turmush tarzini rag‘batlantirish va tizimli salomatlikni mustahkamlash – dorivor o‘simliklarning immunitetni kuchaytirish, antioksidant ta’sir ko‘rsatish va organizmni muhit stressorlaridan himoya qilish kabi xususiyatlari bilan bevosita bog‘liq. Shu sababli, dorivor o‘simliklarning profilaktik tibbiyotdagi o‘rni, ularning ilmiy asoslangan qo‘llash imkoniyatlari, afzalliklari va cheklovlarini o‘rganish dolzarbligini saqlanmoqda.

ZANJABIL (ZINGIBER OFFICINALE) VA NAFAS YO‘LLARI INFEKSIYALARINI OLDINI OLISHDAGI O‘RNI

Ulug`bek Obidov — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Nafas yo‘llari infeksiyalari (NYI) - jumladan yuqori (faringit, rinit, sinusit) va quyi (bronxit, pnevmoniya) nafas yo‘llarining yuqumli kasalliklari butun dunyo bo‘ylab, ayniqsa bolalar va qariyalarda, kasallanish va o‘limning asosiy sabablaridan biri hisoblanadi. Viruslar (gripp, RSV, rinovirus, SARS-CoV-2), bakteriyalar va zamburug‘lar NYI ning asosiy qo‘zg‘atuvchilaridir. Pandemiyalar (masalan, COVID-19) va antibiotiklarga chidamlilikning o‘sishi profilaktika (oldini olish) strategiyalarining ahamiyatini keskin oshirdi [1]. Tabiiy, arzon, xavfsiz va samarali profilaktik vositalar, jumladan, dorivor o‘simliklar, jahon sog‘liqni saqlash tizimlari uchun katta ahamiyatga ega. Zanjabil (Zingiber officinale Roscoe) o‘zining kuchli immunomodulyator, antivirus, antibakterial, yallig‘lanishga qarshi va antioksidant xususiyatlari tufayli NYI ga qarshi himoyani kuchaytirishda ayniqsa istiqbolli profilaktik agent sifatida ko‘riladi [2, 3]. Uning keng qo‘llanilishi, nisbatan past narxi va an’anaviy tibbiyotda uzoq tarixga ega bo‘lishi uning profilaktik potensialini o‘rganishni dolzarb qiladi.

JORJ ORUELLNING YASHIRIN HAQIQATI : “BILIMSIZLIK BU- KUCH”

Yorqinoy Foziljonova — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Jorj Oruellning «1984» asari totаlitarizm, kuzatuv, tashviqot va shaxsiy erkinlikni yo'qotish mavzularini o'rganuvchi kuchli romandir. Oruell bizga doimiy kuzatuv ostidagi, mustaqil fikr yo`qotilgan va haqiqat manipulyatsiya qilinadigan jamiyatning dahshatli manzarasini taqdim etadi. Ushbu maqolada biz avtiritar va totalitar tuzumlar olib keladigan ulkan boshqaruv tuzumi umuman, yakka shaxs va yakka g`oya hukmronlik qilgan jamiyat fojealari haqida Oruellning badiiy ogohlantirishlarini tahlil qilishga harakat qilamiz, mafkura yakka shaxs, yagona siyosiy g`oyaga tayangan hokimiyat qo`lida qanchalar dahshatli qirg`in va qatag`on quroliga aylanishini ochib berishga urunamiz.

O’TKIR BRONXIT KASALLIGIDA TO’QIMALARNING GISTOLOGIK O’ZGARISHLARI VA ULARNING DIAGNOSTIK AHAMIYATI

Ilxomjon Isroilov — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqolada o‘tkir bronxit kasalligida bronxial shilliq qavat va boshqa to‘qimalarda kuzatiladigan gistologik o‘zgarishlar hamda ularning tashxis jarayonidagi ahamiyati tahlil qilinadi. Shuningdek, patologik jarayonlarning bemorda kuzatiladigan klinik belgilar bilan uzviy bog‘liqligi ko‘rib chiqiladi. Tadqiqot natijalari shifokorlar uchun tashxis qo‘yish va davolash strategiyasini belgilashda muhim ahamiyat kasb etadi.

БОЛЕЗНИ СЕРДЕЧНО-СОСУДИСТОЙ СИСТЕМЫ “ИНСУЛЬТ” ПРИЧИНЫ, СИМПТОМЫ И ЛЕЧЕНИЕ

Илхомжон Исроилов — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

В данной статье подробно рассматриваются причины, симптомы, диагностика и методы лечения инсульта — заболевания, характеризующегося острым нарушением мозгового кровообращения. Также даются ответы на вопрос: что такое инсульт? Инсульт является одним из наиболее распространённых заболеваний кровеносной системы, особенно среди пожилых людей, и может негативно влиять как на физическое, так и на психическое здоровье. В статье приведены данные о факторах, приводящих к нарушению мозгового кровообращения, а также описаны клинические признаки заболевания.

IN SILICO DOCKING STUDY OF MYCOBACTERIUM TUBERCULOSIS RV1250 PROTEIN USING ISONIAZID AND A NOVEL MODELED COMPOUND

Fayozbek Abduxaliqov, Farangiz Shukurullayeva , Mirjalol Jalilov, Hamza Toshov — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Tuberculosis (TB) remains a major global health threat, largely due to the emergence of drug-resistant strains of Mycobacterium tuberculosis. Identifying novel molecular targets is critical for the development of new therapeutic agents. In this study, the Rv1250 efflux protein of M. tuberculosis was selected as a potential drug target. Molecular docking analysis was conducted using AutoDock Vina to evaluate the binding affinity of two ligands: isoniazid, a known anti-TB drug, and a newly designed in silico compound. The docking results revealed that the novel compound exhibited a binding affinity of –8.0 kcal/mol, which is more favorable than that of isoniazid (–6.1 kcal/mol). The new ligand formed stronger hydrogen bonds and hydrophobic interactions within the active site of the Rv1250 protein. These findings suggest that the novel molecule may serve as a potential inhibitor of Rv1250 and warrants further biological investigation.

SUN’IY INTELLEKT ASOSIDA AVTOMATLASHTIRILGAN DIAGNOSTIKA TIZIMLARINI YARATISHNING ARXITEKTURAVIY YONDASHUVLARI

Moxinur Rustamjonova — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqolada sun’iy intellekt (SI) asosida avtomatlashtirilgan diagnostika tizimlarini loyihalash va ularning arxitekturasini shakllantirishdagi asosiy yondashuvlar yoritiladi. Tizim samaradorligi, modullilik, mashinali o‘rganish algoritmlarini integratsiyalash va real vaqt rejimidagi tahlil usullari muhokama qilinadi. Tibbiyot, sanoat va axborot xavfsizligi sohalaridagi amaliy misollar orqali ushbu texnologiyalarning ahamiyati yoritiladi.

BO’LAJAK TEXNOLOGIYA FANI O’QITUVCHILARINI KASBIY FAOLIYATIGA TAYYORLASHDA KREATIV KOMPETENTLIKNI RIVOJLANTIRISH TIZIMINING PEDAGOGIK ZARURATI

G’oyibnazar Avazov — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Zamonaviy ta’lim tizimida kreativlik va innovatsion fikrlash qobiliyatlari o’qituvchilarning kasbiy faoliyatida muhim ahamiyatga ega. Bo’lajak texnologiya fani o’qituvchilari, ayniqsa, o’z o’quvchilarini zamonaviy texnologiyalar bilan tanishtirish va ularni innovatsion fikrlashga o’rgatishda kreativ kompetentlikka ega bo’lishlari zarur. Ushbu maqolada bo’lajak texnologiya fani o’qituvchilarini kasbiy faoliyatiga tayyorlashda kreativ kompetentlikni rivojlantirish tizimining pedagogik zarurati haqida so’z yuritiladi.

MAKTAB TA’LIMI TIZIMINI BOSHQARISH JARAYONLARINI AVTOMATLASHTIRISHGA OID SAMARALI XORIJIY TAJRIBALAR

Qahramon Almardanov — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqola maktab ta’limi tizimini boshqarish jarayonlarini avtomatlashtirishga oid xorijiy mamlakatlardagi samarali tajribalarni tahlil qiladi. Maqolada avtomatlashtirishning nazariy asoslari, konseptual modeli va asosiy komponentlari, shuningdek, Yevropa, Shimoliy Amerika va Osiyo mamlakatlaridagi ilg‘or amaliyotlar batafsil yoritilgan. Avtomatlashtirish tizimlari yordamida real vaqt rejimida ma’lumotlarni qayta ishlash, resurslarni optimal taqsimlash, monitoring va hisobot berish jarayonlari sezilarli darajada soddalashtirilishi ko‘rsatiladi. Bundan tashqari, maqola IT infratuzilmasining tengsizligi, kiberxavfsizlik xavflari va malakali kadrlar yetishmovchiligi kabi yuzaga keladigan muammolarni ham tahlil qiladi. Tadqiqot natijalari asosida maktab ta’limi boshqaruv tizimini modernizatsiya qilish uchun davlat investitsiyalari, ilg‘or kiberxavfsizlik protokollari va malaka oshirish dasturlarini joriy etish zarurligi ta’kidlanadi. Ushbu tadqiqot natijalari, O‘zbekiston ta’lim tizimida raqamli transformatsiyani kuchaytirish va samarali boshqaruv tizimini joriy etish uchun amaliy tavsiyalar ishlab chiqishda asosiy manba sifatida foydalanilishi mumkin.

MAMLAKATDAN AYOLLAR VA QIZLARGA AJRATILYOTGAN IMKONIYATLAR

Muqaddas Voxidova, Gulshoda Omadjonova — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqolada O‘zbekiston Respublikasida ayollar va qizlarga ajratilayotgan imkoniyatlar, ularning huquq va manfaatlarini himoya qilish, iqtisodiy, ijtimoiy va siyosiy faolligini oshirish borasida amalga oshirilayotgan islohotlar tahlil qilinadi. Maqolada xotin-qizlarning ta'lim, bandlik, tadbirkorlik va ijtimoiy himoya sohalaridagi imkoniyatlari, shuningdek, gender tenglikni ta'minlashga qaratilgan chora-tadbirlar muhokama qilinadi.

TALABALARNING FIZIKAGA BO‘LGAN QIZIQISHINI OSHIRISH USULLARI

Sevara Eronqulova , Shavkatbek Egamberdiyev — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqolada talabalar orasida fizika faniga bo‘lgan qiziqishni oshirishning samarali usullari ko‘rib chiqiladi. Fizika, o‘zining murakkabligi va nazariy jihatlari bilan ko‘plab talabalarda qiyinchiliklar tug‘dirishi mumkin. Shuning uchun, ushbu maqolada interaktiv ta’lim metodlari, laboratoriya tajribalari, amaliy misollar va muammolarni hal qilish orqali fizikaning hayotdagi ahamiyatini ko‘rsatish kabi strategiyalar taqdim etiladi. Shuningdek, talabalarni fizika faniga qiziqtirishda o‘qituvchilarning roli, motivatsiya va kreativ yondashuvlarning ahamiyati haqida fikrlar keltiriladi. Maqola, talabalar uchun fizika fanini yanada qiziqarli va tushunarli qilishga yordam beradigan innovatsion yondashuvlarni ishlab chiqishga qaratilgan.

SAVATGA TO‘P TASHLASH USULLARI VA ULARNI IJRO ETISH TEXNIKASI

Amangeldi Abdullayev — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Mazkur maqolada basketbol sport turida savatga to‘p tashlashning asosiy usullari va ularni samarali ijro etish texnikasi tahlil qilinadi. Basketbolchilar har bir tashlash turida muvozanat, aniqlik, motorik koordinatsiya va to‘g‘ri texnik harakatlar ketma-ketligini to‘g‘ri bajara olishi lozim. Ushbu maqolada o‘rinda turib tashlash, harakatda tashlash, sakrab tashlash, kanca usulida tashlash, ikkala qo‘l bilan yuqoridan tashlash kabi usullarni o‘rganish bilan bir qatorda ularni o‘rgatish metodikasi ham yoritiladi.

РАЗЛИЧИЕ ПОСЛОВИЦ И ПОГОВОРОК С СЕМАНТИЧЕСКОЙ И ПРАГМАТИЧЕСКОЙ ТОЧКИ ЗРЕНИЯ В УЗБЕКСКОМ И РУССКОМ ЯЗЫКЕ

мадина Исмагилова, Ойшажон Озодова — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqolada rus va o‘zbek tillaridagi maqol va matal so‘z birikmalari semantik va pragmatik jihatdan tahlil qilinadi. Turg‘un birikmalarning mazmun jihatidan qanday farq qilishi, ularning kontekstda qanday ishlatilishi, xalq tafakkuridagi o‘rni haqida fikr yuritiladi. Shuningdek, rus va o‘zbek tillariga xos bo‘lgan madaniy-ma’naviy qadriyatlar orqali ushbu birliklar o‘rtasidagi umumiylik va o‘ziga xosliklar yoritiladi. Maqolada turli misollar asosida tahlillar keltirilib, o‘zaro taqqoslashlar asosida tilshunoslik nuqtayi nazaridan xulosalar beriladi.

TURLI ORGANLARDAGI HUJAYRA REGENERATSIYASINING GIST OLOGIK BELGILARI

Kohinur Mukhammadjonova — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Mazkur ilmiy maqolada turli organ va to‘qimalarda hujayra regeneratsiyasi jarayonining gistologik belgilari har tomonlama yoritilgan. Hujayra regeneratsiyasi organizmning o‘z-o‘zini tiklash, yo‘qotilgan yoki shikastlangan hujayralar o‘rnini yangilari bilan to‘ldirish qobiliyatidir. Bu jarayon har bir organda turlicha kechadi va uning faolligi hamda samaradorligi ko‘p jihatdan hujayralarning differensiasiya darajasi, to‘qimaning regeneratsion salohiyati va patologik ta’sir omillariga bog‘liqdir. Maqolada jigar parenximasi, buyrak kanalciklari, yurak mushak to‘qimalari, miya nerv hujayralari, teri epiteliyasi, ichak shilliq qavati va boshqa to‘qimalarda kuzatiladigan regenerativ o‘zgarishlarning gistologik ko‘rinishlari izchil tahlil qilinadi.Gistologik belgilar sifatida hujayra mitozining faolligi, yadro va sitoplazma morfologiyasi, to‘qima arxitekturasi va yangilangan strukturaviy birliklar ko‘rib chiqiladi. Shuningdek, maqolada regeneratsiyani aniqlashda va baholashda qo‘llaniladigan zamonaviy usullar – optik mikroskopiya, immunogistokimyo, gistokimyoviy bo‘yoqlar, proliferatsiya markerlari (masalan, Ki-67), hamda elektron mikroskopiyadan foydalanish uslublari haqida ma’lumotlar keltirilgan.Ushbu maqola hujayra va to‘qima regeneratsiyasining gistologik asoslarini tushunishga xizmat qiladi, klinik va eksperimental patologiyada diagnostika va reabilitatsiya jarayonlarini chuqurlashtirishda muhim ahamiyatga ega bo‘ladi. Bu bilimlar organ transplantatsiyasi, yara bitishi, surunkali kasalliklar va to‘qima shikastlanishlarini davolashda keng qo‘llanilishi mumkin.

NERV TO‘QIMALARINING REGENERATSIYASI: UMURTQALI HAYVONLAR VA ODAMLAR O‘RTASIDAGI FARQ

Kohinur Mukhammadjonova — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Nerv to‘qimalarining regeneratsiyasi tirik organizmlarda sog‘likni saqlash va jarohatlardan keyingi funksiyalarni tiklashda muhim ahamiyatga ega jarayon hisoblanadi. Ushbu maqolada umurtqalilar va odamlar o‘rtasida nerv to‘qimalarining regeneratsiyasi qobiliyatidagi sezilarli farqlar batafsil tahlil qilinadi. Umurtqalilarning ko‘plab turlari, xususan baliqlar va amfibiyalar, markaziy va periferik nerv tizimining murakkab qismlarini samarali va to‘liq tiklash imkoniyatiga ega bo‘lib, bu ularni regenerativ tibbiyot uchun muhim modelga aylantiradi. Boshqa tomondan, insonlarda ayniqsa markaziy nerv tizimida regeneratsiya qobiliyati cheklangan bo‘lib, bu jarayonni asosan glial chandiqlar hosil bo‘lishi, yallig‘lanish reaktsiyalari va inhibitor molekulalarning mavjudligi to‘sadi.Maqolada nerv ildiz hujayralari faolligi, molekulyar va hujayraviy mexanizmlar, immun javob va gen ifodalari orqali nerv to‘qimasi tiklanishidagi farqlar o‘rganildi. Shuningdek, induktsiyalangan pluripotent ildiz hujayralar, gen muhandisligi va biomaterial skafoldlar kabi zamonaviy regenerativ tibbiyot metodlari inson nerv tizimini tiklashda yangi istiqbollarni ochmoqda. Tadqiqot natijalari biologik jarayonlarni chuqurroq tushunishga yordam berib, kelajakda insonlarda nerv to‘qimasi regeneratsiyasini yaxshilash uchun samarali terapiyalarni ishlab chiqishga xizmat qilishi kutilmoqda.Ushbu taqqosiy yondashuv nerv to‘qimasi regeneratsiyasini o‘rganishda yangi imkoniyatlar yaratib, nevrojarohatlar va degenerativ kasalliklar natijasida yuzaga keladigan funksional yo‘qotishlarni kamaytirishga qaratilgan innovatsion davolash usullarini rivojlantirish uchun asos bo‘ladi.

SANOAT KORXONALARIDA BAXTSIZ HODISALAR TAHLILI VA ULARNING OLDINI OLISH CHORALARI

Shahrizoda O‘rozqulova — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Mazkur maqolada sanoat korxonalarida sodir bo‘layotgan baxtsiz hodisalarning tahlili va ularni oldini olish bo‘yicha samarali chora-tadbirlar muhokama qilingan. Statistik ma’lumotlar asosida baxtsiz hodisalarning eng ko‘p uchraydigan sabablari aniqlangan va ular ishlab chiqarish jarayonidagi xavf-xatarlar, texnik nosozliklar, inson omili hamda mehnat muhofazasi qoidalariga rioya qilmaslik bilan bog‘liq ekani ko‘rsatib o‘tilgan. Tadqiqotda ilg‘or texnika xavfsizligi tizimlari, xodimlar malakasini oshirish, xavfli zonalarni belgilash va ularni doimiy nazorat qilish zarurligi ta’kidlanadi. Metodologik jihatdan statistik tahlil, holatlarni solishtirish va xavf tahlili usullari qo‘llanilgan. Olingan natijalarga asoslanib, ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisalar sonini kamaytirishga qaratilgan profilaktik chora-tadbirlar ishlab chiqilgan. Maqola sanoat xavfsizligini ta’minlash va ishchi kuchini muhofaza qilish borasidagi ilmiy-amaliy yondashuvlarni rivojlantirishga xizmat qiladi.

MEDICAL DIAGNOSTICS WITH THE HELP OF ARTIFICIAL INTELLIGENCE

Sadoqat Ergasheva , SHavkatbek Egamberdiyev — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

This article reviews recent advances in medical diagnostics using artificial intelligence (AI) and their practical applications. The article provides detailed information on how AI is used in medicine, in particular in the diagnosis and treatment of diseases, its advantages and limitations. It discusses how AI technologies, including machine learning, deep learning, and data analysis, can improve the decision-making process of doctors. The article also provides examples of the effectiveness of diagnostic systems based on AI and their application in clinical practice. The ethical and legal aspects of the use of AI in medicine are also considered, and future development prospects are discussed.

THE IMPACT OF THE GREEN ECONOMY ON JOBS AND THE CREATION OF NEW PROFESSIONS

Azizbek Muxtorov , Shavkatbek Egamberdiyev — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

This article examines the impact of the green economy on jobs and the emergence of new professions. A green economy requires a rethinking of economic activity in order to ensure environmental sustainability and effectively manage natural resources. The article provides detailed information on what new jobs and professions will emerge as a result of the development of the green economy, as well as how existing jobs will be updated. The creation of new opportunities in the areas of green technologies, renewable energy sources, sustainable agriculture and environmental services is presented. The article also discusses the impact of the green economy on changes in the labor market, the skills and qualifications required in the labor market, as well as its role in ensuring social and economic stability.

THE IMPORTANCE OF INTERACTIVE METHODS IN TEACHING THE UZBEK LANGUAGE

Ferangiz Tursunova , Shavkatbek Egamberdiyev — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

This article analyzes in detail the importance of interactive methods in teaching the Uzbek language. Interactive methods provide active communication between students and teachers during the learning process, which makes language learning interesting and effective. The article presents interactive methods, such as group work, discussions, role-playing, and teaching methods using modern technologies.

SMART MICROCLIMATE CONTROL SYSTEM BASED ON AN ADAPTIVE FOG GENERATOR WITH SOLAR POWER SUPPLY FOR MINING ENTERPRISES

Azimkhon Abduvaitov — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

In conditions of extremely high temperatures and dustiness at industrial sites—especially in the mining and construction industries—the need for effective air cooling and dust suppression systems is increasing. Reducing the formation of natural and man-made dust is a serious issue for mining enterprises. Fine particulate dust in suspension is generated during the transportation, handling, storage, and stockpiling of mined material. It is well known that dust provokes many illnesses commonly categorized as occupational diseases. In addition, dust generation leads to increased equipment operating costs and presents challenges in complying with the environmental legislation of the Republic of Uzbekistan.

YASHIL IQTISODIYOT VA UNING O’ZBEKISTONDAGI RIVOJLANISHI

Gulasal G’ulomova — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Mazkur maqolada yashil iqtisodiyotning nazariy asoslari, uning ahamiyati, global va mahalliy darajadagi rivojlanish tendensiyalari hamda O‘zbekistonda bu yo‘nalishda olib borilayotgan siyosat va amaliy ishlar ko‘rib chiqiladi. Qayta tiklanadigan energiya manbalaridan foydalanish, chiqindilarni qayta ishlash, ekologik toza texnologiyalarni joriy etish, ta’lim tizimi va startaplar orqali yashil iqtisodiyotni targ‘ib qilish mavzulari tahlil qilinadi. Shuningdek, xalqaro hamkorlik va davlat dasturlari asosida yashil iqtisodiyotni kengaytirish bo‘yicha takliflar ilgari suriladi.

YASHIL IQTISODIYOT: O‘ZBEKISTONDA YOSHLAR TADBIRKORLIGINI RIVOJLANTIRISHDAGI YANGI IMKONIYAT SIFATIDA

O'tkirjon Axmedov, Indira Baxromova — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqolada yashil iqtisodiyot konsepsiyasining O‘zbekiston sharoitida yoshlarga yangi tadbirkorlik imkoniyatlarini qanday taqdim etayotgani tahlil qilinadi. Yashil iqtisodiyot atrof-muhitni asrash bilan bir qatorda, barqaror iqtisodiy o‘sishga ham xizmat qiladigan yangi yondashuv sifatida qaraladi. Tadqiqotda ekologik toza texnologiyalar, qayta tiklanuvchi energiya manbalari, chiqindisiz ishlab chiqarish va boshqa yo‘nalishlarda yoshlar uchun ochilayotgan imkoniyatlar, hukumat tomonidan yaratilayotgan sharoitlar va qo‘llab-quvvatlash dasturlari ko‘rib chiqiladi. Shuningdek, maqolada xalqaro tajribalarga tayangan holda, O‘zbekistonda yashil tadbirkorlikni rivojlantirish bo‘yicha tavsiyalar beriladi. Ushbu maqola, yashil iqtisodiyot orqali yoshlarni iqtisodiy faoliyatga jalb qilish, ularning innovatsion salohiyatini rivojlantirish va barqaror taraqqiyotga hissa qo‘shish imkoniyatlarini ochib beradi.

TAZYIQQA UCHRAGAN XOTIN QIZLARGA HIMOYA ORDERINING TA’SIR ETUVCHI PSIXOLOGIK XUSUSIYATLARI

Bog'dagul Xasanova — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Mazkur maqolada tazyiqqa uchragan xotin-qizlarga davlattomonida beriladigan himoya o’rderini ta’sir etuvchi psixologik holatlari, ijtimoiy-psixologik xususiyatlari tahlil qilinadi. Ijobiy samara beruvchi himoya orderi ayollar ruhiy salomatligiga ta’siri, uni shakllantirish va salbiy vaziyatni yengib o‘tish jarayonida ijtimoiy qo‘llab-quvvatlashning ahamiyati yoritiladi. Shuningdek, psixologik rezilientlik, ijtimoiy aloqalar va emotsional yordam jarayonida samarali bo’lgan himoya o‘derining asosiy omillari sifatida ko‘rib chiqiladi. Xorijiy va mahalliy olimlarning tadqiqotlari asosida tazyiqqa uchragan ayollarni psixologik jihatdan qo‘llab-quvvatlashda ayrim og’ir holatlarda ayol xoxishiga asosan himoya orderi tavsiya qilinadi.

CURRENT ADVANCES IN LIVER TRANSPLANTATION: SURGICAL TECHNIQUES, OUTCOMES, AND FUTURE PERSPECTIVES

Akhmadulloh Akhmatov , Kamoliddin Salahiddinov — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Liver transplantation (LT) remains the definitive treatment for end-stage liver disease, acute liver failure, and selected hepatic malignancies. This study reviews modern surgical techniques, immunosuppressive strategies, and long-term outcomes in adult and pediatric recipients. A total of 200 patients undergoing orthotopic liver transplantation between 2015 and 2023 were analyzed for graft survival, complications, and quality of life post-transplant. Data revealed one-year graft survival rates of 88% and five-year survival rates of 75%. Advances in living donor transplantation, machine perfusion technology, and immunomodulation have significantly improved outcomes and organ utilization. Despite progress, challenges such as donor shortages and post-transplant complications remain.

OGAHIYNING TARODIF VA TA’LIF AMALLARI YORDAMIDA HALL QILINADIGAN MUAMMO JANRIDAGI SHE’RLARI TAHLILI

Iroda Raximova — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqolada Muhammadrizo Ogahiyning muammo yechishning tarodif va ta’lif qoidalari asosida hall qilinuvchi muammo janridagi she’rlari tahlilga tortiladi. Shuningdek, ushbu qoidalarning mumtoz she’riyatdagi o‘rni masalasiga ham diqqat qaratiladi.

ESSENCE AND CLASSIFICATION OF INVESTMENTS

Gulchexra Sativaldiyeva , Mohinur Rahimberdiyeva , Shavkatbek Egamberdiyev — Mon, 11 Aug 2025 00:00:00 +0800

This article provides detailed information on the nature of investments and their classification. Investments are considered as an important factor in economic development and analyze how they are implemented at the business, state and personal levels. The article provides a classification of investments according to various criteria, such as financial, commodity, direct and indirect investments. It also examines the impact of investments on economic growth, job creation and innovation. The article also emphasizes the importance of risk management and diversification strategies in the investment process.

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASIDA ATMOSFERA HAVOSINING HOLATI VA UNING MUSAFFOLIGINI SAQLASH CHORA-TADBIRLARI

Dilnoza Tuxtamuratova — Wed, 03 Sep 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqolada O‘zbekiston Respublikasida, ayniqsa Toshkent shahrida atmosfera havosining ifloslanish holati, uning asosiy sabablari va oqibatlari ilmiy-geografik va pedagogik yondashuv asosida tahlil qilinadi. Transport vositalari, sanoat chiqindilari, urbanizatsiya jarayonlari va ob-havo sharoitlarining havoning sifatiga ta’siri chuqur o‘rganiladi. Shuningdek, ekologik xavfsizlikni ta’minlash, monitoring tizimini takomillashtirish va aholining ekologik madaniyatini oshirish bo‘yicha chora-tadbirlar taklif etiladi.

UZOQ MASOFAGA YUGURISHDA SPORTCHINING CHIDAMLILIK XUSUSIYATLARINI O'RGANISH

Asadbek Turayev — Wed, 03 Sep 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqolada uzoq masofaga yugurish sport turi misolida sportchining chidamlilik xususiyatlari tahlil qilinadi. Chidamlilik — sportchining jismoniy va psixik yuklamalarga uzoq vaqt bardosh bera olish qobiliyati sifatida tavsiflanib, sport natijalariga bevosita ta’sir ko‘rsatadi. Maqolada chidamlilikning umumiy va maxsus turlari, ularni shakllantirish omillari, aniqlash usullari hamda samarali mashg‘ulot strategiyalari yoritilgan. Bundan tashqari, sportchining funksional holati, yurak-qon tomir tizimi, nafas olish va energiya sarfi mexanizmlari hamda psixologik tayyorgarlik omillarining chidamlilikka ta’siri o‘rganiladi. Mazkur tadqiqot natijalari sport mashg‘ulotlarini rejalashtirish va sportchilarning musobaqalarga tayyorgarligini optimallashtirishda qo‘llanilishi mumkin.

O‘Z-O‘ZINI BAHOLASH KO‘NIKMALARINI RIVOJLANTIRISHDA REFLEKSIYA TURLARI VA ULARNING SAMARADORLIGI

Shaxnoza Sodiqova — Wed, 03 Sep 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqolada zamonaviy ta’lim jarayonida o‘z-o‘zini baholash ko‘nikmalarini rivojlantirishda refleksiya turlarining o‘rni va ularning samaradorligi yoritilgan. Tadqiqotda kognitiv, emotsional, shaxsiy, kritik va ijtimoiy refleksiya turlarining ta’limiy va psixologik jihatlari nazariy hamda amaliy asosda tahlil qilingan. Shuningdek, turli refleksiya shakllarining o‘quvchilar va talabalar faoliyatiga, shaxsiy va akademik yuksalishiga ta’siri empirik ma’lumotlar asosida baholangan. Tadqiqot natijalari refleksiv metodlarning o‘z-o‘zini baholash ko‘nikmalarini shakllantirish va ta’lim sifatini oshirishdagi muhim rolini ko‘rsatadi. Muallif refleksiya turlarini integratsiyalash orqali metakognitiv ong, tanqidiy fikrlash va shaxsiy mas’uliyatni rivojlantirishni taklif etadi.

NAVOIYNING SHOHLIK HAQIDAGI ILMIY -FALSAFIY QARASHLARI (“FARHOD VA SHIRIN” DOSTONI 53-BOB MISOLIDA)

Umidaxon Siddiqova — Wed, 03 Sep 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqolada Shoh Gʻarib Mirzoga nasihat qilish orqali shohlik maqomiga qanday erishish mumkinligi xususida soʻz boradi. Badiiy tahlil va ilmiy yondashuv asosida bayt mazmuni ochib beriladi.

USMON NOSIRNING ,,DENGIZ OYNA KABI YALTIRAR” SHE’RLARIDA QO‘LLANGAN SHE’RIY SAN’ATLAR

Dilshunosxon Inomova — Wed, 03 Sep 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqolada Usmon Nozirning ,,Dengiz oyna kabi yaltirar” she’ridaq qo‘llangan badiiy san’atlar haqida o‘rni haqida so‘z boradi.

SPORT MUSOBAQALARNI OMMAVIY AXBOROT VOSTITALARIDA YORITISHNING MAMLAKAT HAYOTIDAGI AHAMIYATI

Xurshida Abdisattorova , Shavkatbek Egamberdiyev — Wed, 03 Sep 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqolada sport musobaqalarini ommaviy axborot vositalarida (OAV) yoritishning mamlakat hayotidagi ahamiyati tahlil qilinadi. Sport musobaqalari, nafaqat jismoniy faoliyatni rivojlantirish, balki jamiyatda birlashuv va milliy g‘urur hissini oshirishda muhim rol o‘ynaydi. OAV, o‘z navbatida, sport tadbirlarini keng auditoriyaga yetkazish, ularni ommalashtirish va sportchilarni qo‘llab-quvvatlashda muhim vosita hisoblanadi. Maqolada sportning ijtimoiy va iqtisodiy jihatlari, OAV orqali sport musobaqalarining yoritilishi, shuningdek, bu jarayonning yosh avlod tarbiyasidagi o‘rni ko‘rib chiqiladi. Sport musobaqalarining televideniye va internet orqali yoritilishi, xalqaro miqyosda mamlakat imijini shakllantirishga yordam beradi.

XORAZM VOHASI AHOLISI ORASIDA BALIQCHILIK MADANIYATI VA INING AHOLI IJTIMOIY TURMISH TARZIDAGI O’RNI

Oltinoy Baxtiyorova — Wed, 03 Sep 2025 00:00:00 +0800

Mazkur maqolada Amudaryoda havzalarida qadimdan mavjud bo’lgan baqliqlarning turlari va Xorazm vohasi tub aholisi orasida baliqchilik madaniyatini rivojlanishi, ularning kundalik mayishiy hayotida baliq ovlash va istemolining aholi ijtimoiy-iqtisodiy hayotidagi o’rin ma’lumotlar yoritilgan.

YILLIK TAYYORGARLIK SIKLLARI DOIRASIDA O‘RTA MASOFALARGA YUGURUVCHILARNING MUSOBAQAGA TAYYORLIK DARAJASINI OSHIRISH STRATEGIYALARI

Otabek Avazov — Thu, 04 Sep 2025 00:00:00 +0800

Mazkur maqolada o‘rta masofa yuguruvchilarining yillik tayyorgarlik sikllari asosida musobaqaga tayyorlik darajasini oshirish strategiyalari yoritilgan. Unda tayyorlov, maxsus, musobaqaviy va tiklanish bosqichlarida qo‘llaniladigan mashg‘ulot usullari, yuklama va tiklanish muvozanati, monitoring vositalari va zamonaviy yondashuvlar tahlil qilinadi. Shuningdek, sportchining individual xususiyatlariga asoslangan mashg‘ulot strategiyalarining samaradorligi ilmiy va amaliy jihatdan asoslab beriladi.

BOSHLANG‘ICH SINF O‘QUVCHILARIDA MULTIMODAL KOMMUNIKATIV KOMPETENSIYANI SHAKLLANTIRISH METODIKASINI TAKOMILLASHTIRISH

Dilbar Salimova — Thu, 04 Sep 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqolada boshlang‘ich sinf o‘quvchilarida multimodal kommunikativ kompetensiyasini shakllantirish metodikasini nazariy jihatdan takomillashtirish masalasi yoritilgan. Rasm, video, mimika, interaktiv texnologiyalar kabi multimodal vositalarning o‘quv jarayonidagi o‘rni tahlil qilinadi. Maqola IMRAD formatida tuzilgan bo‘lib, unda zamonaviy didaktik yondashuvlar asosida samarali metodik model ishlab chiqilgan.

DEVELOPING ATTENTION AND MEMORY IN STUDENTS

Ariukhan Abdikalieva — Thu, 04 Sep 2025 00:00:00 +0800

This article analyzes the psychological and pedagogical foundations of developing attention and memory in students. Recommendations for improving attention and memory through scientific research and practical methods are given. Attention and memory play a crucial role in a person's learning process. Therefore, effective approaches to the formation and development of these abilities in educational institutions play an important role. The article highlights ways to develop attention and memory through the use of modern teaching methods, interactive lessons, didactic games, and information technologies.

AGE-RELATED CHANGES IN THE PATHOMORPHOLOGY OF ALCOHOLIC LIVER CIRRHOSIS

Thu, 04 Sep 2025 00:00:00 +0800

Alcoholic liver cirrhosis (ALC), a severe consequence of chronic alcohol consumption, exhibits distinct pathomorphological changes influenced by age, impacting disease progression and therapeutic outcomes. This article investigates age-related variations in the histopathological and morphometric features of ALC, focusing on fibrosis severity, hepatocyte degeneration, and inflammatory patterns across different age groups. The study analyzes liver biopsy and autopsy samples from 300 ALC patients, revealing advanced fibrosis (stage F4) in 70% of patients aged >50 years versus 50% in those <50 years (p < 0.01). Globally, ALC affects 4.5 million individuals, contributing to 370,000 deaths annually, with a 2-fold higher mortality risk in older patients (OR = 2.1, 95% CI: 1.6–2.8, p < 0.001). Key risk factors, including prolonged alcohol exposure (>20 years, 80% prevalence), male sex (OR = 1.8, 95% CI: 1.3–2.5), and comorbidities (e.g., diabetes, 30%), were present in 85% of cases. Objectives include quantifying fibrosis progression (mean collagen deposition 25% higher in older patients, p < 0.01), assessing hepatocyte necrosis (40% prevalence), and correlating age-related changes with clinical outcomes, with severe fibrosis linked to a 3-fold higher risk of hepatic decompensation (p < 0.001). This study aims to enhance diagnostic precision, inform age-tailored therapies, and address disparities in ALC management, particularly in regions like Uzbekistan with rising alcohol-related liver disease.

STATISTIK TAHLILNING DATA SCIENCE RIVOJIDAGI ROLI

Hulkar Bobonorova — Thu, 04 Sep 2025 00:00:00 +0800

Mazkur maqolada statistik tahlilning zamonaviy Data Science sohasidagi o‘rni va ahamiyati chuqur tahlil qilinadi. Unda statistik yondashuvlar Data Science metodologiyasining asosiy komponenti sifatida ko‘rib chiqilib, eksplorativ tahlil, gipoteza sinovlari, regressiya modellari va baholash mezonlari orqali ma’lumotlar bilan ishlash samaradorligini oshirishi yoritiladi. Shuningdek, O‘zbekiston sharoitida statistik tahlil va Data Science integratsiyasini kengaytirish yo‘nalishlari, mutaxassislar tayyorlash va ochiq ma’lumotlar infratuzilmasini rivojlantirish bo‘yicha takliflar ilgari suriladi.

MNEMONIC DEVICES AS A SECRET WEAPON IN LEARNING ENGLISH GRAMMAR

Mahbuba Nusratova — Thu, 04 Sep 2025 00:00:00 +0800

This learn about mnemonic devices' effectiveness in improving English grammar acquisition among intermediate-level EFL (English as a Foreign Language) learners. Despite the availability of a variety of grammar-learning resources, many college students battle with mastering rules associated with verb tenses, articles, and conditionals. Traditional rule-based education regularly lacks retention rates when freshmen are no longer exposed to meaningful contexts. To address this, the study carried out a quasi-experimental graph involving 40 undergraduate EFL beginners divided into two groups: one taught with mnemonic strategies such as rhymes, acronyms, and visual imagery; and the other instructed via traditional grammar explanations. Pre-tests and post-tests, along with a delayed retention test and learner feedback, had been used to verify grammar acquisition and reminiscence retention. Results indicated that the mnemonic team notably outperformed the control team in immediately getting to know beneficial properties and long-term retention. Moreover, beginners reported greater motivation, confidence, and engagement. These findings advise that mnemonic techniques are effective, brain-friendly equipment that help deeper grammar appreciation and long-term retention, making them a valuable addition to EFL grammar instruction.

ESKIRGAN (TARIXIY, ARXAIK) SO’ZLAR TARJIMASI

Yayra Jo’raqulova — Thu, 04 Sep 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqolada eskirgan so’zlar xususan, tarixiy hamda arxaik so’zlar to’g’risida ma’lumot keltirildi. Shuningdek, tarjima jarayonida ular sabab yuzaga keladigan muammo va qiyinchiliklar aytib o’tilib, qanday tarjima qilish haqida ham qarashlar bayon etildi. Bundan tashqari, ingliz tilidagi hamda o’zbek tilidagi eskirgan so’zlar ta’rifi o’zaro taqqoslanib, bir-biri bilan o’xshash va farqli jihatlari sanab o’tildi.

LEKSIK-STILISTIK VOSITALARNING TARJIMADAGI XUSUSIYATLARI

Yayra Jo’raqulova — Thu, 04 Sep 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqolada leksik-stilistik vositalar haqida muhim ma’lumotlat keltirildi va qolaversa ularning tarjimadagi xususiyatlari ham aytib o’tildi. Shuningdek, ular yuzaga keltiradigan muammo va qiyinchiliklar tilga olinib, qanday tarjima qilish usullari bayon etildi. Qo’shimchasiga, leksik-stilistik vositalar tarjimada uslub, kayfiyat va ekspressivlikni to’laqonli yetkazish uchun juda muhimligi ham aytib o’tildi.

TEACHING ENGLISH TO DISABLED CHILDREN: INCLUSIVE STRATEGIES FOR EFFECTIVE LANGUAGE LEARNING

Saidabonu Abdumalikova — Thu, 04 Sep 2025 00:00:00 +0800

Inclusive education has become a fundamental principle in modern pedagogy, ensuring that children with disabilities have equal opportunities to access quality education. In the field of English Language Teaching (ELT), this inclusivity requires adapting methodologies, materials, and classroom environments to meet the needs of diverse learners. This article explores effective strategies for teaching English to disabled children, focusing on physical, sensory, cognitive, and developmental disabilities. Drawing on research-based practices, it discusses approaches such as differentiated instruction, multi-sensory learning, assistive technology integration, and collaborative learning models. Case examples from real classrooms illustrate how these strategies can promote engagement, communication, and language acquisition. The paper concludes by emphasising the importance of teacher training, community support, and continuous evaluation in fostering inclusive and equitable English language education for all learners.

HISTORICITY AND MODERNITY IN LITERARY CRITICISM AS AN AESTHETIC CATEGORY

Ulduz Kahramanova — Thu, 04 Sep 2025 00:00:00 +0800

The article extensively analyzes the unity of historicity and modernity in works of art. Also, the theoretical analysis of the problem of historical subject and modern subject in works of art is explained by the researcher. Thus, the fact that the concepts of modern subject and modernity of the subject, historical subject and historicity are completely different concepts has been brought to the level of analysis by the researcher. The problems of historical truth, artistic truth, and truth of life have been clarified in the research work.

HUSAYNIY IJODINING O‘RGANILISHI

Jamoliddin Normatov — Thu, 04 Sep 2025 00:00:00 +0800

Mazkur maqolada Temuriylar sulolasi vakili, davlat arbobi va shoir Husayn Boyqaroning (taxallusi – Husayniy) hayoti va adabiy merosi tahlil etiladi. Vosifiy, Roqimiy va boshqa tarixiy manbalardagi ma’lumotlar asosida Husayn Boyqaroning shaxsiy fazilatlari, ma’naviy olami va adabiy ijodining tahlili amalga oshirilgan.

DEVELOPMENT OF NATURAL PRESERVATIVES BASED ON PLANT EXTRACTS FOR APPLICATION IN THE STORAGE OF AGRICULTURAL PRODUCTS

Asliddin Sirojiddinov — Thu, 04 Sep 2025 00:00:00 +0800

The increasing demand for chemical-free, safe, and sustainable food preservation techniques has spurred interest in natural preservatives derived from plant extracts. This study explores the potential of bioactive compounds found in herbs, spices, and other botanicals for extending the shelf life of agricultural products. The paper reviews current literature, identifies active phytochemicals with antimicrobial and antioxidant properties, and discusses their application in real storage systems. It also addresses challenges such as standardization, regulatory considerations, and potential for industrial implementation.

SOCIAL MEANINGS AND IDENTITY CONSTRUCTION

Visola Aktamova — Thu, 04 Sep 2025 00:00:00 +0800

This article explores the complex relationship between social meanings and identity construction. The authors analyze the influence of social context on identity, as well as the identification processes that occur among various social groups. The article also demonstrates how identity can change and develop through social influences. By highlighting the role of social networks and other modern communication tools, the authors provide a deeper understanding of contemporary social dynamics and the evolution of identity. This research opens new directions in the fields of social psychology and ethnography.

LONGITUDINAL APPROACHES TO SPEECH DEVELOPMENT IN BILINGUAL FAMILIES: INPUT QUANTITY, QUALITY, AND HOME LANGUAGE PRACTICES

Mokhirakhon Buzrukova — Thu, 04 Sep 2025 00:00:00 +0800

Research on bilingual language development in early childhood highlights the critical role of input both in quantity and quality. Longitudinal designs provide unique opportunities to trace how dual-language exposure shapes children’s speech trajectories across time. This article outlines key methodological priorities for longitudinal research in bilingual families, emphasizing precise quantitative measures of input such as number of words and frequency of dialogues, alongside qualitative parameters including parental responsiveness and the use of language across different activities (Place and Hoff, 2011). Comparative studies across diverse socio-economic and cultural contexts are necessary to determine the conditions under which home use of English (or another majority language) supports optimal bilingual outcomes. Rigorous evaluation of interventions, including parent training programs, should employ experimental or quasi-experimental designs to assess causal effects on children’s speech development. We conclude that while targeted and balanced incorporation of English at home can provide bilingual advantages, preserving rich interactions in the heritage language and ensuring high-quality input remain essential. Practical strategies for parents and practitioners are proposed to optimize bilingual speech development.

IJTIMOIY TARMOQ MARKETINGIDA KONTENT TAHLILINING LINGVISTIK XUSUSIYATLARI

Nargiza Mirova — Thu, 04 Sep 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqola ijtimoiy tarmoq marketingida kontent tahlilining lingvistik xususiyatlarini, xususan, til va auditoriya o‘rtasidagi o‘zaro ta’sirni o‘rganadi. Maqolada auditoriya segmentatsiyasi, so‘zlarning semantik yuklamasi va stilistik uslublarning (rasmiy, norasmiy, emotsional) ijtimoiy tarmoqlardagi samaradorligi tahlil qilinadi. Muvaffaqiyatli brendlar misolida lingvistik yondashuvning marketing strategiyasiga ta’siri ko‘rib chiqiladi. Maqola to‘g‘ri so‘z tanlash va uslub moslashuvi orqali auditoriya bilan samarali aloqa o‘rnatish imkoniyatlarini ta’kidlaydi va kelajakda lingvistik tahlilning rivojlanish istiqbollarini muhokama qiladi.

FORMING POSITIVE ATTITUDINAL METHODS IN PRIMARY SCHOOL STUDENTS

Go`zal Mirsaitova — Thu, 04 Sep 2025 00:00:00 +0800

One of the most important stages in a student’s educational journey is the primary education phase. During this period, it is the duty of every teacher and psychologist to help shape positive attitudes and high moral and human qualities in children. This article provides several recommendations on how to accomplish this vital task.

THE IMPACT OF NOISE EXPOSURE ON WORKERS IN HEAVY INDUSTRIES AND ITS HEALTH RISKS

Shahrizoda O'rozqulova — Thu, 04 Sep 2025 00:00:00 +0800

In modern industrial settings, noise pollution has become one of the most prevalent occupational hazards, particularly in heavy industries where machinery and operational processes generate continuous high decibel levels. Prolonged exposure to excessive noise can lead to serious health consequences for workers, including temporary or permanent hearing loss, elevated stress levels, increased risk of cardiovascular disease, and decreased productivity. This article examines the specific effects of noise exposure in heavy industries by analyzing current research on the physiological and psychological impacts, while also discussing regulatory frameworks and best practices for workplace noise management. Emphasis is placed on the need for preventive measures, including engineering controls, personal protective equipment, and awareness training to safeguard workers' well-being. The paper concludes by highlighting the significance of implementing comprehensive noise control programs and fostering a culture of occupational health and safety. This study aims to contribute to the ongoing discourse on enhancing worker health outcomes through evidence-based occupational safety interventions.

KADRLAR BOSHQARUVI VA PROFESSIONAL RIVOJLANISH: TA’LIM TASHKILOTLARIDA SAMARADORLIKNI OSHIRISHNING INTEGRALLASHGAN MODELI

Gulira’no Ibrohimova — Thu, 04 Sep 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqola ta’lim tashkilotlarida kadrlar boshqaruvi (HRM) va professional rivojlanish (PR) tizimlarini bir-birini to‘ldiruvchi hamda natijaga yo‘naltirilgan integrallashgan model asosida ko‘rib chiqadi. Normativ-huquqiy islohotlar, raqamli transformatsiya va o‘quvchi natijalariga bo‘lgan bosim fonida, rahbarlar uchun xodimlarni tanlash, motivatsiya, baholash, malaka oshirish, ish unumdorligi monitoringi va karyera yo‘llarini boshqarish siyosatlari muhim ahamiyat kasb etadi. Maqolada nazariy asoslar (inson kapitali, transformatsion liderlik, o‘zini-o‘zi belgilash nazariyasi, ikki omilli motivatsiya modeli) yoritilib, professional o‘qitishning doimiy sikli (diagnostika → dizayn → yetkazib berish → refleksiya → transfer) taklif qilinadi. Amaliy mexanizmlar sifatida mentorlik, Professional O‘quv Hamjamiyatlari (PLC), dars kuzatuvi va fikr-mulohaza, mikro-kreditlar, raqamli portfoliolar, data-dashbordlar hamda OKR/KPI tizimlari ko‘rib chiqiladi. Qisqa holat ssenariysi va KPIlar jadvali orqali modelni joriy etishning kutilayotgan ta’siri va xatarlar tahlil qilinadi. Yakunda siyosat darajasida ham, maktab darajasida ham aniq tavsiyalar beriladi.

HOW AI SUPPORTS THE DEVELOPMENT OF STUDENTS’ COMMUNICATIVE SKILLS IN ENGLISH TEACHING

Akbarjon Ozotov , Nozima Sayfidinova — Thu, 04 Sep 2025 00:00:00 +0800

Artificial intelligence (AI) is transforming English language teaching (ELT) from drill-based practice toward rich, interactional learning. When used deliberately and ethically, AI tools—large-language-model (LLM) chatbots, automatic speech recognition (ASR), text-to-speech (TTS), and learning analytics—expand opportunities for purposeful communication, timely feedback, and individualized scaffolding. This article outlines a practical framework showing how AI can nurture linguistic, sociolinguistic, discourse, and strategic competences; presents classroom-ready applications across skills; proposes assessment approaches that keep teachers “in the loop”; and highlights implementation and ethics.

TEZ TIBBIY YORDAM FAOLIYATINING O‘ZIGA XOSLIGI VA STRESS OMILLARI

Kamoliddin Xasanov , N. Axmedova — Thu, 04 Sep 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqolada tez tibbiy yordam xodimlarining ish faoliyatidagi o‘ziga xos xususiyatlar hamda ularning kasbiy faoliyatida uchraydigan stress omillari tahlil qilinadi. Tadqiqot davomida milliy va xalqaro adabiyotlar, amaliy kuzatishlar hamda so‘rovnomalar asosida tez tibbiy yordam sharoitida psixologik bosim darajalari, stress manbalari va ularning sog‘liq hamda ish unumdorligiga ta’siri o‘rganildi. Natijalar tez tibbiy yordam xodimlarining kasbiy samaradorligini oshirish va psixologik barqarorligini ta’minlash bo‘yicha amaliy tavsiyalar ishlab chiqish imkonini beradi.

TRANZIT YUKLAR BILAN ISHLASHDA SAMARADORLIKNI OSHIRISH IMKONIYATLARI (“Temiryo‘lkargo” AJ tajribasida)

Ilyosxon Saitxonov , Xulkar Sherzodova — Thu, 04 Sep 2025 00:00:00 +0800

Mazkur maqolada O‘zbekiston Respublikasi hududi orqali tranzit yuklar oqimini samarali boshqarish masalalari tahlil qilingan. Mamlakatning geostrategik joylashuvi, “Temiryo‘lkargo” AJ korxonasining amaliy tajribasi asosida tranzit yuk tashishda mavjud muammolar va ularni bartaraf etish yo‘llari ko‘rib chiqilgan. Tadqiqot davomida korxona faoliyatining statistik tahlili olib borildi, samaradorlikni oshirish bo‘yicha bir qator taklif va tavsiyalar ishlab chiqildi. Maqolada zamonaviy boshqaruv texnologiyalarini joriy etish, tarif siyosatini qayta ko‘rib chiqish hamda mintaqaviy hamkorlikni kengaytirish orqali tranzit yuk tashish jarayonini takomillashtirish imkoniyatlari yoritilgan.

TASVIRIY SAN’ATDA STEAM YONDASHUVINING IJODKORLIKNI RIVOJLANTIRISHDAGI ZAMONAVIY MODELLARI

Doston Berdiyev — Thu, 04 Sep 2025 00:00:00 +0800

Ushbu maqolada tasviriy san’at darslarida STEAM (Science, Technology, Engineering, Arts, Mathematics) yondashuvining ijodkorlikni rivojlantirishdagi zamonaviy modellari tahlil qilingan. Ilmiy va amaliy manbalar asosida integratsion ta’lim, fanlararo hamkorlik, loyiha va muammo asosida o‘qitish, vizual va badiiy metodlarning o‘quvchilar ijodiy salohiyatiga ta’siri yoritilgan. Xorijiy va mahalliy tajribalar misolida STEAM elementlarini tasviriy san’at ta’limiga tatbiq etishning samarali yo‘llari ko‘rsatib berilgan. Maqolada O‘zbekiston sharoitida bunday yondashuvni joriy etish bo‘yicha tavsiyalar ishlab chiqilgan.

TALABALARDA MEDIASAVODXONLIKNI RIVOJLANTIRISH VA UNING IJTIMOIY AHAMIYATI

Xayrullo Xasanov — Thu, 04 Sep 2025 00:00:00 +0800

Maqolada mediasavodxonlik ta’riflari va ularning talabalarga ta’siri yoritiladi. Maqolada mediasavodxonlikning yolg‘on axborot va manipulyatsiyaga qarshi himoyalanish, demokratik jarayonlarda faol ishtirok etish hamda shaxsiy rivojlanish va farovonlikni ta’minlashdagi o‘rni haqida fikr yuritiladi.

THE USE OF MODALITY IN EXPRESSING UNREALITY IN ENGLISH CLAUSES 2025

Nargiza Amirqulova — Thu, 04 Sep 2025 00:00:00 +0800

This paper examines the role of modality in expressing unreality in English clauses. Modality is a linguistic category that conveys the speaker’s attitude towards the proposition, ranging from certainty to possibility, obligation, and necessity. In the context of unreality, modality plays a crucial role in marking hypothetical, counterfactual, and imagined situations. This study explores theoretical foundations of modality, the classification of modal meanings, and their application in expressing unreal situations in English. Special attention is paid to grammatical structures such as the subjunctive mood, conditional clauses, and wish-constructions. Examples and analysis highlight the interplay between form and meaning, offering insights into how English encodes unreality through modal expressions.

EDUCATION IN THE FIELD INFORMATION AND COMMUNICATION TECHNOLOGIES STUDY AND HIS/HER GOALS AND OBJECTIVES

Abbosjon Toychiboyev — Thu, 04 Sep 2025 00:00:00 +0800

This in the article education in the field information and communication learning about information and communication technologies (ICT) relevance , purpose and tasks analysis Uzbekistan Republic President's education system digitalization , modern technologies current to grow and training process innovative approaches based on organization to reach aimed at decision and decrees content ICT tools are highlighted in the study . using study process improvement , interactive lessons organization remote education opportunities expansion and digital competencies develop according to recommendations Results this shows that ICT systematic teaching not only education quality increases , maybe modern labor in the market competitive personnel to prepare service does .