Шарофат Сапаева , Фазилат Бакберганова
Ko'rib chiqishda o’pka surfaktant tizimining (O’ST) tuzilishi va funktsiyasi haqidagi joriy ma'lumotlar muhokama qilinadi. O’ST ning asosiy kimyoviy komponentlari fosfolipidlar va o'ziga xos surfaktant oqsillari bo'lib, ikkinchisi O’ST ning samarali ishlashida muhim rol o'ynaydi. Turli xil stress ta'sirida O’ST o'zgarishining sabablari va tabiati va o'pka patologiyasining shakllari ko'rib chiqiladi. Proteaz-antiproteaza va oksidant-antioksidant gomeostazining buzilishi sintezning cheklanishi va keyinchalik etishmovchilik bilan alveolyar surfaktant sining yo'q qilinishi yoki inaktivatsiyasining kuchayishi patogenezida etakchi bo'g'indir. O’ST ning diffuz o'tkir shikastlanishi turli xil kelib chiqadigan o'tkir respirator etishmovchiligi, xususan, kattalardagi nafas olish qiyinlishuvi sindromi patogenezida etakchi bo'g'indir. surfaktant lar etishmovchiligini tuzatishning eng istiqbolli usuli bu surfaktant larni almashtirish terapiyasi. Ba'zi hollarda, O’ST holatini yaxshilaydigan ba'zi o'ziga xos bo'lmagan vositalar va usullardan foydalanish mumkin.
