КЛИНИЧЕСКИЕ ИССЛЕДОВАНИЯ
синдромом Гриншпана-Потекаева . 5-я Науч
но-практическая конференция «Новые техно
логии и методы терапии в медицине» (Таш
кент, 9-10 ноября 2018 г.) / Ж. А. Ризаев, О.
Д. Ибрагимов, 3. X. Адылходжаева // Новости
дерматовенерологии и репродуктивного здо
ровья. - 2018. - N3-4. - С. 91
6.
Серикова, О. В Использование сочетанной фи
зиотерапии в лечении красного плоского лишая
слизистой оболочки рта (краткое сообщение)/
О. В. Серикова, И П. Сериков, О. И. Щерба-
ченко // Вестник новых медицинских техноло
гии. - 2014. - Том 21, N2. - С. 65-68. https: doi.
org/10.12737/5001
7.
Серазетдинова А.Р.1,2, Трунин Д.А.1, Ки
риллова В.П.1, Султанова НИЗ, Постников
М.А. Анализ клинического случая пациента с
красным плоским лишаем слизистой оболоч
ки полости рта, ассоциированным с вирусом
Эпштейна—Барр//
Проблемы
стоматологии,
2020, том 16, №1, стр. 35- 41.
8.
Bocci V.A. Scientific and medical aspects of ozone
therapy. State of the Art //Archives of Medical
Rease arch. 2006. Vol. 37, №4. P. 425-435. https://
doi. org/10.1016/j. arcmed. 2005.08.006
9.
Feldmeyer L, Suter VG, Oeschger C, Cazzaniga
S, Bornstein MM, Simon D, Borradori L,
Beltraminelli H. Oral lichen planus and oral
lichenoid lesions - an analysis of clinical and
histopathological features. // JEur Acad Dermatol
Venereal.
2019
Sep
30
jdv. 15981
10. Kazancioglu, H.O., Erisen, M. Comparison of
Low-Level Laser Therapy versus Ozone Therapy
in the Treatment of Oral Lichen Planus./ H. О.
Kazancioglu, M. Eris-en.//Ann DermatoL-2015.-
Vol.27.-No5,-
P.485-91.
ad. 2015.27.5.485
11. Stoopler ET, Charmelo-Silva S, Bindakhil M,
Alawi F, Sollecito TP. Oral Lichen Planus
Pemphigoides: Three Cases of a Rare Entity. //
Am J Dermatopathol. 2019 Dec 3 https: doi.
org/10.109 7/dad. 0000000000001585
12. Nogales CG, Ferrari PH, Kantorovich EO, Lage-
Marques JL. Ozone therapy in medicine and
dentistry>.
//JContempDentPract.
2008:9:75-84.
. org/10.5005 Jcdp-9-4- 75
13. Ozdemir H, Toker H, Bala H, Ozer H. Effect of
ozone therapy on autogenous bone graft healing
in calvarial defects: a histologic and histometric
study in rats. ./ Periodontal Res. 2013:48:722-
726.
0.1111/jre.12060
14. Yang 0, Sun H, Wang X, Yu X, Zhang J, Guo B,
Hexige S. Metabolic changes during malignant
transformation in primary cells of oral lichen
planus:
Succinate
accumulation
and
tumour
suppression. //J Cell Mol Med. 2019 Dec 2.
https: doi.org/10.1111/jcmm. 14376
УДК: 616.893-053.2.005-036.11 -08:615.37
СОВЕРШЕНСТВОВАНИЕ АЛГОРИТМА ЛЕЧЕНИЯ ОСТРЫХ
ПОЛИМОРФНЫХ ПСИХОТИЧЕСКИХ ЗАБОЛЕВАНИЙ
Г.Ф.Гапурова, Ш.Ф. Усманова, Ш.Э. Курбаниязова
Ташкентский государственный стоматологический институт
РЕЗЮМЕ
В данной научной статьи описаны измене
ния
иммунных
параметров
крови,
вызванные
острыми
полиморфными
психотическими
рас
стройствами, и меры по оптимизации алгоритма
лечения путем лечения иммуномодуляторами.
Ключевые слова:
острые полиморфные пси
хотические
нарушения,
иммунитет,
иммунная
система, психоз.
ABSTRACT
This scientific article describes the changes in
immune parameters in the blood caused by acute
polymorphic psychotic disorders and measures to
optimize the treatment algorithm by treating them
with immunomodulators.
Key
words:
acute
polymorphic
psychotic
disorders, immunity, immune system, psychosis.
Долзарблиги:
Сўнгги ўн йилликда ўткир по
лиморф психотик касалликлар ташҳиси психи
атрия
соҳасида
кенг
қўлланилиб
келинмоқда.
Бунга сабаб атроф муҳитдаги стрессоген омил-
ларнинг
тобора
ошиб
боришидир.
Касалликни
келтириб чиқарувчи омилларга аҳборот восита-
лари орқали олинадиган аҳборотларнинг кўпли-
ги,экологиянинг
ёмонлашуви,
табиий
офатлар
сонининг
ортиб
бориши,
вируслар
оқибатида-
ги
пандемия,
социал
ва
молиявий
ҳолатнинг
пасайишидир.
Ушбу
касалликнинг
ўрта
ёшда-
ги аҳоли қатламида кўпайиши, вазиятни янада
жиддийлиги
тўғрисида
маълумот
бера
олади.
Бу эса касаллик оқибатида, айнан ишлаш фа-
олиятидаги
аҳоли
ўртасида
касалликни
келиб
чиқганлиги жамиятга нисбатан зарар етказиши
билан хам аҳамиятга моилдир. Ҳозирги кунга-
ча ўткир полиморф психотик касалликларни
93
КЛИНИЧЕСКИЕ ИССЛЕДОВАНИЯ
тарқалганлигини,
келиб
чиқиш
сабабаларини,
клиникасини,
ўрганиб
келинганлигига
қарамай
касалликни организмдаги бошқа тизимлар би
ла» боғлиқлик жиҳатларига стар ли даражада эъ-
тибор қаратилмаган. Бугунги кунда ўткир поли
морф психотик бузилишлар ҲКТ (МКБ) -10 да
ўзининг
мустақил
нозологиясига
эга
касаллик
сифатида
юритилади.
Касаллик
ўткир
бошла-
ниб, турли психотик симптомлар, яъни кўрув
ва
эшитув
галлюцинациялари,
васваса,
купли
ҳиссий зўриқиш б план кечувчи симптомлар би-
лан намоён бўлади. Уткир полиморф психотик
бузилишлар нинг шизофрениядан фарқи у пиит
қайтар
жараёнга
эгалигидадир.
Шунинг
учуй
ҳам касалликни эрта ташҳислаш ва касалликни
оғирлаштирувчи
омилларни бартараф
этиб ор-
ганизмнинг умумий соматик ҳолатини яхшилаш
натижасида, руҳий ҳолатни ҳам яхшилашга эри-
шиш жуда муҳим аҳамиятга эгадир.
Маълумки
организмнинг
умумий
мослашув-
чанлик жавоби ўз ичига барча тизим ва дара-
жаларни, патологик жараёнларни келиб чиқиш
қонунятларини ўз ичига о лад и. Шу билан бир
қаторда ўткир полиморф психотик касалликда-
ги клинике -иммунологик ва клинико-биологик
боғлиқликларни
янада
чуқурроқ
ўрганиш
ке-
раклигини такидлайди. Руҳий зўриқиш натижа
сида руҳий фаолиятнинг тургунлиги бузилиши
нозологик
даражада
ўрганилган.
Неврозлар-
нинг патофизиологик негизи бош миянинг лим-
бико-диенцефал
тизимидаги
функционал
ҳолат-
нинг бузилишидир. Руҳий зўриқиш натижасида
нейроиммун тизим механизмларида келиб чиқ-
ган
бузилишлар
иммуииокоррекция
усулларини
қўллаган
ҳолда
комплек
реабилитацион
пора
тадбирларини ишлаб чиқиш зарурлигнин таки
длайди.
Тадқиқот мақсади:
ўткир полиморф психо
тик
бузилишларда
қондаги
иммунологик
кўр-
саткичларнинг ҳолати ва иммун комплекс пора
тадбирлар
ўтказиш орқали касалликнинг даво-
лаш алгоритмини оптималлаштириш.
Асосий вазифалар:
• УППБ билан оғриган беморлар қонини имму
нологик қўрсаткичларини текшириш;
•
Урганилинаётган беморларнинг даволаш ал-
горитмига иммунокорректор
препаратини қў-
шиш;
• даволаш курении ўтаб бўлгач, иммуномоду-
ляторларнинг
самарадорлиг
даражасини
тек
шириш.
Тадқиқот
материаллари
ва
усуллари:
Тадқиқот объекта этиб ўткир полиморф пси
хотик бузилишлар ташхиси билан биринчи бор
госпитализация
қилинган
беморлар
саралаб
олинди. Тадқиқот усули сифатида; клиник- пси
хологик ва клиник- иммунологик усуллар Таи
ланд и. Тадқиқотда ЎППБташхиси билан 25- 47
ёшгача бўлган (Тошкент шаҳридаги РРККШда
стационар даволанишида бўлган) 67 нафар бе-
мор
қатнашди
(касаллик
давомийлиги
1
ой).
Текширувнинг
биринчи
босқичида
беморлар
нинг барчаси ўткир психоз холатида бўлганлар
ва уларнинг барчасида иммунологик қон таҳ-
лили ўтказилди. Қон таҳлиллари натижаларига
кўра, лимфоцитлар сони (3496 абс ± ёки 52% ±)
ошганлиги, CD3+ (46% ± ёки 1001абс), CD8+
(18% ±) сонининг пасайганлигини, ИРИ (CD4+
/ CD8) камайгани (1,1 ±), CD20+ (956 абс ± ёки
18% ±) сонининг ошганлиги, IgM (98 мг%) ва
IgG
(520мг%±)
сонининг
пасайганлигини
кўр-
сатди.
Шартли равишда б из беморларни икки гу-
руҳга бўлдик. I- гуруҳни тадқиқот гуруҳи деб
белгиладик (30 нафар кишидан иборат). Бу гу-
руҳга антипсихотик дори воситаларига қўшим-
ча
иммунокорректор
препаратлардан:
Иммуно-
модулин 0,01%, 1,0 ml, кунига 1 марта, № 10
ёки Полиоксидони 6 mg, 1 ампуладан, кунига1
мартта, № 10. буйирилди. II- назорат гуруҳига
эса (29 нафар кишидан иборат) антипсихотик
дори воситаларига қўшимча тарзда иммунокор-
ректорлар буйирилмади.
Беморларнинг
дастлабки
касалхонага
тушган
кунидаёқ хамда антипсихотик ва иммунологик
даво
чораларини
самарадорлигини
текшириш
мақсадида касалҳонадан чиқиб кетиши олдидан
клинике-
психологик
ва
клинико-иммунологик
текширув ўтказилди. Иммунокорректорлар 1 ml
мушак ичига 10 кун давомида юборилди. Даво
натижаси такрор иммун кўрсаткичларни текши
риш ва баҳолаш орқали баъҳоланди. Иммуно
логик текширувлар УзРес Иммунология ИТИда
олиб борилди.
Олинган
натижалар
шуни
кўрсатдики
тадқиқот
гуруҳидаги
беморларга
антипсихотик
дори воситаси билан бир қаторда иммунокор
ректорлар
ҳам
қўшимча
қилиниши
натижаси
да,
бу
гуруҳдаги
беморлар
иммунологик
қон
кўрсаткичлари, лимфоцитлар сони (2057 абс ±
ёки 38% ±) нормал кўрсаткичларга тушганлиги,
CD3+ (57%
± ёки 1607 абс), CD8+ (18% ±) сонининг кута-
рилганлигини, ИРИ (CD4+ / CD8) нормал кўр-
саткичларга етганлиги (1,7 ±), CD20+ (698 абс ±
ёки 19% ±) сонининг нормал кўрсаткичларгача
пасайганлигини, IgM (129 мг%) ва IgG (980мг%)
сонининг
нормал
кўрсаткичларгача
кўтарил-
ганлигини
кўришимиз
мумкин.
Аксинча
куза-
тувдаги назорат гуруҳимизнинг қон таҳлиллари
қайта
олиб
текширилганда,
иммунологик
кўр-
саткичларнинг ҳолати I- чи гуруҳга нисбатан
ўзгармаганлигини кўрсатди.
94
MEDICINE AND INNOVATIONS |
№1, 2021
КЛИНИЧЕСКИЕ ИССЛЕДОВАНИЯ
2.
ЛИТЕРАТУРА/REFERENCES
Гопурова ГФ. Ўткир полиморф психотик бу-
зилишларнинг
клиникиммунологик
бузили-
шлари/ Султанов Ш.Х., Курбаниязова Ш.Э.
«NEVROLOGIYA
»—2(82).
"Ташкент
2020.
стр. 62-64. [Gopurova G.F. O'tkir polimorf
psixotik
buzilishlaming
klinikimmunologik
huzilishlari
Sultanov
Sh.X..
Kurbanivazova
Sh.E. «NEVROLOGIYA »—2(82), Tashkent 2020. str.
62-64.]
Нарходжаев А. А.. Гофурова Г.Ф., Султа
нов LUX. Алкоголга царам бўлган беморлар-
да
вахима
бузилишларининг
уусусиятла-
ри/« NEVROLOGIYA»—2(82), Ташкент2020, стр.
53-55. [Narxodjaev A.A., Gofurova G.E, Sultanov
Sh.X. Alkogolga qaram bo 'lgan bemorlarda vaxima
buzilishlarining hususiyatlari ■■ NEl ROLOl И
YA»—2(82), Tashkent 2020, str. 53-55.]
Гопурова ГФ. Реакция иммунной системы на
острый полиморфный психоз/ Ходжаева НИ,
Султанов Ш.Х. Инфекция, иммунитет и фарма
кология-2020, № 3, стр. 39-43. [ Gopurova G.E,
Xodjaeva N.I, Sultanov Sh.X. reaktsiya immunnoy
sistemi na ostriy polimorfhiy psixoz Infektsiya,
immunitet i farmakologiya]
Nikitina, V. Role of immune mechanisms information
of variants of adaptation in persons with PTSD / V.
Nikitina, T. Vetlugina, E. Epan-chintseva, V. Semke
/// European Psvchiatrv. - 2010. - Vol. 25. -Suppl.
1.-P.833.
Черенъко, В. Б. Система иммунитета при раз
ных уровнях психических расстройств / Т. И.
Ветлугина, С. А. Иванова, О. А. Никифорова, В.
Б. Черенъко II Сибирский вестник психиатрии и
наркологии. -1996. -№ 2.
6.
- С.
77—
78. [Cherenbko, V. В. Sistema immuniteta
pri raznix urovnyax psixicheskix rasstroystv / T.
P. Vetlugina, S. A. Ivanova, 0. A. Nikiforova, V. B.
Cherenbko II Sibirskiv vestnikpsixiatrii i narkologii.
-1996.-N° 2. -S. 77— 78]
7.
Никитина ВБ. Иммунокоррекция и и иммуно
реабилитация при психических расстройствах
Ветлугина Т.П., Иванова о.А., Лобачева В.Б.,
Лебедева ВБ. II Метаболические механизмы
иммунореактивности. Красноярск 2004, Стр.
107-108. [Nikitina V.B. Immunokorrektsiya i i
immunoreabilitatsiya pri psixicheskix rasstroystvax
/ Vetlugina TP, Ivanova o.A„ Lobacheva VB„
Lebedeva
VB.
II
Metabollcheskie
mexanizmi
immunoreaktivnosti. Krasnoyarsk 2004, Str. 107-108.]
8.
Никитина ВБ. Состояние иммунитета у боль
ных с впервые диагностированной шизофренией
//Ж. невропатолог и психиатрии. -1991,-№ 8,-
Стр. 47-49. [Nikitina V.B. Sostoyanie immuniteta и
Ьо1ъпых s vpervbie diagnostirovannoy shizofreniey //
J. nevropatolog ipsixiatrii. -1991,-№ 8,-Str. 47-49.]
9. Lyall, M- Systematic review, and: critical evaluation
of the immunology> of chronic fatigue syndrome /М:
LvalEM: Peakman, Si A. Wessely//JPsvchosomRes:
-2003: -Vol: 55: №2: -P: 79-90:''
10. Marquesr A: H. Brain-immune interactions and
implications psychiatric disorders / A: H: Marques;
G'. Cizza, E. Sternberg:// Rev. Bras. Psiquiatr.
-2007.-№29: -Suppl.l.-S: 27-32:
11. Impairedmatural immunity, cognitive dysfunction, and,
physical symptoms in patients with; chronic; fatigue
swdrome: preliminary>: evidence for a?sub-group
7
/ Si I): Siegel, M: H: Antoni, Ml. A. Fletcher etal: II
. -2006: - Vol:60iN6: -P: 559-566:
УДК: 616.36-002.2:616.314-089.87:332.143
MONITORING THE INCIDENCE OF INFLAMMATORY
PROCESSES OF MALE AFTER TOOTH EXTRACTION
IN PATIENTS WITH CHRONIC HEPATITIS
Rakhmatullaeva O. U., Shomurodov K.E.
Tashkent State Dental Institute
ABSTRACT
As a result of numerous clinical and experimental
studies, a relationship has been established between
changes in the oral cavity and pathology of internal
organs. In modem dentistry, interest in research
on concomitant pathologies is explained by the
accumulation of new arguments, the emergence of
new information in the system of the whole organism
[3,5]. This analysis focuses on the prevalence of
hepatitis infection and its various oral manifestations,
consequences and clinical course. In this regard, the
monitoring of outpatient records of patients with
concomitant pathology, such as hepatitis А, В, C
with inflammatory processes of the oral cavity and
maxillofacial area after tooth extraction for emergency
indications in the clinic of surgical dentistry of the
clinic of the Tashkent State Dental Institute over the
past 5 years was carried out.
Relevance. Diseases of internal organs, in particular
the liver and organs of the oral cavity. The development
95