Young scientists

THE ROLE OF EMPLOYEE EVALUATION, MOTIVATION, AND EMPOWERMENT IN ENTERPRISE MANAGEMENT SYSTEMS

2025-08-25T14:13:08+08:00

In today’s rapidly changing economic environment, where market volatility, digitalization, and global competition are defining characteristics, the formation of an effective enterprise management system requires a human-centered approach. This article examines the significance of employee evaluation, motivation, and empowerment in shaping sustainable and adaptive management systems. Drawing on a case study of Mukhtorjon Avto Tex Trans, the analysis highlights the impact of employee performance assessments and the application of motivational and empowerment theories. The study emphasizes that motivation diagnostics and empowerment mechanisms are integral components of modern management, contributing not only to operational efficiency but also to long-term organizational resilience and innovation.

BOSHLANGʻICH SINF OʻQUVCHILARINING NUTQINI OʻSTIRISH METODIKASI

2025-08-25T14:13:06+08:00

Ushbu tezisda boshlang’ich sinf o’quvchilarining nutqini oshirishda o’qish turlaridan foydalanish yoritib berilgan. Tezis davomida o’qish turlarini boshlang’ich sinf o’quvchilariga to’g’ri qo’llash yuqori samaradorlikka olib kelishi ochib berilgan.

DAVLAT XARIDLARIDA INSOFSIZ IJROCHILAR TUSHUNCHASI

2025-08-25T14:13:05+08:00

Ushbu tadqiqot ishida “insofsiz ijrochi” tushunchasi O‘zbekiston Respublikasi qonunchiligi nuqtai nazaridan tahlil qilinadi. Insofsiz ijrochilar reestrini yuritish tartibi milliy va ilg‘or xorijiy tajriba asosida qiyoslanadi. “Insofsiz ijrochi” tushunchasining huquqiy tabiati turli olimlarning qarashlariga ko‘ra ochib beriladi. Shuningdek, davlat xaridlari jarayonida insofsiz ijrochilar reestrini yuritish zaruriyati va ijobiy natijalari xususida so‘z boradi.

UCHINCHI RENESSANS POYDEVORINI QURISH JARAYONIDA YOSHLARDA VATANPARVARLIK TUYG‘ULARINI YUKSALTIRISHNING ZAMONAVIY AHAMIYATI

2025-08-25T14:13:04+08:00

Ushbu maqolada Uchinchi Renessans poydevorini barpo etish jarayonida yosh avlodda vatanparvarlik tuyg‘ularini yuksaltirishning ijtimoiy-falsafiy ahamiyati tahlil etilgan. Milliy g‘oya va qadriyatlar, ta’lim tizimidagi islohotlar, madaniy merosni asrab-avaylash hamda global jarayonlarda milliy o‘zlikni mustahkamlash omillari yoritilgan. Shuningdek, yoshlarda milliy g‘urur va Vatanga sadoqat tuyg‘ularini shakllantirishning zamonaviy metodlari ilmiy asoslangan.

O‘ZBEK VA TURK TILLARIDA SIFAT DERIVATSIYASI

2025-08-25T14:13:03+08:00

Til va madaniyat o‘rtasidagi aloqadorlikning dolzarblashuvi, milliy madaniyatning o‘ziga xos jihatlarini ko‘rsatib berish, milliy o‘zlikni anglash, milliy qiyofani aks ettirishda milliy boyligimiz sanalmish o‘zbek tili va bu tilda so‘zlashuvchi kishilar o‘rtasidagi muloqot shakllarining ifodalanish tarzini tadqiq etishga katta ehtiyoj seziladi. Turkiy tillar oilasiga kiruvchi ikki til, yani o‘zbek va turk tillarining qiyosiy morfologiyasini o‘rganishni masad qildik.

LUQMON BO‘RIXONNING “IMOM MOTURUDIY” ROMANI HAQIDA BA’ZI MULOHAZALAR

2025-08-25T14:13:02+08:00

O‘zbekiston zamini asrlar davomida ko‘plab buyuk allomalarni yetishtirgan muqaddas maskandir. Ular orasida ilohiyot, kalom va tafsir ilmlarining mashhur namoyandasi, Imom Abu Mansur Moturidiy alohida o‘rin egallaydi. Uning boy ilmiy merosi nafaqat O‘rta asr musulmon dunyosida, balki bugungi kunda ham islom tafakkuri, aqidaparastlikka qarshi ilmiy yondashuvning asosi sifatida baholanishi bejiz emas. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev tomonidan “Mashhur mutafakkir va ilohiyotshunos Imom Abu Mansur Moturidiy tavalludining 1150 yilligini keng nishonlash to‘g‘risida”gi farmon imzolanganliig ham bevosita ilm-fan, din va ma’naviyat uyg‘unligining ifodasi sifatida katta e’tiborga loyiqdir [1].

СПОСОБЫ УВЕЛИЧЕНИЯ ДОХОДА ОТ БАНКОВСКИХ ДЕПОЗИТОВ

2025-08-25T14:13:01+08:00

В статье рассматриваются банковские кредиты и их роль в экономике. Проанализировано, что банковские кредиты играют ведущую роль в экономике, так как играют первостепенную роль в формировании и развитии производственного процесса физических и юридических лиц различных отраслей, служат основой совершенствования процессов собственного развития и капитала банка.

ULUG‘BEK HAMDAMNING “YO‘L” ROMANIDA RUHIYAT TALQINI

2025-08-25T14:13:00+08:00

Adabiyot turfa xil olamni, insonning ruhiy-ma’naviy qiyofasini talqin etar ekan, uning zamirida shaxs qismati, taqdiri, hayoti uzviy birlikda o‘z ifodasini topadi. Bu esa, har qanday badiiy asardagi qahramonlar olamini, ruhiy qiyofasini yuzaga chiqaradi. Ana shu xususiyatlarning yaxlitligi obrazlar olami, uning o‘ziga xosliklarini ham namoyon etadi.

O‘TKIR RESPIRATOR INFEKSIYA (ORI) BILAN KASALLANGAN BOLALARDA IMMUN TIZIMI FAOLIYATINING O‘ZGARISHLARI

2025-08-25T14:12:59+08:00

Mazkur maqolada o‘tkir respirator infeksiya (ORI) bilan kasallangan bolalarda immun tizimi faoliyatida kuzatiladigan o‘zgarishlar ilmiy jihatdan tahlil qilindi. Tadqiqot Toshkent viloyatidagi shifoxonalarda kuzatilgan 2–10 yosh oralig‘idagi bolalar ishtirokida olib borildi. Immunologik tekshiruvlar natijasida T-limfotsitlar soni va ularning subpopulyatsiyasi, immunoglobulinlar miqdori hamda fagotsitar faollik darajasida sezilarli o‘zgarishlar aniqlangan. ORI kechishida CD4+/CD8+ indeksining buzilishi, IgA darajasining pasayishi va fagotsitoz faolligining susayishi asosiy markerlar sifatida namoyon bo‘ldi. Tadqiqot natijalari ORI bilan kasallangan bolalarda nafaqat simptomatik, balki immun tizimining kompensator imkoniyatlarini qo‘llab-quvvatlovchi kompleks terapiya zarurligini asoslaydi. Ushbu yondashuv bolalarda infeksiya qaytalanishini kamaytirish va surunkali respirator patologiyalar rivojlanishining oldini olishda muhim ahamiyatga ega.

KO‘RUV REKLAMA MATNLARI TAHLILI

2025-08-25T14:12:57+08:00

Ushbu maqolamizda ko‘ruv reklama matnlarining xususiyatlari aniqlandi, til birliklarining reklamada tutgan o‘rni ko‘rib chiqildi. Ko‘ruv reklama matnlari tajribalar asosida o‘rganildi. Reklama uchun til birliklari eng muhim vosita ekanligini dalillashga harakat qilindi.

FILM ADAPTATSIYASINING LINGVOPOETIK XUSUSIYATLARI: TOLKIEN ASARLARI MISOLIDA

2025-08-25T14:12:56+08:00

Ushbu maqola J.R.R. Tolkien asarlarining film adaptatsiyalaridagi lingvopoetik xususiyatlarini, xususan, Piter Jekson tomonidan suratga olingan “Uzuklar hukmdori” va “Hobbit” trilogiyalarini tahlil qiladi. Tolkien ijodida filologik asos, boy poetik tuzilmalar va yaratilgan tillar muhim o‘rin tutadi. Tadqiqot ushbu xususiyatlarning kino adaptatsiyasida qanday o‘zgarganini, yo‘qolganini yoki yangi shaklda namoyon bo‘lganini ko‘rib chiqadi. Adaptatsiya nazariyasi, stilistik tahlil va tanlangan dialoglari bilan yaqindan tanishish asosida film til yo‘qotishlarini qanday qoplagani va poetik ohangni qanday saqlab qolganini yoritadi.

AI TEXNOLOGIYALARI - TAHLILIY IMKONIYATLAR ESHIGI

2025-08-25T14:12:55+08:00

AI texnologiyalari faqat tasvir emas, balki vaqt qatlamidagi ma’lumotlar bilan ishlash, yoki bir-biriga bog‘liq ko‘p o‘lchovli datasetlarni integratsiya qilishda ham yordam beradi. Misol uchun, zararkunanda populyatsiyasining kelgusi haftalardagi dinamikasini oldindan aytish uchun rekurrent neyron tarmoq (RNN) yoki lSTM modellaridan foydalanish mumkin – bunda hozirgi momentdagi entomologik holat, ob-havo prognozi, agrotexnik chora-tadbirlar kiritilib, model keyingi trendni bashorat qiladi. Ba’zi tajribalarda AI asosida sintez qilingan shunday bashorat modeli uch oygacha oldindan zararkunanda rivojlanishini 90 %ga yaqin aniqlikda to‘g‘ri taxmin qilgani qayd etilgan (bu borada AI texnologiyalari agronomik qarorlar qabul qilishda kuchli vosita sifatida ko‘rilmoqda).

GLOBALLASHUV SHAROITIDA TA’LIMNING ZAMONAVIY MUAMMOLARI

2025-08-25T14:12:54+08:00

Globallashuv zamonaviy dunyoda axborot almashinuvini tezlashtirib ta’lim ahamiyatini oshirdi. Mediata’lim insonlarni axborotlar oqimini tanib olish, ularni tanqidiy baholash va foydali maʼlumotlarni ajratib olish qobiliyatiga ega qiladi. Zamonaviy sharoitda nafaqat taʼlim tizimining, balki butun jamiyatning rivojlanishida muhim rol oʻynaydi. Biroq, globallashuv jarayonlari mediata’limni rivojlantirishda yangi imkoniyatlar bilan birga bir qator muammolarni ham keltirib chiqardi. Ushbu maqolada globallashuv sharoitida mediata’limni rivojlantirishning dolzarb masalalari, muammolari va istiqbollari tadqiq etiladi. Globallashuv zamonaviy dunyoda axborot almashinuvini tezlashtirib, ta’limning ahamiyatini oshirdi. Insonlarni axborotlar oqimini tanib olish, ularni tanqidiy baholash va foydali maʼlumotlarni ajratib olish qobiliyatiga ega qiladi.

RAQAMLI TA’LIM MUHITIDA BO’LAJAK BOSHLANG’ICH SINF O’QITUVCHILARINING AKMEOLOGIK POZITSIYASINI RIVOJLANTIRISH

2025-08-25T14:12:53+08:00

Ushbu tezisda raqamli ta’lim muhitida bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarining akmeologik pozitsiyasini rivojlantirishning nazariy va amaliy jihatlari yoritilgan. Akmeologik pozitsiya — pedagogning kasbiy o‘sish, shaxsiy yetuklik va ijodiy salohiyatni ro‘yobga chiqarish yo‘lidagi faol hayotiy pozitsiyasi sifatida talqin qilinadi. Bu esa bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarining professional tayyorgarlik darajasini oshirish va ta’lim sifati yaxshilanishiga xizmat qiladi.

ИСПОЛЬЗОВАНИЕ ЦИФРОВЫХ ТЕХНОЛОГИЙ НА УРОКАХ РУССКОГО ЯЗЫКА

2025-08-25T14:12:52+08:00

В данной статье рассматриваются возможности использования цифровых технологий на уроках русского языка. Анализируются современные цифровые инструменты, которые помогают повысить эффективность учебного процесса, развивать мотивацию студентов и формировать их языковую компетенцию. Особое внимание уделяется роли интерактивных платформ, мультимедийных ресурсов и онлайн-сервисов в обучении.

O‘ZBEKISTONDA AXBOROT MADANIYATINI SHAKLLANTIRISH YO‘NALISHLARI

2025-08-25T14:12:51+08:00

Bugungi kunda axborot olish va uzatish jarayoni keskin o‘zgarib bormoqda. Har bir inson nafaqat axborot iste’molchisi, balki uning tarqatuvchisiga ham aylanmoqda. Shuning uchun axborot madaniyati – bu faqatgina matnlarni tushunish emas, balki ularning qayerdan kelganini, qanday maqsadda tarqatilganini va qanday ta’sir ko‘rsatishini anglashdir.

COMPARATIVE LEXICAL-SEMANTIC AND STRUCTURAL ANALYSIS OF UZBEK AND ENGLISH PROVERBS WITH RELIGIOUS AND SPIRITUAL COMPONENTS

2025-08-25T14:12:50+08:00

The article explores the comparative lexical-semantic and structural features of Uzbek and English proverbs that contain religious and spiritual components. Proverbs are an essential part of linguistic and cultural heritage, reflecting the moral, ethical, and spiritual worldview of a nation. The study examines how sacred concepts, religious values, and spiritual beliefs are encoded in proverbs of both languages, highlighting similarities and differences shaped by historical, cultural, and religious backgrounds. Lexical-semantic analysis focuses on religious terminology, metaphors, and symbolic elements, while structural analysis considers syntactic patterns, stylistic devices, and figurative expressions. The research also addresses how these proverbs influence cultural identity and interethnic communication. The findings contribute to cross-cultural linguistics, translation studies, and the understanding of intercultural pragmatics.

QARAQALPAQ BALALAR ÁDEBIYATINDAǴI TÁRBIYALIQ MOTIVLER

2025-08-25T14:12:49+08:00

Bul maqalada qaraqalpaq balalar ádebiyatında tárbiyalıq motivlerdiń tutqan ornı hám áhmiyeti talqılanadı. Atap aytqanda, poeziya, xalıq qosıqları hám házirgi zaman balalar shayırlarınıń dóretpelerinde ata-anaǵa húrmet, miynet súyiwshilik, hadallıq, tábiyatqa muhabbat, doslıq hám iygilik ideyaları qalay sáwlelengenine dıqqat awdarıladı. Qosıq mısalları arqalı tárbiyalıq motivlerdiń balalar sana-sezimine tásir etiwdegi áhmiyeti kórsetiledi. Sonday-aq, ádebiy dereklerde ushırasatuǵın pedagogikalıq hám ruwxıy kózqaraslardıń jas áwladtı kámil insan etip tárbiyalawdaǵı ornı kórsetiledi.

COMPLEX COMPOUNDS AND LIGANDS: TYPES OF INTERACTIONS

2025-08-25T14:12:48+08:00

This article provides a comprehensive overview of complex compounds, focusing on the roles of central atoms, ligand types, and the interaction mechanisms leading to complex formation. The discussion covers electrostatic and donor–acceptor interactions, the chelate effect with polydentate ligands, and the structural diversity of mono- and polynuclear complexes. Practical applications in catalysis, medicine, and biological systems are highlighted, making the article relevant for both academic and applied chemistry studies.

IRSIY KASALLIKLARNING TURLARI

2025-08-25T14:12:45+08:00

Maqolada irsiy kasalliklarning kelib chiqish sabablari, ularning asosiy turlari va ilmiy ahamiyati tahlil qilindi. Monogen, poligen, xromosomal va mitoxondrial kasalliklarning o‘ziga xos xususiyatlari misollar yordamida yoritildi. Shuningdek, zamonaviy genetika fanida erta tashxislash va davolash usullarining rivojlanishi qayd etildi.

THE GROWING TENDENCY OF CHOOSING LIFE ABROAD: MOTIVATIONS, OPPORTUNITIES AND CHALLENGES

2025-08-27T00:10:53+08:00

In recent decades, global migration has become one of the most significant social phenomena shaping the 21st century. An increasing number of individuals from various countries are choosing to live abroad in search of better educational opportunities, improved living standards, financial stability, and cultural diversity. This study explores the underlying motivations behind the growing trend of migration, focusing on both opportunities and challenges faced by people who settle abroad. The research employs a qualitative approach based on secondary data analysis, academic sources, and international migration reports. Results indicate that while migration provides access to quality education, employment, and cross-cultural experiences, it also creates challenges such as cultural adaptation, language barriers, discrimination, and psychological issues like homesickness. The discussion emphasizes the dual nature of migration: although it creates promising prospects for personal and professional growth, it requires strong resilience and support systems. The paper concludes that policymakers should address migration challenges by creating sustainable integration policies, and individuals should be prepared for both advantages and struggles of living abroad.

ЁҚИЛҒИ-ЭНЕРГЕТИКА СОҲАСИДА ДАВЛАТ МУЛКИНИ ХУСУСИЙЛАШТИРИШ ЖАРАЁНИДА ПРОКУРОР НАЗОРАТИНИ АМАЛГА ОШИРИШНИНГ АЙРИМ МУАММОЛАРИ

2025-08-27T00:10:51+08:00

Мазкур тезисда ёқилғи-энергетика соҳасида давлат мулкини хусусийлаштириш жараёнида прокурор назоратини амалга оширишдаги айрим муаммолар, уларнинг сабаб ва оқибатлари таҳлил қилинган, шунингдек, муаллиф томонидан ушбу соҳада прокурор назоратни такомиллаштиришга қаратилган таклиф ва тавсиялар илгари сурилган.

GEOGRAFIYA FANINI O‘QITISHDA ZAMONAVIY VA INNOVATSION TA’LIM MUHITINI TASHKIL ETISH

2025-08-27T00:10:44+08:00

Ushbu maqolda innovatsion o‘qitish usullarini ta’lim muassasalarida qo‘llashning nazariy va uslubiy jihatlari ko‘rib chiqilib, geografiya fanini o‘qitishda simulyatsion modellashtirish, kadr texnologiyasidan foydalanishning muhim xususiyatlari va imkoniyatlari ochib berilgan.

O‘ZBEKISTON UMUMTA’LIM MAKTABLARIDA CLIL YONDASHUVI ORQALI FANLARARO INTEGRATSIYANI RIVOJLANTIRISH VA O‘QUVCHILARDA TANQIDIY FIKRLASHNI SHAKLLANTIRISH IMKONIYATLARI

2025-08-28T20:52:37+08:00

Ushbu tezisda O‘zbekiston umumta’lim maktablarida CLIL (Content and Language Integrated Learning) yondashuvining fanlararo integratsiyani rivojlantirishdagi o‘rni hamda o‘quvchilarda tanqidiy fikrlash ko‘nikmalarini shakllantirish imkoniyatlari tahlil qilinadi. CLIL nafaqat ingliz tilini samarali o‘rganishga, balki o‘quvchilarni turli fanlar mazmunini uyg‘unlashtirgan holda anglashga undaydi. Bu jarayon o‘z navbatida ularning ijodiy tafakkuri, tahliliy yondashuvi va mustaqil qaror qabul qilish qobiliyatlarini rivojlantiradi. Maqolada O‘zbekiston ta’lim tizimidagi mavjud islohotlar, davlat hujjatlari va xalqaro tajribalar asosida CLILning tanqidiy fikrlashni shakllantirishdagi metodik imkoniyatlari ochib beriladi.

ХОРИЖИЙ ДАВЛАТЛАР ТАЖРИБАСИДА АХБОРОТ ХАВФСИЗЛИГИНИ ТАЪМИНЛАШНИНГ ҲУҚУҚИЙ АСОСЛАРИ

2025-08-28T20:52:34+08:00

Мақолада Германия, Россия ва Эстония мисолида ахборот хавфсизлигини таъминлаш бўйича ҳуқуқий асослар таҳлил қилинган. Германияда қабул қилинган NetzDG қонуни ижтимоий тармоқларда ноқонуний контентни чеклаш механизмларини жорий этгани, Россиядаги қонунчилик ўзгаришлари рақамли суверенитетни мустаҳкамлашга хизмат қилгани ва Эстония Жиноят кодексида касбий ҳамда хизматга оид махфий маълумотларни ошкор қилиш жиноят сифатида белгилангани ёритилган. Муаллиф ушбу тажрибалар миллий қонунчиликни такомиллаштириш учун муҳим аҳамият касб этишини таъкидлайди.

TURIZMNING IQTISODIY RIVOJLANISHDAGI O‘RNI VA AHAMIYATI

2025-08-28T20:52:32+08:00

Ushbu maqolada turizmning global miqyosdagi iqtisodiy rivojlanishda tutgan o‘rni va ahamiyati tahlil qilinadi. Tadqiqotda turizmning byudjet daromadlarini oshirish, bandlikni ta’minlash, infratuzilmani rivojlantirish, xorijiy investitsiyalarni jalb etish va iqtisodiyotning boshqa tarmoqlariga ijobiy ta’siri haqida fikr yuritiladi. Shuningdek, turizmning multiplikativ ta’siri hamda ijobiy va salbiy jihatlari izohlanadi. Maqolada turizmning nafaqat iqtisodiy, balki ijtimoiy va madaniy jarayonlarga qo‘shayotgan hissasi ham yoritiladi. Xulosa qismida esa barqaror rivojlanish, ekologik muhofaza va mahalliy manfaatlarni himoya qilish turizm siyosatining asosiy ustuvor yo‘nalishlari sifatida ko‘rsatib o‘tiladi.

HUJJATLI KINO ORQALI MILLIY O‘ZLIKNI IFODALASH: QORAQALPOQ TAJRIBASI

2025-08-28T20:52:31+08:00

Mazkur maqolada hujjatli kino milliy o‘zlikni ifodalash vositasi sifatida tahlil qilinib, Qoraqalpoq tajribasi misolida etnografik marosimlar, ekologik fojealar va tarixiy merosning aks ettirilishi o‘rganiladi. Tadqiqotda “Juwapkershiligi sheklengen jigitler”, “Ajinyaz”, “Tıǵın”, “Kurort”, “Urı” va “Qońsılar” kabi filmlar misol qilib keltirilib, ular orqali xalqning qadimiy an’analari hamda madaniy ildizlari hujjatlashtirilganligi ko‘rsatiladi. Shuningdek, hujjatli filmlarning yosh avlodda milliy g‘urur va madaniy merosga hurmat tuyg‘usini shakllantirishdagi o‘rni ham yoritilgan. Natijada, Qoraqalpoq hujjatli kino maktabi milliy identitetni mustahkamlash va uni xalqaro miqyosda tanitishda muhim strategik vosita ekanligi ilmiy jihatdan asoslab berilgan.

DIGITAL ADDICTION AND ITS IMPACT ON YOUTH PSYCHOLOGY

2025-08-28T20:52:28+08:00

This article examines the phenomenon of digital addiction and its psychological effects on youth. It discusses how excessive use of the Internet, social media, mobile devices, and online games affects students’ mental health, social relationships, and academic performance. The paper also explores the social consequences of digital addiction, including isolation, reduced face-to-face communication, and emotional instability. Finally, the article highlights strategies for prevention and management, such as parental control, media literacy, personal discipline, and psychological support, emphasizing the importance of balanced and responsible technology use.

YANGI O‘ZBEKISTONDA XAVFSIZLIKNING HUQUQ ASOSLARI

2025-08-28T20:52:22+08:00

Mazkur maqolada O‘zbekiston Respublikasining yangi tahrirdagi Konstitutsiyasida xavfsizlik masalalarining huquqiy jihatdan mustahkamlanishi tahlil qilingan. Unda davlat xavfsizligi, jamoat xavfsizligi hamda axborot xavfsizligiga doir normalarning konstitutsiyaviy asoslari yoritilib, milliy va xalqaro xavfsizlik tamoyillari bilan uyg‘unligi ochib berilgan. Shuningdek, yangi konstitutsiyaviy islohotlarning fuqarolarning huquq va erkinliklari, jamiyat barqarorligi va davlat manfaatlarini himoya qilishdagi ahamiyati asoslab berilgan.