№ 1 (2025) Yosh olimlar

This review explores the scientific literature on pancreatic diseases, with a focus on exocrine pancreatic insufficiency (EPI). It highlights the relationship between pancreatic health and obesity and examines the influence of pancreatic exocrine function on the development of adults and adolescents. Studies on piglets, a widely used model for optimizing treatments for human pancreatic diseases, are also referenced. The pancreas, a critical organ with both exocrine and hormonal functions, plays a central role in the health of animals and humans. Pancreatic disorders are often severe and challenging to manage. A balanced diet and appropriate dietary supplements can significantly improve patient outcomes and the progression of these diseases. Thus, a healthy lifestyle and diet are essential for maintaining the pancreas's optimal physiological function.

Ushbu maqolada WLAN tarmoqlarining xavfsizlik masalalari batafsil ko‘rib chiqilgan. U shaxsiy hudud tarmoqlari (PAN) uchun Bluetooth standartiga va Simsiz LAN (WLAN) uchun IEEE 802.11 standarti. ning kuchli va zaif tomonlari ushbu echimlar muhokama qilinadi va kelgusidagi rivojlanish va takomillashtirish istiqbollari taqdim etiladi. Nihoyat, mobil maxsus tarmoqlar uchun xavfsizlik masalalari kiritiladi.

Ushbu maqolada tarixiy tafakkurni shakllantirishda o‘quvchilarning mustaqil fikrlash qobiliyatlarini rivojlantirishning ahamiyati, usullari va texnikalari ko‘rib chiqilgan. Misollar orqali o‘quvchilarning tanqidiy fikrlash va tahlil qilish ko‘nikmalarini oshirishga qaratilgan interaktiv pedagogik yondashuvlar yoritilgan. Maqolada mustaqil fikrlash qobiliyatlarini rivojlantirishning ijtimoiy va ta’limiy ahamiyati ta’kidlangan.

Kompyuter texnologiyalarining lingvistika sohasidagi o‘rni va ahamiyati bugungi kunda katta e'tibor qaratilayotgan mavzulardan biridir. Ushbu tezisda kompyuter texnologiyalarining tilshunoslik va lingvistika sohalaridagi qo‘llanilishi, uning rivojlanishi va jamiyatdagi ta'siri tahlil qilinadi. Kompyuter texnologiyalari orqali tabiiy tilni qayta ishlash (NLP), mashinaviy tarjima, nutqni avtomatik tanib olish, kompyuter lingvistikasi va sun’iy intellektning tilshunoslikka ta’siri kabi yo‘nalishlarda katta yutuqlar qo‘lga kiritildi. Hozirgi kunda kompyuter texnologiyalari global muloqotni osonlashtirish, ta'lim va o‘qish jarayonlarini optimallashtirish, ilmiy tadqiqotlarni rivojlantirishda keng qo‘llanilmoqda. Ushbu texnologiyalarning tilshunoslik sohasidagi ahamiyati yanada oshib, zamonaviy dunyoda ilm-fan, madaniyat va ta'lim sohalarida muhim rol o‘ynashga xizmat qilmoqda.

Maqolada “Odam anatomiyasi va fiziologiyasi” fanidan kredit-modul ta’lim tizimi sharoitida talabalarning mustaqil ishlarini tashkil etishning asosiy yondashuvlari va uslubiy jihatlari ko‘rib chiqiladi. Talabalarning kasbiy kompetensiyalari, mustaqilligi va mas'uliyatini rivojlantirishga qaratilgan o'quv jarayonining asosiy elementi sifatida mustaqil ishning ahamiyati ochib beriladi. Mustaqil ishlarni rejalashtirish va amalga oshirish bo'yicha tavsiyalar, shuningdek, samarali topshiriqlar va nazorat usullari misollari keltirilgan.

Сўнгги йилларда олиб борилган тадқиқотлар шуни кўрсатдики, ревматологик касалликларда умр кўриш давомийлигининг етакчи сабаби атеросклеротик қон томир зарарланишлари билан боғлиқ кардиоваскуляр асоратлардир. Кўп сонли тадқиқотларга кўра, ревматоидли артрит ва тизимли склеродермия билан касалланган беморларда атеросклерознинг клиник белгилари пайдо бўлгунгача бўлган шакли умумий популяцияга қараганда анча кўп учрайди [1, 2; 8]. Ушбу ҳолатлар юрак-қон томир ва аутоиммун патологиянинг [5; 4] ўзаро боғлиқлигини ўрганиш учун асос бўлади. Бироқ, тизимли склеродермияда етакчи ўринни томир патологияси эгаллайди. Юрак-қон томир тизими зарарланиши ва у билан боғлиқ асоратларнинг механизмлари эса ҳали етарлича ўрганилмаган бўлиб қолмоқда [3,6]. Ушбу маълумотлар ТСДда юрак-қон томир касалликларининг клиник хусусиятларини ўрганиш нечоғли зарурлигини англатади.

Mazkur tezisda yirik tashkilotlar uchun boshqarish tizimini yaratish jarayoni tahlil etiladi.Boshqarish tizimining muhim komponentlari, metodologiyalari va strategiyalari keltiriladi. Tizimning samaradorligini oshirish uchun zarur bo ‘lgan innovatsiyalar va ilg ‘or boshqaruv amalyotlari ko ‘rib chiqiladi. Ushbu tadqiqot natijalari yirik tashkilotlar uchun samarali boshqarish tizimini ishlab chiqish va implementatsiya qilishda qo‘llanilishi mumkin.

Мобильные приложения стали важным инструментом в различных сферах деятельности, включая бизнес, образование, здравоохранение и многие другие. Разработка мобильных приложений требует учета совместимости между различными платформами и удобства для пользователей. В данной работе рассмотрены технологии разработки мобильных приложений, их эффективность и тенденции будущего. Также анализируются возможности и преимущества кроссплатформенной разработки.

Мобильные приложения стали важным инструментом в различных сферах деятельности, включая бизнес, образование, здравоохранение и многие другие. Разработка мобильных приложений требует учета совместимости между различными платформами и удобства для пользователей. В данной работе рассмотрены технологии разработки мобильных приложений, их эффективность и тенденции будущего. Также анализируются возможности и преимущества кроссплатформенной разработки.

Hozirgi kunda virtual haqiqat (VH) va kengaytirilgan haqiqat (KH) texnologiyalari tez sur'atlar bilan rivojlanib, turli sohalarda yangiliklar yaratmoqda. Ushbu maqola VH va KH tizimlarining nazariy asoslarini, ularning amaliy qo'llanilish sohalarini va kelajakdagi istiqbollarini keng tahlil qiladi. Virtual haqiqat foydalanuvchini butunlay raqamli dunyoga joylashtirishga imkon beradigan texnologiya bo'lsa, kengaytirilgan haqiqat esa haqiqiy muhitni raqamli elementlar bilan boyitadi. Maqolada, ushbu texnologiyalarning ilmiy tadqiqotlar, ta'lim, tibbiyot, arxitektura, dizayn va boshqa sohalarda qanday qo'llanilishi ko'rib chiqiladi. Shuningdek, virtual va kengaytirilgan haqiqat tizimlarining texnologik muammolari, foydalanuvchi tajribasini yaxshilash, apparat va dasturiy ta'minotdagi yutuqlar ham tahlil qilinadi. Tizimlarning imkoniyatlari va kelajakdagi rivojlanish istiqbollari haqida chuqur tahlil berilgan.

"Listening to Different English Varieties and Accents" explores the impact of diverse English dialects and accents on language comprehension and learning. As English has evolved globally, learners are exposed to a wide range of accents and varieties, from British and American to Australian, Indian, and others. This study emphasizes the importance of exposing language learners to these variations, arguing that doing so enhances their listening skills, cultural understanding, and communication effectiveness in real-world situations. It also discusses the challenges that arise from unfamiliar accents and the benefits of increased exposure, particularly in a globalized world where communication with speakers of various English dialects is commonplace.

The role of prediction in listening comprehension is crucial in enhancing students' ability to process and understand spoken language. Prediction allows listeners to anticipate upcoming information based on prior knowledge, context, and linguistic cues, which can significantly improve comprehension. In the context of language learning, prediction strategies help learners to engage with the listening material actively and reduce cognitive load by making informed guesses about the content. This process not only fosters better understanding but also encourages learners to develop critical thinking and adaptive skills. The use of prediction as a technique has been shown to increase accuracy in comprehending spoken texts, particularly when learners are exposed to unfamiliar accents, fast speech, or complex topics. Overall, prediction serves as an effective tool in enhancing listening skills, particularly for intermediate and advanced learners.

Ushbu maqola, korporativ tarmoq xavfsizligini ta'minlashda VPN (Virtual Private Network) texnologiyasining ahamiyatini tushuntiradi. VPN internet orqali ma'lumotlarni shifrlaydi, tarmoqni xavfsiz qiladi va faqat ruxsat etilgan foydalanuvchilarga kirishga imkon beradi. Bu texnologiya masofaviy ishlashni qo'llab-quvvatlash, tarmoqni monitoring qilish, va ma'lumotlar xavfsizligini oshirishda foydalidir. Maqola, VPNning qanday ishlashini va uning tashkilotlar uchun qanday foyda keltirishi haqida qisqacha ma'lumot beradi.

Tarmoqli xavfsizlik sohasida avtomatlashtirilgan hujum oldini olish tizimlari (AHOT) yuqori texnologik yondashuv sifatida xavfsizlikni ta’minlashda muhim rol o‘ynaydi. Ushbu maqolada AHOTning asosiy konseptlari, amaliy metodlari va texnologiyalari tahlil qilinadi. Bundan tashqari, kiberhujumlarni oldini olishda ushbu tizimlarning samaradorligini oshirish uchun sun’iy intellekt va mashinaviy o‘qitish texnologiyalari qanday qo‘llanilayotgani ko‘rib chiqiladi. Natijalar kiberxavfsizlik sohasidagi dolzarb muammolarga amaliy javob topishda muhim ahamiyat kasb etadi.

Hozirgi zamon texnologiyalari rivojlanib, axborot almashinuvi hajmi mislsiz darajada oshib bormoqda. Katta tarmoqlar, jumladan internet, korporativ intranetlar va bulutli xizmatlar, ma'lumotlarni uzatish va saqlashning asosiy vositalariga aylangan. Biroq, ma'lumotlar almashinuvi faqat qulaylik emas, balki xavfsizlik tahdidlarini ham olib keladi. Xakerlik hujumlari, ma'lumotlarning o‘g‘irlanishi va buzib kirish holatlari kundalik muammoga aylangan. Ushbu maqolada katta tarmoqlarda ma'lumotlarni shifrlashning usullari va xavfsizlikni ta'minlash yo‘llari haqida batafsil to‘xtalib o‘tamiz.

According to the literature, the incidence of gestational pyelonephritis (GP) is 5-10%, while the development of the disease increases the risk of intrauterine infection and miscarriage (Styazhkina S.N. et al., 2015). The study of the interaction between gestational pyelonephritis and pregnancy is relevant due to the high percentage of obstetric complications, negative perinatal outcomes and severe diseases in newborns, which emphasizes the medical and socio-economic significance of the problem. In chronic pyelonephritis, pregnancy is complicated by iron deficiency anemia (35-70%), premature termination of pregnancy at various stages (15-20%), chronic placental insufficiency (30-35%), preeclampsia (35-70%). 30-40% causes complications such as chronic uterine hypoxia (30-40%), fetal infection (20-30%) and growth retardation (12-15%). In chronic pyelonephritis, the ability of pregnant women to adapt to newborns is significantly impaired and the risk of early neonatal death increases.

Selecting suitable reading materials is critical for fostering students’ language and cognitive skills. This paper examines the importance of authenticity in reading materials and strategies for encouraging purposeful reading among students. Drawing on existing literature and integrating personal insights, the study highlights how authentic texts and goal-oriented activities enhance learning.

The article provides a general understanding of phraseological terms and analyzes of various scientists in this field. An attempt was made to prove the theories through examples of phraseological terms in English and Uzbek languages.

Qoraqalpoqlar tug’ilib o’sgan yurt, ular ajdodlarining haqiqiy vatani azal-azaldan janubiy, janubiy-sharqiy va janubiy-garbiy Orol bo’yi yani hozirgi Qoraqalpog’iston Respublikasi joylashgan yer bolgan. Qoraqalpoqlar aynan shu joyda ya’ni Orol va Amudaryo boylarida vujudga kelganlar, garchi keyinchalik vaqti-vaqti bilan alohida-alohida qismlarga bo'linib, boshqa o’lkalarga ko’chib ketgan bolsalarda, ammo oxir oqibatda ular o’z ajdodlari vatanlariga qaytganlar.

В данной диссертации дана общая характеристика семецства саговниковых и сведения о систематике семейства, его значении в природе и жизни человека.

Xotiraning pasayishi har bir insonda kuzatiladigan holat. Deyarli barcha insonlar kitob o`qiganda, ma’lumotlar o`rganayotganda yo bo`lmasa boshqa turli masalalarda qancha harakat qilmasin, bularni eslab qololmaydi. Xotira o`zi nima? Odatda, bu savolga ko`pchilik oddiygina qilib javob beradi, aslida esa bu juda ham murakkab bo`lgan ham biologik, ham kimyoviy jarayondir. Har kim ham kuchli xotiraga ega bo`lishni istaydi. Bunga erishish uchun esa bir necha qadamlarni bosib o`tish kerak bo`ladi. Inson miyasi cheksiz imkoniyatlarga ega. Biroq hamma ham miyasidan to`liq foydalana olmaydi. Pikasso aytganidek: “Har bir bola ijodkor bo`lib tug`iladi, o`smirlikka o`tish jarayonida shu ijodkorlikni saqlab qolish – asosiy  muammo”. Ushbu maqolada miya salomatligi, xotirani qanday kuchaytirish, xotira pasayishiga qaysi omillar sabab bo`lishi, mnemonika san`ati hamda mantiqiy eslab qolish haqida ma`lumot beriladi.

Ушбу  мақолада Юртимизнининг суюкли Фарзазанди табобат илмининг  етук дарғаларидан  бири  Абу Али   Ибн  Синонинг ҳаёти ва  фаолияти  тарихий  манбалар  асосида  илмий  асослаб  берилган.

Ushbu maqola onlayn platformalarga oid manbalar bilan yoritilgan. Mobil ilova yaratishni o‘rgatuvchi onlayn platformalar, bugungi dunyoda juda katta ahamiyatga ega. Bu platformalar, mobil ilovalarni yaratish va ulardan foydalanish jarayonini osonlashtiradi. Bu xizmatlar orqali, odamlar o‘zlarining mobil ilovalarini o‘zgartirishlari va yangilashlari mumkin bo‘ladi. Ushbu maqolada mobil ilova yaratishni virtual o‘rgatuvchi onlayn platformalar haqida ma’lumotlar berilgan.

Mahalla fuqaro yig‘ini xodimlarining o‘zaro hamkorlikdagi faoliyatini shakllanishida individual psixologik xususiyatlar muhim rol o‘ynaydi. Mahalla fuqaro yig‘ini xodimlari mahallada turli ijtimoiy, madaniy va iqtisodiy muammolarni hal qilishda ishtirok etadilar, shuning uchun ularning o‘zaro hamkorligi samarali bo‘lishi uchun psixologik jihatlar katta ahamiyatga ega. Bu jarayonni tahlil qilganda, mahalla fuqaro yig‘ini xodimlariga zarur bo’lgan bir qator psixologik omillarni ko‘rsatish mumkin.

This article explores the way Noah Gordon interprets and adapts Ibn Sina’s (Avicenna) philosophical ideas in his novel The Physician. Gordon presents Ibn Sina not only as a medical mentor to the protagonist Rob Cole but also as a moral guide and intellectual authority whose influence shapes Rob’s personal and professional development. The article critically examines key aspects of Ibn Sina’s philosophy, including the holistic approach to medicine, the relationship between the body and soul, and the importance of ethics in medical practice. Through Gordon’s literary portrayal, Ibn Sina’s contributions to both the medical and philosophical fields are reinterpreted for a contemporary audience, highlighting the enduring relevance of his ideas across cultures and time periods.