Talabalarni induvidual ta‘lim trayektoriyasi orqali oqitishning samaradorligi

CC BY f
88-90
43
16
Поделиться
Мустафоева, М. (2022). Talabalarni induvidual ta‘lim trayektoriyasi orqali oqitishning samaradorligi. Современные инновационные исследования актуальные проблемы и развитие тенденции: решения и перспективы, 1(1), 88–90. извлечено от https://inlibrary.uz/index.php/zitdmrt/article/view/5190
Муножат Мустафоева, Ozbekiston Milliy universitetining Jizzax filiali

Tayanch doktorant

Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Аннотация

Ushbu maqolada induvidual ta’lim trayektoriyasi, moslashtirilgan o’quv dasturi, individual ta’lim trayektoriyasini amalga oshirish shartlari va sohalari to'g'risida ma ’lumotlar keltirilgan.

Похожие статьи


background image

88

Darsning vaqtincha farqlanishi va talabalarga individual yondashish, masalan, sherik yoki guruh
bilan birgalikda hamkorlikning maxsus shakllarini qo‗llash orqali erishiladi.

―Induvidual ta‘lim trayektoriyasi‖ tushunchasi va shaxsiy yo‗naltirilgan ta‘lim

pedagogikasi orqali faol muhokama qilinadi. Buning aniq va sodda shakliga tayanamiz.
Adabiyotlardan ma‘lumki

―Induvidual ta‘lim trayektoriyasi – har bir talabaning ta‘lim

sohasidagi shaxsiy imkoniyatlarini amalga oshirishning individual yo‗nalishidir‖. Ta‘rifga
asosan nafaqat ob‘yektlar va bilim sohasi, balki talabaning shaxsiy imkoniyatlari bilan
aniqlanadi.

Induvidual o‗quv dasturini ishlab chiqishda quyidagilarga etibor qaratish zarur:
-

Maqsadli va moslashuvchan bo‗lishi;

-

Ijtimoiy buyurtmani amalga oshirish uchun zarur bo‗lgan talablarga erishish va zarur

bo‗lgan talablar darajasiga erishish imkoniyatini ta‘minlash;

-

Talabaning ta‘lim va undan tashqari faoliyatini integratsiyalashuviga ko‗maklashish

(loyiha, ilmiy tadqiqot, o‗quv va ijodiy);

-

Kasbiy ta‘lim integratsiyasini targ‗ib qilish;

-

Talabaning individual ehtiyojlari va xususiyatlari bilan tanishadigan texnologiyalarni

aks ettirish;

-

Talabani rivojlantirish uchun resurslarning eng yuqori darajasida jalb qilinishini

ta‘minlash;

-

O‗quv jarayonini tashkil etish to‗g‗risidagi talabalarning to‗liq ma‘lumotini berish.

Induvidual o‗quv dasturi normativ-huquqiy , axborot motivatsion, tashkiliy, tashkiliy

funksiyani va o‗zini o‗zi belgilash funksiyasini bajaradi. Induvidual o‗quv dasturining dizayni
talabalar va o‗qituvlarning o‗zaro ta‘siri asosida olib boriladi va yaqin hamkorlik yaratishni o‗z
ichiga oladi. Talabalarning talabi o‗zgarmoqda, shu bilan o‗quv jarayonini tashkil etishning
tashqi sharoitlari o‗zgaradi, bu yangi ta‘lim resuruslari paydo bo‗lishiga olib keladi.

Xulosa o‗rnida induvidual ta‘lim trayektoriyasi mustaqil va umumiy muommolar va

ixtisoslashgan vazifalarni bajarish zarurligini bilgan holda amalga oshirilmoqda. Talabaning
shaxsiy xususiyatlari samarali tadbirlar orqali o‗rganiladi. Har bir talabani noyob shaxs sifatida
ko‗rish va uni rivojlantirishda tajribali pedagog barchasini turli xil mashq va topshiriqlar orqali
amalga oshiriladi. Shu bilan birga individual trayektiriyaga ko‗ra jarayonni tashkil etish barcha
ishtirokchilarning o‗zaro aloqada bo‗lishlarini talab qiladi. O‗quv dasturining bir qismi sifatida
talaba o‗rganishi, o‗z bilimlariga erishish uchun shaxsiy qadamlarini qanday tashlash kerakligini
bilib olishi zarur hisoblanadi.

Foydalanilgan adabiyotlar roʻyxati:

1.

Методические

рекомендации

по

проектированию

индивидуального

образовательного маршрута Санкт – Петербург 2019 Государственное бюджетное
общеобразовательное учреждение

2.

Mustafoyeva Munojat Oltinbekovna. (2022). PSYCHOLOGICAL APPROACH TO

TEACHING A FUTURE PHYSICS TEACHER. Journal of Academic Research and Trends in
Educational

Sciences, 1(5),

86–92.

Retrieved

from

http://ijournal.uz/index.php/jartes/article/view/63

TALABALARNI INDUVIDUAL TA‘LIM TRAYEKTORIYASI ORQALI

O‗QITISHNING SAMARADORLIGI

Mustafoyeva Munojat Oltinbekovna

Tayanch doktorant, O‗zbekiston Milliy universitetining Jizzax filiali

Annotatsiya:

Ushbu maqolada induvidual ta‘lim trayektoriyasi, moslashtirilgan o‘quv

dasturi, individual ta‘lim trayektoriyasini amalga oshirish shartlari va sohalari to‗g‗risida
ma‘lumotlar keltirilgan.

Kalit so‗zlar:

induvidual ta‘lim trayektoriyasi, moslashtirilga o‘quv dasturi.


background image

89

Induvidual ta‘lim trayektoriyasi pedagogika sohasiga fizikadan kirib kelgan murakkab

tushunchadir. Aynan harakat g‘oyasi va izi ta‘lim trayektoriyasi konsepsiyasining o‘ziga xos
intelektual dizayni hosil qilishidadir. Induvidual so‗zi o‗ziga xoslikdir. Ma‘lumki har bir talaba
faol ijodiy ta‘lim faoliyatining o‗ziga xos innovatoridir. Ta‘lim keng qamrovli tushunchasining
zamonaviy jihatlarini alohida ajratib ko‗rsatish zarur. Ta‘lim bu inson o‗zini o‗zi anglash
qobiliyatini ta‘minlaydi. Ta‘limni insonparvarlashtirish, tabaqalashtirish va demokratlashtirish
ta‘lim tizimini yanada moslashuvchan, o‗zgaruvchan va intilishlariga to‗liq javob beradigan
induvidual ta‘lim trayektoriyasini tanlashlari uchun zarur shart-sharoitlar paydo bo‗lmoqda.

Bugungi kunda induvidual ta‘lim trayektoriyasini yaratish uchun universal prnsip mavjud

emas. Zamonaviy pedagogikada faol ikki tushuncha mavjud, bular ―moslashtirilga o‗quv
dasturi‖ va ―induvidual ta‘lim trayektoriyasi‖. Pedagogik muassasalarda shaxs rivojlanib
muhitda muvafffaqiyatli ishlashi uchun har ikki tushuncha muhim hisoblanadi. Induvidual ta‘lim
trayektoriyasini tashkil etish fan va amaliyotda juda muhim bo‗lgan quyidagi sohalarni qamrab
oladi:

Mazmunli – o‗quv dasturlari orqali;

Faoliyatli – innovatsion pedagogik metodlar orqali;

Tartibli – aloqa turlarining tashkiliy jihatlari orqali[1].
Induvidual ta‘lim trayektoriyasida motivatsiya, o‗rganish va o‗qituvchi bilan hamkorlikda

amalga oshirilayotgan qobiliyatiga qarab faoliyat uslubi namoyon bo‗ladi.

Induvidual ta‘lim trayektoriyasining maqsadi induvidual, funksional va albatta samarali

bo‗lishi kerak. O‗quv jarayonini induviduallashtirish vazifasini amalga oshirish usullaridan biri
talaba uchun induvidual ta‘lim trayektoriyasini loyihalash va uni amalga oshirishda namoyon
bo‗ladi. Induvidual ta‘lim trayektoriyasi - har bir talaba ta‘limdagi shaxsiy salohiyatini ro‗yobga
chiqarishning shaxsiy usulidir, talabaning shaxsiy salohiyati uning turli qobiliyatlari, jumladan
uning tashkiliy, kongnitiv, kommunikativ va ijodiy kabi qobiliyatlarining yig‗indisi tushuniladi.
Induvidual ta‘lim trayektoriyasini loyihalashning ahamiyati shundaki, u iqtidorli talabaga tezkor
tartibga soladigan o‗zini o‗zi qadrlash, rivojlantirishga bo‗lgan intilishini yanada
mustahkamlashga yordam beradi[2].

Induvidual ta‘lim trayektoriyasini loyihalashda o‗quv faoliyatini amalga oshirishning

asosiy shartlari sifatida quyidagilarni belgilab olish zarur:
- talabaning qobiliyatini aniqlash uchun diagnostik materiallar mavjudligi;
- talabaga qiyinlik darajasini tanlash imkoniyati;
- o‗quv faoliyatini tashkil etishning turli shakllarin birlashtirishning maqsadga muvofiqligi;
- o‗qituvchi tomonidan tabaqalshtirilgan yordamni tashkil etish;
- ta‘lim asosan talabalarning faol mustaqil faoliyatiga aylanishi;
- induvidual xususiyatlarini hisobga olgan holda talaba uchun kerak psixologik qulaylik yaratish.

Xulosa o‗rnida shuni aytish mumkinki, trayektoriya bu harakat asnosida olingan iz

demakdir. Induvidual ta‘lim trayektoriyasini an‘anaviy shakllar doirasida amalga oshirish imkoni
mavjud emas. Albatta iqtidorli talabani an‘anaviy tizim doirasidan tashqariga chiqarish uchun
maxsus induvidual loyiha, dasturlar ishlab chiqish, o‗z mahsulotini yaratish imkonini berish,
amaliy va laboratoriya mashg‗ulotlarini bajarishda bilimlar bazasidan kengroq foydalanish
imkonini beruvchi (induvidual) materiallar mavjudligi induvidual ta‘lim trayektoriyasini asosiy
tamoyillarini tashkil etadi.

Talaba tomonidan mahsulotga qarab ta‘lim trayektoriyasi bo‗ylab harakat natijalarini

tekshirish mumkin. Shu bilan birga talabaning trayektoriya bo‗ylab harakatini to‗g‗rilash, uning
rivojlanish imkonini beradigan fikr mulohazalarga bo‗lgan ehtiyojini ham e‗tiborga olish kerak.

Foydalanilgan adabiyotlar roʻyxati:

1.

Исаева И. Ю. Технология проектирования индивидуальных образовательных

маршрутов: учебное пособие / И. Ю. Исаева. – Магнитогорск : Изд-во Магнитогорск. гос.
техн. ун-та им. Г. И. Носова, 2015. – 116 с


background image

90

2.

Методические рекомендации по проектированию индивидуального образовательного

маршрута Санкт – Петербург 2019 Государственное бюджетное общеобразовательное
учреждение.

ПРОЕКТИРОВАНИЕ САМОСТОЯТЕЛЬНОЙ РАБОТЫ СТУДЕНТОВ ПО

РЕАЛИЗАЦИИ ПЕДАГОГИЧЕСКИХ ТЕХНОЛОГИЙ

Музаффарова Лайло Нуритдиновна

старший преподаватель кафедры математики НавГПИ

Аннотация.

В статье раскрывается такая методика, как проектирование

самостоятельной работы студентов по реализации педагогических технологий, а также
их этапы. Формулируются основные идеи и принципы по проектированию системы
организации самостоятельной работы студентов ВУЗов.

Ключевые слова:

самостоятельная работа, проектирование, технологии,

проектируемая система, диагностико-проективная культура, информационная матрица,
опорный конспект, концепт, занятие-концепт, творческая работа.

Наше исследование показало, что многие студенты в будущем хотели бы стать

педагогами-исследователями, что определяет задачи высшей школы.

Этапы проектирования самостоятельной работы студентов по реализации

педагогических технологий могут быть соотнесены,

во-первых,

со структурой

педагогической технологии, рассматриваемой на трех уровнях:

уровне ведущих теоретических идей;

уровне принципов, на которых выстраивается система;

уровне технологических элементов и решений.

Во-вторых,

этапы проектирования должны быть ориентированы на возможности и

задачи изучения основных дисциплин по годам обучения.

Основные идеи нашей опытной работы по проектированию системы:

идея значимости поднимаемых педагогических проблем для будущего учителя
математика с учетом их индивидуальных возможностей и возрастающей опытности;

идея системности в обучении студентов факультета математики и информатики
проектированию в сочетании с педагогической поддержкой и сопровождением;

идея образовательного творческого пространства, создаваемого в течение всех лет
обучения, его обогащения с годами и соотношения с индивидуальной траекторией
развития каждого студента, его «зоной творческого развития».

Проектируемая система выстраивается на следующих принципах:

принцип актуальности педагогического знания как «живого» личностного знания;

принцип

непрерывности

в

деятельности

проектирование

самостоятельной

исследовательской работы и индивидуально-дифференцированной помощи;

принцип движения от подражательного творчества к творческому подражанию и
ситуативно не стимулированной творческой деятельности.

Именно подражание ученые считают «трамплином», с которого человек взлетает к
вершинам самостоятельного творчества.

Все это диктует необходимость овладения будущими учителями математики

диагностико-проективной культурой, пониманием «законосообразности» педагогической
технологии, ее «адресности». Эти вопросы усваивают уже первокурсники, осмысливая
теорию как систему принципов, законов, категорий, понятий, концепций, описывающих
какое-либо относительно однородное, целостное явление или совокупность его элементов,
функций.

Опорный конспект

как метод обучения обеспечивает взаимодействие студентов на

основе операций обобщения, кодирования, «свертывания» знаний с помощью условных

Библиографические ссылки

Исаева И. Ю. Технология проектирования индивидуальных образовательных маршрутов: учебное пособие / И. Ю. Исаева. - Магнитогорск : Изд-во Магнитогорск, гос. техн, ун-та им. Г. И. Носова, 2015. - 116 с

Методические рекомендации по проектированию индивидуального образовательного маршрута Санкт - Петербург 2019 Государственное бюджетное общеобразовательное учреждение.

inLibrary — это научная электронная библиотека inConference - научно-практические конференции inScience - Журнал Общество и инновации UACD - Антикоррупционный дайджест Узбекистана UZDA - Ассоциации стоматологов Узбекистана АСТ - Архитектура, строительство, транспорт Open Journal System - Престиж вашего журнала в международных базах данных inDesigner - Разработка сайта - создание сайтов под ключ в веб студии Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil - ilmiy elektron jurnali yuridik va jismoniy shaxslarning in-Academy - Innovative Academy RSC MENC LEGIS - Адвокатское бюро SPORT-SCIENCE - Актуальные проблемы спортивной науки GLOTEC - Внедрение цифровых технологий в организации MuviPoisk - Смотрите фильмы онлайн, большая коллекция, новинки кинопроката Megatorg - Доска объявлений Megatorg.net: сайт бесплатных частных объявлений Skinormil - Космецевтика активного действия Pils - Мультибрендовый онлайн шоп METAMED - Фармацевтическая компания с полным спектром услуг Dexaflu - от симптомов гриппа и простуды SMARTY - Увеличение продаж вашей компании ELECARS - Электромобили в Ташкенте, Узбекистане CHINA MOTORS - Купи автомобиль своей мечты! PROKAT24 - Прокат и аренда строительных инструментов