JOURNAL OF IQRO – ЖУРНАЛ ИҚРО – IQRO JURNALI – volume 17, issue 01, 2025
ISSN: 2181-4341, IMPACT FACTOR ( RESEARCH BIB ) – 7,245, SJIF – 5,431
ILMIY METODIK JURNAL
Mirova Nargiza Sayfullayevna
Kitob tumani ixtisoslashtirilgan maktab-internati direktori
IJTIMOIY TARMOQ MARKETINGIDA KONTENT TAHLILINING LINGVISTIK
XUSUSIYATLARI
Annotatsiya:
Ushbu maqola ijtimoiy tarmoq marketingida kontent tahlilining lingvistik
xususiyatlarini, xususan, til va auditoriya o‘rtasidagi o‘zaro ta’sirni o‘rganadi. Maqolada
auditoriya segmentatsiyasi, so‘zlarning semantik yuklamasi va stilistik uslublarning (rasmiy,
norasmiy, emotsional) ijtimoiy tarmoqlardagi samaradorligi tahlil qilinadi. Muvaffaqiyatli
brendlar misolida lingvistik yondashuvning marketing strategiyasiga ta’siri ko‘rib chiqiladi.
Maqola to‘g‘ri so‘z tanlash va uslub moslashuvi orqali auditoriya bilan samarali aloqa o‘rnatish
imkoniyatlarini ta’kidlaydi va kelajakda lingvistik tahlilning rivojlanish istiqbollarini muhokama
qiladi.
Kalit so‘zlar:
ijtimoiy tarmoq marketing, kontent tahlili, lingvistik xususiyatlar, auditoriya
segmentatsiyasi, semantik tuzilish, stilistik uslublar, so‘z tanlash, psixologik ta’sir, rasmiy uslub,
norasmiy uslub, emotsional uslub, brend xabari.
ЛИНГВИСТИЧЕСКИЕ ОСОБЕННОСТИ КОНТЕНТ-АНАЛИЗА В МАРКЕТИНГЕ
СОЦИАЛЬНЫХ СЕТЕЙ
Аннотация:
В этой статье рассматриваются лингвистические особенности контент-
анализа в маркетинге в социальных сетях, в частности, взаимодействие между языком и
аудиторией. В статье анализируется сегментация аудитории, смысловая нагрузка слов и
эффективность стилистических приемов (формальный, неформальный, эмоциональный) в
социальных сетях. На примере успешных брендов рассматривается влияние
лингвистического подхода на маркетинговую стратегию. В статье подчеркиваются
возможности эффективного общения с аудиторией посредством правильного подбора
слов и стилевой адаптации, а также обсуждаются перспективы развития лингвистического
анализа в будущем.
Ключевые слова:
маркетинг в социальных сетях, анализ контента, лингвистические
особенности, сегментация аудитории, семантическая структура, стилистические стили,
выбор слов, психологическое влияние, формальный стиль, неформальный стиль,
эмоциональный стиль, сообщение бренда.
LINGUISTIC FEATURES OF CONTENT ANALYSIS IN SOCIAL NETWORK
MARKETING
Abstract:
This article explores the linguistic features of content analysis in social media
marketing, particularly the interaction between language and the audience. The article analyzes
audience segmentation, word meaning, and the effectiveness of stylistic techniques (formal,
informal, and emotional) in social media. It examines the impact of a linguistic approach on
marketing strategies using successful brands as an example. The article highlights the potential
for effective communication with the audience through proper word selection and style
adaptation, and discusses the future development of linguistic analysis.
JOURNAL OF IQRO – ЖУРНАЛ ИҚРО – IQRO JURNALI – volume 17, issue 01, 2025
ISSN: 2181-4341, IMPACT FACTOR ( RESEARCH BIB ) – 7,245, SJIF – 5,431
ILMIY METODIK JURNAL
Keywords:
social media marketing, content analysis, linguistic features, audience segmentation,
semantic structure, stylistic styles, word choice, psychological influence, formal style, informal
style, emotional style, brand message.
Kirish.
Ijtimoiy tarmoq marketingining zamonaviy marketingdagi o‘rni va kontentning
muhimligi - ijtimoiy tarmoqlar bugungi kunda marketing strategiyalarining markazida turadi.
Instagram, Twitter (X), LinkedIn va TikTok kabi platformalar brendlarga o‘z auditoriyasi bilan
bevosita aloqa qilish imkonini beradi. Statistikaga ko‘ra, 2025-yilda global ijtimoiy tarmoq
foydalanuvchilari soni 4,8 milliarddan oshdi, bu esa marketing mutaxassislari uchun ulkan
imkoniyatlar ochadi. Kontent bu jarayonda asosiy vosita sifatida xizmat qiladi, chunki u
brendning ovozini, imidjini va xabarini yetkazadi. To‘g‘ri so‘z tanlash, semantik ma’no va
stilistik usullar orqali kontent nafaqat e’tiborni jalb qiladi, balki auditoriyada hissiy aloqa va
sadoqat uyg‘otadi. Ushbu maqola ijtimoiy tarmoq marketingida kontentning lingvistik
xususiyatlarini tahlil qilishga bag‘ishlanadi.
Lingvistik xususiyatlar ijtimoiy tarmoq kontentining samaradorligini belgilovchi asosiy
omillardan biridir. Semantik tuzilish so‘zlar va iboralarning ma’nosiga, ularning kontekstda
qanday talqin qilinishiga bog‘liq. Masalan, “sotib oling” so‘zi o‘rniga “kashf eting” yoki “sinab
ko‘ring” kabi yumshoqroq iboralar ishlatilishi auditoriyada ijobiy his-tuyg‘ularni uyg‘otishi
mumkin. Stilistik usullar esa kontentning uslubi, ohangi va shakliga ta’sir qiladi. Masalan,
norasmiy ohang yosh auditoriyaga yaqinroq bo‘lsa, professional ohang LinkedIn kabi
platformalarda samaraliroq bo‘ladi. Lingvistik elementlar orqali brendlar o‘z xabarlarini aniq,
ta’sirli va esda qolarli qilish imkoniyatiga ega.
Kontent tahlilida uchta asosiy yo‘nalish muhim: so‘z tanlash, semantik ma’no va stilistik usullar.
So‘z tanlash – so‘zlar brendning xabarini yetkazishda asosiy vosita hisoblanadi. Masalan,
“arzon” so‘zi o‘rniga “tejamkor” yoki “qulay narx” iboralari ishlatilishi brendning sifatli imidjini
mustahkamlashi mumkin. So‘zlarning semantik yuklamasi auditoriyaning idrokiga ta’sir qiladi.
Semantik ma’no – so‘zlar va iboralarning ma’nosi kontekstga bog‘liq ravishda o‘zgaradi.
Masalan, “yangi” so‘zi innovatsiya va zamonaviylikni anglatishi mumkin, ammo noto‘g‘ri
kontekstda ishlatilsa, sifatsizlik yoki ishonchsizlik hissi uyg‘otishi mumkin. Stilistik usullar –
hikoya qilish (storytelling), hazil, metafora va emotsional murojaatlar kabi usullar kontentning
jozibadorligini oshiradi. Masalan, Instagramda qisqa, hazilli postlar ko‘proq e’tibor tortsa,
LinkedIn’da ma’lumotli va ilmiy uslubdagi kontent afzal ko‘riladi.
Mavzuga oid adabiyotlarning tahlili (Literature review).
Tahlil misollari – muvaffaqiyatli
brendlarning ijtimoiy tarmoqlardagi postlarini lingvistik nuqtai nazardan tahlil qilish.
Muvaffaqiyatli brendlarning ijtimoiy tarmoqlardagi postlari lingvistik tahlil uchun ajoyib
misollar beradi. Quyida ikkita brend misoli keltiriladi:
Nike
(Instagram): Nike o‘z postlarida
motivatsion va ilhomlantiruvchi til ishlatadi. Masalan, “Just Do It” shiori oddiy, ammo kuchli
semantik ma’noga ega. Bu ibora harakatga undash, o‘ziga ishonch va muvaffaqiyatni anglatadi.
Postlarda ishlatiladigan so‘zlar (masalan, “chempion”, “yutuq”, “harakat”) ijobiy hissiyotlar
uyg‘otadi va yosh auditoriyaga yo‘naltirilgan norasmiy uslubda yoziladi. Stilistik jihatdan, Nike
hikoya qilish usulini faol qo‘llaydi, masalan, sportchilarning muvaffaqiyat hikoyalari orqali
auditoriya bilan emotsional aloqa o‘rnatadi.
Airbnb
(Twitter/X): Airbnb o‘z postlarida
mehmondo‘stlik va sayohat romantikasini ta’kidlaydi. Masalan, “Dunyo bo‘ylab uy toping” kabi
iboralar semantik jihatdan keng imkoniyatlar va erkinlikni anglatadi. Ularning postlari ko‘pincha
shaxsiy murojaat uslubida (masalan, “Sizning keyingi sayohatingiz qayerda?”) yoziladi, bu esa
auditoriyani faol ishtirok etishga undaydi. Stilistik jihatdan, Airbnb issiq va do‘stona ohangni
tanlaydi, bu esa brendni yanada yaqin va ishonchli qiladi.
JOURNAL OF IQRO – ЖУРНАЛ ИҚРО – IQRO JURNALI – volume 17, issue 01, 2025
ISSN: 2181-4341, IMPACT FACTOR ( RESEARCH BIB ) – 7,245, SJIF – 5,431
ILMIY METODIK JURNAL
Lingvistik xususiyatlarning marketing strategiyasiga ta’siri va kelajakdagi imkoniyatlar.
Lingvistik xususiyatlar ijtimoiy tarmoq marketingida muhim rol o‘ynaydi, chunki ular brendning
xabarini aniq va ta’sirli yetkazishga yordam beradi. To‘g‘ri so‘z tanlash va stilistik usullar orqali
brendlar auditoriyada hissiy aloqa o‘rnatishi, sadoqatni oshirishi va o‘z imidjini mustahkamlashi
mumkin. Kelajakda sun’iy intellekt va tahlil vositalarining rivojlanishi bilan lingvistik tahlil
yanada aniqroq va avtomatlashtirilgan bo‘ladi. Masalan, semantik tahlil dasturlari orqali brendlar
o‘z kontentlarini real vaqtda optimallashtirishi mumkin. Shunday qilib, lingvistik yondashuv
ijtimoiy tarmoq marketingida strategik afzallik sifatida muhim o‘rin tutadi va kelajakda yanada
kengroq imkoniyatlar ochadi.
Tadqiqot metodologiyasi (Research Methodology).
Ijtimoiy tarmoqlar marketingi brendlarga
o‘z auditoriyasi bilan to‘g‘ridan-to‘g‘ri muloqot qilish imkonini beradi. Kontent yaratishning
asosiy maqsadi – brend xabarini aniq yetkazish, auditoriyada ijobiy his-tuyg‘ular uyg‘otish va
sadoqatni mustahkamlashdir. Statistikaga ko‘ra, ijtimoiy tarmoq foydalanuvchilarining 70% dan
ortig‘i brendlarning postlari orqali mahsulot yoki xizmatlar haqida ma’lumot oladi. Shu sababli,
kontentning lingvistik xususiyatlari, ya’ni so‘z tanlash va uslub, marketing strategiyasining
muvaffaqiyatida muhim rol o‘ynaydi. Ushbu maqola ijtimoiy tarmoqlarda til va auditoriya
o‘rtasidagi o‘zaro ta’sirga bag‘ishlanadi.
Auditoriya segmentatsiyasi: Turli demografik guruhlar uchun til va uslubning moslashuvi -
auditoriya segmentatsiyasi ijtimoiy tarmoq marketingida muhim ahamiyatga ega. Turli
demografik guruhlar – yoshlar, professional mutaxassislar yoki oilaviy auditoriya – turlicha til va
uslubni talab qiladi. Masalan, TikTok va Instagramda yosh auditoriya (18-24 yosh) uchun qisqa,
hazilli va norasmiy uslubdagi kontent samarali bo‘lsa, LinkedIn’da 30-50 yoshli professional
auditoriya uchun rasmiy va ma’lumotga boy kontent afzal ko‘riladi.
Misol sifatida, Coca-Cola Instagramda yoshlarga yo‘naltirilgan postlarda “do‘stlar bilan baham
ko‘ring” kabi iboralarni ishlatadi, bu esa do‘stona va yengil muhitni targ‘ib qiladi. LinkedIn’da
esa Microsoft kabi kompaniyalar “innovatsiya”, “raqamli transformatsiya” kabi professional
so‘zlarni ishlatib, rasmiy ohangni saqlaydi. Segmentatsiya til tanlashda moslashuvchanlikni
ta’minlaydi va kontentning maqsadli guruhga ta’sirini oshiradi.
Tahlil va natijalar (Analysis аnd results ).
Semantik tuzilish so‘zlar va iboralarning ma’nosiga,
ularning kontekstda qanday talqin qilinishiga bog‘liq. So‘zlarning ma’no yuklamasi
auditoriyaning psixologik idrokiga bevosita ta’sir qiladi. Masalan, “eksklyuziv taklif” iborasi
foydalanuvchilarda alohida imkoniyat hissi uyg‘otadi, “chegirma” so‘zi esa tejamkorlikni
ta’kidlaydi. Misol uchun, Starbucks o‘z postlarida “bugun o‘zingizni erkalang” kabi iboralarni
ishlatadi, bu esa ijobiy emotsiyalar va o‘ziga g‘amxo‘rlik hissi uyg‘otadi. Aksincha, “hozir sotib
oling” kabi to‘g‘ridan-to‘g‘ri buyruq iboralar ba’zan agressiv talqin qilinishi mumkin. Semantik
tahlil orqali brendlar o‘z xabarlarini nozik va maqsadli tarzda yetkazishi mumkin, bu esa
auditoriyada ishonch va sadoqat hissini oshiradi.
Stilistik uslublar ijtimoiy tarmoqlarda kontentning ta’sirchanligini belgilaydi. Ular uchta asosiy
toifaga bo‘linadi: rasmiy, norasmiy va emotsional. Rasmiy uslub: LinkedIn kabi platformalarda
professional auditoriya uchun samarali. Masalan, Deloitte kabi konsalting kompaniyalari “biznes
strategiyasi” yoki “samaradorlikni oshirish” kabi iboralarni ishlatib, ishonchli va professional
imidj yaratadi. Norasmiy uslub: Instagram va TikTok’da yosh auditoriya bilan muloqotda
muvaffaqiyatli. Masalan, Netflix o‘z postlarida hazilli iboralar va memlar ishlatadi, masalan,
“Yana bir epizod ko‘rasizmi? ”. Bu uslub auditoriyani o‘ziga yaqinlashtiradi.
Emotsional uslub: Hikoya qilish (storytelling) yoki ilhomlantiruvchi xabarlar orqali ishlaydi.
Dove brendi o‘z postlarida “haqiqiy go‘zallik” kabi emotsional iboralarni ishlatib, auditoriyada
JOURNAL OF IQRO – ЖУРНАЛ ИҚРО – IQRO JURNALI – volume 17, issue 01, 2025
ISSN: 2181-4341, IMPACT FACTOR ( RESEARCH BIB ) – 7,245, SJIF – 5,431
ILMIY METODIK JURNAL
ijobiy his-tuyg‘ular uyg‘otadi. Stilistik moslashuv platforma va auditoriyaga qarab o‘zgaradi.
Masalan, Twitter (X) platformasida qisqa va ta’sirli postlar uchun hazilli yoki provokatsion uslub
ko‘proq e’tibor tortadi.
Xulosa.
To‘g‘ri lingvistik yondashuv orqali auditoriya bilan samarali aloqa qilish. Ijtimoiy
tarmoq marketingida til va auditoriya o‘rtasidagi o‘zaro ta’sir muvaffaqiyatning kalitidir.
Auditoriya segmentatsiyasi orqali to‘g‘ri so‘z tanlash va uslubni moslashtirish brendning
xabarini aniq va ta’sirli yetkazishga yordam beradi. Semantik tuzilish so‘zlarning psixologik
ta’sirini kuchaytirsa, stilistik usullar – rasmiy, norasmiy yoki emotsional – kontentning
jozibadorligini oshiradi. To‘g‘ri lingvistik yondashuv brendlarning auditoriya bilan chuqur aloqa
o‘rnatishiga, ularning e’tiborini jalb qilishiga va sadoqatni mustahkamlashiga xizmat qiladi.
Kelajakda lingvistik tahlil vositalarining rivojlanishi bu jarayonni yanada samarali qiladi.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI:
1. Kotler, P., & Keller, K. L. (2016). Marketing Management (15th ed.). Pearson Education.
2. Scott, D. M. (2022). The New Rules of Marketing and PR: How to Use Content Marketing,
Podcasting, Social Media, AI, and Influencer Marketing to Reach Buyers Directly (8th ed.).
Wiley.
3. Chaffey, D., & Ellis-Chadwick, F. (2019). Digital Marketing (7th ed.). Pearson.
4. Ryan, D. (2020). Understanding Digital Marketing: Marketing Strategies for Engaging the
Digital Generation (5th ed.). Kogan Page.
5. Statista. (2025). Number of social media users worldwide from 2017 to 2025. Retrieved
from https://www.statista.com/statistics/278414/number-of-worldwide-social-network-users/.
6. Ibragimov J.Y., Formal tilshunoslikda so‘zlar birikuvi masalalarining o‘rganilishi.
O‘zbekiston milliy axborot agentligi – O‘ZA elektron jurnal. 2022. 10-son. – B. 108-112.
(10.00.00. OAK rayosatining 2019-yil 28-fevraldagi 262/9.2-son qarori).
7. Ibragimov J.Y., Jahon tilshunosligida collocation atamasi va uning tadqiqi. FarDU. Ilmiy
xabarlar. Farg‘ona davlat universiteti ilmiy jurnali. 2022. 4-son. – B. 123-126. (10.00.00. №20)
