Процессы развития современных институтов гражданского общества в Новом Узбекистане | Общество и инновации

Процессы развития современных институтов гражданского общества в Новом Узбекистане

ВАК
elibrary
inLibrary
Google Scholar
doi
 
Выпуск:
CC BY f
134-140
0
Поделиться
Машарипов , И. . (2024). Процессы развития современных институтов гражданского общества в Новом Узбекистане. Общество и инновации, 5(1), 134–140. https://doi.org/10.47689/2181-1415-vol5-iss1-pp134-140
0
Цитаты
Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Аннотация

В научной статье определены основные этапы становления и развития современных институтов гражданского общества в Новом Узбекистане. Изучены проблемы расширения деятельности институтов гражданского общества и повышения их роли и значения в процессе формирования демократических ценностей в нашей стране. В частности, сформированы аналитические комментарии автора о возможностях их активизации в либерализации общественно-политической жизни.


background image

Жамият

ва

инновациялар

Общество

и

инновации

Society and innovations

Journal home page:

https://inscience.uz/index.php/socinov/index

Development processes of modern civil society

institutions in New Uzbekistan

Ikramjon MASHARIPOV

1

Tashkent Financial Institute

ARTICLE INFO

ABSTRACT

Article history:

Received December 2023

Received in revised form

15 December 2023

Accepted 20 January 2024

Available online

25 February 2024

The scientific article identifies the main stages of the

formation and development of modern institutions of civil

society in New Uzbekistan. The problems of expanding the

activities of civil society institutions and increasing their role

and importance in the process of forming democratic values in

our country have been studied. In particular, the author’s

analytical comments on the possibilities of their activation in

the liberalization of socio-political life have been formed.

2181-

1415/©

2024 in Science LLC.

DOI:

https://doi.org/10.47689/2181-1415-vol5-iss1-pp134-140

This is an open access article under the Attribution 4.0 International

(CC BY 4.0) license (https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/deed.ru)

Keywords:

New Uzbekistan,

modern civil society,

civil society institutions,

democracy,

non-governmental

institutions,

political parties,

associations,

social layers,

parliamentary commission,

public fund.

Yangi

Oʻzbekistonda

zamonaviy fuqarolik jamiyati

institutlarining rivojlanish jarayonlari

ANNOTATSIYA

Kalit so‘zlar

:

Yangi Oʻzbekiston,

zamonaviy fuqarolik

jamiyati,

fuqarolik jamiyati

institutlari,

demokratiya,

nodavlat institutlari,

siyosiy partiyalar,

uyushmalar,

ijtimoiy qatlamlar,

parlament komissiyasi,

jamoat fondi.

Ushbu ilmiy maqolada Yangi

Oʻzbekistonda zamonaviy

fuqarolik

jamiyati

institutlarining

shakllanishi

va

rivojlanishining asosiy bosqichlari koʻrib chiqilgan. Fuqarolik

jamiyati institutlari faoliyatini yanada kengaytirish, yurtimizda

demokratik qadriyatlarning shakllanishi jarayonida ularning

roli va ahamiyatini oshirish muammolari oʻrganilgan. Jumladan,

ijtimoiy-siyosiy hayotni erkinlashtirishda ularni faollashtirish

imkoniyatlarini muallif tahliliy mulohazalari shakllantirilgan.

1

Associate Professor, Candidate of Political Sciences, Tashkent Financial Institute.


background image

Жамият

ва

инновациялар

Общество

и

инновации

Society and innovations

Issue

5

1 (2024) / ISSN 2181-1415

135

Процессы

развития

современных

институтов

гражданского общества в Новом Узбекистане

АННОТАЦИЯ

Ключевые слова:

Новый Узбекистан,

современное гражданское

общество,

институты гражданского

общества,

демократия,

неправительственные

институты,

политические партии,

объединения,

социальные слои,

парламентская комиссия,

общественный фонд.

В научной статье определены основные этапы

становления и развития современных институтов

гражданского общества в Новом Узбекистане. Изучены

проблемы

расширения

деятельности

институтов

гражданского общества и повышения их роли и значения в

процессе формирования демократических ценностей в

нашей стране. В частности, сформированы аналитические

комментарии автора о возможностях их активизации в

либерализации общественно

-

политической жизни.

1991-yil 31-

avgustda dunyo xaritasida Oʻzbekiston Respublikasi mustaqil suveren

davlat sifatida paydo boʻldi. Mustaqillikning oʻtgan chorak asri davomida oʻziga xos milliy

davlatchilik shakllandi va fuqarolik jamiyatining unsurlari paydo boʻldi. Oʻtgan davr

ichida amalga oshirilgan islohotlar, ichki va tashqi siyosatda paydo boʻlgan muammolar

va ularning yechimlari natijasi oʻlaroq rivojlanishning oʻziga xos xususiyatga ega boʻlgan

milliy modeli tashkil topdi. Mustabidlik davri merosi, agrar munosabatlarning ustunligi,

rivojlangan davlatlar bilan toʻgʻridan

-

toʻgʻri kommunikatsiyaviy aloqalarning mavjud

emasligi, eski mafkuraning asoratlari, fuqarolik jamiyati qurish yoʻlidagi izlanishlar,

huquqiy davlatga oʻtish muammolari bir tomondan, mamlakat rivojlanishiga salbiy ta’sir

etgan boʻlsa, ikkinchi tomondan, qishloq hududlarida ishsizlik va kambagʻallik kabi

ijtimoiy illatlarni keltirib chiqargan boʻlsa, uchinchi tomondan, fuqarolik jamiyatini

rivojlantirish islohotlarini sustlashishiga sabab boʻldi.

Lekin, shunga qaramay, 2017-yildan boshlab mamlakat rivojlangan davlatlarga xos

rivojlanish yoʻliga oʻtdi, mamlakat har tomonlama dunyoga ochildi, jahon integratsiyasiga

qoʻshilishi tezlashdi, Markaziy Osiyo davlatlari bilan birodarlik va hamkorlik an'analarini

tikladi. Davlat va jamiyat qurilishi xalqaro tashkilotlar talablari va rivojlangan davlatlar

tajribasi asosida rivojlana boshladi. Shu davrda zamonaviy fuqarolik jamiyatining eng

asosiy prinsipi

inson erkinligi va huquqini ta'minlash davlat siyosatining ustuvor

yoʻnalishiga aylandi. Dunyoning eng rivojlangan davlatlar Oʻzbekistondagi tub

oʻzgarishlarni nafaqat e'tirof etdi, balki Oʻzbekiston bilan hamkorlik qila boshladi.

Qisqa davr ichida bu kabi rivojlanish Oʻzbekiston Respublikasiga Shavkat

Miromonovich Mirziyoyevning 2016-yil 4-dekabrda Prezident etib saylanishi va uning

“Xalq davlat idoralariga emas, davlat idoralari xalqqa xizmat qilishi kerak” degan prinsip

asosida islohotlarni amalga oshirilganligi bilan bogʻliqdir. Qisqa muddat ichida beqiyos

rivojlanishga erishildi, davlat hokimiyati organlari va jamiyatni modernizatsiyalashda

ana shu prinsip bu sohadagi islohotlarning asosiy oʻzagi sifatida namoyon boʻldi.

Aslida esa bu prinsip zamonaviy fuqarolik jamiyati institutlarini shakllantirish va

rivojlantirishning eng asosiy va bosh prinsipi edi.

Prezident Sh.M.

Mirziyoyev yangi Oʻzbekistonni shakllantirish islohotlari yoʻlini

oʻzbek xalqi bir necha asrlardan buyon orzu qilgan quyidagi oʻz dasturida ifodalab berdi:

“Barcha deputat va senatorlarga, ularning timsolida butun Oʻzbekiston xalqiga murojaat


background image

Жамият

ва

инновациялар

Общество

и

инновации

Society and innovations

Issue

5

1 (2024) / ISSN 2181-1415

136

qilib aytmoqchiman: demokratik islohotlar yoʻli –

biz uchun yakka-yu yagona va eng

toʻgʻri yoʻldir”. Bu borada biz har kuni izlanishdamiz, xorijdagi ilgʻor tajribalarni chuqur

oʻrganib, hayotimizni, ish uslubimizni yangilashga harakat qilmoqdamiz. Biz yangi

Oʻzbekistonni xalqimiz bilan birgalikda barpo etamiz, degan ulugʻvor maqsadni oʻz

oldimizga qoʻyganmiz. Bu borada “Jamiyat –

islohotlar tashabbuskori” degan yangi gʻoya

kundalik faoliyatimizga tobora chuqur kirib bormoqda” Yangi Oʻzbekistonda zamonaviy

fuqarolik jamiyati institutlarini rivojlantirish jarayonlarini huquqiy jihatdan ta'minlashda

davlat xizmatlarining sifatini oshirish, oʻz faoliyati yuzasidan jamoatchilikka tizimli

ravishda ma’lumotlar taqdim etish masalalarida adliya organlari va muassasalarining roli

va mas'uliyati sezilarli ravishda oshmoqda. Davlat xizmatlarini koʻrsatish va intellektual

mulkning huquqiy himoyasi sohasida yagona davlat siyosatini amalga oshirishda tizim

imkoniyatlaridan oqilona foydalanish, ushbu sohalarda muvofiqlashgan faoliyatni

ta'minlash hamda mavjud ma'muriy tuzilmalarning yaxlit vertikal boshqaruvini

shakllantirish zarurati yuzaga kelmoqda. Bugungi kunda zamonaviy fuqarolik jamiyati

institutlarini rivojlanish tendensiyalari Yangi Oʻzbekiston poydevorini shakllantirish

jarayonlariga uzviy hamohang ravishda kechmoqda. Bunda mamlakatimiz oldida turgan

strategik vazifalar

xalqchil davlat, erkin fuqarolik jamiyati va demokratik qadriyatlarni

mustahkamlash kabi omillarni qamrab olgan kompleks va fundamental tadqiqotlarni olib

borish ilmiy jamoatchilik oldida turgan dolzarb vazifalardan biri boʻlib qolmoqda.

Yangi Oʻzbekistonda zamonaviy fuqarolik jamiyati institutlarini shakllantirish va

rivojlantirish islohotlari 2017-yildan boshlab jadallashdi. Albatta bunga mamlakat

Prezidenti Sh.M.Mirziyoyev tashabbusi bilan “2017–

2021-

yillarda Oʻzbekiston

Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yoʻnalishi boʻyicha Harakatlar
strategiyasi” va 2022

-yil 28-yanvardagi PF

60-

son “2022–

2026-

yillarga moʻljallangan

Yangi Oʻzbekiston taraqqiyot strategiyasi toʻgʻrisida”gi, 2017

-yil 3-fevraldagi,

PF

4944-

son “Mahalla institutini yanada takomillashtirish chora

-

tadbirlari toʻgʻrisida”gi,

2018-yil 4-maydagi PF

5430-

son “Mamlakatni demokratik yangilash jarayonida

fuqarolik jamiyati institutlarining rolini tubdan oshirish chora-

tadbirlari toʻgʻrisida”gi,

2021-yil 4-martdagi PF

–6181 Farmoni bilan tasdiqlangan “2021–

2025-yillarda fuqarolik

jamiyatini rivojlantirish konsepsiyasi”gi hamda 2020

-yil 12-fevraldagi PF

5938-son

“Jamiyatda ijtimoiy

-

ma’naviy muhitni sogʻlomlashtirish, mahalla institutini yanada

qoʻllab

-quvvatlash hamda oila va xotin-qizlar bilan ishlash tizimini yangi darajaga olib

chiqish chora-

tadbirlari toʻgʻrisida”gi farmonlari, shuningdek sohaga oid boshqa

normativ-huquqiy hujjatlarda belgilangan vazifalarni amalga oshirishda hozirgi kunda bu
sohadagi

xorijiy tajribalarni yanada chuqurroq va kengroq oʻrganishni taqozo etmoqda.

Zamonaviy fuqarolik jamiyati nazariyasining rivojlanishi”. Hozirgi davr fuqarolik

jamiyati nazariyasiga AQSh siyosatshunos olimi B.Barber katta hissa qoʻshdi. U NNT –

“uchinchi sektor ijtimoiy sektordan oʻziga egalitarizm (tenglashtirish) va oʻzaro aynanlik

prinsiplarini, xususiy sektordan esa

ixtiyoriylik va shaxs suvereniteti prinsiplarini

tanlab oladi Uchinchi sektor ularning hammasini bir vaqtning oʻzida namoyon etgan

holda amalga oshiradi. Xuddi ana shu holat men jiddiy demokratik istiqbollar, deb atagan

tamoyillarni oʻzida ifodalaydi”

, degan fikrni ilgari suradi.

Nemis olimi V.Dettlning fikricha, “fuqarolik jamiyati gʻoyasi bozor va davlatga

qoʻshimcha boʻlgan tushunchadan boshqa narsa emas. Fuqarolik jamiyati gʻoyasi yangi
radikal siyosiy konsepsiyaning ifodalanishi boʻlib, u hech qachon davlat va bozor
tomonidan oʻrnatilgan kengliklarni inkor etgan emas, lekin, shu bilan birga, u bu


background image

Жамият

ва

инновациялар

Общество

и

инновации

Society and innovations

Issue

5

1 (2024) / ISSN 2181-1415

137

kengliklar doirasidan chiqadi. Fuqarolik jamiyati konsepsiyasi oilada ham, shuningdek,
boshqa tashkilotlarda ham ular tomonidan bajarilgan rollarning sifatiga muvofiq holda

ular oʻrtasidagi oʻzaro tenglikni ta'minlay oladigan muvozanat boʻlishini talab etadi”.

XX asr nemis faylasufi va sotsiologi Y.Xabermasning fikricha, “ijtimoiy

-ommaviy

soha jamiyatning paydo boʻlishi, uni davlatdan ajralishi natijasi oʻlaroq shakllangan.
Fuqarolik jamiyati, oʻz navbatida, xususiy qonunlar va liberal bozor tomonidan
tuziladigan shaxsiy avtonomiya sohasi hisoblanadi”.

Hozirgi davr Gʻarb nazariyotchilari

zamonaviy fuqarolik jamiyati modelini quyidagi

institutlar va sohalardan iborat ekanligini e'tirof etishadi: birinchidan, plyuralizm:
ijtimoiy sohalarda, jamiyatda, undagi nodavlat notijorat tashkilotlarda (NNT), turli
ijtimoiy qatlam va guruhlarda plyuralizmning mavjudligi; ikkinchidan, hayot erkinligi:
turli ijtimoiy-madaniy va kommunikatsiya sohasidagi institutlar; uchinchidan, shaxsiy
hayot daxlsizligi: shaxsning rivojlanish shart-sharoitlarining mavjudligi, fuqarolarda

xulqiy fazilatlarni tanlash erkinligining mavjudligi; toʻrtinchidan, qonuniylik: fikrlar va

dunyoqarashlar turfaligini qonun doirasida kechishi maqsadida universal qonunlar qabul

qilish, insonning oʻz faoliyatida davlat organlari ta'siridagi mustaqilligi, uning iqtisodiy
munosabatlarda daxlsiz boʻla olish sharoitlarini mavjudligi. Mazkur omillar va
institutlarning birgalikdagi va uygʻunlikdagi oʻzaro ta’siri, bir

-birlarini taqozo etishi

zamonaviy fuqarolik jamiyatining rivojlanganligini anglatadi.

Yangi Oʻzbekistonda keng koʻlamda siyosiy, iqtisodiy va ma’naviy jabhalarda

islohotlarni avj oldirib yuborgan ekan, bu islohotlar negizini uch ming yillik davlatchilik
tariximiz, ma'naviy merosimiz va milliy mentalitetimiz xususiyatlarini asos qilib oldi va

uni ogʻishmay amalga oshira boshladi. Prezidentimiz Sh.M.

Mirziyoyevning asarlarida

yangi Oʻzbekistonda zamonaviy fuqarolik jamiyatini rivojlantirishga doir islohotlar keng

yoritib berilmoqda. Ijtimoiy siyosatning muhim vazifasi davlat va bozor manfaatlari

ishtirok etmaydigan, kishilar oʻzlarining mavjudligini fuqarolar sifatida anglab yetadigan,
oʻzlari va boshqalar uchun foydali ishlar bilan mashgʻul boʻladigan

mahalliy darajalarda

ular uchun kengliklar yaratishdan iboratdir. Shu bilan birga, fuqarolarning ma'lum qismi
tadbirkorlik ijtimoiy maqomiga erishishlari mumkin. Siyosatchilarning ustuvor vazifalari

ana shu kengliklarni yaratish, rivojlantirish va mustahkamlashdan iborat boʻlishi lozim.

Boshqacha aytganda, hukumat ijtimoiy majburiyatlarni tezlik bilan amalga oshirish

vositasiga aylanadi. Agar fuqarolik jamiyati gʻoyasi koʻproq ma'naviy xarakter kasb etsa,
u jamiyatni oʻzgarishlarga moyil boʻlgan konsepsiyalardan biriga aylanadi.

Bu gʻoya

asosan farovonlik davlatini oʻzgarishlarga qilishiga undaydi. Uning quyidagi muhim uchta

jihatlari mavjud:

rasmiy hukumat oʻzining muhimligini yoʻqotmaydi –

u har qachongidan ham yanada

muhimroq boʻlishi mumkin –

lekin, u oʻzining jamiyatdagi rolini qaytadan belgilab olishi

taqozo etiladi. Siyosatchilar fuqarolarning ijtimoiy faolliklarini inkor qilmasliklari, aksincha,

ularni har tomonlama qoʻllab

-

quvvatlashlari va ragʻbatlantirishlari lozim;

ijtimoiy sohada musobaqadoshlik unsurlari ham zaruriyatdir. Masalan,

jamiyatning ijtimoiy samaradorligini oshirish va ijtimoiy xizmat koʻrsatish kabilar uchun.
Bu ma’noda ijtimoiy almashuvlar ancha samaralik ravishda amalga oshishi mumkin;

sanoat va korporativ hayot ijtimoiylashuvi lozim.

Fuqarolik jamiyati hayot, jamiyat va mehnat tizilmalarini qaytadan oʻzgartirishni

tezlashtirishga moyilligi bilan ajralib turadi. Zamonaviy mehnat madaniyatini iqtisodiy
jihatlar bilan boyitish, shuningdek, mehnat sohasidagi muvaffaqiyatlar umuman butun


background image

Жамият

ва

инновациялар

Общество

и

инновации

Society and innovations

Issue

5

1 (2024) / ISSN 2181-1415

138

jamiyat hayotidagi muvaffaqiyatlarga olib keladi. Lekin, fuqarolik jamiyati konsepsiyasi
oilada ham, shuningdek, boshqa tashkilotlarda ham ular tomonidan bajarilgan rollarning

sifatiga muvofiq holda ular oʻrtasidagi oʻzaro tenglikni ta'minlay oladigan muvozanat
boʻlishini talab etadi. Bu kabi jamiyatda erkaklar va ayollar muvaffaqiyatlarga erishishlari
uchun teng imkoniyatlarga ega boʻladilar.

Lekin, hozirgi davrda ham turli olimlar oʻrtasida zamonaviy fuqarolik jamiyatini

sharqda yoki gʻarbda, shimolda yoki janubda, shuningdek, uni turli mamlakatlarda har xil

shart-sharoitlarda shakllanishiga doir bahslar davom etmoqda. Shu bilan birga, fuqarolik

jamiyatining rivojlanishida demokratik qadriyatlar muhim oʻrin tutadimi yoki liberal

mafkura samaraliroqmi?, qabilidagi savollarga berilayotgan javoblarning ham bir-biridan

farqlanishi kuzatilmoqda. Keyingi oʻn yillikda “ikki xil talqinlar avj oldi: zamonaviy
fuqarolik jamiyati va diskursiv (voqelikni oʻzaro bogʻliqlikda va ketma

-ketlikda idrok

etishga asoslangan) etika nuqtai nazaridan baholashlar. Ulardan birinchisi klassik

liberalizm mavzusi bilan bogʻliq boʻlib, ular

“fuqarolik jamiyati” tushunchasi hozirgi

davrda shaxsiy hayot daxlsizligi huquqi, ijtimoiy hayot erkinligi (soʻz va uyushmalar
erkinligi), qonun oldida tenglik, mulkka boʻlgan

huquqlarni eslashga majbur etadi.

Ikkinchisi esa, bahs talab me’yorlarni ochiq muhokama qilishda barchaning teng ishtirok
etishiga alohida urgʻu beradi, shuningdek, ularning yechimini demokratiya prinsiplariga

havola qiladi.

Hozirgi davr siyosiy nazariyalarida liberalizm va demokratiya asoslarini bir-

birlariga qarama-

qarshi qoʻyuvchi

(qaytadan paydo boʻlgan) qarashlar ham mavjud.

Klassik liberalizm asoschilari himoyachilari “agar demokratiyaga xos boʻlgan
koʻpchilikning boshqaruvi va umumiy ishtirok etish jarayonlarida yetarli darajadagi

nazoratni amalga oshirish va hokimiyat faoliyatini cheklashlar yetishmay qolsa, u holda

mavjud erkinliklarga xavf tugʻiladi, shuning uchun ham, bu

yohud sarob, yoki undan-da

yomon boʻlgan holatdir”, degan fikrga moyillik kuchaydi. Toʻgʻridan toʻgʻri, yoki radikal
demokratiya tarafdorlari esa, oʻz oʻrnida, “liberal an'analar koʻpchilikning ishtirokiga
asoslangan demokratik jamiyatni barpo etish yoʻlidagi bosh toʻgʻonoq”, deb biladilar.

Mashhur siyosatshunoslardan Jin Koen va Endryu Aratolar esa

yuqorida koʻrsatilgan har

ikkala (liberal va demokratik) qarashlarni birlashtirishga harakat qilib, ularning toʻgʻriligi

bu nazariy qarashlarni konseptual va me'yoriy

jihatlardan oʻzaro mustahkam

aloqadorligiga bogʻliq, degan fikrga keldilar.

Oʻzbekistonda mustaqillik davrida milliy

davlatchilik shakllandi va fuqarolik jamiyati unsurlari paydo boʻldi. 2017

-yildan boshlab

Oʻzbekiston Respublikasi Prezident Sh.M.

Mirziyoyevning tashabbusi va uning

boshchiligida amalga oshirilgan islohotlar natijasi oʻlaroq mamlakat rivojlangan
davlatlarga xos rivojlanish yoʻliga oʻta boshladi, mamlakat dunyoga ochildi, uning jahon
integratsiyasiga qoʻshilish jarayoni tezlashdi, Markaziy Osiyo davlatlari bilan birodarlik

va hamkorlik an'analarini tiklandi.

2017

2022-yillarda davlat va jamiyat qurilishi xalqaro tashkilotlar talablari hamda

rivojlangan davlatlar tajribasi asosida rivojlana boshladi. Shu davrda zamonaviy
fuqarolik jamiyatining eng asosiy prinsipi

inson erkinligi va huquqini ta'minlash davlat

siyosatining ustuvor yoʻnalishiga aylandi. Jamiyat taraqqiyoti “Davlat

-jamiyat-

inson”

modelidan insonni qadrlashga asoslangan “inson

-jamiyat-

davlat” modeli asosida

rivojlanish

bosqichiga

oʻtildi.

Davlat

hokimiyati

organlari

va

jamiyatni

modernizatsiyalashda ana shu prinsip bu sohadagi islohotlarning asosiy oʻzagi sifatida
namoyon boʻldi. Mazkur model har tomonlama fuqarolik jamiyati institutlarini


background image

Жамият

ва

инновациялар

Общество

и

инновации

Society and innovations

Issue

5

1 (2024) / ISSN 2181-1415

139

shakllantirish va rivojlantirishning eng asosiy va bosh prinsipi hisoblanadi.Mustaqillik
davrida shakllangan fuqarolik jamiyati islohotlari va bu sohadagi xorijiy tajribalarni
tatbiq etish natijasida takomillashib bormoqda. Bugun inson qadrini yuksaltirish va erkin
fuqarolik jamiyatini yanada rivojlantirish orqali xalqparvar davlat barpo etish strategik
maqsadga aylandi.

Prezident Sh.M.

Mirziyoev yangi Oʻzbekistonni shakllantirish islohotlari yoʻlini

oʻzbek xalqi bir necha asrlardan buyon orzu qilgan quyidagi oʻz dasturida ifodalab berdi:
“Barcha deputat va senatorlarga, ularning timsolida butun Oʻzbekiston xalqiga murojaat
qilib aytmoqchiman: demokratik islohotlar yoʻli –

biz uchun yakkayu yagona va eng

toʻgʻri yoʻldir. Bu borada biz har kuni izlanishdamiz, xorijdagi ilgʻor tajribalarni chuqur
oʻrganib, hayotimizni, ish uslubimizni yangilashga harakat qilmoqdamiz. Biz yangi
Oʻzbekistonni xalqimiz bilan birgalikda barpo etamiz, degan ulugʻvor maqsadni oʻz
oldimizga qoʻyganmiz. Bu borada “Jamiyat –

islohotlar tashabbuskori” degan yangi gʻoya

kundalik faoliyatimizga tobora chuqur kirib bormoqda “Yangi Oʻzbekistonda zamonaviy

fukarolik jamiyati institutlarini rivojlantirish jarayonlarini huquqiy jihatdan ta'minlashda

davlat xizmatlarining sifatini oshirish, oʻz faoliyati yuzasidan jamoatchilikka tizimli

ravishda ma'lumotlar taqdim etish masalalarida adliya organlari va muassasalarining roli

va mas'uliyati sezilarli ravishda oshmoqda. Davlat xizmatlarini koʻrsatish va intellektual

mulkning huquqiy himoyasi sohasida yagona davlat siyosatini amalga oshirishda tizim
imkoniyatlaridan oqilona foydalanish, ushbu sohalarda muvofiqlashgan faoliyatni
ta'minlash hamda mavjud ma'muriy tuzilmalarning yaxlit vertikal boshqaruvini
shakllantirish zarurati yuzaga kelmoqda. Bugungi kunda zamonaviy fuqarolik jamiyati

institutlarini rivojlanish tendensiyalari Yangi Oʻzbekiston poydevorini shakllantirish

jarayonlariga uzviy hamohang ravishda kechmoqda. Bunda mamlakatimiz oldida turgan
strategik vazifalar

xalqchil davlat, erkin fuqarolik jamiyati va demokratik qadriyatlarni

mustahkamlash kabi omillarni qamrab olgan kompleks va fundamental tadqiqotlarni olib

borish ilmiy jamoatchilik oldida turgan dolzarb vazifalardan biri boʻlib qolmoqda.

Yangi Oʻzbekistonda zamonaviy fuqarolik jamiyati institutlarini shakllantirish

va rivojlantirish islohotlari 2017 yildan boshlab jadallashdi. Albatta bunga
mamlakat Prezidenti Sh.M.

Mirziyoev tashabbusi bilan “2017–

2021-

yillarda Oʻzbekiston

Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yoʻnalishi boʻyicha Harakatlar
strategiyasi” va 2022

-yil 28-yanvardagi PF

60-

son “2022–

2026-

yillarga moʻljallangan

Yangi Oʻzbekiston taraqqiyot strategiyasi toʻgʻrisida”gi, 2017

-yil 3-fevraldagi,

PF

4944-

son “Mahalla institutini yanada takomillashtirish chora

-

tadbirlari toʻgʻrisida”gi,

2018-yil 4-maydagi PF

5430-

son “Mamlakatni demokratik yangilash jarayonida

fuqarolik jamiyati institutlarining rolini tubdan oshirish chora-

tadbirlari toʻgʻrisida”gi,

2021-yil 4-martdagi PF

–6181 Farmoni bilan tasdiqlangan “2021–

2025-yillarda fuqarolik

jamiyatini rivojlantirish konsepsiyasi”gi hamda 2020

-yil 12-fevraldagi PF

5938-son

“Jamiyatda ijtimoiy

-

ma'naviy muhitni sogʻlomlashtirish, mahalla institutini yanada

qoʻllab

-quvvatlash hamda oila va xotin-qizlar bilan ishlash tizimini yangi darajaga olib

chiqish chora-

tadbirlari toʻgʻrisida”gi farmonlari, shuningdek sohaga oid boshqa

normativ-huquqiy hujjatlarda belgilangan vazifalarni amalga oshirishda hozirgi kunda bu
sohadagi

xorijiy tajribalarni yanada chuquroq va kengroq oʻrganishni taqozo etmoqda.


background image

Жамият

ва

инновациялар

Общество

и

инновации

Society and innovations

Issue

5

1 (2024) / ISSN 2181-1415

140

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI:

1.

Ш. Мирзиёев «Халқ давлат идораларига эмас, балки давлат органлари

халқимизга хизмат қилиши керак» 31.08.2017. https://kun.uz/news/2017/08/31.

2.

Ш.Мирзиёев

Олий

Мажлисга

Мурожаатномаси.

24.01.2020.

https://president.uz/uz/lists/view/3324.

3.

Barber B. R. Civil Society: Getting Beyond the Rhetoric. A Framework for

Political Understanding //Civic Engagement in the Atlantic Community. Bertelsmann
Foundation Publishes Gutersloh, 1999.-

Р

.5-6.

4.

Dettling W. The "Burgergesellshaft": Scope for Reforming the Welfare State?

//Civic Engagement in the Atlantic Community. Bertelsmann Foundation Publishes
Gutersloh, 1999.-

Р.3

-5.

5.

Habermas J. The structural transformation of the public sphere. An inguiry into a

category of bourgeois Society-Cambridge, 1989.-P.27-73

6.

Муқимжон

ҚИРҒИЗБОЕВ,

Ислоҳoтлaр

мувaффaқияти

сиёсий

пaртиялaрнинг eтуклик дaрaжaсига боғлиқ. Huquq va burch. № 10 сон 2019й.

7.

Masharipov.I.B. Forms and Technologies of Mutual Relations Between the State and

Civil Society Institutions International Journal of Development and Public Policy| e-ISSN:
2792-3991 | www.openaccessjournals.eu | Volume: 3 Issue: 3 in March -2023 .52-56.

8.

Masharipov I.B. Factors of development processes of socio-political bases of NGOS in

new Uzbekistan // International journal of Social Sciences & Interdisciplinary Research,
Volume: 13 Issue: 01 in January-2024. https://www.gejournal.net/index.php/IJSSIR.

9.

З

.

Хайитматов

.

Терроризм

ва

экстремизм

-

ёшлик

кушандаси

.

Oʻzbekistonda

ijtimoiy fanlar.

№3 сон

2017

й

.

Тошкент

.

Б

.35-40.

10.

Masharipov.I.B. Theoretical Foundations of the Development of Modern Civil

Society Institutions in a Democratic Legal State. INTERNATIONAL JOURNAL ON
ECONOMICS, FINANCE AND SUSTAINABLE.

Библиографические ссылки

Ш. Мирзиёев «Халқ давлат идораларига эмас, балки давлат органлари халқимизга хизмат қилиши керак» 31.08.2017. https://kun.uz/news/2017/08/31.

Ш.Мирзиёев Олий Мажлисга Мурожаатномаси. 24.01.2020. https://president.uz/uz/lists/view/3324.

Barber B. R. Civil Society: Getting Beyond the Rhetoric. A Framework for Political Understanding //Civic Engagement in the Atlantic Community. Bertelsmann Foundation Publishes Gutersloh, 1999.-Р.5-6.

Dettling W. The "Burgergesellshaft": Scope for Reforming the Welfare State? //Civic Engagement in the Atlantic Community. Bertelsmann Foundation Publishes Gutersloh, 1999.-Р.3-5.

Habermas J. The structural transformation of the public sphere. An inguiry into a category of bourgeois Society-Cambridge, 1989.-P.27-73

Муқимжон ҚИРҒИЗБОЕВ, Ислоҳoтлaр мувaффaқияти сиёсий пaртиялaрнинг eтуклик дaрaжaсига боғлиқ. Huquq va burch. № 10 сон 2019й.

Masharipov.I.B. Forms and Technologies of Mutual Relations Between the State and Civil Society Institutions International Journal of Development and Public Policy| e-ISSN: 2792-3991 | www.openaccessjournals.eu | Volume: 3 Issue: 3 in March -2023 .52-56.

Masharipov I.B. Factors of development processes of socio-political bases of NGOS in new Uzbekistan // International journal of Social Sciences & Interdisciplinary Research, Volume: 13 Issue: 01 in January-2024. https://www.gejournal.net/index.php/IJSSIR.

З.Хайитматов.Терроризм ва экстремизм-ёшлик кушандаси. Oʻzbekistonda ijtimoiy fanlar. №3 сон 2017й. Тошкент.Б.35-40.

Masharipov.I.B. Theoretical Foundations of the Development of Modern Civil Society Institutions in a Democratic Legal State. INTERNATIONAL JOURNAL ON ECONOMICS, FINANCE AND SUSTAINABLE.

inLibrary — это научная электронная библиотека inConference - научно-практические конференции inScience - Журнал Общество и инновации UACD - Антикоррупционный дайджест Узбекистана UZDA - Ассоциации стоматологов Узбекистана АСТ - Архитектура, строительство, транспорт Open Journal System - Престиж вашего журнала в международных базах данных inDesigner - Разработка сайта - создание сайтов под ключ в веб студии Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil - ilmiy elektron jurnali yuridik va jismoniy shaxslarning in-Academy - Innovative Academy RSC MENC LEGIS - Адвокатское бюро SPORT-SCIENCE - Актуальные проблемы спортивной науки GLOTEC - Внедрение цифровых технологий в организации MuviPoisk - Смотрите фильмы онлайн, большая коллекция, новинки кинопроката SMARTY - Увеличение продаж вашей компании ELECARS - Электромобили в Ташкенте, Узбекистане CHINA MOTORS - Купи автомобиль своей мечты! PROKAT24 - Прокат и аренда строительных инструментов