Клиника и методы сравнительной диагностики адинамического компонента при депрессивных расстройствах

ВАК
inLibrary
Google Scholar
Выпуск:
Отрасль знаний
CC BY f
265--269
3
0
Поделиться
Джаббарова, З., & Бурханова, Д. (2023). Клиника и методы сравнительной диагностики адинамического компонента при депрессивных расстройствах. Журнал биомедицины и практики, 1(1), 265–269. https://doi.org/10.26739/2181 -9300-2021-1 -38
Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Аннотация

Депрессивные расстройства представляют интерес для большинства исследователей из-за их распространенности и того факта, что они считаются психосоциальными расстройствами высокого уровня. В современной психиатрии до сих пор не до конца изучена клиника адинамического компонента депрессивных расстройств. Адинамическая депрессия часто имеет длительное, хроническое течение. Психопатологический анализ адинамической депрессии, выявление различных вариантов ее течения, помогает выбрать терапевтическую тактику. Различные подходы к феноменологическому и психопатологическому пониманию адинамии затрудняют четкое определение ее границ в картине депрессий, дифференциации с другими сходными по клиническим проявлениям состояниями. [1,6]. В работах последних лет указывается, что выделение адинамии в клинической картине требует специального внимания и специальных методик.[9,13]. Трудности диагностики, прогностической оценки депрессий, включающих адинамические проявления, определяют необходимость изучения адинамии в структуре депрессии. [3,7].


background image

БИОМЕДИЦИНА ВА АМАЛИЁТ ЖУРНАЛИ

|

ЖУРНАЛ БИОМЕДИЦИНЫ И ПРАКТИКИ

|

JOURNAL OF BIOMEDICINE AND PRACTICE

№1 | 2021

265

Психиатрия

Зебо Рахимбердиевна Джаббарова

Самарқанд давлат тиббиёт институти, Ўзбекистон

Диловар Садриддиновна Бурханова

Самарқанд давлат тиббиёт институти, Ўзбекистон

ДЕПРЕССИВ БУЗИЛИШЛАРДА АДИНАМИК КОМПОНЕНТНИНГ КЛИНИКАСИ

ВА ҚИЁСИЙ ТАШХИСЛАШ УСУЛЛАРИ

For citation:

Zebo Rahimberdievna Jabbarova,Dilovar Sadriddinovna Burxanova. CLINIC AND

COMPARATIVE DIAGNOSIS METHODS OF THE ADINAMIC COMPONENT IN
DEPRESSIVE DISORDERS.Journal of Biomedicine and Practice. 2021, vol. 6, issue 1, pp.265-269


http://dx.doi.org/10.26739/2181-9300-2021-1-38


АННОТАЦИЯ

Депрессив бузилишлар кенг тарқалганлиги ва юқори даражадаги психосоциал бузилишлар

ҳисобланганлиги сабабли кўпчилик тадқиқотчиларни қизиқтиради. Замонавий психиатрияда
ҳанузгача депрессив бузилишларнинг адинамик компоненти клиникаси тўлиқ ўрганилмаган.
Адинамик депрессия кўпинча ўзоқ вақт, сурункали кечади. Адинамик депрессиянинг
психопатологик таҳлили, унинг кечишини турли вариантларини аниқлаш терапевтик
тактикасини танлашга ёрдам беради. Адинамиянинг феноменологик ва психопатологик
тушунчасига турлича ёндашувлар депрессия суратида унинг чегараларини аниқ белгилашни,
бошқа шунга ўхшаш клиник кўринишлари билан фарқлашни қийинлаштиради.[1,6]. Сўнгги
тадқиқотлар клиник жиҳатдан шуни кўрсатдики, адинамияни аниқлаш алоҳида эътибор ва
махсус методларни талаб қилади. [9,13]. Депрессияларни ташхислаш ва прогностик
баҳолашдаги қийинчиликлар, жумладан адинамик депрессия структурасида адинамияни
ўрганиш зарурлигини белгилайди. [3,7].

Калит сузлар:

депрессия, адинамия, компонент, полиморф апатия, психологик тест.

Зебо Рахимбердиевна Джаббарова

Самаркандский государственный медицинский институт, Узбекистан

Диловар Садриддиновна Бурханова

Самаркандский государственный медицинский институт, Узбекистан

КЛИНИКА И МЕТОДЫ СРАВНИТЕЛЬНОЙ ДИАГНОСТИКИ АДИНАМИЧЕСКОГО

КОМПОНЕНТА ПРИ ДЕПРЕССИВНЫХ РАССТРОЙСТВАХ



background image

БИОМЕДИЦИНА ВА АМАЛИЁТ ЖУРНАЛИ

|

ЖУРНАЛ БИОМЕДИЦИНЫ И ПРАКТИКИ

|

JOURNAL OF BIOMEDICINE AND PRACTICE

№1 | 2021

266

АННОТАЦИЯ

Депрессивные расстройства представляют интерес для большинства исследователей из-за их
распространенности и того факта, что они считаются психосоциальными расстройствами
высокого уровня. В современной психиатрии до сих пор не до конца изучена клиника
адинамического компонента депрессивных расстройств. Адинамическая депрессия часто
имеет длительное, хроническое течение. Психопатологический анализ адинамической
депрессии, выявление различных вариантов ее течения, помогает выбрать терапевтическую
тактику.

Различные подходы к феноменологическому и психопатологическому пониманию

адинамии затрудняют четкое определение ее границ в картине депрессий, дифференциации с
другими сходными по клиническим проявлениям состояниями. [1,6]. В работах последних лет
указывается, что выделение адинамии в клинической картине требует специального внимания
и специальных методик.[9,13]. Трудности диагностики, прогностической оценки депрессий,
включающих адинамические проявления, определяют необходимость изучения адинамии в
структуре депрессии. [3,7].

Ключевые

слова:

депрессия,

адинамия,

компонент,

полиморфная

апатия,

психологический тест.

Zebo Rahimberdievna Jabbarova

Samarkand State Medical Institute, Uzbekistan

Dilovar Sadriddinovna Burxanova

Samarkand State Medical Institute, Uzbekistan

CLINIC AND COMPARATIVE DIAGNOSIS METHODS OF THE ADINAMIC

COMPONENT IN DEPRESSIVE DISORDERS

ANNOTATION

Depressive disorders are of interest to most researchers because of their prevalence and the fact

that they are considered high-level psychosocial disorders. In modern psychiatry, the clinic of the
adynamic component of depressive disorders is still not fully studied. Adynamic depression often has
a long, chronic course. Psychopathological analysis of adynamic depression, identification of various
variants of its course, helps to choose therapeutic tactics. Different approaches to the
phenomenological and psychopathological understanding of adynamia make it difficult to clearly
define its boundaries in the picture of depression, differentiation with other similar clinical
manifestations of conditions. [1,6]. Recent studies indicate that the isolation of adynamia in the
clinical picture requires special attention and special techniques.[9,13]. Difficulties in the diagnosis
and prognostic assessment of depressions, including adynamic manifestations, determine the need to
study adynamy in the structure of depression. [3,7].

Keywords:

depression, adynamia, component, polymorphic apathy, psychological test.


Бу муаммога тадқиқотчиларнинг қизиқиши шу билан боғлиқки, депрессив бузилишларда

адинамик компонентнинг кенг тарқалганлиги эмас, балки унинг психосоциал аҳамияти, бу
мавзуга доир саволларнинг жавобсиз, ечим топмасдан қолишидир.

Тадқиқот

мақсади.

Адинамик

компонентли

депрессив

бузилишларни

клиник-

психопатологик таҳлил қилиш, уни типологиясини ишлаб чиқиш, кечиши билан боғлиқ
хусусиятларини ўрганиш, оқибатини ва даволаш усулларини ўрганишдан иборат.

Тадқиқот вазифалари.

1.Адинамик компонент психопатологик хусусиятини депрессив бузилиш структурасида
текшириш.
2.Адинамик бузилиш ва унга ўхшаш психопатологик тузилмаларни (апатик ва астеник
бузилишлар) чегаралаш мезонларини ажратиш.
3.Депрессиянинг типологиясини ишлаб чиқиш.
4.Адинмик депрессиянинг оптимал терапевтик тактикасини аниқлаш.


background image

БИОМЕДИЦИНА ВА АМАЛИЁТ ЖУРНАЛИ

|

ЖУРНАЛ БИОМЕДИЦИНЫ И ПРАКТИКИ

|

JOURNAL OF BIOMEDICINE AND PRACTICE

№1 | 2021

267

Материал ва текширув усуллари:

Тадқиқот Самарқанд вилояти рухий касалликлар

шифохонаси диспансер бўлими ва психосоматик стационарда 2017-2020 йилларда олиб
борилди. Тадқиқот учун 65 нафар (44 нафар аёллар ва 21 нафар эркак) беморлар олинди.
МКБ-10 таснифи буйича беморларга қуйилган ташҳис қўйидаги рубрикаларга мос келди:
F20.0, F20.4, F 21, F31, F32, F33.

Тадқиқот муҳокамаси:

Тадқиқот жараёнида адинамик депрессия тормозланиш типи

устунлигига қараб: идеатор, мотор ва аралаш адинамик депрессияларга ажратилди.
Адинамиянинг психопатологик параметрларига қўйидагилар киритилди:
- мотор компонент, бу ҳолат кучсизлик ҳиссини, мушак ҳолсизлигини, жисмоний
қувватсизликни, ҳаракатлар сустлигини, танани ҳаракатсиз ҳолатда тутиб туришга
муҳтожлиги билан ифодаланди. Бу компонентнинг энг юқори чуққисида депрессив субступор
типидаги кўзга яққол ташланган ҳаракат тормозланиши кузатилди.
- идеатор компонент интеллектуал тормозланиш, инертлик, фикрлаш жараёни тезлигининг
етишмаслиги, нутқда паузалар давомийлигининг ошиши ва темпининг секинлашуви билан
ифодаланди.
- ирода компоненти илгариги қилиб юрган ишларини қила олмай қолганлиги билан
ифодаланди.
Ўтказилган

тадқиқотга

асосланиб,

адинамия

параметрларини

ва

депрессиянинг

психопатологик хусусиятларини ҳисобга олиб, адинамик радикал устунлиги билан кечувчи
ҳолатлар икки типологик гуруҳга ажратилди:
1.Оддий адинамик депрессиянинг 1-гуруҳи типик психопатологик структура билан
характерланди, адинамиянинг ҳамма компонентлари кўзатилди (25 нафар беморда, 38,5%).
2.Полиморф адинамик депрессиянинг 2-гуруҳи структурали атипия билан фарқланди,
адинамия компонентида ҳар хиллилик, мотор ёки идеатор компонент ўстунлиги кўзатилди.
Полиморф адинамик депрессияда аффектив регистр бузилиши неврозсимон ва субпсихотик
даража бузилишилари билан қўшилиб келди (40 нафар беморда, 61,5%).

Оддий адинамик депрессиянинг симптоматикаси (25 нафар беморда, 61,5%) аффектив

регистр

рамкасидан

чиқмади.

Депрессия

чуқурлиги

адинамик

бузилишлар

ифодаланганлигининг даражаси билан аниқланади. Депрессив ҳолат чуққисида беморларда
жисмоний ҳолсизлик бўлганлиги учун у ёки бу ҳаракатларни бажара олмай қолди. Фикрлаш
жараёнининг секинлашувига, содир бўлаётган воқеа ҳодисаларга ўз вақтида жавоб бериш
қобилиятининг шаклланмаганлигига беморлар шикоят қилди.

Полиморф адинамик депрессия структурасида (40 нафар беморда, 61,5%) бошқа

психопатологик регистрлар аниқланди: невротик (обсессив-фобик симптоматика ёки
деперсонализация белгилари) ва субпсихотик (кам тизимлашган типидаги таъқиб, муносабат
васваса ғоялари). Бундан ташқари сенесто-ипохондрик бузилишлар аниқланди. Оддий
адинамик депрессиядан фарқланиб, мотор ва идеатор компонентлар мавжуд бўлади,
полиморф адинамик депрессияда улардан бири устунлик қилади. Биринчи навбатга пассивлик
ва ҳаракатсизлик кўринишидаги ирода компоненти устунлик қилади.

Адинамик депрессиянинг психопатологик структура хусусиятларига мос равишда

конъюгирланган ва волатил вариантларга ажратилди.

Адинамик депрессиянинг конъюгирланган вариантида (19 нафар бемор) бошқа

психопатологик бузилишлар билан адинамия белгиларининг қушилиб келиши билан
характерланди, натижада турғун симптомокомплекс шаклланди. Баъзи ҳолатларда адинамия
астения ёки апатия билан, деперсонализацион бузилишлар билан (деперсонализацион-
адинамик

симптомокомплекс)

қушилиб

келиши

кузатилган.

Бошқа

ҳолатларда

симптомокомплекс анча мураккаб структура билан фарқ қилди, адинамия аффектив
бузилишлар билан, деперсонализацион, сенесто-ипохондрик бузилишлар қушилиб келди.
Адинамик депрессиянинг конъюгирланган вариантида депрессив триада дисгармония билан
фарқланди: баъзан мотор, баъзан идеатор тормозланиш устунлик қилди. Деперсонализацион
соҳа бузилишларидан энг кўп морал ипохондрия белгилари кузатилди.


background image

БИОМЕДИЦИНА ВА АМАЛИЁТ ЖУРНАЛИ

|

ЖУРНАЛ БИОМЕДИЦИНЫ И ПРАКТИКИ

|

JOURNAL OF BIOMEDICINE AND PRACTICE

№1 | 2021

268

Полиморф адинамик депрессиянинг волиатил варианти (21 нафар бемор)

психопатологик манзаранинг нотурғунлиги, истерик типдаги психопатсимон бузилишларнинг
кенг ифодаланганлиги билан характерланди ва бу адинамик бузилишларга ўзига хослик берди.
Адинамиянинг мотор ёки идеатор компоненти депрессиянинг ривожланиш жараёнида аниқ
динамикани енгиб утди, улар тулиқ ифодаланди ёки умуман кузатилмади. Депрессия
манзарасида биринчи навбатга пассивлик куринишидаги адинамиянинг ирода компоненти
чиқди. Депрессиянинг волатил вариантида энг кўп ваҳимали-адинамик, камроқ апато-
адинамик ва ғамли-адинамик белгилар кузатилди. Депрессия симптоматикаси обсессив-фобик
ва деперсонализацион соҳадаги неврозсимон бузилишлар билан характерланди. Кўпроқ
конверсион симптоматика, жумладан конверсион адинамия аниқланди. Бу ҳолат жисмоний
ҳолсизлик белигилари билан характерланди ва бу энг кўп қул-оёқларда кузатилди. Умуман
олганда полиморф адинамик депрессиянинг волатил варианти психопатологик манзараси
доимий узгариб туриши билан, бузилишларни интенсивлиги билан, чўзилувчан кечиши билан
фарқланиб турди.

Психопатсимон бузилишларнинг ифодаланганлиги ўзига эътиборни тортди, бу ҳолат

истерик, қузғалувчан, антисоциал хулқ белгилари билан характерланди. Касаллик кечишида
психопатсимон ва неврозсимон бузилишларнинг интенсивлигининг ўсиши кузатилди.
Аффектив бузилишлар ремиссиясининг сақланганлигига қарамасдан, яширин неврозсимон
бузилишлар, шахсият узгаришларининг бўлиши, психопатизациянинг аста-секин ўсиб
бориши беморлар ҳаёт сифатига таъсир қилади.

Хулоса.

1. Адинамик бузилишлар аффектив табиатли ҳисобланади, яққол ифодаланган тимик
компонентнинг йуқлигига қарамасдан, улар депрессив трида сифатида ўзларини
хусусиятларини сақлаб қолди.
2. Адинамик бузилишлар апатия ва астения белгиларига ухшашлигига қарамасдан, бир қанча
фарқлари аниқланди. Апатик бузилишлар худди адинамиядек паст фаоллик билан
характерланди, паст фаоллик сабаби ангедония феномени белгилари ҳисобланди ва бу
адинамик бузилишга хос эмас эди. Ирода бузилишларида ҳам фарқ кузатилди: апатия
мақсадлар шаклланиш этапларидаёқ ирода бузилишлари билан характерланди.
3. Адинамиянинг алоҳида компонентларининг (идеатор, мотор, ирода) кузатилиши депрессия
структурасининг ўзига хослигини билдирди ва шунга асосланиб адинамик депрессиянинг
вариантлари ажратилди:
3.1. Оддий депрессия типик психопатологик структура билан характерланди, адинамиянинг
ҳамма компонентларининг турлича бўлиши кузатилди, аффектив бузилиш даражасида
чегараланди.
3.2. Полиморф депрессия адинамия компонентларидан бирининг-идеатор ёки мотор
компонентларининг яққол ифодаланганлиги билан, психопатологик структурасининг анча
мураккаблиги билан ажралиб турди, кўпчилик ҳолатларда бу бузилишлар биргаликда
қушилиб келди, аффектив бузилиш даражаси чегарасидан четга чиқди.
4. Полиморф депрессия структура жиҳатидан фарқланиши билан боғлиқ ҳолда қуйидаги
вариантларга ажратилди: конъюгирланган ва волатил. Депрессиянинг конъюгирланган
варианти турғун симптомокомплекс шаклланиши билан, адинамия билан, мотор ёки идеатор
симптомлар билан, деперсонализацион, сенесто-ипохондрик синдром билан характерланди.

Фойдаланилган адабиётлар

1.

Anufriev A.K. Izbrannye trudy po psihiatrii [Selected works on psychiatry] / A.K. Anufriev. –
M.:Logos, 2013. – 352 s.

2.

Arbitalin, E.Yu. Social'noe funkcionirovanie bol'nyh s farmakorezistentnymi depressiyami /
E.Yu. Arbitalin, N.V. Fedorov [Social functioning of patients with pharmacoresistant
depressions ] //Sociologiya mediciny. - 2011. - №2. – S. 47-51


background image

БИОМЕДИЦИНА ВА АМАЛИЁТ ЖУРНАЛИ

|

ЖУРНАЛ БИОМЕДИЦИНЫ И ПРАКТИКИ

|

JOURNAL OF BIOMEDICINE AND PRACTICE

№1 | 2021

269

3.

Barhatova A. N. Problemy opredeleniya ponyatiya «defekt-simptomy» pri shizofrenii
[Problems of defining the concept of “defect-symptoms” in Schizophrenia] /Barhatova A.N.
//Psihiatriya. – 2014.- №2. – S. 56.

4.

Bobrov A.S. Endogennye depressii. [Endogenous depression. ] Monografiya, 2 izdanie,
dopolnennoe i pererabotannoe Irkutsk: «Papirus»; 2010.

5.

Vertogradova, O.P. Apaticheskaya depressiya: struktura i dinamika. [Apathetic depression:
structure and dynamics.] /O.P.,Vertogradova, K.A.Koshkin// Social'naya i klinicheskaya
psihiatriya. -2010. №2 (20).- S. 26-32

6.

Dzyuba, A.N Nejroplastichnost' v terapii pri depressivnyh rasstrojstvah [Neuroplasticity in
therapy for depressive disorders] / A.N.Dzyuba E.A.Haustova, V.G. Bezshejko//Ukr. med.
Zhurn. - 2012. №2 (88).- C. 3-4

7.

Zhmurov, V.A. Adinamiya. /A.V. Zhmurov// Bol'shaya enciklopediya po psihiatrii, [Big
Encyclopedia of Psychiatry] 2-e izd. M.- 2012. -1068 s

8.

Iznak, A.F. Transkranial'naya magnitnaya stimulyaciya v kombinirovannom lechenii
farmakorezistentnyh depressij: dinamika klinicheskih, psihologicheskih i EEG parametrov.
[Transcranial magnetic stimulation in combined treatment of drug-resistant depression]
/A.F.Iznak, A.S.Tiganov, E.V.Iznak, S.A.Sorokin// Human Physiology- 2015.- T.41.- №5. -
S.503-509.

9.

Klyushnik, T.P. Novye vospalitel'nye markery depressivnyh rasstrojstv. /T.P.Klyushnik,
S.A.Zozulya, T.M.Siryachenko, V.G.Kaleda, A.M.Dupin, M.A.Omel'chenko// Sibirskij
vestnik psihiatrii I narkologii.-2019. T.1-№76.-s.35-38

10.

Kuchimova Ch.A., Khodzhaeva N.I., Ismatova M.S., Turaev T.M., Kubaev R.M. Depressiv
spektr doirasidagi affektiv xolatlarning tizimi va nozologik baxolash usullari [Systematics of
states in the depressive spectrum and methods of nozological assessment] \\ Tibbiyotda yangi
kun. – 2020. – №. 3. – P. 366-368.

11.

Оchilov U. U. i dr. Diagnosticheskie osobennosti u pasientov s endogennymi psihicheskimi
zabolevaniyami // Problemy sovremennoy nauki i obrazovaniya. – 2020. – №. 10 (155).

12.

Тuraev B. Т., Ochilov U. U., Аlkarov R. B. Somatizasiyalashgan depressiyalarning ijtimoiy-
demografik xususiyatlar [Socio-demographic characteristics of somatized depression] //
Tibbiyotda yangi kun– 2020. – №. 2. – P. 231-233.

13.

Andrews G. et al. Why does the burden of disease persist. Relating the burden of anxiety and
depression to effectiveness of treatment // Bull. WHO. — Vol. 78, № 4. — P. 446–454.

14.

Kuchimova Ch. A, Khodzhaeva N. I., Prolonged and chronic endogenous depressions, Journal
of Biomedicine and Practice 2020, vol. 3, issue 5, pp.40-44.

15.

Kuchimova Ch. A; Khaydarova D.S .; Pardaeva Z.S; Abdurazakova R.Sh ; Turaev T.M ."The
structure, therapeutic dynamics and forecast of longterm depression”. European Journal of
Molecular & Clinical Medicine, 7, 2, 2020, 1844-1853.




Библиографические ссылки

Anufriev A.K. Izbrannye trudy po psihiatrii [Selected works on psychiatry] / A.K. Anufriev. – M.:Logos, 2013. – 352 s.

Arbitalin, E.Yu. Social'noe funkcionirovanie bol'nyh s farmakorezistentnymi depressiyami / E.Yu. Arbitalin, N.V. Fedorov [Social functioning of patients with pharmacoresistant depressions ] //Sociologiya mediciny. - 2011. - №2. – S. 47-51

Barhatova A. N. Problemy opredeleniya ponyatiya «defekt-simptomy» pri shizofrenii [Problems of defining the concept of “defect symptoms” in Schizophrenia] /Barhatova A.N.//Psihiatriya. – 2014.- №2. – S. 56.

Bobrov A.S. Endogennye depressii. [Endogenous depression. ] Monografiya, 2 izdanie, dopolnennoe i pererabotannoe Irkutsk: «Papirus»; 2010.

Vertogradova, O.P. Apaticheskaya depressiya: struktura i dinamika. [Apathetic depression: structure and dynamics.] /O.P.,Vertogradova, K.A.Koshkin// Social'naya i klinicheskaya psihiatriya. -2010. №2 (20).- S. 26-32

Dzyuba, A.N Nejroplastichnost' v terapii pri depressivnyh rasstrojstvah [Neuroplasticity in therapy for depressive disorders] / A.N.Dzyuba E.A.Haustova, V.G. Bezshejko//Ukr. med. Zhurn. - 2012. №2 (88).- C. 3-4

Zhmurov, V.A. Adinamiya. /A.V. Zhmurov// Bol'shaya enciklopediya po psihiatrii, [Big Encyclopedia of Psychiatry] 2-e izd. M.- 2012. -1068 s

Iznak, A.F. Transkranial'naya magnitnaya stimulyaciya v kombinirovannom lechenii farmakorezistentnyh depressij: dinamika klinicheskih, psihologicheskih i EEG parametrov. [Transcranial magnetic stimulation in combined treatment of drug-resistant depression]/A.F.Iznak, A.S.Tiganov, E.V.Iznak, S.A.Sorokin// Human Physiology- 2015.- T.41.- №5. - S.503-509.

Klyushnik, T.P. Novye vospalitel'nye markery depressivnyh rasstrojstv. /T.P.Klyushnik, S.A.Zozulya, T.M.Siryachenko, V.G.Kaleda, A.M.Dupin, M.A.Omel'chenko// Sibirskij vestnik psihiatrii I narkologii.-2019. T.1-№76.-s.35-38

Kuchimova Ch.A., Khodzhaeva N.I., Ismatova M.S., Turaev T.M., Kubaev R.M. Depressiv spektr doirasidagi affektiv xolatlarning tizimi va nozologik baxolash usullari [Systematics of states in the depressive spectrum and methods of nozological assessment] Tibbiyotda yangi kun. – 2020. – №. 3. – P. 366-368.

Оchilov U. U. i dr. Diagnosticheskie osobennosti u pasientov s endogennymi psihicheskimi zabolevaniyami // Problemy sovremennoy nauki i obrazovaniya. – 2020. – №. 10 (155).

Тuraev B. Т., Ochilov U. U., Аlkarov R. B. Somatizasiyalashgan depressiyalarning ijtimoiydemografik xususiyatlar [Socio-demographic characteristics of somatized depression] // Tibbiyotda yangi kun– 2020. – №. 2. – P. 231-233.

Andrews G. et al. Why does the burden of disease persist. Relating the burden of anxiety and depression to effectiveness of treatment // Bull. WHO. — Vol. 78, № 4. — P. 446–454.

Kuchimova Ch. A, Khodzhaeva N. I., Prolonged and chronic endogenous depressions, Journal of Biomedicine and Practice 2020, vol. 3, issue 5, pp.40-44.

Kuchimova Ch. A; Khaydarova D.S .; Pardaeva Z.S; Abdurazakova R.Sh ; Turaev T.M ."The structure, therapeutic dynamics and forecast of longterm depression”. European Journal of Molecular & Clinical Medicine, 7, 2, 2020, 1844-1853.

inLibrary — это научная электронная библиотека inConference - научно-практические конференции inScience - Журнал Общество и инновации UACD - Антикоррупционный дайджест Узбекистана UZDA - Ассоциации стоматологов Узбекистана АСТ - Архитектура, строительство, транспорт Open Journal System - Престиж вашего журнала в международных базах данных inDesigner - Разработка сайта - создание сайтов под ключ в веб студии Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil - ilmiy elektron jurnali yuridik va jismoniy shaxslarning in-Academy - Innovative Academy RSC MENC LEGIS - Адвокатское бюро SPORT-SCIENCE - Актуальные проблемы спортивной науки GLOTEC - Внедрение цифровых технологий в организации MuviPoisk - Смотрите фильмы онлайн, большая коллекция, новинки кинопроката Megatorg - Доска объявлений Megatorg.net: сайт бесплатных частных объявлений Skinormil - Космецевтика активного действия Pils - Мультибрендовый онлайн шоп METAMED - Фармацевтическая компания с полным спектром услуг Dexaflu - от симптомов гриппа и простуды SMARTY - Увеличение продаж вашей компании ELECARS - Электромобили в Ташкенте, Узбекистане CHINA MOTORS - Купи автомобиль своей мечты! PROKAT24 - Прокат и аренда строительных инструментов