INTERNATIONAL JOURNAL OF SCIENTIFIC RESEARCHERS
ISSN: 3030-332X Impact factor: 8,293
Volume 12, issue 1, June 2025
https://wordlyknowledge.uz/index.php/IJSR
worldly knowledge
Index:
google scholar, research gate, research bib, zenodo, open aire.
https://scholar.google.com/scholar?hl=ru&as_sdt=0%2C5&q=wosjournals.com&btnG
https://www.researchgate.net/profile/Worldly-Knowledge
https://journalseeker.researchbib.com/view/issn/3030-332X
121
TIL O‘RGANISHNING ZAMONAVIY HAMDA SAMARALI USULLARI
Yo‘ldoshev E’zozbek
Is’hoqxon Ibrat nomidagi
Namangan davlat chet tillari instituti 2-bosqich talabasi
Annotatsiya:
Ushbu maqolada til o‘rganishning zamonaviy usullari va samarali metodlari
batafsil tahlil qilinadi. Til o‘rganishda doimiy amaliyot, kontekst asosida o‘rganish, sun’iy
intellekt texnologiyalari, multimedia vositalari va interaktiv o‘yinlar qo‘llanilishi ko‘rib
chiqiladi. Maqolada yangi o‘yin metodlari va mobil ilovalar yordamida til o‘rganish jarayonini
qiziqarli va samarali qilish usullari yoritiladi. Zamonaviy yondashuvlar til o‘rganishni
tezlashtirish va samaradorligini oshirishda muhim ahamiyatga ega ekanligi ta’kidlanadi.
Annotatsiya:
This article provides an in-depth analysis of modern and effective language
learning methods. It covers continuous practice, context-based learning, artificial intelligence
technologies, multimedia tools, and interactive games. New gaming techniques and mobile
applications that enhance the engagement and effectiveness of language acquisition are
discussed. Modern approaches are emphasized as essential for accelerating language learning
and improving its efficiency.
Kalit so‘zlar
:Til o‘rganish, zamonaviy usullar, samarali ta’lim, sun’iy intellekt, multimedia,
interaktiv o‘yinlar, Augmented Reality (AR) kontekst asosida o‘rganish, mobil ilovalar.
Kirish
Bugungi kunda til o‘rganish nafaqat shaxsiy rivojlanish, balki global muloqot va kasbiy
imkoniyatlarni kengaytirishning muhim omiliga aylangan. Zamonaviy texnologiyalar til
o‘rganish usullarini tubdan o‘zgartirdi, yangi va samarali metodlarni yaratdi. Bu maqola til
o‘rganishni tezlashtirish va samaradorligini oshirish uchun hozirgi kunda keng qo‘llanilayotgan
yondashuvlar, interaktiv metodlar va o‘yinlar haqida batafsil ma’lumot beradi.
1. Doimiy va muntazam amaliyotning ahamiyati.
Tilni o‘rganishda eng asosiy tamoyil
doimiylik va muntazamlikdir. Yangi so‘z va qoidalarni faqat bir marta o‘rganish yetarli emas;
ular muntazam ravishda takrorlanishi va amalda qo‘llanishi kerak. Doimiy amaliyot til
o‘rganishni mustahkamlaydi va ma’lumotlarni uzoq muddatli xotiraga o‘tishini ta’minlaydi.
Har kuni 15-20 daqiqalik mashqlar, o‘z-o‘zini baholash va real hayotiy vaziyatlarda yangi
bilimlarni qo‘llash til o‘rganishni tezlashtiradi.
2. Kontekst asosida o‘rganish usullari.
So‘z va iboralarni kontekstda o‘rganish — samarali va
oson yodda qolishning muhim yo‘li hisoblanadi. Misol uchun, “bank” so‘zi kontekstga qarab
turli ma’nolarga ega bo‘lishi mumkin. Shuning uchun, tilni faqat lug‘at ma’nosida emas, balki
real hayotiy vaziyatlarda — dialoglar, suhbatlar, hikoyalar orqali o‘rganish kerak. Masalan,
do‘konda xarid qilish yoki mehmonxonada ro‘yxatdan o‘tish kabi vaziyatlarda ishlatiladigan
so‘z va iboralarni amaliyotda qo‘llash samarali ta’limni ta’minlaydi.
3. Sun’iy intellekt texnologiyalari yordamida til o‘rganish.
Sun’iy intellekt texnologiyalari
til o‘rganishni individual va interaktiv qiladi. AI platformalari foydalanuvchi ehtiyojlariga
moslashtirilgan mashqlar, talaffuz tahlili va grammatik xatolarni aniqlashni taqdim etadi. AI
chatbotlari bilan muloqot tilni yanada faol o‘rganishga yordam beradi. Bu texnologiyalar
o‘rganuvchilarga real vaqt rejimida xatolarini ko‘rsatib, to‘g‘rilash imkonini beradi.
INTERNATIONAL JOURNAL OF SCIENTIFIC RESEARCHERS
ISSN: 3030-332X Impact factor: 8,293
Volume 12, issue 1, June 2025
https://wordlyknowledge.uz/index.php/IJSR
worldly knowledge
Index:
google scholar, research gate, research bib, zenodo, open aire.
https://scholar.google.com/scholar?hl=ru&as_sdt=0%2C5&q=wosjournals.com&btnG
https://www.researchgate.net/profile/Worldly-Knowledge
https://journalseeker.researchbib.com/view/issn/3030-332X
122
4. Multimedia vositalarining o‘rni.
Video va audio kontentlar yordamida til o‘rganish
jarayoni tabiiyroq va qiziqarli bo‘ladi. Filmlar, seriallar, podkastlar va audio kitoblar orqali tilni
eshitish, talaffuzni o‘rganish osonlashadi. Interaktiv video darslar o‘quvchiga o‘z sur’atida
o‘rganish imkonini beradi, so‘zlarni kontekstda tushunishga yordam beradi.
5. Mobil ilovalar va onlayn platformalar yordamida o‘yin elementlari bilan o‘rganish.
Ko‘pchilik til o‘rganadiganlar vaqt o‘tishi bilan bu jarayondan zerikishadi. Duolingo, Memrise
kabi mobil ilovalar o‘yin elementlari esa — ballar, darajalar, raqobatlar orqali o‘rganishni
yanada qiziqarli qiladi. Ular foydalanuvchi darajasini baholab, mos mashqlarni taklif qiladi va
muntazam o‘rganishni odatga aylantiradi. Har qanday joyda va vaqtda o‘rganish imkoniyati
o‘rganuvchilar uchun katta afzallikdir.
6. Yangicha o‘yin metodlari.
Til o‘rganishda interaktiv o‘yinlar katta o‘rin tutadi. Virtual
“Escape Room” o‘yinlari guruhda muloqot qilish va muammolarni til orqali hal qilishni talab
qiladi. So‘zlar qidiruvi va rol o‘yinlari so‘z boyligini kengaytirib, real hayotiy vaziyatlarda nutq
madaniyatini rivojlantiradi. Augmented Reality (AR) texnologiyasi so‘zlarni atrofdagi
obyektlarga bog‘lab ko‘rsatib, ularni tez va samarali yodlashni ta’minlaydi.
7. Kelajak istiqbollari.
Til o‘rganish usullari kelajakda yanada interaktiv, avtomatlashtirilgan
va shaxsiylashtirilgan bo‘lishi kutilmoqda. Sun’iy intellekt, virtual va kengaytirilgan haqiqat
texnologiyalari o‘rganishni yanada ta’sirli va qiziqarli qiladi. Shu bilan birga, pedagogik
yondashuvlar o‘rganuvchilarning individual ehtiyojlariga moslashadi, samaradorlik oshadi.
Xulosa
Zamonaviy til o‘rganish usullari til o‘rganish jarayonini yanada samarali va qiziqarli qilishga
imkon beradi. Doimiy amaliyot va muntazam takrorlash yangi so‘z va grammatik qoidalarni
mustahkamlaydi hamda til ko‘nikmalarini rivojlantiradi. Kontekst asosida o‘rganish esa so‘z va
iboralarni hayotiy vaziyatlarda qanday ishlatishni o‘rgatadi, bu esa o‘z navbatida tilni yanada
chuqur va to‘liq anglashni ta’minlaydi. Sun’iy intellekt texnologiyalari esa individual
ehtiyojlarga moslangan, interaktiv mashqlar orqali o‘rganish jarayonini yanada moslashtirib,
foydalanuvchining xatolarini real vaqt rejimida tuzatishga yordam beradi. Multimedia vositalari
orqali tilni eshitish va ko‘rish imkoniyati o‘rganishni tabiiylashtiradi, talaffuz va nutq
madaniyatini rivojlantirishga xizmat qiladi. Mobil ilovalar va o‘yin elementlari esa til
o‘rganishni qiziqarli va rag‘batlantiruvchi faoliyatga aylantirib, har qanday joyda va vaqtda
o‘rganishni ta’minlaydi.
Yangi avlod o‘yinlari, masalan, virtual “Escape Room”, rol o‘yinlari va augmented reality
texnologiyalari til o‘rganishda samaradorlikni oshirish bilan birga, o‘rganuvchilarning
motivatsiyasini kuchaytiradi. Ushbu interaktiv metodlar tilni amaliy jihatdan faol qo‘llashga
undaydi va o‘rganishni ko‘proq muloqotga yo‘naltiradi. Kelajakda til o‘rganish jarayonida
sun’iy intellekt, virtual va kengaytirilgan haqiqat texnologiyalari yanada keng qo‘llanilib,
o‘rganuvchilar uchun individual, intuitiv va ta’sirli o‘quv muhitlari yaratiladi. Shu tariqa,
zamonaviy va samarali yondashuvlar til o‘rganishni nafaqat osonlashtiradi, balki uni hayotning
ajralmas qismiga aylantiradi. Bu esa o‘rganuvchilarga yangi tillarni tez, oson va doimiy
ravishda o‘zlashtirish imkonini beradi hamda ularning muloqot madaniyatini oshiradi.
Foydalanilgan adabiyotlar:
1. Baqoyev, Navrozjon (2023). O‘ZBEK TILIDAGI “QO‘L” SO‘ZI VA U QATNASHGAN
IBORALAR SEMANTIKASI. Oriental renaissance: Innovative, educational, natural and
social sciences, 3 (2), 414-417.
INTERNATIONAL JOURNAL OF SCIENTIFIC RESEARCHERS
ISSN: 3030-332X Impact factor: 8,293
Volume 12, issue 1, June 2025
https://wordlyknowledge.uz/index.php/IJSR
worldly knowledge
Index:
google scholar, research gate, research bib, zenodo, open aire.
https://scholar.google.com/scholar?hl=ru&as_sdt=0%2C5&q=wosjournals.com&btnG
https://www.researchgate.net/profile/Worldly-Knowledge
https://journalseeker.researchbib.com/view/issn/3030-332X
123
2. Bakoev, N., & Abdumutalova, M. (2023). YAPON TILIDAGI KANSAI SHEVASI VA
O‘ZIGA XOSLIGI. Interpretation and researches, 1(17).
3. Bakoev, N., & Yuldasheva, S. (2023). YAPONIYA TA’LIM TIZIMI. Interpretation and
researches, 1(17).
4. Bakoev, N., & Ravshanov, S. (2023). YAPON TILIDAGI IYEROGLIFLAR. Educational
Research in Universal Sciences, 2(16), 84-87.
5. Bakoev, N., & Sheraliyeva, F. (2023). YAPONIYA TURIZM SOHASI VA
RIVOJLANISHI. Interpretation and researches, 1(18).
6. Bakoev , N. (2024). ONE OF MODERN LANGUAGE TEACHING METHODS IS TASK-
BASED LANGUAGE TEACHING (TBLT) DISADVANTAGES AND ITS SOLUTIONS.
Educational Research in Universal Sciences, 3(4 SPECIAL), 53–57. Retrieved from
7. Umida Abdurasulova, & Bakoev Navruzjon (2024). TILLARNI O‘RGATISHNING
ZAMONAVIY USULLARI. Science and innovation, 3 (Special Issue 27), 84-87. doi:
10.5281/zenodo.11079778
8. Bakoev, N. (2024). ONE OF MODERN LANGUAGE TEACHING METHODS IS
COMMUNICATIVE LANGUAGE TEACHING‘S DISADVANTAGES.«. МОЯ
ПРОФЕССИОНАЛЬНАЯ КАРЬЕРА.
9. Navro‘zjon, B. (2024). YAPON VA O‘ZBEK ADABIYOTIDAGI MIFOLOGIK
OBRAZLAR. JOURNAL OF SCIENTIFIC RESEARCH, MODERN VIEWS AND
INNOVATIONS, 1(2), 319-323.
10. Baqoyev Navro'zjon. (2025, May 11). RAQAMLI TA'LIM MUHITIDA YAPON TILIDA
TALABALARNING
GAPIRISH
KO'NIKMALARINI
RIVOJLANTIRISH
TEXNOLOGIYASI. https://doi.org/10.5281/zenodo.15383337
