“Актуальные вопросы развития инновационно-
информационных технологий на транспорте” АВРИИТТ-2021
I-
Республиканская научно-техническая конференция
(Ташкент, 24-25 ноября 2021 года)
105
2.
Доросинский Л.Г.,
Зверева О.М.
Информационние
технологии
поддержки жизненного цикла изделия. Ульяновск: Зебра, 2016. – С. 243.
3.
Мазур И.И. Управление проектами. / И.И. Мазкур, Шапиро Н.Г.
Ольдерогге. – М.: Омега – Л, 2004. – С. 405.
4.
Кузнецов С.Л.
Современные
технологии
документационного
обеспечения управления ООО «ТЕРМИКА.РУ», 2017 г. – С. 470.
5. Muminov B.B., Dauletov Yu. Classification and Mathematical Model of
Electronic Document Circulation Systems International Journal of Advanced
Research in Science Engineering and Technology. Vol. 7,
– PP. 15142–15150.
Issue 10, October 2020.
6.
Мўминов Б.Б., Даулетов А.Ю. “KUTUBXONA.UZ” Илмий услибий журнал
№ 1 (49) 2021 – Б. 38–44.
MS SHAREPOINT VA OFFICE 365 PLATFORMASINING
RIVOJLANISHI VA KENGAYISHI
Lola XALMEDOVA
,
Toshkent davlat transport universiteti, Toshkent,
O‘zbekiston
https://doi.org/10.47689/978-9943-7818-0-1-pp105-107
Annotatsiya:
Ushbu maqolada MS Sharepoint va Office 365 platformasining
rivojlanishi va kengayishi masalasi muhokama qilinadi. Tashkilot ma
’lumotlarini
boshqarishda MS Sharepoint 2019 va Office 365 platformasi muhiti tanishtirib
o‘tilgan.
Kalit s
o‘zlar:
Microsoft Sharepoint, portal, biznes, veb-sahifa, elektron ofis,
saytlar, Ofis 365.
Dunyoda SharePoint yoki Office 365 ni
o‘rnatish soni juda katta, lekin ulardan
foydalanishning nozik jihatlari haqida ma
’lumot yetarli emas. Bundan tashqari,
SharePoint 2016 uchun korxonalarning rejalari haqida ma
’lumot kamroq [1, 2, 3].
Avvalo, Microsoft Sharepoint 2019 ning funksional tuzilishining imkoniyatlarini bilish
zarur [4]:
– biznes razvedkasi – biznes ma’lumotlarini yaxshiroq tushunish, qabul qilish
orqali ongli qarorlar qabul qilish: Excel server elektron jadvallari va ma
’lumotlarni
vizualizatsiya qilish, hisobot markazi, BI veb-qismlari, asosiy ishlash k
o‘rsatkichlari /
asboblar paneli);
– hamkorlik – hamkorlikning sodda va intuitiv qilinishi: hujjatlar, vazifalar,
kalendarlar, bloglar, Wiki, elektron pochta integratsiyasi, loyihalarni boshqarish, Lite,
Outlook integratsiyasi, oflayn hujjatlar / r
o‘yxatlar);
– portal – ma’lumotlarga, jarayonlarga va odamlarga bog‘langan va rolga
asoslangan kirishni ta
’minlash: korporativ portal shabloni, sayt katalogi, shaxsiy
saytlar, ijtimoiy tarmoqlar, maxfiylikni nazorat qilish;
“Актуальные вопросы развития инновационно-
информационных технологий на транспорте” АВРИИТТ-2021
I-
Республиканская научно-техническая конференция
(Ташкент, 24-25 ноября 2021 года)
106
– qidiruv – odamlarga darhol taqdim etish, kerakli ma’lumotlarni olish va kerakli
odamlar bilan bo
g‘lanish: korxonaning kengayishi, kontekstga bog‘liqligi, kerak
b
o‘lgan odamlar va biznes ma’lumotlarini topish;
– kontentni boshqarish – korporativ kontentning to‘liq aylanishini boshqarish:
siyosat va ish oqimlari orqali hujjatlar, yozuvlar va veb-kontentni kompleks
boshqarish;
– biznes shakllari (ish oqimi shakllari, veb-shakllari) – muhim biznes
ma
’lumotlarini olish va jarayonlarni avtomatlashtirish: frontal mavjudlik, LOB
harakatlari, SSO ulanishi asosidagi rich va veb-shakllari;
– Windows SharePoint platformasi – SharePoint platformasi: ish sohalari,
boshqaruv, xavfsizlik, saqlash, topologiya, model sayti).
Hozirgi davrda SharePoint mutaxassislari
o‘rtasida so‘rov o‘tkazilib, korxonalar
mashhur dasturiy platformadan qanday foydalanayotganini aniqlashdi. S
o‘rov
biznesda SharePoint va Office 365 dan maksimal darajada foydalanadigan
odamlarga qaratildi. Namuna quyidagicha taqsimlandi:
– arxitektorlar – 35%;
– ishlab chiquvchilar – 32%;
– IT mutaxassislari – 28%;
– loyiha menejerlari – 6%.
Tadqiqot shuni k
o‘rsatdiki, ko‘pchilik tashkilotlar Microsoftning zamonaviy va
eski dasturlaridan keng foydalanadi. Misol uchun, kompaniyada SharePoint
2007 dan foydalanadigan HR b
o‘limi bo‘lishi mumkin, shu bilan birga, savdo va
marketing Office 365 tomonidan quvvatlanadi va butun biznes hujjatlar ustida
hamkorlik qilish uchun SharePoint Onlinedan foydalanadi. Hisobot shuni k
o‘rsatadiki,
kompaniyalar, umuman,korxona miqyosida yagona platformadan foydalanmaydi.
“Актуальные вопросы развития инновационно-
информационных технологий на транспорте” АВРИИТТ-2021
I-
Республиканская научно-техническая конференция
(Ташкент, 24-25 ноября 2021 года)
107
SharePointning qaysi versiyasi biznesda ishlatiladi? Tahlil qilinishicha, bitta
kompaniyaning turli b
o‘linmalari mahalliy va murakkab dasturiy ta’minotning turli
versiyalaridan foydalanishi mumkinligini tasdiqlaydi. SharePointdan foydalanadigan
korxonalar, odatda, yirik korxonalardir. Office 365ga
o‘tish bu yerda hali unchalik
keng tarqalgan emas, chunki bunday murakkab platforma ular uchun eng katta
qiymatdan uzoq hisoblanadi.
“Bizning tadqiqotimiz shuni ko‘rsatadiki, aksariyat tashkilotlar hozirda bir nechta
SharePoint yoki Office 365 platformalaridan foydalanadilar. K
o‘pgina “gibrid”
tashkilotlar eski platformalardan foydalanishda davom etmoqda. “Mahalliy, gibrid yoki
t
o‘liq murakkab muhitlardan foydalanish to‘g‘risida”gi qaror biznes bo‘linmasi yoki
umuman jamoaning
o‘ziga xos ehtiyojlari bilan chambarchas bog‘liq”, dedi Eining.
Tashkilotlarning SharePointning yangi versiyalariga
o‘tishi uchun qaror qabul
qilish jarayonida biznes ehtiyojlarini qondirish uchun sozlash juda zarur. Oddiy qilib
aytganda, dasturiy ta
’minot qanchalik moslashtirilgan bo‘lsa, migratsiya shunchalik
qiyin b
o‘ladi. Ammo mijozlar uchun yechimlar, o‘zgartirishlar va sozlashlarni ishlab
chiqish imkoniyati ishlab chiquvchilarni iloji boricha
o‘ziga jalb qiladi. Bu ularga
qutidagi mahsulotni olish va uni oxirgi foydalanuvchi tajribasi uchun sozlash imkonini
beradi. Ammo Office 365 ning paydo b
o‘lishi odatiy yechimlarni loyihalashning
an
’anaviy usulini o‘zgartirdi.
SharePointni joylashtirish sur
’ati butunlay tanlagan tashkilot turiga va platforma
turiga bo
g‘liq. Masalan, tibbiyot sohasida shaxsiy ma’lumotlarning xavfsizligi va
himoyasiga muvofiq internetda joylashtirish xavfli b
o‘lgan katta miqdordagi shaxsiy
ma
’lumotlar mavjud.Tadqiqot shuni ko‘rsatadiki, sog‘liqni saqlash tashkilotlarining
atigi 35 foizi Office 365 yoki SharePoint Onlinedan foydalangan. Aksincha, konsalting
firmalarining kirish darajasi 79% ni tashkil qiladi. Holbuki, Microsoft SharePoint
mur
akkablikka asoslangan xizmat boʻlib, u tashkilotlarga quyidagi maqsadlarda
tarkib, bilim va ilovalarni almashish va boshqarishga yordam beradi:
– jamoa ishini kuchaytirish;
– ma’lumotni tezda topish;
– tashkilot bo‘ylab muammosiz hamkorlik qilish.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR R
O‘YXATI:
1.
Guliamova M.K., & Aliev R.M. (2021). Database Concept, Relevance and
Expert Systems. Scientific and Educational Areas Under Modern Challenges,
2021.
– PP. 125–127. Чебоксары: SCC “Interaktiv plus”.
2.
Tokhirov E., Aliev R. Improving the braking distance of the train before level
crossing // InterConf.
– 2020.
3.
Aliev R. Analysis of controling the state of track sections on lines with speed
and high-speed train traffic // DIZWW. 2021.
– № 14.
4.
SharePoint 2010: evolyutsiya https://www.intranetno.ru/.
5.
https://techexpert.ua/ru/home-ru.
6.
https://www.microsoft.com/.
7.
https://www.i-sys.ru/.