100
по 1 чайной ложке 2 раза в день в течение месяца. После проведенной реабилитации частота
рецидивов и повторная заболеваемость сократилось, выздоровление происходило быстрее.
Выводы
.
Таким образом, систематически проводимые реабилитационные
мероприятия способствуют улучшению течения острых осложненных пневмоний и
предупреждают повторную заболеваемость.
БИБЛИОГРАФИЧЕСКИЕ ССЫЛКИ:
1.
Агзамова, Ш. А., and Ф. Р. Бабаджанова. "ВРОЖДЕННЫХ ПОРОКОВ СЕРДЦА У
ДЕТЕЙ ХОРЕЗМСКОЙ ОБЛАСТИ РЕСПУБЛИКИ УЗБЕКИСТАН." Вестник
национального детского медицинского центра 2 (2022): 11-15.
2.
Файзиев, А. "Цереброваскуллярные нарушения при ювенильном ревматоидном
артрите у детей." Актуальные вопросы практической педиатрии 1.2 (2024): 201-202.
3.
Деворова, М. "Определение уровня школьной тревожности у детей." Актуальные
вопросы практической педиатрии 1.2 (2024): 46-47.
4.
Ахмедова, Д. И., and Н. Н. Эргашева. "Врождённая кишечная непроходимость у
новорождённых: факторы, отягощающие течение и исход заболевания на этапах
диагностики и лечения (обзор)." Журнал теоретической и клинической медицины 1
(2020): 90-96.
5.
Агзамова, Ш. А., & Хасанова, Г. М. (2019). ДИАГНОСТИЧЕСКАЯ ЗНАЧИМОСТЬ
ЭХОКАРДИОГРАФИЧЕСКИХ ВЕЛИЧИН ЭПИКАРДИАЛЬНОГО ЖИРА ПРИ
ОЖИРЕНИИ. In OPEN INNOVATION (pp. 182-186).
6.
Тохтаева, Д., and С. Убайдуллаева. "Совершенствование деятельности семейных
медсестер по уходу за детями с сахарным диабетом в амбулаторно-поликлинических
условиях." Актуальные вопросы практической педиатрии 1.1 (2023): 206-208.
7.
Ганиева, Д., et al. "Болаларда метаболик синдром." Педиатрия 1.1 (2023): 415-419.
8.
Toirova, Nargiza. "OEUVRE OF OMON MUHTOR AND HIS CONTRIBUTION TO
UZBEK LITERATURE." Конференции. 2020.
UZOQ VA SURUNKIY YO'TALAGI BOLALARDA YURAK-QONTOVLAR
TIZIMINING FUNKSIONAL KO'RSATCHILARINING XUSUSIYATLARI
Xasanova G.M.
Toshkent pediatriya tibbiyot insituti,
O’zbekiston Pespublikasi, Toshkent
Dolzarbligi.
Traxeobronxial daraxtning giperreaktivligi bilan chambarchas bog'liq bo'lgan
yo'talning patogenezida neyrogen regulyatsiya mexanizmlari ishtirok etadi.
Tadqiqotning maqsadi
. Yurak-qon tomir tizimining funktsional parametrlarining klinik
ahamiyatini aniqlash turli kelib chiqishi yo'tali bo'lgan bolalarda nafas olish tizimi. Poliklinika va
shifoxona sharoitida 6 yoshdan 14 yoshgacha bo'lgan 3 haftadan ortiq davom etadigan yo'tal bilan
og'rigan 65 nafar bola kuzatilgan.
Material va uslublari.
Yo'talning kelib chiqishiga qarab bolalar guruhlarga bo'lingan:
1guruh (n=24) - nafas yo'llarining allergik kasalliklari bilan og'rigan bemorlar: bronxial astma,
allergik rinit, pichan isitmasi (kuchlanishdan tashqari); 2-guruh (n=25) - yuqumli va yallig'lanishli
yo'tal (pnevmoniya, obstruktiv bronxit, surunkali adenoiditning kuchayishi, o'tkir laringotraxeit,
o'tkir sinusit) bo'lgan bolalar; 3-guruh (n=6) – o‘tkir respirator infeksiya fonida nafas yo‘llarining
allergik kasalliklari kuchaygan bolalar; 4-guruh (n=10) - nafas yo'llarining allergik kasalliklari
bilan birgalikda gastroezofagial reflyuks kasalligi bo'lgan bolalar, nazorat guruhiga 2 oy oldin
101
kasal bo'lmagan 60 nafar deyarli sog'lom bolalar kiritilgan quyidagi. Umumiy klinik tekshirish
usullari bilan bir qatorda yurak urish tezligining o'zgaruvchanligini baholash qo'llanildi.
Natijalar va muhokamasi.
Barcha guruhlardagi bemorlarda yurak urish tezligining
o'zgaruvchanligini baholashning qiyosiy tahlili natijasida yurak-qon tomir tizimining aksariyat
funktsional ko'rsatkichlarida nazorat guruhiga nisbatan o'zgarishlar qayd etildi. Shunday qilib,
1guruh bolalari uchun vegetativ asab tizimining parasimpatik bo'limining faolligi xarakterli bo'lib,
bu yurak urish tezligi o'zgaruvchanligining standart statistik ko'rsatkichining yuqori ko'rsatkichlari
(36,9 [13,4-71,4] ms bilan ko'rsatilgan (o'rtacha kvartildan past-yuqori har bir chorakdan 5 foizga
ko'p] ms (12,75 [0,3-43,2]), o'zgaruvchanlikning yuqori chastotali komponenti spektrining ortishi
va boshqa guruhlarga nisbatan past chastotali komponentning pasayishi (p<0,02), ho'l yo'talning
intensivligi va yuqori chastotali komponentning darajasi o'rtasida to'g'ridan-to'g'ri bog'liqlik
aniqlandi (p<0.0.5-da) yuqori chastotali bemorlar. 2-guruhdagi bolalarda bu o'zgarishlar 1, 3 va
4guruhlardagi bemorlarga nisbatan kamroq aniqlangan. Qon aylanishini vegetativ tartibga
solishning umumiy ta'siri allergik kasalliklarga chalingan bolalarda ham eng yuqori edi - 2, 3, 4
guruhlardagi bemorlarga nisbatan 39,8 [25,7-68,6] ms (p<0,05). Markaziy tartibga solish
mexanizmlarining avtonom bo'lganlarga nisbatan tarqalish darajasini belgilaydigan stress indeksi
2-guruhdagi bolalarda eng yuqori bo'lib, 1, 3 va 4-guruhlardagi bemorlarga nisbatan o'rtacha 249,1
[163,7-666,7] ni tashkil etdi (p<0,03).
Xulosa.
Olingan ma'lumotlar shuni ko'rsatadiki, turli xil kelib chiqadigan uzoq va surunkali
yo'tal vegetativ gomeostazning o'zgarishi bilan birga keladi va o'zgarishlar nafas yo'llarining
allergik kasalliklari bo'lgan bolalarda eng aniq namoyon bo'ladi.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI:
1.
Шамансурова, Э. А., and Ш. А. Абдуразакова. "Роль рН мочи при уролитиазе у
детей." Российский педиатрический журнал 3.1 (2022): 341.
2.
Файзиев, А. "Цереброваскуллярные нарушения при ювенильном ревматоидном
артрите у детей." Актуальные вопросы практической педиатрии 1.2 (2024): 201-202.
3.
Деворова, М. "Определение уровня школьной тревожности у детей." Актуальные
вопросы практической педиатрии 1.2 (2024): 46-47.
4.
Ахмедова, Д. И., and Н. Н. Эргашева. "Врождённая кишечная непроходимость у
новорождённых: факторы, отягощающие течение и исход заболевания на этапах
диагностики и лечения (обзор)." Журнал теоретической и клинической медицины 1
(2020): 90-96.
5.
Хасанова, Г., & Тожибоева, Д. (2024). Features of autonomic regulation of heart rhythm in
children with correction of atrial septal defect at the primary stage of
rehabilitation. Актуальные вопросы практической педиатрии, 1(2), 284-287.
6.
Тохтаева, Д. "O ‘zbekistonda bolalar va o ‘smirlar orasida qandli diabet kasalligini ijtimoiy-
demografik xususiyatlari." Актуальные вопросы практической педиатрии 1.1 (2023): 314-
315.
7.
Ганиева, Д., et al. "Болаларда метаболик синдром." Педиатрия 1.1 (2023): 415-419.
8.
Toirova, Nargiza. "OEUVRE OF OMON MUHTOR AND HIS CONTRIBUTION TO
UZBEK LITERATURE." Конференции. 2020.
