Уч шохли нерв невралгияси билан касалланган беморлар орасида гендер текшируви

ВАК
elibrary
inLibrary
Google Scholar
Выпуск:
CC BY f
134-135
29
2
Поделиться
Уринов, М., & Жураева, Д. (2012). Уч шохли нерв невралгияси билан касалланган беморлар орасида гендер текшируви. Журнал проблемы биологии и медицины, (1 (68), 134–135. извлечено от https://inlibrary.uz/index.php/problems_biology/article/view/6508
Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Аннотация

Гендер текшируви оркали уч шохли нерв невралгиясининг жинсга боглик кечиш хусусиятларини урганиш

Похожие статьи


background image

134

ПРОБЛЕМЫ

БИОЛОГИИ

И

МЕДИЦИНЫ

1 (68) 2012

Охирги

йилларга

кадар

кадар

куп

касалликларнинг

,

жумладан

неврологик

касалликларнинг

диаг

-

ностикаси

ва

даволашда

жинснинг

ахамияти

етарлича

урганилмаган

.

Янги

дори

препаратлари

таъси

-

рини

урганилиши

факатгина

уз

хохиши

билан

рози

булган

эркакларда

утказилган

,

уларнинг

аёлларга

таъсири

эса

инобатдан

четда

колган

(Fillingim R., 2000).

Купгина

илмий

маколаларда

текширувчи

-

ларнинг

жинси

курсатилмаган

,

баъзиларида

эса

тадкикот

тозалиги

ни

саклаш

максадида

аёллар

инобатга

олинмаган

(Legato M., 2006).

Шу

билан

бир

каторда

клиник

амалиёт

шуни

курсатадики

,

баъзи

бир

касалликлар

эркаклар

учун

хос

булса

,

баъзилари

аёллар

учун

характерлидир

(

Вейн

А

.

М

.,1993; Haley W.E., 1985).

Касалликнинг

кечиш

огирлиги

,

окибати

,

даволанишга

берилиши

акса

-

рият

холларда

беморнинг

жинсига

боглик

(Blanchard E.B., 1985; Blumenthal S.J., 1996; Lindenstrom E.,

1993; Langley R., 2003).

Кейинги

10

йил

ичида

амалиётга

магнит

-

резонанс

томография

кириб

келгандан

сунг

,

эркак

ва

аёллар

бош

миясининг

морфологик

фарклари

урганила

бошланди

,

шу

билан

бир

каторда

тиббиётда

жинс

фаркларини

урганиш

янада

авж

олди

.

Шифокорлар

,

олимлар

,

психологлар

,

хамда

социологлар

аник

жинс

дифференциациясини

курсата

бошладилар

(Haug H., 1987; Kimura D., 1992; Vogel S.A.,

1990; Klonoff E.A., 1994).

Аммо

неврологик

касалликларда

ушбу

муаммо

кам

урганилган

булиб

,

бу

тугрисида

мълумотлар

адабиётларда

деярли

учрамайди

.

Илмий

адабиётларда

эркак

ва

аёллар

фаркини

курсатиш

учун

жинс

ва

гендер

терминлари

ишлатилади

ва

бу

иккала

термин

купинча

синоним

суз

сифатида

кулланилади

.

Баъзи

бир

тадкикот

-

чилар

буни

икки

хил

тушунча

деб

таъкидлайдилар

(Unger R.K., 1979). “

Жинс

термини

организнинг

генетик

,

анатомик

,

гармонал

,

физиологик

хусусиятлари

тугрисида

гап

кетганда

ишлатилади

,

гендер

термини

эса

шахсга

эркаклилик

(

маскулинли

)

ёки

аёллилик

(

фемининли

)

характеристика

-

сини

беришда

кулланилади

.

Гендер

хусусияти

аксарият

холларда

ижтимоий

-

маданий

мухит

таъси

-

рига

,

яъни

эркак

ва

аёллар

жинсларининг

шахс

хусусиятлари

кандай

булиши

хакидаги

тасаввурга

боглик

(Bem S., 1981; Unger R.K., 1979).

Инсонлар

турли

даражада

одатий

гендер

ролларига

богла

-

ниб

колишган

.

Маълум

бир

реакциялар

,

масалан

огрик

таъсуротларига

жавоб

бериш

реакцияси

,

на

-

факат

эркак

ва

аёлларнинг

биологик

хусусиятларига

,

балки

улардаги

маскулинли

ва

фемининли

ху

-

сусиятларнинг

даражасига

караб

хам

бахоланади

.

Жамиятда

фемининли

хусусияти

юкори

эркаклар

,

маскулинли

хусусияти

юкори

аёллар

хам

учрайди

.

Купгина

психологик

ва

социал

омиллар

бир

жинснинг

узида

улардаги

маскулинли

ва

фемининли

хусусиятлар

даражасига

боглик

холда

турлича

ахамиятга

эга

булиши

мумкин

.

Хозирги

вактга

кадар

,

клиникада

гендернинг

роли

факатгина

бир

нечта

депрессия

ва

алкоголизм

буйича

утказилган

илмий

тадкикотлар

билан

чегараланган

(Sanfilipo

M.P., 1994; Giancola P.R., 1995).

Гендерга

боглик

холда

психологик

ва

социал

омилларнинг

огрик

синдромига

,

жумладан

уч

шохли

нерв

невралгияси

кечишига

таъсирини

урганиш

мухим

ахамият

эгадир

.

Текшириш

мақсади

.

Гендер

текшируви

оркали

уч

шохли

нерв

невралгиясининг

жинсга

боглик

кечиш

хусусиятларини

урганиш

.

Материал

ва

усуллар

.

Биз

Бухоро

вилоят

кўп

тармоқли

тиббиёт

марказининг

неврология

ва

юз

жағ

жаррохлик

бўлимларида

даволанган

30-

ёшдан

70-

ёшгача

бўлган

110

нафар

беморда

клиник

тадқиқотлар

олиб

бордик

.

Шундан

эркаклар

44

кишини

(40%),

аёллар

66

кишини

(60%)

ни

ташкил

қилди

.

Булардан

маскулинли

аёллар

(

Ам

) 9

киши

(8,2%),

фемининли

аёллар

(

Аф

) 39

киши

(35,5%),

маскулинли

эркаклар

(

Эм

) 26

киши

(23,6%),

фемининли

эркаклар

(

Эф

) 6

киши

(5,5%),

андрогенли

беморлар

(

Анд

) 20

киши

(18,2%),

таккосланмаган

(

Ткс

)

беморлар

10

киши

(9.0%)

ни

ташкил

килди

.

Барча

беморларда

хавотир

даражасини

аниклаш

учун

Спилбергер

тести

ва

вегетатив

дистония

син

-

дромини

аниклаш

учун

вегетатив

тестлар

утказилди

.

Натижа

ва

уларнинг

муҳокамаси

.

Клиник

кузатувлар

шуни

кўрсатдики

,

Гендер

гурухлари

ораси

-

да

реактив

хавотир

даражасини

Спилбергер

тести

бўйича

баҳолаганда

маскулинли

аёлларда

феми

-

нинли

аёлларга

нисбатан

нисбатан

куп

учраши

кузатилди

(33,3%:30,7%);

маскулинли

эркакларда

фемининли

эркакларга

нисбатан

реактив

хавотирлик

юкорилиги

аникланди

(38,4% : 33,3%);

андро

-

генли

беморларда

таккосланмаган

беморларга

нисбатан

реактив

хавотирлик

куп

кузатилди

(40% :

30%) (1-

жадвал

).

Гендер

гурухлари

орасида

шахсий

хавотир

(

ШХ

)

даражасини

Спилбергер

тести

бўйича

баҳолаганда

фемининли

аёлларда

маскулинли

аёлларга

нисбатан

юкорирок

фоиз

кузатилди

.

Феми

-

нинли

эркакларда

маскулинли

эркакларга

нисбатан

ШХ

юкорилиги

аникланди

.

Таккосланмаган

бе

-

морларда

андрогенли

беморларга

нисбатан

ШХ

юкорилиги

кузатилди

(2-

жадвал

).

Уринов

М

.

Б

.,

Жураева

Д

.

Н

.

УЧ

ШОХЛИ

НЕРВ

НЕВРАЛГИЯСИ

БИЛАН

КАСАЛЛАНГАН

БЕМОРЛАР

ОРАСИДА

ГЕНДЕР

ТЕКШИРУВИ

Бухоро

давлат

тиббиёт

институти


background image

135

ПРОБЛЕМЫ

БИОЛОГИИ

И

МЕДИЦИНЫ

1 (68) 2012

Гендер

гурухлари

орасида

вегетатив

дистония

синдромини

аниклаш

учун

вегетатив

тестлар

утка

-

зилганда

куйидаги

натижалар

кузатилди

.

Фемининли

аёллар

маскулинли

аёлларга

нисбатан

купрок

фоизни

ташкил

килади

.

Фемининли

эркакларда

маскулинли

эркакларга

нисбатан

ВДС

юкорилиги

аникланди

.

Таккосланмаган

беморларда

андрогенли

беморларга

нисбатан

юкори

фоиз

кузатилди

(3-

жадвал

).

Хулоса

.

Реактив

хавотир

маскулинли

аёлларда

,

маскулинли

эркакларда

,

андрогенли

беморларда

нисбатан

юкор

фоизда

кузатилди

.

Шахсий

хавотир

фемининли

аёлларда

,

фемининли

эркакларда

таккосланмаган

беморларда

нисбатан

купрок

фоизда

кузатилди

.

Синдром

вегетатив

дистония

эса

фемининли

аёлларда

,

фемининли

эркакларда

таккосланмаган

беморларда

нисбатан

купрок

фоизда

кузатилди

.

Фойдаланилган

адабиётлар

:

1.

Данилов

А

.

Б

.

Психофизиологическое

исследование

мигрени

(

динамика

нейрофизиологического

паттерна

,

соотношение

ноцицептивных

и

антиноцицептивных

систем

,

центральные

механизмы

действия

аспирина

).

Дисс

канд

.

мед

.

наук

.

М

., 1997.

2.

Данилов

А

.

Б

.,

Данилов

Ал

.

Б

.,

Вейн

А

.

М

.

Ноцицептивный

флексорный

рефлекс

:

метод

изучения

церебраль

-

ных

механизмов

боли

(

обзор

).

Журнал

невропатологии

и

психиатрии

.- 1996, - 96(1); 23-26.

3. Sklarevski V, Ramadan NM. The nociceptive flexion reflex in humans. Pain 2002, 96: 3-8

4. Tassorelli C, Sandrini G.Changes in nociceptive flexion reflex threshold across the menstrual cycle in healthy

woman. Psychosomat Med. 2002 July - August; 64(4): 621-6

5. Unger RK. Towards a redifinition of sex and gender. Am Psychol 1979; 34:1085-1094

6. Otto MW, Dougher MJ. Sex differences and personality factors in responsivity to pain. Percept Motor Skills 1985;

61;383-90

7. Myers CD, Wise EA, Riley JL. Relative contributions of sex and gender to cardiovascular reactivity and experimen-

tal pain response. Poster. 17th annual meeting of the American Pain Society, San Diego, California, November

1998;

8.

Данилов

А

.

Б

.,

Данилов

Ал

.

Б

.,

Вейн

А

.

М

.

Ноцицептивный

флексорный

рефлекс

:

метод

изучения

церебраль

-

ных

механизмов

боли

(

обзор

).

Журнал

невропатологии

и

психиатрии

.- 1996, - 96(1); 23-26.

9. Bem SL. The measurement of psychological androgyny. J Consult Clin Psychol 1974; 42(2)155-162

10. R. Fillingim. Sex, gender and pain: women and men really are different. Curr Rev Pain 2000; 4:24-30

1-

жадвал

.

Гендер

гурухлари

орасида

реактив

хавотир

даражаси

Гендер

гурухлари

N

Реактив

хавотир

абс

.

сон

%

Аёл

(

маскулинли

) 9

3

33,3

Аёл

(

фемининли

) 39

12

30,7

Эркак

(

маскулинли

) 26

10

38,4

Эркак

(

фемининли

) 6

2

33,3

Андрогенли

20

8

40

Таккосланмаган

10

3

30

2-

жадвал

.

Гендер

гурухлари

орасида

шахсий

хавотир

даражаси

Гендер

гурухлари

N

Шахсий

хавотир

абс

.

сон

%

Аёл

(

маскулинли

) 9

5

55,5

Аёл

(

фемининли

) 39

23

58,9

Эркак

(

маскулинли

) 26

11

42,3

Эркак

(

фемининли

) 6

3

50

Андрогенли

20

5

45

Таккосланмаган

10

6

60

3-

жадвал

.

Гендер

гурухлари

орасида

шахсий

хавотир

даражаси

Гендер

гурухлари

N

Вегетатив

дистония

синдроми

абс

.

сон

%

Аёл

(

маскулинли

) 9

7

77,7

Аёл

(

фемининли

) 39

34

87,1

Эркак

(

маскулинли

) 26

18

69,2

Эркак

(

фемининли

) 6

5

83,3

Андрогенли

20

14

70

Таккосланмаган

10

8

80

Библиографические ссылки

Данилов А.Б. Психофизиологическое исследование мигрени (динамика нейрофизиологического паттерна, соотношение ноцицептивных и антиноцицептивных систем, центральные механизмы действия аспирина). Дисс... канд. мед. наук. М., 1997.

Данилов А.Б., Данилов Ал.Б., Вейн А.М. Ноцицептивный флексорный рефлекс: метод изучения церебральных механизмов боли (обзор). Журнал невропатологии и психиатрии.-1996, - 96(1); 23-26.

Sklarevski V, Ramadan NM. The nociceptive flexion reflex in humans. Pain 2002,96: 3-8

Tassorelli C, Sandrini G.Changes in nociceptive flexion reflex threshold across the menstrual cycle in healthy woman. Psychosomat Med. 2002 July - August; 64(4): 621-6

Unger RK. Towards a redifinition of sex and gender. Am Psychol 1979; 34:1085-1094

Otto MW, Dougher MJ. Sex differences and personality factors in responsivity to pain. Percept Motor Skills 1985; 61;383-90

Myers CD, Wise EA, Riley JL. Relative contributions of sex and gender to cardiovascular reactivity and experimental pain response. Poster. 17th annual meeting of the American Pain Society, San Diego, California, November 1998;

Данилов А.Б., Данилов Ал.Б., Вейн А.М. Ноцицептивный флексорный рефлекс: метод изучения церебральных механизмов боли (обзор). Журнал невропатологии и психиатрии,- 1996, - 96(1); 23-26.

Bern SL. The measurement of psychological androgyny. J Consult Clin Psychol 1974; 42(2) 155-162

R. Fillingim. Sex, gender and pain: women and men really arc different. Curr Rev Pain 2000; 4:24-30

inLibrary — это научная электронная библиотека inConference - научно-практические конференции inScience - Журнал Общество и инновации UACD - Антикоррупционный дайджест Узбекистана UZDA - Ассоциации стоматологов Узбекистана АСТ - Архитектура, строительство, транспорт Open Journal System - Престиж вашего журнала в международных базах данных inDesigner - Разработка сайта - создание сайтов под ключ в веб студии Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil - ilmiy elektron jurnali yuridik va jismoniy shaxslarning in-Academy - Innovative Academy RSC MENC LEGIS - Адвокатское бюро SPORT-SCIENCE - Актуальные проблемы спортивной науки GLOTEC - Внедрение цифровых технологий в организации MuviPoisk - Смотрите фильмы онлайн, большая коллекция, новинки кинопроката Megatorg - Доска объявлений Megatorg.net: сайт бесплатных частных объявлений Skinormil - Космецевтика активного действия Pils - Мультибрендовый онлайн шоп METAMED - Фармацевтическая компания с полным спектром услуг Dexaflu - от симптомов гриппа и простуды SMARTY - Увеличение продаж вашей компании ELECARS - Электромобили в Ташкенте, Узбекистане CHINA MOTORS - Купи автомобиль своей мечты! PROKAT24 - Прокат и аренда строительных инструментов