MORPHOLOGICAL CHANGES OF FOSSILS UNDER IRRADIATION WERE STUDIED IN EXPERIMENTS AND JOURNALS.

HAC
Google Scholar
Branch of knowledge
To share
Sultonova, L. (2023). MORPHOLOGICAL CHANGES OF FOSSILS UNDER IRRADIATION WERE STUDIED IN EXPERIMENTS AND JOURNALS. Modern Science and Research, 2(5), 209–217. Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/science-research/article/view/19904
Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Abstract

Clinical syndromes of radiation sickness are clinical syndromes characterized by prolonged (from a few seconds to 3 days) exposure to radiation on the body in doses of 1 gy (100 rad). The clinical picture of radiation sickness is clinical syndromes resulting from irradiation of the body at a dose of 1 gy (100 rad) for a long time (from a few seconds to 3 days). Doses may vary depending on the severity, severity and severity of the lesion, the degree of damage to the respiratory system (1-10 gy), intestines (10-20 gy), the degree of hemodynamic and toxicology disorders (20-100 gy) and brain (100 gy).


background image

ISSN:

2181-3906

2023

International scientific journal

«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»

VOLUME 2 / ISSUE 5 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ

209

ТАЖРИБАДА ЎТКИР ВА СУРУНКАЛИ НУРЛАНИШ ТАЪСИРИДА

ОШҚОЗОН ОСТИ БЕЗИДАГИ МОРФОЛОГИК ЎЗГАРИШЛАРНИ БАҲОЛАШ

Султонова Лола Джахонкуловна

Абу Али ибн Сино номидаги Бухоро давлат тиббиёт институти, Онкология ва

тиббий радиология кафедраси доценти, DSc.

https://doi.org/10.5281/zenodo.7911989

Аннотация

. Ўткир нур касаллиги - бу клиник синдромлар гуруҳи бўлиб, танага

рухсат этилган дозалардан 1 Гр (100 рад) ортиқ дозаларда давомли бўлмаган вақт
давомида (бир неча секунддан 3-суткагача) сингувчи нурланиш таъсири натижасида келиб
чиқадиган клиник синдрик синдромлар гуруҳидир. Ўткир нур касаллиги - бу танага ўртача
рухсат этилган 1 Гр (100 рад) дозадан ортиқ нурланишнинг қисқа муддатли (бир неча
сониядан 3 суткагача) таъсиридан кейин юзага келадиган клиник синдромлар гуруҳи бўлиб
ҳисобланади. Дозаларнинг умумий даражаси, кучи ва танада тарқалишига кўра, у қон
ҳосил қилувчи органларнинг (1-10 Гр), ичакларнинг (10-20 Гр), умумий гемодинамик ва
токсемик (20-100 Гр) ва миядаги бузилишлар (100 Гй) устунлиги билан кечиши мумкин.

Калит сўзлар.

Ўткир нур касаллиги, дозалаш, ошқозон ости бези, Фатер-Пачини

таначалари.

MORPHOLOGICAL CHANGES OF FOSSILS UNDER IRRADIATION WERE

STUDIED IN EXPERIMENTS AND JOURNALS.

Abstract.

Clinical syndromes of radiation sickness are clinical syndromes characterized by

prolonged (from a few seconds to 3 days) exposure to radiation on the div in doses of 1 gy (100
rad). The clinical picture of radiation sickness is clinical syndromes resulting from irradiation of
the div at a dose of 1 gy (100 rad) for a long time (from a few seconds to 3 days). Doses may
vary depending on the severity, severity and severity of the lesion, the degree of damage to the
respiratory system (1-10 gy), intestines (10-20 gy), the degree of hemodynamic and toxicology
disorders (20-100 gy) and brain (100 gy).

Key words:

In acute radiation sickness, a dose exceeding the permissible dose, Vater-Pacini

is prescribed intravenously.

В ОПЫТАХ И ЖУРНАЛАХ ИЗУЧАЛИСЬ МОРФОЛОГИЧЕСКИЕ

ИЗМЕНЕНИЯ ОКАМЕНЕЛОСТЕЙ ПРИ ОБЛУЧЕНИИ.

Аннотация.

Клинические синдромы лучевой болезни-это клинические синдромы,

характеризующиеся длительным (от нескольких секунд до 3-х суток) воздействием
радиации на организм в дозах от 1 гр (100 рад). Клиническая картина лучевой болезни - это
клинические синдромы, возникающие в результате облучения организма в дозе 1 гр (100
рад) в течение длительного времени (от нескольких секунд до 3 суток). Дозы могут
варьироваться в зависимости от степени тяжести, степени тяжести и тяжести
поражения, степени поражения органов дыхания (1-10 гр), кишечника (10-20 гр), степени
нарушения гемодинамики и токсикологии (20-100 гр) и мозга (100 гр).

Ключевые слова:

При остром лучевом заболевании, дозе, превышающей допустимую,

Фатер-Пачини назначают внутривенно.


Ўткир нур касаллигининг сабаби ядровий портлашда, ядровий-энергетик стационрар

қурилмаларни эксплуатация қилиш қоидаларини бузиш ёки режимни ўзгаришида юзага


background image

ISSN:

2181-3906

2023

International scientific journal

«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»

VOLUME 2 / ISSUE 5 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ

210

келувчи γ-нейтронли, рентгенли ва γ-, β-нурланиш ҳисобланади. Ионлантирувчи
нурланишнинг таъсири натижасида ҳужайравий тузилмалар генетик аппарати, суяк кўмиги
қон яратувчи тузилмалари, лимфатик тракт, ошқозон-ичак тракти эпителийси, тери, ўпка ва
бошқа аъзоларнинг ўткир зарарланиши учрайди.

Организмда ошқозон ости безининг (лат. - pancreas) ўрни муҳим, чунки у аралаш

секреция бези ҳисобланади. Бу аъзо эндокрин бези сифатида гормонларни синтезлайди ва
углевод, ёғ ва оқсил алмашинувини регуляция қилишда иштирок этади, ташқи секреция
бези сифатида панкреатик сок ишлаб чиқаради ва овқат ҳазм қилишда иштирок этади. Шу
муносабат билан, унинг икки қисми бор: экзокрин ва эндокрин.

Клиникагача бўлган тадқиқотларда, турли хил лаборатория ҳайвонларидан

фойдаланилган бўлиб, уларнинг ошқозон ости безининг тузилиши ва функциялари
инсонникига ўхшаш. Бироқ, тафовутлар ҳам мавжуд бўлиб улар тажриба натижасига
таъсир қилиши мумкин. Адабиётлар маълумотларининг таҳлилларига кўра, инсоннинг
ошқозон ости бези ва лаборатория ҳайвонлари тузилиши ўхшашлигининг асосий
хусусиятлари аниқланди. Без ривожланишининг манбаи органо ва гистогенез бир хиллиги
қонуниятларига эга. Безнинг анатомик тузилиши яққол ифодаланган фарқларга эга: одамда
компакт турдаги, лаборатория ҳайвонларида тутқич кўринишида. Ҳар бир турдаги турли
хил формаларга қарамасдан безлар, бош, тана ва дум қисмларига ажратилади. Турли
ҳайвонлардаги йўлларнинг сони турлича, ҳайвонлардаги йўллар тизимининг бир нечта
вариантлардаги тавифларини топиш мумкин. Безнинг гистологик тузилиши ҳам бир хил.
Экзокрин қисм турли турларда сезиларли хусусиятларга эга эмас ва оролчалар аппарати
тузилишида биз Лангерганс оролчаларидаги инсулиноцитланинг сифат ва миқдорий
таркибидаги фарқларни турлар бўйича ажрата оламиз.

Ушбу тажрибанинг мақсади тажрибада ўткир ва сурункали нурланиш таъсирида

ошқозон ости безидаги морфологик ўзгаришларни қиёсий жиҳатдан баҳолаш усулини
аниқлаш эди.

Ўткир ва сурункали нурланиш қабул қилган оқ зотсиз каламушларнинг морфологик

текшируви учун олинган материалларни қиёсий баҳолашнинг қулайлиги мақсадида биз
аввал интакт лаборатор ҳайвонларнинг ушбу органининг гистологик кўринишининг
тавсифини беришни ўринли деб ҳисобладик.

Олинган натижалар шуни кўрсатдики, назорат гуруҳига киритилган ва нурланиш

қабул қилмаган оқ зотсиз каламушларнинг ошқозон ости бези макроскопик текширувда,
кўринадиган патологик ўзгаришларсиз.

Бу аъзо найсимон-алвеоляр тузилишга эга бўлиб, кўриб чиқилганда ҳайвоннинг 12-

бармоқли ичакнинг С-симон эгрилиги тутқичида ошқозонга нисбатан каудал жойлашган.
Без ташқи томонидан бўш толали бириктирувчи тўқимадан ташкил топган ингика қобиқ
билан қопланган бўлиб, у мазкур аъзони бўлакчаларга ажратади. Аъзонинг боши, танаси ва
думи аниқ кўринади.

Микроскоп остида кўрув майдонида, бўлаклараро чиқарувчи оқим, бириктирувчи

тўқимали тўсиқлар кўринади, бу эса, ошқозон ости безини бўлакчаларга, панкреатик
ацинусларга, Лангерганс оролчаларига ажратади (1-расм).


background image

ISSN:

2181-3906

2023

International scientific journal

«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»

VOLUME 2 / ISSUE 5 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ

211

1-расм. Интакт зотсиз оқ каламушнинг ошқозон ости безининг гистологик

кўриниши

(патологик ўзгаришларсиз, бўлаклараро чиқарув йўли (1), бириктирувчи

тўқимали тўсиқлар (2), панкреатик ацинуслар (3), Лангерганс оролчалари (4) кўринди.
Гематоксилин-эозин билан бўялган).

Маълумки, панкреатик ацинус ошқозон ости бези экзокрин қисмининг структур-

функционал бирлиги ҳисобланади. У якуний бўлак ва қўйма оқимдан иборат бўлиб,
ацинуслар бир-биридан бўш бириктирувчи тўқимали қатламлар билан ажралиб туради.
Қатламлардан капиллярлар, нерв толалари ўтади ва интрамурал ганглиялар жойлашади.
Ацинусларнинг марказида, қуйма оқимнинг ҳужайралари жойлашган. Ациноцитлар
пирамидалар шаклига эга бўлиб, кенг охирлари билан базал мембранада ётади ва тор апикал
учи билан ацинус юзасига қараган. Ушбу ациноцитларнинг функцияси овқат ҳазм қилиш
жараёнида иштирок этадиган овқат ҳазм қилиш, ферментларини (трипсин, липаза, амилаза
ва бошқалар) синтезлашдан иборат. Ациноцитлар синтези маҳсулотлари қуйма оқимга,
ундан эса ацинуслараро оқимга тушади. Тузилишга кўра оқ зотсиз каламушларининг
тасвирланаётган кўриниши адабиётларда келтирилган маълумотлардан деярли фарқ
қилмайди.

Панкреатик Лангерганс оролчалари-безнинг эндокрин қисми, бўлакчалар ичида

секретор бўлимлар орасида жойлашган. Панкреатик оролчалар инсулиноцитлар томонидан
ҳосил қилинади. Уларнинг чегаралари аниқ ифодаланмаган бўлиб, кўп сонли капилляр
тўрли чигаллар ҳосил қилган.

Катта ёшдаги одамнинг ошқозон ости безида 1 млн. атрофида умумий оғирлиги 1 г

дан 1,5 г гача бўлган оролчаларни кўриш мумкин.

Лаборатория ҳайвонларининг ошқозон ости безидан тайёрланган бошқа бир

гистологик препаратда микроскоп остида кўрув майдонида Фатер-Пачини таначалари, қон
томирлари, панкреатик ацинуслар, Лангерганс оролчаларини кўриш мумкин (2-расм).

1

2

1
1
1
1
1
1
1
1
1
2
2
2
2

3

4


background image

ISSN:

2181-3906

2023

International scientific journal

«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»

VOLUME 2 / ISSUE 5 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ

212

2-расм. Интакт оқ зотсиз каламушнинг ошқозон ости безининг гистологик

кўриниши

(патологик ўзгаришларсиз, Фатер-Пачини таначалари, қон томирлари,

панкреатик ацинуслар, Лангерганс оролчалари. Гематоксилин-эозин билан бўялган).

Фатер-Пачини таначалари (пластинкали танача) мураккаб инкапсуляцияланган асаб

рецептори эканлиги кўп сонли тадқиқотларда исботланган бўлиб, илк бор 1835 йилда
Италиялик анатом Филиппо Пачини (1812-1883) томонидан тавсифланган ва унинг номи
билан номланган. Пластинкасимон танача киприкчали эпителийнинг ўзгарган
ҳужайраларидан иборат иккиламчи-сезувчи киприкчаларга эга бўлиб, нерв ўсиғининг
охиридаги цитолемма билан алоқада бўлади. Ҳужайралар таналари контакт зонасидан
глиянинг бир нечта бўйлама ориентацияланган ҳужайралари капсуласи билан ажратилган.

Иккиламчи-сезувчи ҳужайраларнинг киприкчалари ташқи ва ички капсулалар

орасида ташқи капсулани ички юзаси билан контактли жойлашган. Ташқи капсула ички
капсулага ўхшаш тузилишга эга. Капсула ўлчами 0,5-3 мм.

Тадқиқотимизда Фатер-Пачини таначаларининг тавсифлари келтирилган тавсифларга

тўла мос келди.

Тадқиқотнинг кейинги босқичи, ўткир нурланиш (биринчи гуруҳ) қабул қилган

каламушларнинг ошқозон ости безининг гистологик тузилишини ўрганиш бўлди.

Ўткир нурланиш қабул қилган оқ зотсиз каламушларнинг ошқозон ости безидан

тайёрланган гистологик препаратлардан олинган натижалар, назорат гуруҳининг
материалларидан фарқли ўлароқ, тўқималараро шиш ва қон томирлар деворининг
плазматик тўлишиши (плазморрагия), строманинг табақаланиши, бўлаклараро чиқарув
йўлининг атрофик ўзгаришлари, қон томирларининг нотекис тўлақонлиги ва мазкур аъзо
эпителицитларининг дистрофик ўзгаришларини кўриш мумкин (3-расм).

1

2

3

4


background image

ISSN:

2181-3906

2023

International scientific journal

«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»

VOLUME 2 / ISSUE 5 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ

213

3-расм. Ўткир нурланиш қабул қилган оқ зотсиз каламушнинг гистологик

кўриниши

(тўқималараро шиш ва қон томирлар деворлари плазматик тўлишиши,

бўлакчалараро чиқарув йўли атрофик ўзгаришлаари (3), томирларнинг нотекис
тўлақонлиги ва эпителиоцитларнинг дистрофик ўзгаришлари (4). Гематоксилин-эозин
билан бўялган).

Нурланиш қабул қилган каламушларнинг ошқозон ости безидан тайёрланган бир

гистологик препаратда, олдинги гистологик препаратдаги тўқималараро шиш ва томирлар
деворларининг плазматик тўлишиши, строманинг табақаланиши, паренхиманинг атрофик
ўзгариши, томирларнинг нотекис тўлақонлиги ва мазкур аъзо томирларининг склеротик
ўзгаришлари билан бир қаторда, ушбу аъзо стромасининг лимфоцитар инфильтрацияси,
шунингдек Лангерганс оролчалари атрофиясини кўринди (4-расм). Ушбу атрофия ошқозон
ости бези массаси ва ацинар ҳужайралар атрофиясида ифодаланувчи ҳолат бўлиб, секретор
етишмовчилик билан бирга келади.

Ўрганилган лаборатор ҳайвонларнинг ошқозон ости безининг бошқа бир гистологик

препаратида, тўқималараро шиш ва плазморрагия, строманинг табақаланиши, веноз
тўлақонлик ва аъзо томирларининг склеротик ўзгариши, эпителиоцитлар дистрофик
ўзгаришлари, паренхима атрофик ўзгаришлари, стромал лимфоцитар инфильтрация,
Лангерганс оролчаларининг атрофияси билан бирга ўрганилаётган аъзонинг стромал ёғли
дистрофияси – аъзо ичида липидлар тўпланиши қайд этилди (5-расм).

1

2

3

4

2

1

3

4

5


background image

ISSN:

2181-3906

2023

International scientific journal

«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»

VOLUME 2 / ISSUE 5 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ

214

4-расм. Ўткир нурланиш олган оқ зотсиз каламушнинг ошқозон ости безининг

гистологик кўриниши

(тўқималараро шиш ва томирлар девори плазматик тўлишиши (1),

строманинг табақаланиши, паренхиманинг атрофик ўзгаришлари (2), томирлар нотекис
тўлақонлиги (3) ва томирлар склеротик ўзгаришлари, строма лимфоцитар инфильтрацияси
(4), Лангерганс оролчалари атрофияси (5). Гематоксилин-эозин билан бўялган).

5-расм. Ўткир нурланиш қабул қилган оқ зотсиз каламушнинг ошқозон ости

безининг гистологик кўриниши

(тўқималараро шиш ва томирлар плазматик тўлишиши

(1), строманинг табақаланиши, веноз тўлақонлик (2) ва томирларнинг склеротик ўзгариши,
эпителиоцитлар дистрофик ўзгаришлари (3), паренхиманинг атрофик ўзгаришлари,
стромал лимфоцитар инфильтрация (4), Лангерганс оролчалариниг атрофияси, стромал
ёғли дистрофия (5). Гематоксилин-эозин билан бўялган).

Юқорида келтирилган ҳолатлар ўрганилаётган биринчи гуруҳ (ўткир нурланиш)

лаборатор ҳайвонларинг ошқозон ости бези стромасининг патологик ўзгаришларнинг
асосий морфологик белгилари ҳисобланади.

1

2

3

4

5

6

5

4

3

2

1


background image

ISSN:

2181-3906

2023

International scientific journal

«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»

VOLUME 2 / ISSUE 5 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ

215

6-расм. Ўткир нурланиш қабул қилган оқ зотсиз каламушнинг ошқозон ости

безининг гистологик кўриниши

(тўқималараро шиш (1) ва плазмораггия, строманинг

табақаланиши, веноз тўлақонлик (2) ва томирларнинг склеротик ўзгаришлари (3),
паренхианинг атрофик ўзгаришлари (4), эпителиоцитлар дистрофияси, стромал
лимфоцитар инфильтрация (5), Лангерганс оролчалари атрофияси (6). Гематоксилин-эозин
билан бўялган).

Ўткир нурланиш қабул қилган бошқа лаборатория ҳайвонларининг ошқозон ости бези

гистологик препаратларида ҳам худди шу кўриниш кузатилди. Мисол учун, биринчи
гуруҳга тегишли лаборатория ҳайвонларига тегишли бўлган ушбу органнинг яна бир
гистологик препаратини тавсифлашни ўринли деб ҳисобладик.

Микроскоп остида кўрув майдонида тўқималараро шиш ва томирлар деворининг

плазматик тўлишиши ёки плазморрагия, строманинг табақаланиши, томирларнинг веноз
тўлақонлиги ва склеротик ўзгаришлари, мазкур аъзо паренхимасинингатрофик
ўзгаришлари, эпителиоцитлар дистрофияси, стромал лимфоцитар инфильтрация,
Лангерганс оролчаларининг атрофиясини кўриш мумкин (6-расм).

Ушбу

морфологик

ўзгаришларнинг

барчаси

тажрибадаги

лаборатория

ҳайвонларининг ўткир нурланиши билан боғлиқ деб ҳисобланди.

Шундай қилиб, 5 Грей (ўткир нурланиш) дозада оқ зотсиз каламушларнинг бир

марталик нурланиши ошқозон ости безида турли хилдаги морфологик ўзгаришларга олиб
келди. Ушбу ўзгаришлар қуйидагилар билан визуализацияланди: тўқималараро шиш;
томирлар деворининг плазматик тўлишиши (плазморрагия), строманинг табақаланиши,
веноз тўлақонлик, томирларнинг склеротик ўзгаришлари, стромал ёғли дистрофия,
эпителиоцитларнинг дистрофик ўзгаришлари, паренхиманинг атрофик ўзгаришлари,
стромал лимфоцитар инфильтрация, Лангерганс оролчалари атрофияси. Интакт ҳайвонлар
маълумотлари билан морфологик кўрсаткичларининг қиёсий тавсифи, патологик оғишлар
кузатилганлигини кўрсатди. Шу муносабат билан ушбу ўзгаришларнинг сабаби тажрибага
жалб қилинган лаборатор ҳайвонларнинг ўткир нурланиши деб ҳисобланди.

Тадқиқотнинг навбатдаги босқичи 20 кун давомида 0,2 Грей дозасида сурункали

нурланиш қабул қилган каламушлардаги морфологик тадқиқотлар ўтказиш эди (умумий,
нурланиш 4 Грейни ташкил этади).

Сурункали нур касаллиги – бу мураккаб клиник синдром бўлиб, нурланишнинг рухсат

этилган дозалардан юқори бўлган дозаларда узоқ вақт давомида таъсир қилишида
ривожланади. Характерли намоён бўлиш белгилари - бу кечишнинг давомийлиги ва
тўлқинсимонлиги; клиник симптоматикада ҳам тананинг нурланиш таъсиридан
зарарланиш белгилари ҳам тикланиш ва мослашувчанлик реакцияларнинг намоён бўлиши
белгиларининг мавжудлиги. Сурункали нурланиш касаллигининг ривожланиш даврлари:
шаклланиш даври (сурункали нурланиш касаллиги); тикланиш даври; оқибатлар даври.

Олинган натижалар расмлар кўринишда келтирилган (7-расм), бунда оқ рангли зотсиз

каламушларнинг ошқозон ости безининг гистологик кўринишларини тасвирланган.
Гистологик препаратларни микроскопик текширишда ушбу аъзода қуйидаги морфологик
ўзгаришлар аниқланди: тўқималараро шиш, баъзи жойларда аъзо паренхимасида атрофик
ўзгаришлар, ўчоқли лимфоцитар инфильтрация (7-расм).


background image

ISSN:

2181-3906

2023

International scientific journal

«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»

VOLUME 2 / ISSUE 5 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ

216

7-расм. Сурункали нурланиш қабул қилган оқ зотсиз каламуш ошқозон ости

безининг гистологик кўриниши

(тўқималараро шиш (1), баъзи жойларда паренхиманинг

атрофик ўзгаришлари (2), ўчоқли лимфоцитар инфильтрация (3). Гематоксилин-эозин
билан бўялган).

Сурункали нурланиш қабул қилган оқ зотсиз каламушларнинг бошқа гистологик

препаратида, юқорида келтирилган микроскопик ўзгаришлардан ташқари (тўқималараро
шиш, паренхиманинг локал атрофик ўзгаришлари, ўчоқли лимфоцитар инфильтрация),
шунингдек аъзонинг томирлари деворининг плзматик тўлишиши, строманинг
табақаланиши, эпителиоцитларнинг дистрофик ўзгаришлари, томирларнинг тўлақонлиги
ва склеротик ўзгаришлари кўринади.

Нурланиш қабул қилмаган назорат гуруҳининг лаборатория ҳайвонлари билан

таққослаганда, аъзо паренхимаснинг мазкур ўзгаришлари сезилади, айниқса плазморрагия
(томирлар деворининг плазматик тўлишиши) ва гемостазни (томирлар тўлақонлиги) кўриш
мумкин.

Ошқозон ости бези тўқимасидан тақдим этилган материалда кўрув майдонида

тўқималараро шиш, аъзо стромасининг табақаланиши, баъзи жойларда паренхиманинг
атрофик ўзгаришларини кўринади, томирлар тўлақонлиги кўринади, шунингдек, ўчоқли
лимфоцитар инфильтрация, Лангерганс оролчаларининг атрофияси аниқланган.

REFERENCES

1.

Султонова Л.Дж. Результаты изучения и оценки морфологических изменений
поджелудочной железы при остром облучении в эксперименте // Биология ва тиббиёт
муаммолари. - Самарканд, 2022. - №4 (137). - C. 242-248. (14.00.00; №19)

2.

Sultanova L.D. Features of the Dynamics of Morphological Changes in the Liver of
Laboratory Animals Under Experimental Acute Irradiation // Web of Scientist: International
Scientific Research Journal. - 2022. - Volume 3, Issue 2. - 1217-1235 p. (Impact Factor -
7,565).

1

2

3


background image

ISSN:

2181-3906

2023

International scientific journal

«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»

VOLUME 2 / ISSUE 5 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ

217

3.

Sultanova L.D., Teshaev Sh.J. Morphological Features of the Effect of Acute Radiation on
the Thymus of Experimental Animals Results of Study in Dynamics // Web of Scholars:
Multidimensional Research Journal. - 2022. - Volume 01, Issue 05. - 70-78 p. (Impact Factor
- 8,7).

4.

Султонова Л.Д., Нуралиев Н.А. Тажрибада ўткир нурланиш таъсирида йўғон ичакдан
ички аъзоларга ўтган микроорганизмлар штаммларининг униш хусусиятлари //
Toshkent tibbiyot akademiyasi axborotnomasi. - 2020. - №4. - 43-48 б. (14.00.00; №13)

5.

Sultonova L.D., Nuraliev N.A., Narzullaev Yu.S. Tajribani o‘tkir nurlanish tasirida yo‘g‘on
ichakdan ichki a'zolarga o‘tgan mikro organizmlar shtamlarining unish xususiyatlari va
immun tizimga ta'siri // Tibbiyotda yangi kun. - Buxoro, 2020. - № 4 (32). - 581-586 б.
(14.00.00; № 22)

6.

Sharipova Gulnihol Idiyevna. DISCUSSION OF RESULTS OF

7.

PERSONAL STUDIES IN THE USE OFMIL THERAPY IN THE TREATMENT OF
TRAUMA TO THE ORAL MUCOSA// European Journal of Molecular medicineVolume 2,
No.2, March 2022 Published by ejournals PVT LTDDOI prefix: 10.52325Issued Bimonthly
Requirements for the authors.

8.

Султонова Л.Д. Характеристика морфологических изменений поджелудочной железы
при хроническом облучении в эксперименте // Nazariy va klinik tibbiyot jurnali. -
Тошкент, 2022. - №1. - 21-25 б. (14.00.00; №3)

9.

Sultonova L.D., Nuraliev N.A., Narzullaev Yu.S. Tajribani o‘tkir nurlanish tasirida yo‘g‘on
ichakdan ichki a'zolarga o‘tgan mikro organizmlar shtamlarining unish xususiyatlari va
immun tizimga ta'siri // Tibbiyotda yangi kun. - Buxoro, 2020. - № 4 (32). - 581-586 б.
(14.00.00; № 22)

10.

Султонова Л.Д., Нуралиев Н.А. Тажрибада ўткир нурланиш таъсирида йўғон ичакдан
ички аъзоларга транслокация бўлган микроорганизмлар униш кўрсаткичлари // Nazariy
va klinik tibbiyot jurnali. - Тошкент, 2020. - № 4. - 14-19 б. (14.00.00; №3)

11.

Sharipova Gulnihol Idievna.

THE USE OF FLAVONOID BASED

12.

MEDICATIONS IN THE TREATMENT OF INFLAMMATORY DISEASES IN ORAL
MUCUS//

Asian journal of Pharmaceutical and biological research 2231-2218 SJIF

2022:4.465 Volume 11 Issue 1 JAN-APR 2022. P-98-101

13.

Sultonova L.D. Description of the Dynamics of Morphological Changes in the Liver and
Intestines of Laboratory Animals Under Acute Radiation // International Journal of Early
Childhood Special Education. - 2022. - Volume 14, Issue 05. - 2726-2741 p. (Scopus).

14.

Sultonova L.Dj., Nuraliev N.A. Comparative characteristics of morphological changes in the
pancreas under different types of irradiation in the experiment // International Journal of
Health Sciences. - 2022. - Volume 5, Number 1. - 4167-4176 p. (Scopus).

15.

Sultonova L.Dj., Nuraliev N.A. Indicators of Seeding of Microorganisms Translocated from
the Large Intestine to Internal Organs under the Influence of Acute Radiation in the
Experiment // American Journal of Medicine and Medical Sciences. - 2020. - № 10(12). - P.
929-933. (14.00.00; №2)

16.

Sultanova L.D., Teshaev Sh.J. Study of Morphological Manifestations of the Effect of Acute
Radiation on the Spleen of Experimental Animals // Middle European Scientific Bulletin. -
2022. - Volume 28. - 24-31 p. (Impact Factor - 5,499).

References

Султонова Л.Дж. Результаты изучения и оценки морфологических изменений поджелудочной железы при остром облучении в эксперименте // Биология ва тиббиёт муаммолари. - Самарканд, 2022. - №4 (137). - C. 242-248. (14.00.00; №19)

Sultanova L.D. Features of the Dynamics of Morphological Changes in the Liver of Laboratory Animals Under Experimental Acute Irradiation // Web of Scientist: International Scientific Research Journal. - 2022. - Volume 3, Issue 2. - 1217-1235 p. (Impact Factor - 7,565).

Sultanova L.D., Teshaev Sh.J. Morphological Features of the Effect of Acute Radiation on the Thymus of Experimental Animals Results of Study in Dynamics // Web of Scholars: Multidimensional Research Journal. - 2022. - Volume 01, Issue 05. - 70-78 p. (Impact Factor - 8,7).

Султонова Л.Д., Нуралиев Н.А. Тажрибада ўткир нурланиш таъсирида йўғон ичакдан ички аъзоларга ўтган микроорганизмлар штаммларининг униш хусусиятлари // Toshkent tibbiyot akademiyasi axborotnomasi. - 2020. - №4. - 43-48 б. (14.00.00; №13)

Sultonova L.D., Nuraliev N.A., Narzullaev Yu.S. Tajribani o‘tkir nurlanish tasirida yo‘g‘on ichakdan ichki a'zolarga o‘tgan mikro organizmlar shtamlarining unish xususiyatlari va immun tizimga ta'siri // Tibbiyotda yangi kun. - Buxoro, 2020. - № 4 (32). - 581-586 б. (14.00.00; № 22)

Sharipova Gulnihol Idiyevna. DISCUSSION OF RESULTS OF

PERSONAL STUDIES IN THE USE OFMIL THERAPY IN THE TREATMENT OF TRAUMA TO THE ORAL MUCOSA// European Journal of Molecular medicineVolume 2, No.2, March 2022 Published by ejournals PVT LTDDOI prefix: 10.52325Issued Bimonthly Requirements for the authors.

Султонова Л.Д. Характеристика морфологических изменений поджелудочной железы при хроническом облучении в эксперименте // Nazariy va klinik tibbiyot jurnali. - Тошкент, 2022. - №1. - 21-25 б. (14.00.00; №3)

Sultonova L.D., Nuraliev N.A., Narzullaev Yu.S. Tajribani o‘tkir nurlanish tasirida yo‘g‘on ichakdan ichki a'zolarga o‘tgan mikro organizmlar shtamlarining unish xususiyatlari va immun tizimga ta'siri // Tibbiyotda yangi kun. - Buxoro, 2020. - № 4 (32). - 581-586 б. (14.00.00; № 22)

Султонова Л.Д., Нуралиев Н.А. Тажрибада ўткир нурланиш таъсирида йўғон ичакдан ички аъзоларга транслокация бўлган микроорганизмлар униш кўрсаткичлари // Nazariy va klinik tibbiyot jurnali. - Тошкент, 2020. - № 4. - 14-19 б. (14.00.00; №3)

Sharipova Gulnihol Idievna. THE USE OF FLAVONOID BASED

MEDICATIONS IN THE TREATMENT OF INFLAMMATORY DISEASES IN ORAL MUCUS// Asian journal of Pharmaceutical and biological research 2231-2218 SJIF 2022:4.465 Volume 11 Issue 1 JAN-APR 2022. P-98-101

Sultonova L.D. Description of the Dynamics of Morphological Changes in the Liver and Intestines of Laboratory Animals Under Acute Radiation // International Journal of Early Childhood Special Education. - 2022. - Volume 14, Issue 05. - 2726-2741 p. (Scopus).

Sultonova L.Dj., Nuraliev N.A. Comparative characteristics of morphological changes in the pancreas under different types of irradiation in the experiment // International Journal of Health Sciences. - 2022. - Volume 5, Number 1. - 4167-4176 p. (Scopus).

Sultonova L.Dj., Nuraliev N.A. Indicators of Seeding of Microorganisms Translocated from the Large Intestine to Internal Organs under the Influence of Acute Radiation in the Experiment // American Journal of Medicine and Medical Sciences. - 2020. - № 10(12). - P. 929-933. (14.00.00; №2)

Sultanova L.D., Teshaev Sh.J. Study of Morphological Manifestations of the Effect of Acute Radiation on the Spleen of Experimental Animals // Middle European Scientific Bulletin. - 2022. - Volume 28. - 24-31 p. (Impact Factor - 5,499).

inLibrary — это научная электронная библиотека inConference - научно-практические конференции inScience - Журнал Общество и инновации UACD - Антикоррупционный дайджест Узбекистана UZDA - Ассоциации стоматологов Узбекистана АСТ - Архитектура, строительство, транспорт Open Journal System - Престиж вашего журнала в международных базах данных inDesigner - Разработка сайта - создание сайтов под ключ в веб студии Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil - ilmiy elektron jurnali yuridik va jismoniy shaxslarning in-Academy - Innovative Academy RSC MENC LEGIS - Адвокатское бюро SPORT-SCIENCE - Актуальные проблемы спортивной науки GLOTEC - Внедрение цифровых технологий в организации MuviPoisk - Смотрите фильмы онлайн, большая коллекция, новинки кинопроката Megatorg - Доска объявлений Megatorg.net: сайт бесплатных частных объявлений Skinormil - Космецевтика активного действия Pils - Мультибрендовый онлайн шоп METAMED - Фармацевтическая компания с полным спектром услуг Dexaflu - от симптомов гриппа и простуды SMARTY - Увеличение продаж вашей компании ELECARS - Электромобили в Ташкенте, Узбекистане CHINA MOTORS - Купи автомобиль своей мечты! PROKAT24 - Прокат и аренда строительных инструментов