YOSH OLIMLAR
ILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI
in-academy.uz/index.php/yo
26
RAQAMLI TA’LIM MUHITIDA O‘QITUVCHI VA O‘QUVCHI O‘RTASIDAGI
INTERAKTIV ALOQA
Toshpo‘lotova Jasmina Nuriddin qizi
Shahrisabz davlat pedagogika instituti
Matematika va Informatika yo‘nalishi talabasi
jasminatoshpulotova06@.com (97) 389-83-78
Ahmatov Rustam Ahmat o‘g’li
Shahrisabz davlat pedagogika instituti talabasi
https://doi.org/10.5281/zenodo.14776696
Annotatsiya
.
Mazkur maqolada raqamli ta’lim muhitida o‘qituvchi va o‘quvchi
o‘rtasidagi interaktiv aloqaning ahamiyati, uning ta’lim samaradorligini oshirishdagi roli va
zamonaviy texnologiyalar yordamida bu aloqani qanday mustahkamlash mumkinligi yoritib
beriladi. Shuningdek, interaktiv aloqaning o‘quvchilarning motivatsiyasiga, o‘zlashtirish
darajasiga ta’siri ham tahlil qilinadi.
Annotation
.
In this article, the importance of interactive communication between the
teacher and the student in the digital learning environment is highlighted, as well as its role in
enhancing educational effectiveness. The article discusses how modern technologies can be
used to strengthen this communication. Additionally, the impact of interactive communication
on students' motivation and their learning outcomes is also analyzed.
Аннотация
.
В данной статье освещается важность интерактивного общения
между учителем и учеником в цифровой образовательной среде, а также его роль в
повышении эффективности обучения. Рассматривается, как современные технологии
могут способствовать укреплению этого общения. Также анализируется влияние
интерактивного общения на мотивацию учеников и их уровень усвоения материала.
Kalit so‘zlar
.
Raqamli ta’lim, interaktiv aloqa, ta’lim jarayoni, o‘qitish metodlari, o‘zaro
fikr almashish, motivatsiya, pedagogik yondashuvlar, ta’lim sifatini oshirish.
Key words
.
Digital education, interactive communication, learning process, teaching
methods, mutual exchange of ideas, motivation, pedagogical approaches, improving education
quality.
Ключевые слова
.
Цифровое образование, интерактивное взаимодействие,
учебный процесс, методы обучения, обмен идеями, мотивация, педагогические
подходы, повышение качества образования.
Raqamli ta’lim muhitida o‘qituvchi va o‘quvchi o‘rtasidagi interaktiv aloqaning
ahamiyati kundan-kunga ortib bormoqda. Zamonaviy texnologiyalar va raqamli platformalar
ta’lim jarayonini yangilab, o‘qituvchilar va o‘quvchilar uchun yangi imkoniyatlar yaratmoqda.
Interaktiv aloqa o‘quvchilarning o‘zlashtirish darajasini oshirish, motivatsiyasini kuchaytirish
va ta’lim samaradorligini yaxshilashda muhim rol o‘ynaydi. Bu o‘quvchilarga tezkor fikr
almashish, savol-javoblar o‘tkazish va ta’lim materiallarini oson va qiziqarli tarzda
o‘zlashtirish imkoniyatini beradi. Shu bilan birga, o‘qituvchilar uchun ham interaktiv aloqalar
o‘z ta’lim metodikasini rivojlantirish va yangi yondashuvlarni sinab ko‘rish imkoniyatini
yaratadi. Maqolada raqamli ta’lim muhitida o‘qituvchi va o‘quvchi o‘rtasidagi interaktiv
aloqaning roli va uning ta’lim samaradorligiga ta’siri tahlil qilinadi.
YOSH OLIMLAR
ILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI
in-academy.uz/index.php/yo
27
Raqamli ta’lim tizimlarining jadal rivojlanishi zamonaviy o‘qitish uslublarini tubdan
o‘zgartirib, ta’lim jarayonida interaktiv aloqaning ahamiyatini oshirmoqda. Internet tarmog‘i,
mobil qurilmalar va interaktiv texnologiyalar yordamida o‘qituvchi va o‘quvchi o‘rtasidagi
aloqa osonlashishi va samarali bo‘lishi mumkin. Ta’limda raqamli platformalar yordamida
real vaqt rejimida muloqot qilish imkoniyatlari taqdim etiladi. Bu o‘qituvchiga o‘quvchilarning
holatini tezda baholash va ularning savollariga javob berish imkonini beradi, o‘quvchilarga
esa o‘rganganlarini tezda mustahkamlash va yangi ma’lumotlarga kirish imkoniyatini
yaratadi. Interaktiv aloqa o‘quvchilarning motivatsiyasini oshiradi va o‘rganish jarayoniga
yanada ko‘proq jalb qiladi.
Raqamli platformalar o‘quv jarayonini yanada samarali qilish uchun yangi imkoniyatlar
yaratadi. Onlayn ta’lim tizimlari, masalan: Zoom, Google Classroom, Moodle va boshqa
platformalar o‘qituvchiga darslarni yanada interaktiv tarzda olib borishga yordam beradi. Bu
platformalarda o‘quvchilar video darslarga, onlayn testlarga, interaktiv mashqlarga va boshqa
resurslarga kirish imkoniyatiga ega. Raqamli platformalarda o‘qituvchi va o‘quvchilar
o‘rtasidagi muloqot hamda materiallar almashinuvi juda tez va oson bo‘ladi. O‘quvchilar o‘z
vaqtida o‘rganishni davom ettirishlari, darsdan tashqari vaqt davomida mustahkamlash
ishlarini amalga oshirishlari mumkin. Bunday platformalar ta’limda qatnashishni qiziqarli va
foydali qiladi. Shuningdek, o‘quvchilarning ma’lumotni tez va samarali o‘zlashtirishini
ta’minlaydi. O‘qituvchilar esa o‘z darslarining samaradorligini o‘lchab, kerakli tahrirlarni
kiritish imkoniyatiga ega. Raqamli ta’lim jarayonining bu yondashuvi o‘quvchilarning ta’lim
olishini rivojlantiradi va o‘rganish jarayonini yanada qulaylashtiradi.
Zamonaviy ta’lim tizimida interaktiv aloqa o‘quvchilarning motivatsiyasini oshirishda
muhim ahamiyatga ega. Interaktiv ta’lim metodlari o‘quvchilarga faollik va qatnashishni
ta’minlash orqali ularning bilim olish jarayonidagi qiziqishini oshiradi. Masalan: onlayn
sinflar, forumlar, video darslar va interaktiv simulyatsiyalar o‘quvchilarga murakkab
mavzularni o‘zlashtirishda yordam beradi, bu esa ularning darsga nisbatan qiziqishini
oshiradi. O‘quvchilarning o‘z fikrlarini erkin ifoda etishlari, guruh ishlarida ishtirok etishlari
va o‘zaro fikr almashishlari motivatsiyani kuchaytiradi va ta’limga bo‘lgan ijobiy munosabatni
shakllantiradi.. Raqamli vositalar orqali o‘qituvchilar o‘quvchilarga yangi materiallarni taqdim
etishda yanada kreativ va interaktiv usullarni qo‘llash imkoniyatiga ega bo‘ladi. Masalan:
o‘qituvchilar taqdimotlar, video darslar, testlar va masalalarni o‘quvchilar bilan onlayn tarzda
baham ko‘rishlari, real vaqt rejimida muhokama qilishlari va o‘quvchilarning javoblarini
baholashlari mumkin. Bu o‘z navbatida ta’lim jarayonining samaradorligini oshiradi, chunki
o‘quvchilar o‘zgacha yondashuvlarni tajriba qilishadi va ko‘proq interaktiv faoliyatlarda
ishtirok etishadi.
Interaktiv aloqaning o‘quvchilarning o‘zlashtirish darajasiga ta’siri juda katta. Ta’lim
jarayonida faollikni rag‘batlantiruvchi metodlar o‘quvchilarga o‘z bilimlarini mustahkamlash
va yanada chuqurroq o‘zlashtirish imkonini beradi. Masalan, interaktiv darslar va sinovlar
o‘quvchilarga tezkor fikrlash va mavzuni ko‘proq yodda saqlash imkoniyatini yaratadi.
O‘quvchilarning fikrlarini so‘rash, ularning javoblarini muhokama qilish va guruhda ishlash
orqali o‘quvchilarning o‘zlashtirish darajasi ancha oshadi. Shu bilan birga, bu metodlar
o‘quvchilarning ta’limga nisbatan munosabatini ham ijobiy tomonga o‘zgartiradi, chunki ular
o‘qish jarayonida faqat passiv ravishda qatnashish o‘rniga, o‘z fikrlarini erkin ifoda etadilar va
o‘zgalar bilan o‘rganadilar. Zamonaviy ta’lim tizimida interaktiv aloqa o‘quvchilarning
YOSH OLIMLAR
ILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI
in-academy.uz/index.php/yo
28
o‘zlashtirish darajasini oshirish, ularning motivatsiyasini kuchaytirish va ta’lim jarayonini
samarali tashkil etishda muhim rol o‘ynaydi. Bu ta’limda innovatsiyalarni qo‘llashning
samarali yo‘llaridan biri bo‘lib, o‘quvchilarning ta’limga nisbatan pozitiv munosabatini
rivojlantirishga yordam beradi.
Kelajakda raqamli ta’lim tizimlarida interaktiv aloqaning ta’siri juda katta bo‘ladi.
Raqamli texnologiyalar va platformalar ta’lim jarayonlarini yanada kuchaytirib, o‘qituvchi va
o‘quvchi o‘rtasidagi aloqani samarali ravishda tashkil etishga yordam beradi. Bu jarayonda
o‘qituvchi faqatgina bilim beruvchi emas, balki o‘quvchilar bilan o‘zaro fikr almashish, tahlil
qilish va baholash imkoniyatini beruvchi ishtirokchiga aylanadi. Interaktiv aloqaning
kelajakda yanada rivojlanishi o‘quvchilarga ta’limni shaxsiylashtirish va ularning ehtiyojlariga
mos ravishda o‘rgatish imkonini beradi. Bu holat ta’limni barcha uchun yanada qulay va
samarali qiladi, chunki har bir o‘quvchining o‘z o‘rganish uslubi mavjud.
Kelajakda ta’limning individual shakllari o‘quvchilarning o‘ziga xos ehtiyojlarini
inobatga olib, o‘zlashtirish jarayonini shaxsiylashtirish imkonini beradi. Masofaviy ta’limda
esa, interaktiv aloqalar o‘quvchilarning o‘z-o‘zini o‘rganishini qo‘llab-quvvatlash, o‘qituvchi
bilan real vaqt rejimida fikr almashish imkoniyatini taqdim etadi. Interaktiv texnologiyalar
masofaviy ta’limda o‘quvchilarni yanada faollashtirib, ularning darslarga bo‘lgan qiziqishini
oshiradi va ta’limni yanada samarali qiladi. Bunday aloqalar o‘qituvchilarga o‘quvchilarning
o‘zlashtirish darajasini tahlil qilish va ularga individual yordam ko‘rsatish imkonini beradi.
Shunday qilib, kelajakda raqamli ta’lim tizimlarida interaktiv aloqaning roli muhim
ahamiyatga ega bo‘ladi. Bu aloqalar ta’limni shaxsiylashtirish, samarali o‘rgatish va
o‘quvchilarning faol ishtirokini ta’minlashda zarurdir. Xulosa qilib aytganda, raqamli ta’lim
muhitida o‘qituvchi va o‘quvchi o‘rtasidagi interaktiv aloqa ta’lim samaradorligini oshirish va
o‘quvchilarning motivatsiyasini kuchaytirishda muhim ahamiyatga ega. Zamonaviy
texnologiyalar yordamida bu aloqa yanada qulay va samarali bo‘lib, kelajakda masofaviy va
individual ta’limning ajralmas qismiga aylanishi kutilmoqda.
References:
1.
Musurmanova, Yayra, and Jasmina Toshpo‘lotova. "Iqtisodiyotni raqamlashtirish
sharoitida
iqtisodiy
jarayonlar
va
moliyaviy
munosabatlarning
transformatsiyasi."
Nashrlar
(2024): 38-41.
2.
Muhammadiyev, Alijon, and Shukurullo Aliqulov. "PROSPECTS OF USING COMPUTER
TECHNOLOGIES IN MODERN EDUCATION."
Наука и технология в современном мире
3.3
(2024): 90-92.
3.
Musirmonov, Shohboz, and Jasmina Toshpo'lotova. "Moliya bozorini rivojlantirishda
yashil iqtisodiyotga o'tishining muammolari va yechimlari."
Nashrlar
(2024): 374-377.
4.
Madadjon, O‘Ktamov. "PEDAGOGIKA OLIY TA’LIM MUASSASALARI TALABALARINING
INFORMATIKADAN
AXBOROT-TEXNOLOGIK
KOMPETENTLIGINI
RIVOJLANTIRISH
METODIKASI."
Academic research in educational sciences
4.CSPU Conference 1 (2023): 275-
281.
5.
Musurmanova, Yayra, and Jasmina Toshpo‘lotova. "SHAXSLARDA TAVAKKALCHILIK
BILAN BOG‘LIQ VIRTUAL O‘YINLARGA MOYILLIGINI PSIXOLOGIK XUSUSIYATLARI."
Universal
xalqaro ilmiy jurnal
1.4 (2024): 776-777.
YOSH OLIMLAR
ILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI
in-academy.uz/index.php/yo
29
6.
Musurmanova, Yayra, and Jasmina Toshpo‘lotova. "XXI ASR YOSHLARINING AXBOROT
PSIXOLOGIK XAFSIZLIGINI TA’MINLASH MASALALARI."
Universal xalqaro ilmiy jurnal
1.4
(2024): 445-447.
7.
Toshpo‘lotova, Jasmina, and Yayra Musurmanova. "CURRENT ISSUES OF TEACHING
UZBEK AND RUSSIAN LANGUAGES IN THE PROCESS OF GLOBALIZATION."
Models and
methods in modern science
3.6 (2024): 187-191.
8.
Musurmanova, Yayra, and Jasmina Toshpo‘lotova. "TEXNIKA OLIY TA'LIM
MUASSASALARIDA XORIJIY TILLARNI O ‘QITISHNING DOLZARB MASALALARI."
Прикладные
науки в современном мире: проблемы и решения
3.3 (2024): 10-12.
9.
Toshpo‘lotova, Jasmina, and Yayra Musurmanova. "TA’LIM TIZIMIGA INNOVATSION
TEXNOLOGIYALARNI JORIY ETISH VA INTEGRATSIYALASH MASALALARI."
Общественные
науки в современном мире: теоретические и практические исследования
3.3 (2024): 46-
49.
10.
ShukurulloFayzullo o‘g‘li, A. (2024). TA ‘LIMDA MULTIMEDIYA TEXNOLOGIYALARINI
QO ‘LLASH.
PEDAGOGS
,
50
(2), 51-55.
11.
Aliqulov, Sh. "M. Yaxiyaxonova. Taʻlim samaradorligini oshirishda kreativ va zamonaviy
metodlarning ahamiyati. Raqamli ta’lim muhitida fanlararo integratsiyani Qoʻllashning ta’lim
samaradorligiga ta’siri: xalqaro Tajribalar va rivojlanish istiqbollari." (2024).
12.
Muhammadiyev, Alijon, and Shukurullo Aliqulov. "PROSPECTS OF USING COMPUTER
TECHNOLOGIES IN MODERN EDUCATION."
Наука и технология в современном мире
3.3
(2024): 90-92.
13.
FAYZULLO, ALIQULOV SHUKURULLO. "TA'LIM JARAYONIDA MULTIMEDIA
VOSITALARINI QO ‘LLASH."
JOURNAL OF NEW CENTURY INNOVATIONS
45.2 (2024): 61-65.
14.
Aliqulov, Shukurullo, Ziyavutdin Turayev, and Javlon Nishonov. "BOSHLANG‘ICH SINF
O‘QUVCHILARINING MATEMATIK SAVODXONLIGINI OSHIRISHDA TIMSS XALQARO
BAHOLASH DASTURINING ROLI VA AHAMIYATI."
Молодые ученые
2.10 (2024): 85-90.
15.
Fayzullo o‘g‘li, Shukurullo. "Aliqulov."."
TA ‘LIMDA MULTIMEDIYA TEXNOLOGIYALARINI
QO ‘LLASH." PEDAGOGS
50 (2024): 51-55.
16.
Shamsiddinov, G‘iyosjon, Barchin Ro‘ziqulova, and Laziza Inatillayeva. "BOSHLANG ‘ICH
TA’LIMDA AXBOROT TEXNOLOGIYALARIDAN FOYDALANISH USULLARI VA AFZALLIKLARI."
Педагогика и психология в современном мире: теоретические и практические
исследования 3.10 (2024): 39-41.
17.
Shamsiddinov, G‘iyosjon, Umida Nurmaxmatova, and Durdona Turayeva.
"INFORMATIKA VA RAQAMLI TEXNOLOGIYALARNING TAʼLIM JARAYONIDAGI OʻRNI."
Science and innovation in the education system 3.4 (2024): 102-105.
18.
Shamsiddinov, G‘iyosjon, Jasmina Murodulloyeva, and Durdona Turayeva. "GLOBAL
IQLIM O ‘ZGARISHI SHAROITIDA EKOLOGIK BARQARORLIKNI SAQLASHNING ZAMONAVIY,
INNOVATSION USULLARI." Инновационные исследования в современном мире: теория и
практика 3.3 (2024): 103-106.
