165
6. Day, Andrew
Т
., et al. "Head and neck oncology during the COVID-19
pandemic: Reconsidering traditional treatment paradigms in light of new surgical
and other multilevel risks." Oral oncology ‘IOS (2020): 104684
ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ЖАНУБИЙ ХУДУДЛАРИДА МАКТАБГАЧА
ЁШДАГИ БОЛАЛАРДА ТИШ КАРИЕСИНИНГ ОЛДИНИ ОЛИШ
Исмоилов
Б.У.
Болалар терапевтик стоматологияси кафедраси 1 курс
магистри
Илмий рахбар: Ахрорходжаев Н. Ш.
Факультатив терапевтик
стоматология кафедраси PhD ассистенти
Тошкент давлат
стоматология институти, Узбекистон
Илмий манбаларда келтирилишича
“
...замонавий тиббий ва
ижтимоий изланишларга асосан, охирги ўн йилликда аҳоли
саломатлигининг асосий кўрсаткичларини ёмонлашуви, ўлим даражасини
ортиши, туғилиш ва ҳаётнинг ўртача давомийлик кўрсаткичларининг
пасайиши билан кечадиган салбий мойилликларни сақланиб бориши,
инсон популяцияси саломатлигига таъсир этиб келмоқда
...”.
Бу борада
болалар стоматологиясини Оврупа соғлиқни сақлаш тизимига хос бўлган
тартибига тезкор ўтиши муносабати билан стоматологик ёрдамни ҳаёт
сифатига мос равишда режалаштириш, ташкил этиш ва молиялаштириш,
стоматологик давога эҳтиёжи бўлган болалар сонини ортиб бориши
долзарб муаммолардан бири бўлиб ҳисобланади.
Тадқиқотнинг объекти: сифатида Сурхондарё вилоятларидаги
мактабгача таълим ташкилотларида тарбияланаётган 3 ёшдан 6 ёшгача
бўлган 170 нафар болалар олинган. 130 нафар (79 нафар ўғил болалар ва
51 нафар қиз болалар) болалар асосий гуруҳга, назорат гуруҳи сифатида
Сурхондарё вилояти Бойсун туманининг тоғли ҳудудида истиқомат
қилувчи 40 нафар (23 нафар ўғил ва 17 нафар қиз болалар) болалар жалб
этилган.
Болалар терапевт
-
стоматологи томонидан мактаб ёшигача бўлган
болаларда қўйидагиларни ўз ичига олувчи кариесга
-
қарши муолажалар
мажмуаси ўтказилди ва келажакда муаййан тарзда ўтказиш лозим деб
хисобланди:
–
оғиз бўшлиғи гигиенасини коррекция қилиш мақсадида гигиеник
тадбирлар (тўғри гигиеник тарбия ҳамда болалар ва уларнинг ота
-
оналарига
тишларни тозалашнинг стандарт усулини ўргатиш, оғиз бўшлиғи гигиенаси
қоидаларини ўргатиш, бажарилаётган оғиз бўшлиғи шахсий гигиена
муолажаларини сифатини мунтазам назорат қилиб бориш);
–
эмаль резистентлигини ошириш, оғиз бўшлиғи суюқлигини физик
-
кимёвий хусусиятларини барқарорлаштириш мақсадида таркибида 0,55мг
натрий фторид бўлган,
“
Фторбаланс
”
таблеткаларини ичишга буюриш.
166
2 ёшдан 5 ёшгача бўлган болаларга кунига 1та таблеткадан, 5 ёшдан катта
болаларга кунига иккита таблеткадан овқат қабул қилишдан 30 дақиқа
олдин, куз, қиш ва баҳор мавсумларида қабул қилиш
тавсия этилади.
Бизлар профилактика гуруҳ болаларидан олинган маълумотларни
худди шу ёшдаги қиёсий гуруҳ болаларидан олинган маълумотлар билан
солиштирдик. Болаларнинг турли гуруҳларида кальций, фосфор ва фтор
ионлари концентрациясида ишончли аҳамиятли фарқлар қайд этилди.
Демак, профилактик гуруҳда фтор иони 0,113±0,0046 ммоль/л, қиёсий
гуруҳда эса 0,028±0,002 ммоль/л, (р<0,001) ни ташкил этди.
Кариесни олдини олиш чора
-
тадбирлари мажмуасини қўллашга
боғлиқ ҳолда асосий гуруҳ болалари «Фторбаланс» таблеткаларини қабул
қилувчи профилактика гуруҳига ва «Фторбаланс» таблеткалари
киритилмаган кариесни олдини олувчи чора
-
тадбирлар мажмуасини қабул
қилувчи қиёсий гуруҳга ажратилди. 12 ой давомида тишлар кариесини
тарқалиши ва жадаллигини ўсиши бўйича профилактик
чора
-
тадбирларининг клиник самарадорлиги баҳоланди.
Шундай қилиб, профилактика гуруҳ болаларида 12 ой давомида
фторбаланс таблеткалари қабул қилгандан ва оғиз бўшлиғи гигиеник
ҳолатининг яхшиланишидан сўнг ГИ ва РМА индекслар кўрсаткичларини
сезиларли яхшилашга эришилди.
Фойдаланилган адабиётлар рўйхати:
1.
3окнрхонова, Шахзода Азатовна, and Хайдар Позилович Камилов.
‘‘
Оценка эффективности проведения эндогенной фторпрофилактики
кариеса зубов в детских организованных учреждениях ташкентской
области." Евразийский
Союз
Ученых
6-5 (75) (2020): 75-80.
2. Akhmedov,
А
.
В
., et al. "Incidence, prophylaxis and treatment principles
of primary teeth erosion in children." Toshkent tibbiyot akademiyasi
axborotnomasi 5 (2019): 73-76.
3. EI-Araby, Alaa Morsy, and Yousef F. Talic. "The effect of thermocycling on
the adhesion of self-etching adhesives on dental enamel and dentin." J Contemp
Dent Pract 8.2 (2007): 17-24.
4.
Манин,
Александр,
and
Ваграм
Даллакян.
"Клинико
-
эпидемиологическое исследование взаимосвязи аномалий величины и
положения зубов." Cathedra
-
Кафедра. Стоматологическое образование 45
(2013): 22-24.