
31
LO dan olingan. Biroq, ma'lumotlar modeli ma'lumotni qanday, qachon va qaysi
yo'nalishda uzatish mumkinligini ko'rsatishi shart emas. Kontent ob'ekti bilan aloqa qilish uchun
ma'lumotlar modelini o'z ichiga oladi.
Ikkinchi daraja ish vaqti muhiti (RTE) modellari bilan ifodalanadi. RTE modeli amaliy
dasturlash interfeysi (Application Program Interface, API) orqali LO va ta'limni boshqarish
tizimi (TBT) o'rtasidagi o'zaro aloqani tavsiflaydi. RTE modeli LO va TBT o'rtasida o'zaro
ishlash imkonini beradi, shuning uchun har bir elektron ta'lim tizimi LO bilan bir xil RTE
modelini qo'llab-quvvatlaydigan har qanday boshqa tarzda o'zaro ta'sir qilishi mumkin. RTE
talab qilinadigan resurslarni talabaga yetkazilishini, LO ishga tushirilishini, talabaning faoliyati
haqidagi ma‘lumotlarni kuzatish va qayta ishlashni ta‘minlashi kerak. Ushbu darajadagi
modellarga SCORM Runtime Model misol qilsa bo'ladi.
Keyingi daraja mazmunning mantiqiy tuzilishining modellari bilan ifodalanadi, ularga
ko'ra ta'lim mazmuni o'ziga xos tarkibiy-ierarxik tashkilotdir (odatda grafik yoki daraxt shaklida
Keyingi daraja LO ni o'rganish ketma-ketligini, shu jumladan qayta o'rganishni aniqlash
imkonini beruvchi modellar bilan ifodalanadi.
Moslashuvchan ta'lim - bu o'quv jarayonini tashkil etish usuli bo'lib, unda o'quv
boshlanishidan oldin yoki o'quv jarayonida talabaning individual tayyorgarlik darajasini hisobga
olgan holda, keyingi ta'lim yo'nalishi (jadval va intensivlik) natijalari bo'yicha belgilanadi.
oldingi kurslarni yoki ularning qismlarini tugatish.
Talabaga yo'naltirilgan innovatsion o'qitish usullari - o'qituvchi va talabalar o'rtasida
hamkorlik, tushunish, yordam va hurmat strategiyasini tashkil etishga qaratilgan o'qitish usullari.
Talabalarga yo'naltirilgan o'qitish usullari ta'lim jarayoniga bir qator innovatsion yondashuvlar
bilan ifodalanadi:
Muhim yondashuv o'qituvchi va talabalarning tizimli bilimlarini va fanlararo aloqalarini
shakllantirish va rivojlantirishga qaratilgan o'zaro munosabatlar jarayonini aks ettiradi.
Operativ-faol yondashuv davlat ta‘lim standartlarining fundamental qoidalariga asoslanib,
amaliy faoliyatni amalga oshirish jarayonida o‗quvchilarning bilimlarni mustaqil egallash
qobiliyatini rivojlantirishga qaratilgan.
Ta'lim
jarayonida
innovatsion
o'qitish
usullaridan
foydalanishning
dolzarbligi
shubhasizdir. Buning sababi shundaki, ushbu usullar bilimlarni o'zlashtirishning yuqori natijasini
olishga yordam beradi.
Foydalanilgan adabiyotlar roʻyxati:
1. Брызгалов П.А. Система «Ареола» — elektron ensiklopediyalarni yaratish uchun dasturiy
ta'minot qobig'i // Hisoblash usullari va dasturlash. 2005. Том 6, №2. sahifa. 22-26.
2. Брызгалов П.А,. Воеводин В.В., Воеводин Вл.В. Bilimlarni kompyuterlashtirishning ba'zi
muammolari to'g'risida // Internetda ilmiy xizmat: Тезисы докладов Всероссийск. науч. конф.
(18-23 сентября 2000 г., г. Новороссийск). М.: Изд-во МГУ, 2000.
3. Буч Г., Рамбо Д., Якобсон И. UML dasturlash tili. Foydalanuvchi uchun qo'llanma. 2-chi
nashr М.: ДМК Пресс, 2007. 496 , sahifa.
4. Воеводин В.В., Воеводин.В. Chiziqli algebra entsiklopediyasi. Elektron tizim ЛИНЕАЛ.
Москва: BHV, 2006. 544 sahifa,.
ЭЛЕКТРОННЫЕ ИНФОРМАЦИОННЫЕ РЕСУРСЫ НА УРОКЕ
ИНОСТРАННОГО ЯЗЫКА
Л.С. Обухова
Тульский государственный педагогический университет
им. Л.Н. Толстого, Тула
В ч. 1 ст. 15.8 Закона об информации Российской Федерации указывается, что под
термином «информационный ресурс» понимаются «сайт в сети «Интернет» и (или)
страница сайта в сети «Интернет», информационная система, программа для электронных
вычислительных машин» [1]. Это определение мы и берем за основу в нашем

32
исследовании об электронных информационных ресурсах (далее ЭИР) и их использовании
на уроке иностранного языка.
В ходе исследования мы изучали различный опыт использования ЭИР, а именно на
уроках иностранного языка в вузе на неязыковых факультетах, а так же в системе
дополнительного образования школьников. Хотелось бы сразу отметить, что в своей
работе мы изучали обучение французскому и английскому языку и сравнивали различные
ЭИР для обучения этих языков по следующим параметрам:
количество и легкодоступность ЭИР в сети Интернет;
характер ЭИР;
возраст обучающихся, на который рассчитаны ЭИР.
Отметим, что нами рассматривались только официальные СМИ и другие
источники, зарегистрированные на территории Российской Федерации.
Первое, на что мы хотим обратить внимание это сравнение ЭИР для изучения
французского и английского языков. Отметим, что количество ЭИР именно обучающего
характера для изучения английского языка гораздо больше, чем французского. Мы можем
объяснить это тем, что в последние десятилетие английский язык набирает популярность
во всем мире, в отличии от него французский уходит на второй план. Во многих
педагогических вузах Российской Федерации закрываются отделения французского языка,
группы обучающихся в школах становятся все менее многочисленными.
Другим аспектом рассмотрения ЭИР являлся их характер. Здесь так же мы
столкнулись с рядом отличий ЭИР на разных языках. ЭИР на английском языке
отличаются большей коммуникативной направленностью, часто различные сайты
предлагают языковые игры различной тематики. Для ЭИР для изучения французского
языка более характерна информационная направленность. Как правило, это различные
фильмы, подкасты, статьи.
Последним рассматриваемым нами параметром являлся возраст обучающихся, на
который рассчитаны ЭИР. Как и в предыдущих двух случаях ЭИР для изучения
английского языка представлены для более широкой возрастной группы. Здесь
представлены и различные игровые приложения для детей дошкольного возраста, и статьи
для обсуждения с подростками и взрослыми. Отметим, что ЭИР на французском языке
направлены преимущественно на взрослых и подростков.
Из представленного анализа мы можем сделать вывод, что качество и количество
ЭИР для изучения английского и французского языков существенно разнится.
Сокращение количества и качества ЭИР для самостоятельного изучения французского
языка в ближайшие годы может привести к сокращению специалистов-филологов этого
направления, сократить интерес мировой общественности к изучению французского языка
и к глобальному сокращению учителей французского языка.
Список литературы:
1.
Рожкова М.А. Сайт, информационный ресурс, информационная система, онлайн-
платформа – что это такое и как они взаимосвязаны между собой? [Электронный ресурс]
//
Закон.ру.
2021.
19
апреля.
ПРОГРАММНЫЕ СИСТЕМЫ В ОБРАЗОВАТЕЛЬНОЙ ИНФОРМАТИКЕ.
Ш.И. Ходиев
К.т.н., НУУз имени Мирзо Улугбека, Ташкент
Аннотация:
Рассмотрено применение технологий преобразований программ для
создания программной системы образовательной информатики, что особенно важно в
связи с необходимостью подготовки кадров по соответствующим дисциплинам.