
161
USULLARI. Студенческий вестник, (12-5), 72-74.
9.
Халимбетов, Ю. М., Ибрагимова, Э. Ф., Арслонова, Р. Р., Рустамова, Х. Х., & Наимова, З. С. (2020).
Формирование молодежи в Узбекистане как научно управляемый процесс. Наука и образование сегодня,
(2 (49)), 57-59.
10.
Ахмеджанова, Н., & Аслонов, Ш. (2020). Семантические типы предикатов и фазовая членимость
глагольного действия. Интернаука,(12-1), 27-29.
MASOFAVIY TA’LIM TIZIMI-O’QITISHNING ZAMONAVIY USULI
Rabbimov Oybek Anvar o’g’li
SamDCHTI, o’qituvchi
Islomova Dilnoza Ayubovna
TPPI, katta o’qituvchi, Tojikiston
Annotatsiya:
Ushbu maqolada masofaviy ta’lim tizimi va uning pedagoglar uchun afzallik jihatlari
haqida fikrlar keltirilgan.
Kalit so’zlar:
zamonaviy ta’lim, moslashuvchanlik, parallellik, keng qamrovlilik, iqtisodiy
tejamkorlik, ijtimoiy tenghuquqlilik, internatsionallilik.
Bugungi kunda taraqqiyot juda tez rivojlanmoqda va juda tez o`zgarmoqda. Deyarli har daqiqada
sayyoramizning turli burchaklarida o`zgarishlar, yangilanishlar va kutilmagan voqea hodisalar sodir
bo`moqda. Har bir kunimiz kuchli informatsiya oqimi ostida kechmoqda. Informatsiya oqimi bizni uyda,
ishxona va ta'tilda ta'qib etadi. Inson informatsiya ta'siridan xoli normal faoliyat yurita olmaydi. Hayotni
anglash, uni o`rganish informatsiyalarni yig`ish va o`zlashtirish orqali kechadi. Insonning bilimlilik darajasi
ham ma'lum davr ichida shaxs tomonidan o`zlashtirilgan informatsiyalarning ko`p yoki ozligi bilan
belgilanadi. Shuning uchun zamonaviy bilimlar sari keng yo`l ochish ta'limotni takomillashtirishda yangi
informatsiya texnologiyalardan unumli foydalanish bugungi kunning talabiga aylandi. O`zbekiston
Respublikasining «Ta'lim to`g`risida» gi yangi tahrirdagi qonuni zimmamizga shu ma’suliyatni yuklaydi.
Va’holanki ta'lim tizimida sezilarli o`zgarishlar ro`y bermoqda. Ta'lim tizimida masofadan o`qitish uslubi
shakllari qo`llanilmoqda. Masofadan o`qitish uslubi bu sirtqi o`qishning yangi shaklidir. Masofadan o`qitish
bu mustaqil o`qishdir. Mustaqil o`qish insonning mustaqil fikrlash, holatni baholash, xulosa va bashorat
qilish qobiliyatlarini rivojlantiradi. Masofaviy ta‘lim – masofadan turib o‘quv axborotlarini almashuvchi
vositalarga asoslangan, o‘qituvchi maxsus axborot muhit yordamida, aholining barcha qatlamlari va chet
ellik ta‘lim oluvchilarga ta‘lim xizmatlarini ko‘rsatuvchi ta‘lim kompleksidir. Demak masofaviy o‘qitish
masofaviy ta‘lim kompleksidagi jarayon ekan.
Masofaviy o‘qitishning va masofaviy ta‘limning o‘ziga xos xususiyatlari, pedagogik tizimi, zarurligi
va maqsadi mavjud. Masofaviy ta‘lim an‘anaviy ta‘lim turidan quyidagi xarakterli xususiyatlari bilan
farqlanadi.
Moslashuvchanlik – Ta‘lim oluvchiga o‘ziga qulay vaqt, joy va tezlikda ta‘lim olish imkoniyati
mavjudligi.
Modullilik – Bir biriga bog‘liq bo‘lmagan mustaqil o‘quv kurslari to‘plamidan - modullardan
individual yoki guruh talabiga mos o‘quv rejasini tuzish imkoniyati mavjudligi.
Parallellik – O‘quv faoliyatini ish faoliyati bilan birga parallel ravishda, ya‘ni ishlab chiqarishdan
ajralmagan holda olib boorish imkoniyati mavjudligi.
Keng qamrovlilik – Ko‘p sonly o‘quvchilarning bir vaqtning o‘zida katta o‘quv (elektron kutubxona,
ma‘lumotlar va bilimlar bazasi va boshqalar) zahiralariga murojaat qila olishi. Bu ko‘p sonly o‘quvchilarning
kommunikatsiya vositalari yordamida o‘zaro va o‘qituvchi bilan muloqotda bo‘lish imkoniyati.
Iqtisodiy tejamkorlik – O‘quv maydonlari, texnika vositalari, transport vositalari va o‘quv
materiallaridan samarali foydalanish, o‘quv materiallarini bir joyga yig‘ish, ularni tartiblangan ko‘rinishga
keltirish va bu ma‘lumotlarga ko‘p sonly murojaatni tashkil qilib bera olish mutaxassislarni tayyorlash uchun
ketadigan xarajatlarni kamaytiradi.
Ijtimoiy teng huquqlilik – Ta‘lim oluvchining yashash joyi, sog‘lig‘I va moddiy ta‘minlanish
darajasidan qat‘iy nazar hamma qatori teng huquqli ta‘lim olish imkoniyati.
Internatsionallilik – Ta‘lim sohasida erishilgan jahon standartlariga javob beradigan yutuqlarni
import va eksport qilish imkoniyati.
O‘qituvchining yangi roli – Masofaviy o‘qitish o‘qituvchining o‘qitish jarayonidagi rolini yanada

162
kengaytiradi va yangilaydi. Endi o‘qituvchi o‘zlashtirish jarayonini muvofiqlashtirishi, yangiliklar va
innovatsiyalarga mos ravishda berayotgan fanini muntazam mukammallashtirishi, saviya va ijodiy faoliyatini
yanada chuqurlashtirishi talab etiladi.
Masofadan o`qitishning afzallik tomoni unda o`qish muddatini o`quvchi o`zi belgilaydi, ya'ni talaba
ixtiyoriy paytda o`qishni boshlaydi, materiallarni o`qituvchi nazoratida o`zlashtiradi. O`zlashtirish
topshiriqlarni, testlarni bajarishiga qarab aniqlanadi. O`quvchi berilgan programmani qanchalik tez
o`zlashtirsa,
shunchaliktezo`qishnitugatadivaguvohnomaoladi.
Programmanio`zlashtiraolmasa,
unga
mustaqil ishlab, o`qishni davom ettirishga imkoniyat beriladi.Va'holanki ta'lim tizimida sezilarli o`zgarishlar
ro`y bermoqda. Ta'lim tizimida masofadan o`qitish uslubi shakllari qo`llanilmoqda. Masofadan o`qitish
uslubi bu sirtqi o`qishning yangi shaklidir.
Masofadan o`qitish bu mustaqil o`qishdir. Mustaqil o`qish insonning mustaqil fikrlash, holatni
baholash, xulosa va bashorat qilish qobiliyatlarini rivojlantiradi. Masofadan o`qitishning yana bir afzalligi
shundaki, unda o`quvchi o`ziga qulay vaqtda va hattoki ishdan ajralmagan holda o`qishi mumkin. Aynan shu
afzalliklari tufayli bu uslub dunyoda hozirgi kunda keng tarqalgan. Ko‘pgina yirik korxonalar mutaxassislari
malakasini oshirish yoki o`zgartirish uchun shu uslubdan foydalanib, yiliga millionlab dollarlarni
tejamoqdalar.
Foydalanilgan adabiyotlar.
1.
Uzluksiz ta‘lim tizimi uchun o‘quv adabiyotlarining yangi avlodini yaratish konsepsiyasi.
Tuzuvchilar: A.A.Karimov, E.Z.Imamov, Q.I.Ro‘ziev, O.S.Bo‘tayorov. –T.: «Sharq» NMAK. 2002.
2.
Andreev A.A. Distansionnoe obuchenie v sisteme neprero‘vnogo professionalnogo obrazovaniya.
Avtoreferat. disser. nasois. uch. st.doktora pedagogicheskix nauk.
3.
4.
KUSHBAKOVA, M., Zarina, R. U. Z. I. M. U. R. O. D. O. V. A., & Shahram, A. S. L. O. N. O. V.
(2020). Innovative Methods and Ways to Teach and Learn Foreign Language. ECLSS Online 2020a,
146.
5.
Rasulov, S., Akhmedova, G., Rustamova, K., Turamkulov, S., & Nurullayeva, N. (2020). Grape Shinny
For Prevention And Nutritional Support Of Micronutrient Deficiency In Mothers And
Children. European Journal of Molecular & Clinical Medicine, 7(07), 2020.
6.
Матьякубова, Ф. Э., Рустамова, Х. Х., & Муродова, У. Р. (2020). ПАТОГЕНЕТИЧЕСКИЕ
АСПЕКТЫ ТЕРАПИИ ХРОНИЧЕСКОГО ВИРУСНОГО ГЕПАТИТА В. Достижения науки и
образования, (17 (71)), 86-91.
7.
Aslonov, S., & Ruzimurodova, Z. (2020). INGLIZ TILINI O ‘QITISHNING INNOVATSION
USULLARI. Студенческий вестник, (12-5), 72-74.
8.
Халимбетов, Ю. М., Ибрагимова, Э. Ф., Арслонова, Р. Р., Рустамова, Х. Х., & Наимова, З. С.
(2020). Формирование молодежи в Узбекистане как научно управляемый процесс. Наука и
образование сегодня, (2 (49)), 57-59.
9.
Ахмеджанова, Н., & Аслонов, Ш. (2020). Семантические типы предикатов и фазовая членимость
глагольного действия. Интернаука,(12-1), 27-29.
ПРЕИМУЩЕСТВА И НЕДОСТАТКИ ОБУЧЕНИЯ ЗА ГРАНИЦЕЙ
Научный руководитель: Насруллаева Мохигуль Сухробовна
Асламова Шахзода Студентка 2 курса
Аннотация:
Обучение за границей поможет вам значительно улучшить свои языковые навыки
и навыки общения. Учёба за границей приводит к улучшению многих социальных навыков, таких как
работа и взаимодействие с людьми из разных культур.
В этой статье вы узнаете обо всех преимуществах и недостатках обучения за границей, а также
как учёба за рубежом будет влиять на рост личности человека. Обо всем этом вы узнаете в этой
статье.
Ключевые слова:
Обучение за рубежом, академическая успеваемость, культурное развитие,
факты об обучении за рубежом, влияние обучения за рубежом на карьеру, преимущества и
недостатки обучения за границей.
В этой статье мы рассмотрим, что академические исследования показали ценность обучения за
границей. Многие специалисты в области международного образования указывают на трудно
поддающиеся учету преимущества, такие как повышение осведомленности о культуре, повышение