
ЖУРНАЛ КАРДИОРЕСПИРАТОРНЫХ ИССЛЕДОВАНИЙ | JOURNAL OF CARDIORESPIRATORY RESEARCH
№1 | 2021
78
УДК.616.127-005.8:616.124-2-008.6
Samadova Nigina Alisherovna
Kardiologiya bo'yicha magistraturasi rezidenti
Samarqand davlat tibbiyot instituti
Samarqand, O'zbekiston
Tashkenbayeva Eleanora Negmatovna
t.f.d., 2-sonli ichki kasalliklar kafedrasi mudiri
Samarqand davlat tibbiyot instituti
Samarqand, O'zbekiston
Madjidova Gulbahor Tolibovna
Ichki kasalliklar kafedrasi assistenti №2
Samarqand davlat tibbiyot instituti
Samarqand, O'zbekiston
Yusupova Moxinabonu Farruxovna
Kardiologiya bo'yicha magistraturasi rezidentlari
Samarqand davlat tibbiyot institute. Samarqand, O'zbekiston
Boltakulova Sarvinoz Dilshodovna
Kardiologiya bo'yicha magistraturasi rezidentlari
Samarqand davlat tibbiyot institute. Samarqand, O’zbekiston
SHOSHILINCH TIBBIY YORDAMDA YOSH BEMORLARDA MIOKARD INFARKTINING KLINIK VA DIAGNOSTIK
XUSUSIYATLARI
For citation:
Samadova N.A., Tashkenbayeva E.N., Madjidova G.T., Yusupova M.F, Boltakulova S.D. Clinical and diagnostic features of
myocardial infarction in young patients in emergency medicine. Journal of cardiorespiratory research. 2021, vol.2, issue 1, pp.78-81
http://dx.doi.org/10.26739/2181-0974-2021-1-15
ANNOTATSIYA
Biz miokard infarkti bilan kasallangan (45 yoshgacha) yosh bemorlarning 40 ta kasallik tarixini tahlil qildik. Eng keng tarqalgan
xavf omillari semirishning buzilishi, lipid metabolizmi, chekish ekanligi aniqlandi. Yosh bemorlarning yarmidan ko'pida anamnezda yurak
tomirlari kasalligi bo'lmagan. Kursning asosiy varianti anginal, shikastlanish chuqurligi bo'yicha - katta fokal. Bemorlarning asoratlari va o'lim
sababi aniqlandi.
Kalit so'zlar:
miokard infarkti, klinik kechish, yosh bemorlar, miokard revaskulyarizatsiyasi.
Самадова Нигина Алишеровна
Резидент магистратуры по специальности кардиология
Самаркандский государственный медицинский институт
Самарканд, Узбекистан
Ташкенбаева Элеонора Негматовна,
д.м.н., з
аведующая кафедрой внутренней медицины № 2
Самаркандский государственный медицинский институт
Самарканд, Узбекистан
Маджидова Гульбахор Толибовна
Ассистент кафедры внутренних болезней №2
Самаркандский государственный медицинский институт
Самарканд, Узбекистан
Юсупова Моxинабону Фаруховна
Резидент магистратуры по специальности кардиология
Самаркандский государственный медицинский институт
Самарканд, Узбекистан
Болтакулова Сарвиноз Дильшодовна
Резидент магистратуры по специальности кардиология

ЖУРНАЛ КАРДИОРЕСПИРАТОРНЫХ ИССЛЕДОВАНИЙ | JOURNAL OF CARDIORESPIRATORY RESEARCH
№1 | 2021
79
Самаркандский государственный медицинский институт
Самарканд, Узбекистан
КЛИНИКО-ДИАГНОСТИЧЕСКИЕ ОСОБЕННОСТИ ИНФАРКТА МИОКАРДА У МОЛОДЫХ ПАЦИЕНТОВ В
УСЛОВИЯХ НЕОТЛОЖНОЙ ПОМОЩИ
АННОТАЦИЯ
Мы проанализировали 40 историй болезни молодых пациентов с инфарктом миокарда (до 45 лет). Наиболее частыми
факторами риска оказались ожирение, липидный обмен и курение. Более половины молодых пациентов не имели в анамнезе
сердечно-сосудистых заболеваний. Основной вариант течения - стенокардия, по глубине поражения - крупноочаговая. Определены
осложнения пациентов и причина смерти.
Ключевые слова
: инфаркт миокарда, клиническое течение, пациенты молодого возраста, реваскуляризация миокарда.
Samadova Nigina Alisherovna,
Resident Master in Cardiology
Samarkand State Medical Institute
Samarkand, Uzbekistan
Tashkenbaeva Eleonora Negmatovna,
Doctor of Medical Sciences, Head of the Department of
Internal Medicine No. 2
Samarkand State Medical Institute
Samarkand, Uzbekistan
Madzhidova Gulbahor Tolibovna
Assistant of the Department of Internal Medicine №2
Samarkand State Medical Institute
Samarkand, Uzbekistan
Yusupova Mokhinabonu Farrukovna
Resident Master in Cardiology
Samarkand State Medical Institute
Samarkand, Uzbekistan
Boltakulova Sarvinoz Dilshodovna
Resident Master in Cardiology
Samarkand State Medical Institute
Samarkand, Uzbekistan
CLINICAL AND DIAGNOSTIC FEATURES OF MYOCARDIAL INFARCTION IN YOUNG PATIENTS IN EMERGENCY
MEDICINE
ANNOTATION
We analyzed 40 histories of young patients with myocardial infarction (under the age of 45 years). The most common risk factors
were obesity disorders, lipid metabolism, smoking. More than half of the young patients did not have heart disease in the Anamnesis. The main
variant of the course is anginal, on the depth of the injury - a large focal. The complications and cause of death of patients were determined.
Keywords:
myocardial infarction, clinical rejection, young patients, myocardial revascularization.
Zamonaviy tibbiyot yutuqlariga qaramay, O'zbekistonda
ham, aksariyat Evropa mamlakatlarida ham miokard infarkti (MI)
bilan kasallangan bemorlarning nogironligi va to'satdan o'limi
darajasi yuqori bo'lib qolmoqda [1, 12, 14, 16] va tegishli yurak
etishmovchiligi (YE), shu jumladan yosh bemorlar orasida [9, 11].
Yosh bemorlarda miokard infarktining borishi olimlar tomonidan
"zararli" deb ta'riflanadi [4, 5]. Bu kasalxonaga yotqizilgan o'limning
juda yuqori darajasi, ba'zi mualliflarning fikriga ko'ra - 47,8%,
shuningdek postinfarkt surunkali yurak yetishmovchiligining tez-tez
rivojlanishi va miyokard infarktidan keyingi birinchi yillarda
o'limning asosiy sababi hisoblanadi [3, 4, 13]. Shu munosabat bilan
yoshlarda MI profilaktikasi, diagnostikasi va davolash muammolarini
o'rganish juda muhimdir.
Tadqiqot maqsadi
: Yoshlarda (45 yoshgacha) xavf
omillarini, klinik ko'rinishini va miokard infarktining rivojlanishini
tahlil qilish.
Materiallar va usullar:
2018-2019 yillarda RSHTYIMSF
kasalxonasiga yotqizilgan miokard infarkti tashxisi qo'yilgan 30
yoshdan 45 yoshgacha (o'rtacha yoshi 41 ± 3,7 yosh) bo'lgan
bemorlarning 40 ta tarixini retrospektiv ravishda tahlil qildik.
Bemorlarning 52 foizida katta o’choqli infarkt, 30 (28%) - kichik
o’choqli infarkt rivojlangan. Biz tekshirgan bemorlar orasida asosiy
MI bo'lgan bemorlar (74,4%) ustunlik qildi, takroriy MI faqat
erkaklarda kuzatildi (5,6%). Ko'pincha pastki (37,3%) va oldingi
(31,8%) lokalizatsiyasi, lateral devorga kengayishi bilan miokard
infarkti (27,2%) kuzatildi. Tahlil qilingan davrda kasalxonada o'lim
0,8% (2 bemor) ni tashkil etdi. Barcha bemorlar klinik tekshiruvdan
o'tdilar: anamnezni yig'ish; tekshirish; laboratoriya tekshiruvlari:
UST, UQT, qonda glyukoza, biokimyoviy qon tekshiruvi (KFK MB,
KFK, troponinlar, umumiy bilirubin, AST, ALT); qabul paytida va
yana klinik ko'rinish bilan EKG tekshiruvining instrumental usullari;
EXOkardiyografi;
ko'krak
qafasi
rentgenogrammasi
(agar
ko'rsatilgan bo'lsa). Kasalxonaga yotqizilgan barcha bemorlar
nitratlar, b-blokatorlar, angiotenzinni o'zgartiruvchi ferment
ingibitorlari,
antikoagulyantlar,
antitrombotsitlar
va
kardioprotektorlarni o'z ichiga olgan standart MI terapiyasini oldilar.
Trombolizis terapiyasi ko'rsatmalar mavjud bo'lganda va qarshi
ko’rsatmalar mavjud bo’lmaganda amalga oshirildi. Miokard
infarktining asoratlari rivojlanishi holatlarida ularga davo muolajalari
o’tkazilgan.
Natijalar:
Tadqiqot natijasida eng ko'p uchraydigan xavf
omillari quyidagilardan iborat ekanligi aniqlandi: erkak jinsi - 76,3%,
lipid metabolizmining buzilishi - 66,3%, chekish - 68,4%, semirish -
44,9%; Yosh bemorlarning 46,7% og'ir merosxo'rlik tarixiga ega edi.
Ishning tarixida bemorlarning turmush tarzi (jismoniy harakatsizlik),
ratsional dietaga rioya qilish (meva va sabzavotlarni yetarlicha
iste'mol qilish, spirtli ichimliklarni suiste'mol qilish, tuz iste'mol
qilishning ko'payishi), psixososyal stress mavjudligi haqida
ma'lumotlar qayd etilmagan. Yaqinda o'tkazilgan tadqiqotlar miokard
infarkti rivojlanishiga sezilarli ta'sir ko'rsatmoqda [2, 6, 15].
Kasalxonaga yotqizilgan bemorlarning 68,2% o'rtacha og'irlik
holatiga ega - 4,6%. Bemorlarning 84,4 foizida miyokard infarktining
klassik anginal shakli bo'lgan; 2,7% da - aritmik, 0,8% hollarda -
serebrovaskulyar, qorin va og'riqsiz variantlar. Bemorlarning 75
foizida yurak ishemik kasalligi (YUIK) miokard infarkti, bemorning
10,4 foizida nostabil stenokardiya, 5,5 foizida postinfarkt

ЖУРНАЛ КАРДИОРЕСПИРАТОРНЫХ ИССЛЕДОВАНИЙ | JOURNAL OF CARDIORESPIRATORY RESEARCH
№1 | 2021
80
kardioskleroz bor edi. Birgalikda uchraydigan kasalliklar orasida
arterial gipertenziya ustun keldi - 35,5%, o'pkaning surunkali
obstruktiv kasalligi - 14,9% va qandli diabetning ikkinchi turi - 8,8%.
Bemorlarning 23,4% kasalxonaga odatdagi anginal og'riqlar
bo'lishiga qaramay, og'riq xuruji boshlanganidan 12 soatdan
kechiktirildi. EXOKGga ko'ra, tahlil qilingan bemorlarda chap
bo’lmacha va chap qorincha bo'shliqlari kengayganligi va fraktsiyani
kamayganligini ko'rsatgan (1-jadval). Shuningdek, 72 (66,6%)
bemorda yurakning gipokinez yoki akineziya shaklidagi kontraktil
funktsiyasi buzilganligi, 40,2% bemorlarda - mitral qopqoqda 2 yoki
undan yuqori darajadagi regurgitatsiya, 8,4% da - trikuspidal
qopqog'ida, 5% - aortada, 5 (4,7%) bemorda o'pka gipertenziya
belgilari kuzatildi.
№1-Jadval. O'rganilayotgan bemorlarda ExoKG ko'rsatkichlari
ExoKG ko'rsatkichlari
IM bo'lgan bemorlar
(n = 40)
Oddiy qiymatlar
АH
3,66 ± 0,37
2.8-3.7 sm
CHBH
3,85 ± 0,38
2.4-3.6 sm
O’QH
2,19 ± 0,29
1.8- 2.6 sm
CHQSH
3,93 ± 0,9
До 3.7 sm
CHQDH
5,50 ± 0,68
до 5.5 sm
QTH
0,99 ± 0,20
0.7-1.1 sm
CHQODH
0,96 ± 0,16
0,8-1,1 sm
FV
54,8 ± 7,78
55 и более %
Eslatma – AH-aorta hajmi, CHBH-chap bo’lmacha hajmi,
O’QH-o'ng qorincha hajmi, CHQSH-chap qorincha yakuniy sistolik
hajmi, CHQDH-chap qorincha yakuniy diastolik hajmi, QTH-
qorinchalararo o’siq hajmi, CHQODH - chap qorincha orqa
devorining hajmi, FV-chap qorincha fraktsiyasi.
Miokard
infarkti
asoratlari
orasida
ritm
va
o'tkazuvchanlikning
buzilishi
ustun
bo'lgan
-
17,8%:
supraventrikulyar ritm buzilishi (bo’lmachalar fibrilatsiyaning
paroksizmalari - 5,7%, supraventrikulyar ekstrasistolialar - 3,5%),
qorincha ritmining buzilishi (qorincha ekstrasistolasi - 4,7%,
qorincha 1,9%, qorincha 1,9%), qorincha fibrilatsiyasi - 0,9%), AV
blokadasi 2-3 daraja - 1,8%. O'tkir yurak yetishmovchiligi 14%
hollarda kuzatilgan, shulardan 4,6% kardiogen shok, kamdan-kam
hollarda chap qorincha anevrizmasi, uning bo'shlig'i trombozi
(12,1%) va infarktdan keyingi stenokardiya (9,3%) rivojlangan.
Trombolitik terapiya (TLT) bemorlarning 40,3 foizida (samarali TLT
- 33,7 foiz), koronaroangiografiya bemorlarning 2 foizida o'tkazilgan,
shulardan teriosti translyuminal koronar angioplastika (TTKAP) 42,3
foizda (shu jumladan, qutqaruvchilarning 7,8 foizi) qilingan. 25% -
rejalashtirilgan
TTKAPni
Samarqand
viloyat
kardiologik
dispanserida o'tkazish tavsiya etilgan, 27,9% da - gemodinamik
ahamiyatga ega bo'lgan stenozlar topilmadi, 5,7% da tomirlarda
aterosklerotik shikastlanishlar aniqlanmadi. Kasalxonaichi o'lim - 2
bemorda kuzatilgan. Bemorning o'limiga stent trombozi, o'tkir chap
qorincha yetishmovchiligi, o'pka shishi bilan murakkablashgan chap
qorinchaning orqa, cho'qqi va old-yon devorlariga tarqalishi bilan
o'tkir keng tarqalgan takrorlanadigan miokard infarkti sabab bo'lgan.
Miokard
infarktining
"yoshartirilishi",
MI
bilan
kasallangan bemorlarning yuqori o'limi bilan bog'liq holda, aholini
yurak-qon tomir kasalliklarining birlamchi profilaktikasi masalalari,
shuningdek, teri osti koronar aralashuvlari va kasallik haqida
xabardor qilish orqali yosh bemorlarga profilaktika yordamini
rivojlantirish zarur.
Xulosa: 1. O'rganilgan yosh bemorlarning 76 foizida
koronar arteriya kasalligining birinchi namoyishi miokard infarkti
bo'lgan. 2. Yosh bemorlar uchun (78%) katta o’choqli miokard
infarkti ko'proq xarakterlidir. 3. Bemorlarning yarmidan ko'pi
(68,8%) reperfuzion terapiyani boshdan kechirishdi, bu bizga
miokard infarkti bo'lgan yosh bemorlarda klinik natijalar va
prognozlarning yaxshilanishiga umid qilish imkonini beradi.
Список литературы/ Iqtiboslar/References
1.
Беленков Ю.Н. Эпидемиологические исследования сердечной недостаточности / Ю.Н. Беленков, Ф.Т. Агеев, В.Ю. Мареев //
Сердечная недостаточность. – 2002. – № 3 (2). – С. 57-58.
2.
Влияние депрессии и тревожных состояний на течение острого инфаркта миокарда у пациентов молодого возраста / Г.Б.
Ходжиева [и др.] // Науч.-мед. журнал «Паёми Сино» («Вестник Авиценны») Тадж. гос. мед. ун-та им. Абуали ибн Сино. – 2010. –
№4. – С. 107-112.
3.
Гафарова А.В. Внезапная смерть: результаты исследования инфаркта миокарда на основе программ ВОЗ «Регистр острого
инфаркта миокарда», «Моника» / А.В. Гафарова, В.В. Гафаров // Кардиоваскулярная терапия и профилактика. – 2009. – №8(6), прил.
1 – С. 86.
4.
С.В.Попов., А.А.Гарганеева., К.Н.Борель. //Инфаркт миокарда у пациентов молодого возраста: многолетний сравнительный
анализ особенностей развития, клинического течения и стратегии ведения.// Комплексные проблемы сердечно-сосудистых
заболеваний., С.66-72,2016.
5.
Маджидова Г.Т., Истамова С.С., Фатуллаева Д.С.// Эффективность применения бигуанидов в комбинированной терапии
гипертонической болезни с метаболическим синдромом// Медецинские науки.,С.69-71, 2019.
6.
Хасанжанова Ф.О., Ташкенбаева Э.Н. //Роль изменения маркеров некроза кардиомиоцитов у больных инфарктом миокарда в
зависимости от возраста.// Актуальные научные исследования в современном мире., С. 42-45, 2018.
7.
Хасанжанова Ф.О., Ташкенбаева Э.Н. //Различия в частоте развития основных осложнений у больных с острым инфарктом
миокарда// Актуальные научные исследования в современном мире., С. 39-41, 2018.
8.
Ташкенбаева Э.Н. //Прогностическая значимость бессимптомной гиперурикемии и корригирующая активность аллопуринола и
Гепа-Мерц в комплексной терапии у больных с прогрессирующей стенокардией// Врач – аспирант. 2009г. №3 С.261-268.
9.
Зяблов Ю.И. Острые коронарные катастрофы у лиц до 40 лет: результаты 10-летнего наблюдения в Томске (1988-1997) по
программе ВОЗ «Регистр острого инфаркта миокарда» / Ю.И. Зяблов, С.А. Округин, С.Д. Орлова // Кардиология. – 1999. – Т. 39, №
11. – С. 47-50.
10.
Клинические особенности инфаркта миокарда у лиц молодого возраста / А.И. Борохов [и др.] // Актуальные вопросы
экспериментальной и клинической фармакологии: сб. науч. работ памяти проф. В.С. Яснецова. – Смоленск, 1994. – С. 18-19.

ЖУРНАЛ КАРДИОРЕСПИРАТОРНЫХ ИССЛЕДОВАНИЙ | JOURNAL OF CARDIORESPIRATORY RESEARCH
№1 | 2021
81
11.
Курасов Е.С. Психические расстройства у лиц молодого возраста, перенесших острый инфаркт миокарда / Е.С. Курасов // Вестн.
Нац. мед.-хирург. Центра им. Н.И. Пирогова. – 2011. – Т. 6, № 1. – С. 120-123.
12.
Национальные рекомендации по лечению острого коронарного синдрома без стойкого подъема ST на ЭКГ. Первое изд. 2006 //
Кардиоваскулярная терапия и профилактика. – 2006. – №5(8), прил. 1. – С. 411-440.
13.
Национальные рекомендации по диагностике и лечению больных острым инфарктом миокарда с подъемом сегмента ST ЭКГ.
Первое изд. 2007 // Кардиоваскулярная терапия и профилактика. – 2007. – №6 (8), прил. 1. – С. 415-500.
14.
Negmatovna, T. E., Khudayberdievich, Z. S., Sayfutdinovich, K. Z., Khidirnazarovich, T. D., Shukhratovna, K. F., & Abdullaevna, A. G.
(2019). Urate regulation gene polymorphisms are correlated with clinical forms of coronary heart disease. International Journal of
Pharmaceutical Research, 11(3), 198-202.
15.
Negmatovna, T. E., & Alievna, A. G. (2018). Features of ischemic heart disease in association with climacteric cardiopathy. European
science review, (3-4).
16.
Effect of potentially modifiable risk factors associated with myocardial infarction in 52 countries (the INTERHEART Study): case-control
study / S. Yusuf [et al.] // http: www.thelancet. com. Published online September. – №3. – 2004.