STARS International University
167
Annotatsiya:
ushbu maqolada izchil rivojlanayotgan, har vaqtning o‘zida yangidan-yan-
gi kashfiyotlar kashf qilinayotgan zamonda shaxs ijtimoiylashuvi ,xulq-atvori va xatti-ha-
rakatlarining asosi va zamonga yangicha yondashuv eng asosiysi inson yaratuvchanligi
haqida fikr yuritiladi...
Kalit so‘zlar:
Innovatsiya, yondashuv, kreativlik, zamonaviy, qadriyatlar, rivojlanish, ta-
komillashuv.
Tabiat juda ajoyib mo‘jiza sifatida insonni yaratgan. Barcha ulug‘ ne’matlar hayot
kechirayotgan barcha tirik organizmlar o‘z hayoti davomida o‘sha ulug‘ ne’mat bo‘l-
gan insonga uning hayot tarziga qaysidir ma’noda olam-olam baxt ulashadi. Asrlar
davomida ibtidoiy jamoa tuzumidan o‘rnak va saboq olgan tarzda jamiyatni inson
rivojlantirmoqda, ravnaq topdirmoqda.
Bugungi rivojlangan zamonning asosiy talabi o‘zidan iz qoldira oladigan, yaxshi
nom chiqaradigan,avlodlar faxr bilan tilga oladigan shaxslar yetishib chiqishidir. XXI
asr -AT asrida juda qiziq ma’noga ega bo‘lgan barchani hayratga solgan, xalq tiliga
birdek o‘rnashib olgan, zamonaviy talqindagi “kreativlik” tushunchasi paydo bo‘ldi.
Kreativlik (lot,ing:”create”-yaratish,”creative”-yaratuv)-degan ma’noni anglatadi,
ya’ni yangilik yaratuvchi-individning yangi g‘oyalarni ishlab chiqarishga tayyor gar-
likni tavsiflovchi hamda mustaqil omil sifatida iqtidorlikning tarkibiga kiruvchi ijodiy
qobiliyatni ifodalaydi. Shaxsning kreativligi uning tafakkurida, ijtimoiy hayotda tut-
gan o‘rnida, his-tuyg‘ularida ,muayyan faoliyat turlarida namoyon bo‘ladi.Kreativlik
shaxsni yaxlit holda yoki uning ayrim xususiyatlarini tavsiflagan holda namoyon
bo‘ladi.Shuning uchun u iqtidorning asosiy darajasi hisoblanadi. P.Torrens fikricha
,kreativ shaxs muammoga yoki ilmiy farazlarni ilgari surish ularni o‘zgartirish, qaror
natijalarini shakllantirish asosida muammoni aniqlash , unga to‘g‘ri yechim topishda
bilim va amaliy ko‘nikmalarning o‘zaro qarama-qarshiligiga nisbatan ta’sirchanlik-
ni ifodalay oladigan mukammal shaxsdir....... Shaxslardagi ushbu jarayon muayyan
bosqichlar asosida izchil rivojlanib boradi.
Xo‘sh, shaxs faoliyatida kreativlik qanday shakllanadi va qachondan paydo bo‘la-
di.......... Asosan kreativlikni ma’naviy dunyoqarashimiz tashkil etadi, nega insondagi
ERGASHEVA MUXLISA
ABDULLAYEVNA,
Termiz davlat
Pedagogika instituti
Boshlang‘g‘ich ta’lim yo‘nalishi
II bosqich talabasi
KREATIV
SHAXS
XUSUSIYATLARI
https://doi.org/10.47689/STARS.
university-pp167-169
Global dunyoda ilm-fan va ta‘limdagi innovatsion
rivojlanishning zamonaviy trendlari 15 dekabr, 2022 yil.
168
eng ulug‘ sifat bu -uning ma’naviy dunyo.Kreativlikni tashkil qilishini asosi esa ong-
li mavjudot sifatidainson o‘z nafsini jilovlay olgan,og‘ir bosiqlik bilan qaror qabul
qiladigan,omma oldida to‘g‘ri hukm chiqaradigan,notiq,saviyali individ hisoblanadi.
Kreativlikni shakllantirishning mezoni faqatgina kitob o‘qish yoki yaxshi xulq so-
hibi bo‘lish emas.Uning uchun faoliyatni ijtimoiy hayot bilan bog‘lab borish lozim.
Vaqtdan unumli foydalanish,o‘zida mavjud imkoniyatlarni kam deb bilmaslik,imkon
topgunicha izlanishi,ko‘proq kashfiyotlar va statistik ma’lumotlar bilan qiziqishi,
asarlarni har tomonlama tahlil qilishi,qahramonlar o‘rniga o‘zini qo‘yib muallif ichki
dunyosini sezishi orqali ham insonni kreativligi oshadi.
Siz kreativ bo‘ling ,ammo hech qanday yangilik yarata olmasangiz sizni hech kim
tan olmaydi.... Kreativlikning asosini yaratuvchanlik qobiliyati tashkil qiladi.
Kreativ insonlar o‘zlarini manman tutishmaydi, aksincha hali bu kashfiyotlari, o‘qi-
ganlari, ko‘nikmalari juda kamligini his qiladi.
Odatda mutaxassislarning fikricha, kreativlik bolalarning faoliyatida tez-tez ko‘z-
ga tashlansa-da ,biroq bu holat bolalarning kelgusida ijodiy yutuqlarni qo‘lga kiri-
tishlarini kafolatlamaydi .Faqatgina ular tomonidan u yoki bu ijodiy ko‘nikma ,ma-
lakalarini o‘zlashtirishi zarur degan ehtimolni ifodalaydi..O‘zi shaxslardagi keativlik
inson o‘zini tavakkaldan olib qochish ,iqtidorni to‘g‘ri rag‘batlantira olish, ichki ola-
mini,fantaziya ko‘lamini to‘g‘ri tushuntira olish va chiqara olishi, har qanday holatda
ham faqat yutuqni o‘ylashi ,kasbiy faoliyatiga ijodiy yondashishi , har bir o‘zidagi
qiziqishga e’tibor qaratishi lozim ,ana shundaginahaqiqiy kreativ inson rivojlanadi.
Kreativ shaxsning xususiyatlari nafaqat jamiyatga, balki butun kretivlikni anbla-
gan insonlar hayotiga chaqmoqdek kirib boradi ,ularni o‘sha xususiyatlar qamrab
oladi, qaysidir ma’noda olg‘a intilishni, faqat va yana faqat rivojlanishga undaydi.
Jamiyat hayotida bunday shaxslarning ko‘payishi hech qanday ortiqcha shubhalar-
siz rivojlanish yo‘lini ochib beradi.Kreativlik-yaratuvchanlikdegani deb faqat kash-
fiyotlarni yoki qandaydir fizik-kimyoviy olamshumul yangiliklarni emas oddiy inson
hayoti davomidagi izchil o‘zgarishi ,oddiy tilda aytganda, ruchkani ushlashning yana
qandaydir noodatiy usulini o‘ylab topishdir.
KREATIVLIK bir soz bilan aytganda -ijodiy ishga qobiliyat bilan kirishmoq demak-
dir .Ushbu qobiliyat esa aynan o‘qituvchi va murabbiylar uchun juda zarur sanala-
di.O‘z ustida ishlagan ,mehnat qilgan ,yangiliklar yaratgan,kreativlikni o‘zida mujas-
samlashtirgan insonlarning muvaffaqiyatining siri ularning kreativ xususiyatlaridir.
Zero, jamiyat ,davlat mehnatsevar, kreativ, innovatsion yondashuvchi,halol,ado-
latli., haqni tan olgan ,qonun bilan hamnafas yashaydigan kadrlarni qo‘llab-quvvat-
laydi, ularga shar-sharoitlar yaratib beradi!!!
Foydalanilgan adabiyotlar:
1.R.Mavlonova ,O.To‘rayev,K.Xoliqberdiyev.Pedagogika
2. Respublika oliy o‘quv yurtlarining boshlang‘ich ta’lim metodikasi fakultetlari-
ning talablari,pedagogika litseylari va kollejlari o‘quvchilari uchun darslik /-tosh-
kent :’’o‘qituvchi”2002!
3. A.Musurmonova ,X.Ibragimova Umumiy pedagogika. Toshkent :yoshlar nash-
riyooti uyi ..
4. R.Norqobilova, M.To‘rayeva Importance of talent in child development. Web
of Scientist: International Scientific Research Journal. ISSN: 2776-0979, VOLUME 3,
ISSUE 7,July. 2022 57-61.
STARS International University
169
5.R.D.Norqobilova, P.Nazarova. “Pedagogical Possibilities of education of young
generation at Abu Rayhan Beruni teaching”. Web of Sciencentific Research Journal.
ISSN: 2776-0979, Volume 3, Issue 6, June 2022. 1908-1911.
6.R.D.Norqobilova. “Methods of Forming Beautiful Writing Skills in Primary School
Students”. International Journal of Development and Public Policy. |e-ISSN: 2792-
3991| www.openaccessjournals.eu| Volume: 1 Issue: 7 181-183.
7.R.D.Norqobilova, S.Xoliyeva. “Eastern Scientists Views on Speech”. Web of
Sciencentific Research Journal. ISSN: 2776-0979, Volume 3, Issue 6, June 2022.
1434-1437.
8.R.D.Norqobilova, S.Xoliyeva, M.Mamatmurodova. “The importance of people’s
oral creativity in the development of spech by primary school students”. European
Journal of Humanities and Educational Advancements. https: //www.scholarzest.
com Vol.3 No.06, June 2022 2660-5589. 84-86
9.R.D.Norqobilova, S.Ibrohimova, M.Mamatmurodova. “Pedagogical and Psycho-
logical Factors of using the heritage of asian thinkers in the formation of cological
thinking in primary school science”. European Journal of Humanities and Educati-
onal Advancements. https: //www.scholarzest.com Vol.3 No.06, June 2022 2660-
5589. 81-83.