Таркибида сапонинлар сақловчи қизилмия ўсимлигининг доривор хусусиятлари

CC BY f
611
1
0
Поделиться
Акбаров, А., & Маткаримова, Г. (2023). Таркибида сапонинлар сақловчи қизилмия ўсимлигининг доривор хусусиятлари. Перспективы развития медицины, 1(1), 611. извлечено от https://inlibrary.uz/index.php/development_medicine/article/view/21506
Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Аннотация

Хозирги замон тиббиётида табиий манбалардан олинаётган препаратларга бўлган эхтиёж тобора ортиб бормоқда. Мана шундай доривор ўсимлик хисобланган қизилмия ўсимлиги, нафас йўллари касалликларида, балғам кўчирувчи, йўтални юмшатувчи, яллиғланишни камайтирувчи дори сифатида тиббиётва халқ табобатида қўлланилади.Илдизидантайёрланган куйуқ ва қуруқ экстрактлари хамда шарбати нафас йўллари касалланганда балғам кўчирувчи, кўкрак оғриғи, нафас қисиши, томоқ қуриши, кўкйўтал, сийдик хайдовчи, сурункали қабзиятда эса енгил сурги дори сифатида қўлланилади. Абу Али Ибн Сино бу ўсимликнинг илдизи билан бўйрак, қовуқ ва меьда яллиғланиши хамда истма, ўпка касалликларини даволаган. Илдиз препаратларидан глисирам - астма, экзема, аллергик дерматит ва бошка касалликларни, ликвиритин, ликурозид ва флакарбон яллиғланишига ва спазмга қарши таьсирга эга бўлганлиги учун меьда ва ўн икки бармоқли ичак яраси хамда яллиғланиш касалликларини даволаш учун ишлатилади.Қизилмия илдизининг порошоги, қирқилган илдизи қуйуқ ва қуруқ экстрактлари хамда шарбати фармацевтика амалиётида хапдори тайёрлашда қўлланилади.


background image

611

ТАРКИБИДА САПОНИНЛАР САҚЛОВЧИ ҚИЗИЛМИЯ

ЎСИМЛИГИНИНГ ДОРИВОР ХУСУСИЯТЛАРИ

Акбаров А.Т.,Фармация факултети 2 курс талабаси

Илмий рахбар: ассистент Маткаримова Г. М.

СамДТИ, Тиббий биология ва генетика кафедраси

Хозирги замон тиббиётида табиий манбалардан олинаётган препаратларга бўлган эхтиёж

тобора ортиб бормоқда. Мана шундай доривор ўсимлик хисобланган қизилмия ўсимлиги,
нафас йўллари касалликларида, балғам кўчирувчи, йўтални юмшатувчи, яллиғланишни
камайтирувчи дори сифатида тиббиётва халқ табобатида қўлланилади.Илдизидантайёрланган
куйуқ ва қуруқ экстрактлари хамда шарбати нафас йўллари касалланганда балғам кўчирувчи,
кўкрак оғриғи, нафас қисиши, томоқ қуриши, кўкйўтал, сийдик хайдовчи, сурункали қабзиятда
эса енгил сурги дори сифатида қўлланилади. Абу Али Ибн Сино бу ўсимликнинг илдизи билан
бўйрак, қовуқ ва меьда яллиғланиши хамда истма, ўпка касалликларини даволаган. Илдиз
препаратларидан глисирам - астма, экзема, аллергик дерматит ва бошка касалликларни,
ликвиритин, ликурозид ва флакарбон яллиғланишига ва спазмга қарши таьсирга эга
бўлганлиги учун меьда ва ўн икки бармоқли ичак яраси хамда яллиғланиш касалликларини
даволаш учун ишлатилади.Қизилмия илдизининг порошоги, қирқилган илдизи қуйуқ ва қуруқ
экстрактлари хамда шарбати фармацевтика амалиётида хапдори тайёрлашда қўлланилади.

Қизилмия илдизи таркибида 24% гача сапонин гилисиризин бирикмаси, 20% гача

қанд, 4% атрофида 28 тагача турли флавоноидлар, кумаринлар, 6-34% крахмал, 2-4% аччиқ,
пектин ва бошқа моддалар бор. Илдизнинг асосий таьсир этувчи биологик фаол моддалари
таркибидаги глисирризин бирикмаси ва флавоноидлар хисобланади. Шу билан бирга
қизилмиянинг илдизи ва унинг экстракти спазмолитик таьсир кўрсатиб бронхлардеворидаги
силлиқ

мускулларини

бўшаштиради.

Бундай

эффектэкстрактнинг

таркибидаги

флавоноидларга тегишли ликвиритозид таьсири билан намоён бўлади.

Қизилмия илдизи

ва экстрактининг яна бир мухим фармакологик
хоссаларидан бири бу яллиғланишга қарши бўлган таьсиридир. Бундай таьсир экспрериментал
шароитда гистамин, серотонин ва брадикинин келтириб чиқарган яллиғланиш жараёнини
камайтириши ва бартараф этилишида кўрилган. Ўсимликнинг яллиғланишга қарши бундай
таьсири глисирризин кислотанинг метаболик гидролизи натижасида хосилбўладиган
глисирризинниг кортикостеоидлар сингари яллиғланишни камайтириши билан қаралади.

Ишнинг мақсади.

Юқоридагиларни инобатга олган холда қизилмия ўсимлигини

нафас олиш касалликларинингўткир ва сурункали шаклларида юқори самарадорлигини
ўрганиш.

Хулоса.

Қизилмия илдизининг таркибидаги глисирризиннинг борлиги шунингдек ушбу

модда ўз хусусиятларига кўра стероид гармонларга ўхшаши ундан ташқари таркибида
флавоноидлар, эфир мойлари ва полисахаридлар, аскорбин кислотаси, қатронлар борлиги
қизилмия ўсимлигининг нафас олиш касалликларини даволашда, юқори самарадорлиги ва
эффекти кучли еканлиги билпн изохланади.

Адабиётлар рўйхати:

1.

Мищенко, Т. С., et al. "Новые возможности в патогенетической терапии хронической
ишемии головного мозга." Международный неврологический журнал 1 (2011): 37-42.

2.

Карабекова, Б., Мухитдинова, М., & Азизова, Р. (2023). Проблемы рационального
использования лекарственных средств. Журнал биомедицины и практики, 7(3/1), 134-
139. https://doi.org/10.26739/2181 -9300-2021-3-20

Библиографические ссылки

Мищенко, Т. С., et al. "Новые возможности в патогенетической терапии хронической ишемии головного мозга." Международный неврологический журнал 1 (2011): 37-42.

Карабекова, Б., Мухитдинова, М., & Азизова, Р. (2023). Проблемы рационального использования лекарственных средств. Журнал биомедицины и практики, 7(3/1), 134-139. https://doi.org/10.26739/2181 -9300-2021-3-20

inLibrary — это научная электронная библиотека inConference - научно-практические конференции inScience - Журнал Общество и инновации UACD - Антикоррупционный дайджест Узбекистана UZDA - Ассоциации стоматологов Узбекистана АСТ - Архитектура, строительство, транспорт Open Journal System - Престиж вашего журнала в международных базах данных inDesigner - Разработка сайта - создание сайтов под ключ в веб студии Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil - ilmiy elektron jurnali yuridik va jismoniy shaxslarning in-Academy - Innovative Academy RSC MENC LEGIS - Адвокатское бюро SPORT-SCIENCE - Актуальные проблемы спортивной науки GLOTEC - Внедрение цифровых технологий в организации MuviPoisk - Смотрите фильмы онлайн, большая коллекция, новинки кинопроката Megatorg - Доска объявлений Megatorg.net: сайт бесплатных частных объявлений Skinormil - Космецевтика активного действия Pils - Мультибрендовый онлайн шоп METAMED - Фармацевтическая компания с полным спектром услуг Dexaflu - от симптомов гриппа и простуды SMARTY - Увеличение продаж вашей компании ELECARS - Электромобили в Ташкенте, Узбекистане CHINA MOTORS - Купи автомобиль своей мечты! PROKAT24 - Прокат и аренда строительных инструментов