МАҲМУД
ЗАМАХШАРИЙНИНГ
“
АСОСУ
-
Л
-
БАЛОҒА
”
АСАРИДА
ФРАЗЕОЛОГИЗМЛАР
СУЛАЙМОНОВА
НИГОРА
Филология
фанлари
номзоди
,
Низомий
номидаги
ТДПУ
СУЛАЙМОНОВА
КАМОЛА
Тадқиқотчи
,
ТошДШИ
Аннотация
.
Мазкур
мақолада
Маҳмуд
Замахшарийнинг
“
Асосу
-
л
-
балоға
”
асарида
луғат
мақолалардаги
бош
сўзларни
изоҳлашда
иллюстратив
материал
сифатида
фойдаланилган
фразеологизмлар
ҳақида
маълумот
берилган
.
Мақолада
“
Асосу
-
л
-
балоға
”
луғатида
қўлланилган
фразеологизмлар
турига
кўра
ажратилиб
,
таҳлилга
тортилган
.
Таянч
сўз
ва
иборалар
:
“
Асосу
-
л
-
балоға
”,
изоҳли
луғат
,
луғат
мақола
,
бош
сўз
,
иллюстратив
материал
,
фразеологизм
,
фразеологик
чатишма
,
фразеологик
бутунлик
,
фразеологик
қўшилма
Аннотация
.
В
статье
даны
сведения
о
фразеологизмах
,
которые
использованы
в
качестве
иллюстративного
материала
в
толковании
передовых
статьей
словаря
в
произведении
Махмуда
Замахшари
«
Асосу
-
л
-
балога
».
А
также
определены
и
проанализированы
разряды
фразеологизмов
,
использованных
в
словаре
«
Асос
-
ул
-
балога
».
Опорные
слова
и
выражения
:
«
Асосу
-
л
-
балога
»,
толковый
словарь
,
словарная
статья
,
вступительное
слово
,
иллюстративный
материал
,
фразеологизм
,
фразеологическое
сращение
,
фразеологическое
целое
,
фразеологическое
сочетание
.
Summary.
In this article it is given the information on phraseological units which are used as illustrative material
in interpretation of front lines by article of the dictionary in Mahmoud Zamakhshari's work by "Asosu-l-baloga". And
also the categories of phraseological units used in the dictionary of "Asos-ul-baloga" are defined and analyzed here.
Keywords and expressions:
the work of "Asos-ul-baloga", dictionary with definitions, dictionary-article, main
word (phrase), descriptive (illustrative) material, phraseologism, phraseological-mixed word, phraseologic unit,
phraseologic compound.
Маҳмуд
Замахшарий
илмий
меросида
“
Асосу
-
л
-
балоға
”,
яъни
“
Балоғат
асослари
”
номли
луғат
алоҳида
ўрин
тутади
.
Луғат
на
-
фақат
алломанинг
луғатшуносликка
оид
асарлари
орасида
,
балки
бутун
араб
луғат
-
шунослигида
ҳам
муҳим
аҳамиятга
эга
.
Ака
-
демик
А
.
Рустамовнинг
фикрича
,
Маҳмуд
Замахшарий
ўзининг
“
Асосу
-
л
-
балоға
”
асари
билан
араб
луғатшунослигини
бир
неча
поғона
юқори
кўтарган
1
.
Ҳусайн
Нассорнинг
таъкидлашича
,
Маҳмуд
Замахшарий
айнан
шу
асари
билан
араб
луғатшунослигининг
тўртинчи
мактабига
асос
солган
.
Йирик
шарқшунослар
,
тилшунослар
,
та
-
рихчилар
томонидан
«
Асосу
-
л
-
балоға
»
нинг
бу
қадар
юқори
баҳоланишига
сабаб
Маҳмуд
Замахшарийнинг
луғатшунослик
соҳасига
киритган
бир
қатор
янгиликларидир
.
1
Рустамов
А
.
Маҳмуд
Замахшарий
. –
Т
.: “
Фан
”, 1971. 12-
б
.
Маҳмуд
Замахшарийнинг
ютуғи
луғатда
сўзларни
уларнинг
барча
ўзак
ундошларини
ҳисобга
олган
ҳолда
қатъий
алифбо
тартиби
-
да
жойлаштирганлигида
кўринади
.
Аллома
араб
луғатшунослигида
биринчи
бўлиб
алифбо
тизимини
йўлга
қўйган
луғатшунос
ҳисобланади
.
У
мазкур
усулни
дастлаб
ҳа
-
дисларда
учрайдиган
тушунилиши
қийин
бўлган
сўзларни
изоҳлашга
бағишланган
“
ﺚیﺪﺤﻟا
ﺐیﺮﻏ
ﻰﻓ
ﻖﺋﺎﻔﻟا
”
луғатида
қўллаган
.
Муаллиф
асарда
луғат
мақолаларни
алифбо
тартибида
беришда
бош
сўзнинг
биринчи
ва
иккинчи
ундошларига
қараган
.
Бош
сўзнинг
учинчи
,
тўртинчи
ва
бешинчи
ўзак
ундош
-
ларида
эса
алифбо
тартибига
риоя
қилинма
-
ган
.
Бу
эса
луғатдан
фойдаланишда
қийин
-
чиликлар
туғдиради
.
Маҳмуд
Замахшарий
“
Асосу
-
л
-
балоға
”
да
сўзларнинг
биринчи
,
ик
-
кинчи
,
учинчи
,
тўртинчи
ва
бешинчи
ўзак
ундошларини
ҳисобга
олган
ҳолда
алифбо
тартибида
жойлаштирган
.
S H A R Q M A S H ’ A L I
22
Кейинчалик
бу
усул
анъанага
айланди
,
луғатшунослар
томонидан
ривожлантирилди
ва
ҳозирги
кунда
ҳам
қўлланилмоқда
.
“
Асосу
-
л
-
балоға
”
да
Маҳмуд
Замахшарий
яна
бир
янгиликка
қўл
урган
.
У
луғатдаги
сўз
-
ларни
ўша
даврда
истеъмолда
бўлган
жумла
ва
иборалар
таркибидан
ажратмаган
ҳолда
берган
.
Бу
усул
сўз
маъноларини
ҳар
томонлама
ва
батафсил
изоҳлаш
имконини
берган
.
Сўзларни
изоҳлаш
учун
келтирилган
жумла
ва
иборалар
ўша
давр
тил
хусусиятларини
,
қонун
-
қоидала
-
рини
мукаммал
ўрганишда
қўл
келади
.
Исталган
турдаги
луғатни
яратишдан
ав
-
вал
муаллиф
сўз
танлаш
борасидаги
муҳим
саволга
жавоб
топиши
керак
,
у
ҳам
бўлса
,
луғатга
қандай
сўзлар
нимага
асосланиб
ки
-
ритилади
.
Луғат
учун
сўз
танлаш
луғат
қан
-
дай
мақсадларда
тузилиши
ва
ким
учун
мўл
-
жалланганлигига
боғлиқ
1
.
Айнан
шу
саволлар
“
Асосу
-
л
-
балоға
”
га
нисбатан
бериладиган
бўлса
,
уларнинг
бар
-
часига
аниқ
жавоб
муқаддимада
мавжуд
.
Маҳмуд
Замахшарий
юқорида
таъкид
-
ланган
икки
усулни
ривожлантирар
экан
,
мақсади
луғатдан
фойдаланувчиларга
енгил
-
лик
яратиш
эди
.
Олим
асарнинг
муқаддима
қисмида
таъкидлашича
,
у
Тихам
бозорла
-
рини
кезиб
,
жомеъ
масжидларда
бўлиб
,
сўз
-
га
чечан
имомлар
,
хатиблар
,
нотиқлар
,
ваъз
айтувчиларнинг
нутқларидаги
гўзал
сўз
ва
ибораларни
танлаб
олиб
,
луғатда
уларнинг
мажмуасини
яратишни
ўз
олдига
мақсад
қилиб
қўйган
2
.
Бу
билан
Маҳмуд
Замахша
-
рий
“
Асосу
-
л
-
балоға
”
да
араб
адабий
тили
-
нинг
фасоҳатини
акс
эттиришга
ҳаракат
қил
-
ган
.
Луғатнинг
муқаддима
қисмида
ёзиши
-
лича
,
муаллиф
бу
усул
билан
у
сўзга
чечан
кишилар
,
етук
адиблар
етиштиришни
ўз
ол
-
дига
мақсад
қилиб
қўйган
.
Айнан
шунинг
учун
у
ўз
асарини
“
Асосу
-
л
-
балоға
”,
яъни
“
Балоғат
асослари
”
деб
номлаган
.
1
Қаранг
:
Филин
Ф
.
П
.
Заметки
по
лексикологии
и
лексикографии
//
Лексикографический
сборник
.
В
. 1.
–
М
.:
ГИС
, 1957. –
С
. 36–37.
2
ىﺮﺸﺨﻡﺰﻟا
.
ﺔﻏﻼﺒﻟا
سﺎﺳا
.
دﻮﺴﻟا
نﻮﻴﻋ
ﻞﺳﺎﺑ
ﺪﻤﺤﻡ
ﻖﻴﻘﺤﺕ
.
ج
.
١
.
–
توﺮﻴﺑ
–
نﺎﻨﺒﻟ
:
ﺔﻴﻤﻠﻌﻟا
ﺐﺘﻜﻟا
راد
,
١٩٩٨
.
–
١۵
ص
.
Маълумки
,
фикрни
гўзал
ифодалаш
учун
сўз
ва
иборалардан
тўғри
ва
ўринли
фой
-
даланиш
лозим
.
Бунинг
учун
киши
фасоҳат
ва
балоғат
илмини
мукаммал
эгаллаши
талаб
этилади
.
Бу
борада
Маҳмуд
Замахшарий
-
нинг
“
Асосу
-
л
-
балоға
”
асари
,
шубҳасиз
,
асо
-
сий
манба
вазифасини
ўтайди
.
Луғатда
муаллифнинг
яна
бир
ютуғи
шуки
,
у
жумлалар
ёрдамида
сўзнинг
ҳақиқий
маъно
-
сини
мажозий
маъносидан
ажратиб
беради
.
Асарда
изоҳланган
сўзларнинг
деярли
ярми
мажозий
маънога
эга
.
Бу
эса
ўқувчига
сўзни
ҳар
томонлама
тушуниш
имконини
беради
.
Маҳмуд
Замахшарийга
мазкур
асарни
яра
-
тишда
унинг
тилшунослик
,
луғатшунослик
,
адабиётшунослик
,
тарих
каби
соҳаларда
тўп
-
лаган
билим
ва
тажрибалари
яқиндан
ёрдам
берган
.
В
.
М
.
Белкиннинг
фикрига
кўра
, “
одат
-
да
,
ўз
луғатларида
араб
тили
лексикасининг
софлигини
қайд
этган
ва
уни
кафолатлаган
луғатшунослар
грамматик
масалалар
билан
шуғулланмаганлар
.
Фақатгина
Маҳмуд
Замах
-
шарий
ҳам
грамматика
,
ҳам
луғатшуносликда
оригинал
асарлар
ярата
олган
”
3
.
Луғатнинг
тўлиқлиги
ва
унинг
лексик
жи
-
ҳатдан
бойлигига
ишора
қилувчи
омил
–
бу
унинг
манбаларидир
.
Унда
у
ёки
бу
сўзнинг
қўлланилиш
хусусиятларини
кўрсатиш
,
изоҳ
-
ланаётган
сўзнинг
стилистик
,
қолаверса
,
маъно
хусусиятларини
очиб
бериш
мақсадида
бади
-
ий
,
фольклор
адабиётлардан
мисоллар
келти
-
рилади
. “
Асосу
-
л
-
балоға
”
да
сўзларнинг
батаф
-
сил
ва
мукаммал
изоҳини
бериш
мақсадида
тасдиқловчи
мисоллардан
кенг
фойдаланган
.
Бунда
асос
бўлган
манбалар
Қуръони
карим
,
Ҳадиси
шарифлар
,
Маҳмуд
Замахшарийгача
ва
унинг
даврида
яшаб
ижод
этган
етук
шоирлар
-
нинг
назмий
асарларидан
олинган
парчалар
,
фразеологизмлар
,
мақоллар
.
В
.
М
.
Белкин
“
Маҳмуд
Замахшарийнинг
“
Асосу
-
л
-
балоға
”
асари
анъанавий
араб
луғатшунослигининг
умумий
ривожланиш
йўлидан
бироз
ўзгачароқ
бўлиб
,
у
3
Белкин
В
.
М
.
Арабская
лексикология
. –
М
.:
Изда
-
тельство
Московского
университета
, 1975. –
С
. 164.
S H A R Q M A S H ’ A L I
23
фразеологик
луғатнинг
бир
тури
ҳисобланади
”
1
,
деб
таъкидлаган
.
Шу
ерда
яна
бир
нарсани
алоҳида
таъкид
-
лаб
ўтиш
жоиз
.
Маҳмуд
Замахшарий
“
Асосу
-
л
-
балоға
”
да
сўз
маъносини
фразеологизм
ёрда
-
мида
изоҳлаган
бўлса
,
айрим
ҳолларда
келти
-
рилган
фразеологизм
қандай
маъно
англати
-
шини
бериб
кетган
.
Луғат
мақолалар
таркибида
фразеологизмларни
бу
усулда
бериш
ўқувчига
сўз
маъносини
яхшироқ
тушуниш
имконини
беради
.
Буни
қуйида
келтириладиган
мисол
-
лардан
яққол
кўриш
мумкин
.
Фразеологизм
,
яъни
фразеологик
бирлик
–
икки
ёки
ундан
ортиқ
сўздан
ташкил
топ
-
ган
,
маъно
жиҳатидан
ўзаро
боғлиқ
сўз
би
-
рикмаси
ёки
гапга
тенг
келадиган
,
яхлитли
-
гича
кўчма
маънода
қўлланиладиган
,
бўлин
-
майдиган
,
барқарор
(
турғун
)
боғланмалар
-
нинг
умумий
номи
2
.
Масалан
,
капалаги
уч
-
моқ
,
кўнгли
жойига
тушмоқ
,
қўли
очиқ
,
қу
-
лоғи
оғир
ва
ҳоказо
.
Фразеологизмлар
синтактик
тузилишига
кўра
икки
гуруҳга
бўлинади
:
–
бирикмага
тенг
фразеологизмлар
(
кат
-
та
оғиз
,
аммамнинг
бузоғи
,
туёғини
шиқил
-
латмоқ
);
–
гапга
тенг
фразеологизмлар
(
юзи
ёруғ
бўлди
,
боши
осмонга
етди
,
сиркаси
сув
кў
-
тармайди
).
Лекин
биз
“
Асосу
-
л
-
балоға
”
даги
фразео
-
логизмларни
таҳлил
қилишда
уларнинг
син
-
тактик
тузилишига
эмас
,
балки
турларига
қараб
бердик
.
Фразеологизмларнинг
учта
ту
-
ри
мавжуд
бўлиб
,
улар
–
фразеологик
ча
-
тишма
,
фразеологик
бутунлик
,
фразеологик
қўшилма
.
Фразеологик
чатишма
.
Бунда
фразеоло
-
гизмнинг
маъноси
унинг
таркибидаги
сўзлар
-
1
Белкин
В
.
М
.
Арабская
лексикология
. –
М
.:
Изда
-
тельство
Московского
университета
, 1975. –
С
.169.
2
Лафасов
Ў
.,
Охунов
Н
.
Фразеологизм
//
Ўзбекистон
миллий
энциклопедияси
.
Ж
. 9.
Таҳрир
ҳайъати
А
.
Азизхўжаев
,
Б
.
Аминов
,
М
.
Аминов
ва
б
. –
Т
.:
“
Ўзбекистон
миллий
энциклопедияси
”
Давлат
илмий
нашриёти
, 2005. 309-
б
.
нинг
маъносига
боғлиқ
бўлмайди
,
фразеоло
-
гизмдан
англашилган
кўчма
маъно
унинг
тар
-
кибидаги
сўзларнинг
маъноси
билан
изоҳлан
-
майди
3
.
Ўзбек
тилида
тўнини
тескари
кий
-
моқ
,
оёғини
қўлига
олмоқ
,
бошини
олиб
чиқиб
кетмоқ
каби
фразеологизмлар
бунга
мисол
бўлади
. “
Асосу
-
л
-
балоға
”
дан
фразеологик
ча
-
тишмага
кўплаб
мисоллар
мавжуд
.
Масалан
,
ﺮﻌﺴ
луғат
мақоласида
бош
сўз
маъноларидан
бири
ﺮﺎﻌﺳﻟا
ﻪﺒﺮﻀ
фразеологизм
орқали
изоҳлан
-
ган
.
Бу
мисолда
ﺮﺎﻌﺳ
,
яъни
иссиқ
сўзи
иштирок
этиб
,
уни
иссиқ
урди
фразеологизми
берилган
.
Бу
фразеологизм
арабларда
жазирама
тунга
нисбатан
ишлатилади
.
ﻞآا
луғат
мақоласида
ﺲأﺮ
ﺔﻠﻜا
фразеоло
-
гизми
келтирилган
.
Фразеологизм
ўзбек
тилига
боши
ейилган
деб
таржима
қилинади
.
Бу
ерда
Маҳмуд
Замахшарий
يا
(
яъни
)
сўзи
-
дан
кейин
фразеологизм
қандай
маъно
анг
-
латишини
берган
.
Унга
кўра
,
боши
ейилган
ибораси
кам
деган
маънода
ишлатилади
.
Фразеологик
чатишма
сифатида
мазкур
ибо
-
ранинг
маъноси
унинг
таркибидаги
сўзлар
маъносига
умуман
боғлиқ
эмас
.
ﻢﺝﺳ
луғат
мақоласида
бош
сўзнинг
мажо
-
зий
маъносини
изоҳлашда
رﻤﻻا
ﻦﻋ
ﻢﺝﺳ
фра
-
зеологизмидан
фойдаланилган
.
Бу
фразеоло
-
гизмда
ﻢﺝﺳ
,
яъни
тўкиб
юбормоқ
феъли
ма
-
жозий
маънода
ишлатилган
.
Араб
тилида
ишни
тўкиб
юборди
ибораси
ишни
чўзиб
юрибди
деган
маънони
билдиради
.
Фразеологизмларнинг
биринчи
турига
ﻖﺮﺳ
луғат
мақоласидаги
رﻬﺵﻠا
ﻦﻤ
ﺔﻠیﻠ
ﺎﻨﻗﺮﺴ
фра
-
зеологизмини
мисол
сифатида
келтириш
мум
-
кин
.
Биз
ойнинг
бир
кечасини
ўғирладик
фра
-
зеологизми
очиқ
жойда
,
ташқарида
ухлаб
қол
-
ган
кишиларга
нисбатан
ишлатилади
.
قرﺎﺴﻟا
قﺮﺳ
ибораси
قﺮﺳ
луғат
мақоласи
-
дан
олинган
.
Ушбу
ўғри
ўғирланди
фразеоло
-
гизми
ўзбек
тилидаги
ўғрини
қароқчи
урди
иборасига
мос
келади
.
Юқоридаги
мисоллардан
кўриниб
туриб
-
дики
,
келтирилган
фразеологик
чатишмалар
-
нинг
барчасида
фразеологизмнинг
асл
маъ
-
3
Лафасов
Ў
.,
Охунов
Н
.
Ўша
манба
. 309-
б
.
S H A R Q M A S H ’ A L I
24
носи
унинг
таркибида
берилган
сўзлар
билан
боғлиқ
эмаслигини
кўриш
мумкин
.
Фразеологик
бутунлик
.
Фразеологизмлар
-
нинг
иккинчи
тури
фразеологик
бутунлик
бў
-
либ
,
унда
фразеологизмнинг
маъноси
унинг
таркибидаги
сўзларнинг
маънолари
асосида
изоҳланади
1
.
Ўзбек
тилидаги
ёғ
тушса
ялагу
-
дек
,
енг
шимармоқ
,
хамирдан
қил
суғургандек
,
тўйдан
олдин
ноғора
чалмоқ
каби
фразеоло
-
гизмлар
бунга
мисол
бўла
олади
.
ﻦﺝﺳ
луғат
мақоласида
ﻢﻬﻠا
ﻦﺝﺳ
фразеоло
-
гизми
берилган
.
Мазкур
ўз
хавотирини
қа
-
маб
қўйди
фразеологизми
арабларда
ўз
хаво
-
тирини
яширди
деган
маънони
беради
.
حﺮﺳ
луғат
мақоласида
ﻪﺒﺎیﺛ
ﻦﻡ
حرﺳﻨﻤ
ﻮه
фра
-
зеологизми
келтирилган
.
Бу
иборада
حﺮﺳﻧا
VII
боб
феълининг
аниқ
даража
сифатдоши
ишти
-
рок
этган
.
У
кийимларидан
озод
бўлди
ибораси
ечинмоқ
деган
маънода
ишлатилади
.
Фразеологик
бутунликка
мисол
қилиб
ﻂﻘﺳ
луғат
мақоласидаги
ﺖﻄﻘﺳ
ﺮﻴﺒﺨﻟا
ﻰﻠﻋ
фра
-
зеологизмини
ҳам
келтириш
мумкин
.
Мута
-
хассисда
адашдинг
деб
таржима
қилинади
-
ган
мазкур
ибора
ўзбек
тилидаги
одамига
йўлиқди
иборасига
маънодош
ҳисобланади
.
حﺎیﺮﻟا
جاردأ
ﻪﻡد
ﺐهذ
фразеологизми
جرد
лу
-
ғат
мақоласида
келтирилган
.
Унинг
ҳаракат
-
лари
шамолга
учди
ибораси
бекор
қилинган
ишга
нисбатан
қўлланилади
.
Бу
фразеоло
-
гизм
ўзбек
тилидаги
ҳаммаси
бир
тийин
бўлди
ёки
барчаси
бир
пул
бўлди
деган
ибо
-
раларга
мос
келади
.
Фразеологик
қўшилма
.
Фразеологизмлар
-
нинг
учинчи
тури
бўлиб
,
бунда
фразеоло
-
гизм
таркибидаги
бир
сўз
кўчма
маънода
қўлланилади
,
бошқаси
эса
ўз
луғавий
маъ
-
носини
сақлайди
2
.
Ўзбек
тилида
гапнинг
ту
-
зи
,
қўли
гул
,
иштаҳаси
очилди
каби
фразео
-
логизмлар
бунга
мисол
бўла
олади
.
“
Асосу
-
л
-
балоға
”
дан
қуйидагиларни
фра
-
зеологизмларнинг
учинчи
турига
мисол
қи
-
либ
келтириш
мумкин
.
1
Лафасов
Ў
.,
Охунов
Н
.
Ўша
манба
. 309-
б
.
2
Лафасов
Ў
.,
Охунов
Н
.
Ўша
манба
. 309-
б
.
ﺮﻔﺴ
луғат
мақоласида
бош
сўз
маъносини
изоҳлаш
учун
رﻔﺳﻤ
ﻪﺝو
фразеологизмидан
фойдаланилган
.
Бунда
ﺮﻔﺳا
– IV
боб
феъли
-
нинг
аниқ
даража
сифатдоши
ишлатилган
бўлиб
,
ибора
ўзбек
тилига
ёнаётган
юз
деб
таржима
қилинади
.
Мазкур
фразеологизм
хурсанд
одамга
нисбатан
ишлатилади
.
Фра
-
зеологик
қўшилма
сифатида
бу
иборада
ﻪﺠﻮ
–
юз
сўзи
луғавий
маънода
,
ﺮﻔﺳﻤ
–
ёнаётган
сўзи
эса
кўчма
маънода
ишлатилган
.
ﻪﺳأر
ﻰﻔ
ﻦﻼﻓ
ﺮﺵﺤ
фразеологизми
ﺮﺵﺤ
луғат
мақоласида
берилган
.
Мазкур
фалончининг
боши
тўлдирилган
деган
ибора
боши
катта
одамга
нисбатан
ишлатилади
.
Бу
ерда
бош
сўзи
луғавий
,
тўлдирилган
сўзи
кўчма
маъ
-
нода
келган
.
Мазкур
луғат
мақоладан
яна
бир
фразеологизм
:
ﻪﻨﻄﺒ
ﻰﻔ
ﻦﻼﻓ
ﺮﺵﺤ
.
Ўзбек
ти
-
лига
қорни
тўлдирилган
деб
таржима
қили
-
надиган
бу
фразеологизм
ҳам
қорни
катта
,
қорин
қўйган
деган
маънода
ишлатилади
.
قﺮﺒ
луғат
мақоласидан
яна
бир
мисол
:
ﻪیﻧیﻋ
قﺮﺑ
.
Ҳайратдан
кўзларини
катта
очиб
,
пирпиратган
одамга
нисбатан
юқоридаги
кўзлари
ёнди
фразеологизми
ишлатилади
.
Бу
ерда
кўз
сўзи
ҳақиқий
,
ёнмоқ
сўзи
мажозий
маънода
келган
.
خﻮﻔﻨﻡ
ﻞﺝر
фразеологизми
ﺦﻔﻧ
луғат
мақо
-
ласидан
олинган
.
Мазкур
пуфлаб
шиширилган
одам
ибораси
қорни
катта
,
семиз
одамга
нис
-
батан
ишлатилади
.
Бу
фразеологизм
ўзбек
тилидаги
қорин
қўйган
иборасига
тўғри
келади
.
Юқоридагилардан
кўринадики
,
Маҳмуд
Замахшарий
ўз
асарида
сўзларни
изоҳлашда
муҳим
манба
–
фразеологизмлардан
моҳиро
-
на
фойдаланган
.
