Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil, 2025-yil, iyun
www.sci-p.uz
39
O
‘
ZBEKISTON HUDUDLARINING RAQOBATBARDOSHLIGINI
TA
’
MINLASHDA XORIJ TAJRIBASI
Ismatova Sevara
Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti huzuridagi
“Oʻzbekiston iqtisodiyotini
rivojlantirishning ilmiy
asoslari va muammolari” ilmiy
-tadqiqot markazi
ORCID: 0009-0007-8174-0498
Annotatsiya.
Maqolada bozor munosabatlaridagi asosiy iqtisodiy kategoriyalardan biri
bo‘lgan mintaqa raqobatbardoshligi kategoriyasi tahlil qilinadi. Shuningdek, maqolada
iqtisodiyotning hududiy va tarmoq tuzilmasidagi tarkibiy o‘zgarishlar, mintaqaviy iqtisodiyotning
raqobatbardoshl
igiga ta’sir etuvchi omillarni o‘rganish zaruriyati belgilangan.
Kalit so‘zlar:
mintaqa, iqtisodiyotning tarmoq tuzilishi, tarkibiy o‘zgarishlar,
raqobatbardoshlik, mintaqa raqobatbardoshligi, raqobat pozitsiyasi, raqobat ustunliklari.
ЗАРУБЕЖНЫЙ ОПЫТ ОБЕСПЕЧЕНИЯ КОНКУРЕНТОСПОСОБНОСТИ РЕГИОНОВ
УЗБЕКИСТАНА
Исматова Севара
Научно
-
исследовательский центр
«Научные основы и проблемы развития экономики Узбекистана»
при Ташкентском государственном экономическом университете
Аннотация.
В
статье
анализируется
категория
региональной
конкурентоспособности, одна из основных экономических категорий в рыночных
отношениях. В статье также обозначена необходимость изучения структурных изменений
в территориально
-
отраслевой структуре экономики и факторов, влияющих на
конкурентоспособность региональной экономики.
Ключевые слова:
регион, отраслевая структура экономики, структурные изменения,
конкурентоспособность, региональная конкурентоспособность, конкурентная позиция,
конкурентные преимущества.
FOREIGN EXPERIENCE IN ENSURING THE COMPETITIVENESS OF UZBEKISTAN'S REGIONS
Ismatova Sevara
Scientific Research Center "Scientific Foundations and Problems
of the Development of the Economy of Uzbekistan"
under Tashkent State University of Economics
Abstract.
The article analyzes the category of regional competitiveness, which is one of the main
economic categories in market relations. The article also identifies the need to study structural
changes in the territorial and sectoral structure of the economy, factors affecting the competitiveness
of the regional economy.
Keywords:
region, sectoral structure of the economy, structural changes, competitiveness,
regional competitiveness, competitive position, competitive advantages.
UO‘K:
331.215.8
VI SON - IYUN, 2025
39-44
00
Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil, 2025-yil, iyun
www.sci-p.uz
40
Kirish.
Bugungi kunda O‘zbekiston Respublikasini innovatsion rivojlantirish ijtimoiy
-iqtisodiy
siyosatning ustuvor yo‘nalishi hisoblanadi. O‘zbekistonning jahondagi iqtisodiy mavqeini
yuksaltirish va raqobatbardosh ilm-fanni talab qiluvchi mahsulotlar ishlab chiqarish orqali
iqtisodiyotni sifatli rivojlantirish bevosita uning innovatsion faoliyatiga bog‘liq.
Xorijiy tajriba shuni ko‘rsatadiki, innovatsion faoliyat bilan shug‘ullanuvchi tadbirkorlik
subyektlarini qo‘llab
-quvvatlash, davlat va xususiy innovatsion loyihalarni ishlab chiqish va
amalga oshirish uchun shart-sharoit yaratish muayyan tarmoqlarda texnologik yutuqni
ta’minlaydigan innovatsion rivojlanishga xizmat qiladi. Shu munosabat bilan maqolada
mintaqaviy darajada innovatsion infratuzilmani tashkil etish va rivojlantirish bo‘yicha xorijiy
tajriba ko‘rib chiqiladi.
Adabiyotlar sharhi.
Hududning innovatsion rivojlanishini shakllantirishdan maqsad hududiy, shahar
hokimiyatlari, ilmiy-texnikaviy tashkilotlar va tadbirkorlarning integratsiyalashuvidir.
Mintaqaviy innovatsion infratuzilmani shakllantirish federal va mintaqaviy hokimiyat
organlari uchun muhim vazifa hisoblanadi.
1 Mintaqaning raqobatbardoshligi - bu boshqa mintaqalar bilan taqqoslaganda hududiy
mahsulotlardan, birinchi navbatda, mehnat va kapitaldan foydalanish unumdorligi
(mahsuldorligi) bo‘lib, aholi jon boshiga yalpi hududiy mahsulot (YaHM) qiymatida va
dinmika
sida namoyon bo‘
ladi. (Porter, 1985)
2 Mintaqaning raqobatbardoshligi deganda xalqaro bozorlar talablariga javob beradigan
tovar va xizmatlarni ishlab chiqarish, shu bilan birga aholi daromadning barqaror yuqori
darajasini saqlab turish yoki umuman olganda, tashqi raqobatga ochiq bo‘lgan holda saqlab
turish qobiliyati tushuniladi. (Sepik, 1977)
3 Mintaqaning raqobatbardoshligi - bu mintaqaning mavjud ishlab chiqarish omillaridan
(iqtisodiy salohiyatdan) samarali foydalanish, mavjud raqobat ustunliklarini qo‘llash va
yangilarini yaratish, xalqaro iqtisodiy standartlarga amal qilgan holda turmush darajasini
saqlab qolish (oshirish) sharoitida raqobatbardosh tovarlar va xizmatlar ishlab chiqarishni
ta’minlash qobiliyatidir. (Merkushov
, 2004)
4 Mintaqaning raqobatbardoshligi, eng avvalo, ushbu mintaqaning raqobat salohiyatining
mavjudligi va amalga oshirilishini anglatadi. Shu bilan birga, raqobat salohiyati ko‘p qirrali
bo‘lib, mintaqaning dunyoning boshqa mamlakatlari bilan o‘zaro faoliyat yu
ritib raqobat
munosabatlarida ishtirok etish imkoniyatining xilma-xil xususiyatlari sifatida shakllanadi.
Raqobatbardoshlik mintaqaning iqtisodiyot va ijtimoiy sohaning turli sohalari va
tarmoqlaridagi raqobat ustunliklari, mintaqaning mavjud bo‘lish shart
lari (iqlimi, geografik
joylashuvi), tabiiy boyliklarning mavjudligi, aholi rivojlanishining intellektual darajasi kabi
xususiyatlar bilan tavsiflanadi. (Vidyapin va Stepanova, 2007)
5 Mintaqaning raqobatbardoshligi - bu mintaqaning aholining yuqori turmush
farovonligini ta’minlash va mavjud iqtisodiy salohiyatni (ishlab chiqarish, moliyaviy, mehnat,
investitsiyaviy, innovatsion, resurs va xom ashyo va boshqa komponentlar) amalga oshirish
qobiliyatigaga ko‘ra Rossiyaning boshqa mintaqalari orasidagi roli va o‘rni ko‘rsatadi.
(Vorotnikov)
6 Integrasiya va jahon xo‘jalik munosabatlari jarayonida ichki va tashqi rivojlanish
omillarining ta’siriga ko‘ra hududning ijtimoiy
-iqtisodiy holatini namoyon qiladi. Biroq,
mintaqaning raqobatbardoshligini baholash hali ham yangi va kam o‘rganilgan ilmiy
-amaliy
muammo bo‘lib qolmoqda.
Mintaqaviy tovar ishlab chiqaruvchilarning raqobat ustunliklarini aniqlashga
bag‘ishlangan tadqiqotlarda besh turdagi ustunliklar ajratib ko‘rsatiladi: resurs, texnologik,
innovatsion, global va madaniy ustunliklar hisoblanadi. Bunda ishlab chiqaruvchining raqobat
ustunligi deganda uni xo‘jalik aylanmasiga jalb qilish iste’mol samarasini yaratish va daromad
Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil, 2025-yil, iyun
www.sci-p.uz
41
olish imkonini beradigan aktiv tushuniladi. Ishlab chiqaruvchilarning resurs raqobat
ustunliklari nafaqat tabiiy resurslarning mavjudligi, ularning arzonligi va ulardan foydalanish
uchun qulay sharoitlar, transport va aloqa markazlari, infratuzilmalarga nisbatan qulay
joylashuvi, shuningdek, mamlakat hukumati tomonidan yaratilgan soliq va byurokratik
rejimlar, hamda past foiz stavkalari tufayli yuzaga keladigan mahsulotning narx xususiyatlari
bilan bog‘liq bo‘lgan iste’mol samarasini oshiradigan ustunliklar
kiradi.
Tadqiqot metodologiyasi.
Tadqiqotda
O‘zbekiston hududlarining raqobatbardoshligini ta’minlashda xorij tajribasi
uchun statistik tahlil, deduksiya va induksiya, empirik tahlil, prognozlash kabi usullardan
foydalanilgan.
Tahlil va natijalar muhokamasi.
Mintaqa innovatsion rivojlanishining xorijiy tajribasiga nazar tashlanganda, xorijiy
tajribani ko‘rib chiqish natijasida xorijda innovatsion infratuzilmani rivojlantirish natijalari
bo‘yicha quyidagi xulosalarga kelish mumkin:
1. Mintaqa innovatsion rivojlanishini shakllantirish va rivojlantirishga yagona
yondashuvga ega bo‘lmagan ko‘plab mamlakatlar (AQSh, Fransiya, Shvetsiya, Buyuk Britaniya,
Germaniya) uchun umumiy bo‘lgan narsa tadbirkorlik subyektlarining innovatsion faolli
gini
oshirish, iqtisodiyotning real sektoriga, ilmiy-tadqiqot institutlari, tadbirkorlar va hududiy
hokimiyat organlarining o‘zaro hamkorligini rag‘batlantirish yuqori texnologiyalarni joriy
qilishdir.
2. Innovatsion infratuzilma ob’ektlarini shakllantirish va rivojlantirish tendentsiyasi
innovatsion iqtisodiyotni rivojlantirishga yordam beradi.
3. Innovatsion infratuzilma tarkibiy qismlarining barqaror to‘plami: bilimlarni ishlab
chiqarish va uzatish tizimi, davlat tomonidan qo‘llab
-quvvatlash, infratuzilma va yuqori
texnologiyali innovatsion mahsulotlar ishlab chiqarish mintaqaning innovatsion
infratuzilmasini shakllantirish va rivojlantirishning umumiy modelidir.
4. Ilm-fanni talab qiluvchi va yuqori texnologiyali mahsulotlar yaratish bilan
shug‘ullanuvchi tadbirkorlarga ko‘p bosqichli davlat tomonidan qo‘llab
-quvvatlanadi.
5. Mintaqaviy kompaniyalar, ilmiy-tadqiqot institutlari va davlat idoralari (hudud ichida
ham, boshqa (bilimni talab qiluvchi) mintaqalar bilan ham) o‘rtasida aloqalarning shakllanishi
yuqori texnologiyali mahsulotlarni yaratish va ularni xalqaro bozorlarda tijoratlashtirishga
yordam beradi.
O‘tkazilgan tahlillar turli xorijiy mamlakatlarda innovatsion rivojlanishni
shakllantirishning o‘ziga xos xususiyatlarini aks ettirish imkonini beradi. Masalan, Fransiyada
mintaqa iqtisodiyotini rivojlantirish bo‘yicha maqsadli siyosat yuritish tajribasi s
hakllangan.
Xorijiy mamlakatlar mintaqasi innovatsion infratuzilmasining muhim tarkibiy qismi
ilmiy-
innovatsion parklar bo‘lib, ularda kompaniyalar ilmiy
-tadqiqot va tajriba-konstruktorlik
ishlari olib boradilar, startaplar yaratadilar, o‘zlarining ilmiy
-
tadqiqot ob’y
ektlarini
joylashtiradilar va pirovardida innovatsion mahsulotni yaratadilar.
Xorijda fan va innovatsion parklardan tashqari biznes-
inkubatorlar tarmog‘i ham
mashhur. Biznes-inkubatorlarning maqsadi rivojlanishning dastlabki bosqichlarida yangi
boshlanuvchilar va kompaniyalar uchun zarur bo‘lgan biznes xizmatlarini taqdim etishdan
iborat. Biznes-
inkubatorlarning asosiy g‘oyasi intiluvchan tadbirkorlarga biznesni
shakllantirishning barcha bosqichlarida -
g‘oyani ishlab chiqishdan tortib, uni
tijoratlashtirishgacha bo‘lgan davrda startaplarni amalga oshirishda yordam berishdan iborat.
Ilmiy va innovatsion parklar sifatida biznes-inkubatorlar va shu kabi boshqa tashkilotlar
dunyoning rivojlangan mamlakatlarida innovatsion infratuzilmaning muhim elementlari
hisoblanadi. Misol uchun, Shvetsiyada Ideon ilmiy parkida (Lund metropolisi) Technopol nomli
tashkilot joylashgan bo‘lib, u erda turli sohalardagi mutaxassislar ishlaydi. Innovatsion Bridge
Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil, 2025-yil, iyun
www.sci-p.uz
42
tashkiloti tadqiqot va ishlanmalarni ilgari suradi va tijoratlashtiradi. Stokgolmda, Kista Science
City shahrida Sting (Stokgolm innovatsiyasi va o‘sishi) deb nomlangan axborot texnologiyalari
biznes inkubatori joylashgan. Ushbu biznes-inkubator eng yaxshi innovatorlar va
tadbirkorlarni jalb qilish, ularga biznesni rivojlantirishda samarali yordam ko‘rsatish orqali
zamonaviy firmalar yaratishni qo‘llab
-quvvatlaydi.
Bundan tashqari, Karolinska taraqqiyoti Stokgolmda Karolinska instituti tomonidan
tashkil etilgan. Ushbu tashkilot Karolinska instituti tadqiqotchilari tomonidan amalga
oshirilgan loyihalarni amalga oshirish uchun iqtisodiy va konsalting yordamini ko‘rsati
sh
uchun tashkil etilgan.
Xalqaro amaliyot tahlili shuni ko‘rsatadiki, ko‘pchilik universitetlar yirik ilmiy
markazlarga aylanib, ko‘plab sanoat va ilmiy tashkilotlarni birlashtirgan. Ilmiy ishlanmalar
bazasini shakllantirish va zamonaviy fan va ishlab chiqarishda yuqori mahsuldor
mutaxassislarni tayyorlash uchun ilmiy-
texnikaviy va tadbirkorlik faoliyatining faol o‘zaro
hamkorligi zarur.
Tadqiqot institutlari AQSh innovatsion infratuzilmasining asosini tashkil qiladi. Ular
mamlakatning ilmiy va amaliy tadqiqotlaridagi aksariyat tadqiqotlarini jamlagan. Ilm-fan va
ta’lim muassasalari ular negizida texnoparklar tashkil etish orqali hududlarn
i shakllantirishda
qudratli kuch vazifasini o‘taydi. Stenford universitetida tashkil etilgan birinchi ilmiy
-texnologik
park uning faoliyati uchun qulay shart-sharoitlarga ega edi, xususan, ijara haqining pastligi,
venchur kapitalning mavjudligi va texnologik kompaniyalar va universitetlar bilan yaqin
hamkorlik. AQShda universitetlar va xususiy kompaniyalar o‘rtasida o‘zaro hamkorlik
rivojlangan. Masalan, Massachusets texnologiya instituti 300 dan ortiq tashkilotlar bilan
hamkorlik qiladi.
AQSh tajribasi tahlili shuni ko‘rsatadiki, universitetlarda fan, ta’lim va biznesni
integratsiyalash maqsadida ilmiy parklar tashkil etilmoqda. Mamlakatda innovatsiyalar
transferiga katta e’tibor qaratilmoqda, bu ham universitetlar, ham xususiy kompaniyala
r
tomonidan amalga oshiriladi. Innovatsiyalarni Qo‘shma Shtatlarga o‘tkazish daromad olish va
yangi ish o‘rinlarini yaratishning eng muhim vositalaridan biridir. Bu borada innovatsion
infratuzilma ob’ektlarini rivojlantirish va qonunchilikni takomillashtirish muhim rol o‘ynadi.
Bundan tashqari, AQShda innovatsion loyihalarni moliyalashtirishning samarali tizimi
mavjud. Innovatsion va ilmiy ishlanmalarni moliyalashtirish shartnomalar va grantlar
hisobidan amalga oshiriladi. Shartnomalar va grantlar tizimi tashkilotlarga innovatsion va
ilmiy-
texnik faoliyatning eng ustuvor yo‘nalishlarini aniqlash imkoniyatini beradi. AQShda
innovatsion faoliyat va innovatsion loyihalarni moliyalashtirish usullaridan biri venchur
fondlari hisoblanadi. Ilgari, hatto Apple Computers, Microsoft, Sun Microsystems, Intel kabi
taniqli kompaniyalar ham shakllanish bosqichida venchur fondlari tomonidan
moliyalashtirilgan. Mamlakatda innovatsion loyihalarni moliyalashtirishning yana bir vositasi
ko‘plab kredit dasturlari hisoblanadi. Ilmiy
-tadqiqot va tajriba-konstruktorlik faoliyatini
rivojlantirish va texnologik ishlab chiqarish hajmini oshirish maqsadida AQSHning ko‘pgina
kompaniyalari ham moliya bozori imkoniyatlaridan, ya’ni imtiyozli shartlarda kreditlar olish,
keyinchalik ularni qaytarish bilan foydalanishadi. Korxonalarning innovatsion loyihalarini
moliyalashtirishda ularning ishlab chiqarish jarayonida ajratilgan o‘z mablag‘lari manba bo‘lib
xizmat qilishi mumkin. Boshqa munitsipal moliyalashtirish va texnik yordam dasturlari,
shuningdek, biznesning barcha sohalarida innovatsiyalarni rivojlantirishga yordam beradigan
hukumatning barcha darajalarida muhim miqdordagi qonunchilik, moliyaviy, soliq vositalari
mavjud.
Qo‘shma Shtatlar innovatsion infratuzilmaning asosiy elementlarini ishlab chiqdi:
bilimlarni ishlab chiqarish, texnologiyalarni uzatish, moliyalashtirish, ishlab chiqarish va
o‘qitish. Har bir elementning ishlashi ham davlat, ham xususiy kompaniyalar tomon
idan
ta’minlanadi.
Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil, 2025-yil, iyun
www.sci-p.uz
43
Rivojlangan mamlakatlarda innovatsiyalarni tijoratlashtirish mexanizmini yaratishga
katta e’tibor berilmoqda. Innovatsiyalarni tijoratlashtirish
- bu ilmiy va ilmiy-texnikaviy
faoliyat natijalarini joriy etish va bozorga yangi mahsulot va xizmatlarni kirit
ish bilan bog‘liq
faoliyatdir. Texnologiyalarni tijoratlashtirish mexanizmi kontseptsiyasining mohiyati
texnologiyalarni fandan ishlab chiqarishga o‘tkazishdan iborat bo‘lib, bu innovatsiyalarning
barcha sub’ektlarining faol o‘zaro ta’siri va intellektual
mulk huquqlarini amalga oshirish bilan
mumkin. Intellektual mulk huquqlarini amalga oshirish shakllaridan biri bu kichik innovatsion
va bilim talab qiladigan korxonalarni shakllantirishni o‘z ichiga oladi. Kichik va o‘rta biznes
yuqori texnologiyali yo‘nal
ishlarda ishlab chiqarishni shakllantirish va rivojlantirishga hissa
qo‘shadi. Zamonaviy iqtisodiyot eng muhim elementlarni aniqladi va ularga
axborotlashtirishdan tashqari innovatsiyalar ham kiradi. Bundan tashqari, venchur
moliyalashtirish ko‘magida kichik va o‘rta biznesning innovatsion jarayoniga keng jalb
etilmoqda. Kichik va o‘rta biznes dunyoning barcha rivojlangan mamlakatlari farovonligi va
ijtimoiy va ijtimoiy qudratining moliyaviy asoslarini shakllantirishda muhim rol o‘ynaydi.
Kichik va o‘rta biznes innovatsiyalarning asosiy manbai bo‘lib, u o‘z navbatida yangi g‘oyalarni
keltirib chiqaradi va uning rivojlanishi iqtisodiyotning innovatsion rivojlanishiga imkon beradi.
Hozirgi vaqtda iqtisodiyotning tarmoqlar va tarmoqlarga an’anaviy bo‘linishi o‘z
ahamiyatini yo‘qotib, klasterli yondashuv ustuvor ahamiyat kasb etmoqda, bu esa hududning
raqobatbardoshligini oshirish va iqtisodiyotni innovatsion rivojlantirishning eng samarali
vositasiga aylanmoqda. Binobarin, innovatsion klasterlarni shakllantirish va rivojlantirish
amaliyotini tubdan rivojlantirish so‘zsiz manfaatdor va amaliy foyda keltiradi. Innovatsion
klaster - turli tashkilotlarning (sanoat korxonalari, ilmiy-tadqiqot institutlari, jamoaviy
foydalanish markazlari, tadbirkorlar, shahar va viloyat hokimiyatlari, ijtimoiy tashkilotlar va
boshqalar) uyushgan guruhi hisoblanadi. Klasterni yaratish natijasi yangi g‘oyalar, bilimlar,
texnologiyalar va innovatsiyalarni tarqa
tish tizimini ta’minlaydi. Ta’kidlash joizki, barcha
klaster a’zolari o‘rtasida barqaror munosabatlarni shakllantirish va rivojlantirish ixtirolarni
raqobatdosh ustunliklarga ega bo‘lgan innovatsiyalarga samarali aylantirishning muhim
shartidir.
Xorijiy tajriba shuni ko‘rsatadiki, klasterlar dunyoning ko‘plab rivojlangan mamlakatlari
iqtisodiyotini rivojlantirishda katta rol o‘ynaydi. Shunday qilib, AQSHda mintaqaviy
innovatsion klasterlarni rivojlantirish iqtisodiyotning raqobatbardoshligini oshirishning eng
muhim omillaridan biri hisoblanadi. Kanadada innovatsion klasterlarni yaratish ham iqtisodiy
o‘sishning asosiy shartlaridan biri hisoblanadi. Finlyandiya iqtisodiyoti klasterlikning yuqori
darajasi bilan ajralib turadi. Bugungi kunga kelib, o‘rmon xo‘jaligi, axborot va
telekommunikatsiya klasterlari Finlyandiya iqtisodiyoti uchun eng muhimi bo‘lib, eksportning
katta qismini ta’minlaydi va davlat yalpi ichki mahsulotining asosiy qismini yaratadi.
1-jadval
O’zbekiston hududlarida barqaror rivojlanishni ta’minlashda alternativ xorij
tajribalari
№
O’rganilgan
hudud
Tavsiya qilingan tajriba
1.
AQSh
texnoparklar orqali yuqori texnologiyali kompaniyalarni bir joyga to‘plash va
innovatsiyalarni rag‘batlantirish
2.
Germaniya
sanoat klasterlarini rivojlantirish va raqamli texnologiyalarni joriy etish
3.
Xitoy
maxsus iqtisodiy zonalar orqali xorijiy investitsiyalarni jalb qilish va eksport
salohiyatini oshirish
O‘zbekistonda davlat iqtisodiyoti va mintaqa innovatsion infratuzilmasini innovatsion
shakllantirishning jahon tajribasidan foydalanish mumkin. Iqtisodiy va siyosiy rivojlanishning
o‘ziga xos xususiyatlarini, shuningdek, madaniy xususiyatlarni hisobga olgan holda ma’lum
Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil, 2025-yil, iyun
www.sci-p.uz
44
ijobiy isbotlangan yondashuvlardan foydalanish innovatsion infratuzilmaning hududiy
rivojlanishini ta’minlaydi.
Binobarin, O‘zbekistonda innovatsion infratuzilmaning yuqori samarali tizimini
shakllantirish uchun xalqaro tajribani, mamlakat davlat tuzilmasining o‘ziga xos xususiyatlarini
hisobga olgan holda,
mintaqaviy innovatsion rivojlanishning o‘ziga xos konsepsiyasini yaratish,
shuningdek, bu boradagi jiddiy rivojlanish zarur.
Xulosa va takliflar.
Mintaqaning innovatsion infratuzilmasining tahlil qilingan xalqaro tajribasidan kelib
chiqib, shunday xulosaga kelish mumkinki, O‘zbekistonda mintaqaviy innovatsion
infratuzilmani takomillashtirish uchun quyidagilarni ta’minlash zarur:
- ilmiy-texnikaviy, tadbirkorlik faoliyati va davlat hokimiyati organlarini birlashtirish;
- fan va ishlab chiqarish tashkilotlarining ilmiy-texnikaviy va innovatsion faoliyatini
shakllantirish va rivojlantirish;
- ilmiy-texnikaviy va innovatsion faoliyatni rivojlantirishga byudjetdan tashqari
investitsiyalarni jalb etish;
-
tashqi va ichki bozorda raqobatbardosh bo‘lgan innovatsion mahsulotlar ishlab
chiqarishni ko‘paytirish;
- ilmiy-
texnikaviy va innovatsion faoliyat bilan shug‘ullanuvchi kichik va o‘rta biznesning
faol rivojlanishini rag‘batlantirish;
- mintaqalararo va xalqaro ilmiy-texnikaviy hamkorlikni rivojlantirish;
- hududiy ilmiy va ishlab chiqarish resurslarini birlashtirish va ulardan hududni
rivojlantirishning ustuvor yo‘nalishlarida foydalanish;
-
tashkilotlarning faol innovatsion faoliyatga o‘tishi;
- mahalliy va hududiy hokimiyat organlari tomonidan ichki va tashqi bozorlarga chiqish
uchun yuqori texnologiyalar sohasidagi ishlanmalarni qo‘llab
-quvvatlash;
- intellektual faoliyat natijalarini institutsional-huquqiy asosda himoya qilish.
Adabiyotlar/Литература/References:
Anderton D. (2018). Science in the city region: establishing Liverpool’s life science ecology/
Regional Studies, Regional Science.
Ishmuhamedov A.E., R
ах
im
о
v
а
M.R. (2010) Mint
а
q
а
viy iqtisodiyot: D
а
rslik. - T.: Iqtisodiyot.
Maier L. (2019). Innovation incubators - entities of support of small and medium-sized
enterprises’ competitiveness in the modern economy/ Economy and sociology.
Reveiu A. (2019). The role of universities in innovative regional clusters. Empirical Evidence
from Romania/ Procedia - Social and Behavioral Sciences 93.
Romanovskii M., Shkuta D. (2020). Creation of the institutional innovation infrastructure of
clusters as a mechanism of the providing innovation development of Russia/ Regional formation
and development studies.
Soumitra Dutta, et al. (2021) The Global Innovation Index. Winning with Global Innovation.
Батирова
Н
.
Ш
. (2020) "
МИНТА
K
А
САНОАТИНИ
ИННОВАЦИОН
РИВОЖЛАНТИРИШ
БУЙИЧА
ХОРИЖ
ТАЖРИБАСИ
"
Экономика
и
финансы
(
Узбекистан
), no. 4 (136), pp. 161-169.
Миндич
Д
. (2011)
Запустить
инновацию
в
регион
// http://expert.
ru/expert/2011/27/zapustit-innovatsiyu-v-region.
Меркушов В. А. (2004) Записки подводника 1905
-
1915 / Составитель и научный
редактор В. В. Лобыцын.. –М.: «Согласие», 2004.
-
624 с. 1000 экз.
ISBN 5-86884-094-1.
Видяпин В.И., Степанов М.В.
(2007)
Региональная экономика. –
С. 529.
Porter M. (1985) Competitive Advantage: Creating and Sustaining Superior Performance"
Sepik. (1977)"Steady-State Economics: The Economics of Biophysical Equilibrium and the
Steady State".
