СОВЕРШЕНСТВОВАНИЕ ФИНАНСОВЫХ УСЛУГ В КОММЕРЧЕСКИХ БАНКАХ И СТРАТЕГИИ УСТОЙЧИВОГО РАЗВИТИЯ

Аннотация

В данной статье рассматриваются стратегии развития финансовых услуг в коммерческих банках для повышения их конкурентоспособности, эффективности и ценностного предложения. В эпоху, характеризующуюся быстрым технологическим прогрессом и изменением предпочтений клиентов, коммерческие банки сталкиваются с необходимостью внедрения инноваций и адаптации к меняющимся требованиям рынка. В данной статье определены ключевые стратегии банков по достижению устойчивого роста и максимизации удовлетворенности клиентов. Эти стратегии включают цифровую трансформацию, расширение предложения продуктов, улучшение качества обслуживания клиентов, расширение доступа к финансовым услугам, усиление управления рисками, инвестиции в развитие талантов и методы устойчивого финансирования. Реализация этих стратегий поможет коммерческим банкам занять лидирующие позиции в сфере финансовых услуг, стимулировать рост бизнеса и достичь более широких целей экономического процветания и социального благополучия.

Тип источника: Журналы
Годы охвата с 2024
inLibrary
Google Scholar
Выпуск:

Скачивания

Данные скачивания пока недоступны.
Поделиться
Розиков B. (2024). СОВЕРШЕНСТВОВАНИЕ ФИНАНСОВЫХ УСЛУГ В КОММЕРЧЕСКИХ БАНКАХ И СТРАТЕГИИ УСТОЙЧИВОГО РАЗВИТИЯ. Экономическое развитие и анализ, 2(4), 218–223. извлечено от https://inlibrary.uz/index.php/eitt/article/view/48453
Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Аннотация

В данной статье рассматриваются стратегии развития финансовых услуг в коммерческих банках для повышения их конкурентоспособности, эффективности и ценностного предложения. В эпоху, характеризующуюся быстрым технологическим прогрессом и изменением предпочтений клиентов, коммерческие банки сталкиваются с необходимостью внедрения инноваций и адаптации к меняющимся требованиям рынка. В данной статье определены ключевые стратегии банков по достижению устойчивого роста и максимизации удовлетворенности клиентов. Эти стратегии включают цифровую трансформацию, расширение предложения продуктов, улучшение качества обслуживания клиентов, расширение доступа к финансовым услугам, усиление управления рисками, инвестиции в развитие талантов и методы устойчивого финансирования. Реализация этих стратегий поможет коммерческим банкам занять лидирующие позиции в сфере финансовых услуг, стимулировать рост бизнеса и достичь более широких целей экономического процветания и социального благополучия.


background image

Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil, 2024-yil, aprel

www.e-itt.uz

218


TIJORAT BANKLARIDA MOLIYAVIY XIZMATLAR SIFATINI OSHIRISH VA

BARQAROR RIVOJLANISH STRATEGIYALARI

Roziqov Behzod Bahrom o’g’li

Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

ORCID: 0009-0009-7696-3288

Graf-6512@mail.ru

Annotatsiya.

Ushbu maqolada tijorat banklarida ularning raqobatbardoshligi,

samaradorligi va qiymat taklifini oshirish maqsadida moliyaviy xizmatlarni rivojlantirish

strategiyalari koʻrib chiqiladi. Global texnologik rivojlanish va mijozlarning xohish

-istaklarining

oʻzgarishi bilan ajralib turadigan davrda tijorat banklari oʻzgaruvchan bozor talablariga javob

berish uchun innovatsiyalar va moslashish zarurligiga duch kelishmoqda. Maqolada barqaror

oʻsishga erishish va mijozlar ehtiyojlarini maksimal darajada qondirish uchun banklarning asosiy

strategiyalari aniqlangan. Ushbu strategiyalar orasida raqamli transformatsiya, mahsulot

takliflarini kengaytirish, mijozlar tajribasini yaxshilash, moliyaviy xizmatlardan foydalanish

imkoniyatlarini kengaytirish, risklarni boshqarish tizimini mustahkamlash, inson kapitalini

oshirishga investitsiyalar va barqaror moliyalashtirish amaliyoti mavjud. Ushbu strategiyalarni
am

alga oshirish tijorat banklariga moliyaviy xizmatlar sohasida yetakchi oʻrinlarni egallashga,

biznesning oʻsishini ragʻbatlantirishga va kengroq maqsadlar

da iqtisodiy farovonlik va ijtimoiy

farovonlikka erishishga yordam beradi.

K

alit soʻz

lar:

tijorat banklari, moliyaviy xizmatlar, raqamli transformatsiya, mahsulot

takliflari, mijozlar tajribasi, moliyaviy mavjudlik, xatarlarni boshqarish, iste’dodlarni

rivojlantirish, barqaror moliyalashtirish, innovatsiyalar.

СОВЕРШЕНСТВОВАНИЕ ФИНАНСОВЫХ УСЛУГ В КОММЕРЧЕСКИХ

БАНКАХ И СТРАТЕГИИ УСТОЙЧИВОГО РАЗВИТИЯ

Розиков Бехзод Бахром угли

Ташкентский государственный экономический университет

Аннотация.

В данной статье рассматриваются стратегии развития финансовых

услуг в коммерческих банках для повышения их конкурентоспособности, эффективности

и ценностного предложения. В эпоху,

характеризующуюся быстрым технологическим

прогрессом и изменением предпочтений клиентов, коммерческие банки сталкиваются с

необходимостью внедрения инноваций и адаптации к меняющимся требованиям рынка.

В данной статье определены ключевые стратегии банков по достижению устойчивого

роста и максимизации удовлетворенности клиентов. Эти стратегии включают
цифровую трансформацию, расширение предложения продуктов, улучшение качества

обслуживания клиентов, расширение доступа к финансовым услугам, усиление

управления рисками, инвестиции в развитие талантов и методы устойчивого

финансирования. Реализация этих стратегий поможет коммерческим банкам занять
лидирующие позиции в сфере финансовых услуг, стимулировать рост бизнеса и достичь

более широких целей экономического процветания и социального благополучия.

Ключевые слова:

коммерческие банки, финансовые услуги, цифровая

трансформация, продуктовые предложения, качество обслуживания клиентов,

финансовая доступность, управление рисками, развитие талантов, устойчивое
финансирование, инновации.

UO

K: 336.76

IV SON - APREL, 2024

218-223


background image

Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil, 2024-yil, aprel

www.e-itt.uz

219

ENHANCING FINANCIAL SERVICES IN COMMERCIAL BANKS AND

STRATEGIES FOR SUSTAINABLE DEVELOPMENT

Rozikov Bekhzod Bakhrom ugli

Tashkent State University of Economics

Abstract.

This paper examines strategies for developing financial services in commercial

banks to enhance their competitiveness, efficiency and value proposition. In an era characterized

by rapid technological advances and changing customer preferences, commercial banks are faced
with the need to innovate and adapt to changing market demands. This article identifies the key

strategies of banks to achieve sustainable growth and maximize customer satisfaction. These

strategies include digital transformation, expanding product offerings, improving customer
experience, enhancing access to financial services, strengthening risk management, investing in
talent development and sustainable financing practices. Implementing these strategies will help

commercial banks take a leadership position in financial services, drive business growth and

achieve the broader goals of economic prosperity and social well-being.

Keyword:

commercial banks, financial services, digital transformation, product offerings,

customer experience, financial inclusion, risk management, talent development, sustainable

finance, innovation.

Kirish.

Tijorat banklari korxonalar, jismoniy shaxslar va hukumatlarga muhim moliyaviy

xizmatlarni taqdim etish orqali iqtisodiyotda muhim rol oʻynaydi. Moliya tizi

mining asosi

boʻlgan ushbu muassasalar iqtisodiy oʻsishga yordam beradi, investitsiyalarni ragʻbatlantiradi

va aholining moliyaviy faoliyatga jalb qilinishiga yordam beradi. Global texnologik rivojlanish

va mijozlarning oʻzgaruvchan xohishlari davrida tijo

rat banklari uzoq muddatli barqarorlikni

ta’minlash bilan birga oʻz mijozlarining oʻzgaruvchan ehtiyojlarini qo

ndirish uchun doimiy

ravishda innovatsiya qilishlari va moslashishlari kerak. Ushbu maqolada tijorat banklarida

ularning raqobatbardoshligi, samaradorligi va qiymat taklifini oshirish uchun moliyaviy

xizmatlarni rivojlantirish strategiyalari koʻrib chiqila

di.

Adabiyotlar sharhi.

Barqaror rivojlanish strategiyalariga e’tibor qaratgan holda tijorat banklarida moliyaviy

xizmatlar sifatini oshirishga

bagʻishlangan adabiyotlarni tahlil qilish bir nechta asosiy mavzular

va xulosalarni ochib beradi. Taqdim etilgan adabiyot havolalariga asoslangan qisqacha tahlil.

Bir nechta tadqiqotlar (Hamidi & Nourani, 2020; Dempsey & Goyal, 2021) atrof-muhitni

hisobga olishni bank operatsiyalariga birlashtirishga qaratilgan "yashil" bank amaliyotining

paydo boʻlishi haqida gapi

radi. Ushbu amaliyotlar "yashil" moliyaviy mahsulotlarni taklif qilish,

atrof-muhit xavfini boshqarish tizimini joriy etish va barqaror investitsiya tashabbuslarini

ilgari surishni oʻz ichiga oladi. Adabiyotda, agar bank faoliyati barqaror rivojlanishning

global

maqsadlariga mos keladigan boʻlsa, "yashil" banking ham ekologik barqarorlikka, ham

moliyaviy koʻrsatkichlarga hissa qoʻshishi mumkinligi

taxmin qilinmoqda.

Risklarni boshqarish va moliyaviy barqarorlik tadqiqotlar (Vithessonthi & Tongurai,

2018) fo

rs koʻrfazi hamkorlik Kengashi (GCC) mamlakatlarida moliyaviy bozorlarning

rivojlanishi, biznes sikllari va bank xatarlari oʻrtasidagi bogʻliqlikni koʻrib chiqadi. Topilmalar

shuni koʻrsatadiki, moliyaviy bozorlarning rivojlanishi kapitalga kirishni kengay

tirishi va

iqtisodiyotni diversifikatsiyalashga yordam berishi mumkin boʻlsa

-da, u tizimli xavf va

moliyaviy beqarorlikni ham oshirishi mumkin. Xatarlarni boshqarishning samarali usullari, shu

jumladan ishonchli tartibga solish nazorati va oqilona kreditlash standartlari moliyaviy

barqarorlikni saqlash va tijorat banklarining barqarorligini ta’minlash uchun zarurdi.


background image

Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil, 2024-yil, aprel

www.e-itt.uz

220

Mavzuga oid adabiyotlar tahlili

B.Kingning “Bank 4.0. Banking faqat banklarda emas,

barcha joyda” nomli kitobida global beqaror muhit sharoitida banklar toʻliq qayta tashkil

etilishi, isteʼmolchining raqamli hayotiga kirib borishi, faoliyatni koʻp kanalli xizmatlardan bir

kanalli xizmatl

ar tamoyili asosida tashkil etishi muqarrar jarayon ekanligiga urgʻu berilgan

(Mamadiyarov, 2021).

Аzlarovaning

(2020)

fikricha, Oʻzbekiston bank tizimida soʻnggi yillarda bank

xizmatlarini sifatini va koʻlamini oshirish boʻyicha qator ishlar amalga oshiri

ldi. Lekin, jahonda

boʻlayotgan oʻzgarishlar, globallashuv jarayoni, raqobatbardoshlikni haddan ziyod rivojlani

shi,

tijorat banklarining transformatsiya jarayonini yanada faollashtirish, mijaozlarga

koʻrsatilayotgan bank xizmatlarini yangi bosqichga olib c

hiqish zaruratini yuzaga keltiradi.

Bugungi kunda anʼanaviy bank xizmat turlarining oʻrnini raqamli

banking xizmat turlari

egallamoqda. Chunki banklar xizmat turlarini takomillashtirib bormas ekan, ular daromadini
va mijozlar sonini keskin oshirib borish i

mkoniyatidan mahrum boʻlishi mumkin. Moliyaviy

xizmatlar sanoatining rivojlanishi bois jadallashmoqda. Biz yuqorida muhokama qilgan

FinTech tendentsiyalari mijozlar talabiga javoban paydo boʻldi. Ular aslida provayderlarga

moliyaviy maʼlumotlardan foydalan

ish imkoniyatlarini oshirish, shaffoflikni oshirish,

tranzaktsiyalarni tezkor qayta ishlash, masofa

dan xizmatlarni koʻrsatish, identifikatsiya

qilishning ishonchli usullari va mijoz hayotining aylanish jarayonini yaxshiroq

qoʻllabquvvatlashga imkon beradig

an yanada sifatli xizmatlarni taqdim etishga yordam beradi

(Siddik, & Islam, 2020).

Umuman olganda, adabiyot tahlili tijorat banklarida barqaror rivojlanish

koʻrinishlarining ahamiyati ortib borayotganidan dalolat beradi: banklar tobora koʻproq yashil

bank amaliyotidan foydalanmoqda. Kelgusida ushbu strategiyalarning barqaror rivojlanish

natijalariga er

ishish va tez oʻzgaruvchan global landshaft sharoitida tijorat banklarining

barqarorligi va raqobatbardoshligini oshirishda samaradorligini oʻrganish uchun qoʻshimcha

tadqiqotlar talab etiladi.

Tadqiqot metodologiyasi.

Tadqiqot davomida tijorat banklari, bank rahbarlari, mijozlar, tartibga soluvchilar va soha

mutaxassislarini oʻz ichiga olishi mumkin boʻlgan maqsadli auditoriyani aniqlandi. Barqaror

bank amal

iyoti boʻyicha tegishli bilim va tajribaga ega boʻlgan ishtirokchilarni tanlash uchun

maqsadli namuna olish usulidan foydalandi. Shuningdek moliyaviy xizmatlar sifatini oshirish

va barqaror rivojlanish bilan bogʻliq asosiy oʻzgaruvchilarni aniqlandi, masal

an, moliyaviy

koʻrsatkichlar (masalan, rentabellik, aktivlar sifati, likvidlik), barqarorlik koʻrsa

tkichlari

(masalan, uglerod izi, ijtimoiy ta’sir, boshqaruv amaliyoti), moliyaviy xizmatlar sifatini

yaxshilash strategiyalari (masalan, raqamli transformatsiya, mahsulotni diversifikatsiya

qilish). Bu bilan cheklanib qolmasdan maqolada soʻrov ma’lumotlari

va moliyaviy faoliyat

koʻrsatkichlarini tahlil qilish uchun statistik usullardan foydalanildi (masalan, regressiya tahlili,

korrelyatsiya tahlili).

Ushbu tadqiqot metodologiyasiga rioya qilgan holda, biz barqaror rivojlanish

maqsadlariga erishish bilan birga tijorat banklarida moliyaviy xizmatlar sifatini yaxshilash

strategiyalarini sinchkovlik bilan oʻrganishimiz mumkin, bu esa akademik bilimlarga ham, bank

sohasida amaliy qoʻllanmalarga ham hissa qoʻshadi.

Tahlil va natijalar muhokamasi.

Zamonaviy raqamli davrda texnologiyani joriy etish moliyaviy xizmatlar sifatini

oshirishga intilayotgan tijorat banklari uchun zaruriy shartdir. Onlayn bank platformalari,

mobil ilovalar va raqamli toʻlov echimlarini ishlab chiqish kabi raqamli transformatsiya

tashabbuslari mijozlarning qulayligini oshirishi, jarayonlarni optimallashtirishi va operatsion

xarajatlarni kamaytirishi mumkin. Sun’iy intellekt, mashinani oʻrganish

va blokcheyn kabi ilgʻor

texnologiyalarga sarmoya kiritish orqali banklar texnologiyani yaxshi biladigan mijozlarning


background image

Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil, 2024-yil, aprel

www.e-itt.uz

221

ortib borayotgan ehtiyojlarini qondirish uchun innovatsion mahsulotlar va xizmatlarni taklif
qilishlari mumkin.

1-rasm. Bank xizmatlari ommabopligi

62

Onlayn bank xizmatidan foydalanuvchilar 42 mln nafardan oshdi. MHTI 2017

2023 yillar

mobaynida Oʻzbekistonda bank tizimida roʻy bergan oʻzgarishlarni tahlil qildi. Banklardagi jami
depozitlar qoldigʻi 2017 yilda 59,6 trln soʻmni tashkil etgan boʻlsa, 2023 yilga kelib bu 4,1

barobarga oshdi va 241,7 trln soʻmga yetdi. Kreditlar qoldigʻi esa bu davrda 110,6 trln soʻmdan

471,4 trln soʻmga yetdi 4,3 barobar oʻsish. 6 yil ichida chet el valyutasidagi depozitlar qoldigʻi

3,5 mlrd dollardan 5,8 ml

rd dollarga oshgan boʻlsa, kreditlar qoldigʻi 8,5 mlrd dollardan 17,2

mlrd do

llargacha oʻsdi. Mijozlarga xizmatish koʻrsatish oʻsmoqda. Koʻrib chiqilayotgan davrda

bank kartalari 19,2 mln donadan 46,2 mln donaga 2,4 barobarga oshdgan. Masofaviy bank

xizmatlaridan foydalanuvchilar esa 4,4 mln nafardan 42,8 mln nafarga 9,6 barobarga,

bankomatlar esa 5,6 mingtadan 26,6 mingtaga 4,8 barobarga oʻsgan.

“Oʻzbekiston –

2030” strategiyasi boʻyicha bank va moliya tizimida yillik kreditlash 40

mlrd dollarga yetkazish

reja qilingan. Davlat ixtiyorida koʻpi bilan 3

-4 ta bank saqlab qolinib,

bozorga kamida 4 ta yirik chet el bankini jalb qilish maqsad qilingan.

Yana moliyaviy xizmatlarni rivojlantirish yoʻllari biri mahsulot assartimentini

kengaytirish. Tijorat banklari

raqobatbardosh boʻlib qolishi va kengroq mijozlar bazasini jalb

qilishi uchun

mahsulot assartimentini diversifikatsiya qilish zarur. Jamgʻarma hisob varaqlari

va kreditlar kabi an’anaviy bank xizmatlaridan tashqari, banklar xizmatlarini boshqarish,

sugʻurta va investitsiya boʻyicha maslahat kabi sohalarda xizmatlar doirasini kengay

tirishi

mumkin. Mijozlarning turli ehtiyojlarini hisobga oladigan keng qamrovli moliyaviy yechimlarni
taqdim etish orqali banklar mijozlar bilan munosabatlarni chuqurlashtirishi, daromadlarni

oshirishi va bozor oʻzgarishi bilan bogʻliq xavflarni kamaytiris

hi mumkin.

Misol uchun banklarda quyidagi bank xizmatlarni kengaytirilishga urgʻu berish kerak.

Peer-to-

peer kreditlash (P2P) platformalari qarz oluvchilarni banklar kabi an’anavi

y

vositachilarni chetlab oʻtib, toʻgʻridan

-

toʻgʻri investorlar bilan bogʻlayd

i. Tijorat banklari P2P

kreditlash platformalarini yaratishi yoki qarz oluvchilarga muqobil moliyalashtirish

62

https://cbu.uz/uz/

Muomalaga

chiqarilgan bank

plastik kartalari

O'rnatilgan

to'lov

terminallari

O'rnatilgan

bankomat va

infokioskalar

To'lov

terminallari

orqali amalga

oshirilgan

to'lovlar

Masofaviy bank

xizmatlaridan

foydalanuvchilar

soni

19225,7

235,7

5,6

53

4453,2

46205,9

429,3

26,6

254,7

42760

Bank xizmatlari ommabopligi

2017

2023


background image

Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil, 2024-yil, aprel

www.e-itt.uz

222

imkoniyatlarini taqdim etish va yangi daromad oqimlarini yaratish orqali peer-to-peer
kreditlashni rivojlantirish uchun mavjud platformalar bilan hamkorlik qilishi mumkin.

Kriptovalyutalar va blokcheyn texnologiyasiga qiziqish ortib borayotganligi sababli,

banklar kriptovalyutani saqlash xizmatlari, kriptovalyuta savdo platformalari va blokcheynga

asoslangan moliyaviy mahsulotlarni taklif qilishlari mumkin. Blockchain texnologiyasini joriy
etish orqali banklar jarayonlarni optimallashtirishi, xarajatlarni kamaytirishi, moliyaviy

operatsiyalarning shaffofligi va xavfsizligini oshirishi mumkin.

Hamkorlikdagi platformalar va ekotizimlar: banklar integratsiyalashgan moliyaviy

echimlarni taklif qilish uchun mijozlar, FinTech startaplari va uchinchi tomon xizmat

koʻrsatuvchi provayderlarni birlashtirgan hamkorlikdagi platformalar va

ekotizimlarni

yaratishi mumkin. Hamkorlik va ochiq bank tashabbuslarini rivojlantirish orqali banklar

mijozlarga shaxsiy ehtiyojlari va afzalliklarini hisobga olgan holda uzluksiz va keng qamrovli

moliyaviy xizmatlar toʻplamini taqdim etishlari mumkin.

Mi

jozlarga xizmat koʻrsatishning ajoyib sifati tijorat banklari uchun

mavjud mijozlarni

saqlab qolish va yangi mijozlarni jalb qilish uchun asosiy omil hisoblanadi. Banklar xizmatlarni

shaxsiylashtirish, ehtiyojlarni kutish va mijozlarni faol qoʻllab

-quvvatl

ash uchun ma’lumotlar

tahlili va mijozlar ma’lumotlaridan foydalanis

hlari mumkin. Mijozlar bilan munosabatlarni

boshqarish tizimlariga (CRM) sarmoya kiritish, mijozlarga xizmat koʻrsatish boʻyicha treninglar

va umumiy aloqa kanallari mijozlarning ishonchliligi va sodiqligini oshirishi mumkin, bu esa

oxir-oqibat biznesning

oʻsishi va rentabelligini oshiradi.

Xatarlarni samarali boshqarish tijorat banklari va ularning moliyaviy xizmatlarining

barqarorligi va yaxlitligini ta’minlash uchun zarurdir. Banklar kre

dit xavfi, bozor xavfi va

operatsion xavfni oʻz ichiga olgan turli x

il xatarlarni aniqlash, baholash va kamaytirish uchun

ishonchli risklarni boshqarish tizimini ishlab chiqishi kerak. Muvofiqlikni ta’minlash boʻyicha

qat’iy chora

-tadbirlarni amalga oshirish, xatarlarni muntazam ravishda baholash va xatarlarni

boshqarish b

oʻyicha texnologik echimlarga sarmoya kiritish banklarning barqarorligini

oshirishi va tobora murakkablashib borayotgan operatsion muhitda tartibga solish talablariga

muvofiqligini ta’minl

ashi mumkin.

Inson kapitali tijorat banklarining eng muhim aktividir

va iste’dodlarni rivojlantirishga

investitsiyalar malakali va gʻayratli xodimlarni shakllantirish uchun zarurdir. Banklar texnik
malaka oshirish, etakchilik va mijozlarga xizmat koʻrsatish koʻnikmalarini rivojlantirishga

qaratilgan xodimlarni oʻqitish va rivojlantirish dasturlarini birinchi oʻringa qoʻyishlari kerak.

Uzluksiz ta’lim, innovatsiyalar va hamkorlik madaniyatini rivojlantirish orqali banklar eng

yaxshi kadrlarni jalb qilishlari, asosiy xodimlarni saqlab qolishlari va tashkilotning
samaradorligi

va muvaffaqiyatini ta’minlashlari mumkin.

Moliyaviy xizmatlarga ekologik, ijtimoiy va boshqaruv jihatlarini (ESG) kiritish tijorat

banklari uchun tobora muhim ahamiyat kasb etmoqda. Barqaror moliyalashtirish amaliyotini

targʻib qilish orqali banklar iqlim

oʻzgarishi, ijtimoiy tengsizlik va korporativ boshqaruvning

samarasizligi bilan bogʻliq xavflarni kamaytirish bilan birga oʻz faoliyatini kengroq ekologik va

ijtimoiy maqsadlarga muvofiql

ashtirishi mumkin. "Yashil" kredit mahsulotlarini, ta’sirga

yoʻnaltirilgan investitsiya imkoniyatlarini va ESGGA yoʻnaltirilgan investitsiya fondlarini taklif

qilish ijtimoiy ongli investorlarni jalb qilishi va barqaror iqtisodiy rivojlanishni ragʻbatlanti

rishi

mumkin.

Xulosa va takliflar.

Tijorat banklarida moliyaviy xizmatlarni rivojlantirish texnologik innovatsiyalar,

mahsulotlarni diversifikatsiya qilish, mijozlarga yoʻnaltirish, xatarlarni boshqarish,
iste’dodlarni rivojlantirish va barqaror rivojlanishni oʻz ichiga olgan strategik va yaxlit

yondashuvni talab qiladi.

Ushbu strategiyalarni qoʻllash orqali tijorat banklari oʻzlarining

raqobatbardosh pozitsiyalarini mustahkamlashlari, mijozlar ehtiyojini qondirishlari va doimiy

oʻzgaruvchan moliyaviy landshaftda barqaror oʻsishni ta’minlashlari mumkin. Davlat


background image

Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil, 2024-yil, aprel

www.e-itt.uz

223

mablagʻlarin

ing ishonchli saqlovchilari va moliyaviy barqarorlik kafolatlari sifatida banklar

moliya kelajagini shakllantirish va umuman jamiyat farovonligini oshirish uchun noyob

imkoniyatga ega.

Tadqiqot natijalari va xulosalariga asoslanib, moliyaviy xizmatlar sifatini oshirishga va

shu bilan birga barqaror rivojlanishga koʻmaklashishga intilayotgan tijorat banklariga quyidagi

takliflar tavsiya etiladi:

Yashil moliyaviy mahsulotlarni taklif qilish, qayta tiklanadigan energiya loyihalariga

sarmoya kiritish va kredit qarorlariga ekologik xavflarni baholashni kiritish kabi yashil bank

amaliyotlarini amalga oshirish.

Mahalliy hamjamiyatlarni rivojlantirish, moliyaviy savodxonlik va jamoatchilikni jalb

qi

lish loyihalarini qoʻllab

-quvvatlash va ijtimoiy va ekologik mas'uli

yat ustuvor boʻlgan axloqiy

biznes amaliyotlarini amalga oshirish orqali KSS tashabbuslarini kuchaytirish.

Atrof-

muhit, ijtimoiy va boshqaruv xatarlarini (ESG), shu jumladan iqlim oʻzgaris

hi,

ijtimoiy tengsizlik va tartibga solish talablarini bartaraf etish uchun xatarlarni boshqarish

tizimini mustahkamlash. Barqaror rivojlanish koʻrsatkichlari boʻyicha ishonchli monitoring va

hisobot mexanizmlarini ishlab chiqish.

Moliyaviy xizmatlarning samaradorligi, mavjudligi va barqarorligini oshirish uchun

raqamli transformatsiyalar va innovatsiyalarni amalga oshiring. Mijozlar tajribasini yaxshilash

va barqaror moliyalashtirishni rivojlantirish uchun blokcheyn, sun'iy intellekt va mobil banking

kabi

texnologiyalardan foydalanish imkoniyatlarini oʻrganing

.

Barqarorlik muammolarini hal qilish va jamoaviy harakatlarni ilgari surish uchun

manfaatdor tomonlar, shu jumladan hukumatlar, tartibga soluvchilar, notijorat tashkilotlar va
sohadagi hamkasblar bila

n hamkorlikni qoʻllab

-quvvatlang. Biznes strategiyalarini global

barqarorlik maqsadlariga moslashtirish uchun mas'uliyatli bank (PRB- Principles for

Responsible Banking) tamoyillari va BMTning barqaror rivojlanish maqsadlari (SDG-

the

United Nations Sustai

nable Development Goals) kabi koʻp tomonlama tashabbusl

arda ishtirok

etish.

Xodimlarning barqaror moliyalashtirish, ESG integratsiyasi va manfaatdor tomonlarning

oʻzaro aloqalari boʻyicha koʻnikma va qobiliyatlarini rivojlantirish uchun iste'dodlarni

rivojlantirish dasturlariga sarmoya kiriting. Xodimlar tashk

ilotdagi ijobiy oʻzgarishlar va

innovatsiyalarni rag'batlantirishi uchun oʻqitish va oʻqitish imkoniyatlarini taqdim eting.

Adabiyotlar / Литература/ Reference:

Azlarova. A. (2020). Covid-19 koronovir

us pandemiyasi шароитида oʻzbekitonda банк

soxasini tra

nsformatsiyalash jarayonini jadallashtirish // “Iqtisodiyot va innovatsion

texnologiyalar” ilmiy elektron jurnali. № 5, sentyabr oktyabr.

Hamidi, H., & Nourani, M. (2020). Green Banking Practices: A Systematic Literature Review.

Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 27(1), 3-22.

Mamadiyarov.Z.T. (2021). banklarni transformatsiya qilish шароитида масофавий банк

xizmatlari билан bogʻliq risklarni boshqarish // Экономика и финансы (Узбекистан). №5

(141).

Siddik, M. N. A., & Islam, M. A. (2020). The Nexus between Financial Development and

Environmental Quality: Evidence from Asian Economies. Environmental Science and Pollution
Research, 27(18), 22694-22706.

Vithessonthi, C., & Tongurai, J. (2018). Financial Markets Development, Business Cycle, and

Bank Risk: Evidence from the GCC Countries. Research in International Business and Finance, 46,

418-442.

Библиографические ссылки

Azlarova. A. (2020). Covid-19 koronovirus pandemiyasi шароитида oʻzbekitonda банк soxasini transformatsiyalash jarayonini jadallashtirish // “Iqtisodiyot va innovatsion texnologiyalar” ilmiy elektron jurnali. № 5, sentyabr oktyabr.

Hamidi, H., & Nourani, M. (2020). Green Banking Practices: A Systematic Literature Review. Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 27(1), 3-22.

Mamadiyarov.Z.T. (2021). banklarni transformatsiya qilish шароитида масофавий банк xizmatlari билан bogʻliq risklarni boshqarish // Экономика и финансы (Узбекистан). №5 (141).

Siddik, M. N. A., & Islam, M. A. (2020). The Nexus between Financial Development and Environmental Quality: Evidence from Asian Economies. Environmental Science and Pollution Research, 27(18), 22694-22706.

Vithessonthi, C., & Tongurai, J. (2018). Financial Markets Development, Business Cycle, and Bank Risk: Evidence from the GCC Countries. Research in International Business and Finance, 46, 418-442.