СОВЕРШЕНСТВОВАНИЕ УХОДА ПОСЛЕ ОПЕРАЦИИ РИНОПЛАСТИКИ

ВАК
inLibrary
Google Scholar
Выпуск:
CC BY f
7
Поделиться
Ибатов, Н., & Шамсиев, Д. . (2023). СОВЕРШЕНСТВОВАНИЕ УХОДА ПОСЛЕ ОПЕРАЦИИ РИНОПЛАСТИКИ . Медицина и инновации, 2(1). извлечено от https://inlibrary.uz/index.php/medicine_and_innovations/article/view/10728
Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Аннотация

Целью данного исследования явилось улучшить послеоперационный уход за пациентами с наружной деформацией носа после операции ринопластики. Исследование показало, что интраназальное применение геля Актовегин в послеоперационном периоде у больных после оперативного лечения наружной деформации носа способствует более быстрому регрессу послеоперационных воспалительных явлений, ускоряет репаративный процесс и эпителизацию.

 

УДК: 616.21-089.844-649.8-036.8

РИНОПЛАСТИКА ЖАРРОҲЛИК АМАЛИЁТИДАН СЎНГГИ ПАРВАРИШЛАШНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШ

Нодир Абдуллаевич ИБАТОВ1, Джахонгир Фазлитдинович ШАМСИЕВ2

1Тошкент давлат стоматология институти

2т.ф.д., доцент, Тошкент давлат стоматология институти

Тошкент, Ўзбекистон

df_shamsiev@mail.ru

 

 

СОВЕРШЕНСТВОВАНИЕ УХОДА ПОСЛЕ ОПЕРАЦИИ РИНОПЛАСТИКИ

Нодир Абдуллаевич ИБАТОВ1, Джахонгир Фазлитдинович ШАМСИЕВ2

1Ташкентский государственный стоматологический институт

2т.ф.д., доцент, Ташкентский государственный стоматологический институт

Ташкент, Узбекистан

df_shamsiev@mail.ru

 

 

IMPROVING CARE AFTER RHINOPLASTY

Nodir Abdullaevich IBATOV1, Jahongir Fazlitdinovich SHAMSIEV2

1Tashkent State Dental Institute,

2Doctor of Science, Associate Professor, Tashkent State Dental Institute

Tashkent, Uzbekistan

df_shamsiev@mail.ru

 

АННОТАЦИЯ

Тадқиқотнинг мақсади ташқи бурун деформацияси бўлган беморларни ринопластика жарроҳлик амалиётидан сўнгги парваришлашни такомиллаштириш ҳисобланади. Тадқиқот шуни кўрсатдики, ташқи буруннинг деформациясини жарроҳлик йўли билан даволашдан сўнг беморларда операциядан кейинги даврда Актовегин гелини интраназал қўллаш операциядан кейинги яллиғланиш белгиларининг тезроқ регрессиясига ёрдам беради, репаратив жараённи ва эпителизацияни тезлаштиради.

Калит сўзлар: ташқи бурун деформацияси, ринопластика, парваришлаш, актовегин.

 

АННОТАЦИЯ

Целью данного исследования явилось улучшить послеоперационный уход за пациентами с наружной деформацией носа после операции ринопластики. Исследование показало, что интраназальное применение геля Актовегин в послеоперационном периоде у больных после оперативного лечения наружной деформации носа способствует более быстрому регрессу послеоперационных воспалительных явлений, ускоряет репаративный процесс и эпителизацию.

Ключевые слова: наружная деформация носа, ринопластика, уход, актовегин.

 

ABSTRACT

The aim of this study was to improve the postoperative care of patients with external deformity of the nose after rhinoplasty. The study showed that the intranasal use of Actovegin gel in the postoperative period in patients after surgical treatment of external nasal deformity contributes to a more rapid regression of postoperative inflammation, accelerates the reparative process and epithelialization.

Key words: external deformity of the nose, rhinoplasty, care, actovegin.

 

Халқаро эстетик жарроҳлик жамиятининг маълумотларига кўра, 2010 йилда бутун дунё бўйича 980 000 дан ортиқ эстетик ринопластика амалга оширилган, бу рўйхатга олинган барча эстетик муолажаларнинг 10,4%ни ташкил қилади. Ушбу рақамлар жарроҳликда ушбу соҳага талаб юқорилигини ва унинг машҳурлигини кўрсатади [12, 14, 15]. Америка пластик жарроҳлик жамиятининг маълумотларига кўра, фақат 2003 йилда 356 554 та ринопластика, 254 140 та кўкракни катталаштириш ва 128 667 та юзни торттириш амалиётлари амалга оширилган (International Society of Aesthetic Plastic Surgery. International Survey on Aesthetic. Cosmetic Procedures Performed in 2017).  “Ринопластика” атамаси тузилмавий ўзгаришлар киритиш орқали жарроҳлик йўли билан “бурунни моделлаштириш” ёки “бурунни шакллантириш”ни англатади [2, 6, 8, 11, 13, 16]. Ушбу жарроҳлик амали юз пластик жарроҳлигида энг кўп бажариладиган ва мураккаб операция ҳисобланади [1, 5, 9, 12, 15].

Ринопластика операциялари ўтказилиш мақсадига кўра, эстетик, функционал, реконструктив, шунингдек, бирламчи, иккиламчи, учламчи ва ҳ.к. ларга бўлинади [3, 4, 7]. Барча такрорий жарроҳлик амаллар “ревизия” жарроҳлик амаллари деб ҳисобланади [11, 12], баъзи муаллифлар эса, уларни функционал тоифага киритишади, чунки бирламчи ринопластикадан кейин такрорий ташрифларнинг 15%-30% ҳам эстетик, ва ҳам функционал характердаги шикоятлар билан боғлиқ ва қайта жарроҳлик амали ўтказишни талаб қилади [7, 10]. Кириш йўлига кўра, ринопластика очиқ ва ёпиқ бўлади [13].  Сўнгги ўн йилликларда эстетик ринопластика жамиятда жуда машҳур бўлди [6]. Бунда телевидение ва бошқа оммавий ахборот воситалари катта рол ўйнайди. Мисол учун, ОАВда фаол иштироки туфайли Германия бутун дунёда эстетик жарроҳлик бўйича битта катта бозор” сифатида таассурот уйғотмоқда. Аммо холисона солиштирилса, Германия ринопластика сони бўйича 12-ўринда туради. Бу борада АҚШ, Бразилия, Хитой, Япония, Ҳиндистон, Франция ва Италия каби давлатлар Германиядан олдинда [12]. Шу билан бирга, ҳеч бир эстетик муолажа натижаси бемор учун ва жамоат учун кўзга яққол ташланмаганлиги сабабли ринопластика каби танқид қилинмайди. Ринопластикадан кейинги асоратлар турли нашрларда 4% дан 30% гача ўзгариб туради [16], риножарроҳга эса бошқа жарроҳлик мутахассисликлари вакилларига қараганда анча катта масъулият юкланади [10].

Тадқиқотнинг мақсади ташқи бурун деформацияси бўлган беморларни ринопластика жарроҳлик амалиётидан сўнгги парваришлашни такомиллаштириш ҳисобланади.

Тадқиқот материалими Тошкент давлат стоматология институти Оториноларингология кафедрасининг клиник базаси ҳисобланган “Ibatov's Clinic” МЧЖ хусусий клиникасида 2019-2021 йиллар давомида ташқи бурун деформацияси билан 89 нафар бемор, жумладан, 46 нафар эркак ва 43 нафар аёл тиббий кўрикдан ўтказилди. Беморларнинг ёши - 18 ёшдан 54 ёшгача. Таъкидлаш лозимки, шу вақт мобайнида кузатувларимизда бўлган 11 нафар бемор икки марта, тўрт нафари эса уч марта касалхонага ётқизилган, шу тариқа, шифохонага 104 та мурожаат бўлган. Беморларнинг аксарияти меҳнатга лаёқатли ёшдагилар, яъни 21 ёшдан 40 ёшгача бўлди. Барча беморларни шартли равишда 3 та клиник гуруҳга ажратдик. Биринчи гуруҳга ташқи буруннинг изоляцияланган деформацияси бўлган 38 та бемор кирди. Иккинчи гуруҳга ташқи буруннинг деформацияси ва бурун тўсиғининг эгрилиги бўлган 29 нафар бемор кирди. Учинчи гуруҳга 22 та бемор кирди, уларда бурун тўсиғининг эгрилиги билан бирга ташқи буруннинг деформациясидан ташқари, бурун ичи тузилмаларининг коррекциялашни талаб қилувчи бошқа касалликлари (бурун чиғаноғи гиретрофияси, бурун бўшлиғи синехияси, вазомотор ринит ва ҳ.к.) ҳам мавжуд эди. Барча беморларга тегишли равишда жарроҳлик амаллари ўтказилди. Беморларни текшириш умумклиник текширув ва ички органлар функцияларини текширишни, шунингдек, махсус оториноларингологик текширувни ўз ичига олади. Бундан ташқари, биз ушбу ишнинг муаммоларини ҳал қилиш учун зарур бўлган тадқиқот ўтказдик. Хусусан, ташқи буруннинг деформациясини жарроҳлик йўли билан даволашдан кейин шиллиқ қаватнинг тикланиш жараёнини ўрганилди. Натижалар статистик таҳлилдан ўтказилди.

Тадқиқот натижалари: Текширувдан ўтган барча беморлар одатда ушбу касалликлар гуруҳига хос бўлган белгиларга, яъни бурун орқали нафас олишда доимий ёки даврий қийинчилик, бурундан ажралма оқиши, бурун-ҳалқумга патологик ажралма оқиши, бош оғриғи, ҳид билишнинг пасайиши ёки йўқолиши, бурундаги ёқимсиз ҳид келишига шикоят қилишди. Номахсус табиатли шикоятлар ҳам бўлди, масалан, умумий ҳолсизлик, кучсизлик, иштаҳанинг ёмонлиги, уйқунинг нотинчлиги, тез-тез шамоллаш ва томоқнинг қуриши кузатилди.

Биз ташқи бурун ва интраназал тузилмалар деформацияларини жарроҳлик йўли билан даволашдан сўнг табиий жароҳатни тикланиш жараёнини эндоскопик ўрганишни таҳлил қилдик. Эндоскопик ва цитологик тадқиқотлар асосида бурун бўшлиғида жароҳатни даволашнинг учта асосий босқичини ажратдик. Биринчи босқич - ҳосил бўлган қон қуйқаси остида битиш, ўртача 7-10 кун давом этади. Иккинчи босқич - операциядан кейинги лимфатик шиш, ўртача 17-25 кун давом этади. Учинчи босқич - тўқималарнинг қайта тузилиши ва эпителизацияси 1 ойдан 3 ойгача давом этиши мумкин.

Эндоскопик текширув вақтида операциядан кейинги дастлабки 7-10 кун ичида яралар ва тикилган жойни қон қуйқалари қоплаганини кузатишимиз мумкин бўлди. Улар, одатда, беморлар бурнини қоққанда  чиқиб кетди. Улар чиқиб кетгандан сўнг, одатда, қайта тикланган шиллиқ қават билан қопланган грануляция юзаси аниқланди. Қон қуйқаси ёки қобиқларнинг мавжудлиги биринчи грануляция пайдо бўлишининг аниқ моментини аниқлашга имкон бермайди. Бундан ташқари, тўқималарнинг лимфатик шиши тахминан бир вақтда юзага келади. Жарроҳлик амалидан кейин бурун бўшлиғида шиш сезиларли даражада катта бўлганда операция қилинган бўшлиқларнинг аэрацияси кескин бузилади. Шиш натижасида пайдо бўлган ўрта бурун чиғаноғи ва бурун тўсиғининг узоқ муддатли алоқаси синехия шаклланишига олиб келиши мумкин. Беморларнинг кўпчилигида (78,4%) шиш тўртинчи ҳафтанинг охирига келиб йўқолди, 14,1% да тўрт ҳафтадан аввал ва 7,5% да шиш тўрт ҳафтадан кейин йўқолди (1-расм).

 

 

 

Жарроҳлик амалидан кейин 2 кун

Жарроҳлик амалидан кейин 5 кун

Жарроҳлик амалидан кейин 7 кун

 

 

 

1-расм. Ринопластика амалиётидан сўнг эндоскопик текширувда бурун шиллиқ қаватининг динамикада ўзгариши

Жарроҳлик амалидан кейин 10 кун

Жарроҳлик амалидан кейин 15 кун

 

Беморларнинг кўпчилигида (78%) операция қилинган бурун ёндош бўшлиқлари ҳолатини меъёрлашиши операциядан кейинги тўртинчи ҳафтадан еттинчи ҳафтагача бўлган даврда қайд этилди. Бурун бўшлиғининг ботиқ юзаларида, шиллиқ парданинг кесилган чизиғи ва тикиш чизиғи бўйлаб, ўрта бурун чиғаноғи ва бурун бўшлиғининг латерал девори орасидаги соҳада, шунингдек, бурун чиғаноғи ва бурун тўсиғида орасида қобиқ ҳосил бўлишининг кучайиши кузатилди. Афтидан, кўпинча ушбу соҳаларда синехия ва чандиқлар бўлганлиги туфайлидир.

Жарроҳлик амалидан кейинги даврда махсус силикон сплинтлардан фойдаландик. Интраназал аралашувлардан сўнг бундай сплинтларни ўрнатиш операциядан кейинги капилляр қон кетишини сезиларли даражада камайтиради. Бундай силикон сплинтнинг юзаси силлиқ, яра юзасига ёпишмайди ва шунинг учун олиб ташлаш пайтида такрорий шикастланишга ва қон кетишига олиб келмайди.

Бизнинг тадқиқотимизда ташқи буруннинг деформациясини жарроҳлик йўли билан даволашдан сўнг операциядан кейинги яралар эпителизациясини ва даволаш жараёнларини тезлаштириш учун биз Актовегин препаратидан фойдаландик.

Даволашнинг клиник натижалари 3 балли шкала бўйича баҳоланди: 3 балл – яққол эффект (гиперемия, шиш ва ярали нуқсоннинг сезиларли даражада камайиши); 2 балл - ўртача эффект (гиперемия, шиш ва ярали нуқсоннинг камайиши); 1 балл – сезиларсиз эффект (гиперемия, шиш ва ярали нуқсоннинг сезиларсиз камайиши). Жарроҳлик амалидан кейин ўтказилган баҳолаш натижасида Даволашдан 1 ҳафта кейин асосий гуруҳ 15 (47%) беморда  3 балл, 10 (31%) беморда 2 балл, 7 (22%) беморда 1 балл, назорат гуруҳи 8 (40%) беморда 3 балл, 7 (35%) беморда 2 балл, 5 (25%) беморда 1 балл, даволашдан 2 ҳафта кейин асосий гуруҳ 24 (75%) беморда  3 балл, 6 (19%) беморда 2 балл, 2 (6%) беморда 1 балл, назорат гуруҳи 10 (50%) беморда 3 балл, 7 (35%) беморда 2 балл, 3 (15%) беморда 1 балл деб баҳоланди.

 

Шундай қилиб, хулоса қилиб айтиш мумкинки, ташқи буруннинг деформациясини жарроҳлик йўли билан даволашдан сўнг беморларда операциядан кейинги даврда Актовегин гелини интраназал қўллаш операциядан кейинги яллиғланиш белгиларининг тезроқ регрессиясига ёрдам беради, репаратив жараённи ва эпителизацияни тезлаштиради.

Библиографические ссылки

Елыманова О. Н. Ринопластика, дефиниция и особенности //Modern Science. – 2019. – №. 11-4. – С. 162-169.

Жолтиков В. В. и др. Ринопластика: последовательный подход к работе с костной пирамидой носа //Пластическая хирургия и эстетическая медицина. – 2020. – №. 3. – С. 25-37.

Исмоилов И. И., Каримов О. М., Шамсиев Д. Ф. Результаты исследования мукоцилиарного транспорта носовой полости у больных хроническими риносинуситами //Volgamedscience. – 2021. – С. 359-360.

Шамсиев Д. Ф., Ибатов Н. А. Предоперационный анализ, планирование и отбор пациентов для ринопластики //Stomatologiya. – 2018. – №. 2. – С. 75-79.

Çelikoyar M. M. et al. Surgical algorithms in rhinoplasty: a scoping review of the current status //Aesthetic plastic surgery. – 2021. – С. 1-9.

Daniel R. K. The preservation rhinoplasty: a new rhinoplasty revolution //Aesthetic surgery journal. – 2018. – Т. 38. – №. 2. – С. 228-229.

Heilbronn C., Cragun D., Wong B. J. F. Complications in rhinoplasty: a literature review and comparison with a survey of consent forms //Facial Plastic Surgery & Aesthetic Medicine. – 2020. – Т. 22. – №. 1. – С. 50-56.

Jahandideh H. et al. Assessing the clinical value of performing CT scan before rhinoplasty surgery //International Journal of Otolaryngology. – 2020. – Т. 2020.

Muslu Ü., Demir E. Development of rhinoplasty: yesterday and today //Med Sci. – 2019. – Т. 23. – №. 97. – С. 294-301.

Peleman J. R. et al. Surgical adjuncts to rhinoplasty: an algorithmic approach //Aesthetic Plastic Surgery. – 2020. – Т. 44. – №. 5. – С. 1694-1704.

Saban Y. Rhinoplasty: lessons from “errors” //HNO. – 2018. – Т. 66. – №. 1. – С. 15-25.

Tanna N. et al. Evidence-based medicine: current practices in rhinoplasty //Plastic and Reconstructive Surgery. – 2018. – Т. 141. – №. 1. – С. 137e-151e.

Wähmann M. S. et al. Systematic review of quality-of-life measurement after aesthetic rhinoplasty //Aesthetic plastic surgery. – 2018. – Т. 42. – №. 6. – С. 1635-1647.

Xiao H. et al. Functional/aesthetic measures of patient satisfaction after rhinoplasty: a review //Aesthetic Surgery Journal. – 2019. – Т. 39. – №. 10. – С. 1057-1062.

Yang F. et al. Evaluation of preoperative and postoperative patient satisfaction and quality of life in patients undergoing rhinoplasty: a systematic review and meta-analysis //Plastic and reconstructive surgery. – 2018. – Т. 141. – №. 3. – С. 603-611.

Yoo S. H., Jang Y. J. Rib cartilage in Asian rhinoplasty: new trends //Current opinion in otolaryngology & head and neck surgery. – 2019. – Т. 27. – №. 4. – С. 261-266.

inLibrary — это научная электронная библиотека inConference - научно-практические конференции inScience - Журнал Общество и инновации UACD - Антикоррупционный дайджест Узбекистана UZDA - Ассоциации стоматологов Узбекистана АСТ - Архитектура, строительство, транспорт Open Journal System - Престиж вашего журнала в международных базах данных inDesigner - Разработка сайта - создание сайтов под ключ в веб студии Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil - ilmiy elektron jurnali yuridik va jismoniy shaxslarning in-Academy - Innovative Academy RSC MENC LEGIS - Адвокатское бюро SPORT-SCIENCE - Актуальные проблемы спортивной науки GLOTEC - Внедрение цифровых технологий в организации MuviPoisk - Смотрите фильмы онлайн, большая коллекция, новинки кинопроката Megatorg - Доска объявлений Megatorg.net: сайт бесплатных частных объявлений Skinormil - Космецевтика активного действия Pils - Мультибрендовый онлайн шоп METAMED - Фармацевтическая компания с полным спектром услуг Dexaflu - от симптомов гриппа и простуды SMARTY - Увеличение продаж вашей компании ELECARS - Электромобили в Ташкенте, Узбекистане CHINA MOTORS - Купи автомобиль своей мечты! PROKAT24 - Прокат и аренда строительных инструментов