MODELS AND METHODS IN MODERN SCIENCE
International scientific-online conference
82
TA’LIM JARAYONIGA PEDAGOGIK INNOVATSIYALARNING TADBIQ
ETISHNING MUHIM JIHATLARI
Parmonova Dilafruz Orzikulovna
Samarqand Shahar
124- sonli Davlat maktabgacha
ta’lim tashkiloti metodisti,
https://doi.org/10.5281/zenodo.14737383
Annotatsiya:
Mazkur maqolada pedagogik innovatsiyalarning ta’lim jarayoniga tadbiq
etilishining muhim jihatlari tahlil qilingan. Maqolada o‘qituvchilarning
malakasini oshirish, o‘quv jarayonini texnologik ta’minlash va o‘quvchilarning
individual ehtiyojlarini hisobga olgan holda o‘qitishning samaradorligini
oshirishning ahamiyati yoritilgan. Pedagogik innovatsiyalarning ta’limga
kiritilishi o‘quvchilarning ijodiy va tanqidiy fikrlash ko‘nikmalarini
rivojlantirishda muhim rol o‘ynashi ta’kidlanadi.
Tayanch so‘zlar:
Pedagogik innovatsiyalar, Raqamli texnologiyalar, Interaktiv ta’lim,
Shaxsiylashtirilgan yondashuv, O‘qituvchi malakasi, Ta’lim jarayoni, Ta'lim
sifatini oshirish
Zamonaviy ta'lim tizimi doimiy o'zgarishlar va yangilanishlarga ehtiyoj
sezmoqda. Bu jarayonda pedagogik innovatsiyalar ta'limning rivoji va
samaradorligini oshirishda muhim ahamiyat kasb etadi. Pedagogik
innovatsiyalar ta’lim jarayoniga yangi yondashuvlar, texnologiyalar va
metodlarni joriy etishni anglatadi. Ushbu jarayon ta’lim sifatini oshirishga,
o‘quvchilarning qobiliyatlarini kengroq rivojlantirishga, ularning ehtiyojlarini
qondirishga yo‘naltirilgan. Pedagogik innovatsiyalarni to‘g‘ri va samarali
qo‘llash orqali zamonaviy ta’lim jarayonini sifat jihatidan yangi bosqichga olib
chiqish mumkin.
Pedagogik innovatsiyalar – bu ta'lim jarayonini yaxshilashga qaratilgan
yangi texnologik, ilmiy va metodologik yondashuvlar majmuasidir.
Innovatsiyalar o'qitishning an’anaviy uslublarini zamonaviylashtirish va ta’limni
rivojlantirish uchun imkoniyatlar yaratadi. Bu o‘zgarishlar o‘qituvchi va
o‘quvchilar o‘rtasidagi munosabatlar sifatini oshirish, ta’lim jarayonini interaktiv
qilish, shaxsiylashtirilgan yondashuvlarni joriy etish imkonini beradi.
Pedagogik innovatsiyalar quyidagi asosiy yo‘nalishlar orqali ta'lim
jarayoniga tadbiq etiladi:
Interaktiv ta'lim usullari: Bu yondashuv o‘quvchilarni dars jarayoniga faol
jalb qilishni ta'minlaydi. Masalan, loyiha ishlari, guruhli muhokamalar, rolli
MODELS AND METHODS IN MODERN SCIENCE
International scientific-online conference
83
o‘yinlar va muammoli vaziyatlar asosida o‘qitish usullari interaktiv ta'limning
asosiy usullari hisoblanadi.
Axborot texnologiyalaridan foydalanish: Raqamli texnologiyalarni joriy
etish orqali ta'lim jarayonida onlayn platformalar, elektron darsliklar va virtual
laboratoriyalardan foydalanish imkoniyatlari kengayadi.
Differensiyal va shaxsiylashtirilgan yondashuvlar: Har bir o‘quvchining
ehtiyoj va qobiliyatlariga mos ravishda ta'lim usullarini qo‘llash ta’lim
samaradorligini oshirishga yordam beradi. Bu yondashuvda har bir o‘quvchi
o‘ziga qulay va samarali o‘qitish uslubi asosida bilim oladi.
Pedagogik innovatsiyalarni ta'lim jarayoniga samarali joriy etish uchun bir
qator muhim jihatlarga e'tibor berish lozim. Ushbu jihatlar ta'lim sifatini
oshirish va innovatsiyalarni to'g'ri va tizimli tarzda tatbiq qilish imkoniyatini
beradi.
1.
O'qituvchilarning innovatsion yondashuvlari va malakasini oshirish:
O‘qituvchilar innovatsion texnologiyalar va usullarni qo‘llash bo‘yicha zarur
bilim va ko‘nikmalarga ega bo‘lishi lozim. Innovatsiyalarni samarali tatbiq etish
uchun o‘qituvchilarni malaka oshirish kurslari va treninglar bilan ta'minlash
muhim ahamiyat kasb etadi. O‘qituvchi yangiliklarni qabul qilishga tayyor va o‘z
pedagogik faoliyatida ularni qo‘llashga qodir bo‘lishi kerak.
2.
O‘quv jarayonini moslashtirish va texnologiyalardan foydalanish:
Ta’limda raqamli texnologiyalar va innovatsion uslublardan foydalanish ta'lim
sifatini oshirishga yordam beradi. Raqamli platformalar, interaktiv darslar va
multimedia materiallari o‘quvchilarning darsga qiziqishini oshirib, o‘qitish
jarayonini osonlashtiradi. Shu bilan birga, texnologiyalardan foydalanishda
ulardan maqsadli va samarali foydalanishni ta’minlash lozim.
3.
Innovatsion metodlar va ta'lim strategiyalarini joriy etish: Innovatsion
yondashuvlarni o‘quv dasturlariga kiritish ta'lim jarayonining samaradorligini
oshiradi. Masalan, loyihaviy ta'lim, STEAM (fan, texnologiya, muhandislik, san'at
va matematika) yondashuvlari, tahliliy va ijodiy fikrlashni rivojlantiruvchi
metodlar ta’lim jarayoniga tatbiq etilishi zarur.
4.
O‘quvchilarning faolligini oshirish va individual yondashuv: Pedagogik
innovatsiyalar ta’lim jarayonida o‘quvchilarning faolligini oshirish va ularga
individual yondashishni ta’minlash imkoniyatini beradi. Har bir o‘quvchining
ehtiyojlari va imkoniyatlariga mos ravishda o‘qitish uslublarini qo‘llash orqali
ta’lim samaradorligini oshirish mumkin. Shu bilan birga, o‘quvchilarni ijodiy
faoliyatga jalb qilish va ularning tanqidiy fikrlash ko‘nikmalarini rivojlantirish
ham pedagogik innovatsiyalarning muhim jihatlaridan biridir.
MODELS AND METHODS IN MODERN SCIENCE
International scientific-online conference
84
Pedagogik innovatsiyalar zamonaviy ta'lim tizimini rivojlantirishda katta
ahamiyatga
ega.
Ular
ta'lim
jarayonini
samarali,
interaktiv
va
individuallashtirilgan qilish imkonini beradi. Innovatsiyalarni muvaffaqiyatli
tatbiq etish uchun o'qituvchilarni malaka oshirish, o'quv jarayonini
texnologiyalar bilan ta’minlash va o'quvchilarning ehtiyojlarini inobatga olish
muhimdir.
Xulosa qiladigan bo’lsak, pedagogik innovatsiyalar ta'lim sifatini yaxshilash va
zamonaviy ta'lim jarayonini tashkil qilishda asosiy omillardan biri sifatida
namoyon bo'lmoqda. Ular yordamida ta'lim samaradorligini oshirish,
o'quvchilarni faol o'qitish jarayoniga jalb qilish, ularning qobiliyatlarini kengroq
rivojlantirish mumkin. Innovatsion yondashuvlarni muvaffaqiyatli tatbiq etish
o‘qituvchilarning malakasi, zamonaviy texnologiyalar bilan ta'minlanish va
individual yondashuvlardan foydalanishga bog'liq. Shu tarzda pedagogik
innovatsiyalar ta'lim jarayonini zamonaviylashtirish va o'qitish sifatini yangi
bosqichga olib chiqishga xizmat qiladi
Adabiyotlar ro'yxati:
1.
Dewey, J. (2004). Demokratiya va ta'lim. Toshkent: Sharq nashriyoti.
2.
Yuldashev, M. (2019). Raqamli ta'lim va pedagogik texnologiyalar.
Toshkent: Fan va texnologiya nashriyoti.
3.
Kasimova Ozoda Khudoynazarovna. (2024). TECHNOLOGY FOR
INCREASING THE SOCIAL ACTIVITY OF TEACHER WIVES AND GIRLS. IJTIMOIY
FANLARDA INNOVATSIYA ONLAYN ILMIY JURNALI, 4(6), 94–97. Retrieved from
https://sciencebox.uz/index.php/jis/article/view/11421
4.
Kasimova, O. (2025). SOCIO-PEDAGOGICAL ANALYSIS OF THE
DEVELOPMENT OF SOCIAL ACTIVITY OF WOMEN TEACHERS. Ижтимоий-
гуманитар фанларнинг долзарб муаммолари Актуальные проблемы
социально-гуманитарных наук Actual Problems of Humanities and Social
Sciences., 5(1), 464–472. https://doi.org/10.47390/SPR1342V5I1Y2025N64
