Profilaktik tibbiyot va salomatlik
–
Профилактическая
медицина
и
здоровье
–
Preventive Medicine
and Health
Journal home page:
https://inscience.uz/index.php/preventive-medicine
Effectiveness of stomatitis treatment in children using
Xolisal-gel
Nargiza ORTIKOVA
Samarkand State Medical University
ARTICLE INFO
ABSTRACT
Article history:
Received November 2023
Received in revised form
10 December 2023
Accepted 25 December 2023
Available online
15 February 2024
This study investigates the effectiveness of treating acute
herpetic stomatitis in children using Xolisal-gel. The results
indicate that Xolisal-gel possesses analgesic, anti-inflammatory,
and antimicrobial properties, accelerating the epithelialization
process in oral mucosal diseases. The drug is well tolerated by
children, and its application reduces treatment duration by
3-4 days. The findings confirm the feasibility of using Xolisal-gel
in pediatric dentistry.
2181-3663
/©
2024 in Science LLC.
https://doi.org/10.47689/2181-3663-vol3-iss1-pp1-7
This is an open-access article under the Attribution 4.0 International
(CC BY 4.0) license (
https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/deed.ru
Keywords:
acute herpetic stomatitis,
Xolisal-gel,
pediatric dentistry,
anti-inflammatory therapy,
pain relief,
epithelialization.
Xolisal-gel preparati yordamida bolalarda stomatitni
davolash samaradorligi
ANNOTATSIYA
Kalit so‘zlar
:
O‘
tkir herpetik stomatit,
Xolisal-gel,
bolalar stomatologiyasi,
yalli
g‘
lanishga qarshi
terapiya,
o
g‘
riqsizlantirish,
epitelizatsiya.
Ushbu tadqiqot Xolisal-gel preparati yordamida bolalarda
o‘
tkir herpetik stomatitni davolash samaradorligini
o‘
rganishga
ba
g‘
ishlangan. Tadqiqot natijalari shuni k
o‘
rsatdiki, Xolisal-gel
o
g‘
riqsizlantirish, yalli
g‘
lanishga qarshi va mikroblarga qarshi
ta
’
sirga ega b
o‘
lib, o
g‘
iz b
o‘
shli
g‘
i shilliq qavati kasalliklarida
epitelizatsiya jarayonini tezlashtiradi. Preparat bolalar
tomonidan yaxshi muhosaba qilinadi va uning q
o‘
llanilishi
davolash muddatini 3-4 kunga qisqartiradi. Tadqiqot
natijalari Xolisal-gelning pediatrik stomatologiyada q
o‘
llanish
imkoniyatlarini tasdiqlaydi.
1
Samarkand State Medical University.
Profilaktik tibbiyot va salomlatlik
–
Профилактическая медицина и здоровье
–
Preventive Medicine and Health
Issue
–
3
№
1 (2024) / ISSN 2181-3663
2
Эффективность лечения стоматита у детей с помощью
препарата Холисал
-
гель
АННОТАЦИЯ
Ключевые слова:
острый герпетический
стоматит,
Холисал
-
гель,
детская стоматология,
противовоспалительная
терапия,
обезболивание,
эпителизация.
Настоящее
исследование
посвящено
изучению
эффективности лечения острого герпетического стоматита
у детей с помощью препарата Холисал
-
гель. Результаты
исследования показали, что Холисал
-
гель обладает
обезболивающим,
противовоспалительным
и
антимикробным действием, ускоряя процесс эпителизации
при заболеваниях слизистой оболочки рта. Препарат
хорошо переносится детьми, а его применение сокращает
срок лечения на 3
-
4 дня. Полученные данные
подтверждают целесообразность использования Холисал
-
геля в детской стоматологии.
Hozirgi vaqtda bolalik davridagi eng keng tarqalgan kasalliklardan biri gerpetik
infektsiya bo
‘
lib, bu nafaqat herpes simplex virusi (HSV)ning keng tarqalganligi, balki
rivojlanayotgan bolaning tanasida immunitet tizimining shakllanishining o
‘
ziga xos
xususiyatlari bilan ham izohlanadi. Umuman olganda, herpes infektsiyasi eng keng
tarqalgan va yomon nazorat qilinadigan kasalliklardan biridir. JSST ma
’
lumotlariga k
o‘
ra,
virusli infektsiyalar orasida HSV sabab b
o‘
lgan kasalliklar grippdan keyin ikkinchi
o‘
rinda
turadi.
O‘
tkir herpetik stomatit bolalik davridagi yuqumli patologiyada birinchi
o‘
rinlardan birini egallaydi. (Rasm 1)
1-rasm.
Bolalarda og‘iz bo‘shlig‘ida virusli stomatitning namoyon bo‘lishi
Profilaktik tibbiyot va salomlatlik
–
Профилактическая медицина и здоровье
–
Preventive Medicine and Health
Issue
–
3
№
1 (2024) / ISSN 2181-3663
3
Adabiyot ma
’
lumotlarining tahlili shuni k
o‘
rsatadiki, s
o‘
nggi yillarda
stomatologiya, oftalmologiya, dermatovenerologiya, otolaringologiya va boshqalarda
birlamchi va takroriy gerpetik infektsiyalarning namoyon b
o‘
lishi sezilarli darajada
oshgan. OHS nafaqat o
g‘
iz b
o‘
shli
g‘
i shilliq qavatining barcha shikastlanishlari orasida
birinchi
o‘
rinda turadi, balki shuningdek, bolalik davridagi barcha yuqumli kasalliklar
orasida yetakchi guruh qatorida. 20-asrning boshlarida, birinchi marta 1902-yilda
N.F. Filatov o
g‘
iz b
o‘
shli
g‘
i shilliq qavati kasalliklarida HSV rolini k
o‘
rsatdi. U bolalar
orasida eng keng tarqalgan
o‘
tkir aftoz stomatitning mumkin b
o‘
lgan herpetik tabiatini
taklif qildi. Bu dalil keyinchalik, o
g‘
iz b
o‘
shli
g‘
i shilliq qavatining ta
’
sirlangan joylarining
epitelial hujayralarida HSV antigeni aniqlana boshlaganida olingan. Bundan tashqari, har
7
–
10 bolada AGS erta davriy relapslar bilan surunkali holga keladi. Hozirgi vaqtda
o‘
tkir
herpetik stomatitni antibakterial, antiviral, yalli
g‘
lanishga qarshi va keratoplastika
vositalaridan foydalangan holda davolash keng yoritilgan.
O‘
tkir herpetik stomatit o
g‘
iz
b
o‘
shli
g‘
i shilliq qavatida
o‘
ziga xos toshmalar bilan tavsiflanadi, odatda epiteliya
yaxlitligini buzish, mahalliy yalli
g‘
lanish reaktsiyasi va kuchli o
g‘
riq bilan birga keladi.
Shu munosabat bilan ushbu kasallikni mahalliy davolash masalalarini hal qilish juda
muhimdir. O
g‘
iz b
o‘
shli
g‘
i shilliq qavatining kasalliklarini davolash uchun ishlatiladigan
dori vositalarini tanlash katta, ammo ularning hammasi ham asosiy talablarga javob
bermaydi
–
o
g‘
iz b
o‘
shli
g‘
i shilliq qavatini tez, samarali, o
g‘
riqsiz davolash. Shu sababli,
farmakologik xususiyatlariga k
o‘
ra bolalarda AHSni davolashda stomatologik amaliyotda
q
o‘
llanilishi mumkin b
o‘
lgan yangi topikal dori vositalarini izlash va klinik sinovdan
o‘
tkazish dolzarb k
o‘
rinadi.
TADQIQOTNING MAQSADI
O
‘
tkir herpetik stomatit bilan o
g‘
rigan bolalarni
“
Cholisal
”
preparati yordamida
davolash samaradorligini oshirish edi.
TADQIQOT MATERIALLARI VA USULLARI
Cholisal
–
Elfa A.O. farmatsevtika zavodi tomonidan ishlab chiqarilgan jel asosidagi
o
g‘
riq qoldiruvchi va yalli
g‘
lanishga qarshi dori. (Polsha). Preparat rangsiz, shaffof jelega
o‘
xshash anis moyining hidiga ega b
o‘
lgan massadir. Faol moddalar: xolin salitsilat va
setalkonyum xlorid, shuningdek yordamchi moddalar
–
glitserin, metiloksibenzoat,
gidroksietilselüloza, qizilmiya yog‘
i, tozalangan suv. Mahalliy ravishda q
o‘
llanilganda,
asosiy faol moddasi xolin salitsilat o
g‘
iz b
o‘
shli
g‘
i shilliq qavati tomonidan tez s
o‘
riladi va
o
g‘
riq qoldiruvchi va yalli
g‘
lanishga qarshi ta
’
sirga ega. Cetalkonium xlorid mikroblarga
qarshi ta
’
sirga ega. Ogriqsizlantirish ta
’
siri 2
–
3 daqiqada sodir b
o‘
ladi va 2
–
4 soat davom
etadi. Cholisal tarkibida shakar mavjud emas, mahalliy tirnash xususiyati beruvchi
ta
’
sirga ega emas va bolalar tomonidan yaxshi muhosaba qilinadi. 3 yoshdan 5 yoshgacha
b
o‘
lgan 36 nafar bola kuzatuv ostida b
o‘
ldi. Ulardan 26 tasida mahalliy
“
Xolisal
”
preparati
kompleks davolashda (asosiy guruh), 10 tasida esa faqat an
’
anaviy terapiya (taqqoslash
guruhi) ishlatilgan.
O‘
GSni an
’
anaviy davolashning asosiy tamoyillari quyidagilardan
iborat edi: o
g‘
riqni y
o‘
qotish, o
g‘
iz shilliq qavatining yara yuzasini tozalash, antiseptik,
antiviral va keratoplastika terapiyasi. Anestetik sifatida "Perilen-Ultra" anestetik spreyi
ishlatilgan (yoqimsiz ta
’
mi tufayli, jel va malhamlar t
o‘
rt yoshgacha b
o‘
lgan bolalar uchun
kontrendikedir, chunki ular tupurikni k
o‘
paytiradi va nafas olish y
o‘
llariga kirib, nafas
olishni t
o‘
xtatishga olib kelishi mumkin). O
g‘
iz b
o‘
shli
g‘
i shilliq qavatini tozalash
proteolitik fermentlar
–
2% tripsin yoki ximotripsin yordamida amalga oshirildi.
Antiseptik davolash gexolar, miramistin yoki korsodil bilan amalga oshirildi. Virusga
Profilaktik tibbiyot va salomlatlik
–
Профилактическая медицина и здоровье
–
Preventive Medicine and Health
Issue
–
3
№
1 (2024) / ISSN 2181-3663
4
qarshi preparatlar alpizarin va asiklovir moylari, inson leykotsitlari interferonining
eritmasi va keratoplastiklarga dengiz itshumurt yo
g‘
i, atirgul moyi va solkoseril kiradi.
O‘
GS bilan kasallangan bolalarni kuzatish va davolash ambulatoriya sharoitida amalga
oshirildi.
O‘
GS diagnostikasi anamnez, epidemiologik ma
’
lumotlar va xarakterli klinik
belgilar asosida
o‘
rnatiladi. Bir qator hollarda kasallikning herpes virusli tabiati
t
o‘g‘
ridan-t
o‘g‘
ri immunofluoresans (TIF) va polimeraza zanjiri reaktsiyasi (PCR) usullari
yordamida tasdiqlangan. Ma
’
lumki, immunosupressiya herpes virusi infektsiyasini
amalga oshirishning asosiy omillaridan biridir. Shu munosabat bilan o
g‘
iz b
o‘
shli
g‘
i shilliq
qavatining
mahalliy
immunitetining
holati
o‘
rganildi:
lizozimning
tarkibi,
immunoglobulinlar darajasi (xususan, kasallikning dinamikasida aralash tupurikdagi
sekretor immunoglobulin A (IgA). Kasallikning avjida aralash tupurikdagi lizozim
miqdori odatdagidan sezilarli darajada past ekanligi aniqlandi. Qayta tiklash davrida
aralash tupurikdagi lizozimning faolligi dastlabki darajaga nisbatan oshdi, ayniqsa
kasallikning engil va
o‘
rtacha shakllarida (deyarli 2 marta) sezilarli darajada oshdi.
Ammo, agar OGSning m
o‘’
tadil shaklida tiklanish davrida lizozim miqdori normal
darajadan oshib ketgan b
o‘
lsa, kasallikning o
g‘
ir va murakkab shakllarida ortib borishi
bilan u normal qiymatlarga etib bormadi.
O‘
GS balandligi davrida aralash tupurikdagi
IgG miqdori
o‘
rtacha 2 barobar oshdi va uning darajasi bolalarning yoshiga yoki
kasallikning o
g‘
irligiga bo
g‘
liq emas. IgA darajasi, aksincha, pasayish tendentsiyasiga ega.
Ammo
O‘
GS 1 yoshgacha b
o‘
lgan bolalarda va kasallikning o
g‘
ir (shu jumladan
murakkab) shakllarida sezilarli pasayish qayd etilgan.
O‘
GS davrida aralash tupurikdagi
sekretor IgA tarkibini
o‘
rganish shuni k
o‘
rsatdiki, u patologik jarayonning o
g‘
irligini aks
ettiradi va mahalliy immunitet holatining ishonchli mezoni hisoblanadi. Kasallikning
o‘
tkir davrida aralash tupurikda sekretor IgA ning barcha yosh guruhlari va kasallikning
shakllarida sezilarli darajada kamayishi kuzatildi. Sekretor IgA ning eng past darajalari
o
g‘
ir
O‘
GS bilan o
g‘
rigan bolalarda kuzatilgan. Patologik jarayonning susayishi bilan, engil
shakllarda s
o‘
lakdagi IgG darajasi normal darajaga qaytdi, kasallikning
o‘
rtacha va o
g‘
ir
shakllarida esa
o‘
sishda davom etdi.
O‘
GSning engil va
o‘
rtacha o
g‘
ir holatlarida IgA
k
o‘
rsatkichlari normallashishga moyil b
o‘
ldi va o
g‘
ir holatlarda ular yanada sezilarli
darajada kamaydi. IgA sekretor darajasining dinamikasi o
g‘
iz b
o‘
shli
g‘
i shilliq qavatining
shikastlanishining o
g‘
irligi bilan ham bo
g‘
liq.
O‘
GSning engil va
o‘
rtacha o
g‘
ir holatlarida,
mahalliy jarayon susayganida, s
o‘
lakdagi sekretor IgA darajasi normal holatga qaytdi,
ular kamayishi davom etdi; Yangi preparatning mahalliy terapevtik ta
’
sirining
samaradorligi lezyonning kattaligi, eroziv nuqsonning chuqurligi, fibrin konlarining
mavjudligi va epitelizatsiya tabiati bilan baholandi. Ogriqsizlantirish ta
’
sirning
davomiyligi, o
g‘
iz b
o‘
shli
g‘
i shilliq qavatiga yopishish vaqti, preparatning ta
’
mi va uni
q
o‘
llashdan keyin yonish hissi alohida e
’
tiborga loyiqdir. Preparatni q
o‘
llash qulayligi,
uning organoleptik xususiyatlari, bardoshliligi va yon ta
’
siri baholandi. Xolisal kuniga
2-3 marta ovqatdan keyin va yotishdan oldin ishlatilgan. Bir yoshli bolalar uchun 0,5 sm
hajmdagi jel toza barmoq ustiga siqib, shilliq qavatning shikastlangan joyiga engil massaj
harakatlari bilan surtiladi (asosiy terapiya fonida). Preparatni q
o‘
llashda noj
o‘
ya ta
’
sirlar
y
o‘
q edi.
O‘
GSning engil shakli 10 bolada,
o‘
rtacha shakli
–
12 bolada, o
g‘
ir shakli
–
8 bolada aniqlangan. Ta
’
kidlash joizki, kasallikning o
g‘
ir shakli bilan o
g‘
rigan 7 nafar
bolada
O‘
GSning murakkab kechishi kuzatilgan. Klinik jihatdan asoratlar gerpetik
jarayonning o
g‘
iz b
o‘
shli
g‘
i shilliq qavatidan lablar, burun va yuz terisining shilliq
qavatiga tarqalishi shaklida
o‘
zini namoyon qildi. Yuz terisining shikastlanishi bakterial
Profilaktik tibbiyot va salomlatlik
–
Профилактическая медицина и здоровье
–
Preventive Medicine and Health
Issue
–
3
№
1 (2024) / ISSN 2181-3663
5
infektsiyaning q
o‘
shilishi va pyo- va streptoderma paydo b
o‘
lishi bilan birga keldi.
Bularning barchasi hozirgi bosqichda OGSning yanada aniq namoyon b
o‘
lishini
k
o‘
rsatadi. Vaziyatning o
g‘
irligini baholash va kuzatilgan bolalarda terapiyani kuzatish
uchun kasallikning dinamikasi b
o‘
yicha gemogrammalar tahlil qilindi.
O‘
GS davrida
gemogrammalardagi buzilishlarning o
g‘
irligi va chastotasi bevosita bolalarning yoshiga
va kasallikning o
g‘
irligiga bo
g‘
liq edi.
O‘
GSning m
o‘’
tadil shaklida limfotsitoz (virusli ta
’
sir
k
o‘
rsatkichi) va eozinofiliya hodisalari, o
g‘
ir shaklida esa aniq chiziqli siljish bilan
neytrofiliya ustunlik qildi.
O‘
GSning murakkab kursi gemogrammalarda yanada sezilarli
yalli
g‘
lanish
o‘
zgarishlari bilan birga keldi, bu bakterial infektsiyaning q
o‘
shilishidan
dalolat beradi. Kasallik davrida gemogrammalarni tahlil qilish ularning normallashuvi
klinik k
o‘
rinishlarga nisbatan kechiktirilganligini k
o‘
rsatdi. Bu tez-tez kuzatilgan,
kasallikning qanchalik o
g‘
ir kechishi va bolaning yoshi qanchalik kichik b
o‘
lsa.
NATIJALAR
Ushbu preparatning samaradorligini davolash vaqti b
o‘
yicha baholaganda,
davolanishning 4-kunida asosiy guruhdagi
O‘
GS bilan kasallangan bir qator bolalarda
“
Xolisal
”
bilan davolashda shifo paydo b
o‘
lganligi aniqlandi.
Bundan kelib chiqadi Xolisal-gel preparati ogriqsizlantirishda, yalli
g‘
lanishga
qarshi, mikroblarga qarshi ta
’
sirga ega b
o‘
lgan o
g‘
iz b
o‘
shli
g‘
i shilliq qavati kasalliklarida
epitelizatsiya vaqtini
o‘
rtacha 3 kunga tezlashtiradi va bolalarda keng q
o‘
llanilishi
mumkin. Bolalar stomatologiyasi kafedrasida
“
Xolisal
”
–
gel preparati 4
–
5 yildan beri
q
o‘
llanilgan, u
o‘
zini yaxshi isbotlagan; bolalar uni zavq bilan ishlatishadi, preparat
tarkibiga kiritilgan anis moyi tufayli. Xulosa qilib shuni ta
’
kidlash kerakki,
O‘
GS har
qanday shaklda
o‘
tkir yuqumli kasallik b
o‘
lib, har qanday holatda kompleks davolash,
kasal bolaning so
g‘
lom bolalar bilan aloqasini bartaraf etish va profilaktika ishlarini olib
borish uchun pediatr va stomatologning diqqatini talab qiladi. (Rasm 2)
2-rasm. Bolalar guruhlarida chora-tadbirlar
Xulosa
qilib aytganda,
o‘
tkazilgan tadqiqotlar zamonaviy sharoitda erta va
maktabgacha yoshdagi bolalarda
o‘
tkir herpetik stomatit kursining ma
’
lum klinik va
laboratoriya xususiyatlarini k
o‘
rsatdi. Bu, birinchi navbatda, kasallikning o
g‘
ir
shakllarining k
o‘
payishi va barcha kuzatilgan yosh guruhlarida
O‘
GSning murakkab
Profilaktik tibbiyot va salomlatlik
–
Профилактическая медицина и здоровье
–
Preventive Medicine and Health
Issue
–
3
№
1 (2024) / ISSN 2181-3663
6
shakllarining paydo b
o‘
lishiga taalluqlidir. Salbiy ta
’
sirlarning sezilarli tarixi gerpetik
stomatitning surunkali shakllarini rivojlanish xavfi uchun asos b
o‘
lishi mumkin.
Gemogrammalarda jiddiy
o‘
zgarishlar aniqlandi, o
g‘
iz b
o‘
shli
g‘
ining mahalliy immuniteti
k
o‘
rsatkichlari kasallikning o
g‘
irligi bilan bo
g‘
liq b
o‘
lib, ularning normallashishi har doim
ham tiklanish vaqtida sodir b
o‘
lmaydi. Klinik ma
’
lumotlarni solishtirganda, o
g‘
iz b
o‘
shli
g‘
i
shilliq qavatining epitelizatsiyasi vaqtida sezilarli tezlashuv (terapiya boshlanganidan
3-4 kungacha) va davolash vaqtining 3-4 kunga qisqarishi aniqlandi. Ish natijalari
bolalarda
o‘
tkir herpetik stomatitni kompleks davolashda yangi
“
Xolisal
”
preparatini
q
o‘
llash zarurligini ilmiy asoslash imkonini berdi.
O‘
GSni mahalliy davolash taktikasi
ishlab chiqilgan b
o‘
lib, uni amaliy bolalar stomatologiyasida keng q
o‘
llash uchun tavsiya
etish mumkin.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI:
1.
Khayrullayevna, O. N., & Ulugbek, K. (2023). AESTHETIC RESTORATION USING
ZIRCONIUM CROWNS. Intent Research Scientific Journal, 2(9), 83-90.
2.
Xayrullayevna, O. N. (2024). IMPROVING THE DIAGNOSIS AND TREATMENT OF
PRECANCEROUS DISEASES OF THE ORAL MUCOSA. European International Journal of
Multidisciplinary Research and Management Studies, 4(03), 179-185.
3.
Ортикова
,
Н
.
Х
., &
Аликулов
,
О
. (2024).
КОРРЕКЦИЯ ФОНЕТИЧЕСКОЙ РЕЧЕВОЙ
ФУНКЦИИ ПАЦИЕНТА НА ЭТАПАХ АДАПТАЦИИ К ПОЛНЫМ СЪЁМНЫМ ПРОТЕЗАМ.
ОБРАЗОВАНИЕ НАУКА И ИННОВАЦИОННЫЕ ИДЕИ В МИРЕ, 41(2), 137
-142.
4.
Khairullayevna, O. N. (2024). CORRELATION BETWEEN THE GUM BIOTYPE AND
ITS PREDISPOSITION TO RECESSION (Literature review). Лучшие интеллектуальные
исследования, 21(2), 213
-216.
5.
Ortikova, N. X., & Emilevna, F. E. (2024). ROLE OF ORTHODONTIC TREATMENT
OF PATIENTS TO IMPROVE FACIAL AESTHETICS.
6.
Normuratovich, N. A. (2024). ASSESSMENT OF INFORMATION CONTENT IN THE
PREVENTION OF DENTAL DISEASES AMONG THE POPULATION.
7.
Normuratovich, N. A. (2024). ORTHOPEDIC DENTIST-DEONTOLOGIST IN
DENTAL FACIAL SURGERY COMPILATION OF FACTORS.
ОБРАЗОВАНИЕ НАУКА И
ИННОВАЦИОННЫЕ ИДЕИ В МИРЕ, 43(7), 41
-45.
8.
Khairullaevna, O. N. (2024). ZAMONAVIY YUQORI ANIQLIKDAGI KOMPYUTER
TEXNOLOGIYALARIDAN FOYDALANGAN HOLDA MURAKKAB TISH DAVOLASH UCHUN
RAQAMLI PROTOKOL
. ОБРАЗОВАНИЕ НАУКА И ИННОВАЦИОННЫЕ ИДЕИ В МИРЕ,
43(7), 23-28.
9.
Khairullayevna, O. N. (2024). THE RELATIONSHIP OF DENTAL ANXIETY WITH
DEMOGRAPHIC INDICATORS. European International Journal of Multidisciplinary
Research and Management Studies, 4(01), 331-337.
10.
Xayrullayevna, O. N. (2024). ORTHODONTO-SURGICAL TREATMENT OF
SKELETAL FORMS OF DENTAL ANOMALIES IN PATIENTS. European International
Journal of Multidisciplinary Research and Management Studies, 4(04), 86-91.
11.
Khayrullaevna, P. O. N. (2024). FEATURES OF CHILDREN’S FEAR AT A DENTAL
APPOINTMENT. American Journal of Interdisciplinary Research and Development, 25, 77-82.
12.
Xayrulloevna, O. N. (2024). IMPLANTATLARGA TISHLARNI PROTEZLASH
XUSUSIYATLARI. Journal of New Century Innovations, 54(3), 178-182.
Profilaktik tibbiyot va salomlatlik
–
Профилактическая медицина и здоровье
–
Preventive Medicine and Health
Issue
–
3
№
1 (2024) / ISSN 2181-3663
7
13.
Нормуратов, А. Н. (2024). ИННОВАЦИОННЫЕ МЕТОДЫ ПРОФИЛАКТИКИ
ГИПЕРЕСТЕЗИИ В OРТОПЕДИЧЕСКОЙ СТОМАТОЛОГИИ. Journal of
New Century
Innovations, 54(3), 170-177.
14.
Хайруллаевна, ПО (2024 г.). ЦИФРОВОЙ ПРОТОКОЛ ДЛЯ КОМПЛЕКСНОГО
СТОМАТОЛОГИЧЕСКОГО
ЛЕЧЕНИЯ
С
ИСПОЛЬЗОВАНИЕМ
СОВРЕМЕННЫХ
ВЫСОКОТОЧНЫХ КОМПЬЮТЕРНЫХ ТЕХНОЛОГИЙ. ОБРАЗОВАНИЕ НАУКИ И
ИННОВАЦИОННЫЕ ИДЕИ В МИРЕ,
43 (7), 23-28.
15.
Shaxnoza, T., & Xayrullaevna, O. N. (2024). FEATURES OF THE USE OF MILLED
ZIRCONIUM DIOXIDE ABUTMENTS WITH CERAMIC CLADDING. European International
Journal of Multidisciplinary Research and Management Studies, 4(02), 41-45.
16.
Ortikova, N. (2023). ANALYSIS OF ANESTHESIA METHODS FOR DENTAL FEAR
AND ANXIETY. Центральноазиатский журнал академических исследований, 1(1), 8
-12.
17.
Khairullaevna, O. N. (2024). CORRELATION DYNAMICS OF ERRORS AND
COMPLICATIONS IN THE USE OF RESTORATIVE POST CONSTRUCTIONS. Web of
Medicine: Journal of Medicine, Practice and Nursing, 2(3), 42-47.
18.
Ravshanovich, H. B. (2023). Clinical Application of Modern Dental Pins And
Their Classification. Progress Annals: Journal of Progressive Research, 1(3), 52-57.
19.
Xairullaevna, O. N., & Alimjanovich, R. J. (2022). Improving the effectiveness of
therapeutic and preventive measures by correcting psychoemotional stress in children at
a dental appointment.
20.
Kh, O. N. (2021). Dental fear and anxiety in children. Central Asian Journal of
Medical and Natural Science, 2(3), 46-51.
21.
Xairullaevna, O. N., & Alimjanovich, R. J. (2022). Improving the effectiveness of
therapeutic and preventive measures by correcting psychoemotional stress in children at
a dental appointment.
