Profilaktik tibbiyot va salomatlik
–
Профилактическая
медицина
и
здоровье
–
Preventive Medicine
and Health
Journal home page:
https://inscience.uz/index.php/preventive-medicine
Determination of the effectiveness of surgical treatment of
tumor metastases in the brain in the literature analysis
Sherzod AMANOV
Turon University
ARTICLE INFO
ABSTRACT
Article history:
Received November 2023
Received in revised form
10 December 2023
Accepted 25 December 2023
Available online
15 February 2024
Tumor metastases to the brain, that is, tumors that have
spread from other organs to brain tissue, are a serious problem
in modern medicine. The main goal of surgical treatment of
these metastases is to improve the patient
’
s quality of life and
prolong life expectancy. The surgical procedure is selected
depending on the location, size and number of metastases. In
this article, we will talk about the options for surgical treatment
of tumor metastases in the brain and their effectiveness.
2181-3663
/©
2024 in Science LLC.
https://doi.org/10.47689/2181-3663-vol3-iss1-pp8-14
This is an open-access article under the Attribution 4.0 International
(CC BY 4.0) license (
https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/deed.ru
Keywords:
metastases,
tumors,
stereotactic surgery,
craniotomy,
rehabilitation,
radiation therapy,
chemotherapy.
Miyadagi
o‘
sma metastazlarini jarrohlik y
o‘
li bilan
davolashning samaradorligini adabiyotlar tahlilida
aniqlash
ANNOTATSIYA
Kalit so‘zlar
:
metastaz,
o‘
sma,
stereotaktik jarrohlik,
kraniotomiya,
reabilitatsiya,
radioterapiya,
ximiyaterapiya.
Miyadagi
o‘
sma metastazlari, ya
’
ni boshqa organlardan miya
t
o‘
qimalariga tarqalgan
o‘
smalar, zamonaviy tibbiyotda jiddiy
muammo hisoblanadi. Ushbu metastazlarni jarrohlik y
o‘
li bilan
davolashning asosiy maqsadi bemorning hayot sifatini
yaxshilash va hayot davomiyligini uzaytirishdir. Jarrohlik
amaliyoti metastazlarning joylashuvi, hajmi va soniga qarab
tanlanadi. Ushbu maqolada miyadagi
o‘
sma metastazlarini
jarrohlik yoli bilan davolash usullari va ularning samaradorligi
haqida gaplashamiz.
1
Senior lecturer, Department of Medicine, Turon University. E-mail: sharopovr@bk.ru
Profilaktik tibbiyot va salomlatlik
–
Профилактическая медицина и здоровье
–
Preventive Medicine and Health
Issue
–
3
№
1 (2024) / ISSN 2181-3663
9
Определение эффективности хирургического лечения
опухолевых метастазов в головной мозг в анализе
литературы
АННОТАЦИЯ
Ключевые слова:
метастазы,
опухоли,
стереотаксическая
хирургия,
краниотомия,
реабилитация,
лучевая терапия,
химиотерапия.
Опухолевые метастазы в головной мозг, то есть опухоли,
которые распространились из других органов в ткани
мозга, являются серьезной проблемой в современной
медицине. Основная цель хирургического лечения этих
метастазов
-
улучшить качество жизни пациента и продлить
продолжительность жизни. Хирургическая процедура
выбирается в зависимости от местоположения, размера и
количества метастазов. В этой статье рассмотрены
вариантах хирургического лечения опухолевых метастазов
в головной мозг и их эффективности.
KIRISH
Miyadagi
o‘
sma metastazlari
–
bu boshqa organlardagi saraton hujayralarining
miyaga tarqalishi natijasida yuzaga keladigan
o‘
smalardir. Bu holat k
o‘
pincha k
o‘
krak,
o‘
pka, buyrak va y
o‘g‘
on ichak saratonidan kelib chiqadi. Miyadagi
o‘
sma metastazlari
onkologiyadagi eng k
o‘
p uchraydigan va jiddiy asoratlardan biri b
o‘
lib, ular bemorlarning
hayot sifati va umr davomiyligiga jiddiy ta
’
sir k
o‘
rsatadi [1, 45-
б].
Dunyo b
o‘
ylab har yili taxminan 200,000 dan ortiq bemorlarda miyadagi
o‘
sma
metastazlari aniqlanadi. Bu
o‘
smalarning davolash usullari turli xil b
o‘
lib, ularning
samaradorligi va xavfsizligi b
o‘
yicha k
o‘
plab tadqiqotlar
o‘
tkazilgan [2, 114-
б]. Masalan,
AQShda har yili taxminan 170,000 bemorda miyadagi
o‘
sma metastazlari aniqlanadi va
ularning 20-40% ida jarrohlik y
o‘
li bilan davolash tavsiya etiladi.
Miyadagi
o‘
sma metastazlarini davolashda turli usullar q
o‘
llaniladi, jumladan,
radioterapiya, kimyo terapiyasi va jarrohlik. Jarrohlik y
o‘
li bilan davolash esa k
o‘
pincha
katta
o‘
smalarni yoki simptomlarni yengillashtirish maqsadida amalga oshiriladi.
Jarrohlik usulining asosiy maqsadi
–
o‘
smani t
o‘
liq yoki qisman olib tashlash, shu orqali
miyaning normal faoliyatini tiklash va bemorning hayot sifati va umr davomiyligini
yaxshilashdir. Jarrohlik usullari orasida eng k
o‘
p q
o‘
llaniladiganlari kraniotomiya va
stereotaktik radiojarrohlikdir. Kraniotomiya usulida bosh suyagi ochilib,
o‘
sma t
o‘
liq yoki
qisman olib tashlanadi. Stereotaktik radiojarrohlik esa minimal invaziv usul b
o‘
lib, yuqori
aniqlikdagi nurlanish yordamida
o‘
sma hujayralari y
o‘
q qilinadi. Jarrohlik amaliyotidan
keyin bemorlar k
o‘
pincha radioterapiya yoki kimyoterapiya kabi q
o‘
shimcha davolash
usullariga muhtoj b
o‘
lishadi. Ushbu kombinatsiyalangan yondashuv metastazlarning
qayta paydo b
o‘
lish xavfini kamaytiradi va bemorning umumiy salomatligini yaxshilaydi.
Jarrohlik y
o‘
li bilan davolashning samaradorligi k
o‘
plab omillarga bo
g‘
liq, jumladan,
o‘
smaning
o‘
lchami, joylashuvi, bemorning umumiy so
g‘
li
g‘
i va boshqa davolash usullari
bilan birgalikda q
o‘
llanilishi. Shuningdek, jarrohlikning muvaffaqiyatini ta
’
minlash uchun
yuqori malakali mutaxassislar va zamonaviy tibbiy uskunalar zarur [3, 141-
б].
Miyadagi
o‘
sma metastazlarini jarrohlik y
o‘
li bilan davolash b
o‘
yicha k
o‘
plab
tadqiqotlar
o‘
tkazilgan. Ushbu tadqiqotlar jarrohlikning samaradorligi va xavfsizligini
o‘
rganishga qaratilgan. Masalan, ba
’
zi tadqiqotlar jarrohlik y
o‘
li bilan davolangan
bemorlarda umr davomiyligi va hayot sifati yaxshilanganini k
o‘
rsatadi. Boshqa
tadqiqotlar esa jarrohlikning asoratlari va xavflari haqida ma
’
lumot beradi.
Profilaktik tibbiyot va salomlatlik
–
Профилактическая медицина и здоровье
–
Preventive Medicine and Health
Issue
–
3
№
1 (2024) / ISSN 2181-3663
10
Umuman olganda, miyadagi
o‘
sma metastazlarini jarrohlik y
o‘
li bilan davolash
samarali b
o‘
lishi mumkin, ammo bu usulning muvaffaqiyati k
o‘
plab omillarga bo
g‘
liq.
Jarrohlik boshqa davolash usullari bilan birgalikda q
o‘
llanilganda yanada yaxshiroq
natijalarga erishish mumkin. Bemorlarning hayot sifati va umr davomiyligini oshirish
uchun individual yondashuv zarur.
ADABIYOTLAR TAHLILI
Miyadagi
o‘
sma metastazlarini jarrohlik y
o‘
li bilan davolash b
o‘
yicha adabiyotlar
tahlili quyidagi asosiy y
o‘
nalishlarni
o‘
z ichiga oladi:
Jarrohlik usullari:
Miyadagi metastazlarni jarrohlik y
o‘
li bilan olib tashlashda
turli xil usullar q
o‘
llaniladi. Bu usullar orasida kraniotomiya, stereotaktik jarrohlik va
endoskopik jarrohlik mavjud. Har bir usulning
o‘
ziga xos afzalliklari va kamchiliklari bor.
Masalan, kraniotomiya keng k
o‘
lamli
o‘
smalarni olib tashlashda samarali b
o‘
lsa,
stereotaktik jarrohlik kichik va chuqur joylashgan
o‘
smalar uchun qulaydir [4, 1272-
б].
Jarrohlikning samaradorligi:
Jarrohlik aralashuvining samaradorligi k
o‘
pincha
bemorning umumiy so
g‘
li
g‘
i,
o‘
smaning joylashuvi va hajmiga bo
g‘
liq. Tadqiqotlar shuni
k
o‘
rsatadiki, jarrohlik y
o‘
li bilan olib tashlangan metastazlar bemorlarning hayot sifatini
yaxshilaydi va ularning yashash muddatini uzaytiradi [5, 1120-
б].
Q
o‘
shimcha davolash usullari:
Jarrohlikdan keyin k
o‘
pincha q
o‘
shimcha
davolash usullari, masalan, radioterapiya va kimyoterapiya q
o‘
llaniladi. Bu usullar
jarrohlikdan keyin qolgan
o‘
sma hujayralarini y
o‘
q qilishga yordam beradi va
kasallikning qaytalanish xavfini kamaytiradi [6, 808-
б].
Patomorfologik tahlil:
Jarrohlik y
o‘
li bilan olib tashlangan
o‘
sma t
o‘
qimalarining
patomorfologik tahlili
o‘
smaning turini va uning
o‘
sib kirish darajasini aniqlashda muhim
rol
o‘
ynaydi. Bu tahlil shifokorlarga eng samarali davolash usulini tanlashda yordam
beradi [7, 405-
б]
.
Jarrohlikdan keyin bemorlar reabilitatsiya jarayonidan
o‘
tishlari kerak. Bu jarayon
fizioterapiya, nutq terapiyasi va psixologik yordamni
o‘
z ichiga oladi. Reabilitatsiya
bemorlarning hayot sifatini yaxshilash va ularning kundalik faoliyatga qaytishiga yordam
beradi. Minimal invaziv jarrohlik: S
o‘
nggi yillarda minimal invaziv jarrohlik usullari
rivojlanmoqda. Bu usullar kichik kesmalar orqali amalga oshiriladi va bemorlar uchun
kamroq o
g‘
riq, qisqaroq tiklanish davri va kamroq asoratlar bilan bo
g‘
liq. Jarrohlikning
xavflari va asoratlari: Har qanday jarrohlik aralashuvi kabi, miyadagi metastazlarni olib
tashlash ham ma
’
lum xavflar va asoratlar bilan bo
g‘
liq. Bular orasida qon ketishi,
infeksiya, nevrologik asoratlar va jarrohlikdan keyingi
o‘
sma qaytalanishi mumkin.
Innovatsion texnologiyalar: Miyadagi metastazlarni davolashda yangi texnologiyalar,
masalan, robotik jarrohlik va intraoperativ MRI (magnit-rezonans tomografiya)
q
o‘
llaniladi. Bu texnologiyalar jarrohlarga
o‘
smani aniqroq olib tashlash va bemorlarning
xavfsizligini oshirish imkonini beradi [8, 154-
б]
.
Klinik tadqiqotlar: Jarrohlik usullarini yaxshilash va yangi davolash usullarini
topish uchun k
o‘
plab klinik tadqiqotlar
o‘
tkazilmoqda. Ushbu tadqiqotlar yangi dori
vositalari, jarrohlik texnikalari va kombinatsiyalangan davolash usullarini
o‘
rganadi.
Genetik va molekulyar tadqiqotlar: S
o‘
nggi yillarda genetik va molekulyar tadqiqotlar
miyadagi metastazlarni davolashda muhim rol
o‘
ynamoqda. Bu tadqiqotlar
o‘
sma
hujayralarining genetik
o‘
zgarishlarini aniqlash va ularga qarshi y
o‘
naltirilgan davolash
usullarini ishlab chiqishga yordam beradi. Masalan, maqsadli terapiya va
immunoterapiya kabi usullar
o‘
sma hujayralarining
o‘
sishini t
o‘
xtatishga qaratilgan.
Profilaktik tibbiyot va salomlatlik
–
Профилактическая медицина и здоровье
–
Preventive Medicine and Health
Issue
–
3
№
1 (2024) / ISSN 2181-3663
11
Jarrohlikdan keyingi monitoring: Jarrohlikdan keyin bemorlar muntazam ravishda
monitoring qilinishi kerak. Bu jarayon MRI yoki KT kabi tasvirlash usullari yordamida
amalga oshiriladi. Monitoring jarrohlikdan keyingi
o‘
sma qaytalanishini erta aniqlash va
davolash imkonini beradi. Multidisiplinar yondashuv: Miyadagi metastazlarni davolashda
multidisiplinar yondashuv muhimdir. Bu yondashuvda neyroxirurglar, onkologlar,
radiologlar, patologlar va reabilitatsiya mutaxassislari birgalikda ishlaydi. Bemorning
holatini yaxshilash va davolash natijalarini optimallashtirish uchun har bir mutaxassis
o‘
z
hissasini q
o‘
shadi. Psixologik yordam: Miyadagi metastazlar bilan o
g‘
rigan bemorlar va
ularning oilalari uchun psixologik yordam muhimdir. Psixologlar va psixoterapevtlar
bemorlarga stress, xavotir va depressiya bilan kurashishda yordam beradi. Psixologik
yordam bemorlarning umumiy hayot sifatini yaxshilashga yordam beradi [9, 14-
б]
.
Yangi tadqiqotlar va kashfiyotlar: Har yili miyadagi metastazlarni davolash
b
o‘
yicha yangi tadqiqotlar va kashfiyotlar amalga oshirilmoqda. Ushbu tadqiqotlar yangi
dori vositalari, davolash usullari va texnologiyalarni
o‘
rganadi. Yangi kashfiyotlar
bemorlar uchun yanada samarali va xavfsiz davolash usullarini taqdim etadi.
TAHLIL VA NATIJALAR
Jarrohlik usullari: Kraniotomiya: Keng k
o‘
lamli
o‘
smalarni olib tashlashda samarali,
lekin katta kesmalar talab qiladi.
Stereotaktik jarrohlik: Kichik va chuqur joylashgan
o‘
smalar uchun qulay, kamroq
invaziv.
Endoskopik jarrohlik: Minimal invaziv usul, qisqaroq tiklanish davri bilan.
Jarrohlikning samaradorligi:
Tadqiqotlar shuni k
o‘
rsatadiki, jarrohlik aralashuvi bemorlarning hayot sifatini
yaxshilaydi va yashash muddatini uzaytiradi. Samaradorlik bemorning umumiy so
g‘
li
g‘
i,
o‘
smaning joylashuvi va hajmiga bo
g‘
liq. Q
o‘
shimcha davolash usullari: Radioterapiya va
kimyoterapiya jarrohlikdan keyin qolgan
o‘
sma hujayralarini y
o‘
q qilishga yordam
beradi. Kombinatsiyalangan davolash usullari kasallikning qaytalanish xavfini
kamaytiradi.
O‘
sma t
o‘
qimalarining patomorfologik tahlili
o‘
smaning turini va malignlik
darajasini aniqlashda muhim. Bu tahlil shifokorlarga eng samarali davolash usulini
tanlashda yordam beradi. Innovatsion texnologiyalar: Robotik jarrohlik va intraoperativ
MRT jarrohlikning aniqligini oshiradi. Yangi texnologiyalar bemorlarning xavfsizligini
oshirish imkonini beradi. Hayot sifati va yashash muddati: Jarrohlik aralashuvi
bemorlarning hayot sifatini sezilarli darajada yaxshilaydi. Bemorlarning yashash muddati
uzayadi, ayniqsa, q
o‘
shimcha davolash usullari bilan kombinatsiyalangan holda.
Asoratlar va xavflar:
Jarrohlikdan keyingi asoratlar orasida qon ketishi, infeksiya va nevrologik
asoratlar mavjud. Minimal invaziv usullar asoratlar xavfini kamaytiradi. Reabilitatsiya va
psixologik yordam: Reabilitatsiya jarayoni bemorlarning tiklanishiga yordam beradi.
Psixologik yordam bemorlarning umumiy hayot sifatini yaxshilashga yordam beradi.
Klinik tadqiqotlar va yangi kashfiyotlar: Yangi tadqiqotlar va kashfiyotlar yangi davolash
usullarini ishlab chiqishga yordam beradi. Genetik va molekulyar tadqiqotlar
o‘
sma
hujayralariga qarshi y
o‘
naltirilgan davolash usullarini rivojlantiradi. Jarrohlik aralashuvi
bemorlarning nevrologik simptomlarini kamaytiradi, bu esa ularning kundalik
faoliyatlarini yaxshilaydi. Bemorlar jarrohlikdan keyin kamroq bosh o
g‘
ri
g‘
i, k
o‘
ngil
aynishi va boshqa simptomlarni boshdan kechiradilar, bu esa ularning umumiy hayot
sifatini oshiradi. Jarrohlik aralashuvi, ayniqsa,
o‘
sma t
o‘
liq olib tashlangan hollarda,
Profilaktik tibbiyot va salomlatlik
–
Профилактическая медицина и здоровье
–
Preventive Medicine and Health
Issue
–
3
№
1 (2024) / ISSN 2181-3663
12
bemorlarning yashash muddatini sezilarli darajada uzaytiradi. Q
o‘
shimcha radioterapiya
va kimyoterapiya bilan kombinatsiyalangan holda, bemorlarning yashash muddati
yanada uzayadi. Jarrohlikdan keyingi asoratlar orasida qon ketishi, infeksiya va
nevrologik asoratlar mavjud. Bu asoratlar bemorning umumiy so
g‘
li
g‘
iga va jarrohlikning
murakkabligiga bo
g‘
liq. Minimal invaziv usullar, masalan, stereotaktik jarrohlik, asoratlar
xavfini kamaytiradi va bemorlar uchun kamroq travmatikdir. Har qanday jarrohlik
aralashuvi ma
’
lum xavflar bilan bo
g‘
liq, lekin tajribali jarrohlar tomonidan amalga
oshirilganda, bu xavflar minimal darajada b
o‘
ladi. Jarrohlikdan keyin muntazam
monitoring va reabilitatsiya jarayoni asoratlarni erta aniqlash va davolash imkonini
beradi [10, 507-
б]
.
Reabilitatsiya:
Fizioterapiya bemorlarning harakatlanish qobiliyatini tiklashga yordam beradi.
Nutq terapiyasi nutq va yutish qobiliyatini yaxshilashga qaratilgan. Psixologik yordam
bemorlarning ruhiy holatini yaxshilashga yordam beradi. Psixologlar va psixoterapevtlar
bemorlarga stress, xavotir va depressiya bilan kurashishda yordam beradi. Psixologik
yordam bemorlarning umumiy hayot sifatini yaxshilashga yordam beradi va ularning
davolash jarayoniga ijobiy ta
’
sir k
o‘
rsatadi.
Genetik va molekulyar tadqiqotlar yangi dori vositalarini ishlab chiqishga yordam
beradi, bu esa
o‘
sma hujayralariga qarshi y
o‘
naltirilgan davolash usullarini rivojlantiradi.
Maqsadli terapiya va immunoterapiya kabi usullar
o‘
sma hujayralarining
o‘
sishini
t
o‘
xtatishga qaratilgan. Yangi texnologiyalar: Robotik jarrohlik va intraoperativ
MRT jarrohlikning aniqligini oshiradi va bemorlarning xavfsizligini oshiradi. Yangi
texnologiyalar bemorlar uchun yanada samarali va xavfsiz davolash usullarini taqdim
etadi. Genetik markerlar
o‘
sma hujayralarining
o‘
sishini va tarqalishini aniqlashda
yordam beradi. Bu markerlar asosida maqsadli terapiya usullari ishlab chiqiladi. Misol
uchun, HER2, EGFR va BRAF kabi markerlar
o‘
sma hujayralarining genetik
o‘
zgarishlarini
aniqlashda q
o‘
llaniladi. Molekulyar profiling
o‘
sma hujayralarining genetik va molekulyar
xususiyatlarini aniqlashga yordam beradi. Bu profiling asosida individual davolash rejasi
tuziladi. Bu usul bemorlarning davolashga javob berish darajasini oshiradi va noj
o‘
ya
ta
’
sirlarni kamaytiradi. Maqsadli terapiya
o‘
sma hujayralarining
o‘
sishini t
o‘
xtatishga
qaratilgan. Bu usul genetik markerlar asosida ishlab chiqiladi. Misol uchun, trastuzumab
(Herceptin) HER2-pozitiv
o‘
smalarni davolashda q
o‘
llaniladi. Immunoterapiya
bemorning immun tizimini
o‘
sma hujayralariga qarshi kurashishga ra
g‘
batlantiradi.
Bu usul
o‘
sma hujayralarini tanib, ularni y
o‘
q qilishga yordam beradi.
Misol uchun, pembrolizumab (Keytruda) va nivolumab (Opdivo) kabi dori vositalari
immunoterapiyada q
o‘
llaniladi.
Robotik jarrohlik jarrohlarga aniqroq va kamroq invaziv operatsiyalarni amalga
oshirish imkonini beradi. Bu usul bemorlar uchun kamroq travmatikdir va tiklanish davri
qisqaradi. Da Vinci robotik jarrohlik tizimi eng keng tarqalgan robotik jarrohlik
uskunalaridan biridir. Intraoperativ MRT jarrohlik davomida real vaqt rejimida tasvir
olish imkonini beradi. Bu usul jarrohlarga
o‘
smani aniqroq olib tashlash va asoratlarni
kamaytirish imkonini beradi. Bu texnologiya jarrohlikning aniqligini oshiradi va
bemorlarning xavfsizligini ta
’
minlaydi.
Klinik tadqiqotlar yangi dori vositalari va davolash usullarini
o‘
rganadi.
Bu tadqiqotlar bemorlar uchun yanada samarali va xavfsiz davolash usullarini topishga
yordam beradi. Tadqiqotlar natijalari yangi davolash protokollarini ishlab chiqishga va
klinik amaliyotga joriy etishga yordam beradi.
Profilaktik tibbiyot va salomlatlik
–
Профилактическая медицина и здоровье
–
Preventive Medicine and Health
Issue
–
3
№
1 (2024) / ISSN 2181-3663
13
Kombinatsiyalangan davolash usullari: Klinik tadqiqotlar kombinatsiyalangan
davolash usullarini
o‘
rganadi. Bu usullar jarrohlik, radioterapiya va kimyoterapiya kabi
turli xil davolash usullarini birlashtiradi. Kombinatsiyalangan davolash usullari
bemorlarning davolashga javob berish darajasini oshiradi va kasallikning qaytalanish
xavfini kamaytiradi.
XULOSA
Miyadagi
o‘
sma metastazlarini jarrohlik y
o‘
li bilan davolash b
o‘
yicha adabiyotlar
tahlili shuni k
o‘
rsatadiki, jarrohlik aralashuvi bemorlarning hayot sifatini yaxshilash va
yashash muddatini uzaytirishda muhim rol
o‘
ynaydi. Jarrohlik usullari, jumladan,
kraniotomiya, stereotaktik jarrohlik va endoskopik jarrohlik, har biri
o‘
ziga xos
afzalliklari va kamchiliklariga ega. Minimal invaziv usullar asoratlar xavfini kamaytiradi
va bemorlar uchun kamroq travmatikdir. Jarrohlikdan keyin q
o‘
shimcha davolash
usullari, masalan, radioterapiya va kimyoterapiya, qolgan
o‘
sma hujayralarini y
o‘
q
qilishga yordam beradi va kasallikning qaytalanish xavfini kamaytiradi. Patomorfologik
tahlil
o‘
smaning turini va malignlik darajasini aniqlashda muhim rol
o‘
ynaydi, bu esa
shifokorlarga eng samarali davolash usulini tanlashda yordam beradi. Genetik va
molekulyar tadqiqotlar
o‘
sma hujayralarining genetik
o‘
zgarishlarini aniqlash va ularga
qarshi y
o‘
naltirilgan davolash usullarini ishlab chiqishga yordam beradi. Maqsadli
terapiya va immunoterapiya kabi innovatsion davolash usullari
o‘
sma hujayralarining
o‘
sishini t
o‘
xtatishga qaratilgan. Reabilitatsiya jarayoni va psixologik yordam
bemorlarning tiklanishiga va umumiy hayot sifatini yaxshilashga yordam beradi. Klinik
tadqiqotlar yangi dori vositalari va davolash usullarini
o‘
rganib, bemorlar uchun yanada
samarali va xavfsiz davolash usullarini topishga yordam beradi.
Umuman olganda, miyadagi
o‘
sma metastazlarini jarrohlik y
o‘
li bilan davolash
b
o‘
yicha adabiyotlar tahlili shuni k
o‘
rsatadiki, multidisipliner yondashuv va innovatsion
texnologiyalar bemorlar uchun eng yaxshi natijalarni ta
’
minlashda muhim rol
o‘
ynaydi.
Jarrohlik aralashuvi, q
o‘
shimcha davolash usullari va reabilitatsiya jarayoni birgalikda
bemorlarning hayot sifatini yaxshilash va yashash muddatini uzaytirishga yordam beradi.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI:
1.
Бейн Б. Н., Шардаков В. И., Селюкова М. В. Противоопухолевый иммунитет
и его нарушения при церебральных опухолях: учебное пособие для врачей
//Киров: Кировская ГМА. –
2004.
2.
Колосов А. Е. Продолжительность жизни при раке, саркоме, меланоме,
лейкозе и лимфогранулематозе. –
2007.
3.
Яхно Н. Н. и др. Болезни нервной системы //Т. –
2003.
–
Т. 1. –
С. 141
-144.
4.
Buckner J. C. et al. Central nervous system tumors //Mayo Clinic Proceedings.
–
Elsevier, 2007.
–
Т. 82. –
№. 10. –
С. 1271
-1286.
5.
Babu R. et al. Outcome and prognostic factors in adult cerebellar glioblastoma
//Journal of Clinical Neuroscience.
–
2013.
–
Т. 20. –
№. 8. –
С. 1117
-1121.
6.
Louis D. N. et al. The 2016 World Health Organization classification of tumors of
the central nervous system: a summary //Acta neuropathologica.
–
2016.
–
Т. 131. –
С.
803-820.
7.
Strauss I. et al. Gliomas of the posterior fossa in adults //Journal of neuro-
oncology.
–
2013.
–
Т. 115. –
С. 401
-409.
Profilaktik tibbiyot va salomlatlik
–
Профилактическая медицина и здоровье
–
Preventive Medicine and Health
Issue
–
3
№
1 (2024) / ISSN 2181-3663
14
8.
Зайцев А. М., Кирсанова О. Н. Хирургическое лечение метастазов в
головной мозг //ББК 55.6 я81 А 17. –
С. 154.
9.
Чиж А. Г. и др. Эффективность комбинированной терапии у пациентов с
метастатическим поражением головного мозга //Опухоли головы и шеи. –
2023.
–
Т. 13. –
№. 1. –
С. 10
-18.
10.
Дубровская В. Ф., Костеников Н. А., Катаева Г. В. Частота и локализация
развития интракраниальных метастазов внемозговых новообразований (обзор
литературы). –
2023.
