368
O’ZBEKISTONDA TADBIRKORLIKNI RIJOVLANTIRISH
Qarshiboyeva Gulruh Botir qizi
Mirzo Ulug’bek nomidagi O’zbekiston Milliy unversiteti Jizzax filiali,
Iqtisodiyot(tarmoqlar va sohalar bõyicha) yo’nalishi, 131-23guruh talabasi
https://doi.org/10.5281/zenodo.10408782
Annotatsiya.
Tadbirkorlik faoliyatini qo‘llab-quvvatlash davlat jamg‘armasi
“Tadbirkorlikni rivojlantirish kompaniyasi” sifatida qayta tashkil etiladi. Uning ta’sischisi,
avvalgidek, Iqtisodiyot va moliya vazirligi bo‘ladi.
Kalit so'zlar: biznes, tijorat, tadbirkorlik, kompensatsiya, biznes korxonalari, yirik biznes
korxonalari, milliy iqtisodiyot.
DEVELOPMENT OF ENTREPRENEURSHIP IN UZBEKISTAN
Abstract. The state fund for the support of entrepreneurship will be reorganized as the
"Entrepreneurship Development Company". Its founder, as before, will be the Ministry of
Economy and Finance.
Key words: business, commerce, entrepreneurship, compensation, business enterprises,
large business enterprises, national economy.
РАЗВИТИЕ ПРЕДПРИНИМАТЕЛЬСТВА В УЗБЕКИСТАНЕ
Аннотация.
Государственный
фонд
поддержки
предпринимательской
деятельности будет реорганизован в «Компанию по развитию предпринимательства».
Его учредителем, как и прежде, станет Министерство экономики и финансов.
Ключевые слова: бизнес, коммерция, предпринимательство, оплата труда,
хозяйственные предприятия, крупные предпринимательские предприятия, национальная
экономика.
Bozor munosabatlari sharoitida iqtisodiyotni rivojlantirishning asosiy omillaridan biri
tadbirkorlik faoliyatini rivojlantirishdir. O’zbekistonda amalga oshirilayotgan iqtisodiy
islohotlarning hozirgi bosqichi kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni rivojlantirish, unga keng
iqtisodiy erkinlik berish bilan tavsiflanadi.
Shavkat Mirziyoyev 10-noyabr kuni “Kichik va o‘rta biznesni moliyaviy qo‘llab-
quvvatlash tizimini takomillashtirish chora-tadbirlar to‘g‘risida” gi farmonni imzoladi.
Unda o‘rta biznesni qo‘llab-quvvatlashga qaratilgan resurslarning yetishmasligi qayd
etilgan. Hujjat bilan, muqobil moliyaviy vositalarni, xususan, tadbirkorlik loyihalariga ulush
kiritish va xizmatlar ipotekasini joriy etish chora-tadbirlari belgilandi.
369
"O‘z o‘zini band qiluvchilarga moliyaviy ko‘maklashilib, xizmatlar ko‘rsatish, mahsulot
ishlab chiqarish hamda yetishtirish sohalarida “yashil” va energiya tejovchi texnologiyalarni,
qayta tiklanuvchi energiya manbalarini joriy etish qo‘llab-quvvatlanadi.
2023−2024 yillarda kompaniya ustav kapitali 300 mlrd so‘m miqdorida shakllantiriladi.
Shuningdek, xalqaro moliya institutlaridan $100 mln miqdorida mablag‘lar jalb qilinadi."
Shu jihatdan hozirgi kunda respublikamizda kichik biznes va xususiy tadbirkorlik
faoliyatini rivojlantirishga alohida e’tibor berilmoqda. Chunki, kichik biznes va xususiy
tadbirkorlik sohasini rivojlantirish masalasiga davlatimiz iqtisodiy siyosatining strategik vazifasi
sifatida qaralmoqda.
Kichik biznes kapital taqchilligi sharoitida ko’p mablag’ talab etmaydigan xo’jalik
faoliyati sifatida resurslar aylanmasining yuqori suratlarini ta’minlaydi, iqtisodiyotni qayta qurish,
iqtisodiy nobarqarorlik va resurslar cheklanganligi sharoitida iste’mol bozorini shakllantirish va
uni to’ldirish muammosini tez hamda tejamli tarzda hal etadi. Kichik korxonalar iste’mol
talabining o’zgarishiga darhol moslashadi va shu yo’l bilan iste’mol bozoridagi zaruriy
muvozanatni ta’minlaydi. Hozirgi paytda ushbu soha nafaqat iqtisodiyotning o’sish sur’atlarini
jadallashtirishda, balki mamlakatimiz uchun nihoyatda muhim bo’lgan bandlik va aholi
daromadlarini oshirish masalalarini hal etishda ham yetakchi o’rin tutmoqda. Oxirgi yillarda
respublikamizda kichik biznes va xususiy tadbirkorlik bilan shug„ullanuvchi korxonalar soni yil
sayin ortib borayotgani sohaning izchil rivojlanayotganligidan dalolat beradi.
Kichik biznes sohasining iqtisodiyotdagi ahamiyati uning iqtisodiyotda raqobat muhitini
ta’minlash, yirik korxonalar uchun mahsulot va xizmatlar yetkazib berish, yangi ish o’rinlarini
yaratish va ikkilamchi bandlikni ta’minlash, bozor tizimining moslashuvchanligini oshirish, ilmiy-
texnik inqilobni jadallashtirish, resurslarni ishlab chiqarishga safarbar etish; soliq tushumlari
hajmining o’sishini ta‟minlash, aholi daromadlari darajasini barqarorlashtirish kabi omillar bilan
belgilanadi.
Mustaqillik yillarida kichik biznes subyektlarining mamlakatimizda yangi ish o’rinlarini
tashkil qilish, aholining daromadlari va farovonligini oshirishning muhim omili sifatidagi natijalari
salmoqli bo’lib bormoqda.
Xulosa. Har bir davlat tadbirkorlikka alohida e’tibor qaratadi. Chunki, iqtisodiyotni asosi
bu ishlab chiqarish yani tadbirkorlikdir. Yuqorida takidlab o’tganimdek, bozor iqtisoiyotining
muhum omili ham tadbirkorlikning ko’p bo’lishidir. O’zbekistonda ham prezidentimiz
tadbirkorlik va kichik biznesga juda ko’plab eshiklar ochqoqdalar bu yaxshi rivojlanishga olib
boradi.
370
REFERENCES
1.
Алексеев И.В. Информaционное обеспечение системы управления франчайзинговыми
предприятиями / И.В. Алексеев, Е.В. Рибокене // Экономические и гуманитарные
науки. – 2019. – №1 (276). – С. 105–110.
2.
Lapidus L.V. Raqamli iqtisodiyot. - M.:, Infra-M, 2019 yil.
3.
Telekommunikatsiya
infratuzilmasi
yangi
bosqichga
ko‘tarilmoqda.
URL:
https://mitc.uz/uz/pages/communication
4.
“Taraqqiyot strategiyasi” markazi ijrochi direktori Eldor Tulyakov nutqidan. 2020.
5.
Xolmuradovich X. B. et al. BUSINESS ETHICS AND CULTURE, RULES FOR ITS WORK
//Journal of Academic Research and Trends in Educational Sciences. – 2022. – Т. 1. – №. 12.
– С. 184-191.
6.
Akramovich N. A., Azamatovna U. Sh. TA’LIM TIZIMINI TAKOMILLASHTIRISH:
DOLZARB
TENDENTSIYALAR
VA
STRATEGIK
YONALISHLAR
//INTERDISCIPLINE INNOVATION AND SCIENTIFIC RESEARCH CONFERENCE. –
2023. – Т. 1. – №. 9. – С. 36-40.
7.
Худояров Р., Низаметдинов А. МАЛЫЙ И СРЕДНИЙ БИЗНЕС В УСЛОВИЯХ
ГЛОБАЛИЗАЦИИ МИРОВОЙ ЭКОНОМИКИ //Центральноазиатский журнал
образования и инноваций. – 2023. – Т. 2. – №. 6 Part 2. – С. 188-193.
8.
Raipovna V. S., Akramovich N. A., Durdona A. CONTENT AND FUNCTIONING OF THE
MARKET ECONOMY //Journal of Academic Research and Trends in Educational Sciences.
– 2022. – Т. 1. – №. 12. – С. 105-110.
9.
Raipovna V. S., Akramovich N. A., Sherzod Y. THE ORIGINS OF CRISES AND THEIR
IMPACT ON THE ECONOMIC SYSTEM //Journal of Academic Research and Trends in
Educational Sciences. – 2022. – Т. 1. – №. 12. – С. 89-94.
10.
Akramovich N. A. et al. IMPACT OF HIDDEN ECONOMY ON SOCIETY IN
UZBEKISTAN, WAYS TO REDUCE IT //Journal of Academic Research and Trends in
Educational Sciences. – 2022. – Т. 1. – №. 12. – С. 142-147.
11.
Raipovna V. S., Akramovich N. A., Shonazarovich B. S. MONOPOLY ORGANIZATIONS,
THEIR BENEFIT AND HARM TO SOCIETY //Journal of Academic Research and Trends
in Educational Sciences. – 2022. – Т. 1. – №.
12.
– С. 111-114. 12. Sojida D., Bahrom H., Ali N. THE ROLE OF THE ECONOMY IN
SOCIETY //PEDAGOGICAL SCIENCES AND TEACHING METHODS. – 2022. – Т. 2. –
№. 18. – С. 309-315.
371
13.
Raipovna V. S., Akramovich N. A., Dildora F. DEVELOPMENT OF INNOVATIVE
POLICY IN THE SPHERE OF EMPLOYMENT //Journal of Academic Research and Trends
in Educational Sciences. – 2022. – Т. 1. – №. 12. – С. 201-209.
14.
Alijon N., Sirojiddin S., Azizbek A. FRANCHISE SYSTEM IN BUSINESS AND
ENTREPRENEURSHIP //Journal of Academic Research and Trends in Educational
Sciences. – 2022. – Т. 1. – №. 12. – С. 250-257.
15.
Susanna V., Ali N., Asliddin T. INNOVATIVE AND DEVELOPMENTAL ECONOMY OF
UZBEKISTAN //Journal of Academic Research and Trends in Educational Sciences. – 2022.
– Т. 1. – №. 12. – С. 304-310.
16.
Худояров Р., Низаметдинов А. МАЛЫЙ И СРЕДНИЙ БИЗНЕС В УСЛОВИЯХ
ГЛОБАЛИЗАЦИИ МИРОВОЙ ЭКОНОМИКИ //Центральноазиатский журнал
образования и инноваций. – 2023. – Т. 2. – №. 6 Part 2. – С. 188-193.
17.
Akramovich N. A. The priority of using innovative technologies in the agricultural education
system //Journal of Academic Research and Trends in Educational Sciences. – 2022. – Т. 1. –
№. 10. – С. 185-191.
18.
Akramovich N. A. HISTORY, SUBJECT AND OBJECT OF FORMATION OF"
MACROECONOMICS" //Galaxy International Interdisciplinary Research Journal. – 2022. –
Т. 10. – №. 1. – С. 209-210.
19.
Nizametdinov A. A. OLIY TA’LIM TIZIMIDA AGRAR SOHANING USTUVORLIGI
UNDA INNOVATSIYALARNING QULLANISHI //INTERNATIONAL CONFERENCES.
– 2022. – Т. 1. – №. 6. – С. 96-98.
20.
Baxrom X., Alijon N., Aziz Z. THE ROLE OF THE PRIVATE SECTOR IN THE
DEVELOPMENT OF TOURISM //Journal of Academic Research and Trends in Educational
Sciences. – 2022. – Т. 1. – №. 12. – С. 130-136. 1005
