4
MAKTABDAN TASHQARİ TA’LİM MUASSASALARİNİ TASHKİL ETİSH VA
ULARNİNG FAOLİYATİ
Ergashbayev Shoxruhbek Shuxratjon o’g’li
https://doi.org/10.5281/zenodo.14049786
Annotatsiya.
Ushbu tezisda Maktabdan Tashqari Ta’lim Muassasalarini Tashkil Etish va
Ularning Faoliyatihaqida tahlil qilishmaqsadida ilmiy jihatdan ma’lumotlar berilgan.
Kalit sozlar.
Davlat, Oliy ta`lim, Yoshlar, Maktab, Sport, Xalq, Milliy olimpiada, Internet,
Yoshlar huquqi, Vatanparvarlik, Moliyaviy mustaqilik.
Bugungi globallashuv va texnologiyalar rivojlangan davrda bolalar va yoshlarga
maktabdan tashqari ta’lim berish tobora muhim bo‘lib bormoqda. Maktabdan tashqari ta’lim
muassasalari o‘quvchilarga umumiy ta’lim tizimidan tashqarida qo‘shimcha bilim va
ko‘nikmalarni shakllantirish imkoniyatini beradi. Bu kabi muassasalar bolalarning
qiziqishlari, talantlarini rivojlantirish, kasbga yo‘naltirish va ularda ijodiy fikrlash qobiliyatini
mustahkamlashda muhim rol o‘ynaydi.Maktabdan tashqari ta’lim muassasalari o‘quvchilarga
o‘z qobiliyatlarini yanada chuqurroq o‘rganish, shaxsiy va kasbiy rivojlanishiga
ko‘maklashadi. Ushbu ta’lim turi quyidagi maqsadlarda amalga oshiriladi: Qobiliyat va
talantlarni rivojlantirish –bolalarda musiqa, san’at, sport va boshqa sohalarga bo‘lgan
qiziqishni rag‘batlantirish. Kasbiy yo‘naltirish –kelajak kasbini tanlashga yordam berish,
amaliy ko‘nikmalarni rivojlantirish. Ijodiy fikrlash va tashabbuskorlikni qo‘llab-quvvatlash –
ijodiy fikrlash qobiliyatini shakllantirish va yangi g‘oyalarni ishlab chiqish ko‘nikmasini
o‘rgatish.Maktabdan tashqari ta’lim muassasalari turli yo‘nalishlarda tashkil etilishi mumkin.
Ularning eng asosiy turlari quyidagilardan iborat:
1.
San’at va musiqa maktablari –bolalar va yoshlarga musiqa asboblarini chalish, rasm
chizish, raqs va boshqa san’at yo‘nalishlarida ta’lim beruvchi muassasalar.
2.
Sport seksiyalari va to‘garaklar –yoshlarning sog‘lom hayot tarzini shakllantirish uchun
sport turlarini o‘rgatish, ularni tanlash va musobaqalarda qatnashishga tayyorlash.
3.
Ilmiy-texnik to‘garaklar –fan va texnika bilan qiziqadigan bolalar uchun maxsus
to‘garaklar, robototexnika, dasturlash va boshqa texnik yo‘nalishlarda ta’lim beruvchi
muassasalar.
4.
Kasb-hunar o‘rgatish markazlari –kasb tanlashda yoshlarni qo‘llab-quvvatlash, amaliy
ko‘nikmalar o‘rgatish va ularni kelajak kasbiga tayyorlash.
5.
Til o‘rgatish markazlari –xorijiy tillarni o‘rgatish, nutq madaniyati va til bilish
ko‘nikmalarini oshirishga qaratilgan muassasalar.
Maktabdan tashqari ta’lim muassasalarining faoliyatlari bolalarga bilim, ko‘nikma va
qobiliyatlarni shakllantirish imkonini beradi. Ularning asosiy foydalari quyidagicha. Shaxsiy
rivojlanishga hissa qo‘shish –yoshlar o‘z qiziqishlari bo‘yicha mustaqil faoliyat yuritib, ijodiy
va tashabbuskor bo‘lib shakllanadilar. Jamiyatda faol ishtirokni rag‘batlantirish –o‘quvchilar
ijtimoiy loyihalarda, musobaqalarda ishtirok etib, o‘z qobiliyatlarini namoyon qilishadi.Bilim
va ko‘nikmalarni chuqurlashtirish –umumiy ta’limdan tashqari olingan bilim va ko‘nikmalar
yoshlarga kelajakda muvaffaqiyatli kasb egallashda yordam beradi.
5
References:
1.
Mirziyoev SH.M. 2017 yil 7 fevraldagi “O‘zbekiston Respublikasini rivojlantirishning
beshta ustuvor yo‘nalishi bo‘yicha Harakatlar strategiyasi to‘g‘risida”gi PF-4979-son Farmoni
// “Xalq so‘zi” gazetasi 2017 yil 8 fevral.
2.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti SH.M.Mirziyoevning «O‘zbekiston Respublikasida
madaniyat va san’at sohasini innovatsion rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida»gi
qarori.PQ-3920. 27.08.2018.
3.
“O`zbеkiston Rеspublikasida yoshlarga oid davlat siyosatining asoslari to`g`risida”gi
2016 yilda yangi tahrirda qabul qilingan Qonun.-T.:O`zbеkiston Rеspublikasi qonun hujjatlari
to`plami, 2016 y.
4.
“Yoshlarga oid davlat siyosati samaradorligini oshirish va O`zbеkiston yoshlar ittifoqi
faoliyatini qo`llab-quvvatlash to`g`risida” O`zbеkiston Prеzidеntining 2017 yil 5 iyuldagi
Farmoni. http://akadmvd.uz/wp-contеnt/uploads… http://akadmvd.uz 14 Noya 2019
5.
“O`zbеkiston Rеspublikasini yanada rivojlantirish bo`yicha harakatlar stratеgiyasi
to`g`risida”
O`zbеkiston
Rеspublikasi
Prеzidеntining
Farmoni.
http://еl.tfi.uz/imagеs/Nizomov_MD_uz_… http://еl.tfi.uz 14 Noya 2019; T.:O`zbеkiston
Rеspublikasi qonun hujjatlari to`plami, 2017 y., 6-son, 70-modda.
6.
“O`zbеkiston yoshlar ittifoqi faoliyatini takomillashtirishga doir komplеk chora-tadbirlar
to`g`risida” O`zbеkiston Prеzidеntining 2017 yil 18 iyuldagi Qarori - T.: O`zbеkiston
Rеspublikasi qonun hujjatlari to`plami, 2017 y.
