➤

The development of legal regulation the business activity in the free economic zones of the republic of Uzbekistan

Abstract

The actuality and relevance of the dissertation theme. In recent years, the increase of tendency of creation of free economic zones, further development of external trade and investment relations in free economic zones, massive influx of direct investments and the establishment of hi-tech with new energy, as well as the increase in rate of competitive and export-based commodities cause necessity of the development and legal regulation on entrepreneurial activity in those areas. Nowadays, more than 4300 free economic zones arc being operated worldwide1.
According to the analysis, in the pratise of the developed counties (USA, China, South Korea, UAE and others) the implementation of innovation the activity of free economic zones is day by day increasing. From that point of view with the aim of providing with more facilitation the participants of free economic zones the further simplification of administrative and licensing procedures, development of business activity, increase the investment attractiveness and further development of mechanism of protection the rights and lawfull interest of investors have vital importance.
Based on the trend «....creation of new and increasing the efficiency of existing free economic zones, technoparks, small industrial zones» in the Strategy of Action on five priority directions of development of the Republic of Uzbekistan for 2017-2021, approved by the Decree of the President of the Republic of Uzbekistan dated on 7 February, 2017 №UP-4947 put the task on creation of more opportunities for investment in the free economic zones arc operating in our country, paying special attention to stimulate foreign trade and entrepreneurial activity in these areas and posses worthy place in the world market.
The most notably, the announcement of the year 2018 by the President of the Republic of Uzbekistan «The year of support of effective business, innovative ideas and technologies» gives more importance to this thesis.
This dissertation in serve a certain extent to accomplish the tasks arc provided in the law of the Republic of Uzbekistan «On free economic zones» (1996), Decree of the President of the Prcsdinct of the Republic of Uzbekistan «On additional measures to activate and expand the activities of free economic zones» (2016), Decree of the President of the Republic of Uzbekistan «On the establishment of free economic zones «Urgut», «Gijduvan», «Kukand», «Khazarasp» (2017), Resoluton of Cabinet of Ministers of the Republic of Uzbekistan «On measures on the organization of the activities of free economic zones» (2017), Decree of the President of the Republic of Uzbekistan «On the creation of free economic zones «Nukus-farm», «Zomin-farm», «Kosonsoy-farm», «Syrdaryo-farm», «Boysun-farm», «Bustonlik-farm» and «Parkent-farm» (2017), Resolution of the President of the Republic of Uzbekistan «On additional measures to improve the activity of free economic zones and small industrial zones» (2017), Resolution of the Cabinet of Ministers of the Republic of Uzbekistan «On measures to implement the Resolution of the President of the Republic of Uzbekistan from October 25, 2017 №PP-3356 «On additional measures to improve the effectiveness of the activity of free economic zones and small industrial zones» (2018).
The aim of the research is the development of theoretical and practical proposals and recommendations and scientific conclusions on improvement of legal regulation of business activity in free economic zones of the Republic of Uzbekistan.
Scientific novelty of the research involves followings:
It is proved the proposal about the directorate of free economic zones on the decisions of the relevant administrative councils of free economic zones and small industrial zones and developed master plans for free economic zones accomplish the placement the approved investment projects and organize issuing all necessary permits for connection to the networks of the engineering and communication infrastructure in the directorate of free economic zones on the principle of «one window».
It is proved the proposal to exempt the Directorate of FEZ «Urgut», FEZ «Gizhduvan», FEZ «Kokand» and FEZ «Khazarasp» from taxes and mandatory deductions to state trust funds for the entire period of free economic zones functioning.
It is proved the proposals that the Administrtive council make a desion on the selection and placement of investment projects in the free economic zones and small industrial zones.
it proved the propasol on making the decisions on the placement of economic entities realvent established criteria on the territory of the FEZ and SIZ, with the allocation of land or buildings and structures in the disposal of the administrative council, as well as granting them the status of a participant in the FEZ and SIZ;
Conclusion
As a result of research and analysis on the theme «The development of legal regulation of entrepreneurial activity in free economic zones of the Republic of Uzbekistan» the following proposals and recommendations were developed:
1. As an optimal regime of business activity it has been developed the following scientific and doctrinal definition to the free economic zone. Free economic zones - special separated area with legal regime (facilities, preferences and incentives) established in the economically and geographically convenient territory of the state and develop the economy of the country and providing the integration of state into the world economy as well as it is accomplished various kinds of social-legal relations arc complicated with foreign element.
2. The enterprises founded by the foreign and domestic investors arc operating as the participant of free economic zones. With the aim of much clarification of legal status of participants of free economic zones it has been developed the theoretical conception of participants of free economical areas.
According to this the participants of free economic zones arc subjects of entrepreneurial activity registered to accomplish the business activity in the territory of free economic zones and included by the Directorate to register of participants of free economic zones.
3. The entrepreneurial activity in the free economic zone - is considered as the activity directed to receive income (profit) based on risks within the territory of free economic zones, production and sale of goods arc established in the investment transaction, which carried out by participants of the business activity registered in accordance with the established procedure for carrying out entrepreneurial activities in the free economic zone
4. The legal regime of business activity in free economic zones - complex of rules including rights and obligations, preferences as well as authorities established in the legal acts about accomplishing the entrepreneurial activity in the free economic zones, the status of participants of FEZ and certain position of properties.
The tax regime of free economic zone - is the tax preferences including special rules to accomplish effectively of entrepreneurial activity in the territory of free economic zones.
The custom regime of free economic zone - is the custom preferences including special rules for import and export of property to manufacture of goods and accomplish entrepreneurial activity in the territory of free economic zones.
5. It has been developed the draft «On amendments to the Law of the Republic of Uzbekistan «On free economic zones». It has been proved to state article 1 of Law as following way. Free economic zone - is a specially designated territory with clear defined administrative boundaries and special legal regime that is created to attract domestic and foreign capital, advanced technology and managerial experience for accelerated socio-economic development of the zone.
6. It is proved to add the item 4 of article 4 of Law «On free economic zones»: Early termination of existence of a free economic zone shall be allowed only when:
it is caused by the necessity to protect the life and health of people, protect nature and cultural values, provide the defense of the country and security of the state;
no single legal entity or individual entrepreneur is registered as a participant of the free economic zone within three years from the date of the establishment of a free economic zone;
no single activity is provided in the investment agreement has been conducted by the participant of free economic zone within three years from the date of the establishment of a free economic zone;
7. Because of not established all kinds of free economic zones in the law «On free economic zones» of the Republic of Uzbekistan, it has been put forward to state article 5 in the following way:
In the Republic of Uzbekistan may created the following free economic zones: Free trade zones, free industrial zones, free scientific-technical zones, free touristic zones, single factory free economic zones, complex free economic zones.
8. In connection with the necessity to elucidate widely the status of Administrative council of FEZ (one of the management organ of free economic zones) it is proved to state article 21 in the following way: The Administrative Council of the free economic zone is the state body responsible for the coordination and state management of the free economic zone established by the Cabinet of Ministers of the Republic of Uzbekistan.
9. In connection with the necessary to elucidate widely the status of Directorate of FEZ (one of the management organ of free economic zones) it is proved to state article 24 in the following way: The Directorate of free economic zones (hereinafter referred to as «the Directorate») - is a legal entity in the form of a state unitary enterprise, established for the operational management of the free economic zones.
10. It has been scientifically proved to add new chapter «Legal status of participants of free economic zones» to the Law of the Republic of Uzbekistan «On free economic zones» and scientifically based to add norm as «Participants of free economic zone»: The participant of free economic zones - subjects of entrepreneurial activity registered in the free economic zone in accordance with the established procedure and included by the Directorate of free economic zones to the registration book of participants of FEZ.
11. Because of not established the conditions of termination of legal status of participants of free economic zones it is proved to amend new article «the termination of legal status of participants of free economic zone»
«Legal entities and individuals are accomplishing an entrepreneurial activity in the free economic zone shall lose the status of a participant of free economic zone in the following cases:
when the status of the free economic zone is terminated;
termination the activity of legal entities or individuals accomplishing the business activity in the territory of free economic zone;
reorganization (merger, acquisition, division, separation, change) of a legal entity;
at the request of a member of the Free Economic Zone;
Failure or not improper fulfillment of the terms provided in the investment agreement in the free economic zone
12. It is scientifically analyzed to transfer the authority on consideration of investment projects of Administrative council to the Directorate of free economic zones of free economic zones. In addition, with the aim of further improvement of management of the FEZ, it is necessary to provide the management of some free economic zones of the Republic of Uzbekistan to the managers from foreign companies having vast experience in the management of FEZ and made significant contribution to improve the FEZ in many foreign countries.
13. Currently, the legal regime of the FEZ of the Republic of Uzbekistan is limited to granting only tax and customs preferences that do not allow the formation of a healthy investment environment in the FEZ territory and leads to a loss of the interests of investors. In this regard, there is a need to establish a separate legal regime based on the principle of «two systems in one country», based on English law, which has the flexibility and adaptability to meet the changing needs of modem business, ensure isolation from the national judicial system and the impact of law enforcement agencies of the country, and the impact of everyday regulatory acts that do not have a direct relationship to the regulation of FEZ activities. In this regard, as an experiment, it is put forward to establish «special legal regime» in the territories of the free economic zone «Navoi», «Djizak» and «Angren», as these zones have been operating for many years.
On the assumption that the most favorable regime of FEZ is also the main factor of attraction of attention and interest of foreign states to FEZ it has been scientifically based to conclude a «lease agreement» to manage of free economic zone «Navoi», «Djizak» and «Angrcn.with countries Singapore, UAE, China, South Korea, Canada, Australia.
14. At the same time, it should be noted that the FEZ of Dubai, China, Korea, and Singapore formed their brand (image) as a favorable international investment oasis through the implementation of an advertising campaign. With the aim of organize a large-scale advertising campaign about FEZ of the Republic of Uzbekistan and increase the volume of flowing investment it has been proved the necessity to advertise free economic zones operating in our country in the leading mass media of the world as Euronews, BBC, CNN.
15. At present, in the FEZ of the Republic of Uzbekistan, investors arc granted tax privileges for a period of 3 to 10 years, depending on the volume of investments made to the free zone. The minimum amount of investments to be made is 300 thousand US dollars in equivalent. However, taking into account the current situation of the development of entrepreneurship and the country’s market infrastructure, this minimum amount of applying investment in the rate of 300,000 USD due to its importance is very high for local investors that arc considered as an obstacle to invest to free areas by domestic investors. In order to increase the flow of domestic investment, increase of activation local investors and create a favorable investment climate in the free economic zones of the Republic of Uzbekistan, it is advisable to reduce the minimum volume of investments in the FEZ from 300.000 USD to USD 100,000 in equivalent.
The next disadvantage of the taxation order in the FEZ is the period for calculating tax benefits. As a rule, the beginning of the validity period of tax benefits is calculated from the date of receipt of the certificate of registration of the FEZ participant issued by the FEZ Directorate. Since many FEZs in the country were created recently and the infrastructure is only developing, as well as taking into account the fact that many investors need appropriate time to set up their production. With the aim of protection the rights and lawful interests of investors and granting them wide facilitation it has been scientifically proved to change the period for calculating the effect of tax benefits by determining the calculation from the date of the start of the production of goods by the SEZ participants.
16. In the process of selection of investment projects for placement on the territory of FEZ and registration of FEZ participants, the investor submits to the Directorate a completed investment application for the location of production in the territory of the FEZ with an annex to it:
information on the availability of state registration of a legal entity (investor) or other document confirming the activity of this investor;
business plan of the proposed investment project;
information confirming the existence of the investor's experience in the relevant sphere and / or the implementation of similar investment projects (if any);
information on financial and economic activities of the investor for the last three years
In the absence of experience in the relevant field and in the implementation of similar investment projects, the investor submits to the Directorate information on the technology partners involved in the implementation of the investment project.
If at the time of filing an investment application the investor:
carries out economic activities from 1 to 3 years, the investor submits to the Directorate information on financial and economic activities for the actual time of their activities;
did not carry out financial and economic activities or carried out it for less than a year, the investor submits to the Directorate information on the financial and economic activities of at least one founder of the investor.
Given that entrepreneurial activity is based on risk, the existence of experience in a particular sphere docs not matter and docs not guarantee achievement of success in production, organization of the business as a whole.
On this basis, the above requirements arc considered inadequate to the requirements of the time and creating obstacles for attracting a large flow of investors. It is proved to cancel abovementioned requirements.
In addition, the availability of the requirement to transfer all relevant documents attached by the investor to the state or Russian language is considered a difficult registration process.
In addition, the availability of the requirement to transfer all relevant documents attached by the investor to the state or Russian language is considered a difficult registration process.
This leads to unnecessary costs of money and investor time. Since English is considered to be the main international language, it is scientifically based to cancel the requirement to translate the provided documents into the state or Russian language, if these documents arc presented in English.
17. One of the most problematic issues in the FEZ is the procedure for obtaining a land plot. The land plots on the territory of the FEZ arc under the direct control of the regional khokimiyats and arc provided by the khokims of the relevant regions to the FEZ participants on the basis of the decision of the Administrative Council of FEZ. Taking into account the need to further reduce the administrative influence on the economic sectors and expand the market management mechanisms envisaged as one of the priority direction of the Concept of Administrative Reform, the right to provide land plots allocated for the FEZ enterprises should grant to the Directorate of FEZ.
18. In order to effectively operate of free economic zones, the necessity of establishment of the activities of banks, insurance companies and consulting centers of foreign countries has been proved. It was also scientifically based the development of social infrastructure around free economic zones, such as the creation of comfortable accommodation, healthcare, preschool educational establishments, shopping facilities, leisure and recreational facilities, and physical education and healthcare facilities for free economic zones participants.
19. Currently, in Uzbekistan it is carrying out reforms aimed at completely improvement the system of work with the appeals of individuals and legal entities, introduction of new effective mechanisms and methods for establishing an open dialogue with the population, as well as studying the opinion of the population on the development of all sectors. In this regard, it is put forward the proposal about necessary to study the opinions and interests of the local population before creating new free economic zones. Besides, it is considered as expedient to study the opinions of investors on the improvement of FEZ by conducting sociological surveys and other methods of study. This procedure is aimed at critical study and the creation of new ideas and strategies for improving the activities of FEZ.
20. By now free economic zones «Nukus-farm», «Zomin-farm», «Kosonsoy-farm», «Sirdaryo-fann», «Boysun-farm», «Bustonlik-farm» ва «Parkent-farm» have considerable meaning to develop the pharmaceutical industry in the country. However, by considering the availability of large reserves of light industry, cotton, silk and leather (karakul) raw materials in our country, it is proved the proposal on creation of textile free economic zones manufacturing textile productions oriented to export.
21. In recent years, many reforms have been implemented in Uzbekistan to develop the tourism industry. A number of normative and legal documents on tourism infrastructure development have been adopted. Based on the high tourism potential of the Republic of Uzbekistan it has been proved the creation of free tourist zones in Bukhara, Samarkand and Khiva, as well as to create free touristic zone «Zamin» in Jizzakh region and free touristic zone «Chortok» in Namangan region.

Source type: Abstracts
Years of coverage from 1992
inLibrary
Google Scholar
Catalog of abstracts
Issue:
Branch of knowledge
CC BY f
1-45

Downloads

Download data is not yet available.
To share
Download
Bozarov С. (2023). The development of legal regulation the business activity in the free economic zones of the republic of Uzbekistan. Catalog of Abstracts, 1(1), 1–45. Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/autoabstract/article/view/77594
Citations
Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus
Google
Google

Keywords:

Free economic zones / management / board of directors / investment project / application / investor / business plan

Abstract

The actuality and relevance of the dissertation theme. In recent years, the increase of tendency of creation of free economic zones, further development of external trade and investment relations in free economic zones, massive influx of direct investments and the establishment of hi-tech with new energy, as well as the increase in rate of competitive and export-based commodities cause necessity of the development and legal regulation on entrepreneurial activity in those areas. Nowadays, more than 4300 free economic zones arc being operated worldwide1.
According to the analysis, in the pratise of the developed counties (USA, China, South Korea, UAE and others) the implementation of innovation the activity of free economic zones is day by day increasing. From that point of view with the aim of providing with more facilitation the participants of free economic zones the further simplification of administrative and licensing procedures, development of business activity, increase the investment attractiveness and further development of mechanism of protection the rights and lawfull interest of investors have vital importance.
Based on the trend «....creation of new and increasing the efficiency of existing free economic zones, technoparks, small industrial zones» in the Strategy of Action on five priority directions of development of the Republic of Uzbekistan for 2017-2021, approved by the Decree of the President of the Republic of Uzbekistan dated on 7 February, 2017 №UP-4947 put the task on creation of more opportunities for investment in the free economic zones arc operating in our country, paying special attention to stimulate foreign trade and entrepreneurial activity in these areas and posses worthy place in the world market.
The most notably, the announcement of the year 2018 by the President of the Republic of Uzbekistan «The year of support of effective business, innovative ideas and technologies» gives more importance to this thesis.
This dissertation in serve a certain extent to accomplish the tasks arc provided in the law of the Republic of Uzbekistan «On free economic zones» (1996), Decree of the President of the Prcsdinct of the Republic of Uzbekistan «On additional measures to activate and expand the activities of free economic zones» (2016), Decree of the President of the Republic of Uzbekistan «On the establishment of free economic zones «Urgut», «Gijduvan», «Kukand», «Khazarasp» (2017), Resoluton of Cabinet of Ministers of the Republic of Uzbekistan «On measures on the organization of the activities of free economic zones» (2017), Decree of the President of the Republic of Uzbekistan «On the creation of free economic zones «Nukus-farm», «Zomin-farm», «Kosonsoy-farm», «Syrdaryo-farm», «Boysun-farm», «Bustonlik-farm» and «Parkent-farm» (2017), Resolution of the President of the Republic of Uzbekistan «On additional measures to improve the activity of free economic zones and small industrial zones» (2017), Resolution of the Cabinet of Ministers of the Republic of Uzbekistan «On measures to implement the Resolution of the President of the Republic of Uzbekistan from October 25, 2017 №PP-3356 «On additional measures to improve the effectiveness of the activity of free economic zones and small industrial zones» (2018).
The aim of the research is the development of theoretical and practical proposals and recommendations and scientific conclusions on improvement of legal regulation of business activity in free economic zones of the Republic of Uzbekistan.
Scientific novelty of the research involves followings:
It is proved the proposal about the directorate of free economic zones on the decisions of the relevant administrative councils of free economic zones and small industrial zones and developed master plans for free economic zones accomplish the placement the approved investment projects and organize issuing all necessary permits for connection to the networks of the engineering and communication infrastructure in the directorate of free economic zones on the principle of «one window».
It is proved the proposal to exempt the Directorate of FEZ «Urgut», FEZ «Gizhduvan», FEZ «Kokand» and FEZ «Khazarasp» from taxes and mandatory deductions to state trust funds for the entire period of free economic zones functioning.
It is proved the proposals that the Administrtive council make a desion on the selection and placement of investment projects in the free economic zones and small industrial zones.
it proved the propasol on making the decisions on the placement of economic entities realvent established criteria on the territory of the FEZ and SIZ, with the allocation of land or buildings and structures in the disposal of the administrative council, as well as granting them the status of a participant in the FEZ and SIZ;
Conclusion
As a result of research and analysis on the theme «The development of legal regulation of entrepreneurial activity in free economic zones of the Republic of Uzbekistan» the following proposals and recommendations were developed:
1. As an optimal regime of business activity it has been developed the following scientific and doctrinal definition to the free economic zone. Free economic zones - special separated area with legal regime (facilities, preferences and incentives) established in the economically and geographically convenient territory of the state and develop the economy of the country and providing the integration of state into the world economy as well as it is accomplished various kinds of social-legal relations arc complicated with foreign element.
2. The enterprises founded by the foreign and domestic investors arc operating as the participant of free economic zones. With the aim of much clarification of legal status of participants of free economic zones it has been developed the theoretical conception of participants of free economical areas.
According to this the participants of free economic zones arc subjects of entrepreneurial activity registered to accomplish the business activity in the territory of free economic zones and included by the Directorate to register of participants of free economic zones.
3. The entrepreneurial activity in the free economic zone - is considered as the activity directed to receive income (profit) based on risks within the territory of free economic zones, production and sale of goods arc established in the investment transaction, which carried out by participants of the business activity registered in accordance with the established procedure for carrying out entrepreneurial activities in the free economic zone
4. The legal regime of business activity in free economic zones - complex of rules including rights and obligations, preferences as well as authorities established in the legal acts about accomplishing the entrepreneurial activity in the free economic zones, the status of participants of FEZ and certain position of properties.
The tax regime of free economic zone - is the tax preferences including special rules to accomplish effectively of entrepreneurial activity in the territory of free economic zones.
The custom regime of free economic zone - is the custom preferences including special rules for import and export of property to manufacture of goods and accomplish entrepreneurial activity in the territory of free economic zones.
5. It has been developed the draft «On amendments to the Law of the Republic of Uzbekistan «On free economic zones». It has been proved to state article 1 of Law as following way. Free economic zone - is a specially designated territory with clear defined administrative boundaries and special legal regime that is created to attract domestic and foreign capital, advanced technology and managerial experience for accelerated socio-economic development of the zone.
6. It is proved to add the item 4 of article 4 of Law «On free economic zones»: Early termination of existence of a free economic zone shall be allowed only when:
it is caused by the necessity to protect the life and health of people, protect nature and cultural values, provide the defense of the country and security of the state;
no single legal entity or individual entrepreneur is registered as a participant of the free economic zone within three years from the date of the establishment of a free economic zone;
no single activity is provided in the investment agreement has been conducted by the participant of free economic zone within three years from the date of the establishment of a free economic zone;
7. Because of not established all kinds of free economic zones in the law «On free economic zones» of the Republic of Uzbekistan, it has been put forward to state article 5 in the following way:
In the Republic of Uzbekistan may created the following free economic zones: Free trade zones, free industrial zones, free scientific-technical zones, free touristic zones, single factory free economic zones, complex free economic zones.
8. In connection with the necessity to elucidate widely the status of Administrative council of FEZ (one of the management organ of free economic zones) it is proved to state article 21 in the following way: The Administrative Council of the free economic zone is the state body responsible for the coordination and state management of the free economic zone established by the Cabinet of Ministers of the Republic of Uzbekistan.
9. In connection with the necessary to elucidate widely the status of Directorate of FEZ (one of the management organ of free economic zones) it is proved to state article 24 in the following way: The Directorate of free economic zones (hereinafter referred to as «the Directorate») - is a legal entity in the form of a state unitary enterprise, established for the operational management of the free economic zones.
10. It has been scientifically proved to add new chapter «Legal status of participants of free economic zones» to the Law of the Republic of Uzbekistan «On free economic zones» and scientifically based to add norm as «Participants of free economic zone»: The participant of free economic zones - subjects of entrepreneurial activity registered in the free economic zone in accordance with the established procedure and included by the Directorate of free economic zones to the registration book of participants of FEZ.
11. Because of not established the conditions of termination of legal status of participants of free economic zones it is proved to amend new article «the termination of legal status of participants of free economic zone»
«Legal entities and individuals are accomplishing an entrepreneurial activity in the free economic zone shall lose the status of a participant of free economic zone in the following cases:
when the status of the free economic zone is terminated;
termination the activity of legal entities or individuals accomplishing the business activity in the territory of free economic zone;
reorganization (merger, acquisition, division, separation, change) of a legal entity;
at the request of a member of the Free Economic Zone;
Failure or not improper fulfillment of the terms provided in the investment agreement in the free economic zone
12. It is scientifically analyzed to transfer the authority on consideration of investment projects of Administrative council to the Directorate of free economic zones of free economic zones. In addition, with the aim of further improvement of management of the FEZ, it is necessary to provide the management of some free economic zones of the Republic of Uzbekistan to the managers from foreign companies having vast experience in the management of FEZ and made significant contribution to improve the FEZ in many foreign countries.
13. Currently, the legal regime of the FEZ of the Republic of Uzbekistan is limited to granting only tax and customs preferences that do not allow the formation of a healthy investment environment in the FEZ territory and leads to a loss of the interests of investors. In this regard, there is a need to establish a separate legal regime based on the principle of «two systems in one country», based on English law, which has the flexibility and adaptability to meet the changing needs of modem business, ensure isolation from the national judicial system and the impact of law enforcement agencies of the country, and the impact of everyday regulatory acts that do not have a direct relationship to the regulation of FEZ activities. In this regard, as an experiment, it is put forward to establish «special legal regime» in the territories of the free economic zone «Navoi», «Djizak» and «Angren», as these zones have been operating for many years.
On the assumption that the most favorable regime of FEZ is also the main factor of attraction of attention and interest of foreign states to FEZ it has been scientifically based to conclude a «lease agreement» to manage of free economic zone «Navoi», «Djizak» and «Angrcn.with countries Singapore, UAE, China, South Korea, Canada, Australia.
14. At the same time, it should be noted that the FEZ of Dubai, China, Korea, and Singapore formed their brand (image) as a favorable international investment oasis through the implementation of an advertising campaign. With the aim of organize a large-scale advertising campaign about FEZ of the Republic of Uzbekistan and increase the volume of flowing investment it has been proved the necessity to advertise free economic zones operating in our country in the leading mass media of the world as Euronews, BBC, CNN.
15. At present, in the FEZ of the Republic of Uzbekistan, investors arc granted tax privileges for a period of 3 to 10 years, depending on the volume of investments made to the free zone. The minimum amount of investments to be made is 300 thousand US dollars in equivalent. However, taking into account the current situation of the development of entrepreneurship and the country’s market infrastructure, this minimum amount of applying investment in the rate of 300,000 USD due to its importance is very high for local investors that arc considered as an obstacle to invest to free areas by domestic investors. In order to increase the flow of domestic investment, increase of activation local investors and create a favorable investment climate in the free economic zones of the Republic of Uzbekistan, it is advisable to reduce the minimum volume of investments in the FEZ from 300.000 USD to USD 100,000 in equivalent.
The next disadvantage of the taxation order in the FEZ is the period for calculating tax benefits. As a rule, the beginning of the validity period of tax benefits is calculated from the date of receipt of the certificate of registration of the FEZ participant issued by the FEZ Directorate. Since many FEZs in the country were created recently and the infrastructure is only developing, as well as taking into account the fact that many investors need appropriate time to set up their production. With the aim of protection the rights and lawful interests of investors and granting them wide facilitation it has been scientifically proved to change the period for calculating the effect of tax benefits by determining the calculation from the date of the start of the production of goods by the SEZ participants.
16. In the process of selection of investment projects for placement on the territory of FEZ and registration of FEZ participants, the investor submits to the Directorate a completed investment application for the location of production in the territory of the FEZ with an annex to it:
information on the availability of state registration of a legal entity (investor) or other document confirming the activity of this investor;
business plan of the proposed investment project;
information confirming the existence of the investor's experience in the relevant sphere and / or the implementation of similar investment projects (if any);
information on financial and economic activities of the investor for the last three years
In the absence of experience in the relevant field and in the implementation of similar investment projects, the investor submits to the Directorate information on the technology partners involved in the implementation of the investment project.
If at the time of filing an investment application the investor:
carries out economic activities from 1 to 3 years, the investor submits to the Directorate information on financial and economic activities for the actual time of their activities;
did not carry out financial and economic activities or carried out it for less than a year, the investor submits to the Directorate information on the financial and economic activities of at least one founder of the investor.
Given that entrepreneurial activity is based on risk, the existence of experience in a particular sphere docs not matter and docs not guarantee achievement of success in production, organization of the business as a whole.
On this basis, the above requirements arc considered inadequate to the requirements of the time and creating obstacles for attracting a large flow of investors. It is proved to cancel abovementioned requirements.
In addition, the availability of the requirement to transfer all relevant documents attached by the investor to the state or Russian language is considered a difficult registration process.
In addition, the availability of the requirement to transfer all relevant documents attached by the investor to the state or Russian language is considered a difficult registration process.
This leads to unnecessary costs of money and investor time. Since English is considered to be the main international language, it is scientifically based to cancel the requirement to translate the provided documents into the state or Russian language, if these documents arc presented in English.
17. One of the most problematic issues in the FEZ is the procedure for obtaining a land plot. The land plots on the territory of the FEZ arc under the direct control of the regional khokimiyats and arc provided by the khokims of the relevant regions to the FEZ participants on the basis of the decision of the Administrative Council of FEZ. Taking into account the need to further reduce the administrative influence on the economic sectors and expand the market management mechanisms envisaged as one of the priority direction of the Concept of Administrative Reform, the right to provide land plots allocated for the FEZ enterprises should grant to the Directorate of FEZ.
18. In order to effectively operate of free economic zones, the necessity of establishment of the activities of banks, insurance companies and consulting centers of foreign countries has been proved. It was also scientifically based the development of social infrastructure around free economic zones, such as the creation of comfortable accommodation, healthcare, preschool educational establishments, shopping facilities, leisure and recreational facilities, and physical education and healthcare facilities for free economic zones participants.
19. Currently, in Uzbekistan it is carrying out reforms aimed at completely improvement the system of work with the appeals of individuals and legal entities, introduction of new effective mechanisms and methods for establishing an open dialogue with the population, as well as studying the opinion of the population on the development of all sectors. In this regard, it is put forward the proposal about necessary to study the opinions and interests of the local population before creating new free economic zones. Besides, it is considered as expedient to study the opinions of investors on the improvement of FEZ by conducting sociological surveys and other methods of study. This procedure is aimed at critical study and the creation of new ideas and strategies for improving the activities of FEZ.
20. By now free economic zones «Nukus-farm», «Zomin-farm», «Kosonsoy-farm», «Sirdaryo-fann», «Boysun-farm», «Bustonlik-farm» ва «Parkent-farm» have considerable meaning to develop the pharmaceutical industry in the country. However, by considering the availability of large reserves of light industry, cotton, silk and leather (karakul) raw materials in our country, it is proved the proposal on creation of textile free economic zones manufacturing textile productions oriented to export.
21. In recent years, many reforms have been implemented in Uzbekistan to develop the tourism industry. A number of normative and legal documents on tourism infrastructure development have been adopted. Based on the high tourism potential of the Republic of Uzbekistan it has been proved the creation of free tourist zones in Bukhara, Samarkand and Khiva, as well as to create free touristic zone «Zamin» in Jizzakh region and free touristic zone «Chortok» in Namangan region.


background image

ТОШКЕНТ ДАВЛАТ ЮРИДИК УНИВЕРСИТЕТИ ҲУЗУРИДАГИ

ИЛМИЙ ДАРАЖАЛАР БЕРУВЧИ DSc.27.06.2017.Yu.22.01

РАҚАМЛИ ИЛМИЙ КЕНГАШ

ТОШКЕНТ ДАВЛАТ ЮРИДИК УНИВЕРСИТЕТИ

БОЗАРОВ САРДОР СОХИБЖОНОВИЧ

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ЭРКИН ИҚТИСОДИЙ

ЗОНАЛАРИДА ТАДБИРКОРЛИК ФАОЛИЯТИНИ ҲУҚУҚИЙ

ТАРТИБГА СОЛИШНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШ



12.00.03 – Фуқаролик ҳуқуқи. Тадбиркорлик ҳуқуқи.

Оила ҳуқуқи. Халқаро хусусий ҳуқуқ








ЮРИДИК ФАНЛАР БЎЙИЧА ФАЛСАФА ДОКТОРИ (PhD)

ДИССЕРТАЦИЯСИ АВТОРЕФЕРАТИ












Тошкент – 2018


background image

2

Фан доктори (DSc) диссертацияси мавзуси Ўзбекистон Республикаси Вазирлар

Маҳкамаси ҳузуридаги Олий аттестация комиссиясида B2017.2.DSc/Yu37 рақам билан
рўйхатга олинган.

Диссертация тадқиқоти Тошкент давлат юридик университетида бажарилган.

Диссертация автореферати уч тилда (рус, ўзбек, инглиз (резюме) Илмий кенгаш веб-

сайтида (www.tsul.uz) ва «ZiyoNET» Ахборот-таълим порталига (www.ziyonet.uz)
жойлаштирилди.



Илмий маслаҳатчи:

Эсанова Замира Нормуротовна,

юридик фанлар доктори, профессор


Расмий оппонентлар:

Умаров Толибжон Абдуазизович

юридик фанлар доктори


Масадиқов Шерзод Абдуазизович

юридик фанлар номзоди

Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Республикаси
Бош прокуратурасининг Олий ўқув курслари

Диссертация

ҳимояси

Тошкент

давлат

юридик

университети

ҳузуридаги

DSc.27.06.2017.Yu.22.01 рақамли Илмий кенгашнинг 2018 йил «___» _________ соат __:__ даги
мажлисида бўлиб ўтади (Манзил: 100047, Тошкент ш., Сайилгоҳ кўчаси, 35. Тел.: (998971) 233-66-
36; факс: (998971) 233-37-48; e-mail: info@tsul.uz).

Диссертация билан Тошкент давлат юридик университети Ахборот-ресурс марказида

танишиш мумкин (___ рақами билан рўйхатга олинган). (Манзил: 100047, Тошкент ш., А.Темур
кўчаси, 13. Тел.: (998971) 233-66-36.

Диссертация автореферати 2018 йил «___» ____________ да тарқатилди.
(2018 йил «___» __________ даги __ рақамли реестр баѐнномаси).





Н.С.Салаев,

Илмий даражани берувчи Илмий

кенгаш раиси, юридик фанлар

доктори, доцент

У.А.Тухташева

Илмий даражани берувчи Илмий

кенгаш котиби, юридик фанлар

номзоди, профессор.

Н.Ф.Имомов,

Илмий даражани берувчи Илмий

кенгаш ҳузуридаги илмий семинар
раиси, юридик фанлар доктори, доцент.


background image

3

КИРИШ (докторлик диссертацияси аннотацияси)

Диссертация мавзусининг долзарблиги ва зарурати.

Дунѐда

сўнгги

йилларда эркин иқтисодий зоналарни ташкил этиш тенденциясининг ўсиб
бориши, уларда ташқи савдо ва инвестиция муносабатларининг янада
ривожланиши, ушбу ҳудудларга тўғридан-тўғри хорижий инвестицияларнинг
кириб келиши ҳамда юқори технологияли янги ишлаб чиқариш
қувватларининг ташкил этилиши, шунингдек рақобатбардош ва экспортга
йўналтирилган маҳсулотлар ишлаб чиқариш ҳажмининг сезиларли даражада
ошиши мазкур тузилмаларда тадбиркорлик фаолиятининг ривожланиши ва
уни ҳуқуқий тартибга солиш заруриятини вужудга келтирмоқда. Ҳозирда
дунѐ миқѐсида 4300дан зиѐд ўзига хос хусусиятга эга бўлган эркин
иқтисодий зоналар фаолият кўрсатиб келмоқда

1

.

Таҳлилларга кўра, ривожланган давлатлар (АҚШ, Хитой, Жанубий

Корея, Бирлашган Араб Амирликлари ва бошқ.) тажрибасида эркин
иқтисодий зоналар фаолиятига инновацияларни жорий этиш кун сайин ортиб
бормоқда. Шу нуқтаи назардан эркин иқтисодий зоналарда иштирокчиларга
янада қулай шароитлар яратиш мақсадида маъмурий тартиб-таомил ва рухсат
бериш қоидаларини янада соддалаштириш, тадбиркорлик фаолиятини
ҳуқуқий тартибга солишни такомиллаштириш, инвестиция жозибадорлигини
ошириш ҳамда инвесторларнинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларини
ҳимоя қилиш механизмларини янада такомиллаштириш долзарб аҳамият
касб этмоқда.

Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 7 февралдаги

ПФ–4947-сонли Фармони билан тасдиқланган 2017–2021 йилларда
Ўзбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор йўналиши
бўйича Ҳаракатлар стратегиясида “…мамлакатимизда фаолият кўрсатаѐтган
эркин иқтисодий зоналар, технопарклар ва кичик саноат зоналари
самарадорлигини ошириш, янгиларини ташкил этиш”

2

тенденциясидан келиб

чиқиб, мамлакатимизда фаолият кўрсатиб келаѐтган эркин иқтисодий
зоналарга инвестицияларни кириб келиши учун янада кенг имкониятлар
яратиш, ушбу ҳудудларда ташқи савдо ва тадбиркорлик фаолиятини
рағбатлантиришга алоҳида эътибор қаратилиши ҳамда мамлакатимизни дунѐ
бозорида муносиб ўрин эгаллашини таъминлаш вазифасини қўймоқда.

Энг эътиборлиси, Ўзбекистон Республикаси Президенти томонидан

2018 йилни “Фаол тадбиркорлик, инновацион ғоялар ва технологияларни
кўллаб-қувватлаш йили” деб эълон қилинганлиги ушбу мавзунинг
долзарблигини янада кучайтирди.

Ўзбекистон

Республикасининг

“Эркин

иқтисодий

зоналар

тўғрисида”ги Қонуни (1996), Ўзбекистон Республикаси Президентининг
“Эркин иқтисодий зоналар фаолиятини фаоллаштириш ва кенгайтиришга

1

Special economic zones

https://www.economist.com

2

Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 7 февралдаги ПФ-4947-сон “Ўзбекистон

Республикасини янада ривожлантириш бўйича Ҳаракатлар стратегияси тўғрисида”ги Фармони //
Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами, 2017 й., 6-сон, 70-модда.


background image

4

доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги (2016), “Ургут”, “Ғиждувон”,
“Қўқон” ва “Ҳазорасп” эркин иқтисодий зоналарини ташкил этиш
тўғрисида”ги (2017), “Ўзбекистон Республикасини янада ривожлантириш
бўйича Ҳаракатлар стратегияси тўғрисида”ги (2017) Фармонлари ва
“Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Эркин иқтисодий зоналар ва
кичик саноат зоналари фаолияти самарадорлигини ошириш борасидаги
қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги қарори ҳамда Ўзбекистон
Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг “Эркин иқтисодий зоналар
фаолиятини ташкил этиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги (2017) қарори,
“Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Эркин иқтисодий зоналар ва
кичик саноат зоналари фаолияти самарадорлигини ошириш борасидаги
қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги 2017 йил 25 октябрдаги ПҚ–3356-сон
қарорини амалга ошириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги (2018) қарори ва
ушбу соҳага тегишли бошқа норматив-ҳуқуқий ҳужжатларда белгиланган
вазифаларни амалга оширишда мазкур диссертация тадқиқоти муайян
даражада хизмат қилади.

Тадқиқотнинг республика фан ва технологиялари ривожланиши-

нинг асосий устувор йўналишларига боғлиқлиги.

Мазкур диссертация

республика фан ва технологиялар ривожланишининг I. “Демократик ва
ҳуқуқий жамиятни маънавий-ахлоқий ва маданий ривожлантириш,
инновацион иқтисодиѐтни шакллантириш” устувор йўналишларига мувофиқ
бажарилган.

Муаммонинг ўрганилганлик даражаси.

Халқаро хусусий ҳуқуқда

эркин иқтисодий зоналар ва уларда амалга ошириладиган тадбиркорлик
фаолиятининг айрим масалалари миллий ҳуқуқшунослик тизимида
Ҳ.Р.Раҳмонқулов, О.Оқюлов, С.С.Хамроев, Б.Б.Тошев, Б.Б.Самарходжаев,
Х.Т.Азизов, Б.И.Исмоилов, С.С.Гулямов, М.М.Камалов, И.Рустамбеков ва
бошқаларнинг илмий ишларида

1

муайян даражада ўрганилган.

Хорижий мамлакатларда эркин иқтисодий зоналар ва унда амалга

ошириладиган тадбиркорлик фаолиятининг ўзига хос жиҳатлари Susan
Tiefenbrun, Thomas Farole, Tom W. Bell, Mary Jane Bolle, Brock R. Williams,
Wei Ge, Andrew Cheesman, Richard Thoman, , Peter G. Warr, Douglas Zhihua
Zeng, Yeow Teck Chai and Ooi Chooi Im, Fadi Abdulmoein Al Sakka, Heidi
Hamed, Willemijn de Jong, Michael Engman, Osamu Onodera and Enrico Pinali,
Aradhna Aggarwal, P. Pakdeenurit, N. Suthikarnnarunai Member, Iaeng, and
W. Rattanawong, Hassan Hakimian, Stephen Creskoff and Peter Walkenhorst,
Г.М.Костюнина,

В.А.Баринова,

В.А.Коцюбинский,

А.Р.Мухлисова,

В.В.Рыбалкин, Б.С.Игоревич, О.Е.Якимова, Д.М.Благов, О.В.Флоря,
А.В.Гасумяновалар томонидан тадқиқ этилган

2

.

Бироқ, юқорида номлари келтирилган олимларнинг ишларида эркин

иқтисодий зоналар фаолиятининг умумий жиҳатларига алоҳида эътибор

1

Мазкур олимлар ишларининг тўлиқ рўйхати диссертациянинг фойдаланилган адабиѐтлар руйхатида

кўрсатилган.

2

Бу ва бошқа манбалар диссертациянинг фойдаланилган адабиѐтлар рўйхатида келтирилган.


background image

5

қаратилган бўлиб, айни пайтда мавзуни комплекс тадқиқ этиш долзарб
ҳисобланади.

Шу билан бирга, мамлакатимиз эркин иқтисодий зоналарида

тадбиркорлик фаолиятини ҳуқуқий тартибга солишга оид алоҳида
монографик тадқиқот олиб борилмаган.

Диссертация мавзусининг диссертация бажарилган олий таълим

муассасасининг илмий-тадқиқот ишлари билан боғлиқлиги

.

Диссертация

тадқиқоти Тошкент давлат юридик университетининг илмий-тадқиқот
ишлари режаси доирасида амалга оширилмоқда.

Тадқиқотнинг мақсади

.

Ўзбекистон Республикаси эркин иқтисодий

зоналарида

тадбиркорлик

фаолиятини

ҳуқуқий

тартибга

солишни

такомиллаштиришга оид назарий ва амалий аҳамиятга эга бўлган таклиф ва
тавсиялар, илмий хулосалар ишлаб чиқишдан иборат.

Тадқиқотнинг вазифалари:

эркин иқтисодий зоналар тушунчасига халқаро хусусий ҳуқуқ нуқтаи

назаридан таъриф бериш ва ушбу ҳудудларнинг мамлакатимиз иқтисодиѐтини
юксалтиришда тутган ўрнини ва унинг афзалликларини илмий жиҳатдан
асослаб бериш;

эркин иқтисодий зоналарда тадбиркорлик фаолиятининг тадбиркорлик

ҳуқуқи ва халқаро ҳусусий ҳуқуқ нормалари кесимида тартибга солинишини
қиѐсий таҳлил қилиш;

хорижий мамлакатларнинг эркин иқтисодий зоналарида тадбиркорлик

фаолиятини ҳуқуқий тартибга солишнинг ўзига хос хусусиятларини очиб
бериш;

эркин иқтисодий зоналарда тадбиркорлик фаолияти иштирокчиларининг

ҳуқуқий ҳолатини ѐритиб бериш;

эркин иқтисодий зоналарда корхоналарни рўйхатдан ўтказиш тартиби

билан боғлиқ муаммоларни таҳлил этиш;

эркин иқтисодий зоналарда тадбиркорлик фаолиятини амалга оширишга

оид битимларининг ўзига хос жиҳатларини ўрганиш;

эркин иқтисодий зоналар иштирокчиларига бериладиган имтиѐзларнинг

ўзига хос устуворлиги ва аҳамиятини кўрсатиб бериш;

“Эркин

иқтисодий

зоналар

тўғрисида”ги

Ўзбекистон

Республикасининг қонунига ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш бўйича
назарий асосланган таклифлар ишлаб чиқишдан иборат.

Тадқиқотнинг объекти.

Эркин иқтисодий зоналарда тадбиркорлик

фаолиятини ҳуқуқий тартибга солиш соҳасида вужудга келадиган ҳуқуқий
муносабатлар тизими ташкил этади.

Тадқиқотнинг предмети.

Эркин иқтисодий зоналарда тадбиркорлик

фаолиятини ҳуқуқий тартибга солиш соҳасидаги норматив-ҳуқуқий
ҳужжатлар, ҳуқуқни қўллаш амалиѐти, хорижий мамлакатлар қонунчилиги
ва амалиѐти, илмий-назарий қарашлар, шунингдек мазкур йўналишда
вужудга келган муаммоларни ўрганишга қаратилган.


background image

6

Тадқиқотнинг усуллари.

Диссертацияни тайѐрлашда умумлаштириш,

дедукция, тизимли ѐндашув, қиѐсий-ҳуқуқий таҳлил, статистик ва амалиѐт
материалларини ўрганиш каби усуллардан фойдаланилган.

Тадқиқотнинг илмий янгилиги

қуйидагилардан иборат:

Эркин иқтисодий зоналар дирекциялари эркин иқтисодий зоналарнинг

Маъмурий кенгаши қарорлари ва эркин иқтисодий зоналарнинг ишлаб
чиқилган бош режалари бўйича маъқулланган инвестиция лойиҳаларини
жойлаштирилиши ва эркин иқтисодий зоналар дирекцияларида «ягона
дарча» тамойили бўйича муҳандислик-телекоммуникация инфратузилмаси
тармоқларига уланишга барча зарур рухсатномалар берилишини ташкил
қилиши тўғрисдаги таклифлар асослантирилди.

«Ургут» ЭИЗ, «Ғиждувон» ЭИЗ, «Қўқон» ЭИЗ, «Ҳазорасп» ЭИЗ

дирекциялари эркин иқтисодий зоналарнинг бутун фаолият кўрсатиш
даврида солиқлар ва давлат мақсадли жамғармаларга мажбурий ажратмалар
тўлашдан озод қилиш ҳақидаги таклиф асослаб берилди.

Эркин иқтисодий зоналар ва кичик саноат зоналар ҳудудида фаолият

юритиш учуш инвестиция лойиҳаларини танлаш ва жойлаштириш бўйича
қарорлар қабул қилиш туғрисидаги таклифлар асослантирилди.

ЭИЗ ва КСЗ ҳудудида белгиланган мезонлар бўйича хўжалик юритувчи

субъектларни Маъмурий кенгашга қарашли ер ѐки бино ва иншоотларни
жойлаштириш, шунингдек, уларга ЭИЗ ва КСЗ қатнашчиси мақомини бериш
тўғрисдаги қарор қабул қилиш бўйича таклифлар асослаб берилди.

Тадқиқотнинг амалий натижаси

қуйидагилардан иборат:

«Эркин иқтисодий зона», «Эркин иқтисодий зона иштирокчилари»,

«эркин иқтисодий зонанинг ҳуқуқий режими»ларига доктринал таъриф
ишлаб чиқилди. Ўзбекистон Республикасида «Фарм эркин иқтисодий
зоналари»дан ташқари «Эркин туристик зоналар», енгил саноат соҳасидаги
«Текстиль эркин иқтисодий зоналар» ҳамда алоҳида соҳаларга
йўналтирилган эркин иқтисодий зоналарни яртиш мақсадга мувофиқ
эканлиги асослаб берилди.

Эркин иқтисодий зоналарнинг Маъмурий кенгашига тегишли бўлган

«Инвестиция лойиҳаларини кўриб чиқиш» ваколатини эркин иқтисодий зона
Дирекцияларига ўтказиш тўғрисидаги таклиф ҳамда эркин иқтисодий
зоналар ҳудудида эркин иқтисодий зона қатнашчиларига ер участкаларини
ажратиш тўғрисидаги ваколатини туман (шаҳар) ҳокимлигидан эркин
иқтисодий зоналар Дирекцияларга ўтказиш таклифи асослаб берилди.

Эркин иқтисодий зоналар ҳудудида жойлаштириш учун инвестиция

лойиҳаларини танлаб олиш ҳамда эркин иқтисодий зоналар қатнашчиларини
рўйхатдан ўтказиш учун Дирекцияларига ҳужжатларни топшириш тартибини
янада соддалаштириш асослаб берилди.

Эркин иқтисодий зоналарнинг Дирекцияси ва иштирокчилар ўртасида

тузиладиган Инвестициялаш тўғрисидаги битимда мустаҳкамланган
низоларни хал этиш тартибини нафақат келишув йўли билан балки суд
тартиба ѐки арбитраж орқали ҳал этиш тўғрсидаги нормани киритиш
таклифи асослаб берилди.


background image

7

Эркин иқтисодий зоналар ҳудудида жойлаштириш учун инвестиция

лойиҳаларини танлаб олишда, агар инвесторнинг тегишли соҳада ѐки ўхшаш
инвестиция лойиҳасини амалга ошириш бўйича иш тажрибаси мавжуд
бўлмаса, инвестор Дирекцияга инвестиция лойиҳасини амалга оширишга
жалб этаѐтган технологик ҳамкорлари тўғрисидаги маълумотни тақдим этиш
тўғрисидаги тартибни бекор қилиш ҳақидаги таклиф илгари сурилди.

Эркин иқтисодий зоналарда тадбиркорларни иқтисодий ҳуқуқ ва

манфаатларини ҳимоя қилиш, шунингдек уларга янада қулай имкониятлар
тақдим этиш мақсадида эркин иқтисодий зона иштирокчиларига бериладиган
солиқ имтиѐзларини ўзгартириш таклифи илмий асослаб берилди. Хусусан
эркин иқтисодий зоналарда солиқ имтиѐзларини хисоблаш муддати ЭИЗ

1

иштирокчисига эркин иқтисодий зона иштирокчиси деган гувоҳнома
берилган кундан эътиборан эмас, балки солиқ имтиѐзлари ЭИЗ иштирокчиси
ўз корхонасини ишга тушириб, маҳсулот ишлаб чиқаришни бошлаган
вақтдан бошланиши тўғрисидаги таклиф асослаб берилди.

Бундан ташқари, мамлакатимиз эркин иқтисодий зоналарида маҳаллий

инвесторларнинг фаоллигини ошириш, уларнинг эркин иқтисодий зоналарга
инвестиция киритиш ҳажмини ошириш мақсадида 3 йилдан 10 йил
муддатгача бериладиган солиқ имтиѐзлари ҳажмини 300 минг АҚШ доллари
эквивалентидан 100 минг АҚШ доллари эквивалентига тушириш
тўғрисидаги таклиф илгари сурилди.

“Эркин иқтисодий зоналар тўғрисида”ги қонунга ўзгартириш ва

кўшимчалар киритиш тўғрисида”ги қонун лойиҳаси ишлаб чиқилди.

Тадқиқот натижаларининг ишончлилиги.

Диссертация ишининг ҳар

бир боби якунида келтирилган хулосалар, шунингдек диссертация ишининг
хулосасида ўз аксини топган умумназарий тўхтамлар, қонун ҳужжатларини
такомиллаштириш ва ҳуқуқни қўллаш амалиѐтини ривожлантириш бўйича
ишлаб чиқилган таклифлар фуқаролик ҳуқуқи, тадбиркорлик ҳуқуқи, халқаро
хусусий ҳуқуқ фанида мавжуд бўлган назарий қарашлар, ушбу соҳадаги
халқаро ҳужжатлар, хорижий мамлакатлар қонунчилиги, миллий қонунчилик
нормалари, шунингдек ҳуқуқни қўллаш амалиѐтига асосланган. Ишдаги
ахборот базасининг ишончлилиги фақатгина расмий нашрларда эълон
қилинган статистик маълумотлардан, шунингдек монографик тадқиқотларда
текширилган ва нашр этилган натижалардан фойдаланилганлиги билан
белгиланади.

Бундан ташқари, тадқиқот ишида муаллиф томонидан 2016 йил август

ойида “Навоий” эркин иқтисодий зонасида амалга оширилган стажировка
давомида олинган амалиѐт материалларидан фойдаланилган.

Тадқиқот натижаларининг илмий ва амалий аҳамияти.

Ушбу

тадқиқот эркин иқтисодий зоналарда тадбиркорлик фаолиятини ҳуқуқий
тартибга солишнинг назарий асосларини ривожлантиришга, эркин иқтисодий
зоналар тўғрисидаги қонунчиликни такомиллаштиришга хизмат қилади.
Диссертацияда баѐн этилган қоидалар, яратилган хулосалар, ишлаб чиқилган

1

Бундан кейинги матнда эркин иқтисодий зоналар “ЭИЗ” деб юритилади


background image

8

таклиф ва тавсиялардан ушбу муаммога доир илмий тадқиқотлар ўтказишда,
эркин иқтисодий зоналарда тадбиркорлик фаолиятини ҳуқуқий тартибга
солиш бўйича амалдаги қонун ҳужжатларини такомиллаштиришда,
шунингдек “Эркин иқтисодий зоналар фаолиятини ҳуқуқий тартибга солиш”,
“Халқаро

хусусий

ҳуқуқ”,

“Инвестиция

ҳуқуқи”,

“Ўзбекистон

Республикасида эркин туристик зоналар”, “Ўзбекистон Республикасида фарм
саноат эркин иқтисодий зоналари” модулларини ишлаб чиқиш ва уларни
юриспруденция, иқтисодиѐт ҳамда фармацевтика соҳасига ихтисослашган
олий ва ўрта махсус таълим муассасалари ўқув жараѐнида, ўрганилган
муаммога оид ўқув адабиѐтларни тайѐрлашда фойдаланилиши мумкин.

Тадқиқот натижасида ишлаб чиқилган амалий таклиф ва тавсияларнинг

аҳамияти қонун ижодкорлиги, эркин иқтисодий зоналар фаолиятида,
шунингдек, эркин иқтисодий зоналарнинг инвестицион жозибадорлигини
янада ошириш, ушбу ҳудудларда фаолият юритаѐтган тадбиркорлар учун
янада қулай шарт-шароитлар яратишда, юридик, иқтисодиѐт ва
фармацевтика таълим муассасаларининг ўқув жараѐнида фойдаланишда
намоѐн бўлади.

Тадқиқот

натижаларининг

жорий

қилиниши.

Ўзбекистон

Республикаси эркин иқтисодий зоналарида тадбиркорлик фаолиятини
ҳуқуқий тартибга солиш тадқиқоти бўйича олинган илмий натижалар
асосида:

Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасига эркин иқтисодий

зоналарни стратегик йўналишлар бўйича яқин ва узоқ муддатли
ривожлантириш, шунингдек уларни фаолият кўрсатиш самарадорлигини
ошириш бўйича ваколатларни ЭИЗ Маъмурий кенгашига бериш тўғрисидаги
таклифлар Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2016 йил
29

декабрдаги

“Эркин

иқтисодий

зоналар

фаолиятини

янада

такомиллаштириш

ва

самарадорлигини

ошириш

чора-тадбирлари

тўғрисида”ги 418-сон қарор билан тасдиқланган Эркин иқтисодий
зоналарнинг Маъмурий кенгаши тўғрисидаги Низомда фойдаланилган
(Ўзбекистон Республикасининг ташқи иқтисодий алоқалар, инвестициялар ва
савдо вазирлиги Хорижий инвестицияларни ахборот билан таъминлаш ва
кўмаклашиш агентлигининг 2017 йил 16 январдаги ММ-25/03-19-сонли
маълумотномаси). Ушбу таклифларнинг қабул қилинганлиги эркин
иқтисодий зоналарни фаолият кўрсатиши самарадорлигини оширади.

Инвесторлар томонидан қабул қилинган мажбуриятлар бажарилмаган

тақдирда, инвестициялаш тўғрисидаги битимларни муддатидан олдин бекор
қилиш тўғрисида қарорлар қабул қилади ѐки Дирекцияга судга даъво ариза
киритиш тўғрисида кўрсатма бериш бўйича ваколатларни ЭИЗ Маъмурий
кенгашига бериш тўғрисидаги таклифлар Ўзбекистон Республикаси Вазирлар
Маҳкамасининг 2016 йил 29 декабрдаги “Эркин иқтисодий зоналар
фаолиятини янада такомиллаштириш ва самарадорлигини ошириш чора-
тадбирлари тўғрисида”ги 418-сон қарори билан тасдиқланган Эркин
иқтисодий зоналарнинг Маъмурий кенгаши тўғрисидаги Низомда
фойдаланилган (Ўзбекистон Республикасининг ташқи иқтисодий алоқалар,


background image

9

инвестициялар ва савдо вазирлиги Хорижий инвестицияларни ахборот билан
таъминлаш ва кўмаклашиш агентлигининг 2017 йил 16 январдаги ММ-25/03-
19-сонли маълумотномаси). Мазкур таклифлар эркин иқтисодий зонада
фаолият юритаѐтган инвесторларнинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларини
ҳимоя қилиш самарадорлигини оширишга хизмат қилади.

Эркин иқтисодий зоналар Дирекциялари эркин иқтисодий зоналарнинг

Маъмурий кенгаши қарорлари ва эркин иқтисодий зоналарнинг ишлаб
чиқилган бош режалари бўйича маъқулланган инвестиция лойиҳаларини
жойлаштирадилар ва эркин иқтисодий зоналар Дирекцияларида “ягона
дарча” тамойили бўйича муҳандислик-телекоммуникация инфратузилмаси
тармоқларига уланишга барча зарур рухсатномалар берилишини ташкил
қилиш тўғрисидаги таклифлар, шунингдек “Ургут” ЭИЗ, “Ғиждувон” ЭИЗ,
“Қўқон” ЭИЗ, “Ҳазорасп” ЭИЗ дирекциялари эркин иқтисодий зоналарнинг
бутун фаолият кўрсатиш даврида солиқлар ва давлат мақсадли
жамғармаларига мажбурий ажратмалар тўлашдан озод қилиш тўғрисидаги
таклифлар Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 12 январдаги
“Ургут” ЭИЗ, “Ғиждувон” ЭИЗ, “Қўқон” ЭИЗ, “Ҳазорасп” эркин иқтисодий
зоналарини

ташкил

этиш

тўғрисидаги

ПФ–4931-сон

Фармонида

фойдаланилган (Ўзбекистон Республикасининг ташқи иқтисодий алоқалар,
инвестициялар ва савдо вазирлиги Хорижий инвестицияларни ахборот билан
таъминлаш ва кўмаклашиш агентлигининг 2017 йил 16 январдаги ММ-25/03-
19-сонли маълумотномаси). Ушбу таклифларнинг қабул қилинганлиги эркин
иқтисодий зона ҳудудида фаолият юритмоқчи бўлган хорижий ва маҳаллий
инвесторларга янада қулайлик яратади.

Тадқиқот натижаларининг апробацияси.

Тадқиқот натижалари

5 та халқаро ва 10 та республика миқѐсида ўтказилган илмий-амалий
конференцияларда апробациядан ўтган.

Тадқиқот натижаларининг эълон қилинганлиги.

Диссертация

мавзуси бўйича жами 32 та илмий мақола (4 таси хорижий нашрларда) чоп
этилган.

Диссертациянинг тузилиши ва ҳажми.

Диссертация таркиби кириш,

9 та параграфни қамраб олган 3 та боб, хулоса, фойдаланилган адабиѐтлар
рўйхати ва иловалардан иборат. Диссертациянинг ҳажми 165 бетни ташкил
этади.

ДИССЕРТАЦИЯНИНГ АСОСИЙ МАЗМУНИ

Диссертациянинг

кириш

(докторлик диссертацияси аннотацияси)

қисмида тадқиқот мавзусининг долзарблиги ва зарурати, республикамизда
амалга оширилаѐтган ислоҳотлар мазмунига ҳамоҳанглиги, тадқиқотнинг
республика фан ва технологиялари ривожланишининг асосий устувор
йўналишларига мувофиқлиги, илмий ва хорижий илмий-тадқиқотлар шарҳи,
тадқиқ этилаѐтган муаммонинг ўрганилганлик даражаси, диссертация
мавзусининг диссертация бажарилаѐтган олий таълим муассасасининг
илмий-тадқиқот ишлари билан боғлиқлиги, тадқиқотнинг мақсад ва
вазифалари, объекти ва предмети, усуллари, тадқиқотнинг илмий янгилиги ва


background image

10

амалий натижаси, тадқиқот натижаларининг ишончлилиги, тадқиқот
натижаларининг илмий ва амалий аҳамияти, уларнинг жорий қилиниши,
тадқиқот натижаларининг апробацияси, натижаларнинг эълон қилинганлиги
ва диссертациянинг ҳажми ва тузилиши ѐритиб берилган.

Диссертациянинг “

Эркин иқтисодий зоналарда тадбиркорлик

фаолиятининг ўзига хос жиҳатлари ва ҳуқуқий асосларининг
шаклланиши

” деб номланган биринчи бобида тадбиркорлик фаолиятини

амалга оширишнинг махсус ҳудуди сифатида эркин иқтисодий зоналар
тушунчаси ва аҳамияти, эркин иқтисодий зоналарнинг яратилиш тарихи,
уларнинг тадрижий ривожланиш босқичлари таҳлил қилинган.

Шунингдек, эркин иқтисодий зоналарнинг ҳуқуқий ва иқтисодий

жиҳатлари ҳар томонлама таҳлил қилиниб, ушбу иқтисодий ҳудудларга
хорижий ва мустақил давлатлар ҳамдўстлиги мамлакатлари ҳамда миллий
ҳуқуқшунос олимлар томонидан берилган таърифлар ўрганилган, шунингдек,
халқаро конвенцияларда, хорижий мамлакатларнинг қонунчилигида хамда
мамлакатимиз миллий қонунчилигида эркин иқтисодий зоналарга оид
таърифлар ўрганиб чиқилган. Мазкур тушунчанинг тор ва кенг таърифи
билан боғлиқ хусусиятлардан келиб чиқиб, шунингдек амалдаги қонун
ҳужжатлари ва олимларнинг фикрлари таҳлил қилиниб, эркин иқтисодий
зонага қуйидаги муаллифлик таърифи берилган:

“

Эркин иқтисодий зона – давлатнинг иқтисодий ва жўғрофий

жиҳатдан қулай ҳудудида ташкил этиладиган, мамлакат иқтисодиѐтини
комплекс тарзда ривожлантирадиган ва унинг жаҳон иқтисодиѐтига
интеграциялашувини таъминлайдиган, алоҳида имтиѐзлар мажмуини ўз
ичига олган режимга эга бўлган ҳамда чет эл элементи билан
мураккаблашган турли хил ҳуқуқий муносабатлар амалга ошириладиган
махсус ажратилган ҳудуд”дир.

Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 7 февралдаги

ПФ–4947-сонли Фармони билан тасдиқланган 2017-2021 йилларда
Ўзбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор йўналиши
бўйича Ҳаракатлар стратегиясининг “Иқтисодиѐтни ривожлантириш ва
либераллаштиришнинг устувор йўналишлари”да (3-бўлим) фаолият
кўрсатаѐтган эркин иқтисодий зоналар, технопарклар ва кичик саноат
зоналари самарадорлигини ошириш, янгиларини ташкил этиш зарурати
назарда тутилган

1

.

Шу билан биргаликда, муаллиф тадбиркорлик фаолиятини амалга

оширишнинг махсус макон сифатида эркин иқтисодий зоналарни
таснифлашнинг назарий жиҳатларини ўрганиб, жаҳон бўйлаб фаолият
юритаѐтган эркин иқтисодий зоналарнинг турлари ва уларнинг ўзига хос
жиҳатлари илмий жиҳатдан таҳлил этган. Унда ўзида турли хил
кўринишдаги эркин иқтисодий зоналарни ташкил этган ҳамда уларни
самарали фаолият кўрсатиши бўйича ўзига хос тажрибага эга бўлган

1

Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 7 февралдаги ПФ–4947-сон «Ўзбекистон

Республикасини янада ривожлантириш бўйича Ҳаракатлар стратегияси тўғрисида»ги Фармони. //
Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами, 2017 й., 6-сон, 70-модда.


background image

11

давлатларни эркин иқтисодий зоналар тўғрисидаги қонунлари қиѐсий
ўрганилиб, Ўзбекистон Республикасида ҳам эркин иқтисодий зоналарнинг
бошқа турларини ташкил этиш бўйича таклифлари илмий асослантирилган.

Хусусан, Ўзбекистон Республикасининг бугунги кундаги туристик

салоҳияти ва сайѐҳлик имкониятлари юқори эканлигидан келиб чиқиб,
мамлакатимизда «

Эркин туристик зоналар

»ни яратиш таклифи асослаб

берилди. Бундан ташқари, мамлакатимизда енгил саноат, пахта, ипак ва тери
(қора кўл) хомашѐлари бўйича катта заҳирани мавжуд эканлигини инобатга
олиб, ушбу хомашѐларни қайта ишлаб, экспортга йўналтирилган енгил
саноат махсулотлари ишлаб чиқаришга ихтисослашган, шунингдек
иқтисодиѐтнинг бошқа соҳа ва тармоқларини яна тараққий эттиришга
ихтисослашган “

Алоҳида соҳага йўналтирилган

эркин иқтисодий зоналар

”ни

яратиш таклифи асослантирилди.

Шу билан бирга, ҳозирга келиб мамлакатимизда

комплекс эркин

иқтисодий зоналар

фаолият кўрсатиб келаѐтган бўлсада, ушбу эркин

иқтисодий маконлар эркин иқтисодий зоналарнинг бир тури сифатида
қонунларда ўз аксини топмаган.

Айни вақтда, Ўзбекистон Республикасининг 1996 йил 25 апрелда қабул

қилинган “Эркин иқтисодий зоналар тўғрисида”ги Қонунининг 5-моддаси
мамлакатимизда ташкил этиладиган эркин иқтисодий зоналарнинг барча
турларини қамраб олмаганлиги боис ушбу Қонуннинг 5-моддасига тегишли
ўзгартириш киритиб, уни қуйидагича баѐн этиш асослаб берилди.
“

Ўзбекистон Республикасида эркин иқтисодий зоналар: эркин савдо

зоналари, эркин ишлаб чиқариш зоналари, эркин илмий-техникавий зоналар,
эркин туристик зоналар, алоҳида соҳага йўналтирилган эркин иқтисодий
зоналар, комплекс эркин иқтисодий зоналар ва бошқа зоналар тарзида
тузилиши мумкин

”.

Шунингдек, диссертациянинг ушбу бобида эркин иқтисодий зоналар

фаолиятини халқаро хуқуқий тартибга солиш ва хорижий мамлакатлар
қонунчилигида эркин иқтисодий зоналар фаолиятини ҳуқуқий тартибга
солишнинг ўзига хос хусусиятлари атрофлича ўрганилган. Унда эркин
иқтисодий зоналарни ташкил этиш ва улар фаолиятини тартибга солиш
бўйича АҚШ, Европа мамлакатлари, Бразилия, Хитой, Жанубий Қорея,
МДҲ мамлакатлари: Россия Федерацияси, Қозоғистон ва бошқа
мамлакатларнинг эркин иқтисодий зоналар тўғрисидаги қонунчилиги қиѐсий
жиҳатдан таҳлил қилиниб

“Эркин иқтисодий зоналар тўғрисидаги” Қонунга

ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида”ги Қонун лойиҳасини

ишлаб

чиқиш бўйича таклифлар асослантирилган.

Диссертациянинг “

Эркин иқтисодий зоналарда тадбиркорлик

фаолияти

иштирокчилари

ва

улар

томонидан

тузиладиган

битимларнинг умумий тавсифи

”

деб номланган иккинчи бобида

Ўзбекистон Республикаси эркин иқтисодий зоналарида тадбиркорлик
фаолияти иштирокчиларининг ҳуқуқий ҳолати, уларни рўйхатдан ўтказиш
ҳамда эркин иқтисодий зоналарда тадбиркорлик фаолиятини амалга
оширишга оид битимларнинг ўзига хос жиҳатлари таҳлил қилинган.


background image

12

“Эркин иқтисодий зоналар тўғрисида”ги Қонунда ҳамда ушбу соҳадаги

бошқа

норматив-ҳуқуқий

ҳужжатларда

эркин

иқтисодий

зона

иштирокчилари жисмоний ва юридик шахс эканлиги тўғрисидаги норма
мустаҳкамланган. Лекин эркин иқтисодий зона иштирокчиларининг ҳуқуқий
холатини очиб берувчи нормалар ўз аксини топмаган. Муаллиф томонидан
хорижий давлатларда ҳамда мамлакатимиз ҳудудларида фаолият юритиб
келаѐтган эркин иқтисодий зоналарда тадбиркорлик фаолиятини амалга
ошириб келаѐтган иштирокчиларнинг ҳуқуқий ҳолати қиѐсий ва илмий
жиҳатдан ўрганилиб, “Эркин иқтисодий зоналар тўғрисида”ги Қонунга
“Эркин иқтисодий зона иштирокчиларининг ҳуқуқий ҳолати” деган алоҳида
бобни киритиб, эркин иқтисодий зона иштирокчиларига тааллуқли бўлган
бир неча прим моддаларни белгилаш таклифи асослаб берилди.

Ўзбекистон Республикасининг 1996 йил 25 апрелдаги «эркин

иқтисодий зона иштирокчиларининг ҳуқуқий ҳолатини очиб берувчи
норманининг мавжуд эмаслиги боис, ушбу Қонунга “

Эркин иқтисодий зона

иштирокчиларининг ҳуқуқий ҳолати

” деган алоҳида бобни киритиб, эркин

иқтисодий зона иштирокчиларига тааллуқли бўлган бир неча прим
моддаларини белгилаш таклифи илгари сурилди. Жумладан, “Эркин
иқтисодий зона иштирокчилари” номли 10

1

-модданинг киритилиши илмий

жиҳатдан асосланиб, “

Эркин иқтисодий зона иштирокчилари – белгиланган

тартибда эркин иқтисодий зона ҳудудида рўйхатдан ўтказилган ва эркин
иқтисодий зоналарнинг Дирекцияси томонидан ЭИЗ қатнашчилари
реестрига киритилган тадбиркорлик фаолияти субъекти”

деган таъриф

берилди

Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2017 йил 10

апрелдаги “Эркин иқтисодий зоналар фаолиятини ташкил этиш чора-
тадбирлари тўғрисида”ги Қарори асосида тасдиқланган “Эркин иқтисодий
зоналар тўғрисида”ги Низомни атрофлича таҳлил қилиш орқали ушбу
Низомда эркин иқтисодий зона иштирокчиларига қуйидагича таъриф
берилган. “ЭИЗ хўжалик фаолияти қатнашчиси (ЭИЗ қатнашчиси) –
белгиланган тартибда ЭИЗ ҳудудида рўйхатдан ўтказилган ва Дирекция
томонидан ЭИЗ қатнашчилари реестрига киритилган хўжалик юритувчи
субъект”.

Эркин иқтисодий зона иштирокчиларининг асосий мақсади

таваккалчилик асосида фойда олишга, даромад олишга қаратилган. Бу эса
тадбиркорлик фаолиятининг энг асосий белгиси ва талаби ҳисобланади.
Бундан ташқари, сўнгги пайтларда мамлакатимизда тадбиркорларнинг
ҳуқуқлари ҳамда қонуний манфаатларини ҳар томонлама ҳимоя қилиш,
уларга ўз фаолиятларини амалга оширишлари учун янада эркинликлар
яратишга алоҳида эътибор қаратилаѐтганлиги, ушбу соҳада қабул
қилинаѐтган норматив-ҳуқуқий ҳужжатларда тадбиркорларни “

Хўжалик

юритувчи субъектлар

” эмас, балки “

Тадбиркорлик фаолияти субъектлари

”

деган атама қўлланилиб келмоқда. Ушбу фикр-мулоҳазалардан келиб чиқиб,
Низомда ўз аксини топган “

Хўжалик фаолияти қатнашчиси

” деган атамани


background image

13

чиқариб ташлаб “

Тадбиркорлик фаолияти субъекти

” деган атамани қўллаш

таклифи асослаб берилди.

Шу билан бирга, ушбу бобда эркин иқтисодий зона ҳудудида хўжалик

фаолияти қатнашчиларини рўйхатдан ўтказиш тартиблари таҳлил қилинган
бўлиб, эркин иқтисодий зоналар ҳудудида жойлаштириш учун инвестиция
лойиҳаларини танлаб олиш ҳамда эркин иқтисодий зоналар қатнашчиларини
рўйхатдан ўтказиш тартибларини янада соддалаштириш бўйича таклифлар
ишлаб чиқилган.

Муаллиф томонидан эркин иқтисодий зоналар ҳудудида жойлаштириш

учун инвестиция лойиҳаларини танлаб олиш ҳамда эркин иқтисодий зоналар
қатнашчиларини рўйхатдан ўтказишда ва инвесторнинг тегишли соҳадаги
ѐки шунга ўхшаш лойиҳаларни амалга оширишдаги иш тажрибаси
мавжудлигини тасдиқловчи маълумот.

Агар инвесторнинг тегишли соҳада ѐки ўхшаш инвестиция лойиҳасини

амалга ошириш бўйича иш тажрибаси мавжуд бўлмаса, инвестор Дирекцияга
инвестиция лойиҳасини амалга оширишга жалб этаѐтган технологик
ҳамкорлари тўғрисидаги маълумотни тақдим этиш, инвесторнинг охирги уч
йилдаги молия-хўжалик фаолияти тўғрисида маълумот, шнингдек, агарда
инвестиция буюртманомасини топшириш вақтида инвестор молия-хўжалик
фаолиятини юритмаган ѐки бир йилдан кам юритган бўлса, инвестор
Дирекцияга инвесторнинг биттадан кам бўлмаган муассисининг молия-
хўжалик фаолияти тўғрисидаги маълумотларни тақдим этиш тартибларини
бекор қилиш эркин иқтисодий зонада рўйхатдан ўтказиш тартибларига
ижобий таъсир кўрсатиши хулоса қилинган.

Бундан ташқари, барча ҳужжатлар инвестор томонидан Дирекцияга

давлат ѐки рус тилидаги белгиланган тартибда тасдиқланган таржимаси
илова қилинган ҳолда тақдим этилиши белгиланган. Инвесторларга барча
ҳужжатлар давлат тили, рус тили ѐки инглиз тилида топшириш тўғрисидаги
таклифларни илгари сурилиши инвесторлар учун ортиқча сансалорликларни
олдини олишга ҳамда инвесторларга янада қулай шароитлар яратилишига
олиб келади.

Шу билан биргаликда юридик шахснинг ѐки унинг таъсисчиларининг

ташкил этилганлиги, уларнинг тегишли соҳада ва ўхшаш инвестиция
лойиҳасини

амалга

оширишда

тажрибага

эгалиги

тўғрисидаги

маълумотларни бекор қилиш тартиби асослаб берилди.

Эркин иқтисодий зоналарда тадбиркорлик фаолиятини амалга ошириш

учун Дирекция ва инвестор ўртасида тузиладиган инвестициялаш
тўғрисидаги битини тузиш механизмларини такомиллаштириш катта
аҳамиятга эга.

Тадқиқотчи томонидан “Инвестициялаш тўғрисидаги битим”ни

11-моддасидаги низоларни ҳал этиш тартибларини қайта қўриб чиқиб, унда
томонлар ушбу битимнинг ижроси натижасида келиб чиқадиган низоларни
ва келишмовчиликларни нафақат ўзаро музокаралар ва маслаҳатлар йўли
билан, балки суд тартибида ҳал этиш механизмларини қонуний
мустаҳкамлаш таклиф этилган.


background image

14

Эркин иқтисодий зона ҳудудида “Инвестициялаш тўғрисида”ги

битимдан ташқари, эркин иқтисодий зона иштирокчилари ўртасида бошқа
турдаги шартномаларни тузиш меҳанизмларини янада соддалаштириш
бўйича таклифлар илгари сурилган. Хусусан, Ўзбекистон Республикасининг
1998 йил 29 августдаги “Хўжалик юритувчи субъектлар фаолиятининг
шартномавий-ҳуқуқий базаси тўғрисида»ги 670-I-сон Қонунини янада
такомиллаштириш юзасидан таклифлар асослантирилган.

Диссертациянинг

“Эркин иқтисодий зоналарда тадбиркорлик

фаолияти иштирокчиларига бериладиган имтиёзларнинг ўзига хос
жиҳатлари”

деб номланган учинчи бобида тадбиркорлик фаолияти

иштирокчилари учун бериладиган имтиѐзларни кенгайтириш, эркин
иқтисодий зоналарда тадбиркорлик фаолиятининг ҳуқуқий режимига
назарий ѐндашув масалалари таҳлил қилинган.

Амалдаги қонун ҳужжатлари ва олимларнинг фикрлари таҳлил

қилиниб, эркин иқтисодий зоналарнинг ҳуқуқий режими, солиқ режими ва
божхона режимларига қуйидаги муаллифлик таърифи берилган.

Эркин иқтисодий зоналарнинг

ҳуқуқий режими

– муайян жуғрофий

ҳудудда тадбиркорлик фаолиятини юритиш, мол-мулкларнинг муайян
ҳолати ва субъектларнинг мақомига оид қонунчилик доирасида белгиланган
алоҳида қоидалар, имтиѐзлар, ваколатлар, ҳуқуқ ва мажбуриятлар комплекс
қоидаларидир.

Эркин иқтисодий зонанинг

солиқ режими

– эркин иқтисодий зоналар

ҳудудида тадбиркорлик фаолиятини самарали амалга оширилиши бўйича
алоҳида қоидаларни ўз ичига олган солиқ имтиѐзларидир.

Эркин иқтисодий зонанинг

божхона режими

– эркин иқтисодий

зоналар ҳудудида тадбиркорлик фаолиятини амалга ошириш учун мол-
мулкларни олиб кириш ва олиб чиқишда алоҳида қоидаларни ўз ичига олган
божхона имтиѐзларидир.

Шу билан биргаликда, ушбу бобда эркин иқтисодий зоналардаги

тадбиркорлик фаолиятида солиқ ва бошқа мажбурий тўловлар бўйича
имтиѐзларнинг аҳамияти,

эркин иқтисодий зоналарда солиқ ва бошқа

мажбурий тўловлар бўйича муносабатларни тартибга соладиган мавжуд
норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар таҳлили ва унинг умумлаштирилган
натижалари баѐн этилган. Шунингдек, ҳозирга келиб ривожланган
давлатларда самарали фаолият юритаѐтган эркин иқтисодий зоналарда
тадбиркорлик субъектларига тақдим этилаѐтган солиқ ва бошқа
имтиѐзларнинг ўзига хос хусусиятлари чуқур таҳлил этилган холда муаллиф
томонидан республикамиз эркин иқтисодий зоналарида солиқ имтиѐзларини
қўллаш бўйича қонунчиликни янада такомиллаштириш юзасидан таклифлар
илгари сурилган.

ХУЛОСА

“Ўзбекистон Республикаси эркин иқтисодий зоналарида тадбиркорлик

фаолиятини ҳуқуқий тартибга солишни такомиллаштириш”га ўрганиш ва


background image

15

таҳлил қилишга бағишланган илмий тадқиқот натижасида қуйидаги таклиф
ва тавсиялар ишлаб чиқилди:

1. Тадбиркорлик фаолиятини амалга оширишнинг мақбул режими

сифатида эркин иқтисодий зонага қуйидаги илмий-доктринал таъриф ишлаб
чиқилди. Эркин иқтисодий зона – давлатнинг иқтисодий ва жўғрофий
жиҳатдан қулай ҳудудида ташкил этиладиган, мамлакат иқтисодиѐтини
комплекс тарзда ривожлантирадиган ва унинг жаҳон иқтисодиѐтига
интеграциялашувини таъминлайдиган, алоҳида имтиѐзлар мажмуини ўз
ичига олган режимга эга бўлган ҳамда чет эл элементи билан
мураккаблашган турли хил ҳуқуқий муносабатлар амалга ошириладиган
махсус ажратилган ҳудуд.

2. Маълумки, эркин иқтисодий зоналарда маҳаллий ва хорижий

инвесторлар томонидан ташкил этилган корхоналар эркин иқтисодий
зоналарнинг иштирокчилари сифатида фаолият юритади. Мазкур
иштирокчиларнинг ҳуқуқий мақомини янада аниқлаштириш мақсадида
эркин иқтисодий зона иштирокчиларининг назарий концепцияси ишлаб
чиқилди. Мазкур концепцияга кўра Эркин иқтисодий зоналарнинг
иштирокчилари – эркин иқтисодий зона ҳудудида тадбиркорлик фаолиятини
амалга ошириш мақсадида рўйхатдан ўтказилган ва дирекция томонидан
эркин иқтисодий зона иштирокчилари реестрига киритилган тадбиркорлик
фаолияти субъекти.

3. Эркин иқтисодий зоналарда тадбиркорлик фаолияти – эркин

иқтисодий зонада тадбиркорлик фаолиятини амалга ошириш учун
белгиланган тартибда рўйхатдан ўтказилган ва тадбиркорлик фаолияти
субъектлари реестрига киритилган иштирокчилар томонидан эркин
иқтисодий зоналар ҳудуди доирасида таваккалчилик асосида фойда(даромад)
олишга қаратилган ҳамда инвестициялаш тўғрисидаги битимда назарда
тутилган товарлар ва маҳсулотларни ишлаб чиқариш ва қайта ишлаш,
шунингдек уларни сотиш бўйича фаолият.

4. Эркин иқтисодий зоналарда тадбиркорлик фаолиятининг

ҳуқуқий

режими

– муайян жуғрофий ҳудудда тадбиркорлик фаолиятини юритиш,

мол-мулкларнинг муайян ҳолати ва субъектларнинг мақомига оид
қонунчилик доирасида белгиланган алоҳида қоидалар, имтиѐзлар,
ваколатлар, ҳуқуқ ва мажбуриятларнинг комплекс қоидаларидир.

Эркин иқтисодий зонанинг

солиқ режими

– эркин иқтисодий зоналар

ҳудудида тадбиркорлик фаолиятининг самарали амалга оширилиши бўйича
алоҳида қоидаларни ўз ичига олган солиқ имтиѐзларидир.

Эркин иқтисодий зонанинг

божхона режими

– эркин иқтисодий

зоналар ҳудудида тадбиркорлик фаолиятини амалга ошириш учун мол-
мулкларни олиб кириш ва олиб чиқишда алоҳида қоидаларни ўз ичига олган
божхона имтиѐзларидир.

5. Ўзбекистон

Республикасининг

“Эркин

иқтисодий

зоналар

тўғрисида”ги Қонунга ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида”ги қонун
лойиҳаси ишлаб чиқилди. Лойиҳада Қонуннинг айрим нормаларига ўзгартиш
киритиш таклифи илгари сурилди.


background image

16

Хусусан, Қонунинг 1-моддасини қуйидаги мазмунда баѐн этиш

мақсадга мувофиқ эканлиги асослаб берилди: Эркин иқтисодий зона –
минтақани жадал ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш учун мамлакат ва
чет эл капиталини, истиқболли технология ва бошқарув тажрибасини жалб
этиш мақсадида

ташкил этиладиган

, аниқ белгиланган маъмурий

чегаралари ва алоҳида ҳуқуқий тартиботи бўлган махсус ажратилган
ҳудуддир.

6. Қонуннинг 4-моддасини қуйидаги мазмундаги тўртинчи банд билан

тўлдириш асослантирилди:

Эркин иқтисодий зона мақомини муддатидан

олдин тугатиш бу инсонларнинг ҳаѐти ва соғлиқни сақлаш, атроф муҳитни ва
табиий бойликларни муҳофаза қилиш, давлат мудофааси ва миллий
хавфсизликни таъминлаш зарурати вужудга келганда, эркин иқтисодий зона
ташкил этилган кундан бошлаб уч йил давомида эркин иқтисодий зона
иштирокчиси сифатида бирорта ҳам юридик шахс ѐки якка тартибдаги
тадбиркор рўйхатдан ўтказилмаган бўлса, уч йил давомида эркин иқтисодий
зонанинг иштирокчилари томонидан инвестиция лойиҳасида таклиф этилган
фаолият амалга оширилмаса, Ўзбекистон Республикаси Президентининг
қарори билан амалга оширилади.

7. “Эркин иқтисодий зоналар тўғрисида”ги Қонунда Ўзбекистон

Республикаси эркин иқтисодий зоналарида келгусида яратилиши мумкин
бўлган эркин итқисодий зоналарнинг барча турлари кўрсатилмагани боис,
қонуннинг 5-моддасини қуйидаги таҳрирда баѐн этиш таклифи илгари
сурилди:

Ўзбекистон Республикасида эркин иқтисодий зоналар: эркин савдо

зоналари; эркин ишлаб чиқариш зоналари; эркин илмий-техникавий зоналар;
эркин туристик зоналар, алоҳида соҳага йўналтирилган эркин иқтисодий
зоналар, комплекс эркин иқтисодий зоналар ва бошқа зоналар тарзида
тузилиши мумкин.

8. Эркин иқтисодий зоналарнинг бошқарув органи бўлган Маъмурий

кенгашнинг мақомини кегайтириб ѐритиш заруриятини ҳисобга олиб,
Қонуннинг 21-моддасини қуйидаги тартибда баѐн этиш таклифи асослаб
берилди:

Эркин иқтисодий зонанинг Маъмурий кенгаши – Ўзбекистон

Республикаси Вазирлар Маҳкамаси томонидан тузиладиган эркин иқтисодий
зона фаолиятини мувофиқлаштириш ва давлат томонидан бошқариш
функциясини амалга оширадиган давлат органи ҳисобланади.

9. Эркин иқтисодий зоналарнинг яна бир бошқарув органи бўлган

ЭИЗларнинг Дирекцияси мақомини кенгайтирилган ҳолда ѐритиш
заруриятини ҳисобга олиб Қонуннинг 24-моддасини қуйидаги таҳрирда баѐн
этиш илмий асослаб берилди:

Эркин иқтисодий зоналарнинг дирекцияси–(кейинги ўринларда

Дирекция деб аталади) – эркин иқтисодий зоналар фаолиятини тезкор
бошқариш учун ташкил этиладиган давлат унитар корхонаси шаклидаги
юридик шахсдир.


background image

17

10. “Эркин иқтисодий зоналр тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикаси

Қонунига “Эркин иқтисодий зона иштирокчиларининг ҳуқуқий холати”
деган бобнинг киритилиши илмий асослаб берилди ва “Эркин иқтисодий
зона иштирокчиси” деган нормани

куйидаги таҳрирда

киритиш асослаб

берилди: Эркин иқтисодий зона иштирокчилари – белгиланган тартибда
эркин иқтисодий зона ҳудудида рўйхатдан ўтказилган ва эркин иқтисодий
зоналарнинг Дирекциялари томонидан ЭИЗ қатнашчилари реестрига
киритилган тадбиркорлик фаолияти субъектларидир.

11. Қонунда эркин иқтисодий зона иштирокчиларининг ҳуқуқий

мақомини тугатиш шартлари кўрсатилмагани боис, унда “Эркин иқтисодий
зона иштирокчилари мақомининг тугатилиши» деган моддани киритиш ва
уни қуйидаги таҳрирда баѐн этиш илмий асослаб берилди:

“Эркин иқтисодий зона ҳудудида тадбиркорлик фаолиятини амалга

оширатѐган юридик ва жисмоний шахслар қуйидаги ҳолатларда эркин
иқтисодий зона иштирокчиси мақомини йўқотади:

эркин иқтисодий зона мақоми тугатилганда;
эркин иқтисодий зона ҳудудида тадбиркорлик фаолиятини амалга

ошираѐтган юридик ѐки жисмоний шахснинг фаолияти тугатилганда;

юридик шахс қайта ташкил этилганда (қўшиб юбориш, қўшиб олиш,

бўлиш, ажратиб чиқариш, ўзгартириш);

эркин иқтисодий зона иштирокчисининг ўз аризаси бўйича;
эркин иқтисодий зонада фаолият кўрсатиш тўғрисидаги битимда кўзда

тутилган шартлар бажарилмаганда ѐки лозим даражада бажарилмаганда».

12.

Ўзбекистон Республикаси эркин иқтисодий зонаси

Маъмурий

кенгашнинг инвестиция лойиҳаларини кўриб чиқиш ваколатини эркин
иқтисодий зоналар Дирекциясига тақдим қилиш ваколатини бериш илмий
асослаб берилди.

Эркин иқтисодий зоналар бошқарувини янада такомиллаштириш

мақсадида Ўзбекистон Республикасида фаолият юритаѐтган айрим эркин
иқтисодий зоналар Дирекцияси бошқарувини эркин иқтисодий зоналарни
бошқариш бўйича катта тажрибага эга бўлган ҳамда хорижий мамлакатларда
эркин иқтисодий зоналарни такомиллаштиришга сезиларли даражада ҳисса
қўшган хорижий компанияларнинг менежерларига бериш илмий жиҳатдан
асослаб берилган.

13. Ҳозирги вақтда Ўзбекистон Республикаси ЭИЗларининг ҳуқуқий

режими фақатгина солиқ ва божхона имтиѐзларини бериш билан
чегараланади. Бу эса ЭИЗ ҳудудида соғлом инвестиция муҳити яратилишига
йўл қўймайди ва инвесторларнинг қизиқиши йўқолишига олиб келади. Шу
муносабат билан Англия қонунчилигига асосланган «Бир мамлакатда икки
ҳуқуқ тизими» тамойили асосида замонавий бизнеснинг ўзгариб борадиган
эҳтиѐжларини қондиришга мослашувчан, миллий суд тизими ва ҳуқуқни
муҳофаза қилувчи органлар таъсиридан холи бўлишни таъминлайдиган,
шунингдек эркин иқтисодий зоналар фаолиятини бевосита бошқариш
мақсадини кўзламайдиган норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар таъсиридан
холиликин таъминлайдиган алоҳида ҳуқуқий режим яратиш мақсадга


background image

18

мувофиқ. Шу муносабат билан эксперимент тариқасида «Навоий», «Жиззах»,
«Ангрен» эркин иқтисодий зоналарида тажриба асосида алоҳида ҳуқуқий
режимни ўрнатиш мақсадга мувофиқ эканлиги асослаб берилган.

Эркин иқтисодий зоналардаги қулай инвестиция муҳити ривожланган

давлатларнинг ушбу ҳудудларга нисбатан қизиқиши уйғонишининг асосий
омилларидан бири эканлигини ҳисобга олиб эркин иқтисодий зоналарни
ташкил этиш ва самарали бошқариш бўйича катта тажрибага эга бўлган
Сингапур, Бирлашган Араб Амирликлари, Хитой, Жанубий Корея каби
мамлакатларга “Навоий”, “Жиззах”, “Ангрен” эркин иқтисодий зоналарини
ижара асосида топшириш илмий жиҳатдан асослаб берилди.

14

.

Бугунги кунда Хитой, Жанубий Корея, Сингапур, Бирлашган Араб

Амирликларида фаолият кўрсатиб келаѐтган эркин иқтисодий зоналари ўз
бренди ва нуфузига эга эканлиги, шунингдек ушбу мамлакатлар ўз эркин
иқтисодий зоналарини дунѐ бўйлаб реклама қилиш учун алоҳида этибор
қаратаѐтганлиги ҳолатидан келиб чиқиб, мамлакатимизда фаолият
юритаѐтган эркин иқтисодий зоналарни дунѐга танитиш ва ушбу ҳудудларга
хорижий инвестициялар кириб келиш ҳажмларини янада кучайтириш
мақсадида дунѐнинг етакчи оммавий ахборот воситалари Euronews, BBC,
SNN телеканналарида мамлакатимизда фаолият юритаѐтган эркин иқтисодий
зоналарни реклама қилиш муҳим эканлиги илмий асослаб берилди.

Мамлакатимиз эркин иқтисодий зоналарига инвестициялар кириб

келиш ҳажмини янада ошириш, эркин иқтисодий зоналар ҳудудида янада
қулай инвестиция муҳитини шакллантириш ҳамда эркин иқтисодий
зоналарда маҳаллий инвесторлар фаоллигини янада ошириш мақсадида
киритиладиган дастлабки инвестиция ҳажмини 300 минг АҚШ долларидан
100 минг АҚШ долларига тушириш таклифи асослаб берилди.

Шунингдек, эркин иқтисодий зоналарга инвестиция киритаѐган

инвесторларнинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларини ҳимоя қилиш,
шунингдек уларга тадбиркорлик фаолиятини юритишда янада кенгроқ
имкониятлар тақдим этиш мақсадида солиқ имтиѐзларини ҳисоблаш
муддатини эркин иқтисодий зона иштирокчисини рўйхатдан ўтганлиги
тўғрисдаги гувоҳномани олган вақтдан бошлаб эмас, балки тадбиркор ўз
фаолиятини бошлаган вақтдан бошлаб ҳисобланиши тўғрисидаги таклиф
илмий жиҳатдан асослаб берилди.

15.

Инвестиция лойиҳаларини танлаб олиш учун ЭИЗ дирекциясига

ҳужжатларни топшириш жараѐнида инвесторнинг охирги уч йилдаги молия-
хўжалик фаолияти тўғрисида маълумот тақдим этиши белгиланган. Агарда
инвестиция буюртманомасини топшириш вақтида инвестор:

молия-хўжалик фаолиятини юритмаган ѐки бир йилдан кам юритган

бўлса, инвестор Дирекцияга инвесторнинг биттадан кам бўлмаган
муассисининг молия-хўжалик фаолияти тўғрисидаги маълумотларни тақдим
этади;

1 йилдан 3 йилгача хўжалик фаолиятини юритаѐтган бўлса, инвестор

Дирекцияга ўзининг ҳақиқатда фаолият юритган даври учун молия-хўжалик


background image

19

фаолияти тўғрисидаги маълумотларни тақдим этиш тўғрисидаги талаб ва
тартибларини бекор қилиш мақсадга мувофиқ эканлиги асослаб берилди.

Шунингдек, барча ҳужжатлар инвестор томонидан Дирекцияга нафақат

давлат ѐки рус тилидаги белгиланган тартибда тасдиқланган таржимаси
балки давлат, рус ѐки инглиз тилидаги илова қилинган ҳолда тақдим
этилиши илмий жиҳатдан асослаб берилди.

16. Иқтисодиѐт тармоқларига маъмурий таъсир кўрсатишни янада

қисқартириш ва бошқарувнинг бозор механизмларини кенгайтириш
маъмурий ислоҳотлар концепциясининг асосий устувор йўналишларидан
бири эканлигини ҳисобга олиб, ЭИЗ қатнашчиларига ер участкаси ажратиш
ҳуқуқининг эркин иқтисодий зона Дирекциясига берилиши илмий жиҳатдан
асослантириб берилди.

17.

Эркин иқтисодий зоналар самарали фаолият кўрсатиши учун

мазкур

ҳудудларда

хорижий

мамлакатларнинг

банклари, суғурта

компаниялари ҳамда консалтинг марказлари фаолиятини ташкил этиш илмий
жиҳатдан асослаб берилди.

Шунингдек,

эркин

иқтисодий

зоналар

атрофида

ижтимоий

инфрутузилмани тараққий эттириш, яъни эркин иқтисодий зона ишчилари
истиқомат қилиши учун қулай турар жойлар, соғлиқни сақлаш хамда
мактабгача таълим муассасалари, савдо иншоотлари, кўнгилочар ва дам
олиш жойлари, жисмоний тарбия ва соғломлаштириш муассасаларини қуриш
муҳим эканлиги асослаб берилди.

18. Ҳозирги вақтда Ўзбекистонда фуқаролар билан ишлаш бўйича

юридик ва жисмоний шахсларнинг мурожаатлари тизмини тубдан
такомиллаштириш, ижтимоий соҳанинг барча тармоқларини ривожлантириш
юзасидан халқ билан мулоқот бўйича кўнг кўламли ислоҳотлар
ўтказилмоқда. Шундан келиб чиқиб, эркин иқтисодий зоналар ташкил
этиладиган ҳудудлар аҳолиси фикрини ўрганиш илмий жиҳатдан асослаб
берилди.

Ундан

ташқари,

эркин

иқтисодий

зоналар

фаолиятини

такомиллаштириш бўйича ушбу ҳудудларда фаолият юритаѐтган
инвесторлар фикрларини танқидий ўрганиш мақсадга мувофиқ эканлиги
асослаб берилди.

19. Ҳозирги вақтга келиб Ўзбекистон Республикасида ўзига хос

хусусиятга эга бўлган “Нукус-фарм”, “Зомин-фарм”, “Косонсой-фарм”,
“Сирдарѐ-фарм”, “Бойсун-фарм”, “Бўстонлиқ-фарм” ва “Паркент-фарм”
эркин иқтисодий зоналари мамлакатмизда фармацевтика соҳасини тараққий
эттириш бўйича муҳим аҳамият касб этиб келмоқда. Бироқ мамлакатимизда
енгил саноат, пахта, ипак ва тери (қоракўл) хом ашѐлари бўйича катта
заҳиранинг мавжуд эканлигини инобатга олиб, ушбу хом ашѐларни қайта
ишлаб экспортбоб енгил санаот маҳсулотлари ишлаб чиқарадиган (текстиль)
эркин иқтисодий зоналарини яратиш мақсадга мувофиқ эканлиги асослаб
берилди.

20. Сўнгги

йилларда

Ўзбекистонда

туризм

индустриясини

ривожлантириш бўйича кўплаб ислоҳотлар амалга ошириб келинмоқда.


background image

20

Туризм инфратузилмасини ривожлантириш бўйича қатор норматив-ҳуқуқий
ҳужжатлар қабул қилинди. Ўзбекистон Республикасининг туризм салоҳияти
юқори эканлигидан келиб чиқиб мамлакатимизнинг Бухоро, Самарқанд ва
Хива шаҳарларида эркин туристик зоналарини яратиш, шунингдек Жиззах
вилоятида “Зомин” эркин туристик зонасини, Наманган вилоятининг
“Чортоқ” эркин туристик зоналарини яратиш мақсадга мувофиқ эканлиги
асослаб берилди.






































background image

21

THE SCIENTIFIC COUNSIL AWARDING OF THE SCIENTIFIC

DEGREES DSc.27.06.2017.22.01 AT TASHKENT STATE

UNIVERSITY OF LAW

TASHKENT STATE UNIVERSITY OF LAW

BOZAROV SARDOR SOHIBJANOVICH

THE DEVELOPMENT OF LEGAL REGULATION THE BUSINESS

ACTIVITY IN THE FREE ECONOMIC ZONES OF THE REPUBLIC OF

UZBEKISTAN

12.00.03 – Civil law. Business law. Family law. International private

law. Family law


DOCTORAL (PhD) DISSERTATION ABSTRACT

ON LEGAL SCIENCES
















Тashkent – 2018


background image

22

The theme of the doctoral dissertation (PhD) was registered at the

Supreme Attestation Commission under the Cabinet of Ministers of the
Republic of Uzbekistan under number B2017.2PhD/Yu50.

The doctoral is prepared at the Tashkent State University of Law.
The abstract of the dissertation is posted in three languages (Uzbek, English and Russian

(abstract)) on the website of the Scientific Coucil (

www.tsul.uz

) and information portal

«Zyonet» (www.ziyonet.uz)


Supervisor:

Esanova Zamira Normuratovna

Doctor of Science in Law, Professor

Official opponents:

Tolibjon Umarov Abduazizovich

Doctor of science in law

Masadikov Sherzodbek Mahmudovich

Doctor of philosophy in law


The leading organization

Higher educational courses of the

General prosecutor's office

of the Republic of Uzbekistan

The defence of the dissertation will be held on ……….___, 2018 at _____ at the session of the Scientific

Council DSc27.06.2017.Yu.22.01 at the Tashkent State University of Law. (Adress:100047, Sayilgokh street, 35
Tashkent city.Phone (99871) 233-66-36; fax: (998971) 233-37-48; e-mail:

info@tsul.uz

).

The doctoral dissertation is available at the Information-Resource Center of Tashkent State University of

Law (registered under No836), (Address: 100047, Tashkent city, A.Timur street, 13. Phone: (99871) 233-66-36).

Abstract of the dissertation submitted on December, ___ 2017.
(Registry protocol No __ on December ___ 2017).





Z.N.Esanova

Chairwoman of the Scientific Council for

awarding scientific degrees, Doctor of law, professor

N.S.Salaev

Secretarty of the Scientific Council for awarding

scientific degrees, PhD, docent

N.F.Imamov

Chairman of the Scientific Seminar at the Scientific Council

for awarding scientific degrees, doctor of law,

Introduciton (Annotation of PhD dissertation)


background image

23

The actuality and relevance of the dissertation theme.

In recent years, the

increase of tendency of creation of free economic zones, further development of
external trade and investment relations in free economic zones, massive influx of
direct investments and the establishment of hi-tech with new energy, as well as the
increase in rate of competitive and export-based commodities cause necessity of
the development and legal regulation on entrepreneurial activity in those areas.
Nowadays, more than 4300 free economic zones are being operated worldwide

1

.

According to the analysis, in the pratise of the developed counties (USA,

China, South Korea, UAE and others) the implementation of innovation the
activity of free economic zones is day by day increasing. From that point of view
with the aim of providing with more facilitation the participants of free economic
zones the further simplification of administrative and licensing procedures,
development of business activity, increase the investment attractiveness and further
development of mechanism of protection the rights and lawfull interest of investors
have vital importance.

Based on the trend «….creation of new and increasing the efficiency of

existing free economic zones, technoparks, small industrial zones» in the Strategy
of Action on five priority directions of development of the Republic of Uzbekistan
for 2017–2021, approved by the Decree of the President of the Republic of
Uzbekistan dated on 7 February, 2017 №UP-4947 put the task on creation of more
opportunities for investment in the free economic zones are operating in our
country, paying special attention to stimulate foreign trade and entrepreneurial
activity in these areas and posses worthy place in the world market.

The most notably, the announcement of the year 2018 by the President of the

Republic of Uzbekistan «The year of support of effective business, innovative
ideas and technologies» gives more importance to this thesis.

This dissertation in serve a certain extent to accomplish the tasks are

provided in the law of the Republic of Uzbekistan «On free economic zones»
(1996), Decree of the President of the Presdinet of the Republic of Uzbekistan «On
additional measures to activate and expand the activities of free economic zones»
(2016), Decree of the President of the Republic of Uzbekistan «On the
establishment of free economic zones «Urgut», «Gijduvan», «Kukand»,
«Khazarasp» (2017), Resoluton of Сabinet of Ministers of the Republic of
Uzbekistan «On measures on the organization of the activities of free economic
zones» (2017), Decree of the President of the Republic of Uzbekistan «On the
creation of free economic zones «Nukus-farm», «Zomin-farm», «Kosonsoy-farm»,
«Syrdaryo-farm», «Boysun-farm», «Bustonlik-farm» and «Parkent-farm» (2017),
Resolution of the President of the Republic of Uzbekistan «On additional measures
to improve the activity of free economic zones and small industrial zones» (2017),
Resolution of the Cabinet of Ministers of the Republic of Uzbekistan «On

1

Special economic zones http://www.economist.com


background image

24

measures to implement the Resolution of the President of the Republic of
Uzbekistan from October 25, 2017 №PP–3356 «On additional measures to
improve the effectiveness of the activity of free economic zones and small
industrial zones» (2018).

The connection of research with the priority directions of the

development of science and technology of the republic.

This thesis was carried

out in accordance with the priority direction of the development of science and
technology of the Republic of I. «Spiritual, moral and cultural development of a
democratic and legal society, the formation of an innovative economy».

Research degree of the problem.

In the international private law, free

economic zones and certain issues of entrepreneurial activity in these areas were
researched in the national system of law by H.R.Rakhmonkulov, O.Oqyulov,
S.S.Hamroev, B.B.Toshev, B.B.Samarkhodjaev, X.T.Azizov, B.I.smoilov,
S.S. Gulyamov, M.Kamalov, I.R. ustambekov and others.

1

In foreing countries free economic zones and some peculiarities of

entrepreneurial activity in these areas have been researched by Susan Tiefenbrun,
Thomas Farole, Tom W. Bell, Mary Jane Bolle, Brock R. Williams, Wei Ge,
Andrew Cheesman, Richard Thoman, , Peter G. Warr, Douglas Zhihua Zeng,
Yeow Teck Chai and Ooi Chooi Im, Fadi Abdulmoein Al Sakka, Heidi Hamed,
Willemijn de Jong, Michael Engman, Osamu Onodera and Enrico Pinali, Aradhna
Aggarwal, P. Pakdeenurit, N. Suthikarnnarunai Member, Iaeng, and
W. Rattanawong, Hassan Hakimian, Stephen Creskoff and Peter Walkenhorst,

G.M.Kostunina,

V.A.Barinova,

V.A.Kotsubinskiy,

A.R.Muhlisova,

V.V.Ribalkin,

S.I.Bahtin,

O.E.Yakimova,

D.M.Blagov,

O.V.Florya,

A.V.Gasumyanova

2

.

However, in the research of abovementioned scientists special attention was

given to the general aspects of functioning of free economic zones, while at the
moment a comprehensive research of the topic is actual.

Linkage of the dissertation theme with the works of scientific research of

higher institutions, where the dissertation is carried out

.

The dissertation

research is carried out within the framework of the research plan of the Tashkent
State Law University.

The aim of the research

is the development of theoretical and practical

proposals and recommendations and scientific conclusions on improvement of
legal regulation of business activity in free economic zones of the Republic of
Uzbekistan.

The task of the research:

to define the concept of free economic zones from the point of international

private law and to prove the role and advantages of these territories in the
developing of national economy;

1

The list of scholars work is provided in the literature list of the dissertation.

2

These sources are provided in the literature of the dissertation.


background image

25

to comparatively analysis the regulation of entrepreneurial activity in the

free economic zones in the field of business law and international private law;

to disclose of specific features of legal regulation of business activity in free

economic zones of foreign countries;

to cover the legal status of participants of entrepreneurial activity in free

economic zones;

to analyze problems related to the procedure of registration of enterprises in

free economic zones;

to study the peculiarities of agreements on business activity in free economic

zones;

to demonstrate the specificity and importance of privileges granted to the

participants of free economic zones;

to develop of theoretical basis to amend to the Law of the Republic of

Uzbekistan «On Free Economic Zones».

The object of the research

is

the system of legal relations appeating in the

sphere of legal regulation of business activity.

The subject of the research

is directed to study normative-legal acts in the

field of legal regulation of business activity, law enforcement practices, legislation
and practice of foreign countries, scientific and theoretical views, as well as view
the problems arise in this sphere.

Methods of the research.

In the preparation of dissertation it has been used

the methods of synthesis, deductions, systemic approach, comparative-legal
analysis, study of statistical and practical materials.

Scientific novelty of the research involves followings:

It is proved the proposal about the directorate of free economic zones on the

decisions of the relevant administrative councils of free economic zones and small
industrial zones and developed master plans for free economic zones accomplish
the placement the approved investment projects and organize issuing all necessary
permits for connection to the networks of the engineering and communication
infrastructure in the directorate of free economic zones on the principle of «one
window».

It is proved the proposal to exempt the Directorate of FEZ «Urgut», FEZ

«Gizhduvan», FEZ «Kokand» and FEZ «Khazarasp» from taxes and mandatory
deductions to state trust funds for the entire period of free economic zones
functioning.

It is proved the proposals that the Administrtive council make a desion on

the selection and placement of investment projects in the free economic zones and
small industrial zones.

it proved the propasol on making the decisions on the placement of

economic entities realvent established criteria on the territory of the FEZ and SIZ,
with the allocation of land or buildings and structures in the disposal of the


background image

26

administrative council, as well as granting them the status of a participant in the
FEZ and SIZ;

Practical result of the research.

The definition was developed for such concepts as «Free Economic Zone»,

«Participants of free economic zone», «Legal regime of the free economic zone».

Besides the «Pharmaceutical free economic zones» in the Republic of

Uzbekistan it is proved the expediency of creation of «Free touristic zones»,
«Textile free economic zones» based in the light industry and «Single factory free
zone» and their priorities.

It has been proved further simplifaction the procedure of submitting

documents to the Directorates for the selection of investment projects for
placement in the terrritoyr of free economic zones and registration of participants
of free economic zones.

On the assumption that protection the rights and lawful interests of investors

are great importance it has been proved that the disputes arising form the
Investment agreement concluded between the Directorate and participants of free
economic zones is solved not only by negotiation, but also the disputes are solved
by economica court and arbitration.

It has been put forward the proposals on cancellation by the author all the

requirements on presenting information confirming the existence of experience in
the accomplishment of related or similar projects in the process of selection of
investment projects and registration of participants for allocation in the territory of
free economic zones, if the investor does not have work experience in the relevant
area or similar investment project, investor should submit information about the
technology partners involved in the accomplishment of the investment project,

Witht the aim of protecting economic rights and interests of entrepreneurs in

free economic zones, as well as providing them with more conveniences it has
been scientifically proved the proposal to change tax exemptions granting to
participants of the free economic zone.

Particularly, the validity period of tax benefits should be calculated from the

date of acceptance into operation of the manufacture facility in the territory of the
FEZ, not from the date of reception of the certificate of the FEZ participant.

Besides, in order to increase the flow of domesticinvestment, increase of

activation local investors and create a favorable investment climate in the free
economic zones of the Republic of Uzbekistan, it is proved to reduce the minimum
volume of investments in the FEZ from 300.000 USD to USD 100,000 in
equivalent.

It has been developed a draft law «On amendments and additions to the Law

«On free уconomic zones».

The reliability of research results.

Сonclusions made at the end of each

chapter, as well as the general public statements, reflected in the conclusion of the


background image

27

dissertation thesis, proposals developed to improve the legislative acts and law
enforcement practice are based on theoretchical views in civil law, business law,
international private law, international documents, the legislation of foreign
countries, the norms of national legislation, as well as law enforcement pratise.

Reliability of the current database is determined only by the use of statistical

information published in official publications, as well as the results of cheked in
monographic research and published works.

Besides, the practical material received during the accomplishment of

probation period in the free economic zones «Navoi» in August of 2016 was used
in the research paper.

Scientific and practical significance of the research results.

This research will contribute to the development of theoretical foundations

of legal regulation of business activity in free economic zones, and improvement of
the legislation on free economic zones. Rules are stated in dissertation,
conclusions, developed proposals and recommendations are used to carry out
research on this issue, improve the existing legislation on legal regulation of
entrepreneurial activity in free economic zones, as well as creation of modules as
«Legal regulation of activity of free economic zones», «International private law»,
«Investment law», «Free touristic zone in the Republic of Uzbekistan»,
«Pharmaqutical free economic zones» and used in the academic process in high
and secondary special educational establishments are specialized jurispreudence,
economy and pharmaceutics and preparation of resources about this sphere.

The significance of practical recommendations and proposals developed as a

result of the research are reflected in the lawmaking practice, in the activity of free
economic zones, as well as further development of investmen attractiveness, the
creation of more fovaroble conditions for entrpreneures are operating in free
economic zones and the acadmic process of jurisprudence, pharmaceutical and
economical educational establishments.

The implementation of research result:

On the basis of the result of

research on legal regulation of business activity in the free economic zones of the
Republic of Uzbekistan

The proposal about the Directorate of free economic zones arrange of

approved investment projects on the main plans of free economic zones and the
decisions of Administrative council of free economic zones and organize the
presenting of all necessary permission to the net of engineering-telecommunication
infrastructure under the principle «One window» was used in the Decree of the
President of the Republic of Uzbekistan «On creation of free economic zones
«Urgut» FEZ, «Gijduvon» FEZ,«Quqon» FEZ, «Hazorasp» FEZ» dated on 12
January of 2017 № DP-4931 (Note dated on 16 January of 2017 № ММ-25/03-19
of the Agency for information support and promotion of foreign investments of the
Ministry of foreign economic relations, investments and trade of the Republic of
Uzbekistan). The adoption of these proposals will provide with much convenience
to foreign and local investors are operating in the territory of free economic zone.


background image

28

The proposal about the Directorate of FEZ «Urgut», FEZ «Gizhduvan», FEZ

«Kokand» and FEZ «Khazarasp» are exempted from taxes and mandatory
deductions to state trust funds for the entire period of function of free economic
zones used in the Decree of the President of the Republic of Uzbekistan «On
creation of free economic zones «Urgut» FEZ, «Gijduvon» FEZ,«Quqon» FEZ,
«Hazorasp» FEZ» dated on 12 January of 2017 № DP-4931 (Note dated on 16
January of 2017 №ММ-25/03-19 of the Agency for information support and
promotion of foreign investments of the Ministry of foreign economic relations,
investments and trade of the Republic of Uzbekistan). Adoption of these proposals
will lead to the effective functioning of one of the management bodies of the free
economic zones as FEZ Directorate.

The proposal about Administrative council makes decision on selection and

placement of investment projects to operate of investors in the territory of free
economic zones was used in the Standard regulation «On administrative councils
of free economic zones and small industrial zones in the Republic of
Karakalpakstan, regions and the city of Tashkent» affirmed on the basis of
Resolutuion of Presidentof the Republic of Uzbekistan «On additional measures to
improve the effectiveness of the activity of free economic zones and small
industrial zones» dated on 25 October of 2017 №PR–3356. (Note dated on 16
January of 2017 № ММ-25/03-19 of the Agency for information support and
promotion of foreign investments of the Ministry of foreign economic relations,
investments and trade of the Republic of Uzbekistan). Adoption of this proposal
will increase the effectiveness of activity of free zone

Proposals about Administrative council for make a decision on placement of

the land or buildings and facilities belonging to the Administrative Council as well
as granting them a status of FEZ and SIZ Participants on the basis of established
criteria was used in the Standard regulation «On administrative councils of free
economic zones and small industrial zones in the Republic of Karakalpakstan,
regions and the city of Tashkent» affirmed on the basis of Resolutuion of
Presidentof the Republic of Uzbekistan «On additional measures to improve the
effectiveness of the activity of free economic zones and small industrial zones»
dated on 25 October of 2017 №PR–3356. (Note dated on 16 January of 2017 №
ММ-25/03-19 of the Agency for information support and promotion of foreign
investments of the Ministry of foreign economic relations, investments and trade of
the Republic of Uzbekistan). Adoption of these proposals will increase the
effectiveness of the activities of free economic zones and will create more
conveniences for FEZ participants.

Approbation of the research results.

The results of the research were

discussed at 10 Scientific conferences, including 5 International and 10 Republican
scientific-practical conferences.

Publication of research result.

30 scientific works, including scientific

articles (4 foreign publications) on the theme of dissertation were published.

The structure and volume of the dissertation

. The introduction of the

dissertation consists of three chapters, summary, a list of references, and an
appendix. The volume of dissertation is 156 pages


background image

29

THE MAIN CONTENT OF DISSERTATION

The

introduction

of the thesis gives detailed explanation of the issues as:

the relevance and necessity of the theme of the dissertation, the connection of
research with the priority directions of the development of science and technology
of the republic, a review of foreign scientific research on the theme of the
dissertation, the degree of study of the problem under study, connection of the
dissertation theme with the research work of the higher educational institutions, in
which the dissertation, the purpose and objectives, the object and the subject, the
methods of research, the scientific novelty and the practical result of the research,
the accuracy of the results of the study, theoretical and practical significance of
research results, their implementation and testing of the results of research,
publication of research results, as well as the amount and structure of the thesis.

In the first chapter of the dissertation entitled «

The peculiarities and

formation of entrepreneurial activities in the free economic zones

» it is

analyzed the conception and significance of free economic zones, the history of
establishment and evolution of free economic zones as the special area of
accomplishing of business activity.

As well as, it has been studied the conceptions given by the foreign and

domestic scientists to through the comprehensive analysis of legal and economic
aspects of free economic zones.

As well as, it has been viewed notions about free economic zones are

established in the international conventions, in the legal acts of foreign states and
in the legislation of our country.

On the assumption of aspects are connected with wide and narrow

description, as well as the analyses of ideas of many scientists and acting legal act
it has been developed the conception of free economic zones.

Free economic zone – special separated area established in the

economically and geographically convenient places of the country, develops the
economy of the country and provide it to the integration of the world economy has
legal regime includes complex of preferences and in this territory it is
accomplished various relations are complicated with foreign elements.

In the chapter «The priority directions of liberalization and development of

economy» (chapter 3) of Strategy of actions on five priority directions of
development of the Republic of Uzbekistan in 2017-2021 affirmed in the Decree of
the President of Republic of Uzbekistan on 7 February of 2017 №4947 envisaged
the increase of efficiency of existing free economic zones, technoparks and small
industrial zones as well as the creation new ones

1

.

In addition, author studied theoretical aspects of classifying free economic

zones as a special area of entrepreneurial activity, has scientifically analyzed the
types and peculiarities of the free economic zones are operating around the world.

It has been scientifically founded the proposals on creation of free economic

zones of different types in the Republic of Uzbekistan by comparatively studied

1

The Decree of the President of the Republic of Uzbekistan on 7 February of 2017, №4947 «On the strategy of

action for further development of the Republic of Uzbekistan.


background image

30

and viewed the laws of sates (USA, China, South Korea, UAE, Russian federation)
which have peculiar experience on creation and successful operation of free
economic zones.

Particularly, on the assumption of the current high tourism potential of the

Republic of Uzbekistan it is proved the proposals on creation «Free Tourist Zones»
in our country.

Besides, taking into account that there are large reserves of light industry

raw materials as cotton, silk and leather (astrakhan fur) in our country it has been
substantiated the suggestions on create the «

Textile free economic zones

»

specializing in the production of export-oriented light industry productions, as well
as «

Single factory free zones

» for further development of other sphere and of

economy.

In addition, despite the facts that nowadays

complex free economic zones

and other kinds of free economic zones a

re successfully operating in the Republic

of Uzbekistan it is not established in the Law «On free economic zones».

Today because of article 5 of Law «On free economic zones» of the

Republic of Uzbekistan dated April 25 of 1996 doesn’t not includes all types of
free economic zone it is proved to explicate article 5 in the appropriate way

Free economic zone in the Republic of Uzbekistan are created in the form of

free trade zone, free industrial zone, free scientific – technical zones, free touristic
zones, single factory free zones, complex free economic zones.

As well as in this chapter it has been comprehensively studied the

peculiarities of legal regulation of activity of free economic zone in the legislation
of foreign countries on free economic zones.

It has been proved the proposals on creation the draft of law «On

amendment to law «On free economic zones» by comparatively analyzed law on
free economic zones of USA, Europe, Brazil, China, the South Korea and CIS
countries.

In the second chapter entitled «

The legal position of participants of

business activity in the free economic zones and general characteristic of
transactions are concluded by participants

» the legal position and registration of

participants of business activity, aspects of transactions on accomplishment of
entrepreneurial activity were analyzed.

In the law «On free economic zones» and other normative-legal acts it has

been established the norm about the individuals and legal entities are recognized as
the participants of free economic zones. However, it is not provided the norms
reflecting the legal position of participants of free economic zones.

By comparatively and scientifically analyzing the legal position of

participants accomplishing business activity in the free economic zones in our
country and foreign countries it has been proved to amend new chapter «

Legal

position of participants of free economic zone

» to the Law «On free economic

zones» of the Republic of Uzbekistan dated on April 25 of 1996.

It is scientifically proved to amend new 10

1

–article «the participants of free

economic zones» and given following conception the participants of free zone


background image

31

The participant of free economic zones – subjects of entrepreneurial activity

registered in the free economic zone in accordance with the established procedure
and included by the Directorate of free economic zones to the registration book of
participants of FEZ.

Besides, in the Regulation «On free economic zones» adopted on the basis

of the Resolution of the Cabinet of Ministers of the Republic of Uzbekistan «On
measures of organization the activity of fee economic zones» dated on 10 April of
2017 it was given the following concept to the participant of free economic zones.

The participants of economic activity (FEZ participant) are considered an

economic entity registered in the established order in the territory of the FEZ and
included by the Directorate in the register book.

However, the main goal of participants of the free economic zone is to

benefit by risk and to earn income and this is the most important sign and demand
of entrepreneurial activity, as well as, last years there are have been paying special
attention to protect the rights and lawful interests of entrepreneurs, giving them
more facilitation to carry out their activities, in addition based on trends on being
used the term «subjects entrepreneurial activity» in the normative-legal acts it is
put forward the proposal to cancel of using the term «

Participant of economical

activity

» and use the term «

Subject of entrepreneurial activity

».

Besides, it has been analyzed the procedure of registration of business

activity participants in the free economic zone and develop proposals on further
simplification of procedures on selection of investment projects for the placement
in the territory of free economic zones and registration of participants of free
economic zones.

The proposals about the cancellation by the author all the requirements on

presenting information confirming the existence of experience in the
accomplishment of related or similar projects in the process of selection of
investment projects and registration of participants for allocation in the territory of
free economic zones;

if the investor does not have work experience in the relevant area or similar

investment project, investor should submit information about the technology
partners involved in the accomplishment of the investment project;

information about the financial-economic activity of investor during the last

three years, as well as, if the investor in the procedure for submitting of investment
project doesn’t not accomplish financial-economic activity or accomplish less than
a year the investor submit the information about financial-economic activity at
least one of founders. Adoption of the proposals will serve as the facilitation of
registration procedure for investor in the free economic zones.

In addition, on the basis of this Regulation all documents are submitted to

the Directorate of free economic zones with appendix of approved translation into
the state language(Uzbek) or Russian languages.

The development of proposal to submit all documents to the Directorate of

free economic zones with appendix of approved translation into the state language
(Uzbek), Russian or English prevents of various kind of extortion and gives the
facilitation to investors.


background image

32

In addition, it has been proved the cancellation of information about

establishment of legal entity or his founder and the existence of experience in
appropriate area or the experience on accomplishment the relevant investment
projects.

The development of mechanisms on concluding the investment agreement

between the Directorate and Investors in order to accomplish entrepreneurial
activity and protect the rights and lawful interests of investors are great
importance.

For this purpose, it is necessary to reconsider the article 11 of model

investment agreement. According to this norm the disputes are arising on
fulfillment of investment agreement are solved through mutual negotiations and
councils. However, with the aim of full protection of rights of investors it is put
forward the proposals on establishment of mechanisms to solve the disputes by
economical court.

In addition, besides the investment agreement in the free economic zone, it

has been put forward the proposals on simplification the mechanism of concluding
other types of contracts between the participants of the free economic zone. In
particular, the proposals on further improvement of the Law of the Republic of
Uzbekistan of August 29, 1998 № 670-I «On the contractual-legal basis of the
business entities activity» were based.

The third chapter of the dissertation entitled «

Peculiarities of benefits to

the participants of entrepreneurial activity in free economic zones

» the

expansion of incentives is presented to participants and theoretical approach to the
legal regime of entrepreneurial activity in free economic zones was analyzed.

It has been developed the following concept of authors about the «legal

regime», «tax regime» and «custom regime» of free economic zones by analyzing
the acting legal acts and opinions of scientists researched in this sphere.

The legal regime of free economic zones

– complex of rules including rights

and obligations, preferences as well as authorities established in the legal acts
about accomplishing the entrepreneurial activity in the free economic zones, the
status of participants of FEZ and certain position of properties.

The tax regime of free economic zone

– is the tax preferences including

special rules to accomplish effectively of entrepreneurial activity in the territory of
free economic zones.

The custom regime of free economic zone

– is the custom preferences

including special rules for import and export of property and raw materials to
manufacture of goods and accomplish entrepreneurial activity in the territory of
free economic zones.

In addition, in this chapter it has been stated the significance of preferences

on tax and other mandatory payments, the analyses of normative-legal acts It has
been stated analyses of normative-legal acts regulating the relations on tax and
other mandatory payments and their generalized results

As well as the author put forward the proposals for further development of

implementation of law on application of tax preferences and other incentives by


background image

33

analyzing the tax privileges and other facilitations are granting to the participants
of free economic zones of developed countries.

CONCLUSION

As a result of research and analysis on the theme «The development of legal

regulation of entrepreneurial activity in free economic zones of the Republic of
Uzbekistan» the following proposals and recommendations were developed:

1. As an optimal regime of business activity it has been developed the

following scientific and doctrinal definition to the free economic zone. Free
economic zones – special separated area with legal regime (facilities, preferences
and incentives) established in the economically and geographically convenient
territory of the state and develop the economy of the country and providing the
integration of state into the world economy as well as it is accomplished various
kinds of social-legal relations are complicated with foreign element.

2. The enterprises founded by the foreign and domestic investors are

operating as the participant of free economic zones. With the aim of much
clarification of legal status of participants of free economic zones it has been
developed the theoretical conception of participants of free economical areas.

According to this the participants of free economic zones are subjects of

entrepreneurial activity registered to accomplish the business activity in the
territory of free economic zones and included by the Directorate to register of
participants of free economic zones.

3. The entrepreneurial activity in the free economic zone - is considered as

the activity directed to receive income (profit) based on risks within the territory of
free economic zones, production and sale of goods are established in the
investment transaction, which carried out by participants of the business activity
registered in accordance with the established procedure for carrying out
entrepreneurial activities in the free economic zone

4.

The legal regime of business activity in free economic zones

– complex

of rules including rights and obligations, preferences as well as authorities
established in the legal acts about accomplishing the entrepreneurial activity in the
free economic zones, the status of participants of FEZ and certain position of
properties.

The tax regime of free economic zone

– is the tax preferences including

special rules to accomplish effectively of entrepreneurial activity in the territory of
free economic zones.

The

custom regime of free economic zone

– is the custom preferences

including special rules for import and export of property to manufacture of goods
and accomplish entrepreneurial activity in the territory of free economic zones.

5. It has been developed the draft «On amendments to the Law of the

Republic of Uzbekistan «On free economic zones». It has been proved to state
article 1 of Law as following way. Free economic zone – is a specially designated
territory with clear defined administrative boundaries and special legal regime that


background image

34

is

created

to attract domestic and foreign capital, advanced technology and

managerial experience for accelerated socio-economic development of the zone.

6.

It is proved to add the item 4 of article 4 of Law «On free economic

zones»:

Early termination of existence of a free economic zone shall be allowed

only when:

it is caused by the necessity to protect the life and health of people, protect

nature and cultural values, provide the defense of the country and security of the
state;

no single legal entity or individual entrepreneur is registered as a participant

of the free economic zone within three years from the date of the establishment of
a free economic zone;

no single activity is provided in the investment agreement has been

conducted by the participant of free economic zone within three years from the
date of the establishment of a free economic zone;

7. Because of not established all kinds of free economic zones in the law

«On free economic zones» of the Republic of Uzbekistan, it has been put forward
to state article 5 in the following way:

In the Republic of Uzbekistan may created the following free economic

zones: Free trade zones, free industrial zones, free scientific-technical zones, free
touristic zones, single factory free economic zones, complex free economic zones.

8. In connection with the necessity to elucidate widely the status of

Administrative council of FEZ (one of the management organ of free economic
zones) it is proved to state article 21 in the following way: The Administrative
Council of the free economic zone is the state div responsible for the
coordination and state management of the free economic zone established by the
Cabinet of Ministers of the Republic of Uzbekistan.

9. In connection with the necessary to elucidate widely the status of

Directorate of FEZ (one of the management organ of free economic zones) it is
proved to state article 24 in the following way: The Directorate of free economic
zones (hereinafter referred to as «the Directorate») – is a legal entity in the form of
a state unitary enterprise, established for the operational management of the free
economic zones.

10. It has been scientifically proved to add new chapter «Legal status of

participants of free economic zones» to the Law of the Republic of Uzbekistan
«On free economic zones» and scientifically based to add norm as «Participants of
free economic zone»: The participant of free economic zones – subjects of
entrepreneurial activity registered in the free economic zone in accordance with the
established procedure and included by the Directorate of free economic zones to
the registration book of participants of FEZ.

11. Because of not established the conditions of termination of legal status of

participants of free economic zones it is proved to amend new article «the
termination of legal status of participants of free economic zone»

«Legal entities and individuals are accomplishing an entrepreneurial activity

in the free economic zone shall lose the status of a participant of free economic
zone in the following cases:


background image

35

when the status of the free economic zone is terminated;
termination the activity of legal entities or individuals accomplishing the

business activity in the territory of free economic zone;

reorganization (merger, acquisition, division, separation, change) of a legal

entity;

at the request of a member of the Free Economic Zone;
Failure or not improper fulfillment of the terms provided in the investment

agreement in the free economic zone

12.

It is scientifically analyzed to transfer the authority on consideration of

investment projects of Administrative council to the Directorate of free economic
zones of free economic zones. In addition, with the aim of further improvement of
management of the FEZ, it is necessary to provide the management of some free
economic zones of the Republic of Uzbekistan to the managers from foreign
companies having vast experience in the management of FEZ and made significant
contribution to improve the FEZ in many foreign countries.

13. Currently, the legal regime of the FEZ of the Republic of Uzbekistan is

limited to granting only tax and customs preferences that do not allow the
formation of a healthy investment environment in the FEZ territory and leads to a
loss of the interests of investors. In this regard, there is a need to establish a
separate legal regime based on the principle of «two systems in one country»,
based on English law, which has the flexibility and adaptability to meet the
changing needs of modern business, ensure isolation from the national judicial
system and the impact of law enforcement agencies of the country, and the impact
of everyday regulatory acts that do not have a direct relationship to the regulation
of FEZ activities. In this regard, as an experiment, it is put forward to establish
«special legal regime» in the territories of the free economic zone «Navoi»,
«Djizak» and «Angren», as these zones have been operating for many years.

On the assumption that the most favorable regime of FEZ is also the main

factor of attraction of attention and interest of foreign states to FEZ it has been
scientifically based to conclude a «lease agreement» to manage of free economic
zone «Navoi», «Djizak» and «Angren.with countries Singapore, UAE, China,
South Korea, Canada, Australia.

14

.

At the same time, it should be noted that the FEZ of Dubai, China,

Korea, and Singapore formed their brand (image) as a favorable international
investment oasis through the implementation of an advertising campaign. With the
aim of organize a large-scale advertising campaign about FEZ of the Republic of
Uzbekistan and increase the volume of flowing investment it has been proved the
necessity to advertise free economic zones operating in our country in the leading
mass media of the world as Euronews, BBC, CNN.

15. At present, in the FEZ of the Republic of Uzbekistan, investors are

granted tax privileges for a period of 3 to 10 years, depending on the volume of
investments made to the free zone. The minimum amount of investments to be
made is 300 thousand US dollars in equivalent. However, taking into account the
current situation of the development of entrepreneurship and the country’s market
infrastructure, this minimum amount of applying investment in the rate of 300,000


background image

36

USD due to its importance is very high for local investors that are considered as an
obstacle to invest to free areas by domestic investors. In order to increase the flow
of domestic investment, increase of activation local investors and create a
favorable investment climate in the free economic zones of the Republic of
Uzbekistan, it is advisable to reduce the minimum volume of investments in the
FEZ from 300.000 USD to USD 100,000 in equivalent.

The next disadvantage of the taxation order in the FEZ is the period for

calculating tax benefits. As a rule, the beginning of the validity period of tax
benefits is calculated from the date of receipt of the certificate of registration of the
FEZ participant issued by the FEZ Directorate. Since many FEZs in the country
were created recently and the infrastructure is only developing, as well as taking
into account the fact that many investors need appropriate time to set up their
production. With the aim of protection the rights and lawful interests of investors
and granting them wide facilitation it has been scientifically proved to change the
period for calculating the effect of tax benefits by determining the calculation from
the date of the start of the production of goods by the SEZ participants.

16. In the process of selection of investment projects for placement on the

territory of FEZ and registration of FEZ participants, the investor submits to the
Directorate a completed investment application for the location of production in
the territory of the FEZ with an annex to it:

information on the availability of state registration of a legal entity (investor)

or other document confirming the activity of this investor;

business plan of the proposed investment project;
information confirming the existence of the investor's experience in the

relevant sphere and / or the implementation of similar investment projects (if any);

information on financial and economic activities of the investor for the last

three years

In the absence of experience in the relevant field and in the implementation

of similar investment projects, the investor submits to the Directorate information
on the technology partners involved in the implementation of the investment
project.

If at the time of filing an investment application the investor:
carries out economic activities from 1 to 3 years, the investor submits to the

Directorate information on financial and economic activities for the actual time of
their activities;

did not carry out financial and economic activities or carried out it for less

than a year, the investor submits to the Directorate information on the financial and
economic activities of at least one founder of the investor.

Given that entrepreneurial activity is based on risk, the existence of

experience in a particular sphere does not matter and does not guarantee
achievement of success in production, organization of the business as a whole.

On this basis, the above requirements are considered inadequate to the

requirements of the time and creating obstacles for attracting a large flow of
investors. It is proved to cancel abovementioned requirements.


background image

37

In addition, the availability of the requirement to transfer all relevant

documents attached by the investor to the state or Russian language is considered a
difficult registration process.

In addition, the availability of the requirement to transfer all relevant

documents attached by the investor to the state or Russian language is considered a
difficult registration process.

This leads to unnecessary costs of money and investor time. Since English is

considered to be the main international language, it is scientifically based to cancel
the requirement to translate the provided documents into the state or Russian
language, if these documents are presented in English.

17. One of the most problematic issues in the FEZ is the procedure for

obtaining a land plot. The land plots on the territory of the FEZ are under the direct
control of the regional khokimiyats and are provided by the khokims of the
relevant regions to the FEZ participants on the basis of the decision of the
Administrative Council of FEZ. Taking into account the need to further reduce the
administrative influence on the economic sectors and expand the market
management mechanisms envisaged as one of the priority direction of the Concept
of Administrative Reform, the right to provide land plots allocated for the FEZ
enterprises should grant to the Directorate of FEZ.

18. In order to effectively operate of free economic zones, the necessity of

establishment of the activities of banks, insurance companies and consulting
centers of foreign countries has been proved. It was also scientifically based the
development of social infrastructure around free economic zones, such as the
creation of comfortable accommodation, healthcare, preschool educational
establishments, shopping facilities, leisure and recreational facilities, and physical
education and healthcare facilities for free economic zones participants.

19. Currently, in Uzbekistan it is carrying out reforms aimed at completely

improvement the system of work with the appeals of individuals and legal entities,
introduction of new effective mechanisms and methods for establishing an open
dialogue with the population, as well as studying the opinion of the population on
the development of all sectors. In this regard, it is put forward the proposal about
necessary to study the opinions and interests of the local population before creating
new free economic zones. Besides, it is considered as expedient to study the
opinions of investors on the improvement of FEZ by conducting sociological
surveys and other methods of study. This procedure is aimed at critical study and
the creation of new ideas and strategies for improving the activities of FEZ.

20. By now free economic zones «Nukus-farm», «Zomin-farm»,

«Kosonsoy-farm», «Sirdaryo-farm», «Boysun-farm», «Bustonlik-farm» ва
«Parkent-farm» have considerable meaning to develop the pharmaceutical industry
in the country. However, by considering the availability of large reserves of light
industry, cotton, silk and leather (karakul) raw materials in our country, it is proved
the proposal on creation of textile free economic zones manufacturing textile
productions oriented to export.

21. In recent years, many reforms have been implemented in Uzbekistan to

develop the tourism industry. A number of normative and legal documents on


background image

38

tourism infrastructure development have been adopted. Based on the high tourism
potential of the Republic of Uzbekistan it has been proved the creation of free
tourist zones in

Bukhara, Samarkand and Khiva

, as well as to create free

touristic zone «Zamin» in Jizzakh region and free touristic zone «Сhortok» in
Namangan region.








































background image

39

НАУЧНЫЙ СΟВЕТ DSc.27.06.2017.Yu.22.01 ПΟ ПРИСУЖДЕНИЮ

УЧЕНЫХ СТЕПЕНЕЙ ПРИ ТАШКЕНТСКΟМ

ГΟСУДАРСТВЕННΟМ ЮРИДИЧЕСКΟМ УНИВЕРСИТЕТЕ

ТАШКЕНТСКИЙ ГΟСУДАРСТВЕННЫЙ ЮРИДИЧЕСКИЙ

УНИВЕРСИТЕТ

БОЗАРОВ САРДОР СОХИБЖОНОВЧИ

СОВЕРШЕНСТВОВАНИЕ ПРАВОВОГО РЕГУЛИРОВАНИЯ

ПРЕДПРИНИМАТЕЛЬСКОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ В СВОБОДНЫХ

ЭКОНОМИЧЕСКИХ ЗОН

12.00.03 – Гражданскοе правο. Предпринимательскοе правο.

Семейнοе правο. Междунарοднοе частнοе правο






АВТΟРЕФЕРАТ ДΟКТΟРСКΟЙ (PhD) ДИССЕРТАЦИИ

ПΟ ЮРИДИЧЕСКИМ НАУКАМ












Ташкент-2018


background image

40

Тема дοктοрскοй диссертации зарегистрирοвана Высшей аттестациοннοй кοмиссией

при Кабинете Министрοв Республики Узбекистан за нοмерοм B2017.2.DSc/Yu37.

Диссертациοннοе исследοвание выпοлненο в Ташкентскοм гοсударственнοм юридическοм

университете.


Автοреферат диссертации размещен на трех языках (русскοм, узбекскοм и английскοм

(резюме)) на веб-сайте Научнοгο сοвета (www.tsul.uz) и Пοртале Инфοрмациοннοй
οбразοвательнοй сети «ZiyoNET» (www.ziyonet.uz).

Научный руководитель Эсанова Замира Нормуротовна

Οфициальные οппοненты:

Умаров Толибжон Абдуазизович

дοктοр юридических наук, дοцент


Масадиков Шерзодбек Махмудович

дοктοр юридических наук

Ведущая οрганизация:

Высшие учебные курсы Генеральной прокуратуры

Республики Узбекистан

Защита диссертации сοстοится «___» __________ 2018 гοда в __:__ часοв на заседании

Научнοгο Сοвета DSc.27.06.2017.Yu.22.01

при Ташкентскοм гοсударственнοм юридическοм

университете (Адрес: 100047, г.Ташкент, улица Сайилгοх, 35. Тел.: (99871) 233-66-36; факс:
(998971) 233-37-48; e-mail: info@tsul.uz).

С дοктοрскοй диссертацией (DSc) мοжнο οзнакοмиться в Инфοрмациοннο-ресурснοм центре

Ташкентскοгο гοсударственнοгο юридическοгο университета (зарегистрирοвана за № ___).
(Адрес: 100047, г.Ташкент, ул. А.Тимура, 13. Тел.: (99871) 233-66-36).

Автοреферат диссертации разοслан «___» __________ 2018 гοда.
(прοтοкοл реестра №____ οт «___» ___________ 2018 гοда).





Н.С.Салаев

Председатель

Научнοгο

сοвета

пο

присуждению ученых степеней, дοктοр
юридических наук, прοфессοр

У.А.Тухташева

Секретарь Научнοгο сοвета пο присуждению
ученых степеней, дοктοр юридических наук,
дοцент

Н.Ф.Имοмοв

Председатель научнοгο семинара при
Научнοм сοвете пο присуждению ученых
степеней, дοктοр юридических наук, дοцент


background image

41

ВВЕДЕНИЕ (Аннοтация дοктοрскοй диссертации)





























Эълон қилинган ишлар рўйхати

Список опубликованных работ

List of published works

I бўлим (I часть; I part)

1. Бозаров С.С. Ўзбекистон Республикасида эркин индустриал-

иқтисодий зоналар фаолиятининг ҳуқуқий тартибга солиниши // Ўзбекистон
Республикаси Олий суди ахборотномаси. – Тошкент, 2010. – №5. – Б. 37-39
(12.00.00; № 8).

2. Бозаров С.С. Эркин иқтисодий зоналар: имтиѐзлар, ҳуқуқий

кафолатлар // Ўзбекистон Республикаси Олий хўжалик суди ахборотномаси –
Тошкент, 2011 – №2. – Б. 39-41 . (12.00.00; №3).


background image

42

3. Бозаров С.С. Эркин иқтисодий зоналар халқаро ҳусусий ҳуқуқнинг

субъекти сифатида Ўзбекистон Республикаси Олий хўжалик суди
ахборотномаси – Тошкент, 2011 – №10. – Б. 39-42. (12.00.00; №3).

4. Бозаров С.С. Эркин иқтисодий зоналарнинг тадрижий ривожланиши

ва ҳуқуқий тартибга солишнинг қиѐсий таҳлили // Фалсафа ва ҳуқуқ журнали
– Тошкент, 2011. – №1. – Б. 59-61 (12.00.00; №3).

5. Бозаров С.С. Правовые основы осуществления предпринимательской

деятельности в свободных экономических зонах Республики Узбекистан //
Право и жизнь. – Москва, 2016. – №215(5) - 216(6)

6. Бозаров С.С. Некоторые вопросы правовой природы и режима

свободных экономических зон // Ўзбекистон қонунчилиги таҳлили –
Тошкент, 2016. – №1. – Б. 70-73 (12.00.00; №9).

7. Бозаров С.С. Эркин иқтисодий зоналарда тадбиркорлик фаолияти

иштирокчиларининг ҳуқуқий ҳолати // Демократлаштириш ва инсон
ҳуқуқлари – Тошкент, 2016 - №2. – Б.39-41(12.00.00; №9)

8. Бозаров С.С. Эркин иқтисодий зоналар – тадбиркорлик фаолиятини

амалга оширишннинг мақбул режими // Ўзбекистон Республикаси Олий
хўжалик суди ахборотномаси – Тошкент, 2016 – №3. – Б. 39-42. (12.00.00;
№3)

9. Bozarov S.S. Free economic zones – development of economic

cooperation between Republic of Korea and Republic of Uzbekistan // Ўзбекистон
қонунчилиги таҳлили – Тошкент, 2016. – №4. – Б. 83-85 (12.00.00; №9).

10. Бозаров С.С. Правовое регулирование предпринимательской

деятельности в свободной экономической зоне «Навои» Республики
Узбекистан // Ўзбекистон Республикаси Бош прокуратурасининг Олий ўқув
курслари Ахборотномаси – Тошкент, 2016. – №4. – Б. 53-55 (12.00.00; №11).

11. Бозаров С.С. Правовое положение государства как участника

деятельности свободных экономических зон // Ўзбекистон Республикаси
Олий хўжалик суди ахборотномаси – Тошкент, 2016 – №9. – Б. 72-77.
(12.00.00; №3)

12. Bozarov S.S. The legal bases of investment activity in the free economic

zones of the Republic of Uzbekistan. International Journal of Advanced Research,
– India, April 2016, Volume 4, Issue 4, 1388-1391. – Б. 1388-1391. (Impact factor
№ 6.118 – Index Copernicus – 56.43.)

13. Бозаров С.С. Эркин иқтисодий зоналар: уларнинг ҳуқуқий

жиҳатлари // Ҳуқуқ ва бурч. – Тошкент, 2017 – №1. – Б. 52. (12.00.00; № 2)

14. Bozarov S.S. The tendency of development of free economic zones in

the Republic of Uzbekistan // Жамият ва бошқарув. – Тошкент, 2017 – №1. – Б.
133-136. (12.00.00; №6)

15. Бозаров С.С. Совершенствование законодательства правового

регулирования предпримитальской деятельности в свбодных экономических
зонах Республики Узбекистан // Ўзбекистон Республикаси Олий Хўжалик
суди ахборотномаси – Тошкент, 2017 – №2. – Б. 76-80. (12.00.00; №3)

II бўлим (II часть; II part)


background image

43

16. Bozarov S.S. Legal spects of activity of special industrial zone

«Jizzakh» of the Republic of Uzbekistan // Cборник научных статей. Политика.
Государства и право. Современные проблемы и перспективы развития. –
Варшава, 2016. – Б. 28-30.

17. Бозаров С.С. Жанубий оролбўйи ҳудудларини тараққий этишида

эркин иқтисодий зоналар // Жанубий орол бўйи археологияси, этнографияси,
тарихи ва тарихшуносликнинг долзарб масалалари. Халқаро илмий-назарий
анжуман материаллари тўплами – Нукус, 2016. – Б. 84-86.

18. Бозаров

С.С.

Ўзбекистонда

тадбиркорлик

фаолияти

субъектларининг ҳуқуқий маданиятини ошириш ва уларни ҳуқуқий ахборот
билан таъминлаш масалалари // Юксак ҳуқуқий маданият – ривожланган
демократик ҳуқуқий давлат қуришнинг асоси: миллий тажриба ва халқаро
амлиѐт. Халқаро конференция материаллари тўплами – Тошкент, 2016. – Б.
155-164.

19. Bozarov S.S. Perspective of development of business activity in the free

economic zones of the Republic of Uzbekistan // Ташқи иқтисодий фаолиятни
ҳуқуқий тартибга солишнинг долзарб масалалари. // Республика илмий-
амалий конференцияси – Тошкент, 2017. – Б. 84-89

20.Бозаров С.С. Ўзбекистон Республикаси эркин иқтисодий зоналарида

меҳнат муносабатларининг ҳуқуқий тартибга солиниши // Ўзбекистон
Республикасининг меҳнат кодекси: ютуклари ва такомиллаштириш
истиқболлари. Республика илмий-амалий конференция материаллари
тўплами – Тошкент, 2016. – Б. 155-161

21. Бозаров С.С. Ўзбекистон Республикасида эркин иқтисодий зоналар

фоалиятининг ҳуқуқий асосларини такомиллаштиришнинг муаммолари. //
Ёш олимлар ва талабалар тадқиқотларида солиқ тизимини ислоҳ қилишнинг
илмий асослари. Республика илмий-амалий конференцияси тўплами. –
Тошкент, 2012. – Б. 57-59.

22. Бозаров

С.С. Эркин иқтисодий зоналар – мамлакатимиз

иқтисодиѐти тараққий этишининг муҳим омили сифатида // Ўзбекистонда
мустақиллик йиларида эришилган ижтимоий-иқтисодий ютуқлар:назария ва
амалиѐт. // Республика илмий-назарий конференция материаллари тўплами –
Тошкент, 2016. – Б. 369-378

23. Ўзбекистонда тадбиркорлик фаолияти субъектларининг ҳуқуқий

ахборот билан таъминлаш масалалари // Национальная система обеспечения
нажедной зашитқ прав и свобод человека в Узбекистане: достижения за годы
независимости. Материалы международной конференции – Ташкент, 2016. –
Cт. 422-430

24. Бозаров С.С. Ўзбекистон Республикасида эркин иқтисодий зоналар

фаолиятини тартибга солишнинг ҳуқуқуий жиҳатлари // Халқаро хусусий
ҳуқуқнинг долзарб муаммолари. Илмий амалий конференция материаллари
тўплами – Тошкент, 2010. – Б. 263-266.


background image

44

25. Бозаров С.С. Эркин иқтисодий зоналарнинг моҳияти, мақсадлари ва

фаолиятининг ҳуқуқий асослари // Тошкент давлат юридик институти
ахборотномаси – Тошкент, 2010 – №5. – Б. 57-59.

26. Бозаров

С.С. Ўзбекистон Республикаси «Навоий» эркин

индустриал-иқтисодий зонасида инвестиция фаолиятини ҳуқуқий тартибга
солиш // Актуальные проблемы гражданского права. Материалы
международной научно-практической конференции посвященной 85-летию
академика Рахманкулова Х.Р.

27. С.Бозаров – Ўзбекистон Республикаси эркин иқтисодий зоналар

фаолиятини фуқаролик ҳуқуқий тартибга солиш // Фуқаролик ҳуқуқини
такомиллаштиришнинг долзарб масалалари – Тошкент, 2015. – Б. 472-476.

28. Бозаров С.С. Ўзбкистон Республикаси эркин иқтисодий зоналарида

тадбиркорлик фаолиятини янада такомиллаштиришнинг ўзига хос жиҳатлари
// Фермер хўжаликларнинг ҳуқуқий асосларини такомиллаштириш
муаммолари. // Давра суҳбати тўплами. – Тошкент, 2016. – Б. 99-106.

29. Бозаров С.С. Эркин иқтисодий зоналар – тадбиркорлик фаолияти

тараққий этишининг ўзига хос ҳудуди сифатида // Тадбиркорлик фаолиятини
ривожлантириш ва хусусий мулкни ҳимоя қилиш тизимини янада
такомиллаштришнинг назарий ва амалий масалалари. // Республика илмий-
амалий конференция материаллари тўплами. – Тошкент, 2017. – Б. 386-392

30. Innovative development of free economic zones of the Republic of

Uzbekistan // Тил билганга кенг дунѐ. Юридик фанлар йўналишида инглиз
тилида илмий мақолалар тўплами – Ташкент, 2018, – Б. 5-11























background image

45




















References

Бочаров С.С. Узбекистан Республикасида эркин индустриал-иқтисодий зоналар фаолиятининг хукукий тартибга солиниши // Узбекистан Республикаси Олий суди ахборотномаси. - Тошкент, 2010. - №5. - Б. 37-39 (12.00.00; №8).

Бозаров С.С. Эркин иктисодий зоналар: имтиёзлар, ҳуқукий кафолатлар // Узбекистан Республикаси Олий хўжалик суди ахборотномаси -Тошкент, 2011 -№2. - Б. 39-41 . (12.00.00; №3).

Бочаров С.С. Эркин иктисодий зоналар халкаро ҳусусий ҳукукнинг субъекта сифатида Узбекистан Республикаси Олий хўжалик суди ахборотномаси - Тошкент, 2011 -№10. - Б. 39-42. (12.00.00; №3).

Бозаров С.С. Эркин иктисодий зоналарнинг тадрижий ривожланиши ва хукукий тартибга солишнинг киёсий тахдили // Фалсафа ва хукук журнали -Тошкент, 2011. -№1. - Б. 59-61 (12.00.00; №3).

Бозаров С.С. Правовые основы осуществления предпринимательской деятельности в свободных экономических зонах Республики Узбекистан // Право и жизнь. - Москва, 2016. - №215(5) - 216(6)

Бозаров С.С. Некоторые вопросы правовой природы и режима свободных экономических зон // Узбекистан конунчилиги тахдили -Тошкент, 2016. -№1,- Б. 70-73 (12.00.00; №9).

Бозаров С.С. Эркин иктисодий зоналарда тадбиркорлик фаолияти иштирокчиларининг ҳуқуқий ҳолати // Демократлаштириш ва инсон ҳуқуқлари - Тошкент, 2016 - №2. - Б.39-41( 12.00.00; №9)

Бозаров С.С. Эркин иктисодий зоналар - тадбиркорлик фаолиятини амалга оширишннинг мақбул режими // Узбекистан Республикаси Олий хўжалик суди ахборотномаси - Тошкент, 2016 - №3. - Б. 39-42. (12.00.00; №3)

Bozarov S.S. Free economic zones - development of economic cooperation between Republic of Korea and Republic of Uzbekistan // "Узбекистан конунчилиги тахдили - Тошкент, 2016. - №4. - Б. 83-85 (12.00.00; №9).

Бозаров С.С. Правовое регулирование предпринимательской деятельности в свободной экономической зоне «Навои» Республики Узбекистан // "Узбекистан Республикаси Бош прокуратурасининг Олий ўкув курслари Ахборотномаси - Тошкент, 2016. -№4. - Б. 53-55 (12.00.00; №11).

Бозаров С.С. Правовое положение государства как участника деятельности свободных экономических зон // Узбекистан Республикаси Олий хўжалик суди ахборотномаси - Тошкент, 2016 - №9. - Б. 72-77. (12.00.00; №3)

Bozarov S.S. The legal bases of investment activity in the free economic zones of the Republic of Uzbekistan. International Journal of Advanced Research, - India, April 2016, Volume 4, Issue 4, 1388-1391. - Б. 1388-1391. (Impact factor № 6.118 - Index Copernicus - 56.43.)

Бозаров С.С. Эркин иктисодий зоналар: уларнинг ҳуқуқий жиҳатлари // Ҳукук ва бурч. - Тошкент, 2017 - №1. - Б. 52. (12.00.00; № 2)

Bozarov S.S. The tendency of development of free economic zones in the Republic of Uzbekistan // Жамият ва бошқарув. - Тошкент, 2017 - №1. - Б. 133-136. (12.00.00; №6)

Бозаров С.С. Совершенствование законодательства правового регулирования предпримитальской деятельности в свбодных экономических зонах Республики Узбекистан И Узбекистан Республикаси Олий Хўжалик суди ахборотномаси - Тошкент, 2017 - №2. - Б. 76-80. (12.00.00; №3)

Bozarov S.S. Legal spccts of activity of special industrial zone «Jizzakh» of the Republic of Uzbekistan // Сборник научных статей. Политика. Государства и право. Современные проблемы и перспективы развития. -Варшава, 2016. - Б. 28-30.

Бозаров С.С. Жанубий оролбўйи ҳудудларини тарақкий этишида эркин иктисодий зоналар // Жанубий орол бўйи археологияси, этнографияси, тарихи ва тарихшуносликнинг долзарб масалалари. Халқаро илмий-назарий анжуман материаллари тўплами - Нукус, 2016. - Б. 84-86.

Бозаров С.С. Ўзбекистонда тадбиркорлик фаолияти субъектларининг ҳукукий маданиятини ошириш ва уларни хукукий ахборот билан таъминлаш масалалари // Юксак хукукий маданият - ривожланган демократик ҳукукий давлат куришнинг асоси: миллий тажриба ва халкаро амлиёт. Халкаро конференция материаллари тўплами - Тошкент, 2016. - Б. 155-164.

Bozarov S.S. Perspective of development of business activity in the free economic zones of the Republic of Uzbekistan // Ташки иктисодий фаолиятни хукукий тартибга солишнинг долзарб масалалари. // Республика илмий-амалий конференцияси - Тошкент, 2017. - Б. 84-89

Бозаров С.С. Ўзбекистон Республикаси эркин иктисодий зоналарида меҳнат муносабатларининг хукукий тартибга солиниши // Ўзбекистон Республикасининг мехнат кодекси: ютуклари ва такомиллаштириш истиқболлари. Республика илмий-амалий конференция материаллари тўплами - Тошкент, 2016. - Б. 155-161

Бозаров С.С. Ўзбекистон Республикасида эркин иктисодий зоналар фоалиятининг ҳуқуқий асосларини такомиллаштиришнинг муаммолари. // Ёш олимлар ва талабалар тадқиқотларида солиқ тизимини ислох килишнинг илмий асослари. Республика илмий-амалий конференцияси тўплами. -Тошкент, 2012. - Б. 57-59.

Бозаров С.С. Эркин иктисодий зоналар - мамлакатимиз иқтисодиёти тарақкий этишининг мухим омили сифатида // Ўзбекистонда мустакиллик йиларида эришилган ижтимоий-иқтисодий ютуклар:назария ва амалиёт. И Республика илмий-назарий конференция материаллари тўплами -Тошкент, 2016. - Б. 369-378

Ўзбекистонда тадбиркорлик фаолияти субъектларининг ҳуқуқий ахборот билан таъминлаш масалалари // Национальная система обеспечения нажедной зашитк прав и свобод человека в Узбекистане: достижения за годы независимости. Материалы международной конференции - Ташкент, 2016. -Ст. 422-430

Бозаров С.С. Ўзбекистон Республикасида эркин иктисодий зоналар фаолиятини тартибга солишнинг ҳукукуий жиҳатлари // Халкаро хусусий хукукнинг долзарб муаммолари. Илмий амалий конференция материаллари тўплами - Тошкент, 2010. - Б. 263-266.

Бозаров С.С. Эркин иктисодий зоналарнинг мохияти, максадлари ва фаолиятининг хукукий асослари // Тошкент давлат юридик института ахборотномаси - Тошкент, 2010 - №5. - Б. 57-59.

Бозаров С.С. Узбекистан Республикаси «Навоий» эркин индустриал-иқтисодий зонасида инвестиция фаолиятини хукукий тартибга солиш // Актуальные проблемы гражданского права. Материалы международной научно-практической конференции посвященной 85-летию академика Рахманкулова Х.Р.

С.Бозаров - "Узбекистан Республикаси эркин иктисодий зоналар фаолиятини фуқаролик хукукий тартибга солиш // Фуқаролик ҳукуқини такомиллаштиришнинг долзарб масалалари - Тошкент, 2015. - Б. 472-476.

Бозаров С.С. Ўзбкистон Республикаси эркин иктисодий зоналарида тадбиркорлик фаолиятини янада такомиллаштиришнинг ўзига хос жихатлари И Фермер хўжаликларнинг хукукий асосларини такомиллаштириш муаммолари. // Давра сухбати тўплами. - Тошкент, 2016. - Б. 99-106.

Бозаров С.С. Эркин иктисодий зоналар - тадбиркорлик фаолияти тараққий этишининг ўзига хос ҳудуди сифатида // Тадбиркорлик фаолиятини

ривожлантириш ва хусусий мулкни ҳимоя қилиш тизимини янада такомиллаштришнинг назарий ва амалий масалалари. // Республика илмий-амалий конференция материаллари тўплами. - Тошкент, 2017. - Б. 386-392

Innovative development of free economic zones of the Republic of Uzbekistan // Тил билганга кенг дунё. Юридик фанлар йўналишида инглиз тилида илмий мақолалар тўплами - Ташкент, 2018, - Б. 5-11

inLibrary — is a scientific electronic library built on the paradigm of open science (Open Science), the main tasks of which are the popularization of science and scientific activities, public quality control of scientific publications, the development of interdisciplinary research, a modern institute of scientific review, increasing the citation of Uzbek science and building a knowledge infrastructure.

CONTACTS:

Republic of Uzbekistan, Tashkent, Parkent street 51, floor 2

(+998) 99-006-61-10

info@inscience.uz

NAVIGATION:

Journals
Conferences
Organizations
Authors
Blog
Contact
© Copyright 2025 in Science All Rights Reserved | Developed by in Science | Site create by in Designer