
8
intensity and prevalence of caries indicate an increase in the incidence rate in
children of the 1st group compared with the 2nd.
References
1.
Brekhman I.I. Introduction to valeology - the science of health. - L.:Nauka,
1987.
–
p.125.
2.
Kobiyasova I.V.Clinical aspects of prevention and treatment of caries of
temporary and permanent teeth in children and adolescents.Handbook for
students and dentists / Kobiyasova I.V., Savushkina N.A. - St. Petersburg, 2007.
–
P.50.
3.
Platonov V.N.Preservation and strengthening of human health - a priority
direction of modern healthcare // Sports medicine. - 2006. - No. 2. - P.3-14.
4.
Shatalova G.S.Human health and healing nutrition. - Rostov N/D: Phoenix,
2000.
–
P.384.
5.
Suntsov V.G.Dental prevention in children. - M:med.book, 2001. - P.344.
6.
Даминова, Ш., et al. "Study of the influence of obesity in parentals on
teething in children of the first year of life who are exclusively breastfeeded." in
Library 22.1 (2022): 86-88.
7.
Даминова, Ш., Маткулиева, С., Назирова, С., & Абдиримова, Г. (2021).
Микробиологические и иммунологические показатели эффективности
лечении детей больных вирусным гепатитом «С».
in Library, 21(2), 134
–
139.
извлечено от
https://inlibrary.uz/index.php/archive/article/view/14500
8.
Исаходжаева, Х.,
et al
. "ВЛИЯНИЕ ГЕСТАЦИОННОГО ВОЗРАСТА И
МАССЫ
ТЕЛА
НОВОРОЖДЕННОГО
НА
ПРОРЕЗЫВАНИЕ
ЗУБОВ."
Stomatologiya 1.1 (82) (2021): 40-42.
9.
Разакова, Н., Г. Абдиримова,
and
М. Кодирова. "Влияние воды в
бассейне на
pH
слюны у детей." Медицина и инновации 1.1 (2021): 49
-52.
10.
Хасанова, Л., and М. Юнусходжаева. "Опыт применения препарата
биоплант для лечения пародонтита." Stomatologiya 1.2 (71) (2018): 22
-24.
TAYANCH HARAKAT IA
’
ZOLARIDA NUQSONIBO
’
LGAN BOLALARNING
OG
’
IZBO
’
SHLIG
’
I BIOLOGIYASI
А
bdullaevJ.R.
Toshkent davlat stomatologiya institute
Maktab yoshidagi bolalar salomatligining yomonlashish iirsiyat, ijtimoiy-
ekologik, ta'lim va tibbiy-tashkiliy muammolar, atrof-muhitomillari bilan
kuchaygan turli xil kelib chiqadigan omillarning kompleksta'sirinatijasidir.
Mushak-skelet tizimining patologiyasi va tishlarning paydo bo'lishi o'rtasida aniq
bog'liqlik o'rnatildi. Tayanch-harakat tizimi patologiyasi bo'lgan bolalarda tish
kariyesi va deformatsiyasining tarqalishi somatik jihatdan sog'lom bolalarga
qaraganda ancha yuqori. Maktab o'quvchilarini kompleks tibbiy ko'rikdan

9
o'tkazish ma'lumotlariga ko'ra sog'lig'ining sezilarli darajada yomonlashishi
aniqlangan.
Ishning maqsadi: 11-14 yoshli tayanch-harakat tizimi kasalliklari bilan
og'rigan bolalarning holatini o'rganish, mikrofloraning holatini va og'iz
bo'shlig'ini himoya qilishning mahalliy omillarini o'rganish.
Material va uslublar: Belgilangan maqsadga erishish uchun maktab-internat
o'quvchilaridan 38 nafari tanlab olindi. Barcha bolalar mikrobiologik va
immunologik tadqiqotlardan o'tkazildi. Tekshirilayotgan bolalarda og'iz suyuqligi
og'iz bo'shlig'i shilliq qavatidan yuvish (chayma yo'li bilan) olindi. Suyuqlik 4,5 ml
steril fiziologik eritma bilan oldindan tayyorlangan probirkalarga olindi
(Efimovich O.I, 2002). Shu tarzda olingan material birinchi suyuqlik sifatida qabul
qilindi.Keyinchalik, laboratoriyada, ushbu materialdan bir qator ketma-ket
suyuqliklar tayyorlandi, ulardan ma'lum hajm aerob va anaerob mikroblarni
yetishtirish uchun mo'ljallangan muhitga ekildi.
Natija va muhokama: Sog'lom bolalarda og'iz bo'shlig'i florasi juda xilma-
xildir. Shu bilan birga, shuni ta'kidlash kerakki, anaeroblarning miqdoriy
ko'rsatkichlari fakultativ floradan bir necha marta kattaroqdir. Bundan tashqari,
sog'lom bolalarda og'iz bo'shlig'idagi asosiy flora turli shtammlarning
streptokokklari ekanligini ko'rish mumkin.
Shu bilan birgalikda, tayanch harakat a’zolarida nuqsoni bor bolalarning
o’g’iz bo’shlig’ida disbiotik o'zgarishlar rivojlanishi, a
naeroblar sonining sezilarli
darajada kamayishi kuzatildi. Fakultativ flora sezilarli darajada oshdi. Bu
Str.mutansning sezilarli o'sishini ko'rsatadi, bu esa o'z navbatida kariyes
rivojlanishini ko'rsatadi.
Xulosa: 1. Sog'lom bolalarda og'iz bo'shlig'i mikroflorasi juda xilma-xildir.
Anaeroblarning miqdoriy ko'rsatkichlari mikroblarning fakultativ guruhidan bir
necha marta yuqoridir.
2. Tayanch-
harakat a’zolarida nuqsoni bor bolalarda og'iz bo'shlig'i florasi
sezilarli darajada o'zgaradi. Bolalarda anaeroblarning miqdoriy ko'rsatkichlari
sezilarli darajada kamaydi, ammo bu fonda fakultativ anaeroblar soni sezilarli
darajada oshgan.
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati
1.
Daminova, Sh B., and N. N. Kazakova. "The state of the physicochemical
properties of oral fluid in children with rheumatism." ACADEMICIA: An
International Multidisciplinary Research Journal 10.3 (2020): 133-137.
2.
Даминова, Ш., С. Маткулиева, С. Назирова, и Н. Раззакова. «Нарушения
биологии полости рта у детей с гепатитом С».
in Library
, т. 21, вып. 2, июнь
2021 г., сс. 47
-48, https://inlibrary.uz/index.php/archive/article/view/14501

10
3.
Исаходжаева, Х.,
et al
. "ВЛИЯНИЕ ГЕСТАЦИОННОГО ВОЗРАСТА И
МАССЫ
ТЕЛА
НОВОРОЖДЕННОГО
НА
ПРОРЕЗЫВАНИЕ
ЗУБОВ."
Stomatologiya 1.1 (82) (2021): 40-42.
4.
Исаходжаева, Хабиба. "Болаларда пренатал гипотрофиянинг тишлар
чиқиш муддатларига таъсири."
in Library 22.1 (2022): 1-115.
5.
Даминова, Ш., & Маткулиева, С. (2020). Изучение чувствительности
микробов к некторым лекарственным препаратам в условиях
in vitro!. in
Library,
20(3),
89
–87.
извлечено
от
https://inlibrary.uz/index.php/archive/article/view/14503
ПРОФИЛАКТИКА КАРИЕСА ЖЕВАТЕЛЬНОЙ ПОВЕРХНОСТИ МОЛЯРОВ У
ДЕТЕЙ. СОВРЕМЕННЫЕ ПОДХОДЫ К ПРОБЛЕМЕ С ТОЧКИ ЗРЕНИЯ
ДОКАЗАТЕЛЬНОЙ МЕДИЦИНЫ
Абдуллаев Ж.Р., Мирзаев Х.Ш., Хатамова У.Х.
Ташкентский государственный стоматологический институт, Узбекистан
Введение. Несмотря на развитие науки и технологий, кариес остается
основной
проблемой
стоматологии.
У
детей
и
подростков
кариеспреимущественно развивается в естественных углублениях
молочныхи постоянных моляров —
ямках и фиссурах. Формирование
кариозной полости возможно еще до полного прорезывания зуба [
4
]. При
отсутствии профилактических мероприятий в течение двух лет после
прорезывания моляров, признаки деминерализации эмали фиссур, или
образование кариозной полости выявляются у 70
-
85% пациентов. В
структуре КПУ у
12-15-
ти летних подростков до 95% удаленных зубов
приходится на первый постоянный моляр. Однако единого подхода к
профилактике кариеса жевательных поверхностей не выработано.
Различными авторами предлагаются дифференцированные подходы в
зависимости от возраста, индивидуальных особенностей строения зубов,
степени минерализации, интенсивности кариеса и других факторов [
7
]. Нет
единого подхода и к выбору метода профилактики: стеклоиономер,
композит
или
фторлак.
Также
обсуждаются
целесообразность
использования адгезивных систем и фторлака совместно с герметиками,
тактика в отношении герметизации фиссур с признаками начального
кариозного
поражения,
инвазивные
и
неинвазивные
методики
герметизации фиссур [2
].
Цель работы. Провести сравнительный анализ современных подходов
к профилактике кариеса жевательной поверхности моляров у детей и
подростков с точки зрения доказательной медицины. Проанализировать
оценку эффективности использования стеклоиономерных цементов и
композитных герметиков с
-
и без использования адгезивных систем и
фторлака. Выработать дифференцированные подходы к выбору метода