Doktor axborotnomasi
№
3 -
2015
110
Среди
26
пациенток
с
LSIL/CINI
у
большинства
из
них
–
у
20 (76,9%)
диагностированы
различные
инфекции
.
У
9(45%)
из
них
обнаружен
генитальный
хламидиоз
,
у
5 (25,0%) –
уреаплаз
-
моз
,
у
4(20,0%) –
сочетание
генитального
хламидиоза
и
уреаплазмоза
,
еще
у
4(20,0%) –
гарднерел
-
лез
.
Из
13
женщин
с
цитологически
верифицированной
интраэпителиальной
дисплазией
высокой
степени
тяжести
- HSIL/CINII-III,
у
9 (69,2%)
диагностированы
заболевания
,
передающиеся
половым
путем
:
из
них
у
6 (66,7%) -
генитальный
хламидиоз
,
у
3 (33,3%) –
уреаплазмоз
.
У
13
пациенток
в
ПАП
мазке
обнаружены
атипические
клетки
неопределенного
значения
,
не
исключаю
-
щие
высокую
степень
атипии
(ASC-H).
У
8(61,5%)
из
них
диагностированы
генитальный
хламидиоз
и
уреаплазмоз
.
Из
9
пациенток
с
атипическими
железистыми
клетками
– AGC
у
6(66,7%)
обнаружены
ЗППП
.
У
половины
из
них
диагностированы
хламидии
,
а
у
остальных
–
обнаружены
Gardnerellae-
vaginalis.
У
пациенток
с
ASCUS
диагностируется
генитальный
хламидиоз
у
50,0%,
уреаплазмоз
-
35,1%,
при
LSIL/CINI
обнаружен
генитальный
хламидиоз
у
45%,
уреаплазмоз
- 25,0%,
сочетание
генитального
хламидиоза
и
уреаплазмоза
- 20,0% ,
еще
гарднереллез
у
20,0%
обследованных
.
При
HSIL/CINII-III
определяется
генитальный
хламидиоз
у
66,7%,
уреаплазмоз
33,3%,
при
ASC-H -
генитальный
хламидиоз
и
уреаплазмоз
отмечается
у
61,5%
и
при
атипических
железистых
клетках
– AGC
генитальный
хламидиоз
и
уреаплазмоз
диганостируется
у
66,7%
женщин
.
Проведенное
ис
-
следование
показывает
высокую
частоту
инфекций
передаваемых
половым
путем
у
женщин
с
ати
-
пическими
изменениями
шейки
матки
.
ҚОРАҚАЛПОҒИСТОН
РЕСПУБЛИКАСИДА
ОНАЛИКНИ
ВА
БОЛАЛИКНИ
МУҲОФАЗА
ҚИЛИШ
ТИЗИМИДА
ЭРИШИЛГАН
ЮТУҚЛАР
Д
.
Ж
.
Бекбаева
Қорақалпоғистон
Республикаси
соғлиқни
сақлаш
вазирлиги
,
Нукус
ш
.
Қорақалпоғистон
Республикаси
соғлиқни
сақлаш
вазирлиги
тизимида
Республика
ихтисослаштирилган
Акушерлик
ва
гинекология
илмий
Амалий
медицина
маркази
Нукус
филиали
,
Республика
болалар
кўп
тармоқ
тиббиёт
маркази
,
Республика
шошилинч
тез
тиббий
ёрдам
илмий
маркази
Нукус
филиали
,
шаҳар
ва
барча
туман
тиббиёт
бирлашмаларида
16
та
туғруқ
бўлимлари
ва
болалар
бўлимларида
, 26
оилавий
ва
кўп
тармоқли
поликлиникалари
ва
188
та
қишлоқ
врачлик
пунктларида
, 279
акушер
-
гинеколог
, 18
болалар
гинекологи
, 302
педиатр
, 64
неонатологлар
ва
1417
нафар
акушеркалар
аҳолига
оналикни
ва
болаликни
муҳофаза
қилиш
ишлари
юзасидан
хизмат
кўрсатиб
келмоқдалар
.
Тиббиёт
ходимларининг
энг
аҳамиятли
вазифаларидан
бири
-
Давлат
дастурлари
буйича
Ўзбекистон
Республикаси
Президентининг
Карорлари
2014
йил
1-
августдаги
“2014-2018
йилларда
Ўзбекистонда
аҳолининг
репродуктив
саломатлигини
мустаҳкамлаш
,
оналар
,
болалар
ва
ўсмирлар
соғлиғини
муҳофаза
қилиш
борасидаги
Давлат
Дастури
тўғрисида
”
ги
ПҚ
-
№
2221-
сонли
Қарори
буйича
ҳар
бир
тиббиёт
ходими
ўз
олдиларига
“
ҳомиладорларга
,
туққан
аёлларга
,
чақалоқларга
тиббий
ёрдам
кўрсатиш
ҳамда
она
ва
бола
саломатлигини
муҳофаза
қилиш
тизимини
ривожлантириш
ва
мустаҳкамлаш
,
ҳар
бир
шаҳар
ва
туманларда
соғлом
бола
туғилиши
ва
тарбияланиши
учун
зарур
шарт
-
шароитларни
яратиш
ва
мамлакатимизда
амалга
оширилаётган
ишларни
янада
кучайтириш
ва
уларнинг
самарадорлигини
ошириш
,
шунингдек
тиббиёт
муассасалари
ҳамда
жамоат
ташкилотлари
томонидан
кенг
ишлар
,
шу
жумладан
оилада
ва
жамиятда
репродуктив
саломатликни
мустаҳкамлаш
,
жисмоний
ва
маънавий
баркамол
авлодни
шакллантириш
вазифалари
”
ни
мақсад
қилиб
қуйиб
,
шу
буйича
ишлар
олиб
борилмоқдалар
.
Республика
бўйича
туғиш
ёшидаги
аёллар
,
ўсмирлар
ва
болаларни
соғломлаштириш
тадбирлари
,
жумладан
2-
босқичли
“
Соғломлаштириш
ҳафталиклари
”
ни
ташкил
қилиш
,
никоҳдан
олдин
тиббий
кўрикдан
ўтказиш
,
болалар
орасида
юқумли
касалликларни
тарқалишини
олдини
олиш
мақсадида
тасдиқланган
календарь
бўйича
эмлаш
тадбирлари
,
бирламчи
бўғинда
аҳолига
кўрсатилаётган
тиббий
хизмат
сифатини
яхшилаш
мақсадида
қишлоқ
врачлик
пунктларини
намунавий
ҚВПларига
айлантириш
,
уларнинг
ва
туғруққа
ёрдам
берувчи
ва
болалар
муассасаларининг
материал
-
техник
базасини
мустаҳкамлаш
,
шунингдек
аҳоли
ўртасида
микронутриент
етишмовчилигини
олдини
олиш
,
ҳомиланинг
ривожланишидаги
нуқсонларни
эрта
аниқлаш
мақсадида
ҳомиладорларни
скрининг
текширувидан
ўтказиш
тадбирлари
давом
этмоқда
.
111
Doktor axborotnomasi
№
3 -
2015
РИАваГИАТМ
НФ
,
РБКТТМ
методик
–
ўқитиш
-
ташкиллаштириш
ва
даволаш
ишларини
олиб
боради
.
Барча
туғруқ
бўлимлари
Азия
ривожланиш
банк
томонидан
2008
йил
, 2010
йил
«
Саломатлик
-2», 2013-2014
йиллар
“
Саломатлик
-3”
проекти
буйича
портатив
УЗИ
,
туғилган
чақалоқлар
ва
аёллар
учун
ўпка
нафас
йулларига
кислород
берувчи
аппарат
–
ИВЛ
,
кардиомониторлар
,
туғилган
чақалоқлар
реанимацион
стол
,
кювез
,
муляжлар
ва
янги
туғилган
чақалоқлар
учун
тиббий
асбоб
усканалар
билан
жихозланган
.
2014
йилда
Қорақалпоғистон
Республикасида
туғиш
ёшидаги
аёллар
сони
01.01.2014
йил
ҳолатига
481864
ташкил
этиб
, 2008
йилга
нисбатан
(454249) 27615
нафарга
кўпайган
.
Шу
жумладан
вояга
етмаган
15-18
ёшдаги
қизлар
50393
нафар
-10,5%
ни
ташкил
қилади
,
шунингдек
598 172
нафар
0-18
ёшли
болалар
ҳисобга
олинган
.
Шу
кунга
келиб
, 481 864
нафар
фертил
ёшдаги
аёллар
, 50393
нафар
15-18
ёшдаги
ўсмир
қизлар
ва
598 172
нафар
0-18
ёшли
болаларниг
барчаси
100%
тизимли
профилактик
кўрик
билан
қамралди
.
Касаллик
аниқланган
шаҳслар
тегишли
ДПМларда
соғломлаштирилди
.
Скрининг
-
марказида
ҳомиладор
аёллар
ва
чақалоқлар
орасида
,
бирламчи
бўғин
даражасида
ҳомиладор
аёлларнинг
барвақт
пренатал
скринингини
ўтказилмоқда
.
Т
óìàí/øà
ҳ
à
ğ
òèááè¸ò áè
ğ
ëàøìàëà
ğ
èäà
ҳ
îìèëàäî
ğ
ëèêíèíã I-
чи
уч
ойлигида
24970
нафар
ҳомиладорларни
оммавий
ультратовуш
текширувидан
ўтказилган
.
Х
àâôëè ãó
ğ
ó
ҳ
ãà àæ
ğ
àòèëãàí
ҳ
îìèëàäî
ğ
à¸ëëà
ğ
íè ¢ç âà
қ
òèäà ñê
ğ
èíèíã ìà
ğ
êàçèãà
ş
áî
ğ
èëèøè,áîëàëèêäàí
íîãè
ğ
îíëà
р
òó
ғ
èëèøèíè
нг
îëäèíè îëèø
ş
çàñèäàí òó
ғ
ìà âà è
ğ
ñèé êàñàëëèêëà
ğ
íè áà
ğ
âà
қ
ò àíè
қ
ëàíèøíè ò¢ëà
қ
îíëè
îëèá áî
ğ
èø
мақсадида
скрининг
марказида
18906
ҳомиладор
скрининг
марказида
УТТ
дан
ўтказилиб
,
227
тасида
ҳомила
ривожланишида
нуқсонлар
аниқланган
ва
ҳомиладорлик
туқтатилиб
,
болаликдан
ногиронлар
туғилиши
олди
олинди
.
2014
йилда
Ўзбекистонда
илк
маротаба
фақат
Қорақалпоғистон
Республикасида
ҳамкорликдаги
лойиҳалардан
2
ёшдан
5
ёшгача
бўлган
болалар
орасида
гижжа
касаллигининг
олдини
олиш
мақсадида
“
Витамин
“
А
”
саплиментацияси
билан
биргаликда
“
Мебендазол
”
таблеткасини
бериш
йўли
билан
саломатлик
ҳафталиги
ўтказилди
.
Бугунги
кунда
23
тур
“
Витамин
“
А
”
саплиментацияси
168
минг
болага
ўтказилди
.
Ўзбекистон
Республикаси
Соғлиқни
сақлаш
вазирлигининг
2012
йил
24
октябрдаги
1379-
сонли
фармойиши
билан
қамраб
олинган
Беруний
,
Тўрткўл
,
Шўманой
,
Хўжайли
,
Қораўзак
ва
Тахтакўпир
туманларида
29
октябрдан
3
ноябргача
бўлган
даврда
6-24
ойлик
болаларнинг
ривожланишини
баҳолаш
бўйича
тадқиқот
ишлари
махсус
ўқув
курсларидан
ўтган
мутахассислар
ва
Республика
ихтисослаштирилган
илмий
амалий
педиатрия
тиббиёт
марказининг
етук
мутахассислари
томонидан
олиб
борилди
.
Натижада
танлаб
олинган
6-24
ойгача
бўлган
болаларга
уй
шароитида
болалар
овқатини
бойитиш
учун
витаминлар
ва
минералларга
бой
бўлган
“
Спринклс
”
кукуни
тарқатилди
.
Қишлоқ
аҳолисида
яшовчи
болаларни
таркибида
йод
бўлган
препаратлар
(
антиструмин
,
микройодид
)
билан
таъминлаш
мақсадида
тендер
ўтказилди
ва
34,5
млн
сўмлик
таркибида
йод
бўлган
препаратлар
олиниб
болаларга
бепул
тарқатилди
.
Қишлоқ
жойларда
яшовчи
37116
ҳомиладорга
таркибида
витамин
ва
минераллар
бўлган
168707
банка
поливитамин
комплекси
тарқатилган
.
Аёлларда
исталмаган
ҳомиладорликни
олдини
олиш
мақсадида
барча
даволаш
профилактика
муассасалари
4
турдаги
контрацептив
воситалари
билан
таъминланган
. 2014
йил
давомида
экстрагенитал
касаллиги
ва
акушерлик
патологияси
бўлган
аёллар
орасида
контрацепция
турларидан
бачадон
ичи
воситаси
билан
58474
ТЁА
,
орал
контрацептив
воситаси
12092
та
,
ва
инъекцион
контрацептив
воситаси
билан
9551
ТЁА
қамралиб
, 2453
нафар
ТЁА
резина
маҳсулоти
билан
бепул
таъминланди
.
Натижада
2008
йилга
нисбатан
туғилиш
кўрсатқичи
27,5
дан
21,2
промиллига
камайди
.
Жумладан
, 35-44
ёшдаги
туғруқлар
2030
дан
1211
га
,
тўртинчи
туғруқлар
2462
дан
1434
га
,
бешинчи
туғруқлар
422
дан
93
га
,
бир
йилгача
муддат
билан
туққанлар
611
дан
14
га
,
икки
йил
муддат
билан
туққанлар
4034
дан
1215
нафарга
камайишга
эришилди
ва
оналар
ўлими
кўрсатгичи
2008
йилга
нисбатан
2014
йил
30,5
дан
23,0
промиллига
,
болалар
ўлими
кўрсатқичи
16,7
дан
12,2
промиллига
камайди
.
Қорақалпоғистон
Республикасида
1
та
“
Болалар
уйи
”
Тахиятош
шаҳри
жойлашган
бўлиб
,
мослаштирилган
бинода
, 40
ўринга
мўлжалланган
.
Муассаса
2008
йилда
тўлиқ
капитал
таъмирдан
чиққан
.
Дори
дармонлар
билан
тўлиқ
таъминланган
.
Doktor axborotnomasi
№
3 -
2015
112
Ҳозирги
кунда
32
нафар
бола
3
гуруҳда
тарбияланмокда
. 0 -1
ёшгача
-1
нафар
, 1-3
ёшгача
-11, 3-4
ёшгача
-8, 4-6
ёшгача
-10, 6-
ёшдан
юкори
-2
бола
тарбияланмокда
.
Болалар
уйида
тарбияланаётган
болаларнинг
барчаси
ДПМ
шифокарлари
томонидан
йилига
2
мартаба
мутаҳассислар
иштироқидаги
чуқур
тиббий
кўрикдан
ўтказилиб
,
соғломлаштири
ишлари
давом
этмоқда
.
Эпидемиологик
барқарорликни
ва
бошқарилувчи
юқумли
касалликларга
профилактик
эмлаш
сифатини
ошириш
мақсадида
,
Миллий
эмлаш
календари
асосида
сил
касаллигига
қарши
(
БЦЖ
-1) -
99,8%,
вирусли
гепатит
“
В
” (
ВГВ
) -99,5%,
қизамиқга
қарши
(
КПК
) -98,9%
Дифтерия
,
коклюш
,
столбнякга
(
КДиС
) -99,5%
шол
касаллигига
(
ОПВ
) -99,2%,
гемофиллия
инфекцияга
қарши
-99,5%;
эмланди
.
24.03.2014
й
.
№
81
фармойиш
асосида
24.03.2014
й
.
янги
ротавирус
инфекцияга
қарши
эмлашни
амалга
тадбиқ
этиш
бўйича
бош
мутахассислар
ва
тиббиёт
ходимлари
орасида
семинар
ўтказилди
.
Бугунги
кунда
51000
доза
Ротарикс
вакцинаси
олинди
ва
15536
нафар
бола
эмланди
.
Ихтисослаштирилган
муассасаларда
эпидемик
барқарорликни
таъминлаш
мақсадида
4500
доза
МЕВАК
вакцинаси
олинди
ва
4344
нафар
аҳоли
эмланди
. “
Меҳрибонлик
”
ва
болалар
уйида
давомида
тарбияланувчи
149
нафар
бола
грипп
касаллигига
карши
эмланди
.
Ўзбекистон
Республикаси
Президентининг
2014
йил
1
августдаги
“2014-2018
йилларда
Ўзбекистонда
аҳолининг
репродуктив
саломатлигини
янада
мустаҳкамлаш
,
оналар
,
болалар
ва
ўсмирлар
соғлиғини
муҳофаза
қилиш
борасидаги
Давлат
дастури
тўғрисида
”
ги
ПҚ
-2221-
сонли
Қарори
ижросини
таъминлаш
,
Оналик
ва
болаликни
мухофаза
килиш
хамда
тиббий
ёрдам
сифатини
ошириш
максадида
Ўзбекистон
Республикаси
Соғлиқни
сақлаш
вазирлиги
ва
Ўзбекистон
Соғлиқни
сақлаш
ва
фармацевтика
ходимлари
касаба
уюшмаси
Республика
Кенгашининг
2015
йил
5-
майдаги
12/21-38
сонли
қўшма
карорини
бажариш
мақсадида
Қорақалпоғистон
Республикасининг
шахар
ва
туманларда
Оналикни
ва
болаликни
муҳофаза
қилиш
бўйича
фаолият
кўрсатаётган
муассасалар
(
РИАваГИАТМ
Нукус
филиали
,
РБКТТМ
,
шаҳар
ва
туманлар
тиббиёт
бирлашмаларига
қарашли
ДПМ
,
туғрик
бўлимлари
ва
болалар
бўлимлари
)
ва
шу
муассасаларда
фаолият
юрутувчи
шифокорлар
ва
ўрта
тиббиёт
ходимлари
ўртасида
“
Оналик
ваболаликни
муҳофаза
қилиш
бўйича
энг
яхши
даволаш
-
профилактика
муассасаси
ва
тиббиёт
ходими
”
кўрик
танловининг
1-
босқичи
ўтказилди
.
Кўрик
танловга
иштирок
этган
ва
энг
яхши
“
Оналик
ва
болаликни
муҳофаза
қилиш
бўйича
энг
яхши
даволаш
профилактика
муассасаси
”
деб
хисобланган
1
дан
муассаса
ва
«
Энг
яхши
тиббиёт
ходими
»
номзодларидан
ДПМ
,
шаҳар
ва
туман
миқиёсида
энг
яхши
деб
тан
олинган
1
дан
шифокор
ва
1
дан
ўрта
тиббиёт
ходимлари
2-
босқич
Қорақалпоғистон
Республикаси
соғлиқни
сақлаш
вазирлигига
номзодлар
тақдим
этилди
.
Қорақалпоғистон
Республикасининг
соғлиқни
сақлаш
вазирлигининг
ишчи
гуруҳ
томонидан
шаҳар
ва
туманлардан
тақдим
этилган
номзодларнинг
оналик
ва
болаликни
муҳофаза
қилиш
бўйича
олиб
бораётган
ишлари
,
уларнинг
билим
даражалари
,
касбий
малакаси
,
ахолига
кўрсатаётган
тиббий
ёрдам
сифати
,
аҳоли
тиббий
маданиятини
ошириш
ва
репродуктив
саломатлиги
борасида
олиб
бораётган
ишлари
хамда
туғруққа
кўмаклашиш
муассасасининг
иш
фаолиятини
баҳолаш
кўрсаткичлари
ўрганиб
чиқилди
.
Шунингдек
“
Оналик
ва
болаликни
муҳофаза
қилиш
бўйича
энг
яхши
даволаш
профилактика
муассасаси
”
номзодига
лойиқ
деб
топилган
муассасанинг
кадрлар
билан
таъминланиши
,
материаллик
техник
базаси
,
аҳолига
кўрсатаётган
тиббий
ёрдам
сифатини
боҳоловчи
маълумотлари
ва
фотоальбомлари
ҳисобга
олинди
ва
якуний
хулоса
берилди
.
“
Оналик
ва
болаликни
муҳофаза
қилиш
бўйича
энг
яхши
даволаш
-
профилактика
муассасаси
ва
тиббиёт
ходими
”
деб
танланган
1-
ўринга
лойиқ
деб
топилган
ғолиб
ходим
ва
муассасалар
Ўзбекистон
Республикаси
3-
босқичига
қатнашиш
учун
тақдим
этилди
.
Қорақалпоғистон
Республикаси
Соғлиқни
сақлаш
вазири
Д
.
Ш
.
Ходжиев
томонидан
“
Оналик
ва
болаликни
муҳофаза
қилиш
бўйича
энг
яхши
даволаш
-
профилактика
муассасаси
ва
тиббиёт
ходими
”
кўрик
танлови
ғолибларини
табриклаб
,
Қорақалпоғистон
Республикаси
касаба
уюшмалари
ташкилотлари
бирлашмаси
томонидан
фахрий
ёрлиқлар
ва
қимматбаҳо
совғалар
билан
да
такдирланишди
.