Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil, 2024-yil, mart
www.e-itt.uz
18
XALQARO MEHNAT MIGRATSIYASIDA YUQORI MALAKALI
MUTAXASSISLARNI TASNIFLASH TENDENSIYALARI
Habibullayev Komiljon
Toshkent davlat sharqshunoslik universiteti
ORCID: 0009-0004-2282-6214
Annotatsiya.
Ushbu maqolada olimlarning ilmiy tadqiqotlari va tahlillari natijasida yuqori
malakali migrantlarga berilgan ta’riflari muhokama qilingan. Nazariy
va iqtisodiy-siyosiy
amaliyotda yuqori malaka va mahoratni aniqlash muammolariga ahamiyat qaratildi.
Kalit so
‘
zlar:
yuqori malakali migrantlar, mehnat muhojirlari,
iste’dodlar, mahorat.
ТЕНДЕНЦИИ КЛАССИФИКАЦИИ ВЫСОКОКВАЛИФИЦИРОВАННЫХ
СПЕЦИАЛИСТОВ В МЕЖДУНАРОДНОЙ ТРУДОВОЙ МИГРАЦИИ
Хабибуллаев Комилжон
Ташкентский государственный университет Востоковедения
Аннотация.
В данной статье рассматриваются определения, данные
высококвалифицированным мигрантам в результате научных исследований и анализа
ученых. Особое внимание было уделено проблемам определения высокой квалификации и
умений в теоретической и экономико
-
политической практике.
Ключевые слова:
высококвалифицированные мигранты, трудовые мигранты,
таланты, навыки.
TRENDS IN THE CLASSIFICATION OF HIGHLY QUALIFIED SPECIALISTS IN
INTERNATIONAL LABOR MIGRATION
Khabibullaev Komiljon
Tashkent State University of Oriental Studies
Abstract.
This article discusses the scientific theoretical definitions given by scientists to
highly skilled migrants. Particular attention was paid to the problems of determining high
qualifications and skills in theoretical and economic-political practice.
Keywords:
highly qualified migrants, trudovye migrants, talents, skills.
Kirish.
So‘nggi bir necha o‘n yilliklarda malakali migrantlar xalqaro migratsiya oqimining,
xususan rivojlangan mamlakatlar uchun borgan sari muhim elementiga aylanib bormoqda.
Yuqori malakali mutaxassislarning xalqaro migratsiyasi
–
hozirgi kundagi dolzarb savollardan
biri bo‘lib, iqtisodchi, siyosatchi va ishbilarmonlarni ham o‘ziga jalb qilmasdan qolmagan. Shu
o‘rinda, qimmatbaho ko‘nikmalarga ega bo‘lgan shaxslarning xalqaro migratsiyaga moyilligi
yuqori bo‘ladi. Ushbu hodisani o‘rganishda ko‘plab iqtisodchi, s
otsiolog, tarixchi, huquqshunos
va psixologlar tomonidan tadqiqotlar olib borilgan.
UO
‘
K: 339.97
III SON - MART, 2024
18-23
Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil, 2024-yil, mart
www.e-itt.uz
19
Yuqori malakali migrantlarning yagona, kelishilgan ta’rifi mavjud emas. Ushbu
konseptsiya kim tomonidan yuritilayotganiga qarab
o‘zgarishini
ko‘rish mumkin, iqtisodchilar
sotsiologlardan farqli, jarayoning iqtisodiy mexanizmlarini talqin etgan ta’riflarni afzal ko’rsa,
siyosatchilar esa boshqa nuqtai nazarga ega bo‘lishi mumkin. Shu jihatdan olganda ham,
tadqiqot mavzusi dolzarb bo
’lib, yuqori
malakali mutaxasislar va ularning mehnat
migratsiyasiga nisbatan yagona ta’rifni keltirish imkonini beradi.
Adabiyotlar sharhi.
Yuqori malakali migrantlar
–
bu bir mamlakatdan boshqa mamlakat chegarasini kesib
o‘tgan muayyan ta’lim
darajasi yoki kasbiy mahoratga ega mutaxassislardir. Ularning
migratsiyasi qabul qiluvchi mamlakatlarning iqtisodiyoti va ijtimoiy sohasiga muhim ta’sir
ko‘rsatadi. Asosan ularning bilim va ko‘nikmalari innovatsiyalar o‘sishi va fan, texnologiya,
tibbiyot kabi sohal
arning o‘sis
h
iga turtki bo‘ladi.
So'nggi yillarda migratsiya iqtisodiyoti sohasida migratsiyaning keng ta’siri va bu
jarayonlarda yuqori malakali migrantlarning muammolarini o’rganishga qaratilgan tadqiqotlar
tez sur’atlar bilan o’sib borishini
kuzatish mumkin.
Miyalar sizib chiqib (iste
’dodlar) ketishi savollariga qiziqqan iqtisodchilar, xalqaro
malakali migratsiya ma’lumotlar to‘plamidan foydalangan holda, yuqori malakali immigrantlar
o‘rta ta’limdan keyingi yoki oliy ta’lim ma’lumotiga ega bo’lgan chet elda tavallu
d topgan
ishchilar sifatida Carrington va Detragiache tomonidan qarashlar mavjud (Carrington and
Detragiache, 1998).
Parsonning fikricha, yuqori malakali migrantlar odatda yaxshi haq to‘lanadigan ishlarda
faoliyat yuritadilar va past malakali migrantlarga nisbatan yuqori har
akatchanlik ko‘rsatgichga
egalar (Parsons et al., 2020).
Agneshka Veynerning ta’kidlashicha, yuqori malakali migrantlarni aniqlashda ilmiy
adabiyotlar migratsiya oqimining mehnat bozoriga yo’naltirilishida ta'l
im, malaka va daromad
asosiy mezonlari kabi
ko’p jihatdan foydalaniladi
(Weinar, Klekowski and Imiscoe, no date).
Tadqiqot metodologiyasi.
Tadqiqot ishida yuqori malakali migratsiya oqimlarini tahlil qilish, tipologiyalarini
muhokama qilish, malakali muttaxassislar xalqaro migratsiyada nazariy jihatdan tasniflanishi
ko‘rib chiqish va ilmiy xulosalar berishdan iborat.
Tahlil va natijalar muhokamasi.
Yuqori malakali migrantlar kimlar? Tadqiqotlarga ko‘ra, yuqori malakali
mutaxassislarning migratsiyasi ya
’ni ma’lum xususiyatl
arg
a ega bo‘lgan va shuning uchun
ma’lum bir toifadagi viza olish huquqiga ega bo‘lgan chet ellik ishchilarni nazarda tutadi.
Yuqori malakali mutaxassislarni o‘rganadigan olimlar odatda ma’lumotlarga asoslangan
holda ta’riflaydilar.
Yuqori malakalarni bahola
shda eng aniq nuqta bu ta’lim darajasi
(Borjas,
2005; Peri and Sparber, 2011) yoki kasbiy mahorat (Bouvier and Simcox, 1995). Iqtisodchilar
ko’pincha tahlil uchun ma’lumotlarni ixchamlashtirgan holda, yuqori malakali migrantlar
oliy
ma’lumotga ega bo‘
lgan shaxslardir deb yuritishadi.
Louellning ta’kidlashicha, oliy ta’lim bu “eng qulay xalqaro statistika” bo‘lgani uchun u
yuqori malakali mutaxassislar uchun asosiy standart ko‘rsatkichga aylangan
(Lowell, 2005).
Iqtisodchilar to
monidan ta’lim darajasi
g
a qaratilgan ushbu yondashuv keng qo‘llanilinadi, o‘z
o‘rnida migrantlarni toifalashda, ular orasidadan yuqori malakali mutaxassislarni aniqlashni
osonlashtiradi.
Miyalar tark etishi, aqllar sizib chiqib ketishi bo‘yicha savollar b
ilan
shug‘illangan iqtis
o
dchi tadqiqotchilar, xalqaro malakali migratsiya ma’lumotlar to‘plamidan
foydalangan holda, malakali migrantlarni chet elda tug‘ilgan, universitet yoki o‘rta ta’limdan
keyingi ta’limga ega deb tasniflaydilar
(Carrington and Detragiache, 1998; Adams, 2003;
Docquier and Marfouk, 2006).
Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil, 2024-yil, mart
www.e-itt.uz
20
1-jadval
Yuqori malakali migrantlarga berilgan ta’riflar
Olim/mamlakat
Berilgan ta’rif
Niderlandiya
“Kennismigrant” (KM) atamasi gollandiyalik kennismigrant so‘zidan tarjima
bo‘lib, “bilimga ega
muhoj
ir”, inglizcha “knowled
g
emigrant”, shuningdek,
“yuqori malakali migrant” deb ham ataladi. Boshqacha aytganda, yuqori
malakali mutaxassis.
V.I.Mukomel
65 yoshgacha bo‘lgan, barcha oliy yoki to‘liq tamomlanmagan oliy ma’lumotga
ega bo‘lgan chet el fuqa
rolari yuqori malakali migrantlar deb yuritiladi.
E.D.Rubinskaya
“Мигранты профессионалы” atamasi uchta kichik guruhni o‘z ichiga oladi:
malakali xorijiy mutaxassislar, yuqori malakali xorijiy mutaxassislar,
ekstramalakali xorijiy mutaxassislar. Barcha kategoriyalarni umumiy qilib
ay
tganda, yuqori malakali migrantlar deb ko‘rish mumkin.
R.Iredale
Muallif tomonidan ta’riflanganidek, yuqori malakali migrantlar –
bu oliy
ma’lumotga ega yoki muayyan sohada katta ish tajribasiga ega che
t el
fuqarolari. Ular ko‘pinc
ha yuqori maoshli yoki eng daromadli ishlarni
bajaradilar va ularning harakatlari iqtisodiyot rivojlanishiga ulkan xissa
qo‘shadi
M.Xertsog, L.Sandoz
Ba’zi mualliflar yuqori malakaga ega migrantlarni “qidiruvdagi migrantlar”
deb atashgan.
J.S.Ribeiro
Ribeironing tadqiqotiga ko
‘
ra yuqori malakali migrantning tan olinishi nafaqat
uning malakasiga, balki qabul qiluvchi mamlakatning siyosatiga ham bog‘liq.
Oleribe OO
Yuqori malakali immigrantlar
–
oliy ma’lumotli mutaxassis maqom
iga ega yoki
muayyan muammoni yechish, yangi mahsulot yaratish va mavjud tizimni
yaxshilashga zarur noyob ko‘nikmalarga ega bo‘lganlar deb ta’riflaydi.
P.Triadafilopoulos
Yuqori malakali migrantlar yuqori maosh oladigan, zarur ko‘nikmalarga ega
bo‘lgan va
oson integratsiyalashadigan
odamlardir. Ular to‘g‘r
i
sida “istalgan”
migratsiya oqimi ham deb ta’rif ber
ib o
‘
tgan.
Biroq, belgilangan mamlakat istiqboli turli xil tasniflar va ma’lumotlarni talab qiladi.
Ko‘pgina olimlar OECD tomonidan taklif etilgan ta’riflardan foydalanadilar, odatda ular ta’lim
darajasi
ni kasb bilan bog‘lab yuborishadi
(Weinar, Klekowski and Imiscoe, 2020). 1990-
yillarda OECD yuqori malakali deganda shaxsning ma’lum bir sohada oliy ma’lumotga ega yoki
shu sohaga ekvivalent ish tajribasi bor ekanligini bayon etis
hgan. O‘sha yillarda “y
uqori
malakali mutaxassislar, mustaqil rahbarlar va yuqori darajali menejerlar, ixtisoslashgan
texniklar yoki treyderlar, investorlar, ishbilarmonlar, asosiy ishchilar va subpudratchi
lar” dan
iborat bo‘lishgan.
Ta’kidlab o‘tish joiz,
aksariyat mamlakatlar y
uqori malakali immigrantlarni ta’lim darajasi
va kasb-
hunar nuqtai nazaridan ham o‘lchaydilar.
Boshqa tomondan qaralsa, davlat siyosati tadqiqotchilari yuqori malakali ishni "mahorat"
tushunchasi orqali kontseptsiyalashtiradilar. Bu afzallik yuqori malakali migrantlarga, ayniqsa,
muayyan bilim va malakalarga ega bo‘lgan shaxslarga nisbatan aniq utilitar nuqtai nazarga mos
keladi, ko‘pgina tadqiqotchilar ularni "mahorat" yoki "inson ka
pitali" deb atashadi (Mahroum,
1999; Dzvimbo, 2003).
Yuqori malakali mig
rantlar to‘g‘risida ma'lumotga ega bo’lishning yana bir usuli –
ish haqi
miqdoridan kelib chiqib malaka va ta’lim ko‘ratkichi sifatida foydalanish mumkin. Jorj Borjas
ushbu kontsepts
iyani muhojirlar va huddi shunday ko‘nikmalarga eg
a mahalliy aholi mamlakat
mehnat bozorida ideal o’rinbosar ekanligini ta’kidlab o‘tgan
(Borjas, 2005). Shuningdek, u
ko‘nikmalarni daromad darajasi bilan o‘lchash usulini taklif qilgan birinchi olimlardan
bo‘lgan.
U ma’lum darajadagi daromad chegarasini
belgilash va yuqori malakali migrantlar bu
chegaradan yuqori bo‘lganlar qatorida bo‘lishini taklif qildi. Borjasning fikricha, o‘xshash
malakaning qiymati barcha mamlakatlarda bir xil ko‘rsatkichda aks etad
i, ish beruvchilar har
Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil, 2024-yil, mart
www.e-itt.uz
21
doim ushbu malakali ishchilarning sof qiymatini tan
olishda qo‘l keladi, bu esa o‘z o‘rnida
ma‘lumotlar to‘plamini solishtirishga imkon beradi
(Borjas, 1987).
Immigrantlar toifalari davlat manfaatlari bilan ham aniqlanadi: mehnat bozorining
hozirgi ehtiyojlari, shuningdek, boshqa iqtisodiy va ijtimoiy muammolar bilan belgilanadi.
Ko‘pgina olimlar “yuqori malakali” so’zi yillar davomida istalgan, uzluksiz migratsiya bilan
sinonimga aylanganligini ta’kidlaganlar
(Beaverstock, 2005; Bielewska, 2021). Kuzatishlarga
qaraganda, ma’lum bir mamlakatga ta’lim d
arajasi bilan belgilanadigan malakali viza orqali
kirganlar, ko‘pincha integratsiya jarayonlarida kamroq qiyinchiliklarga duch kelishadi va
farovonlik jihatidan mamlakatga kamroq yuk
bo‘ladilar deb qaraladi.
Eng asosiysi jamoatchilik vakillari malakali muho
jirlar mehnat bozoridagi bo‘shliqni
to‘ldiradi, uy ishchilari o‘rniga o‘tishlari ehtimoli kamroq va shuning uchun to‘g‘ridan
-
to‘g‘ri
raqobat tug‘dirmaydi deb qarashadi
(Kerr et al., 2016).
Mualliflar nutqlarining izchil elementlar
idan biri shundaki, “ma
h
oratlar” aniq belgilangan
va “malakasiz” yoki “past malakali” mehnat migratsiyasidan farqlashda qiyinchilik
tug‘dirmaydi degan fikrni ilgari surishganligini ko‘rishimiz mumkin.
Aslid
a “malakali” atamasi kollej yoki universitet darajasidan ko’ra kengroq yo
ki torroq
tushunchaga ega bo‘lishi mumkin. Masalan, qabul qiluvchi mamlakatga qarab, sport ustalari va
san’atkorlar asosan yuqori malakali hisoblanadilar, biroq ular yuqori ta’lim dar
ajasiga ega
bo‘lishi shart emas. Eng muhimi, ta’li
m darajasi bilan belgilanadigan "yuqori malakali" atamasi
kasbiy ta’limga ega bo‘lgan ko‘plab o‘z sohasida mahoratli shaxslarni istisno qiladi: misol
tariqasida bu payvandchilar yoki tibbiyot xodimlarining
ayrim toifalariga tegishli bo‘lishi
mumkin. Shu bi
lan birga, yuqorida ta’
k
idlab o‘tgan kasblar ko‘plab mehnat immigratsiya
dasturlariga jalb qilingan migrantlar ro‘yxatida yuqori o‘rinni egallaydi
(Green & Green, 1995;
Beach, Green & Worswick, 2007; Walsh, 2008).
Solimano malakalarni xalqaro professional mehnat bozorlaridagi talablarga qarab
tasniflash taklifini berdi. Ushbu ko’nikmalarga ega bo‘lgan shaxslar iste’dodlar ovining asosiy
maqsadi bo‘lib, o‘zlariga qulay bo‘lgan joylarga ko‘chib o‘tishga moyi
lligini anglatadi. Shunday
qilib, dunyo bo’ylab yu
qori malakaga ega odamla
rni o‘ziga jalb qilmoqchi bo‘lgan siyosatchilar
va ishbilarmonlar ularni doimiy immigrantlar sifatida ko‘rishmasligi mumkin, balki
vaqtinchalik rezidentlar ka’bi ko‘rishadi. Solimanoning taklifi bo‘yicha malakali muhojirlar
quyidagi toifalardan biriga kiradi (Solimano, 2008):
1. (a)
Tadbirkorlar, muhandislar va texniklar kabi to‘g‘ridan
-
to‘g‘ri unumdor iste’dodlar sifatida
ko’rilgan odamlar. Yuqorida ta’kidlab o‘tilganlar tovar va x
izmatlarni ishlab chiqarishga oid
faoliyatda bevosita ishtirok etadilar.
2. (b)
Akademik iste’dodlar sifatida aniqlangan odamlar, ya’ni olimlar, tadqiqotchilar, tadqiqot
rahbarlari. Ular universitetlarda, tadqiqot markazlarida va tahlil markazlarida faoliyat
yuritadilar, qimmatli mahsulotlar va resurslarga aylantirilishi mumkin
bo’lgan ilmiy hamda
akademik bilimlarni ishlab chiqarish yoki o‘zlashtirish bilan shug‘ullanadilar.
3. (c)
Ijtimoiy sohalardagi iste’dodlar sifatida belgilanadi. Ularga shifokorlar,
hamshiralar va
o‘qituvchilar kiradi. Bu iste’dodla
r sog'liqni saqlash yoki
ta’lim kabi muhim ijtimoiy xizmatlarni
taqdim etishda bevosita ishtirok etadilar.
Solimanoning taklifi asosan yuqori malakali va malakali mutaxassislarga qaratilgan
immigratsiya das
turlarining joriy tuzilishini o‘zida aks ettiradi.
Yuqori malakali muhojir
lar boshqa (ya’ni kam malakali) muhojirlarga nisbatan erkinroq
harakatlanishi mumkin (Callister et al., 2006; Favell, 2009; Geddes, 2016). Xususan, ularning
oqimlari
uzluksiz va qulaydir, ko‘payib borayotgan harakatchanlik ularni
boshqa barcha
muhojirlardan ajratib turadigan asosiy xususiyatdir.
Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil, 2024-yil, mart
www.e-itt.uz
22
Shuni ta’kidlab o‘tish kerakki, OECD o‘zining yuqori malakali migratsiya bo‘yicha nashriga
xalqaro talabalar bo‘limini kiritg
an (Tremblay, 2002). 2002 yilda bu yondashuv, jumladan,
xalqaro talabalarni yuqori malakali migrantlar sifatida qabul qilish juda keng tarqalgan
yondashuv edi. Bir mamlakatga kirish uchun xalqaro chegaralarni kesib o‘tgan xalqaro
talabalar malakali ishchilarni jalb qilish siyosatining maqsadlariga aylanishdi. Biroq, kasbiy
tajribasi yoki ha
tto ish haqi bilan o’lchanishidan qat’i nazar, ular yuqori malakali migrantlar
emas. Aksincha, ularning yuqori malakali muhojirlar toifasiga kiritilishi, ular o‘qishni
tugatgandan so‘ng ushbu mamlakatda qolish ehtimolini ilgari sura
di(Kuptsch, 2006).
Shu
nday qilib, xalqaro talabalar berilgan ta’rifi bo‘yicha malakali xisoblanadilar, chunki
ular yaqin kelajakda yuqori malakali bo‘lish potentsiali ko‘zda tutilgan bo‘ladi
degan fikr
mavjud. Agar ular o‘qishlari uchun pul to‘lab, borga
n mamlakatlarida yuqori malakali sohalarda
o‘zlarini namoyon qilsalar, o‘ylashimizcha, muhojirlar uchun ham, qabul qiluvchi mamlakat
uchun ham ijobiy baholanadi.
Shuningdek, ko‘plab mualliflar
xalqaro talaba sifatidagi tajriba o‘qishni tamomlagandan
so‘ng
yuqori malakali migrant
bo‘lish ehtimoli moyilligini o‘z ishlarida ko‘rsatdi
(Koser and Salt,
1997; Salt, 1997; Cairns, 2017)
. Xususan, ularning ba’zilari ta’kidlashicha, xalqaro talabalar
tomonidan yaratilgan tarmoqlar yuqori malakali immigratsiyani oshirishga yordam beradi,
c
hunki ular o‘zlarining vatanidagi hamkasblari va do‘stlarini chegara kesib o’tishini qo‘llab
-
quvvatlaydilar. Shunday qilib, malakali ishchi kuchining aylanmasi qisman b
o’lsada chet ellik
talabalar bilan ham bog'liq (Koser and Salt, 1997; Khadria, 2001; Gribble, 2008).
Xulosa va takliflar.
Yuqorida ko‘rsatganimizdek, yuqori
malakalarning ta’riflari turlicha. Ular asosan siyosiy
ehtiyojlarni qondirish uchun foydalaniladigan ma'muriy ma'lumotlarga asoslanganligini
ko‘rish mumkin.
Yuqori malakali migrantlarn
i aniqlash mumkinligi to‘g‘risida munozaralar, hozirda
asosan ko‘nikmalar, ishga joylashish masalasi va ta’lim darajasi atrofida keng aylanmoqda.
Ushbularda
n kelib chiqqan holda, yuqori malakali migrantlar ta’rifi kontekstga va muay
yan
mavjud ehtiyojga moslashtirilishi mumkin.
Kerr ta’kidlaganidek
(Kerr, 2013)
kengroq tushunchaga ega bo‘lish uchun ushbu bo‘yicha
adabiyotlar muhim, tadqiqot bazasi ham
havas qilarli darajada deb bo‘lmaydi. Kelajakdagi
tadqiqotlar uchun birinchi ustuvor vazifalardan biri bu
ushbu yo‘nalishda tadqiqotlarni sonini
ko‘paytirish deb o‘ylaymiz.
Adabiyotlar / Литература / Reference:
Adams Jr, R.H. (2003)
‘International migration, remittances, and the brain drain: A study of
24 labor-
exporting countries’, Remittances, and the Brain Drain: A Study of, 24.
Beach, C.M., Green, A.G. and Worswick, C. (2
007) ‘Impacts of the point system and
immigration policy lev
ers on skill characteristics of Canadian immigrants’, in Immigration.
Emerald Group Publishing Limited, pp. 349
–
401.
Beaverstock, J. V (2005) ‘Transnational elites in the city: British highly
-skilled inter-company
transferees in New York city’s financial district’, Journal of ethnic and migration studies, 31(2), pp.
245
–
268.
Bielewska, A. (2021) ‘Game of labels: Identification of highly skilled migrants’, Identities,
28(5), pp. 615
–
633.
Borjas, G.J
. (1987) ‘Immigrants, minorities, and labor market competition’, ILR Review,
40(3), pp. 382
–
392.
Borjas, G.J. (2005a) ‘The labor
-market impact of high-
skill immigration’, American
Economic Review, 95(2), pp. 56
–
60.
Bouvier, L.F. and Simcox, D. (1995) ‘Fore
ign-
born professionals in the United States’,
Population and Environment, pp. 429
–
444.
Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil, 2024-yil, mart
www.e-itt.uz
23
Cairns, D. (2017) ‘Exploring student mobility and graduate migration: undergraduate
mobility propensities in two economic crisis contexts’, Social & Cultural Geography,
18(3), pp. 336
–
353.
Callister, P. et al. (2006) Globalisation, gendered migration and labour markets. Department
of Labour.
Carrington, W.J. and Detragiache, E. (1998) ‘How big is the brain drain?’
Docquier, F. and Marfouk, A. (2006) ‘International migrati
on by education attainment,
1990
–2000’, International migrat
ion, remittances and the brain drain, pp. 151
–
199.
Dzvimbo, K.P. (2003) ‘The international migration of skilled human capital from developing
countries’, in A case study prepared for a Regional Tr
aining Conference on Improving Tertiary
Education in Sub-Saharan Africa: Things That Work, pp. 23
–
25.
Favell, A. (2009) ‘Immigration, migration, and free movement in the making of Europe’,
European identity, pp. 167
–
189.
Geddes, A. (2016) ‘The politics of migration and immigration in Europe’.
Green, A.G. and Green,
D.A. (1995) ‘Canadian immigration policy: The effectiveness of the
point system and other instruments’, Canadian Journal of Economics, pp. 1006–
1041.
Gribble, C. (2008) ‘Policy options for managi
ng international student migration: the sending
country’s perspective’, Journal of Higher Education Policy and Management, 30(1), pp. 25–
39.
Kerr, S.P. et al. (2016) ‘Global talent flows’, Journal of Economic Perspectives, 30(4), pp. 83–
106.
Kerr, W.R. (2013) US high-skilled immigration, innovation, and entrepreneurship: Empirical
approaches and evidence. National Bureau of Economic Research.
Khadria, B. (2001) ‘Shifting paradigms of globalization: the twenty‐first century transition
towards generics in ski
lled migration from India’, International migration, 39(5),
pp. 45
–
71.
Koser, K. and Salt, J. (1997) ‘The geography of highly skilled international migration’,
International Journal of Population Geography, 3(4), pp. 285
–
303.
Kuptsch, C. (2006) ‘Students and talent flow–the case of Europe: From castle to harbour’,
Competing for global talent, pp. 33
–
61.
Lowell, B.L. (2005) ‘Policies and regula
tions for managing skilled international migration
for work’, United Nations, Mortality and Migration Section of the Population Division/DESA, pp.
1
–
21.
Mahroum, S.
(1999) ‘Highly skilled globetrotters: the international migration of human
capital’, in Pro
ceedings of the OECD workshop on science and technology labour markets,
DSTI/STP/TIP (99). Citeseer, pp. 168
–
185.
Parsons, C.R. et al. (2020) ‘High skilled migration
through the lens of policy’, Migration
Studies, 8(3), pp. 279
–
306.
Peri, G. and Sparber, C
. (2011) ‘Highly educated immigrants and native occupational choice’,
Industrial Relations: a journal of economy and society, 50(3), pp. 385
–
411.
Salt, J. (1997) ‘International movements of the highly skilled’.
Solimano, A. (2008) The international mobility of talent: Types, causes, and development
impact. Oxford University Press, USA.
Tremblay, K. (2002) ‘Student mobility between and towards OECD countries: a compara
tive
analysis’, International mobility of the highly skilled, pp. 39–
67.
Walsh, J. (2008) ‘
Navigating globalization: Immigration policy in Canada and Australia,
1945
–2007 1’, in Sociological Forum. Wiley Online Library, pp. 786–
813.
Weinar, A., Klekowski von Koppenfels, A. (2020). Highly-Skilled Migrants in the Transatlantic
Space: Between Settlement and Mobility. In: Highly-Skilled Migration: Between Settlement and
Mobility. IMISCOE Research Series. Springer, Cham.
https://doi.org/10.1007/978-3-030-42204-
