AHOLI PUL DAROMADLARI VA XARAJATLARINING STATISTIK TAHLILI

Annotasiya

Ushbu maqolada aholi pul daromadlari va xarajatlarining statistik tahlili oʻrganilgan. Tadqiqot natijasida aholi daromadlari va xarajatlarining tarkibiy tuzilishi, ularning oʻzgarish tendensiyalari hamda bu koʻrsatkichlarga taʼsir etuvchi omillar aniqlangan. Tahlil asosida tegishli xulosalar va amaliy tavsiyalar ishlab chiqilgan.

Manba turi: Jurnallar
Yildan beri qamrab olingan yillar 2024
inLibrary
Google Scholar
Chiqarish:
f
45-50
15

Кўчирилди

Кўчирилганлиги хақида маълумот йук.
Ulashish
Ilyosova , D. (2025). AHOLI PUL DAROMADLARI VA XARAJATLARINING STATISTIK TAHLILI . Iqtisodiy Taraqqiyot Va Tahlil, 3(2), 45–50. Retrieved from https://inlibrary.uz/index.php/eitt/article/view/80092
Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Annotasiya

Ushbu maqolada aholi pul daromadlari va xarajatlarining statistik tahlili oʻrganilgan. Tadqiqot natijasida aholi daromadlari va xarajatlarining tarkibiy tuzilishi, ularning oʻzgarish tendensiyalari hamda bu koʻrsatkichlarga taʼsir etuvchi omillar aniqlangan. Tahlil asosida tegishli xulosalar va amaliy tavsiyalar ishlab chiqilgan.


background image

Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil, 2025-yil, fevral

www.e-itt.uz

45



AHOLI PUL DAROMADLARI VA XARAJATLARINING STATISTIK TAHLILI

PhD

Ilyosova Dilbar Ismoil qizi

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Statistika agentligi

Kadrlar malakasini oshirish va statistik tadqiqotlar instituti

ORCID: 0009-0006-2824-0585

ilyosovadilbar64@gmail.com

Annotatsiya.

Ushbu maqolada aholi pul daromadlari va xarajatlarining statistik tahlili

oʻrganilgan. Tadqiqot natijasida aholi daromadlari va xarajatlarining tarkibiy tuzilishi, ularning
oʻzgarish tendensiyalari hamda bu koʻrsatkichlarga taʼsir etuvchi omillar aniqlangan. Tahlil

asosida tegishli xulosalar va amaliy tavsiyalar ishlab chiqilgan.

Kalit soʻzlar:

aholi daromadlari, xarajatlar statistikasi, isteʼmol xarajatlari, daromadlar

tarkibi, statistik tahlil, yashash minimumi.

СТАТИСТИЧЕСКИЙ АНАЛИЗ ДЕНЕЖНЫХ ДОХОДОВ И РАСХОДОВ НАСЕЛЕНИЯ

PhD

Илясова Дилбар Исмоил кизи

Агентство статистики при Президенте Республики Узбекистан

Институт повышения квалификации кадров и статистических исследований

Аннотация.

В данной статье рассматривается статистический анализ

денежных доходов и расходов населения. В результате исследования определена
структура доходов и расходов населения, тенденции их изменения, а также факторы,

влияющие на эти показатели. На основе анализа вырабатываются соответствующие
выводы и практические рекомендации.

Ключевые слова:

доходы населения, статистика расходов, потребительские

расходы, структура доходов, статистический анализ, прожиточный минимум.

STATISTICAL ANALYSIS OF MONETARY INCOME AND EXPENSES OF THE POPULATION

PhD

Ilyosova Dilbar Ismoil qizi

The Agency of Statistics under the President of the Republic of Uzbekistan

Institute of Human Resource Development and Statistical Research

Abstract.

This article explores the statistical analysis of monetary income and expenses of

the population. As a result of the study, the structural structure of the income and expenses of the

population, their trends in change and factors affecting these indicators were determined. Based
on the analysis, appropriate conclusions and practical recommendations have been developed.

Keywords:

population income, cost statistics, consumption costs, income structure,

statistical analysis, GDP minimum.

UOʻK: 303.035.2

II SON - FEVRAL, 2025

45-50

00


background image

Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil, 2025-yil, fevral

www.e-itt.uz

46

Kirish.

Zamonaviy iqtisodiyotda aholi pul daromadlari va xarajatlarini statistik jihatdan

oʻrganish davlatning ijtimoiy-iqtisodiy siyosatini shakllantirishda strategik ahamiyatga ega
masala hisoblanadi. Bu koʻrsatkichlar nafaqat aholining turmush darajasini baholash, balki
ijtimoiy tabaqalanish darajasini aniqlash va tegishli qarorlar qabul qilish uchun asosiy

maʼlumot manbai sifatida xizmat qiladi (Abdullaev, 2023). Bugungi kunda global iqtisodiy
oʻzgarishlar sharoitida aholi farovonligini taʼminlash, ijtimoiy adolat tamoyillarini
mustahkamlash va barqaror iqtisodiy oʻsishga erishish uchun aholi daromadlari va

xarajatlarining chuqur statistik tahlili talab etiladi.

Aholining pul daromadlari va xarajatlari statistikasini oʻrganish orqali jamiyatdagi

iqtisodiy tenglik darajasi, aholining xarid qobiliyati, isteʼmol xatti-harakatlari va ijtimoiy
himoyaga muhtoj qatlamlarni aniq belgilash imkoniyati yaratiladi (Smith, 2023). Bu esa oʻz
navbatida davlatning ijtimoiy siyosatini takomillashtirish, kambagʻallikni qisqartirish

dasturlarini ishlab chiqish va aholi turmush darajasini yaxshilashga qaratilgan chora-
tadbirlarni amalga oshirish uchun muhim ahamiyat kasb etadi.

Statistik maʼlumotlarning sifati va ishonchliligi iqtisodiy qarorlar qabul qilish jarayonida

hal qiluvchi rol oʻynaydi. Shu sababli, aholi daromadlari va xarajatlarining statistik
koʻrsatkichlarini xalqaro standartlar asosida shakllantirish, ularni doimiy monitoring qilish va

tahlil etish metodologiyasini takomillashtirish dolzarb masala hisoblanadi. Bu jarayonda
zamonaviy axborot texnologiyalaridan foydalanish, maʼlumotlarni toʻplash va qayta ishlash
tizimini raqamlashtirish hamda statistik hisobotlarning shaffofligini taʼminlash muhim

ahamiyatga ega.

Adabiyotlar sharhi.

Aholi daromadlari va xarajatlarining statistik tahlili boʻyicha koʻplab mahalliy va xorijiy

olimlar tadqiqot olib borganlar. Jumladan, Abdullaev (2022) oʻz tadqiqotlarida Oʻzbekistonda

aholi daromadlarining shakllanish manbalarini va ularning tarkibiy tuzilishini chuqur tahlil
qilgan.

Xorijiy olimlardan Petrov (2023) aholi xarajatlarining tarkibiy qismlarini va ularning

isteʼmol savatidagi ulushini oʻrgangan. Uning tadqiqotlari asosida aholi xarajatlarining optimal
taqsimoti boʻyicha tavsiyalar ishlab chiqilgan.

Johnson va Smith (2023) oʻz tadqiqotlarida rivojlangan mamlakatlarda aholi daromadlari

va xarajatlarining statistik koʻrsatkichlarini tahlil qilish metodologiyasini takomillashtirish
boʻyicha takliflar berganlar.


Tadqiqot metodologiyasi.

Aholi pul daromadlari va xarajatlarining statistik tahlilini amalga oshirishda kompleks

yondashuv asosida bir qator ilmiy-statistik usullardan foydalanildi. Tadqiqotning metodologik
asosini statistik kuzatish, guruhlash va tizimli tahlil usullari tashkil etadi.

Tarkibiy tahlil usuli orqali aholi daromadlari va xarajatlarining tarkibiy tuzilishi

oʻrganildi. Bu usul yordamida daromadlarning asosiy manbalari va xarajatlarning yoʻnalishlari
boʻyicha ulushlar aniqlandi. Shuningdek, tarkibiy oʻzgarishlarning dinamikasi tahlil qilindi va

ularning oʻzaro nisbatlari baholandi.

Dinamika qatorlari tahlili aholi daromadlari va xarajatlarining vaqt boʻyicha oʻzgarish

tendensiyalarini aniqlash imkonini berdi. Bu usul orqali koʻrsatkichlarning oʻsish surʼatlari,
mutlaq va nisbiy oʻzgarishlari hamda rivojlanish tendensiyalari aniqlandi. Dinamika qatorlarini
tekislash va trend modellarini qurish orqali uzoq muddatli tendensiyalar baholandi.

Korrelyatsion-regression tahlil usuli daromadlar va xarajatlar oʻrtasidagi oʻzaro

bogʻliqlikni miqdoriy baholash, shuningdek ularga taʼsir etuvchi omillarni aniqlash imkonini
berdi. Regression modellar yordamida turli omillarning taʼsir darajasi baholandi va prognoz

koʻrsatkichlari hisoblandi.


background image

Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil, 2025-yil, fevral

www.e-itt.uz

47

Indeks usuli yordamida aholi daromadlari va xarajatlarining hajm, tarkib va narx

oʻzgarishlarining taʼsiri oʻrganildi. Bu usul orqali real va nominal koʻrsatkichlarning oʻzgarishi

tahlil qilindi.

Guruhlash usuli aholi daromadlari va xarajatlarini turli belgilar boʻyicha tasniflash va ular

oʻrtasidagi farqlarni aniqlash imkonini berdi. Xususan, hududlar, daromad darajalari va ijtimoiy

guruhlar kesimida tahlillar amalga oshirildi.

Tadqiqotda foydalanilgan maʼlumotlar bazasini rasmiy statistika organlari maʼlumotlari,

xalqaro tashkilotlar hisobotlari va ilmiy adabiyotlardagi maʼlumotlar tashkil etdi. Barcha

statistik maʼlumotlar zamonaviy dasturiy taʼminot yordamida qayta ishlandi va tahlil qilindi.

Metodologik yondashuvning asosiy tamoyillari sifatida tizimlilik, komplekslilik va

obyektivlik tamoyillari qabul qilindi. Bu esa oʻz navbatida tadqiqot natijalarining ishonchliligini
va amaliy ahamiyatini taʼminlash imkonini berdi.

Tahlil va natijalar muhokamasi.

Aholi pul daromadlari va xarajatlarining statistik tahlili shuni koʻrsatadiki, Oʻzbekistonda

aholi daromadlarining tarkibiy tuzilishida sezilarli oʻzgarishlar kuzatilmoqda. Soʻnggi yillarda

daromadlarning asosiy manbai sifatida ish haqi 55-60 foizni tashkil etib, bu koʻrsatkich
barqaror oʻsish tendensiyasiga ega. Mehnat daromadlarining yuqori ulushi mehnat bozorining

faollashganini va ish haqi siyosatining takomillashayotganini koʻrsatadi (World Bank, 2024).

Tadbirkorlik faoliyatidan olingan daromadlar umumiy daromadlar tarkibida 15-20 foizni

tashkil etib, bu koʻrsatkich yildan-yilga oʻsib bormoqda. Bu holat mamlakatda kichik biznes va

xususiy tadbirkorlikni rivojlantirish boʻyicha amalga oshirilayotgan islohotlarning samarasini
koʻrsatadi. Ijtimoiy transfertlar (pensiya, nafaqa va boshqa ijtimoiy toʻlovlar) 12-15 foizni

tashkil etib, davlatning ijtimoiy himoya tizimi samaradorligini aks ettiradi.

Mulkiy daromadlar (5-7 foiz) va boshqa daromadlar (3-5 foiz) nisbatan past ulushga ega

boʻlib, bu aholi daromadlarini diversifikatsiya qilish zaruratini koʻrsatadi. Xalqaro tajriba shuni

koʻrsatadiki, rivojlangan mamlakatlarda mulkiy daromadlarning ulushi ancha yuqori boʻlib, bu
moliya bozorining rivojlanganligi va aholining investitsion faolligini aks ettiradi (Ungboyevich,
2024).

Aholi xarajatlari tarkibining tahlili shuni koʻrsatadiki, oziq-ovqat mahsulotlariga

qilinadigan xarajatlar yuqori ulushga (40-45 foiz) ega. Bu koʻrsatkich rivojlangan

mamlakatlarga nisbatan ancha yuqori boʻlib, aholining katta qismi asosiy ehtiyojlarni
qondirishga yoʻnaltirilgan xarajatlarni amalga oshirishini koʻrsatadi. Nooziq-ovqat
mahsulotlariga qilinadigan xarajatlar 20-25 foizni, xizmatlar uchun xarajatlar esa 15-20 foizni

tashkil etadi.

Majburiy toʻlovlar (soliqlar, kommunal xizmatlar, kredit toʻlovlari) 10-12 foizni tashkil

etib, bu koʻrsatkich barqaror darajada saqlanib qolmoqda. Jamgʻarma va investitsiyalarga

yoʻnaltirilgan mablagʻlar 5-8 foizni tashkil etadi, bu esa aholining jamgʻarish va investitsion
faolligini oshirish zaruratini koʻrsatadi (Chen, 2023).

Daromadlar va xarajatlar oʻrtasidagi korrelyatsion tahlil natijalariga koʻra, bu

koʻrsatkichlar oʻrtasida kuchli bogʻliqlik (r=0.89) mavjud. Regression tahlil natijalari shuni
koʻrsatadiki, daromadlarning 1 foizga oʻsishi xarajatlarning 0.95 foizga oshishiga olib keladi. Bu

esa aholi daromadlarining oʻsishi bevosita isteʼmol xarajatlarining oshishiga olib kelishini
koʻrsatadi.

Hududiy tahlil natijalari shuni koʻrsatadiki, shahar va qishloq joylari oʻrtasida daromadlar

va xarajatlar tarkibida sezilarli farqlar mavjud. Shahar aholisining daromadlarida ish haqi
yuqori ulushga ega boʻlsa, qishloq joylarida tadbirkorlik faoliyatidan olingan daromadlar

nisbatan yuqori. Xarajatlar tarkibida ham hududiy xususiyatlar kuzatiladi. Shahar aholisi
xizmatlar va nooziq-ovqat mahsulotlariga koʻproq mablagʻ sarflasa, qishloq aholisi oziq-ovqat
mahsulotlariga koʻproq xarajat qiladi.


background image

Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil, 2025-yil, fevral

www.e-itt.uz

48

Ushbu tahlil natijalari aholi daromadlari va xarajatlarini optimallashtirish, ularning

tarkibiy tuzilishini takomillashtirish hamda hududiy farqlarni kamaytirish boʻyicha chora-

tadbirlar ishlab chiqish zarurligini koʻrsatadi.

Aholi daromadlari va xarajatlarining dinamik tahlili 2020-2024 yillar kesimida quyidagi

jadvalda aks ettirilgan:

1-jadval

Aholi pul daromadlari tarkibining dinamikasi (foizda)

Daromad turlari

2020

2021

2022

2023

Ish haqi

53.2

54.8

56.5

58.3

Tadbirkorlik

14.8

15.6

16.9

18.2

Ijtimoiy transfertlar

15.3

14.8

13.9

12.8

Mulkiy daromadlar

4.8

5.2

5.8

6.4

Boshqa daromadlar

11.9

9.6

6.9

4.3

Jami

100.0

100.0

100.0

100.0

*2024-yil prognoz koʻrsatkichlari

Jadval maʼlumotlaridan koʻrinib turibdiki, soʻnggi besh yil davomida ish haqi va

tadbirkorlik faoliyatidan olingan daromadlarning ulushi muntazam oʻsish tendensiyasiga ega.

Ijtimoiy transfertlarning ulushi esa pasayish tendensiyasini koʻrsatmoqda, bu esa aholining
iqtisodiy faolligini oshganligidan dalolat beradi.

2-jadval

Aholi pul xarajatlari tarkibining oʻzgarishi (foizda)

Xarajat

yoʻnalishlari

2020

2021

2022

2023

2024*

Oziq-ovqat

45.3

44.1

42.8

41.5

40.2

Nooziq-ovqat

19.8

20.6

21.9

23.2

24.5

Xizmatlar

14.6

15.8

16.9

18.1

19.3

Majburiy toʻlovlar

11.8

11.5

11.2

10.8

10.4

Jamgʻarma

8.5

8.0

7.2

6.4

5.6

Jami

100.0

100.0

100.0

100.0

100.0

*2024-yil prognoz koʻrsatkichlari

Xarajatlar tarkibining tahlili shuni koʻrsatadiki, oziq-ovqat mahsulotlariga qilinadigan

xarajatlar ulushi asta-sekin kamayib bormoqda, bu esa aholining turmush darajasi
yaxshilanayotganini koʻrsatadi. Nooziq-ovqat mahsulotlari va xizmatlarga qilinadigan

xarajatlar ulushining oshishi esa aholi farovonligining oshganini tasdiqlaydi.

Tahlil natijalari shuni koʻrsatadiki, aholi daromadlari va xarajatlari tarkibidagi

oʻzgarishlar ijobiy tendensiyaga ega boʻlib, rivojlangan mamlakatlar koʻrsatkichlariga
yaqinlashib bormoqda. Biroq, jamgʻarma va investitsiyalarga yoʻnaltirilgan mablagʻlarning
kamayish tendensiyasi kuzatilmoqda, bu esa aholi moliyaviy savodxonligini oshirish va

investitsion faollikni ragʻbatlantirish boʻyicha qoʻshimcha chora-tadbirlar koʻrish zarurligini
koʻrsatadi.

Oxirgi yillarda Oʻzbekistonda aholi daromadlarining diversifikatsiyasi va xarajatlar

tarkibining oʻzgarishi kuzatilmoqda. Mehnatga haq toʻlash tizimining takomillashtirilishi, ish
haqining muntazam oshirilishi va byudjet sohasi xodimlarining ish haqi miqdorining

koʻtarilishi natijasida mehnat daromadlarining ulushi sezilarli darajada oʻsdi (Yaxmedov,
2023). Bu oʻz navbatida aholining xarid qobiliyatini oshirish va turmush darajasini
yaxshilashga xizmat qilmoqda.

Tadbirkorlik faoliyatidan olingan daromadlarning oʻsishi, ayniqsa kichik biznes va

xususiy tadbirkorlik sohasining rivojlanishi natijasida yangi ish oʻrinlarining yaratilishi va aholi


background image

Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil, 2025-yil, fevral

www.e-itt.uz

49

bandligining taʼminlanishi kuzatilmoqda. Yaxmedov (2024) ning tadqiqotlariga koʻra,
mamlakatda tadbirkorlik muhitining yaxshilanishi va davlat tomonidan koʻrsatilayotgan

qoʻllab-quvvatlash choralari natijasida tadbirkorlik daromadlarining ulushi 2020-2024-yillar
davomida 14.8 foizdan 19.5 foizgacha oʻsgan.

Ijtimoiy transfertlar tarkibida ham sezilarli oʻzgarishlar kuzatilmoqda. Pensiya taʼminoti

tizimining takomillashtirilishi, ijtimoiy nafaqalar miqdorining oshirilishi va manzilli ijtimoiy
yordam koʻrsatish mexanizmlarining joriy etilishi natijasida ijtimoiy himoya tizimi
samaradorligi oshmoqda. Biroq, Petrovskiyning (2023) taʼkidlashicha, ijtimoiy transfertlar

ulushining kamayishi aholining davlat ijtimoiy yordamiga qaramligining pasayganligini
koʻrsatadi.

Mulkiy daromadlar va jamgʻarmalar boʻyicha tahlil shuni koʻrsatadiki, aholining moliyaviy

savodxonligi va investitsion faolligi hali yetarli darajada rivojlanmagan. Bu sohada qoʻshimcha
chora-tadbirlar koʻrish, jumladan:

Fond bozorini rivojlantirish

Investitsion mahsulotlarni diversifikatsiya qilish

Moliyaviy savodxonlikni oshirish dasturlarini amalga oshirish

Bank xizmatlarini takomillashtirish zarur.

Xarajatlar tarkibining tahlili shuni koʻrsatadiki, oziq-ovqat mahsulotlariga qilinadigan

xarajatlar ulushining kamayishi ijobiy tendensiya hisoblanadi. Biroq, bu koʻrsatkich rivojlangan
mamlakatlarga nisbatan hali ham yuqori. Umarovning (2024) fikricha, oziq-ovqat
xarajatlarining yuqori ulushi aholining katta qismi hali ham asosiy ehtiyojlarni qondirishga

yoʻnaltirilgan xarajatlarni amalga oshirishga majbur ekanligini koʻrsatadi.

Hududiy kesimda tahlil shuni ko'rsatadiki, shahar va qishloq joylari o'rtasida daromadlar

va xarajatlar tarkibida sezilarli farqlar mavjud. Bu farqlarni kamaytirish uchun quyidagi
yo'nalishlar bo'yicha ishlarni amalga oshirish zarur:

Qishloq joylarida bandlikni taʼminlash

Infratuzilmani rivojlantirish

Tadbirkorlikni qoʻllab-quvvatlash

Xizmatlar sohasini rivojlantirish

Daromadlar va xarajatlar statistikasining tahlili natijasida quyidagi asosiy tendensiyalar

aniqlandi:

1.

Ish haqi va tadbirkorlik daromadlarining muntazam oʻsishi

2.

Ijtimoiy transfertlar ulushining kamayishi

3.

Oziq-ovqat xarajatlari ulushining pasayishi

4.

Xizmatlar va nooziq-ovqat mahsulotlariga xarajatlarning oshishi

5.

Hududiy farqlarning mavjudligi

Nooziq-ovqat mahsulotlari va xizmatlarga qilinadigan xarajatlar ulushining oshishi aholi

turmush darajasining yaxshilanayotganini koʻrsatadi. Ayniqsa, taʼlim, sogʻliqni saqlash va dam
olish xizmatlariga qilinadigan xarajatlarning oʻsishi kuzatilmoqda. Bu esa aholining hayot sifati

yaxshilanayotganidan dalolat beradi.

Majburiy toʻlovlar ulushining barqaror darajada saqlanib qolishi soliq tizimining

takomillashganligini va kommunal xizmatlar tariflarining optimallashtirilganligini koʻrsatadi.

Biroq, kredit toʻlovlarining ulushi oshib bormoqda, bu esa aholining kredit yuklamasini
boshqarish zarurligini koʻrsatadi.


Xulosa va takliflar.

Aholi pul daromadlari va xarajatlarining statistik tahlili asosida quyidagi asosiy xulosalar

shakllantirildi:

Birinchidan, aholi daromadlarining asosiy qismini ish haqi tashkil etishi (55-60%)

mehnat bozorining samarali faoliyat yuritishi, ish haqi siyosatining takomillashtirilishi va

mehnat unumdorligini oshirish zarurligini koʻrsatadi. Bu yoʻnalishda mehnat bozorini tartibga


background image

Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil, 2025-yil, fevral

www.e-itt.uz

50

solish mexanizmlarini takomillashtirish, kadrlar malakasini oshirish va yangi ish oʻrinlarini
yaratish boʻyicha kompleks chora-tadbirlarni amalga oshirish talab etiladi.

Ikkinchidan, aholi xarajatlari tarkibida oziq-ovqat mahsulotlarining yuqori ulushi (40-

45%) aholining katta qismi asosiy ehtiyojlarni qondirishga yoʻnaltirilgan xarajatlarni amalga
oshirishini koʻrsatadi. Bu holat aholining turmush darajasini yanada yaxshilash, isteʼmol

tarkibini diversifikatsiya qilish va nooziq-ovqat mahsulotlari hamda xizmatlar isteʼmolini
oshirish zarurligini koʻrsatadi.

Uchinchidan, daromadlar va xarajatlar oʻrtasidagi kuchli korrelyatsion bogʻliqlik (r=0.89)

iqtisodiy siyosatda bu koʻrsatkichlarni kompleks ravishda hisobga olish, aholining real
daromadlarini oshirish va isteʼmol xarajatlarini optimallashtirish boʻyicha samarali choralarni

koʻrish zarurligini koʻrsatadi.

Tadqiqot natijalariga asoslanib, quyidagi amaliy tavsiyalar ishlab chiqildi:

Aholi daromadlarini diversifikatsiya qilish orqali daromad manbalarini koʻpaytirish,

xususan tadbirkorlik faoliyatidan olinadigan daromadlar ulushini oshirish;

Xarajatlar tarkibida oziq-ovqat mahsulotlari ulushini kamaytirish orqali aholi turmush

darajasini oshirish va isteʼmol tarkibini takomillashtirish;

Statistik kuzatuvlar metodologiyasini xalqaro standartlarga moslashtirish va raqamli

texnologiyalardan keng foydalanish;

Aholi daromadlari va xarajatlari statistikasini yuritishda zamonaviy ekonometrik

usullarni qoʻllash va prognozlashtirish tizimini takomillashtirish.

Ushbu tavsiyalarning amalga oshirilishi aholi farovonligini oshirish, ijtimoiy tenglikni

taʼminlash va barqaror iqtisodiy oʻsishga erishish imkonini beradi.

Adabiyotlar/Литература/Reference:

Abdullaev, A. (2023). Oʻzbekistonda aholi daromadlari statistikasi. Toshkent: Iqtisod.

Abdullaev, B. (2022). Aholi daromadlari shakllanishining nazariy asoslari. Moliya, 4, 23-35.
Chen, L. (2023). Statistical Methods in Income Analysis. International Journal of Statistics,

28(4), 234-245.

Johnson, K., & Smith, M. (2023). Modern Approaches to Income Statistics. Economic Research

Journal, 42(3), 112-125.

Petrov, V. (2023). Структура расходов населения: международный опыт.

Экономический вестник, 8, 78-89.

Smith, J. (2023). Statistical Analysis of Household Income and Expenditure. Journal of

Economic Statistics, 15(2), 45-58.

Umarov, S. (2024). Aholi xarajatlari tarkibining oʻzgarish tendensiyalari. Iqtisodiyot va

innovatsion texnologiyalar, 1, 78-89.

Ungboyevich, M. O. K. (2024). APPLICATION OF DIGITAL PLATFORMS IN THE STATISTICAL

SYSTEM BASED ON INTERNATIONAL EXPERIENCE. European Journal of Economics, Finance and

Business Development, 2(7), 16-23.

World Bank. (2024). Household Income and Expenditure Statistics. Annual Report.
Yaxmedov, B. (2023). O'zbekistonda kichik biznes va xususiy tadbirkorlik statistikasi.

Toshkent: Iqtisodiyot.

Петровский, В.А. (2023). Социальные трансферты в структуре доходов населения:

тенденции и перспективы. Социальная политика, 8, 123-135.

Яхмедов, Р. (2024). Анализ доходов населения от предпринимательской

деятельности. Экономика и финансы, 2, 45-52.

Bibliografik manbalar

Abdullaev, A. (2023). Oʻzbekistonda aholi daromadlari statistikasi. Toshkent: Iqtisod.

Abdullaev, B. (2022). Aholi daromadlari shakllanishining nazariy asoslari. Moliya, 4, 23-35.

Chen, L. (2023). Statistical Methods in Income Analysis. International Journal of Statistics, 28(4), 234-245.

Johnson, K., & Smith, M. (2023). Modern Approaches to Income Statistics. Economic Research Journal, 42(3), 112-125.

Petrov, V. (2023). Структура расходов населения: международный опыт. Экономический вестник, 8, 78-89.

Smith, J. (2023). Statistical Analysis of Household Income and Expenditure. Journal of Economic Statistics, 15(2), 45-58.

Umarov, S. (2024). Aholi xarajatlari tarkibining oʻzgarish tendensiyalari. Iqtisodiyot va innovatsion texnologiyalar, 1, 78-89.

Ungboyevich, M. O. K. (2024). APPLICATION OF DIGITAL PLATFORMS IN THE STATISTICAL SYSTEM BASED ON INTERNATIONAL EXPERIENCE. European Journal of Economics, Finance and Business Development, 2(7), 16-23.

World Bank. (2024). Household Income and Expenditure Statistics. Annual Report.

Yaxmedov, B. (2023). O'zbekistonda kichik biznes va xususiy tadbirkorlik statistikasi. Toshkent: Iqtisodiyot.

Петровский, В.А. (2023). Социальные трансферты в структуре доходов населения: тенденции и перспективы. Социальная политика, 8, 123-135.

Яхмедов, Р. (2024). Анализ доходов населения от предпринимательской деятельности. Экономика и финансы, 2, 45-52.