Xorijiy lingvistika va lingvodidaktika
–
Зарубежная
лингвистика
и
лингводидактика
–
Foreign
Linguistics and Linguodidactics
Journal home page:
https://inscience.uz/index.php/foreign-linguistics
The concept of "love" in paremiological units of the Uzbek
and Russian languages
Nigora IBRAGIMOVA
1
Samarkand State Institute of Foreign Languages
ARTICLE INFO
ABSTRACT
Article history:
Received September 2024
Received in revised form
10 October 2024
Accepted 25 October 2024
Available online
25 November 2024
This article explores the concept of "love" as expressed in
paremiological units of the Uzbek and Russian languages. It
examines examples from texts and proverbs in both languages.
Love for one's homeland is an indispensable aspect of life. Uzbeks
view a family built on love and affection as a "homeland within
the homeland." The homeland is as sacred as an individual's faith,
which is reflected in the saying, "To love the homeland is a matter
of faith."
2181-3701
/©
2024 in Science LLC.
https://doi.org/10.47689/2181-3701-vol2-iss5
This is an open-access article under the Attribution 4.0 International
(CC BY 4.0) license (
https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/deed.ru
Keywords:
paremiology,
proverb,
saying,
wise saying,
expression,
paremiological fund,
culture,
mechanism,
linguistic culture.
O‘zbek va rus tillarining paremiologik birliklarida “Sevgi”
tushunchasi
ANNOTATSIYA
Kalit so‘zlar
:
paremiya,
maqol,
matal,
hikmatli so‘z,
ibora,
paremiologik fond,
madaniyat,
mexanizm,
lisoniy madaniyat.
Mazkur maqolada o‘zbek
va rus tillarining paremiologik
birliklarida “sevgi” tushunchasi borasida fikr yuritiladi. Shu bilan
birga o‘zbek va rus tillaridagi matn va maqollardan namunalar
keltirilib tahlilga tortildi..
1
PhD Student, Samarkand State Institute of Foreign Languages
Xorijiy lingvistika va lingvodidaktika
–
Зарубежная лингвистика
и лингводидактика
–
Foreign Linguistics and Linguodidactics
Special Issue
–
5 (2024) / ISSN 2181-3701
19
Концепт “Любовь” в паремиологических единицах
узбекского и русского языков
АННОТАЦИЯ
Ключевые слова:
паремия,
пословица,
мудрое слово,
словосочетание,
паремиологический фонд,
культура,
механизм,
лингвокультура.
В статье рассматривается понятие «любовь» в
паремиологических единицах узбекского и русского
языков. Проанализированы примеры текстов и пословиц на
этих языках, демонстрирующие культурные и ценностные
особенности восприятия любви. Любовь к Родине занимает
особое место в мировоззрении каждого человека. Узбеки
воспринимают семью, основанную на любви, как «родину в
родине». Родина считается священной, подобно вере, что
находит отражение в пословице: «Родину любить –
по вере».
KIRISH
Shaxsning tashqi dunyoni o
‘
z tanasining qismlari orqali talqin qilish va ular haqidagi
bilimlarini moddiy hamda ma
’
naviy madaniyatni tashkil etuvchi atrofdagi narsa va
hodisalarga aks ettirish istagi insonning paremiologik fondida joylashgan somatik
birliklarning ko
‘
pligi bilan bog
‘
liq. Til xalqning ma
’
naviy madaniyati uchun zarur
hisoblanib, uning rivojlanishi va kelajak avlodlarga yetkazilishida asosiy omil vazifasini
bajaradi. Tilda madaniyat tushunchalari orqali ifodalanadigan dunyoning lingvistik
tasvirini tahlil qilish orqali madaniy uzluksizlik mexanizmlarini tanib olish mumkin.
ADABIYOTLAR TAHLILI VA METODOLOGIYASI
Maslovaning fikricha, sevgi leksemasi -
“
lisoniy madaniyatning o
‘
ziga xosligi bilan
ajralib turadigan va ma
’
lum bir etnomadaniyat tashuvchilarining xususiyatlarini qaysidir
ma
’
noda o
‘
zida mujassam etgan semantik shakllanish
”
deb ta
’
riflanadi [12]. Ayni paytda,
Valentina Avraamovna Maslovaning fikrlarini davomchisi sifatida
: “
Tushuncha faqat so
‘
z
ma
’
nosidan kelib chiqmaydi, aksincha, u so
‘
zning lug
‘
aviy ma
’
nosi bilan inson tajribasi
o
‘
rtasidagi o
‘
zaro ta
’
sir natijasi bo
‘
lib, emotsional, ekspressiv va baholovchi kontekstlarni
qamrab oladi
”.
Ushbu ta
’
rif bizning tadqiqotimiz uchun asos bo
‘
lib xizmat qiladi.
Paremiya -
Ivan Alekseevich Podyukovning so‘zlariga ko‘ra, “vaqt va inson tajribasi
tomonidan sinovdan o‘tgan fikr, bayonot” [6]. Paremiyalar Nikola
y Fedorovich Alefirenko
va Natalya Nikolaevna Semenenkolar tomonidan “lakonik shakl, ma’noning takrorlanishi
va qoida tariqasida, ibratli ma’noga ega bo‘lgan xalq kelib chiqishi aforizmlari” deb
ta’riflangan [11]. “Maxsus ritmik va fonetik tashkilot bilan
ajralib turadigan, ibratli
tabiatning tugallangan, metaforik yoki metaforik bo‘lmagan ifodasi” ruscha
-nemischa-
polyakcha faol maqollar lug‘ati mualliflari maqolni shunday ta’riflaydilar [5]. Ushbu ta’rifni
“maxsus ritmik va fonetik tashkilot bilan ajralib
turadigan, tabiatning tugallangan,
metaforik yoki metaforik bo‘lmagan ifodasi” deb tarjima qilish mumkin.
Maqol va matallarni Viktor Vladimirovich Vinogradov frazeologik birliklar
turkumiga kiritib, u “Frazeologik birliklar sohasiga koʻplab frazeologik klişelar, klişelar
adabiy iqtiboslar va iboralar, xalq maqollari va matallari ham kiradi” [13]. Nikolay
Maksimovich Shanskiy ham xuddi shunday pozitsiyani egallab, frazeologik birliklarni
maqol va matallardan tashqari iboralar, aforizmlar, gaplar, nutqning burilishlari, idiomalar
kabi turkumlaydi [9].
Xorijiy lingvistika va lingvodidaktika
–
Зарубежная лингвистика
и лингводидактика
–
Foreign Linguistics and Linguodidactics
Special Issue
–
5 (2024) / ISSN 2181-3701
20
Ayrim akademiklar maqol va matallar frazeologizmlar turkumiga kirmaydi, degan
fikrga qo‘shilmaydi. Natalya Nikolaevna Amosovaning fikricha, maqol va matallar “na
mazmuni, na vazifasi jihatidan frazeologik birlik
xususiyatlariga mos kelmaydi” [10]. Olim
ham shu fikrga qo‘shilib, “paraemiyalar frazeologik birliklardan semantik va intonatsion
to‘liqligi va sintaktik artikulyatsiyasi bilan farqlanadi. Maqollar tushunchalarga emas, balki
hukmlarga asoslanadi” [11]. Ko‘plab olimlar paremiyalar frazeologiya tarkibiga
kirmasligiga qo‘shiladilar lekin, albatta, uning manbalaridan biri hisoblanadi deb
ta’kidlaydilar.
Paremiyalar, albatta, frazeologiyaning manbalaridan biridir, garchi ko‘pgina
mutaxassislar frazeologiya turkumiga kirmasligini tan olsalar-da. Shuning uchun
frazeologik va paremiologik birliklarni qanday farqlash hali ham aniq emas. Biz ushbu
maqolaga paremiologik iboralardagi maqol va matallardan tashqari, ko‘pincha maqol va
matallarning tarkibiy qismlari bo‘lg
an frazeologik birliklarni ham kiritamiz, chunki Vlas
Platonovich Jukovning fikriga ko‘ra, maqol va matallar frazeologik birliklarga o‘xshash,
deb hisoblaymiz. maʼnolarning frazeologik bogʻliqligi, ularga sinonim soʻzlarni topish
imkonini yaratish [11] deya qaraladi.
MUHOKAMALAR/NATIJALAR
Anna Turpa [2] va Miroslava Gorda [8] tadqiqotlariga ko‘ra, somatik
komponentlarni o‘z ichiga olgan frazeologik va paradigmologik birliklar hozirgi lingvo
-
madaniy va etnolingvistik tadqiqotlar uchun katta ahamiyatga ega. Bizning fikrimizcha, bu
hodisalar ushbu komponentlarning universalligi va ularning turli xil nutq kontekstlarida
tez-
tez qo‘llanilishi bilan bog‘liq. An’anaviy madaniyatning koordinata tizimi (makon, vaqt
va axloqiy konstantalar) inson tanasi atrofida qurilgan deb hisoblanadi.
Ushbu hodisa
bo‘yicha etnik
-
madaniy tushunchalarning o‘ziga xos xususiyatlarini
aniqlash uchun ushbu maqolaning maqsadi o‘zbek va rus tillaridagi matnlarni tahlil qilish
orqali “sevgi” tushunchasini tavsiflashdir. Belgilangan maqsadga erishish uchun biz
quyidagi vazifa
larni qo‘ydik:
Ushbu tadqiqotning maqsadi:
—
“любовь” g‘oyasini ifodalovchi rus maqollarini ko‘rib chiqish;
—
“sevgi” g‘oyasini bildiruvchi o‘zbek maqollarini o‘rganish;
—
“sevgi/любовь” g‘oyasini ifodalovchi o‘zbek va rus maqollarini etnosifikatsiyani
aj
ratib ko‘rsatuvchi qiyosiy tahlil qilish. Tadqiqot uchun material quyidagi manbalarda
keltirilgan maqollardir: Vladimir Ivanovich Dal (D) tomonidan rus xalqining maqollari,
Valentin Ilich Ziminning rus maqollari (Z).
“Sevgi/Muhabbat” tushunchasini o‘zbek t
ilidagi paremiologik birliklar orqali
o‘rganish ushbu murakkab tuyg‘uning O‘zbekiston madaniy kontekstida qanday idrok
etilishi va ifodalanishi haqida ajoyib tushunchalar berishi mumkin. Paremiologik birliklar
yoki maqollar ko‘pincha jamoaviy donolik va madaniy qadriyatlarning ombori bo‘lib
xizmat qiladi. Ishq-
muhabbat mavzusini o‘rganishda bu lingvistik iboralar o‘zbek xalqining
ishqiy munosabatlar, shaxslararo aloqalar va hissiy rishtalarga oid e’tiqodlari, qarashlari
va kechinmalariga bir oyna ochishi mumkin.
Vatanga muhabbatsiz dunyoni tasavvur etib bo‘lmaydi. O‘zbeklar mehr
-
muhabbatga asoslangan oilani vatan ichidagi vatan deb biladi. Vatan har bir insonning
iymon-
e’tiqodi kabi muqaddasdir, shuning uchun ham tilimizda “Vatanni sevmoq
iymondandir” degan
naql bor.
Demak, muhabbat insonda juda qadimiy va o‘zgarmas tuyg‘udir;
Xorijiy lingvistika va lingvodidaktika
–
Зарубежная лингвистика
и лингводидактика
–
Foreign Linguistics and Linguodidactics
Special Issue
–
5 (2024) / ISSN 2181-3701
21
oilaviy munosabatlar va uning siyosiy-falsafiy nuqtai nazari bu yerda muhokama
qilinishi shart emas;
sevgining ruhiy ma’nosi sevgi tushunchasining birlamchi mohiyati sifatida qaralad
i;
sevgining o‘ziga xos konseptual sifati bor;
muhabbat insoniyat o‘z taraqqiyotida erishgan eng yuksak cho‘qqilari va u yaratgan
buyuk mo‘jizalar manbaidir. “Sevgi –
bu insoniyatni hayvonot olamidan sug‘urib olgan
kuchdir;
Sevgi
—
hayot ustuni. Sevgining bahori bilan shodlanma, yoz-u qishi ham bordir [3].
Odam so‘rab surishtirmasdan, hattoki, oshiqligini o‘zi ham sezmasdan va tan olmasdan
beixtiyor sevib qoladi. Bu tuyg‘u odam bolasining ongiga bog‘liq emas, bu tabiiy bir holat
bo‘lib, yurakning yurakka
beixtiyor talpinishidir [1]. Bundan tashqari, baxtli va
mustahkam nikoh sevgidan oila qurish qaroriga asoslanadi. Ikki kishi turmush qurgan va
sevib qolgan bo‘lsa, ularning baxti, asosan, o‘zaro hurmat, tushunish va bir
-birlarining
sevgisiga g‘amxo‘rlik qilishlari natijasidir. Agar kerak bo‘lsa, ulardan biri boshqasining
baxti, quvonchi va manfaatini ko‘tarish uchun o‘z manfaatlarini ham bir chetga surib
qo‘yadi. Baxtli hayotga faqat sevikli odamni sevish orqali erishish mumkin. sezgir tuyg‘u:
“Agar sen s
evsang-
u sevdira olmasang, ya’ni sevging sevgi sifatida javobiy sevgini
tug‘dirmasa, agar sen sevuvchi kishi sifatidagi hayotiy namoyonliging orqali o‘zingni
seviluvchi odamga aylantirolmasang, unda sevging zaifdir va u baxtsizlikdir; Sen topingan
va sevg
an ayolni ko‘z o‘ngingda haqoratlashlariga yo‘l qo‘yish mumkin emas
[1]. Albatta,
ularning sevgisini saqlab qolish uchun bu sabr-toqat va mehnatni talab qiladi. Aks holda,
sevgi sarobga aylanishi mumkin. Sevimli odamning qadri, oilasiga sadoqati, hayotga
ishtiyoqi oshadi. Ular dunyoqarashda keskin o‘zgarishlarni boshdan kechiradilar, dunyoni
boshqacha ko‘radilar va hayotni chuqurroq qa
drlay boshlaydilar. Shaxsning estetik idroki
-
go‘zallikni tan olish qobiliyati
- sevib qolganda ortadi. Sevgisiz hayot hayot emas,
shunchaki tirikchilik o‘tkazishdir. Sevgisiz yashash mumkin emas, ayni shu sevish uchun
ham odamga yurak berilgan; Sevgi
inson qalbidagi hayotbaxsh o‘tdirki, shu tuyg‘u tufayli
odam yaratgan barcha narsalar hayot va nafrat bilan yo‘g‘irilgan. Sevgi –
bu yashamoqlik
istagidir [1].
Islom dinida qadim zamonlardan beri har bir oilada oilaviy burch bo‘lgan. Shaxsning
jamiyat tomo
nidan nikoh va oilaviy munosabatlar uchun o‘rnatgan me’yorlariga sodiqligi
oilaviy majburiyat deb ataladi. Ota-onalik, farzandlik va nikoh burchlari oilaviy burchning
uch toifasidir. Oilada farzand dunyoga kelganda er-xotinning sevgi aloqasi
mustahkamlanadi. Nikoh burchi - bu erkak va ayolning turmush qurganlarida bir-birlari
oldidagi majburiyatlari va o‘zlarini oilaviy axloq qoidalariga muvofiq tutishlari tushuniladi.
Bunga uyni boshqarishda hamkorlik qilish, o‘zaro hurmat, sadoqat va sevgiga sadoqat
kirad
i. Masalan, Hadisning uchinchi kitobiga ko‘ra,
“Ayollar farjining qonuniy halol
bo‘lmog‘i nikoh shartlarining to‘la
-
to‘kis bajarilmog‘iga bog‘liqdir”
, it is stated that certain
legal conditions are established for the legal formation of each new family. These legal
conditions are explained one by one in the Hadis [4].
O‘zbek tilida ishq
-muhabbatga oid maqol va matallarda ana shu umuminsoniy
tuyg‘uning qudrati, murakkabligi, qiyinchiliklari, quvonchlari kabi turli jihatlari aks etishi
mumkin. Masalan, “Sevgi
qori qildi yuragini” yoki “Sevgi sovuq imon, qaytmas sovuq
a’zam” (Sevgi sovuq imon, sovuq a’zo emas) kabi hikmatli maqollar uning shiddati va
o‘zgaruvchanligini ko‘rsatishi mumkin. Sevgi, bu insonning his
-
tuyg‘ulari va e’tiqodlariga
qanday ta’sir qilishi
mumkinligini ta’kidlaydi.
Xorijiy lingvistika va lingvodidaktika
–
Зарубежная лингвистика
и лингводидактика
–
Foreign Linguistics and Linguodidactics
Special Issue
–
5 (2024) / ISSN 2181-3701
22
Bundan tashqari, paremiologik birliklar o‘zbek jamiyatidagi sevgi va munosabatlar bilan
bog‘liq madaniy me’yorlar va umidlarni yoritishi mumkin. Jumladan, “Sevgi ittifaqda
chiqar” yoki “Sevgi birga tugʻdi, sukut bilan oʻtdi” (Sevgi birga tugʻdi, sukut bilan oʻtdi) kabi
maqollar ishqiy munosabatlarda hamjihatlik, muloqot va oʻzaro tushunish muhimligini
anglatishi mumkin. Qolaversa, “muhabbat” tushunchasini o‘zbek tilidagi paremiologik
birliklar orqali o‘rganish O‘zbekiston madani
y doirasida muhabbatga taalluqli qadriyat va
ustuvorliklarni ham ochib berishi mumkin. “Sevgi ishni tuzatadi” yoki “Sevgi haqiqatni
topadi” kabi maqollar sevgiga bo‘lgan ishonchni munosabatlarni mustahkamlovchi,
shaxsning o‘sishi va o‘zini o‘zi kashf etish
iga olib keladigan birlashtiruvchi kuch sifatida
anglatishi mumkin.
O‘zbek tilidagi “muhabbat” tushunchasini mohiyatan paremiologik birliklar orqali
o‘rganish O‘zbekiston madaniy gobelenlarida ana shu teran insoniy tuyg‘uning nozik
ma’nolari, idroklari v
a ifodalarini anglash uchun boy zamin yaratadi. Maqol va matallarda
mujassamlangan hikmatlarni chuqur o‘rganish orqali sevgi, til va madaniyat o‘rtasidagi
murakkab munosabatlarni ochib, o‘zbek jamiyatida sevgi tushunchasi, tajribalari va
qadrlanishi haqida
qimmatli ma’lumotlarni olish mumkin.
“Sevgi” tushunchasi ko‘plab tillarda mavjud bo‘lib, haqiqatni bilishni aks ettiruvchi hissiy
tushunchalarni anglatadi. Shu bilan birga, u ham umuminsoniy, ham etnospesifik
xususiyatlarga ega. Sevgi bilim va o‘rganish
bilan bir qatorda rus tilshunosligining muhim
qismidir, buni rus maqollari misolida ko‘rishimiz mumkin:
Ум истиною просветляется,
сердце любовью согревается (Д), Где любовь, тут и Бог.Бог —
любовь (Д), Нет
ценности, кроме любви (Д)
Bundan tashqari, rus tilida Любовь слепа, Sevgi ko‘r “hech narsani ko‘rmaydi”
dega
n fikr ham mavjud bo‘lib, unda haqiqiy sevgi odamlarning ijtimoiy mavqeiga, ularning
diniga bog‘liq emas va hayotdagi tabiiy hodisadir, deb ta’kidlanadi.
Любви, огня да кашля
от людей не спрячешь и Что в сердце варится, на лице не утаится
chunki sevgan
od
amning kayfiyati o‘zgaradi va xulq
-
atvori, bu uning atrofidagi odamlarning e’tiboridan
chetda qolishi mumkin emas.
Rus xalqida sevgi ko‘zdan boshlanadi degan keng tarqalgan e’tiqod mavjud bo‘lib,
uni birinchi qarashda sevgi deb talqin qilish mumkin.
Где сердце лежит, туда око
бежит, Не насытится (Не наполнится) око зрения, а сердце желания, или Поутру
был хорош, а к вечеру непригож.
Rus odami uchun turmush o‘rtog‘ini tanlashda muhim omil
- bu potensial sherikning
ko‘rinishi
: Коли не мил телом, не приробишься (и) делом
. Shu bilan birga, hech qanday
asosli dalillar sevgi kuchiga qarshi tura olmaydi, chunki siz yuragingizga buyurtma bera
olmaysiz, u yoqimli bo‘lmagan odamni sevishga majbur bo‘lolmaydi, hatto sevilmagan
odam bilan majburiy nikoh
buni qila olmaydi, chunki ruhoniy uning sevgisini bog‘laydi.
Поп руки свяжет и голову свяжет, а сердца не свяжет. Женское сердце, что котел,
кипит и Почем ноет ретивое у молодца? Для милого не жаль потерять и многого,
Ради милого дружка и сережка из ушка.
Sevgi har doim ham o‘zaro emas:
если одно
сердце страдает, другое не знает, то человека всегда охватывает тоска, которая
западает на сердце глазами, ушами, устами, с глаз долой, из сердца вон
ular sevgi
tajribasidan butunlay qutulish uchun sevgi ob’ekti b
ilan uchrashuvlarni istisno qilish
zarurligi haqida gapirishadi.
Rus maqollarida ham aytiladiki, деньги —
дело нажитое, о них нечего тужить, а
любовь —
дело другое, ya’ni bu pulga sotib bo‘lmaydigan samimiy tuyg‘u, bu maqol bilan
Xorijiy lingvistika va lingvodidaktika
–
Зарубежная лингвистика
и лингводидактика
–
Foreign Linguistics and Linguodidactics
Special Issue
–
5 (2024) / ISSN 2181-3701
23
tas
diqlangan: с милым рай и в шалаше. Biroq, rus tilidagi paremiologik iboralarning
ikkilamchiligini ta’kidlash kerak, любовь за деньги не купишь, и при этом же с
деньгами мил, без денег постыл.
Natijada, sevgi haqidagi rus maqollarida ularning millatiga xos noyob xususiyatlar
mavjud. Maqollardan biri, masalan, nikoh marosimi haqida gapiradi, unda ruhoniy yangi
turmush qurganlarning qo‘llarini er va xotinning o‘ng qo‘llarini birlashtirib, ularni
epitrachelion(maxsus moslama) bilan qoplaydi. Ushbu marosim davomida erga cherkov
yoki Xudoning yer yuzidagi elchisi ruhoniyning qo‘llari orqali umr bo‘yi davom etadigan
xotinga beriladi.
Biz ishonamizki, rus paremiologik iboralari boshqalardan yashirib bo‘lmaydigan
(sevgini odamlardan yashirib bo‘lmaydi) yonayotgan s
evgining tasviri - yurakni isitadigan
alanga kabi kuchli sevgini aks ettiradi, deb ishonamiz. bu tuyg‘uning qarama
-qarshi
tabiatida va ko‘proq sadoqat darajasini tasdiqlovchi sevgi nomidan qilingan qurbonlik
deya ta’riflanadi.
Bundan farqli o‘laroq, yurak shaxsning jismoniy va ma’naviy markazi bo‘lib, uning
ruhiy fazilatlarini o‘zbek va rus tilshunoslik dunyoqarashida ifodalaydi. U mard yoki
qo‘rqoq bo‘lishi mumkin, kelajakni oldindan ko‘ra oladi, aql
-zakovat doirasidan tashqarida
bo‘lgan yaxshilik va yo
monlik, sevgi va nafrat kabi tushunchalarni anglaydi. Aql bilimidan
farqli o‘laroq, tuyg‘u donoligi qalb bilan ifodalanadi. Bu shuni ko‘rsatadiki, ruslar “aql va
yurak bilan qarama-
qarshi bo‘lganida” “boshqa xalqlarga qaraganda ko‘proq yurakni afzal
ko‘radilar” [7].
XULOSA
So‘ngi so‘z o‘rnida aytishimiz mumkinki, o‘zbek va rus tillarida yozilgan badiiy
matnlarda inson tuyg‘ularini ifodalovchi ishq g‘oyasining lingvistik jihatlari muhim
mazmunga egaligi bilan alohida ahamiyat kasb etadi. Do‘stlik sevgining bu shaklini o‘z
ichiga olgan holda, umumiy sevgining asosini tashkil etadi. Ikkala jinsdagi (erkak va ayol)
o‘rtasidagi o‘zaro do‘stlik, odatda, bog‘lanish tuyg‘ularining asosidir. Sevgi ta’rifiga ko‘ra,
do‘stlik tushunchasi mehr tuyg‘usini keng aks etti
radi. Muayyan his-
tuyg‘u ifodasiga o‘ziga
xos talqin berilsa, buni do‘stlik g‘oyasida ko‘rish mumkin.
REFERENCES:
1. Abdurazzoqova Sh. Tafakkur gulshani.
–T.: G‘afur G‘ulom, 1989. –
462 b.
2.
А. Tyrpa, Frazeologia somatyczna, Łask 2005.
3.
Berdiyorov X., Rasulov R. O‘zbek tilining paremiologik lug‘ati. –
T.: O‘qituvchi,
1984.
–
288 b.
4. Hadis -
3 to‘plam. –
T.: Qomuslar bosh tahririyati, 1994.
–
558 b.
5.
H. Valter, V. Mokienko, E. Komorovska, K. Kusalʹ,
Rycsko-nemecko-
polʹskij slovarʹ
aktivnyh poslovic, s. 10.
6.
I. A. Podûkov, Semiotičeskij aspekt teksta paremii, [v:] Lingvističeskie i
estetičeskie aspekty analiza tekstu, Moskva 1999, s. 77–
78.
7.
M. A. Sokolova, Vyraženie priznakov intellekta frazeologizmami russkogo âzyka
(na fone ispanskogo azyka), Avtoreferat dissertacii na soiskanie učenoj stepeni kandidata
filologičeskih nauk, Sankt
-Peterburg 1995, s. 169.
8.
М. Hordy, Somatičeskaâ frazeologiâ sovremennych russkogo i polskogo âzykov,
Szczecin 2010.
9.
N. M. Šanskij, Frazeologiyâ sovremennogo russkogo âzyka, Moskva 2012, s. 7.
Xorijiy lingvistika va lingvodidaktika
–
Зарубежная лингвистика
и лингводидактика
–
Foreign Linguistics and Linguodidactics
Special Issue
–
5 (2024) / ISSN 2181-3701
24
10. N. N. Amosova, Osnovy anglijskoj frazeologii, Leningrad 1963, s. 144.
11.
N. F. Alefirenko, Frazeologiâ i paremiologiâ, Moskva 2009, s. 242
-246
–
247.
12. V. A. Maslova, Vvedenie v kognitivnuyu lingvistiku, Moskva 2007, s. 47.
13.
V. V. Vinogradov, Izbrannye trudy: leksikologiâ i leksikografiâ, Moskva 1997, s.
133
14.
Z. D. Popova, I. A. Sternin, Očerki po kognitivnoj lingvistike, Voronež 2001, s. 63
15. Alikulovich, K. B. (2016). DETECTIVE REALITY AND INDIVIDUAL
INTERPRETATION. OKARA: Jurnal Bahasa dan Sastra, 10(1), 1-9.
16.
Холиков, Б. А. (2014). " КРЁСТНЫЙ ОТЕЦ"
-
РЕАЛЬНАЯ ИНТЕРПРЕТАЦИЯ
ДЕЙСТВИТЕЛЬНОСТИ. Вопросы филологических наук, (2), 14
-16.
