115
7.
Турдыева, Ш. Т., Тоирова, Н. Н., & Каримова, Д. И. (2014). Репродуктивное развитие
девочек-подростков с хронической гастродуоденальной патологией. Современная
медицина: актуальные вопросы, (29), 49-54.
8.
Тоирова, Н. Н. "ЧАСТОТА ПАТОЛОГИЧЕСКИХ СОСТОЯНИЙ У ДЕТЕЙ В
ПЕРИОДЕ НОВОРОЖДЁННОСТИ." Молодежь и медицинская наука в XXI веке. 2015.
YUQUMLI BO‘LMAGAN KASALLIKLARDA BEMORLARGA
KO‘RSATILAYOTGAN TIBBIY XIZMAT SIFATINI YAXSHILASH
Shomansurova E.A., Toxtayeva D.M.
Toshkent рediatriya tibbiyot institute,
O‘zbekiston Respublikasi, Toshkent
Dolzarbligi.
Bronxial astma keng tarqalgan va xavfli kasallik hisoblanadi. Hozirgi kunda
dunyo bo‘ylab 360 milliondan ortiq odam bronxial astma alomatlaridan aziyat chekmoqda. Bolalar
orasida esa bu ko‘rsatkich 10-15%ni tashkil qiladi.
Maqsadi.
Bolalar va o‘smirlarda surunkali yuqumli bo‘lmagan kasalliklarni rivojlanish
(asoratlanish) xavfi nazoratini o‘rganish va sog‘liqni saqlashning birlamchi bo‘g‘inida o‘rta
tibbiyot xodimlari amaliyotida profilaktik va reabilitatsion yondashuvlarni takomillashtirish
usullari bo‘yicha yondashuvlar ishlab chiqish.
Material va uslublari.
Tadqiqot Toshkent shaxar surunkali yuqumsiz kasalliklar bilan
kasallangan bolalar va o‘rta tibbiyot xodimlari orasida olib borildi.To‘plangan anketa
so‘rovnomalari asosida materiallar statistik usullarni asosiy parametrlari bo‘yicha taxlil kilinadi.
Bundan tashqari oilaviy xamshiralardan anketa so‘rovnoma o‘tkaziladi. YUBNK bilan
kasallangan bolalarni ota onalari bilan suxbat va anketa so‘rovnoma o‘tkazilib tadqiqotdagi
ma’lumotlar SSPF-statistik dastur yordamida taxlil qilindi.
Natijalar va muhokamasi.
MKTP muassasalarida YBNK bilan og'rigan bolalarga
hamshiralik yordami sifati, tibbiy-profilaktika yordami,xususan, YBKni aniqlash, kasallikning
kechish xususiyatlarini hisobga olgan holda dinamik monitoring QD bilan kasallangan bolalarni
parvarishlash standartlari va xalqaro tavsiyalarga mos kelmasligini guvohi bo‘ldik. Bemorlarni
ambulatoriya-tibbiy karta yozuvlari ma’lumotlarini o‘rganishni retrospektiv tahlil qilish bilan bir
qatorda TBHning hududdagi YBNK bilan og‘rigan bolalar bilan olib borayotgan ishlarini ham
istiqbolli tahlil qildik. Ma'lumki, hamshiralik yordami natijalari sifatining xususiyatlari qatorida
bemorning ularga ko'rsatilayotgan yordam sifatidan qoniqish xususiyatlari ham bor. Ambulatoriya
xizmatida bemorlarga g'amxo'rlik qilish bo'yicha hamshira faoliyati sifati ko'rsatkichlari orasida
bemorning hamshira bilan muloqot qilish xarakterini sub'ektiv baholash, bemorni davriy
tekshiruvdan o'tkazishning to'liqligi muhim ahamiyatga ega; tibbiy yordamning o'z vaqtida
ko'rsatilishi; hamshiralik muolajalarining sifati; ularning salomatlik ko'rsatkichlari dinamikasidan
xabardorligi; Bemorlarni qo'llab-quvvatlash va xamshira bemorga ko‘rsatayotgan g'amxo'rlikdan
bemorni qoniqishi, hamshira va bemorni yaqin qarindoshlari o'rtasidagi aloqa darajasi, kabi
savollarga javobni so‘rovnoma orqali bilib oldik. QD kasalligi xaqida qayerdan ma‘lumot olasiz
deb so‘raganimizda 56ta(47%) bola shifokordan deb javob bergan bo ‘lsa 8ta (7%)bola oila
xamshirasidan deb javob bergan. 15 ta (12%) bola esa gazeta va jurnallardan deb javob. TV va
radiodan degan 7 ta (6%) bola, 33 ta (28%) bola esa boshqa kasallardan deb javob berganlar.
Xulosalar.
Tibbiy brigada xamshiralarning vakolatlarini malakasiga qarab kengaytirish
loyihasini amalga oshirish nuqtayi nazaridan mahalliy sog‘liqni saqlash oldida turgan asosiy
ustuvor vazifalarga muvofiq, kasbiy standartlarga o‘tishi, ularning faoliyati, tayyorgarlik
darajasini hisobga olgan holda amalga oshirilishi kerak. quyidagi vazifalarni hal etishda: birlamchi
tibbiy-sanitariya yordamini, kasalliklarning oldini olish va sog‘lomlashtirishni rivojlantirish,
116
aholini gigiyena tarbiyasi va tarbiyalash; uyda parvarishlash hajmini oshirish; reabilitatsiya
tadbirlari doirasi va hajmini kengaytirish shular jumlasidandir.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI:
1.
Шамансурова, Э. А., and Ш. А. Абдуразакова. "Роль рН мочи при уролитиазе у
детей." Российский педиатрический журнал 3.1 (2022): 341.
2.
Агзамова, Ш. А., and Ф. Р. Бабаджанова. "ВРОЖДЕННЫХ ПОРОКОВ СЕРДЦА У
ДЕТЕЙ ХОРЕЗМСКОЙ ОБЛАСТИ РЕСПУБЛИКИ УЗБЕКИСТАН." Вестник
национального детского медицинского центра 2 (2022): 11-15.
3.
Деворова,
М.
"Особенности
распространения
аллергического
ринита
у
детей." Актуальные вопросы практической педиатрии 1.2 (2024): 48-50.
4.
Ergasheva, N., Y. Madjidova, and B. Ergasheva. "Disorders of defecation in children with
spinal pathology." EUROPEAN JOURNAL OF NEUROLOGY. Vol. 22. 111 RIVER ST,
HOBOKEN 07030-5774, NJ USA: WILEY, 2015.
5.
Шухратова, Д. Ж., Абдуразакова, Ш. А., & Агзамова, Ш. А. (2016). Характер изменений
гематологических показателей при целиакии у детей школьного возраста в зависимости
от формы заболевания. Евразийский Союз Ученых, (29-1), 36-37.
6.
Тохтаева,
Доно
Махмуджановна,
and
Салима
Каюмовна
Назарова.
"СоверШенСтвование СеСтринСкоГо уХода За БоЛЬными С СаХарным диаБетом на
амБуЛаторно-поЛикЛиниЧеСком уровне." FORCIPE 5.S2 (2022): 499.
7.
Турдыева, Ш. Т., Тоирова, Н. Н., & Каримова, Д. И. (2014). Репродуктивное развитие
девочек-подростков с хронической гастродуоденальной патологией. Современная
медицина: актуальные вопросы, (29), 49-54.
8.
Тоирова, Н. Н. "ЧАСТОТА ПАТОЛОГИЧЕСКИХ СОСТОЯНИЙ У ДЕТЕЙ В
ПЕРИОДЕ НОВОРОЖДЁННОСТИ." Молодежь и медицинская наука в XXI веке. 2015.
TIBBIY BRIGADA HAMSHIRASINING YUQUMLI BO‘LMAGAN KASALLIKLAR
BILAN KASALLANGAN BEMORLARNI PARVARISHLASHI
Shomansurova E.A., Toxtayeva D.M.
Toshkent рediatriya tibbiyot instituti,
O‘zbekiston Respublikasi, Toshkent
Dolzarbligi.
SYBKdan biri bo‘lgan bolalar va o‘smirlar orasida uchraydigan qandli diabet
keng tarqalgan asoratlaridan o’lim ko’rsatkichi va nogironlikni ortishi bilan tavsiflanib bolalar
endokrinologiyasining eng dolzarb muammolaridan biri hisoblanib, bolalar o’rtasida kasallanish
tobora o’sib bormoqda. Bu kasallikda bolalar va o’smirlarning me’yorida o’sishi va rivojlanishi
uchun sifatli ovqatlanish va samarali tibbiy xizmat ko’rsatish katta ahamiyatga ega. Kasallik
jarayonlarini o‘ziga xos kechishi, asoratlarni rivojlanishi va yangi kasallanganlar sonini ortishi bu
patologik jarayon bo‘yicha ilmiy izlanishlar olib borilishi zarurligini taqozo etmoqda.
Maqsadi.
Bolalar va o‘smirlarda surunkali yuqumli bo‘lmagan kasalliklarni rivojlanish
(asoratlanish) xavfi nazoratini o‘rganish va sog‘liqni saqlashning birlamchi bo‘g‘inida o‘rta
tibbiyot xodimlari amaliyotida profilaktik va reabilitatsion yondashuvlarni takomillashtirish
usullari bo‘yicha yondashuvlar ishlab chiqish.
Material va uslublari.
Tadqiqot Toshkent shaxar surunkali yuqumsiz kasalliklar bilan
kasallangan bolalar va o‘rta tibbiyot xodimlari orasida olib borildi.To‘plangan anketa
so‘rovnomalari asosida materiallar statistik usullarni asosiy parametrlari bo‘yicha taxlil kilinadi.
Bundan tashqari oilaviy xamshiralardan anketa so‘rovnoma o‘tkaziladi. YUBNK bilan
