“INGLIZ TILIDA PAST PERFEKTDA QO‘LLANGAN FE’LLARNING ASPEKTUAL XUSUSIYATLARINI O‘RGANISH VA ULARNI O‘ZBEK TILIDA BERISH USULLARI”
Annotasiya
Nutq faoliyatimizda harakatlarni ifodalashda fe’lning grammatik ma’nolari muhim o’rinni egallaydi. Shu bilan birga, tilshunoslik fanining asosiy yo'nalishlaridan biri bo'lgan aspektologiyada, “fe'lning aspekti”, ya'ni vid (tus), harakat qanday sodir bo'layotgani to'g'risidagi ma'lumot berib, tugallangan (telik) va tugallanmagan (atelik) turlari farqlanadi. Maqolada ingliz tilining “Past Perfect (o'tgan tugallangan)” zamoniga oid jumlalar olingan bo'lib, ularning tugallanganlik/tugallanmaganlik xususiyatlari tahlil qilinadi. Buning ustiga bu jumlalarning o'zbek tiliga tarjima variantlari ham solishtirma tahlil qilingan. Tadqiqot materiali sifatida “J.K. Rowlingning "Harry Potter and the Sorcerer's Stone" romani tanlanib, o'tgan tugallangan zamon jumlalari telik va atelik aspektlariga ajratilib, ularning ingliz-uzbek tilida ifodalanish mexanizmlari o'rganildi. Natijalarda ingliz tilida Past Perfect Simple ning deyarli doim telik aspektli ekanligi, atelik aspektli tugallangan o’tgan zamon esa juda kam miqdorda aniqlangan. Masalaning mazkur jihatlari ikkala tilga oid misollar orqali yoritilgan
Кўчирилди
Kalit so‘zlar:
Annotasiya
Nutq faoliyatimizda harakatlarni ifodalashda fe’lning grammatik ma’nolari muhim o’rinni egallaydi. Shu bilan birga, tilshunoslik fanining asosiy yo'nalishlaridan biri bo'lgan aspektologiyada, “fe'lning aspekti”, ya'ni vid (tus), harakat qanday sodir bo'layotgani to'g'risidagi ma'lumot berib, tugallangan (telik) va tugallanmagan (atelik) turlari farqlanadi. Maqolada ingliz tilining “Past Perfect (o'tgan tugallangan)” zamoniga oid jumlalar olingan bo'lib, ularning tugallanganlik/tugallanmaganlik xususiyatlari tahlil qilinadi. Buning ustiga bu jumlalarning o'zbek tiliga tarjima variantlari ham solishtirma tahlil qilingan. Tadqiqot materiali sifatida “J.K. Rowlingning "Harry Potter and the Sorcerer's Stone" romani tanlanib, o'tgan tugallangan zamon jumlalari telik va atelik aspektlariga ajratilib, ularning ingliz-uzbek tilida ifodalanish mexanizmlari o'rganildi. Natijalarda ingliz tilida Past Perfect Simple ning deyarli doim telik aspektli ekanligi, atelik aspektli tugallangan o’tgan zamon esa juda kam miqdorda aniqlangan. Masalaning mazkur jihatlari ikkala tilga oid misollar orqali yoritilgan
Bibliografik manbalar
Comrie B. Aspect: An Introduction to the Study of Verbal Aspect and Related Problems. Cambridge: Cambridge University Press, 1976, 142
Bybee J., Perkins R., Pagliuca W. The Evolution of Grammar: Tense, Aspect and Modality in the Languages of the World. Chicago: University of Chicago Press, 1994, 448
Vendler Z. Verbs and Times // Philosophical Review. 1957. P. 143–160.
Ozbek tili grammatikasi. t. I. Toshkent, 610
Rouling J.K., Harry Potter and sorcerer’s stone, 221
Dolimov Sh. Garri Potter va afsonaviy tosh, Toshkent, 368
Низамов Ғ. М. Используя информационно-коммуникационные технологии, человек способен уравнивать местоимения с помощью предложений //Conference Zone. – 2023. – С. 67-69.
Nizamov G. M. Improving the professional competenceofstudents in the specialty by teachingforeignlanguages //Научные исследования и общественные проблемы. – 2023. – Т. 1. – №. 1. – С. 148-150.
Низамов Ғ. М., Турсунова М., Мамаражабов С. М. Олий таълим муассасаларида касбий коммуникатив омилкорликни шакллантириш натижасида экспериментал гуруҳда касбий коммуникатив омилкорликнинг ривожлантириш босқичлари //Agrobiotexnologiya va veterinariya tibbiyoti ilmiy jurnali. – 2022. – С. 996-999.
Nizamov M. Axborot kommunikatsiya texnologiyalari vositasida huquqni muhofaza qiluvchi organlarda faoliyat yurutuvchilarning kasbiy kommunikativ komtetensiyasini rivojlantirish xorijiy tilning ahamiyati //Interpretation and researches. – 2024. – Т. 2. – С. 24.
Nurmuxammedovna, S. G. (2024, December). NEMIS TILIDA MATN SARLAVHASINING O ‘ZIGA XOS XUSUSIYATLARI. In International Conference (Vol. 1, No. 9, pp. 29-32).
Nurmuxammedovna, S. G. (2024, December). NEMIS VA O’ZBEK TILI PAREMIOLOGIK BIRLIKLAR, ULAR O’RTASIDAGI O’XSHASHLIKLAR. In International Conference (Vol. 1, No. 9, pp. 25-28).
