ISSN:
2181-3906
2023
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 2 / ISSUE 8 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
155
AXBOROT TEXNOLOGIYALARINING KELIB CHIQISH TARIXI
Bazarbayev Shermuhammad Baxtiboy o‘g‘li
Toshkent Axborot texnologiyalari Universiteti Nukus filiali qoshidagi
Qoraqalpog‘iston IT texnikumi 2-bosqich talabasi
https://doi.org/10.5281/zenodo.8242768
Annotatsiya.
Ushbu maqolada axborot texnologiyalarining bugungi kundagi o`rni va
qanday rivojlanayotganligi haqida, samarali axborot va kommunikatsiya uchun ishlab chiqilgan
texnologiyalar to'plamidir bilimga kirish usullari, odamlar o'rtasidagi munosabatlar haqida so`z
yuritilgan.
Kalit so`zlar:
Texnologiya, material, jarayon, axborot, mahsulot, muhandislik, planshet,
kompyuter.
HISTORY OF THE ORIGIN OF INFORMATION TECHNOLOGY
Abstract.
This article talks about the role of information technology today and how it is
developing, a set of technologies developed for effective information and communication methods
of access to knowledge, relationships between people.
Key words:
Technology, material, process, information, product, engineering, tablet,
computer.
ИСТОРИЯ ВОЗНИКНОВЕНИЯ ИНФОРМАЦИОННЫХ ТЕХНОЛОГИЙ
Аннотация.
В этой статье рассказывается о роли информационных технологий
сегодня и о том, как они развиваются, о том, что эффективная информация и
коммуникация-это совокупность технологий, разработанных для способы доступа к
знаниям, об отношениях между людьми.
Ключевые слова:
технология, материал, процесс, информация, продукт,
инженерия, планшет, компьютер.
Texnologiya so`zi grekchadan tarjima qilinganda san`at, ustalik, malaka ma`nosini
anglatadi. Texnikada texnologiya deganda ma`lum kerakli material mahsulotni xosil kilish uchun
usullar, metodlar va vositalar yig`indisidan foydalanadigan jarayon tushuniladi. Texnologiya
ob`ektining dastlabki, boshlang`ich holatini o`zgartirib, yangi, oldindan belgilangan talabga javob
beradigan holatga keltiradi. Misol uchun sutdan turli texnologiyalar orqali qatiq, tvorog, smetana,
yog` va boshqa sut mahsulotlarini olish mumkin. Agar boshlang`ich xom ashyo sifatida axborot
olinsa, ushbu axborotga ishlov berish natijasida axborot mahsulotinigina olish mumkin. Ushbu
xolda xam «texnologiya» tushunchasining ma`nosi saqlanib qolinadi. Faqat unga «axborot»
so`zini qo`shish mumkin. Bu narsa axborotni qayta ishlash natijasida moddiy maxsulotni emas,
balki axborotnigina olish mumkinligini aniqlab turadi.
AKT hozirgi kunda yanada samarali axborot va kommunikatsiya uchun ishlab chiqilgan
texnologiyalar to'plamidir bilimga kirish usulini ham, odamlar o'rtasidagi munosabatlarni ham
o'zgartirgan. AKT - bu Axborot-kommunikatsiya texnologiyalari qisqartmasi. AKT
kommunikatsiya texnologiyalari (gazeta, radio va televidenie), Internet va kompyuterlar,
planshetlar va kompyuterlar kabi yangi texnologik qurilmalarni rivojlantirish orqali ma'lumot olish
parametrlarini o'zgartirdi. smartfon, shuningdek platformalar va dasturlar mavjud AKT ilm-fan va
muhandislik birgalikda kundalik muammolarni hal qiladigan qurilmalar va tizimlarni ishlab
ISSN:
2181-3906
2023
International scientific journal
«MODERN SCIENCE АND RESEARCH»
VOLUME 2 / ISSUE 8 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
156
chiqishda ishlaydigan innovatsion mahsulotlar sifatida tan olingan. Ular axborot texnologiyalari
bilan aloqa texnologiyalari yoki TK (radio, matbuot va televidenie) elementlarini sintez qilishadi.
AKT xususiyatlari
Ular inson bilimlari va ijtimoiy hayotining barcha sohalariga: uy, ta'lim, ko'ngil ochish va
ish joylariga kirib boradilar.
Ular bilimlarni o'zlashtirishning aqliy jarayonlarini o'zgartiradilar;
Ular ahamiyatsiz, chunki ma'lumotlar virtual tarmoqlardan yaratilgan;
Ular bir zumda yoki darhol, chunki ma'lumot va aloqa jismoniy masofadan qat'i nazar,
real vaqtda sodir bo'ladi;
Unda mavjud bo'lgan ma'lumotlar, matn, rasm yoki audio bo'lsin, raqamlashtirilishi
kerak;
Ular moslashuvchan, demak, ularni zarur bo'lgan o'zgarishlarga qarab qayta tuzish
mumkin;
Ular o'zaro bog'liqlik printsipi bilan boshqariladi, ya'ni bu ikki yoki undan ortiq
texnologiyalarning ulanishidan yangi aloqa imkoniyatlarini yaratishga imkon beradi;
Ular interfaol bo'lib, foydalanuvchini axborotni qayta ishlash jarayonida ishtirok etishini
va mavjud resurslarni o'z ehtiyojlariga moslashtirishni nazarda tutadi.
Axborot texnologiyalari bir necha turlarga bo`linadi:
1. Ma`lumotlarga ishlov beruvchi axborot texnologiyalari. Ular ma`lum algoritmlar
bo`yicha boshlang`ich ma`lumotlarga ishlov beruvchi masalalarni yechishga mo`ljallangan.
Masalan, har bir firmada uzining xodimlari xaqidagi axborotga ishlov beruvchi axborot
texnologiyasi albatta bo`lishi kerak.
2. Boshqarishning axborot texnologiyalari. Ularning maqsadi ish faoliyati qaror qabul
qilish bilan bog`liq bo`lgan insonlarning axborotga bo`lgan talabini qondirishdan iborat.
Boshqarishning axborot tizimlari tashkilotning o`tmishi, hozirgi holati va kelajagi haqidagi
axborotni ham o`z ichiga oladi.
3. Ofis(idora)ning axborot texnologiyasi.
Avtomatlashtirilgan ofisning zamonaviy axborot texnologiyalari bu — tashkilot ichidagi
va tashki muhit bilan kommunikatsion jarayonlarni kompyuter tarmoqlari va axborotlar bilan
ishlovchi boshqa zamonaviy vositalar asosida tashkil etish va qo`llab-quvvatlashdan iborat.
Buning uchun maxsus dasturiy vositalar xam ishlab chiqilgan. Ulardan biri Microsoft Offise
dasturlar paketidir. Uning tarkibiga Word matn muxarriri, Excel elektron jadvali, Power point
taqdimot uchun grafikani tayyorlash dasturi, Microsoft Access ma`lumotlar omborini boshqarish
tizimlari kiradi.
REFERENCES
1.
G’ulomov S.S, A l i m o v R.X., Lutfullayev X. S. va boshqalar. Axborot tizimlari va
texnologiyalari. Toshkent.: «Shark», 2000 y
2.
FynoMoaC. S, S h e r m u h a m e d o v A T . B e g a l o v B . A. «Iqtisodiy informatika».
Toshkent. «O‘zbekiston», 1999Zaynalov N.R., Porsayev F.M., U s m o n o v I. A.
«Informatsion texnologiyalar». (Ma’ruza matnlari). II qism. Samarkand: SamKI. 2003 y.
3.
Zaynalov N.R., Siddiqov Y.M., D a v r o n o v A . E. «Informatika» (Ma’ruza matnlari).
Samarkand: SamKI. 2002 y.
