ISSN:
2181-3906
2025
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 4 / ISSUE 1 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
341
TA’LIMNI RAQAMLASHTIRISH SHAROITIDA PEDAGOG KADRLARNING
MALAKASINI OSHIRISHINING ZAMONAVIY USULLARI
Xolikova Basurat Samandarovna
O‘zbekistan Respublikasi Vazirlar Maxkamasi xuzuridagi Biznes va Tadbirkorlik
Oliy maktabi magistiri.
Suyunov Dilmurod Xolmurodovich
I.f.n professor.
https://doi.org/10.5281/zenodo.14655942
Annotatsiya. Mazkur maqola ta’limni raqamlashtirish jarayonlarida pedagog kadrlarning
malakasini oshirish masalalarini yoritadi. Ushbu jarayonda zamonaviy texnologiyalardan
foydalanish, masofaviy o‘qitish platformalari, aralash ta’lim yondashuvlari va sun’iy intellekt
vositalari muhim ahamiyatga ega ekanligi ta’kidlangan. Xorijiy tajriba va O‘zbekiston sharoitida
amalga oshirilayotgan chora-tadbirlar misolida raqamli transformatsiya sharoitida ta’lim sifatini
oshirish imkoniyatlari tahlil qilingan. Maqolada keltirilgan tavsiyalar pedagog kadrlarning
raqamli savodxonligini oshirish va ta’lim tizimini yanada rivojlantirishga xizmat qiladi.
Kalit so‘zlar: Ta’limni raqamlashtirish, pedagog kadrlarning malakasini oshirish, raqamli
texnologiyalar, masofaviy ta’lim, aralash ta’lim, sun’iy intellekt, ta’lim sifati, raqamli savodxonlik,
innovatsion texnologiyalar, O‘zbekiston ta’lim tizimi.
MODERN METHODS OF IMPROVING THE SKILLS OF PEDAGOGICAL
PERSONNEL IN THE CONTEXT OF DIGITALIZATION OF EDUCATION
Abstract. This article covers the issues of improving the qualifications of pedagogues in
the process of digitalization of education. The use of modern technologies, distance learning
platforms, blended learning approaches and artificial intelligence tools are important in this
process. The possibilities of improving the quality of education in the conditions of digital
transformation were analyzed on the example of foreign experience and measures implemented in
Uzbekistan. The recommendations presented in the article serve to increase the digital literacy of
pedagogical staff and further develop the education system.
Keywords: Digitization of education, professional development of pedagogical personnel,
digital technologies, distance education, mixed education, artificial intelligence, quality of
education.
СОВРЕМЕННЫЕ МЕТОДЫ ПОВЫШЕНИЯ КВАЛИФИКАЦИИ
ПЕДАГОГИЧЕСКИХ КАДРОВ В УСЛОВИЯХ ЦИФРОВИЗАЦИИ ОБРАЗОВАНИЯ
ISSN:
2181-3906
2025
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 4 / ISSUE 1 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
342
Аннотация. В статье рассматриваются вопросы повышения квалификации
педагогических кадров в условиях цифровизации образования. Было подчеркнуто, что в
этом процессе важное значение имеет использование современных технологий, платформ
дистанционного обучения, смешанных подходов к обучению, инструментов искусственного
интеллекта. Анализируются возможности повышения качества образования в условиях
цифровой трансформации с использованием зарубежного опыта и мер, реализуемых в
Узбекистане. Представленные в статье рекомендации будут способствовать повышению
цифровой грамотности педагогических кадров и дальнейшему развитию системы
образования.
Ключевые слова: Цифровизация образования, повышение квалификации
педагогических кадров, цифровые технологии, дистанционное обучение, смешанное
обучение, искусственный интеллект, качество образования, цифровая грамотность,
инновационные технологии, система образования в Узбекистане.
Kirish
Bugungi global rivojlanish jarayonlarida raqamlashtirish har bir sohaning, jumladan, ta’lim
tizimining uzluksiz taraqqiyoti uchun muhim omilga aylanmoqda. Ta’limni raqamlashtirish
faqatgina texnologiyalarni o‘quv jarayoniga joriy etishni emas, balki pedagog kadrlarning yangi
sharoitga moslashuvchanligini ta’minlashni ham talab qiladi. Innovatsion texnologiyalarni
samarali qo‘llay oladigan o‘qituvchilar ta’lim tizimining sifatini yangi bosqichga olib chiqishda
hal qiluvchi rol o‘ynaydi.
Ta’limni raqamlashtirish jarayoni o‘quv materiallari, pedagogik yondashuvlar va ta’lim
usullarini modernizatsiya qilishni talab qilmoqda. Shu sababli, pedagog kadrlarning malakasini
oshirish uchun zamonaviy usullarni ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish zarur. Ushbu
maqolada raqamli texnologiyalarning imkoniyatlarini to‘liq ochib berish, xorijiy tajribani tahlil
qilish va mahalliy ta’lim tizimi uchun moslashuvchan strategiyalar ishlab chiqishga qaratilgan
yondashuvlar ko‘rib chiqiladi.
Maqolaning asosiy maqsadi – ta’limni raqamlashtirish sharoitida pedagog kadrlarning
malakasini oshirishning dolzarb usullarini aniqlash va ularning amaliyotda qo‘llanilish
imkoniyatlarini o‘rganishdan iborat.
ISSN:
2181-3906
2025
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 4 / ISSUE 1 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
343
Metodologiya
Ushbu maqola ta’limni raqamlashtirish sharoitida pedagog kadrlarning malakasini
oshirishga qaratilgan zamonaviy usullarni o‘rganish uchun quyidagi metodologik
yondashuvlardan foydalandi:
1. Tahliliy-uslubiy yondashuv:
Mazkur tadqiqotda ilmiy va amaliy manbalar, shu
jumladan, xalqaro tashkilotlar tomonidan chop etilgan hisobotlar va mahalliy ta’lim sohasidagi
normativ hujjatlar tahlil qilindi. Raqamli texnologiyalarning ta’limdagi roli, samaradorligi va
pedagoglarning malakasini oshirishga ta’siri tahliliy usullar orqali o‘rganildi.
2. Taqqoslash va xorijiy tajribani o‘rganish:
Raqamlashtirish sohasida ilg‘or bo‘lgan
mamlakatlar, masalan, Singapur, Estoniya va Janubiy Koreya ta’lim tizimlaridagi tajribalar tahlil
qilindi. Bu tajribalarni O‘zbekiston ta’lim tizimiga moslashtirish imkoniyatlari baholandi.
3. Sotsiologik tadqiqot usullari:
Pedagoglar orasida raqamli texnologiyalar bo‘yicha
bilim darajasini aniqlash uchun so‘rovnomalar va intervyular tashkil etildi. Ushbu ma’lumotlar
orqali o‘qituvchilarning malakasini oshirishda duch keladigan muammolar va ehtiyojlar aniqlab
olindi.
4. Eksperiment va kuzatish:
Ta’lim jarayonida raqamli texnologiyalarning qo‘llanilishiga
oid kichik hajmli tajriba loyihalari amalga oshirildi. Bu loyihalar raqamli o‘qitish vositalarining
samaradorligini baholash imkonini berdi.
5. Tavsiyalar ishlab chiqish:
Metodologik yondashuvlar natijasida yig‘ilgan ma’lumotlar
asosida pedagog kadrlarning malakasini oshirishga qaratilgan amaliy tavsiyalar ishlab chiqildi.
Ushbu metodologiyalarni qo‘llash orqali pedagog kadrlarning malakasini oshirishga
yordam beruvchi zamonaviy usullar haqida aniq xulosalar va tavsiyalar ishlab chiqildi.
Mavzuga oid adabiyotlar sharhi
Pedagog kadrlarning malakasini oshirish masalalari ta’lim tizimini modernizatsiya qilishda
muhim ahamiyatga ega bo‘lib, bu borada ilmiy manbalarda keng ko‘lamli tadqiqotlar amalga
oshirilgan. Quyida ushbu mavzu bo‘yicha asosiy adabiyotlar va tadqiqotlarning tahlili keltiriladi:
1. UNESCO hisobotlari (2023):
UNESCO tomonidan taqdim etilgan “Digital
Transformation in Education” hisobotida ta’limni raqamlashtirish jarayonida pedagoglar
malakasini oshirishning ahamiyati va zamonaviy texnologiyalarni qo‘llashga oid yondashuvlar
tahlil qilingan. Hisobotda masofaviy ta’lim platformalarini kengaytirish va pedagoglarni raqamli
savodxonlikka tayyorlash bo‘yicha strategiyalar o‘rtaga tashlangan.
ISSN:
2181-3906
2025
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 4 / ISSUE 1 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
344
2. Singapur va Estoniya tajribalari:
Singapur va Estoniya kabi mamlakatlarda ta’limni
raqamlashtirish tajribalari muvaffaqiyatli joriy etilgan. Jumladan, Singapurda raqamli platformalar
orqali o‘qituvchilarning malakasini oshirish bo‘yicha maxsus dasturlar ishlab chiqilgan. Estoniya
ta’lim tizimi esa innovatsion texnologiyalarni keng joriy etish va onlayn resurslardan
foydalanishda o‘qituvchilarning roliga alohida e’tibor qaratgan.
3. O‘zbekiston Respublikasi normativ hujjatlari:
O‘zbekiston Vazirlar Mahkamasining
“Raqamli O‘zbekiston–2030” davlat dasturi doirasida ta’limni raqamlashtirishga oid qarorlari
pedagog kadrlarni malakasini oshirishga yo‘naltirilgan. Ushbu hujjatlarda ta’lim jarayonida
raqamli texnologiyalarni joriy etish, pedagoglarni zamonaviy dasturlar bilan tanishtirish va
maxsus treninglar tashkil etishning ustuvorligi belgilangan.
4. Zamonaviy ilmiy tadqiqotlar
➢
Anderson, T. (2022). “E-learning and Digital Pedagogy” asarida masofaviy o‘qitish
texnologiyalari va ularning pedagoglar malakasini oshirishdagi o‘rni yoritilgan.
➢
Siemens, G. (2021). “Connectivism: A Learning Theory for the Digital Age” asarida
ta’limning raqamli yondashuvlariga asoslangan yangi pedagogik yondashuvlar tahlil qilingan.
5. Mahalliy tadqiqotlar:
O‘zbekistonda raqamlashtirish sharoitida ta’lim sifatini oshirish
bo‘yicha bir qancha ilmiy tadqiqotlar amalga oshirilgan. Jumladan, mahalliy olimlarning
maqolalarida masofaviy ta’lim platformalari va o‘qituvchilarning raqamli savodxonligi
muammolari ko‘tarilgan.
Adabiyotlar tahlili shuni ko‘rsatadiki, ta’limni raqamlashtirish sharoitida pedagog
kadrlarning malakasini oshirish dolzarb masalalardan biri bo‘lib, ushbu yo‘nalishda xalqaro
tajribani o‘rganish va milliy xususiyatlarni inobatga olgan holda strategiyalarni ishlab chiqish
zarur.
Tahlil va natijalar.
Bugungi zamonaviy dunyo raqamlashtirish jarayonlari bilan hayotning barcha sohalarida
tub o‘zgarishlarni boshdan kechirmoqda. Ta’lim tizimi ham bundan mustasno emas.
Raqamlashtirishning asosiy maqsadi — ta’limni yanada samarali, sifatli va barcha uchun
ochiq qilishdir. Ushbu jarayonda esa pedagog kadrlar hal qiluvchi ahamiyat kasb etadi. Zero,
raqamli texnologiyalar qanchalik rivojlangan bo‘lmasin, ularning imkoniyatlarini ochib beradigan
va to‘g‘ri yo‘naltiradigan mutaxassislar ta’lim tizimining eng muhim bo‘g‘inidir.
Raqamlashtirish pedagoglarning bilim va ko‘nikmalarini oshirish zaruratini yanada
kuchaytiradi.
ISSN:
2181-3906
2025
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 4 / ISSUE 1 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
345
Raqamli vositalardan foydalanish, onlayn platformalarda dars berish, virtual va
kengaytirilgan haqiqat texnologiyalarini qo‘llash kabi yondashuvlar pedagogik faoliyatni yangi
bosqichga olib chiqmoqda. Ammo bu jarayonlar nafaqat texnologik, balki metodik yondashuvlarni
ham yangilashni talab qiladi.
Misol uchun, masofaviy o‘qitish bugungi kundagi eng dolzarb usullardan biriga aylangan.
Ammo bu yangi imkoniyatlar pedagoglarni o‘z malakasini uzluksiz oshirishga undaydi.
Chunki, masofaviy ta’lim jarayonida o‘quv materiallarini samarali yetkazish, o‘quvchilar
bilan interaktiv aloqani ta’minlash va ularning bilimini baholash o‘qituvchidan raqamli
savodxonlik bilan birga, yangi pedagogik yondashuvlarni talab qiladi.
Xalqaro tajribaga nazar tashlasak, Singapur, Estoniya va Janubiy Koreya kabi mamlakatlar
raqamlashtirish sohasida ulkan muvaffaqiyatlarga erishgan. Masalan, Singapurda pedagoglar
uchun maxsus raqamli platformalar orqali treninglar tashkil etiladi. Ushbu platformalar
o‘qituvchilarga texnologiyalarni o‘rgatish bilan birga, ularni amalda qo‘llash imkoniyatini ham
beradi. O‘zbekistonda esa “Raqamli O‘zbekiston–2030” dasturi doirasida bu borada qator chora-
tadbirlar amalga oshirilmoqda. Lekin bu jarayonda xalqaro tajribani o‘rganish va mahalliy
sharoitlarga moslashtirish juda muhimdir.
Ta’limni raqamlashtirish jarayoni faqat texnologik o‘zgarishlarni emas, balki inson omilini
ham hisobga olishni talab qiladi. Pedagoglar o‘z malakasini oshirishga doimiy intilishlari, yangi
bilim va ko‘nikmalarni egallashlari orqali ta’lim tizimining sifatini oshiradilar. Shu sababli,
raqamlashtirish sharoitida o‘qituvchilar uchun uzluksiz o‘qitish dasturlari, onlayn va oflayn
treninglar, shuningdek, xalqaro tajriba almashinuvi platformalarini kengaytirish zarur.
Xulosa qilib aytganda, ta’limni raqamlashtirish sharoitida pedagog kadrlarning malakasini
oshirish zamonaviy ta’lim tizimining ajralmas qismidir. Bu jarayon pedagoglar uchun yangi
imkoniyatlar eshigini ochadi, shu bilan birga, ulardan yuqori mas’uliyatni ham talab qiladi.
Innovatsion texnologiyalar bilan boyitilgan va malakali kadrlar tomonidan boshqariladigan ta’lim
tizimi mamlakatning kelajak taraqqiyotiga mustahkam zamin yaratadi.
Bugungi globallashgan dunyo raqamlashtirish jarayonlari bilan hayotning barcha
sohalarida katta o‘zgarishlarni boshdan kechirmoqda. Ta’lim sohasi ham bundan mustasno emas.
Raqamlashtirishning asosiy maqsadi – ta’limni yanada samarali, sifatli va barcha uchun
ochiq qilishdir. Ushbu jarayonda esa pedagog kadrlar hal qiluvchi ahamiyat kasb etadi. Zero,
raqamli texnologiyalar qanchalik rivojlangan bo‘lmasin, ularning imkoniyatlarini to‘g‘ri
boshqaradigan va samarali ishlatadigan inson omili hal qiluvchi rol o‘ynaydi.
ISSN:
2181-3906
2025
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 4 / ISSUE 1 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
346
Pedagog kadrlarning malakasini oshirish ta’limni raqamlashtirish jarayonining eng muhim
bosqichidir. Chunki texnologiyalardan samarali foydalanish, onlayn darslarni boshqarish, virtual
va kengaytirilgan haqiqat (AR/VR) texnologiyalarini o‘quv jarayoniga joriy qilish uchun
o‘qituvchilarning yangi bilim va ko‘nikmalarga ega bo‘lishi zarur. Raqamli savodxonlik va
zamonaviy pedagogik yondashuvlarni egallash orqali pedagoglar nafaqat o‘z malakasini oshiradi,
balki ta’lim sifatini yangi bosqichga olib chiqadi.
Masalan, masofaviy ta’lim bugungi kunda eng dolzarb yondashuvlardan biriga aylangan.
Ammo bu yangi imkoniyatlar bilan birga, pedagoglarni o‘z malakasini uzluksiz oshirishga
majbur qiladi. Masofaviy ta’limda dars berish uchun nafaqat texnik vositalardan foydalanish, balki
talabalarning ehtiyojlarini hisobga olgan holda individual yondashuvni ta’minlash ham kerak. Shu
sababli, pedagoglar uchun maxsus treninglar, masofaviy o‘qituv dasturlari va sertifikatlashtirish
tizimlari tashkil etilishi zarur.
Xalqaro tajribalar shuni ko‘rsatadiki, ta’limni raqamlashtirishda muvaffaqiyatga erishgan
davlatlar, masalan, Singapur, Estoniya va Janubiy Koreya, pedagoglarni tayyorlash va ularning
malakasini oshirish masalasiga alohida e’tibor qaratgan. Singapurda pedagoglar uchun maxsus
o‘quv platformalari ishlab chiqilgan bo‘lib, ular raqamli texnologiyalarni o‘rganish va amaliy
qo‘llashda yordam beradi. Estoniyada esa maktab va universitetlar uchun yagona raqamli tizim
yaratilgan bo‘lib, bu tizim o‘qituvchilarni malakasini oshirish va onlayn resurslardan
foydalanishni kengaytirishga xizmat qiladi.
O‘zbekistonda ham so‘nggi yillarda ta’limni raqamlashtirish bo‘yicha bir qator chora-
tadbirlar amalga oshirilmoqda. Xususan, “Raqamli O‘zbekiston–2030” dasturi doirasida
pedagoglarning raqamli ko‘nikmalarini oshirishga qaratilgan treninglar va sertifikatlashtirish
dasturlari yo‘lga qo‘yilgan. Ammo bu jarayonni yanada takomillashtirish uchun xalqaro tajribani
chuqur o‘rganish va mahalliy sharoitlarga moslashtirish lozim.
1-jadval
Ta’limni raqamlashtirish statistikasi.
Ko'rsatkichlar
O‘zbekiston
Xalqaro o'rtacha
Pedagoglarning
raqamli
texnologiyalardan
foydalanish
darajasi (%)
65
85
Masofaviy
ta'lim
platformalaridan foydalanish (%)
50
75
ISSN:
2181-3906
2025
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 4 / ISSUE 1 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
347
Raqamli
savodxonlikka
ega pedagoglar (%)
40
70
Raqamlashtirish
uchun
ajratilgan byudjet ulushi (%)
5
8
Pedagoglar uchun tashkil
etilgan treninglar soni (yiliga)
1500
3000
Raqamli
ta'lim
platformalari soni
12
25
Manbaa: stat.uz
Shu bilan birga, ta’limni raqamlashtirish jarayonida pedagoglar oldida muhim mas’uliyat
turibdi. Ular faqat texnik bilimlar bilan cheklanib qolmasdan, raqamli texnologiyalardan ta’limni
shaxsiylashtirish, qiziqarli va interaktiv qilishda foydalanish ko‘nikmalariga ega bo‘lishlari kerak.
Pedagoglar shuningdek, talabalarning raqamli muhitda ishlash malakasini shakllantiruvchi asosiy
ko‘makchilardir.
Xulosa qilib aytganda, ta’limni raqamlashtirish sharoitida pedagog kadrlarning malakasini
oshirish faqat zamon talabi emas, balki ta’lim sifatini oshirish uchun muhim shartdir. Innovatsion
texnologiyalar va raqamli vositalar bilan boyitilgan ta’lim tizimi nafaqat yosh avlodning bilim
darajasini oshiradi, balki mamlakatning kelajakda raqobatbardoshligini ta’minlaydi. Shu sababli,
ta’lim sohasida raqamlashtirish jarayonlarini davom ettirish, pedagoglarning malakasini oshirish
uchun maxsus dasturlarni kengaytirish va xalqaro hamkorlikni kuchaytirish muhim ahamiyat kasb
etadi.
Muhokama
Ta’limni raqamlashtirish sharoitida pedagog kadrlarning malakasini oshirish masalasi
dolzarb bo‘lib, bu jarayonni samarali tashkil etish bir qator muammolar va imkoniyatlarni o‘z
ichiga oladi. Muhokamada ushbu jihatlar tahlil qilinadi.
1. Ta’limni raqamlashtirishning afzalliklari:
Raqamli texnologiyalar pedagoglar uchun
keng imkoniyatlar yaratadi. Interaktiv platformalar, masofaviy o‘qitish vositalari va raqamli
resurslar o‘quv jarayonini yangi bosqichga olib chiqadi. Shuningdek, raqamli texnologiyalar
ta’limni shaxsiylashtirish va talabalar ehtiyojlariga moslashtirish imkonini beradi. Bu
pedagoglarni o‘z malakasini oshirishga undab, ularni texnologik o‘zgarishlarga moslashishga
rag‘batlantiradi.
ISSN:
2181-3906
2025
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 4 / ISSUE 1 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
348
2. Duch kelinayotgan muammolar:
Biroq, ta’limni raqamlashtirish jarayonida qator
muammolar yuzaga kelmoqda:
➢
Texnik infratuzilma yetishmovchiligi.
Ba’zi hududlarda internetga kirish imkoniyati
cheklangan yoki texnik vositalar yetarli emas.
➢
Pedagoglarning raqamli savodxonligi darajasi pastligi.
Ko‘plab o‘qituvchilar
zamonaviy texnologiyalarni qo‘llashda yetarli bilim va ko‘nikmalarga ega emas.
➢
Psixologik to‘siqlar.
Yangi texnologiyalardan foydalanishga nisbatan konservativ
munosabat va xavotirlar pedagoglarni yangi yondashuvlarni qabul qilishdan to‘xtatadi.
3. Mahalliy tajriba va imkoniyatlar:
O‘zbekistonda ta’limni raqamlashtirish yo‘nalishida
sezilarli o‘zgarishlar kuzatilmoqda. Xususan, “Raqamli O‘zbekiston–2030” davlat dasturi
pedagoglarni malakasini oshirish bo‘yicha qator tashabbuslarni ilgari surmoqda. Ammo bu
jarayonni yanada samarali qilish uchun quyidagilarni amalga oshirish zarur:
➢
Uzluksiz o‘quv dasturlari.
Pedagoglar uchun muntazam ravishda treninglar va o‘quv
kurslarini tashkil etish.
➢
Motivatsiya tizimini shakllantirish.
Malaka oshirish jarayoniga jalb qilingan
pedagoglarni rag‘batlantirish mexanizmlarini ishlab chiqish.
➢
Xalqaro tajriba almashinuvi.
Ilg‘or mamlakatlar tajribasini o‘rganish va uni milliy
sharoitlarga moslashtirish.
4. Yangi imkoniyatlar va istiqbollar:
Ta’limni raqamlashtirish nafaqat texnologiyalarni
joriy etish, balki ta’lim tizimining falsafiy asoslarini qayta ko‘rib chiqishni talab qiladi. Pedagoglar
uchun yangi vositalar va yondashuvlar ta’lim jarayonini boyitish imkonini beradi. Kelajakda
sun’iy intellekt va kengaytirilgan haqiqat texnologiyalaridan keng foydalanish pedagoglarning
dars berish uslublarini tubdan o‘zgartirishi kutilmoqda.
5. Tavsiyalar:
Ta’limni raqamlashtirish va pedagog kadrlarning malakasini oshirishni
muvaffaqiyatli amalga oshirish uchun quyidagilar tavsiya etiladi:
➢
Har bir hududda raqamli texnologiyalarni qo‘llash imkoniyatlarini oshirish uchun
infratuzilmani yaxshilash;
➢
Pedagoglar uchun texnologik vositalardan foydalanish bo‘yicha qo‘llanma va trening
dasturlarini yaratish;
➢
Ta’limni shaxsiylashtirishga qaratilgan zamonaviy raqamli platformalarni rivojlantirish.
Ta’limni raqamlashtirish sharoitida pedagog kadrlarning malakasini oshirish nafaqat
o‘qituvchilarning, balki ta’lim tizimining umuman rivojlanishi uchun zaruriy shartdir. Bu
ISSN:
2181-3906
2025
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 4 / ISSUE 1 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
349
jarayonni samarali tashkil etish uchun texnologik, metodik va boshqaruv yondashuvlarini
uyg‘unlashtirish lozim. Muhokama natijalari shuni ko‘rsatadiki, malakali va raqamli savodxon
pedagoglar orqali ta’lim tizimi mamlakatning iqtisodiy va ijtimoiy rivojlanishiga kuchli turtki bera
oladi.
Xulosa
Ta’limni raqamlashtirish sharoitida pedagog kadrlarning malakasini oshirish zamonaviy
ta’lim tizimini rivojlantirish uchun zaruriy omildir. Raqamli texnologiyalarni joriy etish ta’lim
jarayonlarini takomillashtirish va sifatni oshirishda keng imkoniyatlar yaratadi, biroq bu jarayon
pedagoglardan yangi bilim va ko‘nikmalarni talab qiladi. Shu sababli, o‘qituvchilarni zamonaviy
yondashuvlar asosida tayyorlash va ularning raqamli savodxonligini oshirishga yo‘naltirilgan
kompleks chora-tadbirlarni amalga oshirish zarur.
Tadqiqot natijalari shuni ko‘rsatadiki:
➢
Pedagoglar uchun maxsus treninglar va uzluksiz malaka oshirish dasturlarini joriy qilish
zarur;
➢
Raqamli infratuzilmani takomillashtirish va barcha hududlarda texnologiyalardan
foydalanish imkoniyatlarini kengaytirish lozim;
➢
Xalqaro tajribani o‘rganish va mahalliy sharoitlarga moslashtirish orqali o‘qituvchilarni
innovatsion pedagogik usullar bilan tanishtirish maqsadga muvofiqdir.
Raqamlashtirish jarayoni faqat texnik vositalarni joriy etish bilan cheklanmaydi; u ta’lim
falsafasini qayta ko‘rib chiqishni ham talab qiladi. Shuning uchun pedagoglarning malakasini
oshirish faqat individual yondashuv emas, balki ta’lim tizimining umumiy strategiyasining bir
qismiga aylanishi kerak.
Ta’limni raqamlashtirish sharoitida yuqori malakali va innovatsion fikrlash qobiliyatiga
ega bo‘lgan pedagoglar mamlakatning iqtisodiy va ijtimoiy rivojlanishida muhim ahamiyat kasb
etadi. Bu jarayonni muvaffaqiyatli amalga oshirish orqali nafaqat ta’lim sifatini oshirish, balki
yosh avlodning global raqobatbardoshligini ta’minlash imkoniyatiga ega bo‘lamiz.
REFERENCES
1.
UNESCO. (2023).
Digital Transformation in Education
. UNESCO nashri.
2.
Anderson, T. (2022).
E-learning and Digital Pedagogy
. New York: Routledge.
3.
Siemens, G. (2021).
Connectivism: A Learning Theory for the Digital Age
. International
Review of Research in Open and Distributed Learning.
ISSN:
2181-3906
2025
International scientific journal
«MODERN
SCIENCE
АND RESEARCH»
VOLUME 4 / ISSUE 1 / UIF:8.2 / MODERNSCIENCE.UZ
350
4.
Singapur ta’lim vazirligi (2022).
Raqamli ta’lim platformalari orqali pedagoglarni
tayyorlash tajribasi
.
5.
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi. (2022).
“Raqamli O‘zbekiston – 2030”
davlat dasturi
. Tashkent: O‘zbekiston Respublikasi rasmiy nashrlari.
6.
Estoniya ta’lim vazirligi (2021).
Raqamli transformatsiya va o‘qituvchilarning rolini
kuchaytirish tajribasi
.
7.
Vygotsky, L.S. (1978).
Mind in Society: The Development of Higher Psychological
Processes
. Harvard University Press.
8.
Mishra, P., & Koehler, M. J. (2006).
Technological Pedagogical Content Knowledge: A
Framework for Teacher Knowledge
. Teachers College Record.
9.
O‘zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi vazirligi. (2023).
Ta’limni raqamlashtirish bo‘yicha
milliy strategiya
. Tashkent.
10.
Siemens, G., & Downes, S. (2019).
Open Education and Digital Literacy
. Vancouver:
Athabasca University Press.
