48
MARKETING TADQIQOTLARNING TAYYOR KIYIMLAR BOZORIDAGI
SAMARADORLIGINI OSHIRISH
Joʻrayev Javohirbek Jamilbek oʻgʻli
Buxoro davlat universteti
https://doi.org/10.5281/zenodo.15003935
Annotatsiya.
Maqolada marketing tadqiqotlarning tayyor kiyimlar bozoridagi
samaradorligini oshirish yuzasidan fikrlar keltirildi.
Kalit so‘zlar
: marketing, tayyor kiyimlar, strategiya, iste’molchilar, talab.
Marketing bu - korxonalarda ishlab chiqarishni tashkil etish va boshqarish, shuningdek,
sotish faoliyatini tashkil qilish tizimidir, daromad olish maqsadida mahsulot va xizmatlarga
bo‘lgan talablarni shakllantirish va qondirishdir. Hamda ommani xarid qilishga undash uslubi
bo‘lgani sababli, ko‘pchilik bu tushunchani rag‘batlantirish va sotish bilan tenglashtiradilar.
Farqi shundan iboratki: sotish, asosan yuzma-yuz muomilani – sotuvchi potensial xaridorlar
bilan muomalasini anglatadi. Marketing insonlar- ushbu sotuvchi korxona vakillarining
birontasi bilan ham to‘g‘ridan-to‘g‘ri muomalada bo‘lmagan insonlar fikrini jalb etish va
undash uchun ommaviy axborot vositalarini va boshqa strategiyalardan foydalanadi [3].
Ayni vaqtda o’z faoliyatini boshlamoqchi bo’lgan har bir faoliyat egasi, o’z
tadbirkorlik faoliyatida marketing faoliyatidan samarali foydalananishdan boshlashi
lozim. Ushbu ko'p sonli tadqiqotlarimiz samarasi ularoq, tadqiqotlarimizning asosiy maqsadi
jamiyatni o'rganishga qaratilgandir. Ba'zi katta kichik korxona rahbarlarining asosiy vazifasi
marketingni amalga oshirish uchun foydalanadigan strategiyalarga qaratilgandir, bu esa
sotish va sotib olish hajmini oshirishga yordam beradi [2]. Shuningdek ijtimoiy
tarmoqlarning joriy etilishi biznes olami rahbarlari ulkan imkoniyatlar eshigini ochishga
yordam beradi. Ideal g’oyalar, turli brenddagi korxonalar, eng sungi moda kolleksiyalari
imkoniyatlarni yaratish va potentsial mijozlar bilan brend aloqasini osonlashtirish,
kontentva mavjud mijozlarning ishonchini qozonish uchun foydalidir. Ijtimoiy media
platformalarining hozirgi kundagi eng yetakchilari faoliyatidan bahramand bo’lgan
holda foliyatni tashkil etish anchayin etiborli, masalan Instagram, YouTube, Facebook va olx,
Twitter kabi ijtimoiy tarmoqlarning keng imkoniyatlaridan foydalanish, yangi g’oyalarini
amalga oshirishga poydevor bo’lib kelmoqda [1].
Shu o’rinda, bozor iqtisodiyoti sharoitida va ayniqsa bozorga o‘tish davrida reklama –
marketing iqtisodiy intizomlarning eng muhimlaridan biri hisoblanadi. Bundan butun
iqtisodiy xo‘jalikning samarali ishlashi marketing strategiyalarining tizimi qanchalik to‘g‘ri
yo‘lga qo‘yilganliligiga qaratiladi. Reklama kampaniyalarida qo'llaniladigan innovatsiyalarga
ega ishonchli onlayn va oflayn marketing kanali ta'kidlashicha, kichik tijorat rahbarlari
hozirda ijtimoiy saytlardan foydalanishmoqda, biznes faoliyatining hayotiyligini,
barqarorligini va ko'rinishini oshirish uchun onlayn va oflayn marketingdan foydalangan
holdasotishni amalga oshirish, bu faoliyatning eng yaxshi usullaridan biri hisoblanadi.
Turli yo'nalishlarda tadqiqot o'tkazish, bu kompaniyaning maqsadlarini ehtiyojlariga
moslashtirish, faoliyat yuritadigan bozorni o'rganish, taqqoslashlarni tahlil qilish,
ma'lumotlarni to'plash, mijozlarga g'amxo'rlik qilish kabi tadqiqotlarni ilgari suradi.
Onlayn va oflayn marketing imkonini belgilaydigan katta hajmdagi ma'lumotlar,
foydalanuvchilarni qo'llab-quvvatlash, o'sish potentsialining sxematik jarayonini, narx-navo,
49
sotish va marketing tadqiqotlari sohasida ulardan foydalanish yo'nalishlari bilan
aloqadorligini ifodalaydi. Onlayn va oflayn marketing samaradorligini baholash, u manfaatdor
tomonlarga eng katta foyda keltiradigan qurilish uchun asos yaratadi.
O‘zbekiston nafaqat tayyor kiyimlar balki jamiyki ishlab chiqarish hajmini, oshiradigan
asosiy kanal mehnat va ish o‘rinlari yaratish bilan salmoqlidir. Ushbu yondashuv mamlakatga
yuqori va o‘rtacha ko‘rsatkichlarga ega bo‘lgan mamlakatlarni quvib o‘tishga yordam beradi.
Bizning asosiy vazifamiz marketing salohiyatiga suyanga holda, turli tartibdagi mahsulotlarni
ishlab chiqarish, uning sifat darajasini tekshirish ya’ni davlat standartlariga mos
ravishda ishlab chiqarishni amalga oshirish nazarda tutiladi. Bu yo‘nalishda marketing
sovodxonligi, strategiyalarda unumli foydalanishni taqozo etadi [3].
Shunday qilib akademik va professional doiralarda marketing tadqiqotlarning tayyor
kiyimlar bozoridagi samaradorligini oshirish
yo’llari tobora ko'proq o'rganilmoqda.
Marketologlar, dizaynerlar va texnologlar o'rtasidagi hamkorlik bozorni tahlil qilishning
innovatsion uslublarini yaratishga olib kelmoqda. Misol uchun, iste'molchilarning tayyor
kiyimlar mahsulotlari bilan real sharoitlarda o'zaro ta'sirini kuzatuvchi etnografik tadqiqotlar
foydalanish naqshlari va afzalliklari haqida nozik tushunchalarni asosida ishlar olib
borilmoqda [1]. Bunday yondashuvlar iste'molchi xatti-harakatlarini yanada yaxlitroq
tushunishni taklif qilish orqali an'anaviy miqdoriy usullarni boyitadi.
Xulosa qilib aytganda, marketing tadqiqotlari tayyor kiyimlar bozoridagi
samaradorligini oshirishda strategik qarorlar qabul qilishning muhim tarkibiy qismidir. Ular
kompaniyalarga iste'molchilarning xohish-istaklarini yaxshiroq tushunish, bozor
tendentsiyalarini baholash va raqobat muammolarini yaxshiroq boshqarish va mintaqaviy
dinamikaga moslashish imkonini beradi. Tayyor kiyimlar bozorini tez o'zgartirishda davom
etmoqda. Texnologiya taraqqiyoti va barqarorlik talablari rivojlanishda davom etar ekan,
marketing tadqiqotlarining roli tobora muhim ahamiyat kasb etadi. Kuchli marketing
tadqiqotlari tuzilmalariga sarmoya kiritadigan kompaniyalar qiyinchiliklarni engish va tez
o'zgaruvchan tayyor kiyimlar bozori imkoniyatlaridan foydalanish uchun yaxshiroq imkonlar
paydo bo’lib kelmoqda.
Foydalanilgan adabiyotlar/Используемая литература/References:
1.
Bulganina S.V., Mukhina M.V., Bulganina A.E., Mukhina E.S. Marketing research of
preferences of clothing buyers // Scientific journal "Costumology", 2020 No. 1.
2.
Ходжамкулиева Б.А., Ходжаназарова С.К., & Кадырова А.М. (2024). Маркетинговые
исследования рынка товаров текстильной промышленности. Экономика и бизнес:
теория и практика, (12-3 (118)), 130-133. doi: 10.24412/2411-0450-2024-12-3-130-133
3.
Urazov M. M. O‘zbekistonda tayyor kiyimlar bozori ko‘lamini oshirishda marketing
strategiyalarining samaradorligi//Yashil iqtisodiyot va taraqqiyot 2024-yil, may. No5-son. B.
596-598
