Radioaloqa signallariyordamida bog’lanish tamoyillari

CC BY f
219-221
65
7
Поделиться
Турдалиев, М. (2022). Radioaloqa signallariyordamida bog’lanish tamoyillari. Современные инновационные исследования актуальные проблемы и развитие тенденции: решения и перспективы, 1(1), 219–221. извлечено от https://inlibrary.uz/index.php/zitdmrt/article/view/5171
Мансур Турдалиев, О ‘zbekiston milliy universitetining Jizzax filiali

stajyor-tadqiqotchisi

Crossref
Сrossref
Scopus
Scopus

Аннотация

Mazkur maqolada ishlab chiqarish va masofaviy boshqaruvning ixcham va samarali boglovchi radio signallar haqida fikr yuritilgan. Signa/larni aniqlashda oddiy kuzatuv va eksperimentlar orqali to ’plangan bilimlar orqali yoritish nazarda tutilgan. Insonlami о ’zaro ma’lumot almashinishida, bo’glanishda radio signalli texnik qurihnallardan foydalana olish tehnik xususiyatlari haqida muhim tushunchalarga to‘xtalib o’tilgan.

Похожие статьи


background image

219

namoyon etadi.Bu usul talabalrdakatta taassurot qoldirib,dars jarayonida ularning faolligini
oshiradi.

Foydalanilgan adabiyotlar roʻyxati:

1.

Pedagogik texnologiya: muammo va istiqbollar (zamonaviy pedagogik texnologiyaning

ilmiy-nazariy asoslari).Mualliflar guruhi./T.:OO‗MQHTRM, 320-bet;

2.

Ergashev

R.N,Ergasheva

G.M,

Eshonqulova

M.X.

Boshlang‗ich

ta`lim

pedagogikasi,innovatsiya va integratsiyasi.-T.:Toshkent,2021.-119bet;

3.

Ibragimov X.,Abdullayeva Sh.Pedagogika nazariyasi.-T.:‖Fan va texnologiya‖,2008.-225-bet.

RADIOALOQA SIGNALLARI YORDAMIDA BOG‘LANISH TAMOYILLARI

Turdaliyev Mansur Normamatovich

O‗zbekiston milliy universitetining Jizzax filiali stajyor-tadqiqotchisi

Annotatsiya:

Mazkur maqolada ishlab chiqarish va masofaviy boshqaruvning ixcham va

samarali boglovchi radio signallar haqida fikr yuritilgan. Signallarni aniqlashda oddiy kuzatuv
va eksperimentlar orqali to‘plangan bilimlar orqali yoritish nazarda tutilgan. Insonlarni o‘zaro
ma‘lumot almashinishida, bo‘glanishda radio signalli texnik qurilmallardan foydalana olish
tehnik xususiyatlari haqida muhim tushunchalarga to‗xtalib o‘tilgan.

Kalit soʻzlar:

Radioaloqa, ratsiya, fazoviy chastota, elektromagnitli signal, raqamli

tizim, korporativ tizim, dupleks.

Radioaloqa signallari yordamida bog‘lanish tamoyillari

Uyali telefonlar foydalanuvchilarga bevosita abonent bilan abonentning boglanishini

ta`minlaydi. Oddiy peyjer esa ma`lumki, bir tomonlama aloqani taklif etadi. Ikki tomonlama
radioaloqa esa bir aloqa seansi davomida ko‘plab abonentlar bilan operativ aloqani, bir kanal
band bo‘lsa navbatdagi bironta band bo‘lmagan yigirma va undan ko‘p aloqa kanallarini aloqa
almashinishni ta`minlaydi. Uyali telefon bir vaqtda bir necha abonentlar bilan aloqa qilish uchun
ammo Peyjing, hatto ikki tomonlamaliligi ham, abonentlar uchun to‘laqonli ravishda ikki
tomonlama aloqani ta`minlay olmaydi.

Radioaloqa (DPR) ayniqsa, quyidagi masalalarni hal etishda juda ham zarurdir:

• Qisqa vaqt (soniya)da, bir kanalda barcha abonentlar uchun doimiy aloqa zarur bo‘lganida,
masalan ishlab-chiqarishdagi ulkan mashinalarning harakatlanish doirasini to‘gri boshqarish yoki
beriladigan buyruqlarni tartibli mexanizmlashtirishda;
• Favqulotda vaziyatda darhol ulanish: jamoatchilik, aholiva davlat xavfsizligi, qutqaruv
xizmatlari, aeroportlarda, portlarda va shu kabilarda;

• Manyovrlar paytida komandalarni tez bajarish kerak bo‘lganida: harbiy va ichki ishlar

idoralarida;

Radioaloqa mobil aloqa xizmati turlariga nisbatan ancha arzon. Uyali telefon aloqasi uchun

ekspluatatsion harajatlar, masalan: ta‘rif va trafik narxi qo‘shimcha kundalik, oylik, yillik
abonentlik to‘lovi bilan belgilanadi. Radioaloqada harajatlar, radiostantsiya va radioaloqa
tarmog‘ini qurishga ishlatiladigan sanoqli (ko‘chma) o‘rnatiladigan detallarni sotib olish va
kanallarni sozlashga ketadi, .
(Mobil telefon va radialoqa) tarmogini solishtirganimizda uzoq muddatli texnologik
amartizatsiya va modernizatsiya harajatlari radioaloqada ancha arzon bo‘lib chiqadi [1].

DPRni guruhlarda ishlatish, foydalanish

DPR bajara oladigan foydalanuvchilarning shunday o‘ziga xos talablari bor bo‘lib, ularni

mobil aloqa boshqa turlari bilan amalga oshirib bo‘lmaydi. Ulardan asosiysi – bu harakatdagi
foydalanuvchilar ishlarini boshqarishni ta`minlash uchun guruhli aloqaga talablar. Faoliyat
guruxlarda ish olib borish bilan bog‗liq tashkilotlar mehnat samaradorligini oshirish uchun,
o‘zgaradigan sharoitlarga tezlik bilan moslashish va bajariladigan amallarni soddalashtirish
uchun guruhlarda operativ va ishonchli mobil aloqa bo‘lishidan manfaatdorlar. Bu ayniqsa,
xizmat ko‘rsatish sohasida juda muhimdir. Foydalanuvchilarga har qanday vaqtda va har qanday


background image

220

joyda kerakli ma`lumotlarni o‘z vaqtida etkazib berish mumkinligi ko‘pincha, katta ahamiyatga
ega bo‘ladi. Ko‘plab davlat va sanoat tashkilotlari uchun ham guruxlarda harakatlanuvchi ishlar
faoliyatini boshqarib borish talab etiladi. Bunga misol qilib aeroportlar, qurilish va transport
tashkilotlari, qutqaruv xizmatlari, turli tashkilotchi xizmatlar, katta sport va madaniy chora-
tadbirlarni tashkil etuvchilarni ko‘rsatish mumkin. harakatdagi abonentlar bu korxonalarda
ko‘pincha, bir-biridan uzoqda ishlaydilar, lekin o‘z harakatlarini o‘z vaqtida boshqarib borishlari
kerak bo‘ladi[2].

Guruh foydalanuvchilari uchun mobil aloqadan qulayligi, quyidagi 4 asosiy ko‘rsatkichlar

talabiga javob berishi kerak:
• Guruhning har bir a`zosi guruhning boshqa bir istagan a`zosi bilan tez va oddiy boglanish
imkoniyati;
• Guruhning har bir a`zosi har doim guruhda bo‘layotgan hodisalardan xabardor bo‘lishi;
• Ushbu guruh a`zosi hisoblanmagan har qanday boshqa foydalanuvchi ularga ulanishi, guruh
aloqasiga aralashishi yoki aloqani buzishi mumkin emasligiga kafolat berishi;
• Guruh a`zolari ularning ishlari uchun zarur bo‘lgan ma`lumotlarnigina va boshqa ortiqcha hech
narsa bo‘lmasligiga kafolat berish[3].

DPR korporativ tizimi

Ko‘pgina tashkilotlar DPR tizimlariga ishonchliligi va mahfiyligi hamda o‘z aloqa

tarmoqlarini ishlash zonasiga alohida talablariga ega bo‘ladilar. Bunday hollarda DPR operatori
xizmatidan foydalangandan ko‘ra DPR korporativ tarmoqlarini qurish maqsadga muvofiq
bo‘ladi. DPR korporativ tarmoqlari ushbu tashkilot uchun zarur bo‘lgan ishonchlilikning yuqori
darajasini va aloqa mahfiyligini, talab etiladigan aloqa zonasini va boshqa funktsional
imkoniyatlar bilan ta`minlaydi.

DPR tarmogidagi ko‘pgina axborotlar qisqacha va tez-tez bo‘lib turadigan hisoblanadi.

Masalan, qurilishda kran ishini boshqarib borayotgan quruvchi «chapga», «o‘ngga», «yuqoriga»,
«to‘xta» deb, qisqa buyruqlar beradi. Bunday hollarda, masalan, uyali aloqadan foydalanish
mumkin emas.

Hatto xavfsizlik xizmatiga yoki favqulotda vaziyatlarga bo´liq bo‘lmagan tashkilotlar ham

aloqa o‘rnatilishi tezligiga va javob qaytarilishi bo‘yicha yuqori talablarga egalar, bu esa
oqibatda ularning tijorat va moddiy manfaatlariga ta`sir ko‘rsatadi.

DPR tarmogi ko‘plab foydalanuvchilari umumiy foydalanish tarmoqlari band bo‘lganida

va ba`zan ulay olmaydigan hollarda jiddiy vaziyatlarda ishonchli aloqani talab etadilar.

Ko‘pchilik umumiy foydalanish tarmoqlari o‘rtacha kuch bilan ishlashga mo‘ljallangan.

Odatdan tashqari paytlarda va to‘la quvvatda ishlashda sifati keskin pasayadi[4].

Аna shunday misollardan biri – Turkiyadagi kuchli zilziladir, bunday vaziyatda barcha

aloqa turlari ham zararlangan, faqatgina DPR tizimigina o‘z ishini davom ettirgan.

Ba`zi bir tashkilotlarda ishchilarning xavfsizligi to‘liq radioaloqaning ishonchli ishlashiga

bogliq bo‘ladi. Bunday hollarda umumiy foydalanish tarmogi jiddiy vaziyatlarda o‘z tizimlari
ishonchli ishlashiga kafolat berib javobgarlikni o‘z zimmalariga olmaydilar, shunda yana DPR
korporativ tarmoqlariga murojaat etiladi.

Аloqa zonasining o‘ziga xosligi — ham korporativ tarmoqlar uchun ko‘p uchraydigan

ustunlik hisoblanadi. Ular talab etiladigan aloqa zonasi absolyut mazmuni sifatida ham va aloqa /
harajatlar nisbatida ham ifoda etilishi mumkin.
DPRdan foydalanuvchilar shunday aloqa zonasiga muhtoj bo‘lishlari mumkin bo‘lib, mavjud
aloqa zonasiga kirmaydigan hududlar bilan aloqa zarur bo‘ladi, masalan qishloq joylarida yoki
biror kattaroq zonada yoki quvurli uzatgichlar yoki temir yo‘llarda yoki o‘ziga xos aloqa zonalari
aeroportning er osti qavatlari yoki metro bilan aloqa talab etilishi mumkin[5].

Korporativ DPR foydalanuvchilarining radiostantsiyalar funktsional imkoniyatlariga va

aloqa xarakteristikalariga talablari ham boshqacha bo‘lishi mumkin, ularga aniq bir buyurtmachi
uchun

DPR

tizimini

loyihalashtirishdagi

maxsus

qurilmalar

ham

kiradi

hamda

radiostantsiyalarga azaliy talablar, zarbalarga chidamlilik, chang va suvdan himoyalanganligi,
qiyin tabiiy sharoitlarda foydalanish kabi talablar ham kiradi.


background image

221

DPR tizimiga yuqorida aytib o‘tilgan guruhlarda va korporativ tarmoqlarda ishlashiga

talablar faqatgina DPR tizimidagina amalga oshirilishi mumkin. Shunga o‘xshash masalalarni
echishda boshqa mobil aloqa turlaridan foydalanish qulay bo‘la olmaydi va iqtisodiy jihatdan
ham to‘gri kelmaydi.

Foydalanilgan adabiyotlar roʻyxati:

1. Baumgartner M.F., Apfi G. Towards an integrated geographic analysis system with remote
sensing, GIS and consecutive modelling for snow cover monitoring// Int. ). Remote Sens. -1994.
-15,N7. -P.1507-1517
2. Нenderson F.B. Remote Sensing for GIS // GIS World. - 1995. - N 2. - P. 42-45.
3. Wulder M., Franklin S., Lavigne M. Polygon decomposition: a procedure for using remotely
sensed data to supplement GIS forest inventories. Technology Transfer Note 24, February 2001
4. Franklin J. Thematic mapper analysis on coniferous forest structure and composition.
International Journal of Remote Sensing 7, 1287-1301.
5. Iisaka J. Automated detection of man-made disturbance in the forest from remotely sensed
images. In Proceedings of the Second International Conference on Geospatial Information in
Agriculture and Forestry, Lake Buena Vista, Florida, 10-12 January 2000.

ИНТЕЛЛЕКТУАЛЬНЫЕ ОБУЧАЮЩИЕ СИСТЕМЫ

Уразова Эльвира Шамильевна

начальник Отдела образования Института психологии и

образования Казанского (Приволжского) федерального

университета, Россия

Тугалов Исмат Хатамович

руководитель отдела совместных образовательных программ

КФУ при Джизакском филиале УзМУ

Цой Марина Петровна

доц.кафедры Межфакультетские дисциплины

Джизакского филиала УзМУ

Аннотация:

В статье рассмотрены вопросы формирования искусственного

интеллекта, его роль в получении качественного образования. Необходимым условием
нового лидерства в глобальной конкуренции и в условиях наблюдаемой в развитых
странах 4-й промышленной революции, является успешное создание и развитие
программных платформ с интегрированным искусственным интеллектом.

Ключевые слова:

искусственные нейронные системы, искусственный интеллект,

дистанционное обучение, персонализированное и адаптивное обучение.

Создание искусственных нейронных систем (ИНН) связано с попытками

повторить работу нервной системы человека. В основе исследований по искусственному
интеллекту лежит идея моделирования процессов человеческого мышления с помощью
компьютера.

Искусственный интеллект связан не только со сбором, накоплением, восприятием

знаний и генетическим программированием, но и позволяет решать задачи поиска
оптимальных решений.

Образование, которое всегда являлось базисом в процессах генерации и передачи

знаний, не может остаться в стороне от современного направления развития, как ИИ [1].
Это обусловлено не только трендом на обновление учебного процесса, но и пониманием,
что необходимым условием нового лидерства в глобальной конкуренции и, в условиях
наблюдаемой в развитых странах 4-й промышленной революции, является успешное
создание и развитие программных платформ с интегрированным ИИ на основе нейронных

Библиографические ссылки

Baumgartner M.F., Apfi G. Towards an integrated geographic analysis system with remote sensing, GIS and consecutive modelling for snow cover monitoring// Int.). Remote Sens. -1994. -15,N7.-P.1507-1517

Henderson F.B. Remote Sensing for GIS // GIS World. - 1995. - N 2. - P. 42-45.

Wulder M., Franklin S., Lavigne M. Polygon decomposition: a procedure for using remotely sensed data to supplement GIS forest inventories. Technology Transfer Note 24, February 2001

Franklin J. Thematic mapper analysis on coniferous forest structure and composition. International Journal of Remote Sensing 7, 1287-1301.

Iisaka J. Automated detection of man-made disturbance in the forest from remotely sensed images. In Proceedings of the Second International Conference on Geospatial Information in Agriculture and Forestry, Lake Buena Vista, Florida, 10-12 January 2000.

inLibrary — это научная электронная библиотека inConference - научно-практические конференции inScience - Журнал Общество и инновации UACD - Антикоррупционный дайджест Узбекистана UZDA - Ассоциации стоматологов Узбекистана АСТ - Архитектура, строительство, транспорт Open Journal System - Престиж вашего журнала в международных базах данных inDesigner - Разработка сайта - создание сайтов под ключ в веб студии Iqtisodiy taraqqiyot va tahlil - ilmiy elektron jurnali yuridik va jismoniy shaxslarning in-Academy - Innovative Academy RSC MENC LEGIS - Адвокатское бюро SPORT-SCIENCE - Актуальные проблемы спортивной науки GLOTEC - Внедрение цифровых технологий в организации MuviPoisk - Смотрите фильмы онлайн, большая коллекция, новинки кинопроката Megatorg - Доска объявлений Megatorg.net: сайт бесплатных частных объявлений Skinormil - Космецевтика активного действия Pils - Мультибрендовый онлайн шоп METAMED - Фармацевтическая компания с полным спектром услуг Dexaflu - от симптомов гриппа и простуды SMARTY - Увеличение продаж вашей компании ELECARS - Электромобили в Ташкенте, Узбекистане CHINA MOTORS - Купи автомобиль своей мечты! PROKAT24 - Прокат и аренда строительных инструментов